Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w02 8/1 p. 15-20
  • Io Epwe Kuna Manau Le Warotoon Ranin Jiowa We?

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Io Epwe Kuna Manau Le Warotoon Ranin Jiowa We?
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • “Ewe Riaffou mi Lapalap”
  • Christendom A kan Appiru Israel
  • Pwonutaan Oesini
  • Jiowa a kan Efeiochu Noun kewe Chon Angang
  • Angang ngeni Jiowa fan Chengel
  • Menlapen Pworaus Seni ewe Puken Malakai
    Leenien Mas fán Iten Káé Lesen 5—2007
  • Ach Foffori Minne Kot A Kutta Senikich Epwe Mwareiti Jiowa
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
  • Jiowa A Oputa Ewe Fofforun Kirikiringau
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2002
w02 8/1 p. 15-20

Io Epwe Kuna Manau Le Warotoon Ranin Jiowa We?

“Epwe war eu ran, epwe pulopul usun eu um.”​—MALAKAI 4:1.

1. Ifa ussun Malakai a awewei sopwoloon ei otot mi ngau?

EWE soufos Malakai a makkei ekkoch oesini mi fokkun amairu fan emmwenien Kot, iwe, a makkei porausen met epwe fis ekiselo chok lon mwach kkan. Ekkena mettoch repwe kku iteiten aramas meinisin won fonufan. Malakai 4:1 (NW) a oesini pwe: “ ‘Nengeni! ewe ran epwe waroto, nge a ussun pulopulen ewe um, iwe, meinisin chon lamalam tekia me meinisin chon fofforingau repwe ussun fetil mi pokupok. Iwe, ewe ran epwe waroto epwe wesewesen atteriir,’ iei alon Jiowa meilapen sounfiu, ‘ina minne, esap likiti och waran are palan.’ ” Epwe ifa ukuukun taloon ei otot mi ngau? Epwe ussun efoch ira mi tatakkis waran kewe pwe esap tongeni pukutasefal.

2 Eli kopwe eis, ‘Menni “ran” ewe soufos Malakai a oesini ussun?’ Ina ewe chok ran Aisea 13:9 (NW) a kapas ussun, nge iei alon: “Nengeni! Ewe ranin Jiowa epwe waroto, eu ran mi aniuaniu fan song me lingeringer mi lapalap, ren an epwe awilalo ewe fonu ngeni eu minen ruko, me ren an epwe arosalo chon tipis me lon ewe fonu.” A iei ussun an Sefanaia 1:15 awewei ena ran: “Ewe ran epwe eu ranin lingeringer, eu ranin riafou me niuokus, eu ranin tatakis me feiengau, eu ranin rochopwak me toputop, eu ranin kuchuchu me rochokichin rochopwak.”

“Ewe Riaffou mi Lapalap”

3 Lon lapen pwonutaan an Malakai we oesini, “ewe ranin Jiowa” eu fansoun an epwe fis “riaffou mi lapalap.” Jises Kraist a oesini pwe “Lon ewe fansoun epwe fis riaffou lapalap, usun chok esaamo fis seni le poputaan fonufan tori ikenai, o esap pwal usun chok mwirin.” (Mattu 24:21) Ekieki mwo ewe riaffou chon fonufan ra fen kuna, akkaewin seni 1914. (Mattu 24:​7-​12) Pwungun pwe ewe Oruuen Maunen Fonufan chok a nnielo lap seni 50 milion aramas! Iwe nge, “ewe riaffou mi lapalap” epwe atoto chommong sokkun riaffou mi fokkun lap seni ena sokkun fitikoko. Ena mettoch, nge mi wewe chok me ewe ranin Jiowa, epwe sopwolo ren Armaketon, iwe, epwe amuchalo ekkewe ranin le sopwoloon lon ei otot mi ngau.​—2 Timoti 3:​1-5, 13; Pwarata 7:​14; 16:14, 16.

