Maac

Hnene laka, ka zalu la itre sipu trejin me Iefetha, nge ka xele angatre ma wai angeic, ene pe, hnei angatre hna helë angeic qa ngöne la hnepadro, edrö i angeice ngöne la hnalapa ne la keme i angeic. (A. ame. 11:1-3) Ame lo kola sipo iele angeic hnene la itre qatr ne la nöj matre troa xatua angatr, hnei angeic hna kapa. (A. ame. 11:4-8) Ame la ka tru koi angeic, tre, ene la troa isigöline la ëje i Iehova. Tha hnei angeice pi kö hna drenge la itre sipu mekuna ne la hni angeic. Hnene laka, ka ej e kuhu hni angeic la troa mele nyipici koi Iehova, ame hna amanathithi angeic me angete Isaraela hnei Iehova. (Heb. 11:32, 33) Nemene la ini nyine tro sa xome qa ngöne la tulu i Iefetha? E akötrë së ju hë hnene la ketre trejin, maine pena easa mekune laka, tha ka meköti kö la hna kuca koi së, nemene la nyine tro sa kuca e cili? Tha tro pi kö sa nue la itre sipu mekuna ne la hni së troa sewe së troa huliwa nyipici koi Iehova. The mano kö troa tro koi itre hna icasikeu me ce huliwa memine la itre atrene la ekalesia. Catre jë së nyitipu Iefetha me drengethenge Iehova. Tro lai a xatua së troa elë hune la itre jol ka traqa koi së, nge tro fe hë së a hane amamai tulu tui Iefetha.—Rom. 12:20, 21; Efe. 4:32. w16.04 1:7, 9, 10

Nyipi ewekë tro sa cile hut uti hë la pun, ngo tha koi hnepe ijine hi. Pane mekune jë së la kola lö la ketre he. Maine tro la itre atrene a pi mel, nyipi ewekë tro angatr a aj uti hë traqa kowe la zanehngala. Ame la atr ka canga hmanono hna aj, tre, tro angeice lai a nunucil. Nge ame fe la atre ka catre aj ngo tha traqa ju kö kowe la zanehngala, tro fe angeice lai a luz. Haawe, maine aja së troa traqa kowe la fene ka hnyipixe, nyipi ewekë tro sa catre uti hë la pun. Loi e tro sa nyitipu Paulo, öni angeic: ‘Tha hmaca kö hun.’ (2 Kor. 4:16) Tui Paulo, xecie hnyawa koi së laka, tro pala kö Iehova a xatua së uti hë la pun. Öni angeic: “Eëshë palua ha e hune la nöjei ewekë cili hnei nyidëti ate hnimi shë. Ke xecië hë e kuhu hninge laka, tha ’teine kö la mec, me mel, me ite angela, me itete mus, me ite ewekë enehila, me ite ewekë ka tro ha traqa, me ite men, me koho qa, me ga jui, me kete ewekë hna xup, tha ’teine kö it’ eje troa iananyi shë memine la ihnimi Akötesie thei Keriso Iesu Joxu shë.”—Rom. 8:37-39. w16.04 2:17, 18

Sipo Iehova jë la inamacan matre troa atrehmekun la ijine laka, troa jole koi epuni troa lapa ananyine la politik, me xatua epuni fe troa kuca la ewekë ka meköt ngöne la ijine cili. Maine jë troa tranyi epuni maine akalabusi epuni pena ke, hnei epuni hna nyipici koi Iehova. E traqa jë la ijine cili, thithi jë troa hetre trenge catre matre atreine epuni qaja hnyawane kowe la itre atr la kepine matre thatreine kö epuni troa lö hnine la politik. The luelue kö, tro kö Iehova a xatua epuni troa cile huti ngöne la ijine cili. (Ite hu. 4:27-31) Hnei Iehova hna hamë së la Tusi Hmitrötr matre troa acatrene la lapaune së. Mekune ajuine ju la itre xötr ka troa xatua epuni matre tha tro kö epuni a lö hnine la politik. Thele jë troa atre la itre xötr me lapa xome itre ej matre, e traqa jë elanyi pë Tusi Hmitrötr ke, tro itre eje lai a xatua epun. Ketre, tro la Tusi Hmitrötr a acatrene la mejiune i epuni kowe la hna thingehnaean hnei Akötresie göi itre drai elany. Ka nyipi ewekë catre la mejiune cili, matre atreine së troa xomihni me cile huti qëmekene la iakötrë. (Rom. 8:25) Iëne jë la itre xötr ka amamane hnyawane la itre ewekë hnei epuni hna ajane catrëne ngöne la fen ka hnyipixe, nge pane mekune ju la mele i epuni e cili. w16.04 4:14, 15

