Moɔrɔ Ka Ho Teɛrɛ Yɛlɛ Aŋa Lɛ Na Jehoova Ne Yezu Naŋ Maŋ Teɛrɛ Yɛlɛ Na

1-2. Ka a Baaboleŋ yelka te nɔŋ Jehoova, wala ka lɛ wuli? Wala ka Yezu e a de wuli ka o nɔŋ la Jehoova neŋ o teɛroŋ zaa?

A BAABOLE yeleeŋ ka: ‘Nɔŋ Jehoova ho Naaŋmen ne ho sukyiri zaa, ane ho nyɔvore zaa, ane ho faŋa zaa, ane ho teɛroŋ zaa.’ (Luk. 10:27) Yezu da vɛŋɛɛŋ aŋ pɛle ka a bege ŋa la bege naŋ waa kpoŋ yaga zaa a Moosis Bege na poɔŋ. Ka hooŋ kaa a sɛgre soŋ, a Baabole yeleeŋ ka aseŋ ka te nɔŋ Jehoova neŋ te sukyiri zaa. Lɛ wuleeŋ ka te yelboɔree, te teɛrɛ ane yɛlɛ te naŋ nɔŋ ne Jehoova poboɔbo seŋ ka a kyaare taa. A lɛ fɛrɛɛŋ meŋ ka te nɔŋ Jehoova neŋ te nyɔvore ane te faŋa zaa. A eɛ nimizeɛ yaga zaa ka te nɔŋ Jehoova neŋ te teɛroŋ zaa. Lɛ wuleeŋ ka aseŋ ka te maŋ taa o teɛroŋ kyaare yɛlɛ. Yelmeŋɛ la, te koŋ baŋ teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova te baare. Kyɛ, ka teneeŋ zanne baŋ “a Krista poteɛrɛ” velaa zaa, a na soŋ teŋ ka te baŋ Naaŋmen teɛroŋ, bonso, Yezu baŋɛɛ Jehoova teɛrɛ te baare.​—1 Kor. 2:16.

² Yezu nɔŋ la Jehoova neŋ o teɛroŋ zaa. O da baŋɛɛ yɛlɛ Naaŋmen naŋ boɔrɔ ka o e, o da maŋ mɔɔ la o moɔbo zaa a erɛ Naaŋmen boɔbo meŋ. Aneazaa ka saŋa kaŋa Naaŋmen boɔbo eebo da maŋ vɛŋeŋ ka Yezu tuore toɔrɔ yaga, kyɛ o da maŋ mɔɔŋ a e yɛlɛ Naaŋmen naŋ boɔrɔ. Naaŋmen boɔbo eebo da eɛ nimizeɛ yaga zaa ko Yezu, azuŋ, o da ba tere sori ka yelzaa iri o teɛroŋ yi a yelnimizeɛ ŋa eŋɛŋ.

3. Boŋ yɛlɛ ka bitontona Piita zanne yi Yezu zieŋ? Bo yɛlɛ ka Piita da eŋ o Kristabitaaba faŋa ka ba e? (1 Piita 4:1)

³ Piita neŋ o taaba naŋ e a bitontonee na neŋ Yezu da maŋ laŋ erɛɛ yɛlɛ. Azuŋ, ba da wa baŋɛɛ lɛ na Yezu naŋ maŋ teɛrɛ yɛlɛ. Saŋa na vooroŋ soŋ naŋ da soŋ Piita oŋ sɛge o dɛndɛŋ gane na, o da eŋɛɛ o Kristabitaaba na faŋa ka ba moɔrɔ ka ba taa a Krista teɛroŋ na.a (Kanne 1 Piita 4:1.) Piita da de la Giriki yelbiri kaŋa tɛgɛ naŋ la, “Yɛ nare yɛ menne” toŋ neŋ toma a sɛgre ŋa poɔŋ. A yɛlɛ ŋa wulee lɛ na sogyare naŋ maŋ de ba zɔɔzɔɔ-boma nare ne ba menne a ko zɔɔre. Azuŋ, ka Kristabiiriŋ mɔɔ a teɛrɛ yɛlɛ aŋa Yezu, a na soŋ baŋ ka ba zɔɔtoɔ̃ vɔlfaare zaa naŋ be ba enneŋ. Kyɛ lɛ yoŋ naane, ba na lɛ zɔɔtoɔ̃ la a Setaana donfaa ŋa.—2 Kor. 10:​3-5; Efe. 6:12.

