Reperensia karta Nekʼawuabari Bʼaita Kristianora kĩrãkʼa akʉza Trajaita Daizezeita
1-7 JULIOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 57-59
Ẽbẽrarã iyi pʉwʉrʉ ʉ̃rʉbʉra Jeowabara bia wãbi ẽ
Wawara naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ
14 Estebanba iyi nejʉraraba beadai nãã, zowaĩnĩgʉa jaradiasi (Hechos 6:5; 7:54-60). Maʉ̃ tẽã ãyira pẽwã jʉ̃drʉsida, maʉ̃ba jãrãzoasi Judeade eda akʉza Samaria eda wãsida. Apostoleratrʉ wãna ẽ basi, mamina maʉ̃ba idubʉda ẽ basi Daizeze Bedʼea jaradiabʉra Felipera wãsi Samariaeda Daizeze Bedʼea bia jaradiade mama bia wãsi (Hechos 8:1-8, 14, 15, 25). Daizeze Bedʼeaba jara ũrĩbibʉ: «Jesúsdʼebema ĩjã bʼera zuburia odʼaita pẽwãsidʼadʼera zhi jãrãzoabʉrʉra wãsidʼa Fenicia druaidʼu, Chipre dodʼuidʼu, Antioquía pʉwʉrʉidʼu. Maʉ̃nerã awʉrʉa jaradʼa ẽbasia Jesúsdʼebema bedʼeara, awuarabʉrʉ jarasidʼa judíorãta bʼea. Mawũãmina ãzhirãnebema ʉ̃kʉrʉ bʼeasia Chipredʼebemata, Cirene druadʼebemata, maʉ̃rãta Antioquíaidʼu jũẽkuabʉrʉdʼera griegorããbidʼa bedʼea biata jarasidʼa Nokʼo Jesúsdʼebemata» (Hechos 11:19, 20). Naʉ̃ba ũdubibʉ pẽwãsida baera jaradiasida jaradia ẽ baibadamae.
15 Aranʉweda maʉ̃ kĩrãkʼa berabarisi Unión Soviéticade maʉ̃ra idira neẽ. Poaga 1950deba ʉ̃ta, Jeowa ʉ̃rʉ Kʼawuabipanʉrã mejãcha edesida Siberiaeda komunida za amaekʉasida maʉ̃ba mebẽrãbara Daizeze Bedʼea biata jaradiaseabasi maʉ̃ pʉwʉrʉde, mawũã berabari ẽ bakasi maʉ̃ra mebẽrã neẽ basi baera platara ãyi kʼareba wãita mãĩnʉ jĩga (maʉ̃ra 10.000 km wawarabasi) Mamina nokʼoraba kʼarebasi mebẽrã mawũã wawara jʉ̃ẽita, mebẽã abaʉba jarasi: «Nokʼoraba kʼarebasi ẽbẽrarã Siberiadebemara mejãchaʉba kʼawuadamarẽã wãrĩnuta».
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebemata
«Zarea bʼaidua»
16 Daya ĩjãbʉta zarea erbaibara. Nokʼo Davidba iyi trãside naʉ̃ta jarasi: «Mʉ̃ sora teiteabʉ, Daizeze» (Sal. 57:7). Dayirã sosida teitea baseabʉ, wãrĩnu soiduba ĩjãpanʉbʉrʉ Jeowa ʉ̃rʉ (akʉra Salmo 112:7). Jẽda kĩrãbedadrʉ Bob yizata, medikoba jarasi neida berabarira wa zokʼaita, mamina Bobʼba panʉsi maʉ̃ta mawũã odara iyira wãita. Bobʼba jarabʉ: «Mʉ̃a kʼãrẽ krĩcha ẽã mawũã jarasi akʉza krĩcha zroma oẽ basi mʉ̃ kʼãrẽ berabari kʼareara».
17 Bobʼbara jʉ̃ã ẽ basi iyi ospitalʼeda ededamarẽã Jeowaba zokʼabʉta ũrĩta wa ʉ̃rʉ, iya nãã kʼawuabasi kʼãrẽ oita. Iyara kãgabasi ewari jõmaʉ̃nẽ Jeowata sobia bamarẽã, adewara iyara bia kʼawuasi Daizeze Bedʼeade akʉza dayirã kartarane sãwũã krĩchabʉta Jeowaba wa ʉ̃rʉ adewara dayi bebʉ ʉ̃rʉ, adewara soiduba ĩjãbasi iyita Jeowaʉ̃me kʼẽrẽpabasibʉrʉ Jeowaba iyaʼa nebia mejãcha diaita.
8-14 JULIOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 60-62
Jeowaba dayirãra kʼarebabʉ akʉza aduʼa babibʉ
it-2 1146
Torre
Yiza. Yi Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãpanʉra akʉza ũrĩpanʉra aduʼapanʉ. Davidba jarasi Jeowara dayi mĩrʉbari kĩrãkʼabʉta akʉza torre zroma kĩrãkʼabʉta mĩrʉta yi jʉraraneba. (Sl 61:3.) Maʉ̃ trʉ̃ba kʼãrẽta jarakĩrãbʉta biʼia kʼawuabʉbʉrʉ akʉza ĩjãbʉbʉrʉ maʉ̃ ʉ̃rʉ akʉza maʉ̃re bedʼeabʉbʉrʉ maʉ̃ra ẽbẽrarã pera ẽ bayi. Daizeze Bedʼeaba jarabʉ Daizeze trʉ̃ra torre zareabʉ kĩrãkʼabʉ, ẽbẽra biaratrʉ iyima wãbʉ akʉza mama kʼareba ũdubʉ. (Pr 18:10; naʉ̃ testoʉ̃me akʉra 1Sa 17:45-47.)
it-2 1122
Karpa de
Edaʉde bedʼea karpa dera zokʼabasi awuru jaraisida. Bari jaraita, dayirã karpa dedera enaʉ̃seabasi akʉza mĩrʉseabasi bisiadeba akʉza kuedeba. (Gé 18:1.) Nawedara ẽbẽrarãbara bia edabasi iyi akʉ jʉ̃ẽbʉdara maʉ̃ba yi akʉ wãbara kʼawuabasi iyira bia edadaita akʉza mama iyira wawia ũdubidaita. Revelación 7:15de jarabʉ Daizezebara iyi karpa dera audre yi zroma oita ẽbẽrarã mejãchabʉraita. Naʉ̃ba jarakĩrãbʉ maʉ̃ra ẽbẽrarã bia akʉdaita akʉza mama kʼãrẽ sãwũã berabari ẽ baita. (Sl 61:3, 4.) Isaíasba jarasi kʼãrẽta oibasita Sión Daizeze kimaba wũãwũã baraina iya jarasi karpadera audre kʉrʉ̃gʉza oibasita. (Isa 54:2.) Maʉ̃ba iya eababibʉ yi wũãwũãra bʼaira.
w02 15/4 16 parr. 14
Daizeze Leybara dayirãra kʼarebabʉ
14 Daizeze Leyra kĩrã awuara ẽ, maʉ̃ba dayirãra aduʼa babibʉ. Naʉ̃ ewaridera mejãcha bʉ bedʼea zromata, mamina Jeowara ewari jõmaʉ̃nẽbʉ iyira teiteabʉ mõgara zroma kĩrãkʼa (Salmo 90:2). Jeowaba iyikʉza jarasi: «Mʉ̃ra Jeowa, mʉ̃ra kĩrã awuara ẽ» (Malaquías 3:6). Ẽbẽraba jarabʉra badua kĩrã awuara obʉ, mamina Daizezeba jarabʉra kĩrã awuara ẽ (Santiago 1:17). Sikologoraba poaga dããrabayeda jarasida iduaribibarata warraraba odamarẽã ãya kãgata, mamina atiara jarapanʉ maʉ̃ra yibia ẽ basita. Ẽbẽrarãba ley obʉra badua awuara onʉmʉ, mamina Daizeze Bedʼeara kĩrã awuara ẽ, dããra badeba Daizeze Bedʼeaba jaradia zebʉrʉ wũãwũãra sãwũã dapʉẽibarata ibiade: «Zezera mara warrarãra kĩrʉbiraidua, awuarabʉrʉ dapʉẽidua Jeowaba kãgabʉde akʉza ũrãgʼa bia diabʉde» (Efesios 6:4). Dayirãra aduʼa babibʉ kʼawuabʉ baera Daizeze Leyra kĩrã awuara ẽãta.