Ame la itre keme ne hmi, tre, tha angatre fe kö a qaja la Baselaia i Akötresie. Nge e ithanatane hë, angatr a qaja ka hape, ketre ewekë lai ka ej e kuhu hni ne la atr. (Luka 17:21) Ketre, tha angatre kö a qeje ej ceitu me ketre musi hnei Iesu hna cilën e hnengödrai. Angatre hi a hane qeje Iesu ngöne lo ijine Noël me Paak. Nge tha angatre fe kö a qaja ka hape, Baselaia i Akötresie la ka troa nyinyine asë la itre jol, me lepe apatrene la itre atr ka ngazo qa la fen. (Hna ama. 19:11-21) Haawe, thatreine kö angatre troa trotrohnine la kepine matre troa cainöj. Nge ame easë, tha easë kö a cainöj trootro göi troa thele mani, matre troa xupe la itre uma ka tru. Nge, tha tro pi kö sa thele maniëne la huliwa ne cainöj. (2 Kor. 2:17) Ketre, tha itretre drei Iesu kö a sipon troa nyithupe i angatr pine la huliwa hna kuca.—Ite hu. 20:33-35. w16.05 2:7, 8

Aja i epuni la ketre aqane heetr, ngo atre hi epuni laka, tro ha athixötrëne la itre xa trejin hnene la aqane heetre cili. Nge ame ngöne ketre götran, pëkö hna qaja hnei Tusi Hmitrötr göne lai. Matre tro epuni a atre tune kaa la mekuna i Iehova? Öni Tusi Hmitrötr: “The tro kö ite föe a thaipine la ixete ne wesiwes, loi pe tro qahmihmi me metöt ; the eli nyiatëne kö la ihe, kete the xetëne kö la ixete ka tru thupen, me gole me penina ; ngo loi la nöjei huliwa ka loi, kowe la ite föe hna hape, (celë hi ijiji angete thina ka ijiji Akötesie.)” (1 Tim. 2:9, 10) Maine hna qeje itre “föe” e celë, ngo ame lai eamo tre, thatraqane fe la itre trahmany. Maine ka “tro qahmihmi” së, ene la troa hetre hni ka ipië, tro së lai a nyipiewekëne la mekuna ne la itre trejin. Nge pine laka tru la ihnimi së koi angatr, tha ajane kö së troa athixötrëne la ketre.—1 Kor. 10:23; Fil. 3:17. w16.05 3:14

Hnene laka hnei Adamu hna icilekeu memine la Atre xupi angeic, ene pe, tha nekö i Akötresieti hë angeic. Ngo ala nyimu catre la itre matra i Adamu ka sajuëne la musi Iehova. (Heb. 12:1) Matre, ame la angatr a drengethenge Iehova me xelene la musi Satana, angatre hi lai a atrehmekune laka, Iehova la Atre Xupi Inege Ka Tru, nge angatr a amamane la aja i angatr tro Iehova a nyi Keme i angatr. (Ioane 8:44) Kola amekunë së lo hna qaja hnei angetre Isaraela ngöne la tane la topik ne la drai celë. Enehila mina fe, itre hlue i Iehova a isine troa ipië me drengethenge Nyidrëti hnyawa. Ketre manathithi ka tru koi së troa goeë Iehova ceitu me Keme së, me Atre Xupi Inege ka xome ameköti së. Ngo tune kaa, aja së kö troa xome ameköti së hnei Iehova? Nge ame itre trejin, easë kö a goeë angatr ceitu me dro ka fedr hna xome amekötin pala hi hnei Iehova? w16.06 1:2, 3

Easenyi hë matre tro sa hane mele ngöne la fene ka hnyipixe, matre kola tupathe hnyawa la lapaune së. Haawe, nyipi ewekë tro sa waipengöne la lapaune së. Nemene la nyine tro sa kuca? Loi e tro sa wange hmaca lo hnei Iesu hna qaja ngöne Mataio 6:33, me isa waipengö së me hape: ‘Kolo kö a mama jëne la itre mekun hnenge hna axeciën ka hape, eni a mejiune kowe la itre ithanata i Iesu? Tro kö ni a triane la itre icasikeu maine tha cainöje trootro göi troa thele mani? Nemene la nyine tro ni a kuca elanyi e traqa jë upi ni troa huliwa atruny? Tro kö ni a nue la fene celë troa amekötine la thiinang me ananyi ni qaathei Iehova?’ Maine jë, tha trongëne hë së la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr göi itre sinatro, me itre hna upetrön eë, me itre nyine iamadrinë. Matre nemene la nyine tro sa kuca e cili? Loi e tro sa canga waipengöne hnyawa la lapaune së. Tha tro pi kö sa thele kepine la aqane ujë së, ngo loi pe tro sa nue la Tusi Hmitrötr troa xome amekötine la itre mekune së. w16.06 2:8, 9