4. Sobuo ka a zannoo ŋa na toɔ̃ soŋ te ka te de Piita kawane na tonɔ ne toma?

⁴ A zannoo ŋa poɔŋ, te na zannɛɛ yɛlɛ yaga a kyaare Yezu teɛroŋ, ane soe na teŋ na baŋ tu a tɔgloo. Te na zannɛɛ yelnimizeere ata mine a zannoo ŋa poɔŋ. A dɛndɛŋ soba, te na nyɛɛ lɛ na Yezu ewuli soŋ naŋ na baŋ soŋ te ka te teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Lɛ na soŋ teŋ ka te taa teɛroŋ yeni. Ayi soba, te na nyɛɛ lɛ na Yezu ewuli soŋ naŋ na baŋ soŋ te ka te sigri te menne. Ata soba, te na nyɛɛ lɛ na Yezu ewuli soŋ naŋ na baŋ soŋ te ka te taa teɛroŋ naŋ soma, a maŋ lɛ tu puore sɔroo meŋ eŋɛŋ a wuli ka te dɛlɛɛ Jehoova.

MOƆRƆ KA HO TEƐRƐ YƐLƐ AŊA JEHOOVA

5. Bebiri kaŋa, wala ka Piita da e a de wuli ka o ba teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova?

⁵ Bebiri kaŋa Piita da eɛ yɛlɛ mine naŋ wuli ka o ba teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Yezu da yelko la o bitontonee na ka o na gaaɛ Gyɛruzɛlɛm, ka ba te iruu eŋ a ŋmenpuore wedeɛreba nuuriŋ, ka ba dɔgroo lɛɛŋ a te ko o. (Mat. 16:21) Piita yɛŋ teɛroŋ poɔŋ, a ba seŋ ka Jehoova tere sori ka a yɛlɛ ama taa pɔge Yezu. Bonso Yezu la a Mɛzaaya na baŋ eŋ noɔre ka o na waŋ a wa faa a Izerayɛl biiri na. Azuŋ, a ba seŋ ka ba ko Yezu. (Mat. 16:16) Piita naŋ da taa a teɛroŋ ŋa zuŋ, o da de la Yezu gaaneŋ zie kaŋa o ne o yoŋ sɛŋ a yelkoo ka: “Daana! Naaŋmen ta sage ka a e a lɛ. Ka a yeli ŋa daŋ ta pɔge bo zaa.” (Mat. 16:22) Piita ne Yezu da ba laŋ teɛroŋ a yɛlɛ ŋa poɔŋ, bonso Piita da ba teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova.

6. Wala ka Yezu da e a de wuli ka o maŋ teɛrɛɛ yɛlɛ aŋa Jehoova?

⁶ Yezu da baŋɛɛ o sazu Saa na teɛrɛ velaa zaa, azuŋ, wagre zaa o maŋ teɛrɛɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Yezu da yelko la Piita ka: “Tage yi be N zie, Setaana! Ho waa la begraa N zie, bonso, ho ba de ho teɛroŋ eŋ Naaŋmen boma eŋɛ, kyɛ ho de eŋ la nensaalaa boma eŋɛ.” (Mat. 16:23) Piita da taaɛ poteɛresoŋ, kyɛ Yezu da zagrɛɛ o kawane na. Yezu da baŋɛɛŋ ka a eɛ Jehoova boɔbo ka o wa di dɔgɛɛ a kpi. Azuŋ, a yi a yɛlɛ ŋa poɔŋ na, Piita da zannɛɛ yelnimizeɛ kaŋa a kyaare lɛ na aŋ e nimizeɛ ka o teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Te meŋ na baŋ zannɛɛ yelnimizeɛ kaŋa yi a yɛlɛ ŋa poɔŋ.