Jʉrʉda biʼia bʉta Daizezedebemata
w06 1/6 11 parr. 6
Bedʼea audre yibiata Salmo karta yi ũmenebemata
62:11. Daizezera yãrãba zarea diaibara ẽ, iyira zarea yi bari. Zareara jõma iyide.
15-21 JULIOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 63-65
Bʉ kãga jõkara audre yibia bebʉira
w01 15/10 15, 16 parr. 17, 18
¿Kʼaiba ãĩbʉeseabʉ dayirãra Daizeze kãgadebara?
17 Dayirãitara kʼãrẽaba yibia Daizeze kãgara, ¿Davidba kĩrãkʼa abarika krĩchapanʉka? Davidba jarasi Daizeze kãga jõkara audre yibiata dayi bebʉira akʉza maʉ̃ kʼarea iyi ʉ̃rʉ ibia bedʼeai basi (Salmo 63:3, 4). ¿Naʉ̃ drʉadera bʉka nekʼãrẽ audre yibiara Daizeze kãgaira akʉza iyi neũdukʼawua bʼaira? Bari jaraita, ¿audre yibiaka mejãcha zarea oita trajo bia ũduita Daizeze neũdukʼawuabaira akʉza sobia bʼaira? (Lucas 12:15). Ʉ̃kʉrʉ mebẽrãbara edaʉde jidaibara ãyi Jeoware bʼaita, mawũã ẽ bʉrʉ ãya ĩjabʉta idubʉita mawũã bei ẽ bʼaita. Bari jaraita, mejãcha mebẽrãba maʉ̃ta osida Segunda Guerra Mundial berabariside kampo konsentrasion nazide, maʉ̃ranebema mejãcha mebẽrãba jidasida Jeowa ode kʼẽrẽpa bʼaita ãyi beibaramina, iyi ode kʼẽrẽpapanʉrabara ĩjãseapanʉ Jeowabara diaita mia abaʉ ẽbẽraba diabe ẽãta ewari jõmaʉ̃nẽ panaita (Marcos 8:34-36). Mamina bari maʉ̃ awa ũduda ẽ bayi, dayirãra Jeowa neẽãra babe ẽ, krĩcha akʉdayi sãwũã bʼaita dayirãta ewari jõmaʉ̃nẽ paninabʉrʉ mamina Jeowa neẽã, mawũãra bia pana ẽ bayi.
18 Jeowaba dayirãra nekʼãrẽ oita diabʉ kʼãrẽ, maʉ̃ba kʼawuapanʉ Jeowaba iya oita krĩchabʉ jõma aribaebʉrʉdera nekʼãrẽ oita mejãcha bʼaita akʉza nekʼãrẽ kʼawuaita mejãcha bʼaita (Eclésiastes 3:11). Dayirãba poaga biobayeda Jeowa buru bia ʉ̃rʉ akʉza iya kʼawuabʉ ʉ̃rʉ estudiapanaimina jõmara kʼawua ze ẽ bayi (Romanos 11:33).
w19.12 28 parr. 4
Biga diaidua nekʼãrẽ jõma bari
Audrera dayirãbara biga diaibara Daizezeʼa, wãrĩnu bʼaira dayirãba kʼawuapanʉ Daizezeba diabʉta nekʼãrẽ dayirãba nesidabʉta akʉza nekʼãrẽ dayirã iyiʉ̃me bia bʼaisida dayirãta diabʉ (Deut. 8:17, 18; Hech. 14:17). Mamina Jeowaba dayirã nebia diabʉ kʼareara bari ʉ̃rʉ krĩchaibara ẽ awuarabʉrʉ ewari jʉrʉibara biʼia krĩchaita Jeowaba dayirã bari kʼãrẽ oi zebʉrʉ kʼarea akʉza dayirãbari, naʉ̃ba kʼarebayi dayirãba iyaʼa audre biga diakĩrãita akʉza kʼawua bʼaita Jeowaba dayirã kãgata (1 Juan 4:9).
w15 15/10 24 parr. 7
Biʼia krĩchadadrʉ nekʼãrẽ Daizezedebema ʉ̃rʉ
7 Dayirãra kayirua omia baera edaʉde zare nekʼãrẽ ʉ̃rʉ biʼia krĩchaira, maʉ̃ kʼarea jipade yibia dayirãba nekʼãrẽ abaʉ ʉ̃rʉ krĩcha kĩrãbʉbʉrʉ, jʉrʉita dayi sama aduʼa bʼaita, enaʉ̃ita akʉza nekʼãrẽ baduba aña krĩchabi ẽ mae bʼaita. Bari jaraita nokʼo Davidba krĩchabasi diamasiare iyi kamanebʉde (Sal. 63:6). Jesu kayirua okʼabasimina iyabida jʉrʉbasi yiwidʼibʉrʉdera akʉza bia krĩchabʉrʉdera mio neẽã nʉmʉmae wãita (Luc. 6:12).
w09 15/7 16 parr. 6
Jesude kĩrãkʼa ora, kãgaba jaradiara
6 Jõmaʉ̃ta bedʼea kĩrã nekʼãrẽ ãya kãgabʉ ʉ̃rʉ, maʉ̃ba nekʼãrẽ aba dayirãita jipade yibiabʉrʉ dayirã sãwũã bedʼeabʉdeba ũdubibʉ kãgata maʉ̃ ʉ̃rʉ bedʼeaita, audre mawũã berabaribʉ dayirã ẽbẽra abaʉ ʉ̃rʉ bedʼeabʉrʉde, dayirãbara kãgapanʉ wuabemaraba kʼawuadamarẽã iyi sãwũãbʉta, ewari jõmaʉ̃nẽ iyi ʉ̃rʉ bedʼeapanʉ akʉza ẽbẽra abaʉta iyi ʉ̃rʉ mitia bedʼeara iyiare bedʼeapanʉ adewara kãgapanʉ wuabemarabida iyita bia akʉdamarẽã dayirãba akʉbʉ kĩrãkʼa.
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebemata
w07 15/11 15 parr. 6
¿Dayirãbara wuabemarara aduʼa babibʉka?
