Eiperem

Ame petre kö ekö, ka lolo la aqane imelekeu ne la ketre angela me Iehova. Ngo ame hë e thupen, hnei angeic hna ajane tro la itre atr a hane thili koi angeic. Tha hnei angeice kö hna canga lepetrije la aja ka ngazo cili, matre kökötre jë hi uti hë la kei thenge angeice la aja cili. (Iako. 1:​14, 15) Thatre kö së la nyipi ëjene lai angela cili, ngo hna hë angeic e thupene ka hape, Satana. Tha hnei angeice kö hna ‘cile huti ngöne la nyipici.’ Hnei angeice pe hna icilekeu me Iehova matre angeice hi la “keme ne” la thoi. (Ioane 8:​44) Pine laka hnei Satana hna icilekeu me Iehova, haawe, ithupëjia ha angeic me Nyidrë memine fe la itre atr asë. Kola mama hnyawa la engazone la thiina i angeic ngöne la easa e la pengö i angeic hnine la Tusi Hmitrötr. Hna hë angeic ka hape Satana, kola hape, “Ka Icilekeu.” Nyine tro hi lai a amamane ka hape, ame la angela cili, tre ej a methinëne me kuca asë la hnei angeic hna atreine troa isi memine la itre hna amekötine hnei Akötresie. Ame la pane aja i Satana, tre, troa patre la musi cile i Iehova. w15 15/5 1:​1, 2

Nyipici laka, ame la easa inine la Tusi Hmitrötr, easa öhne laka, hetre itre ewekë nyine troa saze ngöne la mele së matre tro sa nyihlue i Iehova hnyawa. Ngo easë fe a öhne la itre ewekë ka lolo hnei Nyidrëti hna kuca me itre thiina ka lolo i Nyidrë, itre ewekë lai ka acatrene la ihnimi së koi Nyidrë. Nge maine kola kökötre la ihnimi së koi Nyidrë, kolo fe lai a kökötre la ihnimi Nyidrë koi së, nge tro lai a acatrene la aqane imelekeu së me Nyidrë. Maine easa ajane troa easenyi koi Iehova, nyipi ewekë catr tro sa inine la Tusi Hmitrötr cememine la mekune ka loi. Öni Iesu: “Dei lola mele ka tha ase palua kö, laka tro angat’ a ate hmekua cilie la nyipi Akötesieti ka cas, me Iesu Keriso la hnei cilieti hna upengëtin.” (Ioane 17:3) Nyimutre la itre ewekë ka hnyipixe hne së hna inin ngöne la easa e la Tusi Hmitrötr, ngo ame la sipu aja së, tre ene la troa atrepengöi Iehova hnyawa. (Eso. 33:13; Sal. 25:4) Ame hë la easa atrepengöi Iehova kösë sipu sinee së hi, tha hnehengazone fe kö së la kepine la aqane ujë i Nyidrë. w15 15/4 3:​6-8

Hnene la itre xa qatre thup ka atreine inin me hnëkëne la itre trejin trahmanyi troa huliwa atrun hnine la ekalesia, hna hane qaja la aqane kuca i angatr. Ala nyimu la itre qatre thup ka hane kuca tun, ngacama isapengöne kö la aqane mele i angatr. Nemene la ka mama e cili? Kola amamane laka, ame la itre ini hna hamëne hnei Tusi Hmitrötr tre, thatraqane la nöjei atr ngöne la “nöjei ekalesia e cailo.” (1 Kor. 4:​17) Ame la pane ewekë nyine tro la qatre thup a kuca, tre, ene la troa hnëkëne la hni ne la hnainin. Ame la atre eëny, nyipiewekë tro angeic a hnëkëne hnyawane la dro qëmekene troa jumi feja, ketre tune mina fe, tro la qatre thup a hnëkëne la hni ne la trejin trahmany, qëmekene troa ini angeic la itre aqane huliwa ka hnyipixe. Haawe, tro la qatre thupe a hnëkëne tune kaa la itre ewekë ka ijij göi troa inine la trejin? Loi e tro angeic a xötrethenge la tulu i Samuela perofeta, ketre atr ekö ka inin me hnëkëne la hni Saulo troa tan ne la nöj Isaraela.​—1 Sam. 29:15-27; 10:1. w15 15/4 1:​11, 12

Nyimu mekune hna ahlemune ngöne la fene celë ka isazikeu hnyawa memine la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr. Maine nyipici laka, tha ka ngazo asë kö la itre ewekë ne la fen, ngo atre hnyawa hi së ka hape, jëne la fene celë atreine hi Satana ajojezine la itre aja së matre troa huli së kowe la ngazo. Maine pena, tro angeic a thele jëne matre tro kö sa hnine catrëne la fen hui Iehova. (1 Ioane 2:​15, 16.) Hnene la itre xa pane keresiano ekö hna hane hniine la fen. Hanawange la ketre ceitun, öni Paulo: “Ase hë nue tiji ni hnei Dema, angeic’ a hni[i]ne la fen.” (2 Tim. 4:​10) Tha hnei Tusi Hmitrötre kö hna qaja la ewekë ne fen hnei Dema hna hniin, matre trotriji Paulo ju pë hë. Maine jë, hnene la pi aja mo thei Dema matre nue pi angeice la huliwa i Iehova. Haawe, luzi hë lo manathithi ka eje thei angeic, ene la troa huliwa koi Akötresie. Hapeu, ka inamacane kö la aqane ujë cili? Ohea tha ka loi kö, ke lue luzi koi angeic. Tha ce huliwa pena me Paulo, nge pë pena kö manathithi hna öhne ngöne la fen, tune lo aqane amanathithi angeic ekö hnei Iehova!​—Ite edomë 10:22. w15 15/5 2:​10, 11