7. A puoriŋ, bo yɛlɛ ka Piita da leɛ e a de wuli ka o teɛrɛɛ yɛlɛ aŋa Jehoova? (Kaa a foto.)

⁷ A puoriŋ, Piita da leɛ erɛɛ yɛlɛ naŋ wuli ka o zannɛɛŋ ka o maŋ teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Wagre da taɛŋ ka noba naŋ ba e Gyuu noba wa poɔ Naaŋmen puorebiiri na poɔŋ. Azuŋ, Naaŋmen da kaa iree Piita ka o moɔle a duorisoŋ ko dɔɔ kaŋa naŋ ba e Gyuu neɛ baŋ boɔlɔ Konelio. Konelio da poɔ la a dɛndɛŋ noba naŋ ba e Gyuu noba naŋ da wa leɛ Jehoova puorebiiri na. Gbɛɛ yaga, Gyuu noba neŋ noba naŋ ba e Gyuu noba da ba maŋ laŋna erɛ yɛlɛ. Azuŋ, a da fɛrɛɛŋ ka Piita leɛre o teɛroŋ sɛre kyɛ na baŋ moɔle a duorisoŋ ko a noba ŋa. Saŋa na Piita naŋ wa baŋ teɛroŋ na Naaŋmen naŋ taa kyaare noba naŋ ba e Gyuu noba na, o meŋ da leɛrɛɛ o teɛroŋ. Azuŋ, o da ba “zagre” saŋa na baŋ da toŋboɔloo na. (Tom. 10:​28, 29) O da moɔlɛɛ a duorisoŋ ko Konelio ne o yideme, ka lɛ vɛŋ baŋ zaa de suobu.—Tom. 10:​21-23, 34, 35, 44-48.

8. Wala teŋ na baŋ e a de wuli ka te teɛrɛɛ yɛlɛ aŋa Jehoova? (1 Piita 3:8)

⁸ Yuomo mine puoriŋ, Piita da eŋɛɛ o Kristabitaaba faŋa ka ba “taa teɛroŋ yeni.” (Kanne 1 Piita 3:8.) Jehoova teɛroŋ be la a Baabole poɔŋ, azuŋ ka teneeŋ zanna o poɔ yɛlɛ, a na soŋ teŋ ka te teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. Lɛ eebo na vɛŋeŋ ka te ne te yɔɔmine taa teɛroŋ yeni. Aŋa mannoo poɔŋ, Yezu da eŋɛɛ o potuuribo faŋa ka ba de a Naaloŋ yɛlɛ de weɛ ba zemmo poɔŋ. (Mat. 6:33) Azuŋ, te de ka neɛ kaŋa naŋ be ho lantaapuoruu poɔŋ boɔrɔŋ ka o de o meŋɛ eŋ a wagre zaa puoruu toma na poɔŋ, bo kawane hoŋ na ko o soba? A koŋ soma ka ho yeli yɛlɛ a kyoɔre o eŋɛ, kyɛ aseŋ ka ho yeli yelsonne kyaare gbɛre na oŋ yɛŋ de na, a lɛ mɔɔ ho moɔbo zaa a de sommo naŋ seŋ neŋ koo.

NAŊ KYƐNƐ SIGRI HO MEŊƐ

9-10. Wala ka Yezu da e a de wuli ka o sigree o meŋɛ yaga zaa?

⁹ Zisoɔree na baŋ na nyɔge Yezu te ko na, o da wulee Piita ne a bitontonee zaa yelnimizeɛ kaŋa a kyaare sigrimennoŋ. Yezu da boɔrɔŋ ka o ne a bitontonee laŋ di ba bondirii baaraa soba sɛre kyɛ ka o kpi. Azuŋ, ana bebiri na, o da toŋ la Piita ne Gyɔɔn ka ba te nare a bondirii yɛlɛ. A da seŋ ka ba de talakpoŋ ane bɔɔdowaa poɔ a boma na baŋ da de nara a zie na. Lɛ na vɛŋeŋ ka a saamma toɔ̃ pɛge ba gbɛɛ sɛre kyɛ ka a bondirii diibu piili. Kyɛ, nembuoŋ na sage sigri o meŋɛ a pɛge o taaba na gbɛɛ ka a saŋaŋ wa ta?

