ESTUDIO 50
«Mi caj a wajñel a wicʼoton ti Paraíso»
«Wʌle mic subeñet: Mi caj a wajñel a wicʼoton ti Paraíso» (LUC. 23:43).
CʼAY 145 Dios mi caj i yʌcʼ jumpʼejl Paraíso
MUʼ BɅ CAJ I QʼUEJLELa
1. ¿Chuqui tiʼ sube Jesús juntiquil xujchʼ yaʼ bʌ jichʼil tiʼ tʼejl? (Lucas 23:39-43).
JESÚS yicʼot jiñi chaʼtiquil xujchʼob yaʼ bʌ jichʼilob tiʼ tʼejl woli (choncol) i cʼunteʼ chʌmelob (Luc. 23:32, 33). Ili chaʼtiquil wiñicob tsiʼ wajleyob Jesús ti ñaxan, jin chaʼan mi laj qʼuel chaʼan mach xcʌntʼañobic i chaʼan (Mat. 27:44; Mar. 15:32). Pero juntiquil tsaʼʌch i qʼuexta i melbal (chaʼlibal). Tsiʼ yʌlʌ: «Jesús, cʼajtesañon cheʼ bʌ maʼ wochel ti a Yumʌntel». I Jesús tsiʼ jacʼbe: «Wʌle mic subeñet: Mi caj a wajñel a wicʼoton ti Paraíso» (pejcan Lucas 23:39-43). Maʼañic chuqui miʼ pʌs chaʼan ili wiñic tsiʼ ñopo jiñi wen tʼan chaʼan «jiñi i Yumʌntel panchan», tsaʼ bʌ i subu Jesús. I Jesús maʼañic tsiʼ yʌlʌ chaʼan mi caj i yochel ti jiñi Yumʌntel (Mat. 4:17). Jesús jin tsiʼ taja ti tʼan jiñi Paraíso muʼ bʌ i cajel ila ti Lum ti talto bʌ qʼuin. ¿Bajcheʼ la cujil?
¿Chuqui miʼ mejlel la cʌl tiʼ tojlel jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼle tʼan yicʼot Jesús yicʼot chaʼan chuqui yujil bʌ? (Qʼuele jiñi párrafo 2 yicʼot 3).
2. ¿Bajcheʼ la cujil chaʼan juntiquil judío jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ?
2 Tajol juntiquilʌch judío jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ. Iliyi tsiʼ cʼajtibe jiñi yambʌ xujchʼ: «¿Mach ba añic maʼ wis bʌcʼñan Dios, cheʼ lajal tsaʼ woli a toj a mul jaʼel?» (Luc. 23:40). Juntiquil jach Dios miʼ chʼujutesañob jiñi judíojob, pero jiñi chʼoyoloʼ bʌ ti yambʌ tejclum tac cabʌl dios miʼ chʼujutesañob (Éx. 20:2, 3; 1 Cor. 8:5, 6). Cheʼ machic judíojob ili chaʼtiquil wiñicob, tajol cheʼ tsiʼ meleyob i cʼajtiya bajcheʼ iliyi: «¿Mach ba añic maʼ wis bʌcʼñan jiñi dios tac?». Cheʼ jaʼel, Jesús maʼañic tsiʼ wen sube wen tʼan jiñi añoʼ bʌ ti yambʌ tejclum tac come tsaʼ jach chojqui majlel «tiʼ tojlel jiñi tiñʌmeʼ sajtemoʼ bʌ ti jiñi tejclum Israel» (Mat. 15:24). I Dios tiʼ sube jiñi israelitajob chaʼan Jesús mi caj i chaʼ cuxtesan jiñi chʌmeñoʼ bʌ (sajtemoʼ bʌ). Tajol jiñi tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ yujilʌch iliyi, i tiʼ caj jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ miʼ pʌs chaʼan yujil chaʼan Jehová mi caj i chaʼ cuxtesan Jesús chaʼan miʼ yochel bajcheʼ Rey tiʼ Yumʌntel Dios. Jin chaʼan, ili wiñic an i pijtaya chaʼan Dios mi caj i chaʼ cuxtesan jaʼel.