Ame e cailo fen, hetre organizasio hna nyi atren hnene la itre atr ka nyihlue i Iehova, ene la Itretre Anyipici Iehova. Maine nyipici laka, itre atre lai ka tria, ngo Iehova la ka xomiujine la organizasio cili jëne la uati hmitrötr. Ame lo 1914, ala xalaithe hi la itre ka nyihlue i Iehova. Ngo hnene laka, hnei Iehova hna amanathithine la huliwa ne cainöj, ame hna atre la itre nyipici ne la Tusi Hmitrötr hnene la itre milio lao atr, me hane nyihlue i Iehova. Hna hane perofetane la aqane troa kökötre la nöje i Iehova, celë hi ka mama ngöne la tane la topik ne la drai celë. Nge, kolo fe a qaja ka hape: Tro ni Iehova a asaqen’ eje ngöne la ijin’ ej.” Ame enehila, mama hnyawa ha laka eatre hë la hna perofetane celë. Hna aceitunëne la itre hlue i Iehova memine la ketre nöje ka tru. Kola anyipicine lai ke nyimutre pi hë la itre nöj e cailo fen laka, ame la itre atren, tre tha weje kö la etrune la itre hlue i Iehova. w16.06 4:1, 2

Ka xecie hnyawa koi Iesu laka, tro Iehova a thupëne hnyawane la atr, ke Nyidrëti a thupëne hnyawane la itre waco. (1 Pet. 5:6, 7) Ngo eje hi laka, tune la waco tha tro pi kö sa geny. Loi e tro sa catre eëny, maine catre huliwa göi troa hetre xen. Nge tro kö Iehova e cili a amanathithine la trenge catre së. Nge maine troa traqa la ijine pë mani me pë xen, tro kö Nyidrëti lai a hamë së la ka nyipi ewekë kowe la mele së. Maine jë, tro la ketre atr a ce thawa me easë la hnei angeice hna hetreny. Ketre, hnei Iehova hna aijijëne la itre waco troa hetre uma i nyudren. Hnei Iehova hna xupi nyudreni memine la atreine troa kuca la itre uma i nyudren, matre hetre itre ewekë hnei Nyidrëti hna hnëkën göi troa nyi uma i nyudren. Haawe, ijiji Iehova hi troa hamë së la ketre hnë mel koi së me hnepe lapa së. Ame la easa e la tane la topik ne la drai celë, tha luelue kö së laka, Iesu e cili a mekune la aqane tro nyidrëti a nue la mele i nyidrë kowe la nöjei atr. (Wange ju fe la Luka 12:6, 7.) Eje hi laka, tha hnei Iesu kö hna meci thatraqane la itre waco maine öni pena, ngo hnei nyidrëti pe hna mec thatraqai së matre tro sa mele epine palua e celë fen.—Mat. 20:28. w16.07 1:11-13

Pine nemene matre itre atr ka ngazo pi së me mec? Öni Tusi Hmitrötr: “Joxu la meci hnene la ca menu ne la ka ala cas.” Haawe, pine laka itre matra i Adamu së, edrö së pë hë la ngazo me mec. (Rom. 5:12, 14, 17) Ngo, atreine hi së ketre sipu axeciën ka hape, tha tro kö a musinë së hnene la ngazo. Tro së lai a atrein, e hne së hna lapaune kowe la mele hna huujën hnei Keriso, ene lo thupene mel. Tro hë së e cili a kepe thangane la ihnimi gufa i Iehova. (Rom. 5:20, 21) Maine nyipici laka, itre atr ka ngazo pala hi së, ngo tha tro pi kö la ngazo a musinë së. Haawe, e traqa jë së tria, canga qeje menu jë koi Iehova. Ngo nemene la aqane tro sa kepe thangane la ihnimi gufa i Akötresie? Öni Paulo: “Mama ha la ihnimi gufa i Akötesie . . . laka tro sha xelene la thina ka tha ijiji Akötesie me nöjei aja ne la fen, ngo tro [sa inamacan], me thina ka meköt, me thina ka ijiji Akötesie ngöne la mele celë.”—Tito 2:11, 12. w16.07 3:5, 6

