ARTIKULO KʼAWUAITA 20
Apocalipsisba bedʼea jarabʉta Daizeze nejʉraraita
«Nokʼorata ãba yi jʉrebabibʉ Armagedónʼne, maʉ̃ trʉ̃ra ebreo bedʼeadeba zebʉ» (APOC. 16:16).
TRÃBI 150 Jeowara ẽdrʉbibari
KʼÃRẼTA ŨDUDAITAa
1. ¿Kʼãrẽa audre zʉbʉrianʉmʉ Daizeze pʉwʉrʉra?
APOCALIPSISBA ũdubibʉ Daizeze Nokʼobara ʉ̃tʉ zokʼanʉmʉta akʉza Diarura nama uda jʉretasidata (Apoc. 12:1-9). Naʉ̃ kʼãwũãnaneba ʉ̃tʉpanʉrãra aduʼapanesi, mamina dayirã nama egorodebemara audre zʉbʉriabinʉmesi, ¿kʼãrẽa? Diarura mejãcha kĩrʉbʉ baera zʉbʉriabinʉmʉ Daizeze pʉwʉrʉ nama egorode panʉrata (Apoc. 12:12, 15, 17).
2. ¿Dayirãra sãwũã zareapanaseabʉ?
2 ¿Sãwũã zareapanaseabʉ Diaruba zʉbʉriabibʉmina? (Apoc. 13:10). Zareapanaseabʉ kʼawuaiba kʼãrẽta berabarita aranʉbai. Apocalipsis librode apostol Juanba jara ũrĩbisi dayirãba kʼãrẽ nebiata ũdudaita. Bari jaraita, Daizeze nejʉrara jipa makenaita. Akʉdayi kʼãrẽta jaradiabʉta Apocalipsisba ãyi sãwũãbʉ ʉ̃rʉ akʉza ãyi kʼãrẽ berabari ʉ̃rʉ.
«NEKʼÃRẼNEBA» JARA ŨRĨBIBɄ KʼAIRATA DAIZEZE NEJɄRARATA
3. ¿Apocalipsis librodera kʼãrẽ nekʼãrẽ ʉ̃rʉ jara ũrĩbibʉ?
3 Apocalipsis librode jʉ̃drʉbʉrʉdeba ũdubibʉ jõma kama jarabʉra nekʼãrẽneba jara ũrĩbibʉta (Apoc. 1:1). Bedʼeabʉ nedʉwʉrʉ mẽsiara ʉ̃rʉ, maʉ̃rabara jarakĩrãbʉ Daizeze nejʉrarata. Bari jaraita, bedʼeabʉ «nedʉwʉrʉ mẽsia pusadeba» ʉ̃tʉzeda ʉ̃rʉ, maʉ̃bara 7 buru abʉ akʉza kachuta 10 abʉ (Apoc. 13:1). Maʉ̃are ʉ̃tʉzebʉ awuru «nedʉwʉrʉ mẽsiata», naʉ̃ra egorodeba ʉ̃tʉzebʉ. Iyira dragon kĩrãkʼa bedʼeabʉ akʉza «ʉ̃tʉba pʉreata zebibʉ» (Apoc. 13:11-13). Maʉ̃ tẽã bedʼeabʉ awuru nedʉwʉrʉ mẽsia purru eskarlata ʉ̃rʉ, naʉ̃ ʉ̃rʉra jewedabʉ yuwẽrã odebemata. Naʉ̃ra nedʉwʉrʉra ũbeaba jarakĩrãbʉ Daizeze nejʉrarata. Naʉ̃ra ẽbẽrarãra dããrabadeba Daizeze Nokʼo ʉ̃rʉ panʉ, maʉ̃ba dayirãbara kʼawuadaibara ãyira kʼairata (Apoc. 17:1, 3).