3. ¿Chuqui tajol tsiʼ ñaʼta jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ cheʼ bʌ Jesús tsiʼ taja ti tʼan jiñi Paraíso? (Génesis 2:15).
3 Mi juntiquilʌch judío jiñi xujchʼ, yujil chaʼan bʌ jiñi Paraíso baʼ tsaʼ ajqʼui Adán yicʼot Eva. Jin chaʼan, tajol tsiʼ ñaʼta chaʼan jiñi Paraíso tsaʼ bʌ i taja ti tʼan Jesús jumpʼejlʌch utsʼatax bʌ pʌcʼʌbʌl muʼ bʌ i cajel ila ti Lum (pejcan Génesis 2:15).
4. ¿Chuqui yom miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan tsaʼ bʌ i sube Jesús jiñi xujchʼ?
4 Jiñi tsaʼ bʌ i sube Jesús jiñi xujchʼ yom miʼ yʌqʼueñonla lac ñaʼtan bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl yaʼ ti Paraíso. Junchajp muʼ bʌ caj i coltañonla jiñʌch cheʼ mi laj cʼajtesan chaʼan cabʌl ñʌchʼtʌlel cheʼ bʌ tsiʼ chaʼle yumʌntel Salomón. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Jesús jiñʌch «juntiquil ñumen ñuc bʌ bajcheʼ Salomón». Jin chaʼan, miʼ mejlel lac ñop chaʼan Jesús yicʼot jiñi muʼ bʌ caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot wen utsʼatax mi caj i sujtesañob ili Lum (Mat. 12:42). Jin chaʼan, jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac yom miʼ cʌñob chuqui yom miʼ melob (chaʼleñob) chaʼan miʼ mejlelob ti chumtʌl tiʼ pejtelel ora yaʼ ti Paraíso (Juan 10:16).
¿BAJCHEʼ YILAL MI CAJ LAC CHUMTɅL YAʼ TI PARAÍSO?
5. ¿Bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl ti Paraíso maʼ ñaʼtan?
5 ¿Bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl ti Paraíso maʼ ñaʼtan? Tajol maʼ ñaʼtan jumpʼejl utsʼatax bʌ parque, bajcheʼ jiñi pʌcʼʌbʌl Edén (Gn. 2:7-9). O tajol maʼ cʼajtesan jiñi profecía tsaʼ bʌ i tsʼijbu Miqueas baqui miʼ yʌl chaʼan jiñi i wiñicob Dios «jujuntiquil mi caj i yajñel tiʼ yotot tiʼ ñʌchʼtʌlel i pusicʼal» (Mi. 4:3, 4). I tajol miʼ tilel ti a jol jiñi texto tac baqui miʼ yʌl chaʼan miʼ cajel cabʌl bʌlñʌcʼʌl (Sal. 72:16; Is. 65:21, 22). Jin chaʼan, tajol maʼ ñaʼtan chaʼan añet ti jumpʼejl utsʼatax bʌ jardín i yaʼ ti a tʼejl an jumpʼejl mesa butʼul bʌ ti sumuc jax bʌ bʌlñʌcʼʌl tac. ¿Muʼ ba a ñaʼtan chaʼan yaʼañet yaʼi i maʼ taj a wubiben i yujtsʼil jiñi teʼ tac yicʼot flor tac? ¿I muʼ ba a taj a wubiben i tseʼñal jiñi a wamigojob yicʼot a familia i tijicña woli (yʌquel) i ñusañob? Tajol an tsaʼix bʌ chaʼ cuxtesʌntiyob. I sujmʌch pejtelel iliyi. Mi caj lac taj laj qʼuel ila ti Lum. Pero yaʼ ti Paraíso cabʌlʌch utsʼatax bʌ eʼtel (troñel) mi caj lac mel jaʼel.
Mi caj laj cʌntesañob jiñi muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob. (Qʼuele jiñi párrafo 6).
6. ¿Chuqui mi caj lac mel yaʼ ti Paraíso? (Qʼuele jiñi dibujo).