De parãita zare, mamina de kora ãrĩra zare ẽ. Abarika berabaribʉ ẽbẽrarãʉ̃me, awururaba nemitia obʉ ũduira zare ẽ, jõmaʉ̃ta nemitia omiara baera akʉza kayirua opanʉ baera. Nokʼo Salomónba naʉ̃ta jarasi: «Mia kʼai ẽbẽrata neẽ naʉ̃ drʉadera nekayirua okara» (Eclesiastés 7:20). Dayirãba awururaba kʼãrẽ kayirua onʉmʉ ũduira zare ẽ adewara dayirãba kʼãrẽ jarabʉdeba sopʉabira zare ẽ (Salmo 64:2-4). Mamina dayi bedʼeabʉdeba awuru ẽbẽra kʼarebaira zareabʉ.
22-28 JULIOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 66-68
Jeowaba ewariza akʉbʉ dayirãra
Jeowabara sãwũã panʉbʉ dayirã yiwidʼira
15 Edaʉde dayirãba ũdu ẽ Jeowaba sãwũã panʉbʉta dayirã yiwidʼira. Mamina iya dayirã yiwidʼi panʉbʉrʉdera diabʉ dayirãba nesidabʉta iyiʉ̃me kʼẽrẽpa bamarẽã. Maʉ̃ kʼarea kĩrãkita akʉdaibara sãwũã Jeowaba panʉbʉta dayirã yiwidʼira. Atia akʉdayi mebẽã Yoko ʉ̃rʉ, iyara krĩchabasi Jeowabara panʉ ẽ basita iyi yiwidʼira, maʉ̃ kʼarea iya kuadernone bʉ jʉ̃drʉsi Jeowaʼa widibadara, maʉ̃are ewari bio berabarida tẽã iya jẽda akʉbʉrʉdera iyi kuadernone, iya kʼawuasi Jeowabara panʉsita iya widibadara akʉza iya kĩrãduadasida. Dayirãbida krĩchadaibara sãwũã Jeowabara panʉ zebʉrʉta dayirã yiwidʼira (Sal. 66:19, 20).
w10 1/12 23 parr. 6
Kĩrãbedaibara papara ãyi wũawũãra dobaʉba dapʉẽpanʉrãra
Iyi jaure zareadeba Jeowaba israelitara trãbirata bʉbisi iyi ʉ̃rʉ ibia bedʼeabita, maʉ̃ trãbira Salmo basi, pẽdrarãra akʉza jẽrãmarãra mejãcha sobiapanasi baibara naʉ̃ trãbi ũrĩbʉrʉdera, naʉ̃ trãbiba ãya kĩrãbebibasi baera Jeowara ãyitara ãyi Zeze kĩrãkʼabʉta akʉza Juez kĩrãkʼabʉta mawũã ãyi bia akʉita (Salmo 68:5; 146:9). Dayirãbida so zarea diaseapanʉ mebẽrã ãyi wũãwũã doba dapʉẽpanʉra adewara maʉ̃ bedʼeara ãyara mesera kĩrãduada ẽ bayi. Mawũã berabarisi Rutʼta, iya biʼia kĩrãbebʉ mebẽã aba wũãwũã barabʉba 20 poaga bade iya jaradata, naʉ̃ mebẽãba jarasi: «Mʉ̃a kʼawuabʉ bʉra mejãcha zarea obʉta bʉ wũãwũãra ũme biʼia dapʉẽita, bʉa maʉ̃ra biʼia o wã, kʼãwũã obara». Rutba jarabʉ: «Maʉ̃ bedʼeara wãrĩnu mʉ̃ soidu zesi». Maʉ̃ kʼãrẽã Daizeze Bedʼeaba jarabʉ daya bedʼea bia jarabʉrʉdera remedio kĩrãkʼabʉta (Proverbios 15:4, Traducción en lenguaje actual). Mawũẽra krĩchadadrʉ, ¿bʉka kʼãrẽ bia jaraita mebẽrã ãyi wũãwũã doba dapʉẽpanʉra?
w09 1/4 31 parr. 1
Jẽrãmara zeze
«DAIZEZERA iyibʉmaera jẽrãmara zeze» (Salmo 68:5). Naʉ̃ bedʼeaba dayirã krĩchabibʉ Jeowa kʼãrẽaba ẽbẽra biata, iyara wãrĩnu bia akʉbʉ akʉza kʼarebabʉ yi zeze neẽ panʉrãra, iya israelitara ley diadaba ũdubibʉ Jeowaba naʉ̃ra wũãwũãra ʉ̃rʉ kʼãrẽãba krĩchabʉta. Exódo 22:22-24 bayeda jarakata jarasi jẽrãmara ʉ̃rʉ.
Jeowaba kʼarebabʉ bia wãmarẽã
17 (Akʉra Salmo 40:5). Krĩchara katuma wãrezemiarata, ãya mawũã obʉdera, obʉ katuma kĩbʉidu jʉ̃ẽita. Ãyi mawũã katuma kĩbʉeda wãenara ode akʉeda wã nekʼãrẽ kĩrãwãreãbʉta. Abarika ewari jʉrʉibara krĩchaita Jeowaba sãwũã kʼareba zebʉrʉta bʉ bedʼea zroma erbʉde. Ewari kibʉrʉza bʉyikʉza widira: «¿Mʉ̃aʼa sãwũã ũdusi Jeowabara idi mʉ̃ kʼarebabʉrʉta? ¿Mʉ̃ bedʼea zroma erbʉmina Jeowabara sãwũã kʼarebabʉ maʉ̃ bedʼea zroma awuantaita?». Zarea ora akʉita sãwũã kʼarebasita Jeowabara
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebemata
w06 1/6 10 parr. 4
Bedʼea audre yibiata Salmo libro ũmenebemata
68:18 ¿Kʼãĩra basi yumakẽrãra nebia kĩrãkʼa diadapeadara? Israelitara Jeowaba drʉa diaya ada jãrĩ jʉ̃ẽside maʉ̃ne jidasida naʉ̃ra yumakẽrãrãra, ewari berabarida tẽã ãyira zokʼasida lebitarata kʼarebamarẽã (Esdras 8:20).
29 JULIODEBA–4 AGOSTO EDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMO 69
¿Salmo 69dera sãwũã aripe jarasida Jesu ewaride kʼãrẽ berabaribadata?
w11 15/8 11 parr. 17
Dayirã ẽdrʉbibarita jʉ̃ãpanasi
17 Jesura bari ewarade jʉrasida. (Sal. 69:4). Juanba jara ũrĩbibʉ naʉ̃ bedʼea Jesuba jaradata: «Mʉã ãzhidʼe edʼa awʉrʉba okʼata osi ẽbʉrʉ kʼazhirua ne ẽã bʼeakʼausia, mawũãmina akʉ bʼeta juradea mʉta, mʉ Zezeta. Aramaʉ̃ne arimaẽ berabʼari nʉmʉã bedʼeata zhi bʼʉmata ãzhi ũrãgʼadʼe mawũã bʼʉta: Mʉrã kʼãrẽã juradʼai ne ẽãne juradea» (Juan 15:24, 25). ¿Jesubara kʼarea jarasi propesiara leyde edabʉta wãrĩnubaira salmone edabʉbʉrʉ? Edaʉde ley apanasi baera jõma Escrituras Hebreasdebʉra (Juan 10:34; 12:34). Ebangeliorane jara ũrĩbibʉ Jesura ẽbẽra mejãchaʉba jʉradebasita audre religion nokʼora maʉ̃ ewaridebemaraba, Jesuba naʉ̃ta jarasi iyi bedʼea ũrĩpanʉra: «Naʉ̃ ẽjũãne bʼebara marã ũduama ẽã, mawũãmina mʉrã ũduama bʼea mʉã jara bʼʉba ãzha obʼera bia ẽãta» (Juan 7:7).
w10 15/12 8 parr. 7, 8
Kãga ũdubidadrʉ Jeowa sãwũã yiwidʼibʉa
7 Jesuba Daizeze Bedʼea jaradia jʉ̃drʉdata jedeko bio berabari ẽãne Paskuade poaga 30de Jesuba ũdubisi kʼãrẽãba kãgabasita nekʼãrẽ Daizezedebemata. Iyi kaidubemarabawara Jerusalénʼena jʉ̃ẽbʉrʉde Jesuba ũdusi templode edabasita ẽbẽrarã paka nedobʉta, obejata akʉza palomata adewara plata kãbia barirata. Maʉ̃nera Jesubara, ¿kʼãrẽta osi? Akʉza iyi kʼaidubemaraba, ¿kʼãrẽta krĩchasi? (Akʉra Juan 2:13-17).
