¿I cʼʌjñibalixto ba jiñi i sujmlel?
Yonlel lac piʼʌlob wocol miʼ yubiñob chaʼan miʼ ñaʼtañob jala woliʼ yʌjlel i sujm bʌ tʼan yicʼot lot. ¿Cheʼ ba maʼ ñaʼtan jaʼel? An jumpʼejl tʼan cʌmbil bʌ bajcheʼ posverdad,a ili yom i yʌl chaʼan jiñi lac piʼʌlob miʼ ñumen qʼuelob ti ñuc chuqui miʼ bajñel ñaʼtañob i mach jiñix jiñi i sujmlel yicʼot chuqui miʼ melob. Ili ora jiñʌch woli bʌ i wen cʼʌjñel come jiñʌch woli bʌ i yujtel tiʼ petol pañimil, chaʼan jiñi lac piʼʌlob maʼañix miʼ ñopob mi anto jiñi i sujmlel.
Ili ñaʼtʌbalʌl añix ora i cajel. Añix cheʼ bʌ 2 mil jab cheʼ bʌ jiñi gobernador Poncio Pilato, tsiʼ cʼajtibe Jesús «¿Chuqui jiñi i sujmlel?» (Juan 18:38). Anquese Pilato maʼañic tsiʼ pijta i jacʼbal, wen ñucʌch jiñi i cʼajtiya. Yaʼ ti Biblia miʼ mejlel lac tajben i jacʼbal i miʼ mejlel i coltañet chaʼan mach cheʼic maʼ wujtel bajcheʼ yambʌlob, wocol bʌ miʼ cʌñob jiñi i sujmlel yicʼot jiñi lot.
¿Añixto ba baqui miʼ yʌjlel chuqui i sujm bʌ?
Añʌch. Jiñi Biblia miʼ cʼʌn jiñi tʼan i sujmlel chaʼan miʼ taj ti tʼan chuqui wem bʌ yicʼot chuqui toj bʌ. Cheʼ jaʼel, miʼ cʌntesañonla chaʼan ti Jehováb yaʼʌch tilem pejtelel jiñi i sujmlel, cheʼ jaʼel miʼ yʌl: «C Yum Dios, isujmetʌch» (Salmo 31:5). Miʼ pʌsbeñonla jaʼel jiñi i sujmlel tiʼ tojlel Dios yicʼot miʼ lajin jiñi i sujmlel bajcheʼ jumpʼejl luz muʼ bʌ i pʌsbeñonla lac bijlel chaʼan mach cheʼic mi la cajñel bajcheʼ jiñi yambʌlob (Salmo 43:3; Juan 17:17).
¿Bajcheʼ miʼ mejlel c taj jiñi i sujmlel?
Dios mach jasʌlic yom chaʼan mi lac ñop chuqui miʼ yʌl jiñi Biblia, yom chaʼan mi laj cʼʌn lac ñaʼtʌbal chaʼan mi lac sʌclan jiñi i sujmlel (Romanos 12:1). Yom jaʼel chaʼan mi laj cʼʌn lac ñaʼtʌbal chaʼan mi laj cʌn yicʼot chaʼan mi laj cʼuxbin, jin chaʼan miʼ subeñonla chaʼan mi lac tsajin miʼ sujmʌch jiñi woli bʌ laj cʌn ti Biblia (Mateo 22:37, 38; Hechos 17:11).
¿Majqui tsiʼ yʌlʌ jiñi ñaxam bʌ lot?
Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan jiñʌch i contra Dios, Satanás jiñi Diablo. Jin chaʼan, miʼ subentel bajcheʼ i tat jiñi lot (Juan 8:44). Tiʼ sube lot tac tiʼ tojlel Dios jiñi ñaxam bʌ lac piʼʌlob (Génesis 3:1-6, 13, 17-19; 5:5). Cʼʌlʌ ti jimbʌ ora, Satanás an i mucu majqui jiñi Dios yicʼot i yʌlʌ lot tiʼ tojlel (Apocalipsis 12:9).