Hnei Iesu fe hna trotrohnine la akötre ne la itre atr, ngacama tha hane fe kö nyidrëti melëne la itre akötre cili. Atre hi nyidrë ka hape, catrehnine la itre jol hna cile kow hnene la itre atr ka ala nyim. Itre hene ne hmi a thoi koi angatr, me sili wathebo menu, me axouenyi angatr. (Mat. 23:4; Mar. 7:​1-5; Ioane 7:​13) Ngacama tha xouene kö Iesu la itre hene ne hmi, nge tha jele nyipicine kö nyidrëti la itre trengathoi angatr, ame pe tha sihngödri kö koi nyidrë la akötre ne la itre atr. Kolo fe a akötrë Iesu la nyidrëti a öhne la aqane qanangazone la itre atr. Pëkö ka hane xatua nyudren, angatr a “tune la nöjei mamoe ka pa ate thupën.” (Mat. 9:​36) Hnei Iesu hna nyitipune la Keme i nyidrë, Atre hnime la itre atr. Ame lo Iesu a öhne ekö la kola akötre la itre atr, nyidrëti hi a xatua angatre ju, ke tru la ihnimi nyidrëti koi angatr. Casi hi la pengö i nyidrë me Keme i nyidrë. Ame la ketre ijine Iesu me ange aposetolo a fenesi hna cainöje trootro, hnei angatr hna thele hnë mano, ke kucakuca catre angatr. Ngo nyidrëti a öhne laka, hetrenyi la itre atr ka aja ixatua. Haawe, ngacama ka kucakuca Iesu ngöne la ijine cili, ngo hnei nyidrëti pe hna “qane troa ini angate la nöjei ewekë ka nyimute.”​—Mar. 6:​30, 31, 34. w15 15/5 4:​3, 4

Hupuna i Akötresieti la tulu ka sisitria ne la inamacan, me “ka atreine huliwa.” Drei jë la madrine i Iesu me Tretretro i nyidrë la nyidroti a “acatene la hnengödrai” me “ami tepene la fene hnengödrai.” Ngo ame qa ngöne la nöjei ewekë hnei Akötresieti hna xup, öni Iesu: “Hanyinge la ite nekö i at.” (Ite edomë 8:​22-​31, MN ) Qa ngöne la qaan, hnei Iesu pala hi hna hnime catrëne la atr. Ame hë e thupen, hnei Iesu hna amamane la ihnim me nyipici nyidrë kowe la Tretretro i nyidrë, memine fe la ejuine la ihnimi nyidrë kowe la nöjei atr asë. Kola mama lai ngöne la nyidrëti a kapa troa nue la hnengödrai, me uti kowe la fen matre atr hë. Hnei nyidrëti hna kapa troa nue la mele i nyidrë, “nyine thupene mele ne la nöjei ate ka kösau.” (Mat. 20:28; Fil. 2:​5-8) Ame lo Iesu e celë fen, hnei Akötresieti hna nue koi nyidrëti la mene troa kuca la itre iamamanyikeu. Kola mama jëne la itre iamamanyikeu cili, la etrune la ihnimi Iesu kowe la itre atr. w15 15/6 2:​1, 2

Hapeu, hetre hni ne ole i eö kö pine la nöjei lolo qaathei Iehova? Maine eje hi, mekune ka lolo catre la troa sa xepu me xomi bapataiso. Ame la eö a sa xepu koi Iehova, eö hi lai a sisinyi troa kuca la aja i Nyidrë epine palua. Hapeu, eö kö a cile hnö ke eö a xou wanga tha nyipici ju eö kowe la hna sisiny? The xou kö! Atre kö Nyidrëti la nyine loi koi eö, nge tro kö Nyidrëti lai a amanathithine la itre ka kuca la aja i Nyidrë (Heb. 11:6) Haawe, ame la eö a sa xepu koi Iehova me xomi bapataiso, tre tha kolo kö lai a hape, tro ha pë madrine la mele i eö. Kolo jë petre hi lai ka hape, lolo catre jë! Iehova a ajane tro eö a mele madrin. Nge ame Satana, ka imethinë angeic, nge pëkö ca ihnimi angeice koi eö. Ketre, thatreine kö angeice hamëne la itre ewekë ka lolo kowe la itre ka xötrethenge angeic. Nga tro angeic a hamëne tune kaa la ka loi, nge pë pe thei angeic? w16.03 2:​16, 18, 19