4 Lupwen epwe tori le sopwoloon ena ranin Jiowa, epwe fen kitetterilo an Setan we otot me chon penian kewe. Epwe akkom katalo lamalam mi chofona meinisin. Iwe mwirin, an Jiowa apwung epwe weneiti an Setan kewe otot lon pekin sopai me pekin muu. (Pwarata 17:12-​14; 19:17, 18) Iei an Isikiel we oesini: “Repwe moneela ar silifer me kolt won ekewe al, usun mettoch mi limengau. Pun ar silifer me kolt resap amanaueer lon ranin an ewe Samol mi Lapalap song.” (Isikiel 7:​19) Iei alon Sefanaia 1:14 ussun ena ran: “Ewe ran mi lap, ranin ewe Samol mi Lapalap a arapoto, a arapoto o muttirito.” Pokiten a ina ussun alon Paipel ussun ranin Jiowa we, epwe pposolo letipach fan iten ach sipwe atipeeufengenni manauach me an Kot kewe alluk mi pwung.

5 Mwirin an oesini met ewe ranin Jiowa epwe fori ngeni an Setan we otot, a mak lon Malakai 4:2 (NW) alon Jiowa ei: “Ngenikemi mi niuokkusiti itei, ewe akkaren pwung epwe wesewesen ttinewu fan manamanen achikara aramas; iwe, ami oupwe enletin fetalewu me faaresi ewe ppwul ussun chok nienifoon kowu mi aumanau.” Jises Kraist “ewe akkaren pwung.” I “saramen fonufan” lon pekin ngun. (Jon 8:​12) Jises a ttinewu fan ewe manamanen achikara aramas, iwe akkom, repwe chikareta lon pekin ngun, nge ina eu mettoch sia kukkuna ikenai, iwe mwirin, repwe unusen chikareta lon pekin aion lon ewe fonufan sefo. Ussun Jiowa a apasa, chokewe mi chikareta “repwe fetalewu me faaresi ewe ppwul ussun chok kowu mi aumanau,” weween, repwe mwotores me pwapwa pokiten ar towu seni ttittiir.

6 Nge ifa ussun chokewe mi tunalo an Jiowa kewe alluk? Iei alon Malakai 4:3 (NW): “ ‘Ami kana aramas [noun Kot kewe chon angang] oupwe wesewesen puratiu ekkewe aramasingau, pun repwe ussun suusu fan pachapachen pechemi lon ewe ranin ai upwe mwokutukut,’ iei alon Jiowa meilapen sounfiu.” Aramas mi fel ngeni Kot resap fiti ewe angangen atailo an Setan we otot. Nge, lon kapas awewe repwe “puratiu ekkewe aramasingau” ren ar fiti ewe fansoun apwapwa epwe fis mwirin ewe ranin Jiowa. Eu fansoun apwapwa mi lapalap a fis mwirin nninniiloon noun Farao kewe sounfiu lon ewe Setipar. (Ekistos 15:​1-​21) Epwe pwal wor eu fansoun apwapwa mwirin moloon Setan me an we otot lon ewe riaffou mi lapalap. Epwe iei ussun kokkoon ir kewe mi manau mwirin ranin Jiowa we: “Ousipwe pwapwa o mwanek ren an amanauakich.” (Aisea 25:9) Epwe ifa me watteen chengelin meinisin lupwen epwe ffatolo pwe a wor an Jiowa pwuung le nemeni mettoch meinisin me ewe fonufan epwe unusen limochulo fan iten an aramas repwe nonnom won!

Christendom A kan Appiru Israel

7 Ir kewe mi kuna chen seni Jiowa, ikkena ir chokewe mi angang ngeni, nge ra sokko seni ir kewe rese angang ngeni. A pwal chok ina ussun aramas lupwen Malakai a makkei ewe puken Malakai. Lon 537 B.C.E., och lusun chon Israel ra liwiniti fonuer mwirin ar fotek lon Papilon ukuukun 70 ier. Iwe nge, lon ekkewe ipuku ier mwirin, ena muu mi pwukutasefal a poputa le rikilo, iwe, a rikiti lamalam chofona me fofforingau. A lap me lein ekkewe aramas ra asamolungauei iten Jiowa we; ra tunalo an kewe alluk mi pwung; ra alimengaua an we imwen fel ren ar uwouto man mi chuun, tter, me samau fan iten asor; me ra poutalo ekkewe fefin ra puluweniir me le aluwoluur.