6 Jehová tsiʼ meleyonla (pʌtʌyonla) chaʼan miʼ mejlel lac ñusan lac bʌ ti la queʼtel (Ec. 2:24). Ti jiñi Mil jab i Yumʌntel Cristo cabʌl chuqui mi caj i mejlel. Yom miʼ yʌqʼuentelob i pislel, i waj yicʼot baqui miʼ chumtʌlob jiñi cuxul bʌ miʼ ñumelob ti jiñi cabʌl wocol yicʼot jiñi yonlelob muʼ bʌ caj i chaʼ cuxtʌyelob. Yomʌch mi lac wen chaʼlen eʼtel chaʼan mi lac mel pejtelel iliyi, pero tijicña mi caj la cubin. Cheʼ bajcheʼ Adán yicʼot Eva tsiʼ cʌntayob jiñi pʌcʼʌbʌl Edén, joñonla mi caj i mejlel lac sujtesan ti jumpʼejl paraíso jiñi Lum. Ñaʼtancu bajcheʼ cʼamel mi caj lac ñusan lac bʌ cheʼ bʌ mi laj cʌntesañob jiñi yonlelob muʼ bʌ caj i chaʼ cuxtʌyelob mach bʌ añic tsaʼ mejli i wen cʌñob Jehová yicʼot jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan. Cheʼ jaʼel, cabʌl chuqui mi caj i mejlel lac subeñob jiñi i wiñicob Dios tsaʼ bʌ chʌmiyob cheʼ bʌ maxto ajñemic Jesús ila ti Lum.
7. ¿Chuqui miʼ mejlel lac ñop, i chucoch?
7 Miʼ mejlel lac ñop chaʼan yaʼ ti Paraíso miʼ cajel ñʌchʼtʌlel, tijicñʌyel yicʼot maʼañix mi caj i yujtel mach bʌ weñic. ¿Chucoch? Come Jehová miʼ cʼʌn jiñi relato chaʼan bʌ i yumʌntel Salomón chaʼan miʼ coltañonla lac ñaʼtan bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl cheʼ bʌ jiñi i Yalobil miʼ chaʼlen yumʌntel ila ti Lum.
I YUMɅNTEL SALOMÓN TIʼ TSʼITAʼ PɅSɅ BAJCHEʼ YILAL MI CAJ LAC CHUMTɅL TI PARAÍSO
8. ¿Bajcheʼ tsaʼ tsʼʌctiyi Salmo 37:10, 11, 29 ti wajali? (Qʼuele jiñi sección «Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ» am bʌ ti ili revista).
8 Jehová tsiʼ colta David chaʼan miʼ tsʼijbun bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl ti talto bʌ qʼuin cheʼ bʌ miʼ chaʼlen yumʌntel juntiquil rey wen am bʌ i ñaʼtʌbal yicʼot xucʼul bʌ (pejcan Salmo 37:10, 11, 29). Cheʼ bʌ mi lac subeñob lac piʼʌlob chaʼan bʌ jiñi Paraíso, mi lac pejcʌbeñob Salmo 37:11. I weñʌch cheʼ bʌ mi lac pejcʌbeñob come Jesús tsiʼ taja ti tʼan jiñi texto tiʼ Cʌntesa ti wits. Cheʼ bajcheʼ jiñi, tsiʼ pʌsʌ chaʼan jiñi mi caj i tsʼʌctiyel ti talto bʌ qʼuin (Mat. 5:5). Pero jiñi tsaʼ bʌ i tsʼijbu jiñi rey David tsiʼ pʌsʌ jaʼel bajcheʼ yilal mi caj i chumtʌlob jiñi lac piʼʌlob cheʼ tiʼ yorajlel Salomón. Ti jimbʌ ora, jiñi tejclum Israel tsiʼ taja cabʌl ñʌchʼtʌlel yicʼot tijicña tsaʼ chumleyob ti «wen bʌ lum baʼ miʼ colel ti utsʼat pejtelel pʌcʼʌbʌl». Dios tiʼ subeyob: «Mi xucʼul mi la chʌn jacʼbeñon c tʼan […] joñon mi caj cʌqʼueñetla i ñʌchʼtʌlel laʼ pusicʼal ila ti pañimil. Tijicña mi caj i yochel laʼ wʌyel. Maʼanic majch mi caj i bʌcʼtesañetla» (Lv. 20:24; 26:3, 6). Iliyi tsaʼ tsʼʌctiyi cheʼ bʌ tsiʼ chaʼle yumʌntel Salomón (1 Cr. 22:9; 29:26-28). I Jehová tsiʼ yʌlʌ jaʼel chaʼan mi caj i jisʌntelob jiñi jontoloʼ bʌ (mañajoʼ bʌ) (Sal. 37:10). Muʼ bʌ i yʌl Salmo 37:10, 11, 29 tsaʼ tsʼʌctiyi ti wajali i mi caj i tsʼʌctiyel jaʼel ti talto bʌ qʼuin.