Maine easa ajane troa imelekeu hnyawa me Iehova, nyipi ewekë troa xecie e kuhu hni së ka hape, Nyidrëti a drenge la itre thithi së. Hne së hna atre tune kaa lai? Pane mekune jë la: Qëmekene tro Iesu a uti kowe la fen, öhne hnyawa hi nyidrë la aqane sa Iehova la itre thithi ne la itre hlue i Nyidrë. Ame lo Iesu e celë fen, hnei nyidrëti hna thithi me fe la mekune me hni nyidrë kowe la Keme i nyidrë e hnengödrai. Goi thithi fe nyidrëti ngöne la ketre jidri ka pexej. (Luka 6:​12; 22:​40-​46) Tha tro jë kö Iesu lai a thithi tune lai nge atre hi nyidrë ka hape, tha ka drenge kö Iehova la itre thithi hna qaja! Ketre, hnei Iesu hna inine la itretre drei nyidrëti la aqane troa thithi koi Iehova. Tro kö Iesu lai a ini angatre troa thith, nge atre hi nyidrë ka hape, tha drenge kö Iehova la itre thith? Haawe, atre hnyawa hi Iesu ka hape, Iehova a drenge la itre thithi hna qaja. Loi e tro fe a xecie koi së ka hape, Iehova a drenge la itre thithi së.​—Sal. 65:2. w15 15/4 3:​11, 13

Ame la epuni a ce thithi memine la nekö i epun, angeice hi lai a inine troa mejiune koi Iehova. Nyipici laka, epuni a sipo Iehova troa xatuane la nekö i epun, ngo loi e tro fe a sipo Nyidrëti troa xatua epun. Öni Ana qaa Brésil: “Ame la kola traqa kowe la keme me thineng la ketre jol, ke kola wezipo catr hnene la lue qaqang, tre, hnei nyidroti hna sipo Iehova troa hamën koi nyidro la trenge catr me inamacan troa elë hune la jol, me axeciëne hnyawane la itre mekun. Ame mina fe la itre ijine laka, jole catre hë koi nyidro, tre, hnei nyidroti hna nue asë koi Iehova la itre jol ka ej thei nyidro. Ame hë la thangane lai, hnenge hna inine troa mejiune koi Iehova.” Ame la kola drenge hnene la nekö i epun la epuni a sipo trenge catre koi Iehova matre troa cainöje kowe la itre atr, maine sipo ijine mano thei maseta göi asabele, nyëne hi lai a öhne la aqane mejiune i epuni koi Iehova, nge tro fe hë angeice lai a hane thele troa ujë tun. w15 15/11 1:​7, 8

Ame la ewekë ka troa acatrene catrëne la ihnimi së koi Iehova tre, ene la troa mekune hnyawa la thupene mel, ahnahna ka sisitria qaathei Akötresie. (2 Kor. 5:​14, 15; 1 Ioane 4:​9, 19) Maine tro eö a kuca tune lai, tro eö lai a pi amamane la hni ne ole i eö kowe la ahnahna ka tru cili. Pane mekune jë laka, eö a nyiqaane nunucil, nge ketre atr a traqa troa ajë eö. Tro kö eö a bëeke koi hnalapa me nango saa ju, me thëthëhmine la hna kuca koi eö? Ohea! Eje hi laka, tro pala pë eö lai a hetre hni ne ole kowe lai atre cili, ke hnei angeice hna amele eö! Ketre tune mina fe, nyipi ewekë tro sa hetre hni ne ole koi Iehova me Iesu. Hnene la ihnimi nyidroti koi së, matre hetrenyi hë së la mejiune troa mele epine palua ngöne la Paradraiso e celë fen! w16.03 2:​16, 17

Tha luelue kö Iehova laka, tro kö la Hupuna i Nyidrë a kuca la aja i Nyidrë, tune lo hna kuca ha e koho hnengödrai koi nyimutre lao macatre. Matre, ame lo Iesu e celë fen, kuca ju hë koi nyidrë la nöjei pengöne iaxösisi, ngo tha ase pi kö nyidrëti triji Iehova uti fe hë la nyidrëti a mec. Ketre, hnei Iesu pala hi hna catre sajuëne la musi cile i Iehova. Loi e tro sa hetre hni ne ole koi Iesu, ke hnei nyidrëti hna itö së jëne la thupene mel. Nge celë hi lai ka aijiji së troa mel epine palua ngöne la paradraiso! Öni Ioane ka hape: “Mamapi hi la ihnimi Akötesieti koi shë, ke hnei Akötesie hna upe kowe la fene hnengodrai la Hupuna i nyidëti ka cas, mate melepi shë hnei nyidë. Dei lola ihnim, ka, hape ; tha hne shë kö hna aja Akötesie, ngo hnei nyidëti hna hnimi shë me upe la Hupuna i nyidë nyine huje pine la ite ngazo shë.”​—1 Ioane 4:​9, 10. w15 15/11 3:​13, 14

Edrö së asë hi la ngazo me mec qaathei Adamu, matre pëkö ca atr ka ijije troa qaja ka hape, “tha thatraqai eni fe kö la thupene mel.” Nga ame fe hi lo itre ka huliwa catre koi Iehova, tre ka nyipi ewekë ej koi angatr. Hnene la thupene mel, matre hna isa nue la ngazo së asë, ketre gufa ka tru! Nemene la hna upi së troa kuca hnene la ihnimi Iehova me aqane nue Nyidrë la ngazo së? Loi e tro sa isa waipengö së me hape: ‘Hetre trejine kö ka akötrë ni? Hapeu, jole kö koi ni troa nue la ngazo i angeic?’ Maine eje hi, ijine hi lai ka ijij troa nyitipu Iehova, “ate sheng.” (Neh. 9:​17; Sal. 86:5) Maine hetre hni ne ole së kowe la aqane nue Iehova la itre ngazo së ka tru, tro hë së lai a nue hnyawane la ngazo ne la itre atr. Maine tha hnime kö së la itre trejine me easë, me tha nue la ngazo i angatr, thatreine kö tro Iehova a hnimi së me nue la itre ngazo së. (Mat. 6:​14, 15) Ame la easa nue la ngazo i ketre, tre tha kolo kö lai a hape, patre hë la akötr hna kuca koi së, ngo tro hë lai a hetre eloine kowe la mele së elany. w16.01 2:​5, 15-​17