¿Chucoch mucʼob ti wen lot jiñi lac piʼʌlob?
Chumuloñixla «ti jiñi cojix tac bʌ qʼuin», Satanás an i loti jiñi lac piʼʌlob, i yonlel quixtañujob an i loti yambʌlob chaʼan miʼ bajñel tajob i wenlel (2 Timoteo 3:1, 13). Cheʼ jaʼel, jiñi lot tac an cʼotem ti cabʌl ñopbalʌl tac i jiñi Biblia tsiʼ wʌn alʌ tiʼ tojlel lac piʼʌlob: «Mi caj i ñochtañob jiñi xcʌntesajob muʼ bʌ i yʌlob chuqui yomob i yubin. Mi caj i cʌy i ñʌchʼtañob jiñi i sujmlel» (2 Timoteo 4:3, 4).
¿Chucoch ñuc i cʼʌjñibal jiñi i sujmlel?
An i tajol jiñi lac piʼʌlob chaʼan miʼ ñopob tiʼ tojlel yambʌ yom miʼ yʌlob jiñi isujm bʌ. Mi maʼañic miʼ yʌjlel jiñi i sujmlel, jiñi lac piʼʌlob yicʼot i yamigojob miʼ mejlel i tʼoxob i bʌ. Jiñi Biblia miʼ pʌs chaʼan Dios yom chaʼan jiñi lac ñopbal miʼ yʌjlel jiñi i sujmlel, miʼ yʌl: «Jiñi muʼ bʌ i chʼujutesañob [Dios] yom miʼ chʼujutesañob ti espíritu yicʼot tiʼ sujmlel» (Juan 4:24). Cheʼ maʼ cʌn jiñi i sujmlel am bʌ ti Biblia miʼ mejlel i coltañet a cʌn jiñi lot tac am bʌ i yʌlʌyob jiñi ñopbalʌl tac i maʼ loqʼuel yaʼi. Chaʼan maʼ taj pejcan jiñi tema tac am bʌ i títulojlel «Lot tac muʼ bʌ i ñajtʼesañonla ti Dios».
¿Chucoch yom Dios chaʼan mij cʌn jiñi i sujmlel?
Dios yom chaʼan jatet maʼ chumtʌl tiʼ pejtelel ora. Chaʼan miʼ mejlel jiñi yom maʼ cʌn i sujmlel tiʼ tojlel Dios (1 Timoteo 2:4). Mi jatet cʌmbil a chaʼan i mandar tac Dios chaʼan chuqui wem bʌ yicʼot mach bʌ weñic i maʼ tsʼʌctesan, jatet yicʼot Dios mi caj laʼ sujtel ti wem bʌ amigo (Salmo 15:1,2). Chaʼan Dios miʼ coltan jiñi lac piʼʌlob i cʌn jiñi i sujmlel, tsiʼ choco tilel Jesús ila ti pañimil, jin chaʼan Dios yom chaʼan mi lac ñʌchʼtan jiñi i cʌntesa tac Jesús (Mateo 17:5; Juan 18:37).
¿Muʼ ba caj i jisan Dios jiñi lot tac?
Mucʼʌch. Dios tsʼaʼ miʼ qʼuel cheʼ bʌ jiñi lac piʼʌlob miʼ lotin yambʌlob. Tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan chaʼan mi caj i jisan muʼ bʌ i yʌlob lot tac (Salmo 5:6). Cheʼ bʌ miʼ mel mi caj i tsʼʌctesan ili yambʌ tʼan tsaʼ bʌ i yʌlʌ: «Jini isujm bʌ tʼan miʼ caj ti jalijel tiʼ pejtelel ora» (Proverbios 12:19).
a Oxford Dictionaries tsiʼ yajca jiñi tʼan post-truth (yom i yʌl ti español, «posverdad») chaʼan jiñi jabil 2016.
b Jehová jiñʌch i cʼabaʼ Dios (Salmo 83:18, Traducción del Nuevo Mundo). Qʼuele jiñi tema «¿Majqui Jehová?».