Ngazo pe, hna jole la faipoipo pine la hnei Adamu me Eva hna ena la wathebo i Iehova. Hnene lo “une ekö,” ene Satana Diabolo, hna iaö Eva ka hape, tro hë nyiidro a hane inamacane catr, e tro nyiidro a xeni la wene ne “la sinöe ne ate hmekune la loi me ngazo.” Nge ijiji nyiidro hë lai troa wangatrehmekune la loi qa ngöne la ngazo. E cili, tha hnei Eva pi kö hna metrötrë Adamu, lo he ne la hnepe lapa, ke tha hnei nyiidro kö hna pane ce ithanatan qëmekene troa xeni la wene sinöe. Nge ame Adamu, tha hnei angeice kö hna drengethenge Akötresie, ngo hnei angeice pe hna kei thenge la aja ne la föi angeic. (Hna ama. 12:9; Gen. 2:9, 16, 17; 3:1-6) Ame lo Iehova a ithanata koi nyidro, hnei Adamu hna canga upezöne la föi angeic. Ketre, hnei Eva mina fe hna upezöne la un pine iaö nyiidro. (Gen. 3:12, 13, MN) E cili, Adamu me Eva a isa thele kepine la aqane ujë i nyidro, matre hnei Iehova pë hë hna ameköti nyidro ceitu me lue ka icilekeu me Nyidrë. Haawe, ketre tulu lai nyine troa hmekë së! Maine aja së troa tro loi la faipoipo së, nyipi ewekë tro la lue trefën a drengethenge Iehova, nge tha tro kö nyidro a thele kepine la isa aqane ujë i nyidro. w16.08 1:1, 4, 5

Pine nemene matre traqa jë la itre jole ka tru koi itre xan? Ala nyimu la itre trefën ka qaja ka hape, tha celë kö la mel hnei angatre hna ajan, matre angatr a elëhni maine hleuhleu. Ngo e tro sa goeën, kola xulu la itre xa jol e hnine la faipoipo ke isa pengöne kö la aqane hetrune la atr, nge hetre isa aqane ujë i angatr kö. Nge ame koi itre xa trefën, tre tha hna ca mekune kö göne la aqane troa huliwane la mani, maine aqane troa hia nekönatre pena. Ngacama hetrenyi la itre jole cili, ngo atreine hi la itre keresiano elë hun, ke hnei angatr hna trongëne hnyawa la itre trepene meköti Iehova. E traqa jë la itre jole ka tru, loi e tro la lue trefëne a thele ixatua thene la itre qatre thup. Tro la itre trahmanyi ka macaje cili, a xatuane la lue trefëne troa trongëne la itre eamo i Iehova. Nge maine tro la lue trefëne a sipo Iehova la uati hmitrötre i Nyidrë, tro eje lai a xatua nyidro troa trongëne la itre trepene meköti Nyidrë, me melëne la itre thiina i Nyidrë.—Gal. 5:22, 23. w16.08 2:11-13

Ngacama tru catre la huliwa i Iesu, ngo, ame la kola pi drei nyidrë hnene la itre atr, nyidrëti a xomi ijine troa ini angatr la nöjei ewekë. Ame ngöne la ketre ijin, hnene la itre atr ka ala nyimu hna traqa koi Iesu ngöne la ngöne gejë. Matre, hnei Iesu me Peteru hna elë hune la he me nyiqaane ini angatr qa lai. Thupene lai, hnei nyidrëti hna mekune troa hamë ini koi Peteru cas. Matre Iesu a kuca jë la ketre iamamanyikeu, ene la troa aijiji Peteru troa nyi i atrun. Kola mama la hna qaja hnei Iesu ngöne la tane la topik ne la drai celë. Ame hnei Peteru me itre xan hna nue pe la nöjei ewekë asë, me xötrethenge Iesu. (Luka 5:1-11) Nikodemo fe la ketre atr ka thele troa kapa la itre ini qaathei Iesu. Ngo pine laka, ketre Faresaio ka hlemu angeic, matre xou i angeic tro la ketre a öhnyi angeic e ce ithanata me Iesu. Celë hi kepin matre, angeic a traqa troa wai Iesu e jidr. Tha hnei Iesu kö hna helë angeic, ngo hnei nyidrëti pe hna xomi ijine troa qejepengöne koi angeice la itre ini ka tru. (Ioane 3:1, 2) Tha hnei Iesu pi kö hna cipane la traeme i nyidrë, ngo hnei nyidrë pala hi hna inine la itre atr, me acatrene la lapaune i angatr. Ketre tune mina fe, loi e tro sa wange la itre atr ngöne la itre ijine ka loi koi angatr, me nue la traeme së matre xatua angatr troa trotrohnine la Tusi Hmitrötr. w16.08 4:10, 11