Iesu a ajane laka tro Peteru memine la itre xa ka ce tro me nyidrë, a mekune la itre ewekë ka lolo hnei angatr hna troa kuca elany, ene la troa ce musi me nyidrë e koho hnengödrai, me xatuane la itre atr ka idrei troa pexej. Ase hë së ce wange la ewekë ka xatuane la itre hlue i Iehova troa acatrene la lapaune i angatr. Hnei Abela hna lapa mekun lo nyipi mel hnei Iehova hna thingehnaean koi angeic. Nge pine laka ka catre la lapaune i Abela kowe la hna thingehnaeane cili, hnei angeice hna amadrinë Iehova. Ame pena Aberahama, tre, hnei angeic hna lapa mekune lo ijine tro Iehova a aeatrene la hnei Nyidrëti hna thingehnaeane göne la “matra i” angeic. Celë hi ka xatua angeice troa drengethenge Iehova ngacama jole koi angeic. (Gen. 3:​15) Mose fe la ketre ka hane lapa mekune la thupene hna hnëkën amë hnei Iehova, nge celë hi ka acatrene la ihnim, me lapaune i angeic koi Iehova. (Heb. 11:26) Tro la lapaune së me ihnimi së koi Iehova a xatua së troa lapa mekune la ijine tro Nyidrëti a aeatrëne asë elanyi la itre hnei Nyidrëti hna thingehnaean. w15 15/5 3:​17, 18

Ame la keresiano ka thele troa macaj, tre, angeic a xötrethenge Iesu, me thele pala hi troa atrepengöne hnyawa la Tusi Hmitrötr. Angeic a thele la itre nyipici ka jui ne la Tusi Hmitrötr, ke atre hnyawa hi angeic ka hape, “ame la xeni, te, thatraqane la ite ka tru,” ene la itre ka macaj. (Heb. 5:​14) Ame la aja i angeic, tre troa hetrenyi la “inamacan,” ene la troa atrepengöne hnyawa la aliene la Tusi Hmitrötr. (Efe. 4:​13) Haawe, isa waipengö së jë me hape: ‘Eni kö a e la Tusi Hmitrötr o drai? Hetre porogarameng fe kö ne ini Tusi Hmitrötr? Eni kö a kuca la hmi hnepe lapa e nöjei wiik?’ Easa inine la Tusi Hmitrötr, ke, easa ajane troa easenyi catre koi Iehova. Tro së lai a atrein e hne së hna thele troa atrepengöne hnyawa la itre trepene meköti Nyidrë. Celë hi ka xatua së troa atre la itre mekuna i Nyidrë. Nge nyipi ewekë fe troa xomi mekun thenge la itre trepene meköti cili. Matre acatren la imelekeu i angeice me Iehova. w15 15/9 1:​5, 9, 10

Atre hnyawa hi Iesu la pengöne la itre hna xup. Atre hnyawa hi nyidrëti la aqane troa huliwane me musi kowe la ecatrene la itre ewekë. Pane mekune jë së la ewekë celë ka traqa: Kola kaca trane la bootr hnei gejë, me lö tim. Ngacama tru la mejene la janacas nge kola jume la he, ngo Iesu pala hi a meköl, ke kucakuca catre nyidrë. Tru la trenge xou ne la itretre dreng, ame hnei angatre hna ahlë Iesu me hape: “Nyishëti ha la troa mec.” (Mat. 8:​25) Nemene la hna kuca hnei Iesu? Nyidrëti a mejë me hape kowe la enyi me ­hnagejë: “The ilu kö, humuju.” (Mar. 4:​39) Upu ju hi la janacas, ame hna “haodrai atraqate pi.” Hane hi la ka amamane la aqane musi Iesu kowe la ecatrene la itre ewekë ka ej ngöne la fen! w15 15/6 1:​12-14

Thupene la hnei Iesu hna ithanatane la tulu ne thith, nyidrëti a hmekë së göi itre mo. Öni nyidrë, maine Iehova a nyipiewekëne la itre iengene ne hnitr, “hape u, tha nyipi koi anganyidëti troa xetë nyipunie, itete lapaune acon ? Qa ngöne lai the kuke hnine kö, kola hape, . . . Tro sha xetë nemen ?” Thupene lai, öni nyidrëti hmaca jë: “Qa ngöne lai the kuke hnine kö göi elany.” (Mat. 6:​30-​34) Haawe, tha tro kö sa hnehengazone menune la itre drai elany. Loi e tro pe sa mejihnine la itre ewekë hne së hna ajan thatraqane la drai. Ka tune la easa thithi matre tro sa hetre uma, me hetre huliwa nyine troa thupëne la hnepe lapa së, maine troa hetre inamacane pena göi tro sa xomi mekune hnyawa ngöne la kola tithi së hnei mec. Hetre ketre ewekë kö ka nyipi ewekë catre nyine tro sa thithi fë. Öni Iesu: “Tha tro kö a mele la ate hnei areto hmekuje hi, ngo hnene la nöjei tenge ewekë asë ka xulu qa ngöne la ine ula i Akötesie.” (Mat. 4:4) Celë hi matre, loi e tro sa thith matre tro pala hi Iehova a ini së me hamë së la ka ijij matre atreine së lapa qale koi Nyidrë. w15 15/6 5:​4, 7, 8