8 Ina minne, iei alon Jiowa ngeniir: “Murin, upwe feito remi pwe upwe apwungukemi. Ngang upwe eman chon pwarata mi atipisi ekewe sourong, ekewe chon lisowu, ekewe mi akapelmwal me ekewe mi angaua liwinin nour chon angang, pwal chokewe mi ariafouu ekewe fefin mi ma pwuluer, ekewe mi masen me ekewe chon siamu. Upwe atipisi chokewe meinisin resap niuokusitiei. Ngang ewe Samol mi Lapalap, usap tongeni siwil.” (Malakai 3:​5, 6) Iwe nge, Jiowa a esile ngeni meinisin mi mochen likitalo ar kewe foffor mi ngau ei kapasen etiuetiu: “Oupwe liwinto rei, pwe ngang upwe liwin ngenikemi.”​—Malakai 3:7.

9 Ekkena kapas ra pwal pwonuta lon ewe aewin senturi C.E. Och lusun chon Jus ra angang ngeni Jiowa me ra kapachelong lon eu minefoon “muu” mi foruta seni chon Kraist mi kepit, iwe mwirin, a pwal kapachelong chon Jentail. Nge a lap me lein wesewesen chon Israel rese luku Jises. Ina minne, iei alon Jises ngeni ena muun Israel: “Nengeni, imwemi we epwe ponulo.” (Mattu 23:38; 1 Korint 16:22) Lon 70 C.E., ussun Malakai 4:1 a fen oesini, eu “ran . . . a pulopul ussun ewe um” a wareiti ewe Israel lon pekin futuk. A talo Jerusalem me an we imwen fel, me a wor repot pwe lap seni eu milion aramas ra malo pokiten lengita, fiu won nemenem, me an sounfiun Rom maun ngeniir. Iwe nge, ir mi angang ngeni Jiowa rese nninniilo lon ena fansoun riaffou.​—Mark 13:14-​20.

10 Chon fonufan, me akkaewin Christendom, ra fen appiru ewe muun Israel lon ewe aewin senturi. Ekkewe sou emmwen me aramas lon Christendom ra efich pwisin ar kewe afalafal mwen ekkewe poraus mi enlet ussun Kot Jises a afalafal ussun. Ekkewe nouwiisin lamalam ra akkaewin tipis. Rese mochen nounou ewe it Jiowa, me ra pwal mwo nge uwawu seni nour kewe Paipel. Ra aitengaua Jiowa ren ar eani afalafal ekkewe poraus ese mak lon Paipel, awewe chok ren ekkewe afalafal seni ekkewe lamalamen lukun ussun riaffou esemuch lon ekkeiin ell, ewe Trinitas, an esap tongeni malo ngunun aramas, me evolution. A ina ussun ar angei seni Jiowa ewe kapasen apungapung mi fichiiti i, nge a ina ussun fofforun ekkewe samol fel lon fansoun Malakai.

11 Lon 1914, lupwen a poputa ekkewe ranin le sopwoloon, ekkewe lamalam won unusen fonufan, nge akkom, ekkewe mi era pwe ir lamalamen Kraist, ra pwarata io ra wesewesen angang ngeni. Lon ekkewe ruu maunen fonufan, ra pesei nour kewe aramas pwe repwe fiti maun lupwen ekkewe muu ra tipefesen, inaamwo ika epwe nninniilo chon pwisin ar kewe lamalam. Ewe Kapasen Kot a affataochu ir kewe mi alleasochisi Jiowa me ir kewe rese alleasochisi: “Ekkewe noun Kot o ekkewe noun ewe tefil repwe pwapwalo iei usun: are emon esap fori minne mi pung, iwe, esap i noun Kot, o pwal emon mi esap tongei pwin Soulang. Pun iei ewe kapas oua rong seni le popun, pwe sipwe tongfengen lefilach, nge sisap usun chok Ken, atewe mi noun ewe chon ingau, i mi nielo pwin we.”​—1 Jon 3:​10-​12.