Atre hnyawa hi së ka hape, ka hmitrötr Iehova nge ka wië Nyidrë, matre ame la itre trepene meköti Nyidrë, tre ka draië mina fe. Maine ka ipië së, tro së lai a thele troa xötrethenge la itre trepene meköti Iehova. Nge tro fe la thiina cili a upi së troa metrötrëne la itre atr, me aqane wai ewekë i angatr. Loi e tro la aqane heetre së a amamane hnyawa laka, Itretre Anyipici Iehova së. Nge ngacama ka draië la itre trepene meköti Iehova, ngo easa madrine troa trongëne itre ej. Matre, ame e cailo fen, kola qaja aloine la itre trejin pine la aqane heetre i angatr, me aqane ujë i angatr. Angatre hi lai a upe la itre atr ka hetre hni ne ajan troa drenge la maca ne iamele, me atrunyi Iehova, me amadrinëne la hni Nyidrë. w16.09 3:18-20

Ka xecie hnyawa koi Iakobo troa thele manathith thei Iehova, me isine troa traqa kow! (Gen. 32:24-26) Celë hi matre hë angeice pë hë ka hape, Isaraela, kola hape, “Atre Catr, maine Atre Cile koi Akötresie.” Hna amanathithi Iakobo e cili, ene la hna kepe angeic hnei Iehova. Haawe, loi e tro fe sa catr, matre troa hane kepe manathith qaathei Iehova! Hnei Rakela fe hna hane öhne la aqane amanathithine Iehova la matrane la föi angeic, Iakobo. Ngo, tha ka hnaho kö angeic. Ketre akötre ka tru lai koi angeic, ke hna wange angazone la itre föe ka tune lai ngöne la ijine cili. Hnei Rakela hna catre tune kaa? Hnei angeice pala hi hna mejiun, me cile catr, me xëwe koi Iehova. Ame hnei Iehova hna kapa la thithi angeic, me aijiji angeice troa hnaho.—Gen. 30:8, 20-24. w16.09 2:6, 7

Nyipi ewekë tro nyipunie a ini nyudreni laka, e hna trongëne hnyawa la hna qaja hnei Tusi Hmitrötr, tro fe nyudreni lai a hetrenyi la madrin. (Sal. 1:1-3) Xatua angeice jë troa pane mekune la ewekë celë: Angeic a mel ngöne la ketre hnapet, nge tro angeic e cili a iëne la itre atr ka troa ce mel me angeic. Hnyinge jë hë koi angeic ka hape: “Maine aja i eö troa lolo la mele i eö e hnine lai hnapet, drei la itre atr hnei eö hna troa iën?” Nge e jë hë la Galatia 5:19-23, me qaja koi angeic la pengöne atr hna kapa hnei Iehova troa mele ngöne la fene ka hnyipixe. Aqane tro nyipunieti hi lai a hamëne la lue ini ka tru koi nyën. Ame la hnapan, tre, Iehova a ini së la aqane tro sa mele madrin enehila me mele tingeting me itre xan. Nge ame la hnaaluen, Nyidrëti a ini së la aqane tro sa mel ngöne la fene ka hnyipixe elany. (Is. 54:13; Ioane 17:3) Ketre, loi e tro fe nyipunie a amamane la aqane xatuane Iehova la itre trejin, jëne la Tusi Hmitrötr. Kola mama lai ngöne lo itre tane mekune hna hape, “Saze Hë La Mel, Hnei Tusi Hmitrötr,” ngöne la itre Ita Ne Thup. w16.09 5:13, 14

Maine nyipici laka, tru catre la itre hnëqa së, ngo loi e tro asë hi së a ami ijine troa ini Tusi cas, me hmi hnepe lapa. (Efe. 5:15) Eje hi laka, tro së lai a e la itre götran ne itus nyine wang, me hnëkëne la ketre mekune nyine hamën ngöne la hna icasikeu. Ngo ame la hne së hna thel, tre ene la troa ketri së hnene la Wesi Ula i Akötresie me acatrene la lapaune së. Loi e tro sa atreine waiewekë hnyawa matre troa eatrëne la aja së. Ame la easa ini Tus, loi e tro sa mekune la itre aja ne la itre xan, ngo memine fe la itre sipu aja së. (Fil. 1:9, 10) Matre, ame ngöne la easa hnëkë göi troa cainöje trootro, me göi troa icasikeu, me göi troa cile fë cainöj, hne së hna majemine xome la itre mekune hne së hna e matre troa ketr la hni ne la itre xan. Ame la ketre tane kuci xen, tre, angeic a pane tupathe la itre xen hnei angeic hna kuca qëmekene troa tro fë koi itre atr, ngo thatreine kö tro angeic a mele fë hi la itre hna tupa xeni cili. Maine aja i angeic troa egöcatre pala hi la mele i angeic, nyipi ewekë tro angeic a hnëkëne pala hi la xen ka loi thatraqai angeice kö. Ketre tune mina fe, e aja së troa acatrene la imelekeu së me Iehova, loi e tro sa inine pala hi la Tusi Hmitrötr. w16.10 2:10, 11