8 ¿Jesuba kʼãrẽ jarada kʼarea akʉza oda kʼarea iyi kʼaidubemara kĩrãbebisi Davidba salmone bʉdata? Mama jarabʉ Daizezede kʼarea wawia ũdubibʉra iyide pʉrea kĩrãkʼa basita (Sal. 69:9). ¿Kʼãrẽa ãya maʉ̃ ʉ̃rʉ krĩchasida? Jesuba iya kʼãrẽ oda kʼarea wuabemarabara neida oseabasi baera, templo zokʼapanʉrabara plata ũdupanasi maʉ̃ra ẽbẽrarã ne nẽdo panʉraneba, maʉ̃ra ẽbẽrarã templo zokʼabʉdebemarane edapanasi nokʼora religionebemarata. Jesuba odaba ũdubisi nokʼora religionebemara iyi ewaridebemarabara kʼãrẽta aña obarabʉta, maʉ̃ kʼarea iyi kʼaidubemarabara kʼawuasida Jesubara wawia ũdubibʉta Daizezea.
g95 22/10 31 parr. 4
¿Sopʉabʉ kʼarea beiseabʉka?
Ʉ̃kʉrʉba krĩchapanʉ Jesura beisita sopʉaba, Daizeze Bedʼeaba iyi ʉ̃rʉ jarabʉ, Daizeze Bedʼeaba naena iyi ʉ̃rʉ jarasi perabiba iyi sora ãrĩbasita akʉza maʉ̃ra mia abaʉba ara oẽ baita. (Salmo 69:20.) ¿Wãrĩnu so ãrĩta jarakĩrãbasika maʉ̃bara? Mawũãbaibara. Jesu bei nããra mejãcha zʉbʉriasi iyi kakua jõma pʉabasi adewara iyi so sida pʉabasi. (Mateo 27:46; Lucas 22:44; Hebreos 5:7.) Adewara mawũã iyi so kõa wãsiba jara ũrĩbibʉ kʼarea iyi mia zʉba zʉsidade iyi yaradeba wata akʉza baniata ʉ̃tʉ zesita iyi beida tẽã, iyi sota mawũã wãrĩnu kõa wãsibʉrʉ mawũã ẽ bʉrʉ pʉ iyi kẽgʉta pʉbasibʉrʉ maʉ̃ba iyi trʉ̃ãne wata zarrasibaibara mawũã ẽ bʉrʉ yi pericardiode maʉ̃ra wua naʉ̃cha kĩrʉ kĩrãkʼabʉ maʉ̃ba sota anabʉ akʉza maʉ̃ eda baniata abʉ, iyi trʉ̃ãma zʉsidata mawũã ẽ bʉrʉ iyi pericardioma zʉsidata mamaʉ̃bara wata akʉza baniata ʉ̃tʉ zeibasi. (Juan 19:34.)
it-2 669
Chirua benenobarabʉta
Naena jarasida dayirã ẽdrʉbibariara chirua benenota diadaibasita. (Sal. 69:21.) Maʉ̃ra berabarisi iyi bakurude ʉ̃tʉ kachi jirabʉdai nãã binota hielʼeda pʉerabʉta dawuasidade, mamina maʉ̃ doakʉtada tẽã Jesubara wua do ẽ asi, maʉ̃ra iyaʼa dawuasida baibara aʉkʼara pʉata senti ẽ marẽã, naʉ̃ propesia sãwũã aripe berabarida ʉ̃rʉ bʉside Mateoba (27:34) zokʼasi bedʼea griegodebemata kho·le naʉ̃ bedʼeara iyabaʉta ʉ̃tʉ zebʉ Septuagintade Salmo 69:21ne. Mamina Marcosba nebʉradadera jara ũrĩbibʉ mirra ʉ̃rʉ (Mar 15:23), maʉ̃ kʼarea ʉ̃kʉrʉba krĩchapanasi baibara hielra iyabaʉta mirraʉ̃mera mawũã ẽ bʉrʉ krĩchapanasi baibara Jesua dawuada pedabara hielta akʉza mirrata ãba pʉera erbasita.
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebemata
w99 15/1 18 parr. 11
Soiduba yiwidʼidadrʉ Jeowaʼa
11 Ẽbẽra mejãchaʉta Daizezeʼa yiwidʼibʉ bari ne widiya, mamina dayirãba Jeowata kãgapanʉ baera naʉ̃ba kʼarebabʉ iyaʼa biga diaita akʉza iyi ʉ̃rʉ ibia bedʼeaita dayi doba yiwidʼibʉrʉde, mawũã ẽ bʉrʉ wuabemara kĩrãbita yiwidʼibʉrʉde, Daizeze Bedʼeaba naʉ̃ta jarabʉ: «Mejãcha krĩcha oraidua, awuarabʉrʉ nekʼãrẽ badu berabarinʉmʉne soiduba yiwidʼidua, biga diaidua akʉza bʉ krĩcha obibʉta jõma kʼawuabira Daizezeʼa, adewara Daizeze neneẽãbʉbara jõmaʉ̃ra krĩchaira ʉ̃tabʉba wuagayi mara sora akʉza mara krĩcha Kristo Jesudeba». (Filipenses 4:6, 7.) Dayirãba Jeowaʼa kʼareba widibʉ daucha, biga diaibara iya diabʉ baera nekʼãrẽ dayirãba nesidabʉta akʉza audre iyi kʼawa babibʉ baera (Proverbios 10:22). Adewara salmistaba jarasi dayirãbara Jeowaʼa biga diaibarata akʉza dayirãba iya nei oya asibʉrʉ maʉ̃sida aripe oũdubibarata (Salmo 50:14). Adewara Davidbida iyi yiwidʼiside jarasi Jeowa trʉ̃ ʉ̃rʉ ibia bedʼeaita iyi trãbʉdeba akʉza iyaʼa biga diaita (Salmo 69:30). Dayirãbida ¿dayirã doba yiwidʼibʉrʉde mawũã ẽ buru wuabema kĩrãbita yiwidʼibʉrʉde abarika oibara ẽ ka?