Pwonutaan Oesini

12 Le sopwoloon ewe Aewin Maunen Fonufan lon 1918, noun Jiowa kewe chon angang ra tongeni kuna pwe Kot a fen pwari an apwung won Christendom me meinisin lusun lamalam mi chofona. Seni ena fansoun feffeilo, a katowu ei kokko ngeni chokewe mi wenechar letiper: “Ami nei aramas, oupwe tou seni neminewe, pwe oute chiechi ngeni i lon an kewe tipis, o oute pwal eti i lon an kewe riaffou. Pun an kewe tipis ra aposata tori lang, o Kot a fen chechemeni an kewe fofor ingau.” (Pwarata 18:​4, 5) Chokewe mi mochen angang ngeni Jiowa ra poputa le limochulo seni ekkewe mettoch mi pacheri lamalam chofona, iwe, won unusen fonufan ra poputa le afalafala poraus allimen ewe Muu mi fen uta, nge ina eu angang epwe wes mwen sopwoloon ei otot mi ngau.​—Mattu 24:14.

13 Ina pwonutaan ewe oesini lon Malakai 4:5 (NW), ikewe a mak ie alon Jiowa ei: “Nengeni! Upwele tinalo ngenikemi Ilaija ewe soufos mwen warotoon ewe ran mi lapalap me aniuaniu, ranin Jiowa we.” Ena oesini a akkom pwonuta lon angangen Jon Papatais, nge Ilaija a liosueta i. Jon a fori och angang mi ussun an Ilaija we lupwen a papataisi chon Jus mi aier ren ar kewe tipis ngeni ewe Alluk fan iten eu atipeeu. Nge lamot seni ena, Jon a ammonlata alen ewe Messaia. Iwe nge, an Jon angang, ina ewe aewin chok fansoun an a pwonuta an Malakai we oesini. Lupwen Jises a affata pwe Jon ewe aruuemonun Ilaija, a pwarata pwe epwe fis pwal och an “Ilaija” angang lon fansoun epwe feito.​—Mattu 17:11, 12.

14 An Malakai we oesini a pwarata pwe ena angang mi lapalap, angangen Ilaija, epwe pwonuta mwen “ewe ran mi lapalap me aniuaniu, ranin Jiowa we.” Ena fansoun epwe muchulo ren ewe maun mi muttir arapoto, ewe maun lon ewe ran mi lapalap, ranin ewe Kot mi Unusen Tekia, lon Armaketon. A wewe ngeni pwe eu angang mi ussun angangen Ilaija epwe akkom fis mwen sopwoloon ei otot mi ngau me mwen poputaan ewe Engerou Ierin Nemenem, nemenien an Kot we Muu lon lang fan ewe king mi seikita, Jises Kraist. Iwe, ussun ena oesini a fen apasa, mwen an Jiowa epwe atai ei otot mi ngau, ewe mwich Ilaija a liosueta ikenai, fan alillisin fite milion chiener kewe chon Kraist mi eani ewe apilukulukun ar repwe manau won fonufan, ra kan tinikken le foffori ewe angangen auetasefalli ewe fel mi unusen limoch, iwe, ra atekiata iten Jiowa we ren ena angang, me ra asukula aramas mi ussun siip ussun ekkewe poraus mi enlet lon Paipel.

Jiowa a kan Efeiochu Noun kewe Chon Angang

15 Jiowa a kan efeiochu ir mi angang ngeni. Iei alon Malakai 3:​16: “Murin, chokewe mi niuokusiti ewe Samol mi Lapalap ra kapasfengen lefiler, nge ewe Samol mi Lapalap a afaliir o auselinga ar kapas. A wor eu puken achechem me fan mesan, a makelong iten chokewe mi niuokusiti i, ewe Samol mi Lapalap, o chechemeni itan.” Seni Epel feffeilo, Kot a fen mammakkelong lon ussun ita eu puk, iten chokewe a chemeniir pwe repwe tufichin kuna manau esemuch. Iei alon Jiowa ngeni chokena: “Oupwe uwato unusen ami leengol lon ewe imwenfel, pwe epwe wor mongo lon imwei we. Ren ei oupwe sotuniei ika usap suki ekewe asammwachon lang fan itemi o ninatiu womi chomong sokun feioch mi somwola.”​—Malakai 3:​10.