Tusi Hmitrötr a qaja la aliene la lapaune ngöne Heberu 11:1: (1) “Ame la lapaun, te, kola lapa qale kowe la nöjei ewekë hna mejiune kow.” Ame la itre ewekë hne së “hna mejiune kow,” tre kola qaja fe la itre hna thingehnaean hnei Akötresie göne la itre drai elany. Easa mejiune laka, troa hetrenyi elanyi la fen ka hnyipixe, nge patre hë la iangazo. (2) Ame la lapaune tre, “nyine anyipicine la nöjei ewekë ka tha hna goeëne kö.” Ngacama tha öhnyi Iehova kö së, me Iesu Keriso, me itre angela, ngo ka xecie hnyawa koi së ka hape, angatr e koho hnengödrai, ketre tune mina fe la Baselaia. Nemene la aqane tro sa amamane ka hape, easa lapaune kowe la itre hna thingehnaean hnei Akötresie, memine la itre ewekë hne së hna tha öhn? Kola mama la lapaune së jëne la aqane mele së, me jëne la aqane ithanata së, me jëne la itre huliwa së. w16.10 4:6

Ka tru koi Iehova me Iesu la nöjei ewekë hne së hna kuca thatraqai nyidro, ngacama hna nyi ifegone hi la hne së hna atreine kuca. (Luka 21:1-4; 2 Kor. 8:12) Atre hi së lo ka hape, tha ka hmaloi kö kowe la itre trejin ka qatrë hë troa tro kowe la hna icasikeu, me troa cainöje trootro. Epuni kö a hane qaja la madrine i epuni koi angatr göne la trenge catre hnei angatr hna kuca? Thele jë troa thuecatre i ketre pala hi. E öhne hi epuni la loi hna kuca hnei ketre, saqe jë qaja la madrine i epuni koi angeic. Ame lo Paulo me Banaba e Anetioka e Pisidia, hnene la itre hene ne hmi hna qaja koi nyidro ka hape: “Lue tejine fe, maine hete hnepe [ithuecatre i epon] thatraqane la nöje, te, qajajë.” Matre hnei Paulo hna xome la ijine cili matre troa thuecatrene la nöj. (Ite hu. 13:13-16, 42-44) E tro sa thuecatrene la itre atr, tro fe angatr lai a thuecatre koi së.—Luka 6:38. w16.11 1:3, 15, 16

Drei la ketre manathith troa nyi atrene la organizasio i Iehova, me hane atre la itre hna amekötin koi së! Eje hi laka, atre hë së la aqane troa amadrinë Iehova, haawe, hnëqa së troa drengethenge Nyidrë, me kuca la ka meköt. Nge ala nyimu ju hë la itre ka thele troa kuca la ngazo, ngo ame së, tro sa ‘sisine la ngazo,” tui Iehova. (Sal. 97:10) Tha tro pi kö sa tune lo itre ka mekune ka hape, ame “la ngazo, te, loi ; ngo loi, te, ngazo.” (Is. 5:20) Easa ajane troa amadrinë Iehova, matre ka ej e kuhu hni së troa pë ethan la mele së. (1 Kor. 6:9-11) Ame la hnei Iehova hna qaja e hnine la Tusi Hmitrötr, tre nyine loi koi së. Tru la ihnimi së koi Nyidrë, nge aja së troa nyipici koi Nyidrë. Celë hi matre, easa xötrethenge la itre hnei Nyidrëti hna amekötin ngöne la hnalapa, me hnine la ekalesia, me ngöne la hna huliwa, me ngöne la hna ini, me ngöne la nöjei götran. w16.11 3:13

TKa nyipici la Itretre Ini Tusi Hmitrötr. Ngo, ame ngöne lo hneijine la Pane Isi Ka Tru, tha nyipi trotrohnine hnyawa kö angatr la aliene la Iehova a upi angatr troa drengethenge la itre mus. Matre ame itre xa ijin, hnei angatr hna hane lö hnine la isi. Ame lo kola upe la itre atr hnene la perezida ne Etazini troa thithi thatraqane la tingeting lo 30 Mei 1918, hnene la Ita Ne Thup hna thuecatrene fe la Itretre Ini Tusi Hmitrötr troa hane thith. Hnene la itre xa trejine hna hane hamë mani matre sajuëne la isi, nge hnene la itre xan e angatr hna hane saen troa hane isi. Maine nyipici laka, hetre nyine troa wenë amekötin thei angatr, ngo tha tro kö sa mekune ka hape, kepine hi lai matre hna othi angatr ngöne la musi Babulona Atraqatr. Kola mama hnyawa ka hape, ka iananyi hnyawa ha angatr qa ngöne la itre hmi ka thoi asë e cailo fen ngöne lo Pane Isi Ka Tru.—Luka 12:47, 48. w16.11 5:9