NEDɄWɄRɄ ZROMARA KIMARE
«Pusadeba» ʉ̃tʉzebʉ (Dan. 7:1-8, 15-17). Jarakĩrãbʉ ʉ̃kʉrʉ nokʼora naʉ̃ drʉadebemaba nekʼãrẽ bio ozebʉrʉta Daizeze pʉwʉrʉita Daniel ewarideba yẽta. (parrapo 4 akʉza 7)
4, 5. ¿Daniel 7:15-17 bayedaʉba sãwũã kʼarebabʉ biʼia ũrĩta kʼãrẽta jarakĩrãbʉta nekʼãrẽ Apocalipsisdebʉba?
4 Nããra kʼawuadayi maʉ̃ nekʼãrẽba kʼãrẽta jarakĩrãbʉta, maʉ̃ kʼawuaita akʉibara Daizeze Bedʼeaba kʼãrẽta jarabʉta maʉ̃ ʉ̃rʉ. Ʉ̃kʉrʉ nedʉwʉrʉra Apocalipsisde eda jarabʉra Daniel librode yi jaramabasi. Bari jaraita, Danielba bʉsi iya kʼãĩmokʼaradata nedʉwʉrʉra kimare ʉ̃tʉzebʉta pusadeba (Dan. 7:1-3). Akʉza Danielba jarasi kaʉ̃ra nedʉwʉrʉ zromaba jarakĩrãbasita nokʼora jõiarebʉta (akʉra Daniel 7:15-17). Naʉ̃ba kʼawuabibʉ nedʉwʉrʉra Apocalipsis librode eda jarabʉbida jarakĩrãbʉta nokʼorata.
5 Akʉdayi Apocalipsisba ʉ̃kʉrʉ nekʼãrẽ jarabʉta. Daizeze Bedʼeaba kʼarebayi kʼawuaita, maʉ̃raba kʼãrẽta jarakĩrãbʉta. Bedʼeadayi nedʉwʉrʉ mẽsia ʉ̃rʉ. Nããra, kʼawuadayi kʼãrẽta jarakĩrãbʉta maʉ̃raba. Yi ũmene, kʼawuadayi kʼãrẽba sãwũãita ãyira.Yi ũbeade, kʼawuadayi kʼãrẽta kʼawuaseapanʉta dayirãba.
KʼAWUABIBɄ KʼAIRATA DAIZEZE NEJɄRATA
NEDɄWɄRɄ MẼSI BURU 7 ABɄTA
«Pusadeba» ʉ̃tʉ uruta akʉza erbʉ buru 7, kachu 10 akʉza korona 10 (Apoc. 13:1-4). Naʉ̃ba jarakĩrãbʉ nokʼora naʉ̃ egorodeba ʉ̃tʉ zedaba ẽbẽrarã zokʼabʉta. 7 burubara jarakĩrãbʉ 7 nokʼora zromata, ãyara nekʼãrẽ bio ozebʉrʉ Daizeze pʉwʉrʉita. (parrapo 6-8 bayeda)
6. Apocalipsis 13:1-4 bayedaʉba jarabʉ nedʉwʉrʉ mẽsia buru 7 abʉ ʉ̃rʉ, ¿maʉ̃bara kʼãrẽta jarakĩrãbʉ?
6 ¿Kʼãrẽta jarakĩrãkʉ nedʉwʉrʉ mẽsia buru 7 abʉba? (Akʉra Apocalipsis 13:1-4). Daizeze Bedʼeaba jarabʉ naʉ̃ nedʉwʉrʉra imama kĩrãkʼabʉta akʉza iyi jĩrʉra uide kĩrãkʼabʉ, iyi ira leone kĩrãkʼabʉ adewara kachu 10 abʉ, mamina maʉ̃ra nedʉwʉrʉ biobʉ ẽ, awuarabʉrʉ nedʉwʉrʉ abapaita kĩrã biobʉ. Nedʉwʉrʉ Danielba jarada asi naʉ̃ kĩrãkʼabʉ mamina iyara jara ẽ basi nedʉwʉrʉ abapaibʉta, awuarabʉrʉ jarasi nedʉwʉrʉ kimarebʉta. Adewara Apocalipsisde nedʉwʉrʉ mẽsia jarabʉbara zokʼabʉ ẽbẽra naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbemata bedʼea awuarabʉrata akʉza pʉwʉrʉ awuara awuarakabʉrata. Maʉ̃ba naʉ̃ nokʼo zareara audre yizroma pʉwʉrʉ abaʉdebemaba zarea erbʉira (Apoc. 13:7). Naʉ̃ nedʉwʉrʉ zromaba jarakĩrãbʉ nokʼora naʉ̃ egorode ʉ̃tʉzebʉdata (Ecl. 8:9).b
7. ¿Buru 7 abʉbara kʼãrẽta jarakĩrãbʉ?