5-11 AGOSTOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 70-72
Jara ũrĩbira Daizeze zarea ʉ̃rʉ ʉ̃rabʉrʉ zeira
w99 1/9 18 parr. 17
Warrara audre biʼia kʼawua wãidua saʉ̃ta biata akʉza saʉ̃ta biga ẽãta
17 Diarua yi sewabi ẽ baira dayirãra dauba baibara akʉza zowaĩnĩgʉata erbaibara, mamina bʉara maʉ̃ra bari bʉ neũdukʼawuarabʉrʉ ũdubibara ẽ edaʉde ũdubibara wuabemarabida. Davidba jarasi iyara warraraenaʉba Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta adewara naʉ̃ta jarasi: «Daizeze bʉa mʉ̃a jaradia zebʉrʉ mʉ̃ warraraenaʉba, maʉ̃ta idibasidu mʉ̃a jaradiabʉ bʉa kʼãrẽ nebia ozebʉrʉ ʉ̃rʉ» (Salmo 71:5, 17). Davidʼra ũdukʼawuade iya zowaĩnĩgʉa ũdubi badadeba mamina, ¿sõbedaʉba ʉ̃ta zowaĩnĩgʉa ũdubi jʉ̃drʉsi Davidbara? Iya maʉ̃ra ũdubisi iyi warraraenaʉba, iyi Goliatʼʉ̃me yõi nãã Davidbara zowaĩnĩgʉa erbʉta ũdubisi iyi zeze obeja zakera akʉbaside, leon beaside akʉza wita (1 Samuel 17:34-37). Mawũãsidu Davidbara jarasi iya zowaĩnĩgʉa erbʉta Jeowa kʼarebadeba, iya jarasi iyi warrarainʉba Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta. Davidba Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbasi baera naʉ̃ba kʼarebasi bedʼea zroma ũdubʉrʉde maʉ̃a yi edebi ẽ baita, bʉabida Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta ũdubira zowaĩnĩgʉata erbayi akʉza zareata mawũã yi kayirua yi edebi ẽ baita (1 Juan 5:4).
g04 8/10 23 parr. 3
¿Sãwũã akʉdaibara zõrãpanʉrãra?
Salmistaba yiwidʼiside naʉ̃ta jarasi: «Mʉ̃ zõna babʉrʉde doba idubʉrãra. Akʉza mʉ̃ zarea jõbʉrʉde, doba idubʉrãra» (Salmo 71:9). Zõrãpanʉraba ãyi kʼãrẽita zeri ẽãta krĩchapanʉmina Daizezebara maʉ̃ta krĩcha ẽ ãyi ʉ̃rʉra, salmistaba maʉ̃ bedʼea jarasidera jarakĩrãba ẽ basi Jeowaba iyira doba amaesita awuarabʉrʉ kʼawuabasi iyi zõna babʉrʉdera audre Jeowa ʉ̃rʉ ĩjãbʉta ũdubibarabasita, iyi ode kʼẽrẽpapanʉrãra Jeowabara ewari jõmaʉ̃nẽ biʼia akʉbʉ (Salmo 18:25). Adewara edaʉde kʼarebabʉ awuru mebẽrãneba.
w14 15/1 23 parr. 4, 5
Jeowaba zokʼabʉta obara zʉbʉriai ewari zei nãã
4 Bʉta Daizeze odebʉta poaga bio babʉrʉ bʉyikʉza naʉ̃ta widira: ¿Kʼãrẽta oi mʉ̃ waidide zarea erbʉeda? Bʉta Daizeze odebʉta poaga bioba baera bʉa kʼarebaseabʉ awurura mebẽrãta, bari jaraita warrara jara ũrĩbiseabʉ bʉa kʼãrẽta kʼawua zebʉrʉ ʉ̃rʉ Jeowa ʉ̃rʉ akʉza so zarea diaseabʉ wuabemara mebẽrã nebʉrabʉde bʉa kʼãrẽ nebiata ũdu zebʉrʉ ʉ̃rʉ Jeowa odebʉ kʼarea. Nokʼo Davidba Jeowa widisi iyaʼa naʉ̃ta obimarẽã, naʉ̃ta jarasi: «Daizeze bʉa mʉ̃a jaradia zebʉrʉ mʉ̃ warraraenaʉba, maʉ̃ta idibasidu mʉ̃a jaradiabʉ bʉa kʼãrẽ nebia ozebʉrʉ ʉ̃rʉ. Mʉ̃ zõnababʉrʉde akʉza botorroabʉrʉde, Daizeze mʉ̃ra doba amaerara. Idu jaradiabira bʉ zarea ʉ̃rʉ yi ʉ̃ra zeira akʉza bʉa zarea mejãcha erbʉ ʉ̃rʉ yi ʉ̃ra zeira jõmaʉ̃a» (Salmo 71:17, 18).
5 ¿Bʉara wuabemara sãwũã jaradiaseabʉ bʉa kʼawua zebʉrʉta? Trʉ̃seabʉ warrarata bʉ deda jʉ̃ẽmarẽã ãyiʉ̃me bedʼeaita mawũã ẽ bʉrʉ ãyibawara Daizeze Bedʼea jaradia wãseabʉ, bʉa mawũã obʉbʉrʉ ãya ũdudayi bʉra mejãcha sobiabʉta Daizezeba zokʼabʉta obʉ baera. Nawedara Elihúba jarasi yi nãã panʉrabara krĩcha biata jaradiadaibarabasita yi warrarapanʉra, mawũã buru bia badamarẽã (Job 32:7). Adewara apostol Pabloba jarasi mebẽrã wẽrãra nãã panʉrabara ũrãgʼa biata diaibarabasita akʉza yiza biata ũdubibarabasita mebẽrã wẽrãrãra warrapanʉra (Tito 2:3).
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebamata
it-1 883
Éufrates
Israel drʉara sainʉbasi. Jeowaba Abrahán jarasi iyideba zebʉrʉra diaita drʉa «Egipto dodeba Éufrates do zromaena». (Gén. 15:18.) Adewara Jeowaba jẽda jarasi maʉ̃ta pʉwʉrʉ Israeldebemara. (Éx 23:31; Dt 1:7, 8; 11:24; Jos 1:4.) 1 Crónicas 5:9de jara ũrĩbibʉ nokʼo Davidba zokʼa jʉ̃drʉi nãã ʉ̃kʉrʉ ẽbẽrarã Rubénʼneba zedaraba ãyi drʉata eababisita drʉa ibʉawabʉ jʉ̃drʉyeda do Éufrates kʼawa. Éufratesʼra Galaad juwararebasi maʉ̃ra 800 kilometro jĩgabasi (1Cr 5:10), naʉ̃ba jarakĩrã basibaibara rubenitarabara ãyi drʉara eaba osita Galaadʼdeba Siria drʉa ibʉawabʉ jʉ̃drʉyeda paibʉ, maʉ̃ drʉa ibʉawabʉ jõdogodera chuasi do Éufratesta. Jeowaba Abrahánʼa jaradara aripe berabarisi kĩrãkʼabʉ Davidba akʉza Salomónʼʉ̃meba zokʼa jʉ̃drʉbʉrʉdebʉrʉ maʉ̃nera Israel pʉwʉrʉra eabasi baera pʉwʉrʉ Zobáidu, Zobá pʉwʉrʉ bariarera basi do Éufratesta. (2Sa 8:3; 1Re 4:21; 1Cr 18:3-8; 2Cr 9:26.) Do Éufratesʼra jipade yibiabasi baera ʉ̃kʉrʉbara maʉ̃ ʉ̃rʉ bedʼeabʉrʉderabari jarabasi «do». (Jos 24:2, 15; Sl 72:8.)