¹⁰ Yezu da yagɛɛ o kpar-kpoŋ, a de le o seɛŋ, a pure koɔ̃ eŋ a talakpoŋ poɔ, a piili pɛgrɛ o bitontonee na gbɛɛ. Saŋa na Yezu naŋ wa piili pɛgrɛ o bitontonee gbɛɛ na, aminekaŋaŋ, ba nɔɛ zaaŋ da mãã. Bonso, gbaŋgbaare la da maŋ tonɔ a toma ŋa. Yezu da yi la o poɔ zaa a toŋ a toma ŋa. O da wuleeŋ ka o eɛ neɛ naŋ sigri o meŋɛ yaga zaa. (Gyn. 13:​4, 5) Yezu da pɛgɛɛ o bitontonee 12 na zaa gbɛɛ. Lɛ wuleeŋ ka a da de la wagre sɛre oŋ toɔ̃ toŋ a toma ŋa baare. A ba seŋ ka te inni meŋ ka o da pɛgɛɛ Gyudase meŋ gbɛɛ. Gyudase la neɛ naŋ na iri Yezu tere, kyɛ Yezu da yi la sigrimennoŋ poɔŋ a pɛge ba zaa gbɛɛ. Yezu pãã da mãã la o meŋɛ bɔin a wuli o bitontonee na bon nanso oŋ toŋ a toma ŋa. O da yeleeŋ ka: “Yɛ baŋ la bonna N naŋ e ko yɛ? Yɛ boɔlɔ ma la Wulwulo ane Daana; a yelmeŋɛ la a lɛ, bonso, a lɛ la ka N waa. Azuŋ, ka maa, a yɛ Daana ane yɛ Wulwulo wa pɛge yɛ gbɛɛ, aseŋ ka yɛ meŋ pɛgrɛ taa gbɛɛ.”—Gyn. 13:​12-14.

11. Wala ka Piita da e a de wuli ka o zannɛɛ yelnimizeɛ kaŋa yi Yezu sigrimennoŋ na poɔŋ? (1 Piita 5:5) (Kaa a foto.)

¹¹ Piita da zannɛɛ yelnimizeɛ kaŋa yi Yezu sigrimennoŋ na poɔŋ. Saŋa na Yezu naŋ da leɛ gaa sazu na, Piita da eɛ yelseɛlee kaŋa a vɛŋ ka dɔɔ kaŋa naŋ e gbɛree o dɔgebo saŋa zaa iri kyɛnɛ. (Tom. 1:​8, 9; 3:​2, 6-8) Nembeɛoŋ mine da nyɛɛ yɛlɛ na Piita naŋ e na, azuŋ ba da ŋmaa gyeerooŋ. (Tom. 3:11) A Gyuu noba da maŋ de la ba teɛroŋ zaa eŋ arezi-bɛrɛ ane yo-tegrɛ baŋ na nyɛ noba nimitɔɔreŋ. A yɛlɛ ŋa poɔŋ baŋ guoli Piita. Kyɛ, Piita da leɛrɛɛ o teɛroŋ, azuŋ, o da ba lɛ boɔrɔ nensaaleba pugibu. Piita da yi la sigrimennoŋ poɔŋ a de a pugibu zaa ko Jehoova ane Yezu. Bonso teŋ yeli lɛ? Piita meŋɛ da yeleeŋ ka: ‘A Yezu yɛlɛ sagedeebo ane O yuori zuŋ la so ka a dɔɔ ŋa yɛ naŋ kaara baŋ nyɛ laafeɛ a yɛ niŋesogɔ.’ (Tom. 3:​12-16) A puoriŋ, Piita da sɛgɛɛ gane te ko o yɔɔmine a eŋ ba faŋa ka ba moɔrɔ ka ba taa sigrimennoŋ. Yelbie na Piita naŋ de toŋ neŋ toma a gane poɔŋ a kyaare sigrimennoŋ na vɛŋɛɛŋ teŋ leɛteɛre lɛ na Yezu naŋ da de bɔɔdowaa leŋ o seɛŋ, a kyɛ pɛge o bitontonee na zaa gbɛɛ na.—Kanne 1 Piita 5:5.