7 ¿Buru 7 abʉbara kʼãrẽta jarakĩrãbʉ? Apocalipsis 17de audre bedʼeabʉ nedʉwʉrʉ mẽsia yi 13de jara ũrĩbida ʉ̃rʉ. Apocalipsis 17:10ba jarabʉ: «Nokʼo 7 bʉ: Yi 5rara berabarisida, ababʉ akʉza ababemara waidide ze ẽ; mamina zebʉrʉde ewari wiña baibara». Naʉ̃ drʉade nokʼorãra bio ũdu zebʉda Diaruba zokabʉta, mamina maʉ̃nebemata bʉ nokʼora 7 yi burura kĩrãkʼabʉta, ãyira mejãcha zarea barabʉ baera. Apostol Juan ewaridera nokʼora 5bara zokʼa berabarisibasi maʉ̃ra nokʼorãra Egipto, Asiria, Babilonia, Medopersia akʉza Greciabasi. Yi nokʼo 6ra Romabasi, maʉ̃ba zokʼanʉmasi Juanba Apocalipsis libro bʉsidera. ¿Kʼaiba yi nokʼo 7debemara?
8. ¿Kʼaita jarakĩrãkʉ yi buru 7bara?
8 Atia akʉdayi sãwũã propesia Danieldebemaba kʼarebabʉta dayirãba kʼawuaita kʼaita yi buru 7ra. Kaʉ̃ nokʼoba zokʼanʉmʉ naʉ̃ ewari jõbodoarera (Apoc.1:10). Nokʼo Estados Unidosdebemaba akʉza Gran Bretañanebemaba naʉ̃raba zokʼanʉmʉ naʉ̃ drʉara, dayirãba kʼawuapanʉ Apocalipsis 3:1-4 bayeda bedʼeabʉta nedʉwʉrʉ zromara buru 7 abʉ ʉ̃rʉ. Mawũẽra yi buru 7bara jarakĩrãbʉ Estados Unidosta Gran Bretañaʉ̃me.
NEDɄWɄRɄ MẼSIA KACHU ŨME ERBɄ KORDERODE KĨRÃKʼA
«Egorodeba» ʉ̃tʉ uru akʉza bedʼeabʉ «dragon kĩrãkʼa». Ʉ̃tʉba pʉreata zebibʉ akʉza iyira propeta pã baera «nekʼãrẽ mejãcha» oũdubikʉabʉ (Apoc. 13:11-15; 16:13; 19:20). Nedʉwʉrʉ mẽsia kachu ũme erbʉba akʉza propeta pãba jarakĩrãbʉ nokʼora Gran Bretaña akʉza Estados Unidosdebemata, ãyara sewabʉ «drʉade panʉrãra» akʉza jarabʉ «parãnamarẽã nedʉwʉrʉ mẽsia» buru 7 erbʉta akʉza kachu 10 erbʉ kĩrãkʼabʉta. (parrapo 9)
9. ¿Kʼaita jarakĩrãbʉ nedʉwʉrʉ, mẽsia kachu korderode kĩrãkʼa abʉbara?