16 Jiowa a fen enletin efeiochu chokewe mi angang ngeni. Ifa ussun? Eu, a fen lapalo ar weweiti an kewe kokkot. (An Salomon Fos 4:​18; Taniel 12:10) Pwal eu, a fen ngeniir uwa mi fokkun amairu lon ar angangen afalafal. Chommong aramas mi wenechar letiper ra fen fitiir lon ewe fel mi enlet, iwe, ir meinisin ra kapachelong lon “eu mwich mi fakkun lapalap . . . seni ekkewe mu meinisin, o ekkewe einang meinisin, o sokkun kapas meinisin. . . . O ra leuwommong o pupuchor, ‘Ewe angangen Amanau a nom ren ach Kot, ewe a mottiu won ewe leenien motun king, o pwal ren ewe Lam!’ ” (Pwarata 7:​9, 10) Ena mwich mi watte a fen pwalo lon eu lapalap mi amwarar, iwe, chokewe mi angang ngeni Jiowa ra lap seni wonu milion iei lon lap seni 93,000 mwichefel won unusen fonufan!

17 An Jiowa feioch a pwal pwalo ren an Chon Pwarata Jiowa fori ekkan puk mi longolong won Paipel, iwe, ekkena puk ra ainetfetal lap seni puk meinisin lon unusen uruwoon aramas. Lon ei atun, a kan for 90 milion kapiin ewe Leenien Mas me Awake! chassi iteiten maram, Ewe Leenien Mas lon 144 fos me ewe Awake! lon 87 fos. Ewe puk fan iten kaeon Paipel itan Ewe Enlet mi Emmwenikich ngeni Manau Esemuch, nge a for lon 1968, a ainetfetal won ukuukun 107 milion kapi lon 117 fos. En mi Tongeni Manau Tori Feilfeilo chok lon Paratis won Fonufan, ewe mi for lon 1982, a tori lap seni 81 kapi milion lon 131 fos. Ewe puk itan Sile mi Emmwen ngeni Manau Esemuch, ewe mi for lon 1995, a peres lon lap seni 85 milion kapi lon 154 fos. A fen ainetfetal 150 milion kapiin ewe kukkun puk itan Met Kot a Kutta Senikich? lon 244 fos, nge a for lon 1996.

18 Sia fen pwapwaesini ekkena feioch chommong lon pekin ngun inaamwo ika a fen wesewesen watte me langattam an Setan we otot eriaffoukich me ukku ngenikich. Ena mettoch a affata pwe mi enlet Aisea 54:17: “ ‘Nge esap wor och pisekin maun epwe tongeni afeiengauok. Iwe, kopwe tongeni palueni chokewe meinisin mi atipisuk lon kapwung. Iei feiochun nei kewe chon angang me rei, iei usun ua awineer.’ Ewe Samol mi Lapalap a kapas.” A eu minen aururu letipen noun Jiowa kewe chon angang ar silei pwe Malakai 3:​17 (NW) a pwonuta ngeniir: “ ‘Upwe wesewesen nouniir,’ Jiowa meilapen sounfiu a fen apasa, ‘lon ewe ranin ai upwe forata och alemwir mi sokkolo aucheaan.’ ”