12. Wala teŋ na baŋ e a tɔglɔ Piita a moɔrɔ ka te taa sigrimennoŋ gyogo?

¹² Te na baŋ tɔglɛɛ Piita a meŋ moɔrɔ ka te taa sigrimennoŋ gyogo. Aseŋ ka te zaa leɛteɛre ka, te yelyaga yoŋ naaneŋ maŋ wuli ka te sigree te menne. Bonso teŋ yeli lɛ? Ananso la ka, a yelbiri na Piita naŋ de toŋ neŋ toma saŋa na oŋ wa manna sigrimennoŋ yɛlɛ na wulee yɛlɛ neɛ naŋ maŋ teɛrɛ. Lɛ wuleeŋ ka teɛroŋ na teŋ taa kyaare te menne, ane te taaba la maŋ wuli ka te sereŋ sigree te menne. Te naŋ nɔŋ Jehoova ane te taaba zuŋ, te maŋ yi la nimimaaroŋ poɔŋ a tonɔ korɔ ba. Kyɛ, te ba maŋ erɛ lɛ te naŋ boɔrɔ ka noba nyɛ te a pugiro te zuŋ. Ka teneeŋ maŋ yi te poore zaa a tonɔ korɔ Jehoova ane te taaba, haali saŋa na neɛzaa naŋ ba nyɛrɛ te, lɛ na eɛ sieree naŋ wuli ka te sereŋ sigree te menne.—Mat. 6:​1-4.

MOƆRƆ KA HO TAA “TEƐROŊ NAŊ SOMA”

13. Ka ba naŋ yelka neɛ taaɛ “teɛroŋ naŋ soma,” wala ka lɛ wuli?

¹³ Ka ba naŋ yelka neɛ taaɛ “teɛroŋ naŋ soma,” wala ka lɛ wuli? (1 Pit. 4:7) Ka Kristabieŋ wa taa teɛroŋ naŋ soma, o maŋ derɛɛ gbɛɛ naŋ wulo ka o teɛrɛɛ yɛlɛ aŋa Jehoova. O soba maŋ de la o ne Jehoova niiloŋ na tegroŋ yaga zaa a gaŋ bon la bonzaa. O soba maŋ taaɛ teɛroŋ soŋ a kyaare o meŋɛ, bonso, o maŋ baŋeŋ ka yelzaa naane oŋ baŋ te baare. Azuŋ, ka o sobaŋ wa boɔrɔ sowuli kyɛbee a waana ka o de gbɛre, o maŋ puore sɔrɛɛ Jehoova ka o somoo.b

14. Bebiri kaŋa, bo yɛlɛ ka Piita da e a de wuli ka o ba dɛle Jehoova?

¹⁴ Zisoɔree na baŋ na nyɔge Yezu te ko na, Yezu da kpãã la o potuuribo na ka: “Yɛ zaa na zo yaare la a tensogɔ ŋa N zuŋ.” Kyɛ, Piita da de la nyaa a deɛ yelka: “Haali ka ba zaa na zo yaare a ho zuŋ, maa eŋ koŋ zo kyɛ bare bo.” Ana zisoɔree na, Yezu da lɛ kpãã la o potuuribo na mine ka: “Yɛ ta gbire, yɛ puoro.” (Mat. 26:​31, 33, 41) Ka Piitaŋ da de a kawane ŋa toŋ neŋ toma, a da naŋ somooŋ ka o de nyaa a vɛŋ ka noba baŋ ka o eɛ Yezu potuuro. Kyɛ, Piita da yeleeŋ ka o ba baŋ Yezu. A puoriŋ, o da eɛ kaŋdabaŋkalɛ.—Mat. 26:​69-75.

15. Zisoɔree na baŋ da waana ka ba nyɔge Yezu te ko na, wala oŋ da e a de wuli ka o taaɛ teɛroŋ naŋ soma?

¹⁵ Yezu da dɛlɛɛ Jehoova kpɛlɛŋkpɛlɛŋ. Aneazaa ka Yezu da eɛ neɛ naŋ pɛgeyi, kyɛ o da maŋ puore sɔrɛɛ Jehoova gbɛɛ yaga. Lɛ da somooŋ oŋ de nyaa a erɛ yɛlɛ Jehoova naŋ boɔrɔ ka o e. (Mat. 26:​39, 42, 44; Gyn. 18:​4, 5) Piita daaŋ ba inni lɛ na Yezu naŋ da puoro nimizeɛ zisoɔree na baŋ da waana ka ba nyɔgoo te ko na yɛlɛ zaa.