9 Atia akʉdayi Apocalipsis 13ba kʼaseabʉta nokʼo Gran Bretañanebema akʉza Estados Unidosdebema sãwũãbʉ ʉ̃rʉ. Naʉ̃ba jarabʉ kachu korderode kĩrãkʼa abʉ, mamina dragon kĩrãkʼa bedʼea jʉ̃drʉsi naʉ̃ nedʉwʉrʉ mẽsiaba «nekʼãrẽ zromata obʉ, ʉ̃tʉba pʉreata zebibʉ egoroeda ẽbẽrarãba ũdudamarẽã» (Apoc. 13:11-15) Akʉza Apocalipsis yi zroma 16 akʉza 19ba awuru trʉ̃ra diabʉ Gran Bretañaʼa akʉza Estados Unidosʼa, naʉ̃rata trʉ̃gabʉ propetara pãta (Apoc. 16:13; 19:20). Adewara Danielba Estados Unidos ʉ̃rʉ akʉza Gran Bretaña ʉ̃rʉ naʉ̃ta jarasi, zʉbʉriata mejãcha zeita (Dan. 8:19, 23, 24 nota). Naʉ̃ta aripe berabarisi Segunda Guerra Mundial zeside. Naʉ̃ yõenara bomba atomika ũme edesida, maʉ̃bara ẽbẽra bio makenasi maʉ̃ra osida sientipikora Gran Bretañanebemaba akʉza Estados Unidosdebemaba, mawũã ãyara pʉreata ũtʉba zebibʉrʉ kĩrãkʼabasi.
NEDɄWɄRɄ MẼSIA PURRU ESKARLATA
Iyi ʉ̃rʉ jewedabʉ yuwẽrã odebemata, naʉ̃ yuwẽrãba jarakĩrãbʉ Babilonia pʉwʉrʉ zroma. Naʉ̃ nedʉwʉrʉ ʉ̃rʉ jarabʉ nokʼo 8debemata. (Apoc. 17:3-6, 8, 11). Nããrara yuwẽrã odebemabara zokʼabʉ nedʉwʉrʉ mẽsiata, tẽã naʉ̃ nedʉwʉrʉbara beayi kaʉ̃ yuwẽrãra. Yuwẽrã odebemabara jarakĩrãbʉ religion zeri ẽãra naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbʉta. Idira naʉ̃ nedʉwʉrʉbara jarakĩrãbʉ Organización de las Naciones Unidas, naʉ̃ organizasionbara kʼarebabʉ nokʼora nama egorodebemaba okĩrãbʉta odamarẽã. (parrapo 10 akʉza 14-17 bayeda)
10. ¿Kʼãrẽta jarakĩrãbʉ «nedʉwʉrʉ mẽsia purru eskarlatabara»? (Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11).
10 Atia bedʼeadayi awuru «nedʉwʉrʉ mẽsia purru eskarlata» ʉ̃rʉ, Apocalipsisde jarabʉ kaʉ̃ra yi nokʼo 8ta (akʉra Apocalipsis 13:14, 15; 17:3, 8, 11). Akʉza jarabʉ naʉ̃ nokʼora ʉ̃tʉze kʼãrãpe aduasita, maʉ̃ tẽã akʉza jẽda ʉ̃tʉzesi maʉ̃ta mawũã berabarisi Organización de las Naciones Unidas (ONU). Naʉ̃ organizasionbara kʼarebabʉ nokʼora nama egorodebemaba okĩrãbʉta odamarẽã, nããrara iyi trʉ̃ra La Sociedad de Nacionesbasi. Maʉ̃ tẽã, Segunda Guerra Mundial berabariside aduasi, maʉ̃ta akʉza tẽã ʉ̃tʉzesi mamina maʉ̃nera iyi trʉ̃ra Organización de las Naciones Unidasbasi.c
11. ¿Kʼãrẽta opanʉ nokʼorabara akʉza kʼãrẽa perabeda ẽ?
11 Naʉ̃ra nokʼorabara jarapanʉ ẽbẽrarãra Daizeze ʉ̃rʉ akʉza iyi pʉwʉrʉ ʉ̃rʉ panamarẽã. Mawũã ãya ãba jʉrebʉ nokʼora naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbemata Armagedonʼita. Armagedonbara jarakĩrãbʉ Daizeze ewarita (Apoc. 16:13, 14, 16) Mamina maʉ̃ kʼarea perabeda ẽ Jeowaba mesera kʼarebai baera iyi nokʼoare kʼẽrẽpa panʉrãra (Ezeq. 38:21-23).