Pine nemene matre Paulo a hmekëne la itre keresiano hna iën qa ngöne la “xöte thenge la ngönetei”? Pine nemene matre ka nyipi ewekë enehila kowe la nöjei keresiano asë la ithuemacanyi celë? Pine laka, ijije hi tro la hlue i Iehova a amë panëne la itre sipu aja i angeice kö ngöne la mele i angeic. Ame la Paulo a cinyihane kowe la itre trejine ne Roma, öni nyidrë, angatr a nyihluene la “ite hni angate kö.” Kolo lai a hape, tro fe la kuci ngazo, me xen, me itre xa nyine madrine ju kö a xome la gaa tru ne la mele i angatr. (Rom. 16:17, 18; Fil. 3:18, 19; Iuda 4, 8, 12) Hetrenyi la ketre ewekë ka traqa ekö ngöne la ekalesia ne Korinito laka, hna ce meköle trefën hnene la ketre trejin memine la “ifënekö ne la keme i angeic.” (1 Kor. 5:1) Matre, trotrohnine hi së laka, nyipi ewekë kowe la itre pane keresiano ekö troa kapa la ithuemacanyi qaathei Paulo. (Rom. 8:5, 6) Ame la Paulo a hmekëne la itre keresiano hna iëne qa ngöne la “xöte thenge la ngönetei” tre, thatraqai së fe enehila. w16.12 2:5, 8, 9

Loi e tro sa fe la hni së kowe la ketre atr hne së hna mejiune kow. Tro la föi epun, maine enehmu i epun, maine ketre qatre thup a thele jëne matre tro epuni a trotrohnine la jol ka ej thei epun. Tusi Hmitrötr fe a qaja ka hape: “Tha nyipi ewekë la ite mekun’ e tha hna ithanatan ; ngo kola acaten’ it’ eje hnene la itete ithanata ka ala nyimu.” (Ite edomë 15:22) Ketre ixatua fe koi së la itre icasikeu, matre tha tro kö së a hnehengazo menu. E nöjei wiik, easa icasikeu memine la itre trejin, nge itre ijine lai easa ce porotrik. Nge celë hi itre atr lai ka nyipi ewekë së, me ka thuecatre koi së. (Heb. 10:24, 25) Jëne la itre ithuecatre cili, kola acatrene la lapaune së, nge tha tro hë së lai a hnehengazo menu.—Rom. 1:12. w16.12 3:17, 18

Ame la kola tithi së hnei mec, maine kola traqa koi së la itre xa jol, nge thatreine kö së troa saze la pengö së, loi e tro sa nue koi Iehova la itre hace së, nge tha tro kö sa luelu laka, tro kö Nyidrëti a thupë së. (1 Pet. 5:6, 7) Nge ketre, loi e tro sa isine matre tro sa kepe thangane qa ngöne la itre icasikeu memine la itre xa hna hnëkëne hnene la organizasio i Iehova. (Heb. 10:24, 25) Tune kaa e kola trotriji Iehova hnene la itre nekö i epun? Hanawang la hna melëne hnei Samuela perofeta. Hnene la lue nekö i angeic ka tru hë hna ketre sipu kuca la aja i nyidro. Matre thatreine kö angeic troa musinë nyidro troa mele nyipici koi Iehova. (1 Sam. 8:1-3) Ame hnei angeic hna nue Iehova troa ameköti ewekë. Ngo ame pe, hnei Samuela hna kuca asë la hnei angeic hna atreine matre troa mele nyipici koi Akötresie, me amadrinëne la Keme i angeic e koho hnengödrai. (Ite edomë 27:11) Ame enehila, celë hi hna melëne hnene la itre xa keme me thin keresiano. Ngo, xecie hnyawa koi angatr laka, e troa ietra hnei nyudren, tro pala kö Iehova a kepe nyudreni hmaca. (Luka 15:20) Eje hi laka, itre keme me thin a catre mele nyipici koi Iehova, me mejiune laka, tro la itre nekö i angatr a bëek koi Nyidrë. w17.01 1:15, 16