12-18 AGOSTOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 73-74
¿Krĩchapanʉka Daizeze odebʉ ẽãra audre bia wãta?
w20.12 19 parr. 14
Jeowabara kʼarebabʉ yi sopʉapanʉrãra
14 Salmo 73 bʉdara lebitabasi, maʉ̃ ewaridera lebitarãra trajapanasi Daizeze templode, mawũãsidu naʉ̃ lebitabara edaʉde sopʉabʉba krĩcha zesi awurura ẽbẽrarã kayiruarãraba erbʉta iyabida erbaita, mamina iyara naʉ̃ra ẽbẽrarãba kayirua obʉta okĩrãbasi ẽ, awuarabʉrʉ iyimara naʉ̃ra ẽbẽrarã audre biapanasi iyira (Sal. 73:2-9, 11-14). Bari jaraita, iyimara maʉ̃ra ẽbẽrarãbara erbasi platata, kʼarea krĩcha zroma oira neẽbasi akʉza sobiapanasi maʉ̃ kʼarea naʉ̃ lebitarabara krĩchabasi bariarata kʼawua Daizeze ode kʼẽrẽpabʉra. Mawũã krĩchaira biga ẽ basi iyitara, maʉ̃ba Jeowadeba jĩga wãbiseabasi baera.
w20.12 19, 20 parr. 15, 16
Jeowabara kʼarebakĩrãbʉ yi sopʉapanʉrãra
15 (Akʉra Salmo 73:16-19, 22-25). Maʉ̃ lebitara Daizeze temploidu jʉ̃ẽsi mama awuru israelitarata panasi Jeowa yiwidʼipanʉta, maʉ̃ba iyi Jeowa yiwidʼibʉrʉde kʼawuasi iya sãwũã krĩcha badara biga ẽ basita awuarabʉrʉ naʉ̃bara iyira Jeowadeba jĩgababiseabʉta adewara kʼawuasi ẽbẽra kayiruaraba onʉmʉra aranʉbaira wua oda ẽ baita ãyira bia wã ẽ baita. ¿Kʼãrẽba kʼarebasi naʉ̃ lebitaba audre bia krĩchamarẽã akʉza maʉ̃ kʼarea sopʉa ẽ marẽã? Iyara jõma akʉsi Jeowaba akʉbʉ kĩrãkʼa, maʉ̃ba kʼarebasi iyi aduʼa bʼaita akʉza sobia bʼaita, maʉ̃ kʼarea iya Jeowa jarasi iyitara Jeowaba jarabʉ oitrʉ audre yibiata.
16 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ? Dayirãbara wuabema ẽbẽra kayiruaraba erbʉta erbakĩrã ẽ baibara ãyi sobiara ewari jõmaʉ̃nẽ mawũã ba ẽ bai baera akʉza ãyira ewari jõmaʉ̃nẽ pana ẽ bayi (Ecl. 8:12, 13). Dayirãba ãya erbʉta erbakĩrãpanʉbʉrʉ maʉ̃bara sopʉabiseabʉ akʉza Jeowadeba jĩgababiseabʉ, maʉ̃ kʼarea dayirãta badua ewaride naʉ̃ lebita kĩrãkʼa krĩcha zera iya oda kĩrãkʼa abarika odaibara, ũrĩbara ũrãgʼa bia Daizezeba dayirã diabʉta adewara audre ãba bʼaibara ẽbẽrarã Jeowa odepanʉraʉ̃me, dayirãita Jeowaba zokʼabʉ oita audre yibiabʉrʉ naʉ̃ba kʼarebayi wãrĩnu sobiapanaita akʉza iyi odeba ãĩ wã ẽ baita ewari jõmaʉ̃nẽ bʼai ũduyeda (1 Tim. 6:19).
w14 15/4 4 parr. 5
Moisésde kĩrãkʼa ĩjãbʉta ũdubidadrʉ
5 ¿Kʼãrẽta oseapanʉ yi kayirua yi edebi ẽ baita? Kĩrãbedaibara atia sobia bʼai kʼarea kayirua oira biga ẽãta, maʉ̃ sobiara ewari jõmaʉ̃nẽ ba ẽ bai baera Daizeze Bedʼeaba jarabʉ: «Naʉ̃ drʉara berabari wã akʉza ãyi krĩchasida» (1 Juan 2:15-17). Krĩchadaibara ʉ̃ra zeide kʼãrẽta sãwũãita yi kayirua opanʉrãra, ãyira bia wã ẽ bayi (Sal. 73:18, 19). Dayirãba kayiruata oitabʉrʉdera dayikʉza krĩchaibara ¿mʉ̃ra sãwũã bakĩrãbʉ?
w13 15/2 25, 26 parr. 3-5
Jeowaba nebia diabʉta nekʼãrẽ badu kʼarea aduabirãra
3 Salmo 73 bʉdaba biʼia kʼawuabasi Jeowaba iyira kʼarebaibasita akʉza Jeowaba nebia diaibasita (akʉra Salmo 73:23, 24). ¿Jeowabara sãwũã nebia diabʉ panʉra? Iya dayirã nekʼãrẽ mejãcha diabʉ, bari jaraita dayirã kʼawuabibʉ kʼare iya kʼãrẽta oita krĩchabʉta (1 Cor. 2:7). Dayirãba iyi Bedʼeata ũrĩpanʉbʉrʉ akʉza iya jarabʉta opanʉbʉrʉ, mawũãra iyi neũdukʼawua bia bayi (Sant. 4:8).
4 Adewara Daizezeba dayirãʼa nebiata diabʉ kʼãrẽ, iyi Bedʼea ʉ̃rʉ jaradiaita (2 Cor. 4:1, 7). Dayirãba Daizeze bedʼea jaradiabʉrʉde Jeowa ʉ̃rʉ ibia bedʼea bʉrʉdera akʉza wuabemara kʼarebabʉrʉdera iya nebiata diabʉ dayirãra. Jeowaba naʉ̃ta jarabʉ: «Wawia ũdubiyi yi mʉ̃aʼa wawia ũdubibʉra» (1 Sam. 2:30). Maʉ̃ba jarakĩrãbʉ Jeowaba dayirã ʉ̃rʉ bia krĩchabʉta akʉza wuabemara kongregasionebemarabida (Prov. 11:16; 22:1).
5 Dayirãba Jeowa jʉ̃ãpanʉbʉrʉ akʉza iyi ode kʼẽrẽpapanʉbʉrʉ iya ʉ̃ra zeide nebiata diayi dayirãʼa, Daizeze Bedʼeade jarabʉ: «Iyara ewari jõmaʉ̃nẽ kʼarebabaya mawũã egorobia diaya, ẽbẽra kayirua makenabʉrʉra bʉa ũduya» (Sal. 37:34). Maʉ̃ba biʼia kʼawuapanʉ Jeowaba wãrĩnu nebiata diaita dayirã ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita (Sal. 37:29).