12. ¿Kʼãrẽta berabari nedʉwʉrʉ mẽsiara jõma?
12 Apocalipsis 19:20ba jarabʉ kʼãrẽta berabarita nedʉwʉrʉ mẽsiara jõma: «Nedʉwʉrʉ mẽsiara jidasida akʉza propetara pãta, naʉ̃ propetara pãbara nekʼãrẽ mejãcha osi nedʉwʉrʉ mẽsia nãã, maʉ̃ra osi nedʉwʉrʉ mẽsia marka abʉra sewaita akʉza yi nedʉwʉrʉ parãna yiwidʼidara sewaita. Ãyi ũmena waidide zokʼaipanʉena doi balbʉesida do azufreda pʉreabʉma». Maʉ̃ba jarakĩrãkʉ nokʼora Daizeze nejʉraraba zokʼanʉmʉenara jipa makenaita.
13. ¿Nokʼorabara dayirãba kʼãrẽta omarẽã kʼãgapanʉ?
13 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ dayirãba? Dayirãra Daizezeare akʉza iyi Nokʼoare kʼẽrẽpabaibara (Juan 18:36). Mawũã oira mia kʼaiare ba ẽ baibara akʉza politikade eda wã ẽ baibara, mamina maʉ̃ oira edaʉde zarea baseabʉ nokʼoraba kʼãgapanʉ baera dayirãba ãyita kʼarebamarẽã, dayirãba kʼãrẽ obʉdeba mawũã ẽ bʉrʉ dayirãba jarabʉdeba. Ẽbẽra yi nokʼoraba jarabʉ obʉrʉbara nedʉwʉrʉ zroma markata jidayi (Apoc. 13:16, 17). Akʉza yi naʉ̃ marka abʉra Daizezebara bia akʉ ẽ, maʉ̃ba ãyara ewari jõmaʉ̃nẽ bʼaita adʉaseabʉ (Apoc. 14:9,10; 20:4). Nokʼorabara badua ãyiare bamarẽã jarabʉmina audre yibia zarea oita mia kʼaiare ba ẽ baita.
¿KʼÃRẼBA SÃWŨÃI YUWẼRÃ ODEBEMARA?
14. Apocalipsis 17:3-5 bayeda jarabʉdebara, ¿kʼãrẽba kĩrãmiga amaesi apostol Juanʼra?
14 Apostol Juanba nekʼãrẽ aba ũdusi naʉ̃ba iyira kĩrãmiga amaesi, ¿kʼãrẽbasi maʉ̃ra? Yuwẽrãta aba jewedabasi nedʉwʉrʉ mẽsia ʉ̃rʉ (Apoc. 17: 1, 2, 6). Naʉ̃ yuwẽrãra odebema iyi trʉ̃ra Babilonia pʉwʉrʉ zroma, iyira ãba kʼãĩbʉ nokʼora nama egorodebemaraʉ̃me (akʉra Apocalipsis. 17:3-5).
15, 16. ¿Kʼãrẽ Babilonia pʉwʉrʉ zromara akʉza sãwũã kʼawuapanʉ nokʼora ẽãta akʉza nenẽdobari ẽãta?
15 ¿Kʼaipe «Babilonia pʉwʉrʉ zromara»? Naʉ̃ yuwẽrãbara ũdubikĩrãbʉ ẽ nokʼorata, Apocalipsisba jarabʉ baera iyira ãba kʼãĩbʉta nokʼoraʉ̃me (Apoc. 18:9). Apocalipsis libroba jarabʉ yuwẽrãra nedʉwʉrʉ mẽsia ʉ̃rʉ jirabʉta, maʉ̃ba jarakĩrãbʉ iyara zokʼakĩrãbʉta nokʼorata. Akʉza maʉ̃ yuwẽrãra ẽbẽra nenẽdobari ẽ, Apocalipsis librobaba nenẽdobarita trʉ̃ga baera nenẽdobari naʉ̃ drʉadebemata, mamina naʉ̃ra yuwẽrã trʉ̃ ẽ (Apoc. 18:11, 15, 16).