Pine nemene laka loi e tro së catre sipo ixatua koi Iehova matre tro së thipetrij la ngazo me kuca la ka meköt? Pine laka qëmekene tro sa atre Iehova, ka majemine së ekö kuca la itre ewekë hna sisin hnei Nyidrë. Nge ame enehila easë pala hi a catre thipetrije la itre aja ka ngazo cili. Ngo, Iehova a xatua së troa ujë me kuca la aja i Nyidrë. Thupene la hna nyixetë hnei Davita Joxu me Batheseba, hnei nyidrëti hna ietra me xëwe koi Iehova troa hamë nyidrë “la hni ka wië” me xatua nyidrëti troa idrei. (Sal. 51:​10, 12) Haawe, maine hetrenyi the së ekö la itre aja ka sis, nge ame enehila easë pala hi a thele troa lepe trije itre ej, tro Iehova a xatua së matre tro pala hi a hetrenyi the së la aja ka catre troa drengethenge Nyidrë, me troa kuca la ka meköt. Tro Nyidrëti a xatua së troa xomehnöthe la itre mekuna së ka ngazo.​—Sal. 119:133. w15 15/6 3:​5, 6

Ala nyimu la itre trejine ka qatre hë hnine la ekalesia ka hane melëne la itre ewekë hna saze ka alolone la igötranen ne la organizasio i Iehova ka ej e celë fen. Mekune pala kö angatr lo ijine kola xomiujine la ekalesia hnene hi la ca atre thupën, ngo tha ca lapa ne la itre qatre thup petre kö, maine pena kola xomiujine la nöje hnene la ca atre thupën, ngo tha Komite Ne Filial petre kö, maine kola xomiujine la huliwa e cailo fen hnene la ca perezida ne la sasaiatri, ngo tha Lapa Ne Xomi Meköt petre kö. Ngacama ame petre kö ekö, ke hetre itre trejin ka xatuane lai atre thupën, ngo ala casi hi la ka axecië mekun ngöne la itre ekalesia, maine ngöne la itre filial, maine ngöne la hnalapa ne xomi meköt. Thupene hë lo 1970, hetre itre hna saze hë, matre lapa ne la itre qatre thup pena ha la ka axecië mekun thatraqane la ekalesia, ngo tha ca atre thupën hmaca kö. Pine nemene matre ka hetre thangane kowe la organizasio la itre hna xome amekötine cili? Pine laka, hna nyi trepene itre ej hnene la hna trotrohnine hnyawa la Tusi Hmitrötr. Kola kepe eloine hnene la organizasio qa ngöne la itre thiina ka lolo ka mama thene la itre qatre thup asë, kolo “itre atr nyine ahnahna” hna hamën hnei Ie­hova. Celë hi matre, tha ala cas hmaca kö la ka amekötin.​—Efe. 4:​8, MN. w15 15/7 1:​14, 15

Tha ka lö hnine kö la itre hlue i Iehova la kuci politik, memine la itre ewekë ka aisane la itre atr, tune la isi pi nöj, me xele ma wange la itre atrene la itre xa nöj, maine aqane mele i angatr. Pine nemen? Pine laka, atraqatre la ihnimi së koi Iehova, nge easa mele nyipici koi Nyidrë me drengethenge Nyidrë. (1 Ioane 5:3) Ngacama ka traqa ju hë së qa ngöne la ketre nöj, ngo easë pala hi a xötrethenge la itre hna amekötine hnei Iehova. Mele nyipici koi Iehova me kowe la Baselaia i Nyidrë la ka sisitria catr hune la nöjei ewekë asë. (Mat. 6:​33) Celë hi kepine matre easa qaja ka hape, “Tha itete fene kö” së. (Is. 2:4; Ioane 17:​11, 15, 16) Nyimutre la itre atr enehila ka nyipici kowe la nöje i angatr, maine tribu i angatr, maine qene nöje i angatr, maine ketre ekip ne elo pena. Ame la thangane lai, kola pi hun ngöne la itre elo, me imethinë me ihumuth e itre xa ijin. Ngacama tha hane fe kö së lö hnine la itre icilekeu cili, ngo kola hane ketri së mina fe me hnepe lapa së. w15 15/7 3:​1, 2