16. Wala ka Piita da e a de wuli ka o da wa leɛ la neɛ naŋ taa teɛroŋ naŋ soma? (1 Piita 4:7)

¹⁶ Wagre naŋ gɛrɛ poɔŋ na, Piita da wa zannɛɛŋ ka aseŋ ka o maŋ tu puore sɔroo eŋɛŋ a wuli ka o dɛlɛɛ Jehoova. Saŋa na Jehoova naŋ da seŋ Yezu yi kũũni poɔŋ na, Yezu da yelko la Piita ne a bitontonee ka a vooroŋ soŋ na wa la ba zu, ka lɛ vɛŋ ka ba de eŋnyagroŋ moɔlɔ a duorisoŋ. Kyɛ Yezu da yelko baŋ ka ba be Gyɛruzɛlɛm poɔŋ a kyɛnlɛ saŋa na a vooroŋ soŋ naŋ na wa ba zu. (Luk. 24:49; Tom. 1:​4, 5) Bo yɛlɛ ka Piita da erɛ saŋa na oŋ da kyɛnlɛ na? Piita ne o Kristabitaaba na “da kpimare la puoruu.” (Tom. 1:​13, 14) A puoriŋ, saŋa na Piita naŋ wa sɛgrɛ o dɛndɛŋ gane na, o da eŋɛɛ o Kristabitaaba na faŋa ka ba taa teɛroŋ naŋ soma, a maŋ lɛ tu puore sɔroo eŋɛŋ a wuli ka ba dɛlɛɛ Jehoova. (Kanne 1 Piita 4:7.) Piita da wa leɛ la Kristabie naŋ kyile, a da de o meŋɛ zaa dɛle neŋ Jehoova. Lɛ da vɛŋɛɛŋ oŋ da eŋnɛ o yɔɔmine na faŋa yaga zaa.​—Gal. 2:9.

17. Ka teneeŋ e noba naŋ kyile, kyɛbee a baŋ yɛlɛ yaga, kyɛ bonso aŋ e nimizeɛ ka te naŋ moɔ̃ niŋe a puoro sɔrɔ Jehoova? (Kaa a foto.)

¹⁷ Ka teneeŋ boɔrɔ ka te taa teɛroŋ naŋ soma, aseŋ ka te maŋ puoro sɔrɔ Jehoova gbɛɛ yaga. Lɛ zaa te naŋ kyile, kyɛbee a baŋ yɛlɛ aseŋ, kyɛ a eɛ nimizeɛ yaga zaa ka te naŋ moɔ̃ niŋe a maŋ puoro sɔrɔ Jehoova. Ka teneeŋ waana ka te de gbɛre naŋ e nimizeɛ yaga zaa, aseŋ ka te puore sɔre Jehoova ka o soŋ te ka te baŋ o sowuli. Lɛ na wuliŋ ka te sagedieŋ ka Jehoova la baŋ yɛlɛ naŋ soma ko te.

18. Boŋ na baŋ soŋ te ka te teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova?

¹⁸ Lɛ na Jehoova naŋ maale te na vɛŋɛɛŋ teŋ maŋ toɔ̃ tɔglɔ o gyogri. Te poɔ pɛlɛɛŋ yaga zaa o naŋ maale te lɛ. (Mun. 1:26) Yelmeŋɛ la, te koŋ baŋ tɔgle Jehoova gyogri zaa te baare. (Aiz. 55:9) Azuŋ, aseŋ ka te tɔglɔ Piita, a moɔrɔ te moɔbo zaa ka te teɛrɛ yɛlɛ aŋa Jehoova, a naŋ kyɛnɛ sigri te menne, a lɛ moɔrɔ ka te taa teɛroŋ naŋ soma meŋ.