16 Daizeze Bedʼeaba yuwẽrã odebema ʉ̃rʉ bedʼeabʉrʉdera, jarakĩrãbʉ ẽbẽrarã daizeze zeri ẽã yiwidʼipanʉrata akʉza naʉ̃ drʉadebema neũdukʼawuarata (1 Crón. 5:25; Sant. 4:4). Mamina ẽbẽra Daizezeare kʼẽrẽpabʉ ʉ̃rʉ bedʼeaira naʉ̃ bedʼeata zokʼabʉ, neneẽãbʉta (2 Cor. 11:2; Apoc. 14:4). Dããrabade basi pʉwʉrʉ Babiloniata, ẽbẽra mamabemabara Daizeze zeri ẽãta bio erpanasi, maʉ̃ba religion zeri ẽãta mejãchabasi. Maʉ̃ kʼarea idira Babilonia pʉwʉrʉ zromabara jarakĩrãbʉ religion zeri ẽãra naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbemata (Apoc. 17: 5, 18; eda wãra jw.org, mõbe akʉra artikulo «¿Qué es Babilonia la Grande?»).
17. ¿Kʼãrẽta berabari Babilonia pʉwʉrʉ zromara?
17 ¿Kʼãrẽta berabari Babilonia pʉwʉrʉ zromara? Apocalipsis 17:16, 17ba jarabʉ: «Bʉa 10 kachu abada ũdudaba akʉza nedʉwʉrʉ mẽsiabawaraʉba jʉradayi yuwẽrã odebemabʉra, ãkada ope beadayi akʉza kodayi iyi yarara, mawũã oda kʼãrãpe edabʉedayi tʉbʉde. Daizezeba ãyi sode bʉsi iya krĩchabʉde odamarẽã». Mawũẽrã, nedʉwʉrʉ mẽsia purru eskarlatabara yuwẽrã odebemata beayi, mawũã oita Jeowaba nokʼora zokʼabiyi Organización de las Naciones Unidasba (ONU) jipa jõbimarẽã religion zeri ẽãra naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbʉta (Apoc. 18:21-24).
18. ¿Kʼãrẽta odaibara religion zeri ẽãneba jãpebaita?
18 ¿Kʼãrẽta kʼawuapanʉ dayirãba? Audre yibia aripe oita Jeowaba jarabʉta akʉza iyiare kʼẽrẽpa bʼaita adewara neneẽã bʼaita (Sant. 1:27). Jʉra kʼawuabaibara religion zeri ẽãba krĩchabʉ kĩrãkʼa oẽ baita akʉza piesta ãya obʉrata oẽ baibara akʉza ãya krĩchabʉ baduʼʉ̃me ãba kʼãĩra bigabʉta. Mamina dayirãbara mawũã krĩchada ẽ baibara akʉza jaita oda ẽ baibara, adewara ẽbẽrarãʼa badua jaradaibara ãĩ wãidua religion zeri ẽãnebara, ãya mawũã odara, Jeowaba krĩcha ẽ bayi ãyara religion zeri ẽãta kʼarebabʉta kayirua oita (Apoc. 18:4).
¿KʼÃRẼBA SÃWŨÃI DIARURA?
DRAGON ZROMA PɄREA KOLOR KĨRÃKʼABɄ
Diarubara diasi iyi zareata nedʉwʉrʉ mẽsia (Apoc. 12:3, 9, 13; 13:4; 20:2, 10). Diaru Jeowa nejʉra zromara 1.000 poagabayeda uria daʉkʉrenʉmʉne bayi. Maʉ̃ tẽã balbʉeyi do azufre pʉreanʉmʉma. (parrapo 19 akʉza 20)
19. ¿Kʼaiba dragonʼra?