9. ¿Chuqui tsiʼ yʌlʌ jiñi reina chaʼan Saba chaʼan i yumʌntel Salomón?
9 Jiñi reina chaʼan Saba tsiʼ yubi chaʼan jiñi israelitajob añob i ñʌchʼtʌlel yicʼot i tijicñʌyel cheʼ bʌ woli ti yumʌntel Salomón. Tsaʼto majli ti Jerusalén chaʼan miʼ qʼuel miʼ sujmʌch pejtelel jiñi (1 R. 10:1). Cheʼ bʌ tsiʼ qʼuele bajcheʼ woli ti yumʌntel Salomón, tiʼ sube: «Maʼanic tsaʼ subentiyon lamital. […] Tijicñayob jax jini israelob. Tijicñayob jini xʼeʼtelob a chaʼan muʼ bʌ i ñichʼtañob a tʼan chaʼan cabʌl a ñaʼtʌbal» (1 R. 10:6-8). Pero jiñi wenlel tac am bʌ cheʼ bʌ woli ti yumʌntel Salomón tsaʼ jach i tsʼitaʼ pʌsʌ muʼ bʌ caj i mel Jehová tiʼ tojlel jiñi lac piʼʌlob cheʼ bʌ miʼ chaʼlen yumʌntel i Yalobil ila ti Lum.
10. ¿Chucoch Jesús ñumen ñucto bajcheʼ Salomón?
10 Jesús ñumen ñucto bajcheʼ Salomón. Salomón tsiʼ mele mach tac bʌ weñic tsaʼ bʌ i ticʼla jiñi i tejclum Dios ti wiʼil. Pero Jesús juntiquilʌch toj bʌ yumʌl maʼañic bʌ miʼ taj i sajtemal (Luc. 1:32; Heb. 4:14, 15). Cheʼ jaʼel, tsaʼʌch mejli i ñusan jiñi tsʌts tac bʌ wocol tsaʼ bʌ i yʌqʼue Satanás. Cristo tsaʼix i pʌsʌ chaʼan maʼañic baʼ ora mi caj i chaʼlen mulil mi muqʼuicto caj i mel muʼ bʌ i mejlel i ticʼlan jiñi muʼ bʌ i coltʌbeñob i Yumʌntel Dios. Jumpʼejlʌch ñuc bʌ lac majtan cheʼ jiñʌch lac Rey.
11. ¿Majqui mi caj i coltañob Jesús?
11 144 mil reyob mi caj i coltañob Jesús, i juntemel mi caj i cʌntañob jiñi lac piʼʌlob yicʼot mi caj i tsʼʌctesañob jiñi ñaʼtʌbil bʌ i chaʼan Jehová chaʼan jiñi Lum (Apoc. 14:1-3). Ili yumʌlob tsaʼʌch i ñusayob cabʌl wocol jaʼel cheʼ bʌ wʌʼto chumulob ila ti Lum. Jin chaʼan mucʼʌch caj i wen chʼʌmbeñoñobla i sujm. ¿Chuqui mi caj i melob?
¿CHUQUI MI CAJ I MELOB JIÑI SAMOʼ BɅ TI PANCHAN?
12. ¿Chuqui ti eʼtel mi caj i yʌqʼuen Jehová jiñi 144 mil?