Jʉrʉda nekʼãrẽ biʼiabʉta Daizezedebemata
it-2 213
Leviatán
Salmo 74de jara ũrĩbibʉ Daizezeba sãwũã ẽdrʉbisita iyi pʉwʉrʉta, yi wikakirʉ 13de akʉza yizaraneba jara ũrĩbibʉ sãwũã ẽdrʉbisita Israelta Egiptodeba, naʉ̃ne nedʉwʉrʉ zromara doedabemara jarabʉbara [Heb. than·ni·nim, plural de tan·nin] jarakĩrãbʉ iyabaʉ bedʼea Leviatánta, Leviatán buru birachi jarabʉrʉdera naʉ̃bara jarakĩrãbʉbaibara paraonta akʉza iyi gorogorora makenana ewarita. Targumera arameone Leviatán buru jarai kaude jarabʉ yi audre zarea barabʉra paraonebemata (Naʉ̃ testoʉ̃me akʉra Eze 29:3-5, nama jara ũrĩbibʉ paraonʼra nedʉwʉrʉ zroma doedabema kĩrãkʼabʉta akʉza Nilo do zakeranebʉta adewara akʉra Eze 32:2). Isaías 27:1nera Leviatán jarabʉrʉdera (Septuaginta «el dragón») yiza kĩrãkʼa zokʼabʉbaibara nokʼo zroma ʉ̃rʉ bedʼeaita, nokʼo zroma naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽ zokʼabʉra trʉ̃gapanʉ dama akʉza dragon. (Rev 12:9.) Naʉ̃ propesiadera bedʼeabʉ Israeldebemara jẽda wãi ʉ̃rʉ maʉ̃ba jaraseapanʉ Jeowa Leviatán ʉ̃rʉ baibara jarakĩrãbʉta Babilonia ʉ̃rʉ bʼaita mamina yi bersikulo 12de akʉza 13de bari Babilonia ʉ̃rʉ bedʼeabʉ ẽ awuarabʉrʉ jara ũrĩbibʉ Asiria ʉ̃rʉ akʉza Egipto ʉ̃rʉ, maʉ̃ba nama jaraseapanʉ Leviatánbara jarakĩrãbʉta nokʼo zroma naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃mae zokʼabʉta Jeowa ʉ̃rʉ bʉta akʉza iyi organizasion ʉ̃rʉ bʉta.
19-25 AGOSTOBAYEDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMOS 75-77
¿Kʼãrẽa ũtabʉta krĩcha ẽ baibara?
w18.01 28 parr. 4, 5
¿Kʼãrẽne awuarabʉta Jeowa ode panʉrata akʉza iyi ode panʉra ẽãta?
4 Pabloba jarasi idi ewadera ẽbẽrarã ãyitrʉ audre kãgaibasita akʉza platata audre jʉrʉibasita, mamina maʉ̃ awuara iya jarasi ʉ̃kʉrʉba krĩchaibasita ãyabʉrʉ audre kʼawuabʉta wubemaraira mawũã ẽ bʉrʉ ãyide ʉ̃tabʉra neẽãta. Ẽbẽrarã mawũã panʉrabara krĩchapanʉ ãyitrʉ audre yi zromata ãya kʼãrẽ okʼawuabʉ kʼarea, ãyi kakua sãwũãbʉ kʼarea, plata mejãcha erbʉ kʼarea adewara ãyara kãgapanʉ wuabemaraba ãyitrʉ audre biʼia akʉdamarẽã akʉza ãyi ʉ̃rʉ bia bedʼeadamarẽã. Ʉ̃kʉrʉba jarapanʉ ʉ̃tabʉta krĩchaira jipade zeri ẽãta maʉ̃ba ẽbẽrarã ʉ̃tabʉta krĩchapanʉrabida awuru ẽbẽra mawũãbʉta ũdubʉrʉdera jipade kãga ẽ. Jeowabara jʉra ẽbẽra ʉ̃tabʉta krĩchabʉra.
5 Daizeze Bedʼeaba jarabʉrʉdera iyara jʉra jari ẽbẽrarã wuabemara dabʉ kayirua akʉbʉra (Prov. 6:16, 17). Dayi ʉ̃tabʉta krĩchabʉba Jeowadeba jĩga babibʉ (Sal. 10:4). Adewara Diarubida ũdubibʉ maʉ̃ kayiruata (1 Tim. 3:6). Ʉ̃kʉrʉ ẽbẽrarã Daizeze ode kʼẽrẽpa panʉrasida abarika berabaribari ãyara ʉ̃ta krĩchabʉta ũdubibada. Bari jaraita, nokʼo Uzíasta iya Judá zokʼabasidera iyira kʼẽrẽpabasi poaga biobayeda Daizeze ode, mamina Daizeze Bedʼeaba jarabʉ iya nekʼãrẽ biʼia audre owãne iyi sode audre ʉ̃tabʉta krĩcha wãsita, maʉ̃ba Jeowaba kãga ẽãta osi, Jeowa temploidu jʉ̃ẽsi insienso baita, mamina maʉ̃ra iya maʉ̃ra oẽ baibarabasi. Adewara poaga tẽã nokʼo Ezequíasbida ʉ̃ta krĩchabʉta ũdubisi, mamina iyira jẽda krĩchasi maʉ̃ kʼarea (2 Crón. 26:16; 32:25, 26).
w06 15/7 11 parr. 3
Bedʼea audre yibiata Salmo libro ũbeadebemata akʉza kimarenebemata
75:4, 5, 10. ¿Kʼãrẽ yizata ũdubikĩrãbʉ kachubara?
Nedʉwʉrʉra kachu apanʉrabara ãyi kachuta zokʼabʉ awururaba neida oda ẽ marẽã adewara maʉ̃ kachura mejãcha zareachu, maʉ̃ kʼarea kachura zokʼapanʉ zarea ʉ̃rʉ bedʼeabʉrʉde. Jeowaba iyi pʉwʉrʉ kachu waribibʉta jarabʉrʉdera jarakĩrãbʉ iyi pʉwʉrʉta yi zroma babibʉta akʉza iyi nejʉrara zareata jãrĩbʉta. Adewara naʉ̃ testode jarabʉ dayi kachura aukʼara waribi ẽ baibarata, maʉ̃bara jarakĩrãbʉ aukʼara ʉ̃tabʉta krĩcha ẽ baibarata wuabemaraira. Dayirãra Jeowabʉrʉ yi zroma babibʉ baera nekʼãrẽ kongregasione dayirãʼa omarẽã jarapanʉra Jeowaba nekʼãrẽ bari diabʉ kĩrãkʼa akʉibara (Salmo 75:7).
Jʉrʉda nekʼãrẽ biabʉta Daizezedebemata
w06 15/7 11 parr. 4
Bedʼea audre yibiata Salmo libro yi ũbeadebemata akʉza kimarenebemata
76:10. ¿Sãwũã ibia bedʼeaseapanʉ Jeowa ʉ̃rʉ ẽbẽrarã kĩrʉbʉbara? Edaʉde Jeowaba iduaribibʉ dayirã ẽbẽra kayiruaraba pẽwãmarẽã akʉza dayirãba maʉ̃neba nebiata ũdudamarẽã, dayirã mawũã pẽwãbʉdaba jaradiabʉ ʉ̃ra zeide nekʼãrẽ berabaribʉrʉde kʼãrẽta oita, mamina Jeowabara iduaribi ẽ bayi dayirã aukʼara zʉbʉria odamarẽã mawũã kʼawua wãnamarẽã (1 Pedro 5:10). Mamina, ¿dayirãta beiyeda zʉbʉriabidara? Naʉ̃ bida Jeowa ʉ̃rʉ ibia bedʼeabiseabʉ ẽbẽrarã dayirã Jeowa ode kʼẽrẽpabʉ kʼarea beisi ũdubʉrʉrabara abarika ibia bedʼeabi baera Jeowa ʉ̃rʉ.