Iehova la Akötresie ka pë ethan, nge ka hmitrötr. Nge Nyidrëti la Akötresie ka kuca amekötine me alolone la itre ewekë. Celë hi kepine matre nyipi ewekë tro sa nyidrawane la Uma Ne Baselaia, nge tha tro kö a hetre ka azikozikon. (1 Kor. 14:​33) Ketre, maine easa ajane tro sa pë ethan me hmitrötr tui Iehova, tha tro hmekuje kö a pë ethane la aqane nyihlue i Iehova së, me mekuna së me aqane ujë së, ngo loi e tro mina fe sa nyidrawane la ngönetrei së. (Hna ama. 19:8) E tro sa nyidrawane la Uma Ne Baselaia, me kuca alolone ej, tro lai a hetre aja së troa hëne la itre atr kowe la itre hna icasikeu. Tro fe la itre atr a öhne laka, easa trongëne la hne së hna cainöjëne göne la fene ka hnyipixe ka pë ethan. Nge tro fe angatre a öhne ka hape, easa nyihluene la Akötresie ka hmitrötr, nge ka pë ethan, nge ka troa kuca matre paradraiso ka mingöming la ihnadro celë. (Is. 6:​1-3; Hna ama. 11:18) Mele ju hë së ngöne la ketre götran, nge isapengöne ju hë la aqane waiewekë ne la itre atr göi troa pë ethan, ngo loi e tro sa nyidrawane la Uma Ne Baselaia me kuca alolone ej. Götrane lai hnë tro sa atrunyi Iehova.​—Deu. 23:14. w15 15/7 4:​13-​15

Ame hë la kola atre hnene la itretre drei Iesu ka hape, Joxu hë nyidrëti lo 1914, angatre fe hi lai a trotrohnine laka, easenyi hë la pun. Celë hi matre, angatr a lapa hmek, me cainöje catr. Tha hnei Iesu kö hna qaja hnyawa la ijine tro nyidrëti a traqa, maine jë e hnenyipajidri catr, maine “e kukahleke la trotro, maine e hmakany.” Haawe, nemene la nyine tro la itretre drei nyidrë a kuca? Öni Iesu: “Hmekënejë.” Maine eje hi laka, ekö hë së itreqe, ngo tha tro kö sa mekune ka hape, nanyi pala kö la pun, maine pena tha tro kö ej a traqa ngöne la ijine mele së. Pane mekune jë ka hape, epuni hë ngöne la fene ka hnyipixe. Nge ame asë hë la nöjei hna perofetane göne la itre drai tixenuë, tre eatre asë hë tune lo hna qaja hnei Iehova. Eje hi lai laka, tro hmaca kö lai a acatrene catrëne la mejiune i epuni koi Iehova. Ketre, xecie hnyawa ha koi epun ka hape, tro hmaca kö Nyidrëti a eatrëne la itre xa ewekë ju kö hnei Nyidrëti hna thingehnaean. (Ios. 23:14.) Tru catre la ole së elanyi koi Iehova laka, hnei Nyidrëti hna sa hnyawa la drai ne la pun, me hane thuemacane la itre atr troa lapa treqene ej.​—Ite hu.1:7; 1 Pet. 4:7. w15 15/8 2:​10, 11, 14

Ame göi kuci madrin enehila, ala nyimu la itre atr ka goeëne me kuca la itre ewekë ka iakötrë, me kuci magie, me kuci iöni. Hna majemine amamane la iakötrë me kuci ngazo ngöne ëternet, me televizio, me sinema, me itre itus, me itre zonal, matre kösë pëhë engazon. Ketre, ame la itre aqane ujë hna sisine hnene la itre atr ekö, tre kösë ka meköti hë enehila ngöne la itre xa götrane nöj. Ngo, tha kolo kö lai a hape, aqane ujë lai hna kapa hnei Iehova. (Rom. 1:​28-​32) Ame ngöne la hneijine ne la itre pane Keresiano, itre atr fe a hane goeëne la itre nyine iamadrinë ka iakötrë, me kuci ngazo. Ngo tha hna tune fe kö hnene la itretre drei Iesu, ke angatre a melëne la itre trepene meköti Iehova. Qa ngöne lai, tha nyipi trotrohni angatre kö hnene la itre atr. Nemene ju hë la ka traqa? Hna hnyimasai angatr me akötrë angatr. Ame fe enehila, nyimutre la ka mekune ka hape, ka hmo la itre ka mele thenge la itre trepene meköti Akötresie. Ngo, ase hë Tusi Hmitrötr thuemacanyi së ka hape, ‘tro ha axösisine’ fe la itre ka xötrethenge la tulu i Keriso.​—1 Pet. 4:4. w15 15/8 4:​2, 3

Ame la keresiano ka macaj, tre ka isine tro pala hi a cas la ekalesia. (Efe. 4:​1-6, 15) Ame la aja së, itre keresiano, tre ene la tro sa huliwa ngöne la cas, celë hi hna qaja hnei Paulo la kola hape, “hna itratraunekeune hnyawa, nge hna itöne [maine iacatrenekeun] hnyawa.” Ngo tha xulu xane kö la cas, loi e tro la keresiano a pane ipië. Celë hi hna kuca hnene la keresiano ka macaj la kola akötrë angeic hnene la ketre trejin. Ngacama tha ka hmaloi kö, ngo angeice pe a thele matre tro pala hi a casi la ekalesia. Loi e tro fe sa isa waipengö së me hape: ‘Nemene la aqane tro ni a ujë e traqa ju tria la ketre trejin? Nge tune kaa ju hë e akötrë ni jë hnei ketre? Tro kö ni a lapa ­wesitramenyi me xele ma itha­nata, maine tro ni a canga thele troa iloi?’ Ame la keresiano ka macaj ke ka thele pala hi troa canga iloi, ngo tha ka jëne gejë kö, angeic a sajuëne la casi ne la ekalesia. Nge tune kaa fe epun? w15 15/9 1:12, 13