12 Jesús yicʼot jiñi 144 mil ñumen cabʌlobto i yeʼtel. Jiñi rey Salomón tsaʼ jach aqʼuenti tiʼ wenta lac piʼʌlob ti jumpʼejl país. Pero jiñi muʼ bʌ caj i chaʼleñob eʼtel tiʼ Yumʌntel Dios mi caj i yʌqʼuentelob tiʼ wenta jiñi lac piʼʌlob tiʼ petol Pañimil. ¡Jumpʼejlʌch ñuc bʌ eʼtel muʼ bʌ caj i yʌqʼuen Jehová jiñi 144 mil!
13. ¿Chuqui ti ñuc bʌ eʼtel mi caj i melob jiñi muʼ bʌ i chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús?
13 Cheʼ bajcheʼ Jesús, jiñi 144 mil mi caj i sujtelob ti reyob yicʼot ti sacerdotejob (Apoc. 5:10). Ti jiñi Mandar tsaʼ bʌ aqʼuenti Moisés miʼ yʌl chaʼan jiñi sacerdotejob tsaʼ aqʼuentiyob tiʼ wenta miʼ cʌntañob jiñi tejclum chaʼan cʼocʼ miʼ yajñelob i lʌcʼʌl miʼ yajñelob ti Dios. Jiñi Mandar lajal «bajcheʼ i yʌxñal chuqui tac wem bʌ mi caj i tilel», jin chaʼan miʼ mejlel lac ñaʼtan chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i chaʼleñob yumʌntel yicʼot Jesús mucʼʌch caj i melob jumpʼejl ñuc bʌ eʼtel: Mi caj i qʼuelob chaʼan jiñi i tejclum Dios cʼocʼ miʼ yajñelob i lʌcʼʌl miʼ yajñelob ti Dios (Heb. 10:1). Maxto la cujilic bajcheʼ ili reyob yicʼot sacerdotejob mi caj i pejcañob jiñi muʼ bʌ i chumtʌlob ila ti Lum. Pero mach yʌlʌyic bajcheʼ mi caj i mel Jehová, miʼ mejlel lac ñop chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i chumtʌlob ti Paraíso mucʼʌch caj i coltʌntelob (Apoc. 21:3, 4).
¿CHUQUI YOM MIʼ MELOB JIÑI YAMBɅ TɅÑɅMEʼ TAC CHAʼAN MIʼ CHUMTɅLOB TI PARAÍSO?
14. ¿Chuqui miʼ comol melob jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac yicʼot jiñi «alʌ junmojt tiñʌmeʼ»?
14 Jesús tiʼ sube bajcheʼ «alʌ junmojt tiñʌmeʼ» jiñi muʼ bʌ caj i majlelob ti yumʌntel yicʼot (Luc. 12:32). I tsiʼ taja ti tʼan yambʌ grupo tsaʼ bʌ i sube bajcheʼ jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac. Ili chaʼpʼejl grupo junmojtob jach (Juan 10:16). Woliyobix ti comol eʼtel, i cheʼʌch mi caj i bej melob cheʼ bʌ miʼ sujtel ti jumpʼejl Paraíso ili Lum. Ti jimbʌ ora jiñi «alʌ junmojt tiñʌmeʼ» yaʼix añob yaʼ ti panchan i jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac mi caj i mejlelob ti chumtʌl tiʼ pejtelel ora ila ti Lum. Pero ili ora, añʌch chuqui yom miʼ melob jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac chaʼan miʼ mejlelob ti chumtʌl yaʼ ti Paraíso.
Ili ora miʼ mejlel lac pʌs chaʼan woli lac chajpan lac bʌ chaʼan mi lac chumtʌl yaʼ ti Paraíso. (Qʼuele jiñi párrafo 15).b
15. a) ¿Bajcheʼ mi laj coltan i yermañujob Cristo jiñi ochemonbʌla ti jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac? b) ¿Bajcheʼ miʼ mejlel a lajin jiñi hermano am bʌ yaʼ ti foto?