19 Adewara Apocalipsis librode awuru nedʉwʉrʉ ʉ̃rʉ bedʼeabʉ, naʉ̃ra dragon zroma pʉrea kolor kĩrãkʼabʉ (Apoc. 12:3). Naʉ̃ dragonʼra yõbʉ Jesuʼʉ̃me akʉza Jesu angeleraʉ̃me (Apoc. 12:7-9). Adewara zʉbʉriabibʉ Daizeze pʉwʉrʉta akʉza zarea diabʉ nokʼoraʼa (Apoc. 12:17; 13:4). Naʉ̃ dragon zromara, Diaru (Apoc. 12:9; 20:2). Daizeze nejʉrara jõma Diaruba zokʼa erbʉ.
20. ¿Kʼãrẽba sãwũãi dragonʼra?
20 ¿Kʹãrẽba sãwũãi dragonʼra? Apocalipsis 20:1-3 bayeda jarabʉ angel abaʉba uria daʉkʉrenʉmʉma bata bʉeita Diarura, maʉ̃ra karsel kĩrãkʼabayi Diaruitara. Diarura mamara 1.000 poagabayeda bayi, mawũãtrʉ iyara miõ zewabe ẽ bayi. Tẽã Diarura akʉza iyi kʼaidubemarara doi balbʉedayi do azufrema, maʉ̃ba jarakĩrãbʉ ãyira jipa makenaita (Apoc. 20:10). Jõmaʉ̃ta sobiapanañi Diaruta akʉza iyi kʼaidubemarata wua neẽ bai baera.
21. Atia Apocalipsis librode eda jarabʉ ʉ̃rʉ kʼawuadabara, ¿kʼãrẽa sobiabibʉ dayirãra?
21 Sobiapanʉ kʼawuasida baera kʼãrẽta jarakĩrãbʉta nekʼãrẽraba Apocalipsis librode eda jarabʉta akʉza kʼawuatabeda kʼairata Daizeze nejʉrata akʉza kʼãrẽta berabarita ãyira. Mawũẽra: «Sobia bayi yi nemi jĩgʉa lebʉra bedʼea naʉ̃ propesiadebemata, adewara sobia bayi yi ũrĩbʉrʉta akʉza yi obʉrʉta bedʼea nama bʉchubʉde kĩrãkʼa» (Apoc. 1:3). Daizeze nejʉrarata jõma jõbʉrʉdera, ¿kʼãrẽ nebiata ũdudai yi Daizezeare kʼẽrẽpapanʉrabara? Maʉ̃ta kʼawuadayi wuarebema artikulode.
TRÃBI 23 Jehová ha empezado su gobierno
a Apocalipsisba nekʼãrẽneba jara ũrĩbibʉ kʼairata Daizeze nejʉrarata akʉza Daniel libroba kʼarebabʉ kʼawuaita kʼãrẽta jarakĩrãbʉta maʉ̃ra nekʼãrẽba. Naʉ̃ artikulode bedʼeayi ʉ̃kʉrʉ propesiara Apocalipsisde eda jarabʉ ʉ̃rʉ, ʉ̃kʉrʉ naʉ̃ranebemara abarika bedʼeabʉ libro Danieldebʉ kĩrãkʼa. Naʉ̃ba kʼarebayi kʼawuaita kʼairata Daizeze nejʉrata akʉza akʉdayi kʼãrẽta berabarita ãyira.
b «Kachu 10ba» ũdubikĩrãbʉ naʉ̃ nedʉwʉrʉ mẽsiaba jarakĩrãbʉta nokʼora naʉ̃ drʉa jõmaʉ̃nẽbemata. Edaʉde Daizeze Bedʼeaba nejʉacha 10 ũdubibʉbara jarakĩrãbʉ nekʼãrẽ jõmaʉ̃ta.
c Nããbema nedʉwʉrʉ mẽsia buru 7 abʉbara korona abasi, mamina naʉ̃ nedʉwʉrʉ purru eskarlatara korona neẽ, naʉ̃ nedʉwʉrʉ purru eskarlatara ʉ̃tʉzebʉ nokʼora 7bʉdeba maʉ̃ba, naʉ̃raba zarea diabʉ iyaʼa. (Akʉra artikulo jw.org «¿Qué es la bestia de color escarlata del capítulo 17 de Apocalipsis?»).