Xecie hnyawa koi Iesu ka hape, Wesi Ula maine trenge ewekë i Akötresie la Tusi Hmitrötr, nge e cili hi la itre eamo ka sisitria. Maine aja së troa mejiune kowe la Tusi Hmitrötre tune lai, haawe, loi e tro sa e ej e nöjei drai, me lapa mekune hnyawa la itre hne së hna e. Loi e tro fe sa sine thele la itre mekune ka traqa koi së. Hanawange la ketre ceitun: Maine easa ajane troa acatrene la mejiune së ka hape, calemi catre hë la pun, loi e tro sa waipengöne hnyawa la itre xötre ne la Tusi Hmitrötr ka anyipicine ka hape, easë hnyawa hi a melëne la itre drai ne la pun. Ajane kö epuni troa acatrene la lapaune i epuni kowe la itre hna thingehnaeane hnei Akötresie kowe la itre drai elany? Nga, thele jë troa waipengöne hnyawa la itre hna perofetane ka eatre hë. Xecie hnyawa kö koi epuni ka hape, ka hetre thangane ka loi koi së enehila la Tusi Hmitrötr? E jë la itre hna melën hnene la itre trejin trahmanyi me föe, angetre ahnyipixene la mele i angatr jëne la Tusi Hmitrötr. (1 Thes. 2:​13) Loi fe tro nyipunie a goeëne catrëne la itre manathith hnei Iesu hna troa kapa, matre celë hi lai ka aijijë nyidrëti troa cile catre qëmekene la itre itupath ka tru. (Heb. 12:2) Maine nyipici laka thatraqane la nöjei atr asë la itre hna thingehnaeane hnei Iehova, ngo loi e tro eö a goeëne itre ej ceitu me itre hna thingehnaeane koi eö hi. w15 15/9 3:​16, 17

Easa ujë tune lai ngöne la easa xome la itre ewekë së nyine troa atrunyi Nyidrë. Maine jë tro sa kuië ahnahna matre troa sajuëne la huliwa ne la Baselaia ngöne la isa sipu ekalesia së, memine fe la huliwa së e cailo fen. Ngacama tru ju hë maine co, ngo ame la ka nyipiewekë, tre tro sa isa amamane la etrune la ihnimi së koi Iehova. (2 Kor. 8:​12) Ngo hetrenyi pala kö la ketre aqane tro sa amamane la ihnimi së koi Iehova. Hnei Iesu hna ini së troa pane thele la Baselaia, nge tha tro kö sa hnehengazone menune la hne së hna troa xen me xetrën. Kola thingehnaeane hnene la Keme së troa hamëne la ka nyipiewekë thatraqane la mele së. (Mat. 6:​31-​33) Easa mejiune koi Iehova me atre laka, tro kö Nyidrëti a eatrëne la hnei Nyidrëti hna thingehnaean. Nga easë lo a mejiune kowe la ketre atr, e atraqatre la ihnimi së koi angeic! Eje hi lai laka, e tru la mejiune së koi Iehova, ketre tro fe hë sa hane amamane hnyawa la ihnimi së koi Nyidrë. (Sal. 143:8) Celë hi matre nyipiewekë tro sa isa hnying ka hape: ‘Ame la itre ewekë hnenge hna mekune troa kuca, memine la aqane xome eni la traemeng me trenge catreng, eni kö a amamane laka atraqatre la ihniming koi Iehova? Ame ngöne la nöjei drai, eni kö a mejiune koi Iehova laka, tro Nyidrëti a hamëne la itre ewekë thatraqane la meleng?’ w15 15/9 5:​7, 8

Hapeu, hnei epuni hë hna isa hnyinge me hape, ‘Tro fe kö Ie­hova elany a hane amele ni ngöne la ijine akötr atraqatr?’ lapaune la thiina ka sisitria catre nyine tro sa hetrenyi matre tro sa hane mele pe. Hnei Peteru aposetolo hna ithanatane la lapaune hna “tupathe.” (1 Pet. 1:7) Easenyi catre hë la ijin akötr atraqatr, nge aja së fe troa ketre e “angete lapaune uti hë la mele la u,” ene la ijine troa amele së elany. (Heb. 10:39) Celë hi matre, nyipi ewekë tro sa huliwa catr matre troa acatrene la lapaune së. Ke aja së fe troa hane mele elanyi la kola mama hnei Iesu Keriso Joxu. Matre loi e tro fe sa qaja tune lo atr sipo iele Iesu ka hape: “Xatua ni ka tha nyipi lapaun.” (Mar. 9:​24) Maine pena, tro sa qaja tune lo hna qaja fe hnene lo itre apo­setolo ka hape: “Nyi xane ju la lapaune hun.”​—Luka 17:5. w15 15/10 2:​1, 2