15 Jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ maʼañic tsaʼ mejli i pʌs chaʼan mucʼʌch i qʼuel ti ñuc jiñi tsaʼ bʌ i mele Jesús tiʼ tojlel. Pero joñonla ochemonbʌla ti jiñi yambʌ tʌñʌmeʼ tac mucʼʌch i mejlel lac mel. Jumpʼejl ejemplo, mi lac pʌs chaʼan mi laj cʼuxbin Jesús cheʼ bʌ mi laj coltan i yermañujob. Jesús tsiʼ yʌlʌ chaʼan jiñʌch muʼ bʌ caj i chʼʌm ti ñuc chaʼan miʼ qʼuejlel majquiyob jiñi tʌñʌmeʼ tac (Mat. 25:31-40). Junchajp bajcheʼ mi laj coltan jiñi i yermañujob Cristo jiñʌch cheʼ bʌ mi lac chaʼlen subtʼan yicʼot mi lac sutqʼuin ti xcʌntʼan yambʌlob (Mat. 28:18-20). Jin chaʼan, la comʌch laj cʼʌn jiñi eʼtijib tac muʼ bʌ i yʌqʼueñoñobla, bajcheʼ jiñi libro Ubin a tijicñʌyel. Mi jatet maxto añic majqui woli a wʌqʼuen estudio, ¿ixcu cheʼ muqʼuic a chaʼlen wersa chaʼan maʼ suben estudio majqui jach miʼ mejlel?
16. ¿Chuqui miʼ mejlel lac mel ili ora chaʼan mi lac chajpan lac bʌ chaʼan mi lac chumtʌl ti Paraíso?
16 Mach cʼʌñʌlic yaʼto mi lac pijtan chumtʌl yaʼ ti Paraíso chaʼan cheʼ mi lac sujtel cheʼ bajcheʼ yom Jehová. Muqʼuix i mejlel lac chaʼlen wersa chaʼan mi la cʌl yicʼot mi lac mel chuqui tac wem bʌ yicʼot chaʼan wen mi lac chumtʌl. Cheʼ jaʼel, yom xucʼulonla ti Jehová, ti lac ñoxiʼal o la quijñam yicʼot ti la quermañujob. Mi mucʼʌch lac chaʼlen wersa chaʼan mi lac jacʼben i tʼan Jehová ti ili jontol bʌ pañimil, mach wocolic mi caj la cubin chaʼan mi lac jacʼ yaʼ ti Paraíso. Cheʼ jaʼel, chaʼan mi lac pʌs chaʼan wolix lac chajpan lac bʌ chaʼan mi lac chumtʌl yaʼ ti Paraíso cabʌl chuqui miʼ mejlel laj cʌn lac mel yicʼot lac taj melbalʌl tac, bajcheʼ muʼ bʌ i yʌjlel ti jiñi tema «¿Chajpʌbilet ba chaʼan maʼ wʌqʼuentel jiñi Lum?» am bʌ ti ili revista.
17. ¿Chucoch mach yomic mi la cʌcʼ chaʼan miʼ ticʼlañonla jiñi tsaʼ tac bʌ lac mele ti wajali?
17 Cheʼ jaʼel, yom mi lac chaʼlen wersa chaʼan mach chʌn añix lac mul mi la cubin tiʼ caj jiñi tsaʼ tac bʌ lac mele ti wajali. Pero mach la com «lac yilol chaʼlen mulil» tiʼ caj la cujil chaʼan tsaʼ ajqʼui i tojol laj coltʌntel (Heb. 10:26-31). Pero mi tsaʼix lac chaʼ ñaʼta lac bʌ tiʼ sujm chaʼan jiñi lac mul tsaʼ bʌ lac mele, tsaʼ lac sʌclʌbe i coltaya Jehová yicʼot jiñi ancianojob i tsaʼix laj qʼuexta lac bʌ, miʼ mejlel lac ñop chaʼan Jehová tsaʼix i ñusʌbeyonla (Is. 55:7; Hech. 3:19). Laʼ laj cʼajtesan tsaʼ bʌ i sube Jesús jiñi fariseojob: «Mach jiñic tsaʼ tili c pʌy jiñi tojoʼ bʌ, jiñʌch jiñi xmulilob» (Mat. 9:13). Miʼ mejlel ti ñusʌntel pejtelel jiñi lac mul come tsaʼ ajqʼui jiñi i tojol laj coltʌntel.