26 AGOSTODEBA-1 SEPTIEMBRE EDA
BEDʼEA BIA DAIZEZE BEDʼEADE ŨDUDATA SALMO 78
Israelitara kʼẽrẽpa bada ẽãba dayirãta jʉra kʼawuababibʉ
w96 1/12 29, 30
¿Kʼãrẽa jẽda kĩrãbedaibara nãã berabaridara?
Israelitarabara badua kĩrãduapanasi nekʼãrẽ ãya kĩrãdua ẽ baibarata, ãyara maʉ̃ra «Ewariza ewariza Daizezeba kʼarebabʉ kʼawuaita opanasi mawũã arigʉ sopʉa osida Israeldebema Daizeze neneẽãbʉra». Ãyara kĩrãduasida Jeowaba iyi nejʉradeba sãwũã ẽdrʉbisita ãyira. (Salmo 78:41, 42.) Tẽã Jeowaba ãyira wua akʉ ẽ basi iya nekʼãrẽ zokʼabʉta kĩrãduasida baera. (Mateo 21:42, 43.)
Salmistaba yiza biata diasi naʉ̃ jaraside: «Mʉ̃a kĩrãbeyi Jahʼba kʼãrẽ ozebʉrʉ ʉ̃rʉ akʉza kĩrãbeyi dããrabade bʉa nebia zroma oda ʉ̃rʉ. Pikãga krĩchabayi bʉa jõma obʉde akʉza jʉ̃zaba krĩchabayi bʉa sãwũã obʉde». (Salmo 77:11, 12.) Jeowaba naweda iyi ode panʉra kʼarea kʼãrẽ ozebʉrʉ ʉ̃rʉ sãwũã kãga ũdubida ʉ̃rʉ krĩchaiba dayirã so zarea diabʉ akʉza audre kãgabibʉ nekʼãrẽ jõma iyidebemata. Adewara naweda kʼãrẽ berabarida ʉ̃rʉ kĩrãbeiba kʼarebabʉ dayirã mapae ẽ baita awuarabʉrʉ so zarea diabʉ audre dayirãba oseabʉta omarẽã Jeoware kʼẽrẽpa bʼaita akʉza bedʼea zroma ũdubʉrʉde awuantaita.
w06 15/7 17 parr. 16
Nekʼãrẽ jõma odadrʉ kʼãrẽ jara ẽã
16 Daya badua jarabʉbʉrʉ Jeowa organizasionba nekʼãrẽ omarẽã jarabʉta dayima bigabʉ ẽãta naʉ̃bara aukʼara krĩchabiyi dayi ʉ̃rʉbʉrʉ akʉza daya kʼãrẽ bedʼea zroma erbʉ ʉ̃rʉbʉrʉ adewara krĩchabi ẽ bayi dayi Daizeze ode bʉ kʼarea kʼãrẽ nebia ũdubʉ ʉ̃rʉ, mawũã krĩcha ẽ baita kĩrãbedaibara dayirãba kʼãrẽ nebia ũdubʉta. Krĩchadaya ʉ̃kʉrʉra ʉ̃rʉ: dayirã jõmaʉ̃ba Jeowa trʉ̃ta apanʉ (Isaías 43:10). Badu ũmadaʉde Jeowaʉ̃me bedʼeaseapanʉ akʉza iyi neũdukʼawua baseapanʉ (Salmo 65:2; Santiago 4:8). Dayirãbara kʼawuapanʉ Jeowabʉrʉ wãrĩnu bia zokʼaseabʉta akʉza dayirãra iyiare kʼẽrẽpa baseapanʉ maʉ̃ kʼarea sobiapanʉ (Proverbios 27:11). Adewara badua wãseabʉ Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉ jaradiaita ẽbẽrarã (Mateo 24:14). Jesu dayirã kʼarea beida ʉ̃rʉ ĩjãiba kʼarebabʉ dayi krĩcha aduʼa erbaita (Juan 3:16). Dayirãba bedʼea zroma mejãcha ũdubʉta awuantaibaramina maʉ̃ra nebiarata mejãcha ũdupanʉ.
w11 1/7 10 parr. 3, 4
¿Jeowara so barabʉka?
Salmistaba yi wikakirʉ 40de jarasi: «Kʼãrẽababayeda krĩña ũrĩna ẽ basi iyi bedʼeara drʉa ibʉawabʉmaera. Kʼãrẽababayeda sopʉabisida iyira drʉa ibʉawabʉmaera». Adewara yi wikakirʉ 41ne naʉ̃ta jarasi: «Ewariza ewariza Daizezeba kʼarebabʉ kʼawuaita opanasi». Naʉ̃ba ũdubibʉ ãyara badua ũdubibasita ũrĩkĩrã ẽãta Jeowaba jarabʉra, ãyira mawũã jʉ̃drʉsida Egiptodeba ẽdrʉdata dããraba ẽãne, ãya jara jʉ̃drʉsida Daizezera zarea neẽãta ãyi ẽdrʉbira akʉza ãyira kʼarebakĩrã ẽãta (Números 14:1-4). Mawũãsidu Jeowaba so zʉbʉriata ũdubibʉ baera kĩrãduabasi ãya nemitia odara, mamina tẽã jʉ̃neane ãyara jẽda iyabaʉ kayiruata opanasi (Salmo 78:10-19, 38).
¿Kʼãrẽta krĩchasi Jeowaba naʉ̃ pʉwʉrʉdebemaraba iyi bedʼea ũrĩkĩrã ẽ basi baera? Yi wikakirʉ 40de jarabʉ iyira mejãcha sopʉabisidata. Naʉ̃ bersikulo ʉ̃rʉ libro abaʉba naʉ̃ta jarabʉ: «Namara jara ũrĩbikĩrãbʉ ebreoraba kʼãrẽ obadabara sopʉabibasita abarika wũãwũã abaʉba yibarira bedʼea ũrĩkĩrã ẽ kĩrãkʼa». Wũãwũã abaʉba yibarira bedʼea ũrĩkĩrã ẽãnera naʉ̃bara yibarirãra mejãcha sopʉabibʉ, abarika israelitaraba Daizezede neneẽãbʉ bedʼeata ũrĩkĩrã ẽ basi baera mejãcha sopʉabisida Daizezera (bersikulo 41).
Jʉrʉda nekʼãrẽ biabʉta Daizezedebemata
w06 15/7 11 parr. 5
Bedʼea audre yibia Salmo libro yi ũbeadebemata akʉza yi kimarenebemata
78:24, 25; nota ¿Kʼãrẽa jarapanasi manara neta ʉ̃tʉba zedata akʉza pan angeleraneta? Naʉ̃ra bedʼea ũmebara jarakĩrãbʉ ẽ manara angelera yikobasita, awuarabʉrʉ neta ʉ̃tʉba zeda jarabʉdera jarakĩrãbasi maʉ̃ra ʉ̃tʉba zesita (Salmo 105:40). Mawũẽra angelerãra ʉ̃tʉpanʉ baera bedʼea pan angelerane jarabʉbara jarakĩrãbʉbaibara maʉ̃ panʼra Daizezedeba zesita akʉza Daizezera ʉ̃tʉbʉ (Salmo 11:4). Adewara Jeowabara angelerata zokʼasibaibara israelitara maʉ̃ mana diaita.