Hnei Paulo hna hna nue la mele angeic göi troa huliwa catre kowe la “nöjei ewekë ka nyipi ewekë catr.” Hnei angeice hna catre cainöje trootro, me feke kowe la itre götrane nöj ka nyimutre, tune e Suria, me Asia, me Makedonia, me Iuda. Öni angeic: “Kola thëthëhmine la ite ewekë hna hutrö kow, me qëmeke cate kowe la ite ewekë ngöne la qëmekeng, me nyenyape kowe la hatene troa hete thupene.” (Fil. 1:​10, MN; 3:​8, 13, 14) Tha ka faipoipo kö Paulo, “mate pëkö jolen’ e troa . . . nyi hlue ne la Joxu.” (1 Kor. 7:​32-​35) Tui Paulo, hetre itre hlue i Iehova enehila ka tha mekune kö troa faipoipo göi troa huliwa catre hmaca kö koi Iehova. (Mat. 19:​11, 12) Eje hi laka, pëkö hnëqa i angatr tune la ka faipoipo. Ngo ame pe, ngacama ka faipoipo ju hë së maine tha ka faipoipo, ngo loi e tro asë hi së a “nue tije la nöjei hace asë” ka troa ajeanyi së qa ngöne la huliwa i Iehova. Maine jë, hetre nyine tro sa saze ngöne la mele së matre tha tro kö a aluzine la traeme së, ngo tro pe a catre huliwa hmaca kö koi Iehova. w15 15/10 3:​15, 16

Kolo pala hi a ngazo catre la fen enehila. Öni Tusi Hmitrötr ka hape: “Iehova fe, ate hë ni laka tha qâ i ate kö la jë i angeic ; tha qâ i ate troa amekötine la ite hna feke ca hnei angeic.” (Iere. 10:23) Kola anyipicine la itre trenge ewekë celë hnene la aqane trongene la mele ne la atr qaane lo kola xupi angeic. Tha hnei Iehova kö hna xupe la atr memine la atreine troa sipu musinëne la mele i angeic. Iehova pala kö a nue la ngazo matre troa xecie koi së laka, Nyidrëti casi hi la ka ijiji troa mus. Ngo, tro kö Nyidrëti elanyi a lepe apatrene la itre atr ka ngazo. Nge thupene lai, e traqa ju ketre qejegelene hmaca la aqane musi Nyidrë, tro hë Nyidrëti lai a aca tro apatrenyi angeic. Tro Iehova a xome la aqane trongene la mele ne la atr enehila nyine anyipicine ka hape, meköt e tro Nyidrëti a apatrene la itre ka icilekeu elany. Haawe, ame hë e cili, tha tro hmaca kö a fetra la ngazo. w15 15/11 3:​5, 6

Tru catre ekö koi Iesu la huliwa ne cainöj, nge tha mano kö nyidrëti cainöjëne la Baselaia i Akötresie. Ame lo nyidrëti e celë fen, pëkö ketre tane hna ithanatane lapane hnei nyidrë hune la Baselaia. Traqa koi 100 nge hetre munëne lao amexeje nyidrëti la Baselaia ngöne la hna cainöje trootro. Ka tru ekö la Baselaia koi Iesu. (Mat. 12:34) Tha qea ju kö thupene la hna amele nyidrëti hmaca, hnei Iesu hna mama kowe la ala 500 lao atr ka troa xötrethenge nyidrëti e thupen. (1 Kor. 15:6) Maine jë, e cili hi lo Iesu a ahnithe koi angatr troa cainöje kowe “la nöjei nöj’ asëjëihë.” Ketre huliwa lai ka tru catr. Öni nyidrë, troa kuca la huliwa ne cainöj uti hë la hneijine ne la pun. Ame la epuni a cainöjëne la maca ka loi enehila, epuni hi lai a ixatua eatrëne la hna perofetane cili. (Mat. 28:​19, 20) Nge tro kö la Akötresie a xatua së troa trongëne la “nöjei ewekë asëjëihë” me eatrëne ­hnyawa la aja i Nyidrë. w15 15/11 5:​1-3

Kola mama la ëje i Akötresie jëne la foa lao mataitus qene Heberu (Tétragramme). Ej a mama ngöne la itre tusi hnapan qene Heberu, tune lo itre hna cinyihan, hna hëne ka hape Rouleaux de la mer Morte. Eje fe a mama ngöne la itre Tusi Hmitrötr hna ujëne qene Heleni hna hape, Septante. Kolo pala hi a fejane la itre Tusi Hmitrötre cili lo macatre 200 qëmeke i Keriso, uti hë lo macatre 100 thupe i Keriso. Kola haine hnene la itre atr la kola anyimua mama la ëje i Akötresie ngöne la itre tusi hnapan. Haawe, mama hnyawa ha laka, loi e troa mama la ëje i Akötresie e hnine la Tusi Hmitrötr. Ngo eje hi laka tha mama kö ej ngöne la itre Tusi Hmitrötr ka nyimutre. Ame lo kola mama lo Tusi Hmitrötr, hna hape, American Stan­dard Version lo 1901, tre, hetrenyi la ëje i Akötresie. Ngo ame hë lo 1952, lo kola ujëne ahnyipixen la Tusi Hmitrötre cili, ase pë hë xometrije la ëje i Akötresie. Pine nemen? Hnene la itre ka ujën hna mekune ka hape, “tha meköti kö” e troa amë la ëje i Akötresie. Nyimutre la itre xa Tusi Hmitrötr, ene la qene Papale me itre xa qene hlapa ju kö, ka kuca tun. w15 15/12 2:​3-5