Angang ngeni Jiowa fan Chengel

19 A kan ffataffatochulo sokkofesenin noun Jiowa kewe chon angang mi tuppwol me ir mi peni an Setan we otot lupwen epwe lullulo fansoun me fansoun. Malakai 3:​18 a oesini pwe “Murin, oupwe tongeni alefilasefali lefilen eman chon pwung me eman aramasangau, lefilen atewe mi angang ngeni Kot me atewe esap angang ngeni.” Eu me lein ekkewe chommong mettoch ra sokkofesen won, chon angang ngeni Jiowa ra angang fan chengel mi lapalap. Eu me lein ekkewe popun ar ra ina ussun, pun a nom rer eu apilukuluk mi amwarar. Ra luku Jiowa ren unusen letiper lupwen a apasa pwe “Nengeni, upwe fori eu lang mi fo me eu fanufan mi fo. Iwe, esap chuen wor eman epwe chechemeni ekewe mettochun lom o ekieki usun. Nge oupwe chok pwapwa o mwanek fochofoch ren mine upwe fori.”​—Aisea 65:17, 18; Kol Fel 37:10, 11, 29; Pwarata 21:​4, 5.

20 Sia luku an Jiowa pwon pwe noun kewe aramas mi tuppwol repwe kuna manau lupwen epwe war ranin we mi lapalap, iwe, repwe katolong lon ewe fonufan sefo. (Sefanaia 2:3; Pwarata 7:​13, 14) Iwe, inaamwo ika ekkoch repwe malo pokiten ar chinnapelo, samau, are aksiten mwen ena fansoun, nge Jiowa a pwonei pwe epwe amanauereta pwe repwe tufichin kuna manau esemuch. (Jon 5:​28, 29; Taitos 1:2) Iwe, inaamwo ika oukich meinisin sia kan kuna osukosuk me mettoch mi weires, nge le atun ach akkarap ngeni ena ranin Jiowa, a wor chommong popun sipwe chengel lap seni aramas meinisin won fonufan.

Ifa Ussun Kopwe Polueni?

• Meta “ewe ranin Jiowa”?

• Ifa ussun ekkewe lamalam won unusen fonufan ra kan appiru ewe Israel lom lom?

• Ikkefa ekkewe oesini mi pwonuta ren noun Jiowa kewe chon angang?

• Ifa ussun Jiowa a fen efeiochu noun kewe aramas?

2. Ifa ussun ekkoch wokisin ra awewei ranin Jiowa we?

3. Meta “ewe ranin Jiowa”?

4. Lupwen ewe ranin Jiowa epwe muchulo, met epwe fen fis?

5. Repwe fet ir kewe mi niuokkusiti iten Jiowa we?

6. Ifa ewe minen apwapwa fan iten pworacho lon maun noun Jiowa kewe chon angang repwe pwapwaesini?

7, 8. Awewei mwo ika mei fet lapalapen Israel lon pekin ngun lon fansoun Malakai we.

9. Ifa ussun an Malakai kewe oesini ra akkom pwonuta?

10. Ifa ussun chon fonufan me ekkewe nouwiisin lamalam ra kan appiru ewe Israel lon ewe aewin senturi?

11. Ifa ussun ekkewe lamalam won unusen fonufan ra pwarata ika ion ra wesewesen angang ngeni?

12, 13. Ikkefa ekkewe oesini mi fen pwonuta ren noun Kot kewe chon angang lon ach ei fansoun?

14. Menni angang mi fokkun lamot epwe pwonuta mwen sopwoloon ei otot minen lom?

15. Ifa ussun Jiowa a kan chechchemeni noun kewe chon angang?

16, 17. Ifa ussun Jiowa a fen efeiochu noun kewe aramas me ar angang?

18. Pwata sia kan pwapwaesini feioch lon pekin ngun, inaamwo ika a wor chon u ngenikich?

19. Ifa ussun ir mi angang ngeni Jiowa ra sokko seni ir kewe rese angang ngeni?

20. Pwata kich chon eu mwichen aramas mi chengel?

[Picture on page 17]

Ewe Jerusalem lon ewe aewin senturi a ‘pulopul usun eu um’

[Pictures on page 19]

Jiowa a kan akkawora minne mi lamot fan iten ir mi angang ngeni

[Pictures on page 20]

Pokiten ewe apilukuluk mi amwarar a nom rer, noun Jiowa kewe chon angang ra enletin chengel

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share