MAʼ MEJLEL TI CHUMTɅL TIʼ PEJTELEL ORA YAʼ TI PARAÍSO
18. ¿Chuqui a wom a wʌl a wicʼot jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ chʌmi tiʼ tʼejl Jesús?
18 Laʼcu lac ñaʼtan chaʼan yaʼañet yaʼ ti Paraíso i woliyet ti tʼan a wicʼot jiñi xujchʼ tsaʼ bʌ i chaʼ ñaʼta i bʌ tsaʼ bʌ i chaʼle tʼan yicʼot Jesús. Tajol mi laʼ wʌl chaʼan mi laʼ wen qʼuel ti ñuc tsaʼ bʌ i mele Cristo. Tajol maʼ suben chaʼan miʼ subeñet bajcheʼ yilal tsiʼ ñusa Jesús cheʼ bʌ muqʼuix caj i chʌmel yicʼot bajcheʼ yubil tsiʼ yubi cheʼ bʌ Jesús tsiʼ jacʼʌ jiñi tsaʼ bʌ i cʼajtibe. Cheʼ jaʼel, tajol miʼ cʼajtibeñet bajcheʼ yilal jiñi pañimil (mulawil) ti jiñi cojix tac bʌ qʼuin. ¡Jumpʼejlʌch ñuc bʌ eʼtel cheʼ miʼ mejlel lac pʌsbeñob chuqui miʼ yʌl i Tʼan Dios jiñi lac piʼʌlob cheʼoʼ bʌ bajcheʼ ili wiñic! (Efes. 4:22-24).
Ti jiñi Mil jab, juntiquil hermano woliʼ ñumen cʌn jiñi yom bʌ i mel cʼʌlʌl ti wajali (Qʼuele jiñi párrafo 19).
19. ¿Chucoch maʼañic baʼ ora mi caj laj cʼojyel yaʼ ti Paraíso? (Qʼuele jiñi dibujo am bʌ tiʼ tejchibal).
19 Maʼañic baʼ ora mi caj laj cʼojyel yaʼ ti Paraíso. Tiʼ pejtelel ora mi caj lac taj lac piʼʌlob muʼ bʌ i mejlel lac pejcañob yicʼot jumpʼejl eʼtel muʼ bʌ i yʌqʼueñonla tijicñʌyel. I ti jujumpʼejl qʼuin mi caj lac ñumen cʌn Jehová i mi caj lac ñusan lac bʌ ti jiñi majtan tac muʼ bʌ i yʌqʼueñonla. Maʼañic baʼ ora mi caj laj cʌy laj cʌn Jehová yicʼot jiñi melbil tac bʌ i chaʼan. Ti jujumpʼejl qʼuin mi caj lac ñumen cʼuxbin jiñi lac Dios. ¡Mi lac wen qʼuel ti ñuc cheʼ Jehová yicʼot Jesús miʼ yʌqʼueñonla jiñi lac pijtaya chaʼan mi lac chumtʌl tiʼ pejtelel ora yaʼ ti Paraíso!
CʼAY 22 ¡Laʼ tilic i Yumʌntel Dios!
a ¿Muʼ ba a mulan a ñaʼtan bajcheʼ yilal mi caj lac chumtʌl yaʼ ti Paraíso? Ili miʼ wen coltañonla. Cheʼ bʌ mi lac ñumen ñaʼtan jiñi am bʌ i subeyonla Jehová, mi caj lac ñumen mulan lac suben yambʌlob chaʼan bʌ jiñi tsijiʼ bʌ pañimil. Ili estudio mi caj i coltañonla chaʼan mi lac ñumen ñop jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jesús chaʼan bʌ jiñi Paraíso.
b MUʼ BɅ I PɅS JIÑI FOTO: Juntiquil hermano am bʌ i pijtaya chaʼan miʼ cʌntesan jiñi muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob, wolix ti subtʼan.