Ame la atr ka hni ka ipië, mama hnyawa hi koi angeic la itre ifego i angeic, nge angeic a qaja amamane la itre ngazo i angeic. Ketre, ka dreng angeic la itre mekune hna hamëne hnei itre xan, me nyipiewekën itre ej. Itre atr ka hni ka ipië la hnei Iehova hna kapa. Tusi Hmitrötr a amamane ka hape, ame la atr ka atre la itre ifego i angeic tre, atre kö angeic la pengöi angeic. Ame koi angeic, hetre itre ewekë laka, thatreine kö angeic troa kuca, nge hetre itre xan hna aijiji angeic troa kuca. Celë hi ka xatua angeic troa metrötrëne la itre atr, me thiina ka menyik koi angatr. Ame itre xa ijin, hnene la itre trejin hna ujë qene pi tru, ngo thatre kö angatr. Kola mama ngöne la aqane ujë i angatr. Angatre hë a mekune ka hape, sisitria kö angatr hui itre xan ke, atre kö angatr la itre xa huliwa hna cilëne hnei itre xan ngöne la ekalesia. (Rom. 12:16) Maine pena easë hë a thele matre troa goeë së. (1 Tim. 2:9, 10) Ketre, easa ha nyiqaane amekötin la itre trejin, ene la nyine tro angatr a kuca, me tha nyine kuca.—1 Kor. 4:6. w17.01 3:6-8

Ame enehila, kolo pala hi a kökötre la huliwa ne cainöj, nge organizasio i Iehova a huliwane la itre jia ne huliwa ka hnyipixe matre troa ketr la itre atr ka ala nyimu catre hmaca kö hnene la maca ka loi. Ngo, jole pi hë e itre xa ijin kowe la itre qatr troa inine la xa aqane huliwa ka hnyipixe. (Luka 5:39) Ketre, ka troa patr thene la atr la trenge catre i angeic, ke kola qatre trootro. Matre, hatrene ihnimi hi lai e tro la itre qatr a inine la itre thupëtresij troa xome la itre xa hnëqa e hnine la organizasio i Iehova. (Sal. 71:18) Nyipici laka, tha ka hmaloi kö kowe la ka trene hnëqa troa nue la huliwa i angeic kowe la ketre thupëtresij. Ketre hnëqa lai hna xome qaane ekö, nge hna eatrëne hnyawan. Matre akötre pi hë kowe lai trejin troa nue la hnëqa i angeic. Maine pena, tro angeic a hnehengazone me hape, e tha angeice kö la ka kuca la huliwa, tha tro jë kö lai a tro loi. Nge ame koi angeic, pëkö ijine i angeic troa inine la itre xa trejin. Nge ame pena la itre thupëtresij, loi e tro angatr a atreine itreqe e pë pala ha hnëqa hnei angatr hna kapa. w17.01 5:3, 4

Iesu la ketre atre ka pexej, tui Adamu ekö. (Ioane 1:14) Ngo, hnei Iesu pe hna xötrethenge la itre wathebo i Iehova tune la hna troa kuca hnene la atr ka pexej. Ngacama catrehnine la itre itupath ka traqa koi Iesu, ngo tha hnei nyidrëti pi kö hna ena la ketre wathebo i Akötresie. Hnene la hna mec hnei Iesu nge ka pexeje nyidrë, ame hna thapa pi la itre atr qa ngöne la ngazo me mec. Ka ihmeku hnyawa hi nyidrë memine lo pengöi Adamu ekö. Ka pexeje Iesu, nge ka nyipici, me ka drengethenge Akötresie. (1 Tim. 2:6) Hnei nyidrëti hna mec thatraqai së, nge hnene la huuje i nyidrë hna aijijëne la nöjei trahmanyi me föe me nekönatr troa hetrenyi la mele ka tha ase palua kö. (Mat. 20:28) Thupene mele hi la jëne matre eatre pi la aja i Iehova.—2 Kor. 1:19, 20. w17.02 1:15, 16

Pane mekune jë laka, epuni a tro ngöne la ketre hnaop nge gaa mit, ngo atre hi epuni laka, ame hë la epuni a traqa kowe la pune lai hnaop, tre mama ha la lai. Ceitune hi lai memine la mele së. Tro së lai a ixelë me itre jol nge tro lai a trotro tithi së. Hnei Iesu fe hna hane melëne lai. Ame lo kola athipi nyidrë hune la sinöe, hna thaipië nyidrë nge tru la akötre i nyidrë. Itupathi lai ka akötrëne catrëne la mele i nyidrë! (Heb. 12:3) Hnei nyidrëti hna cile hut. Hnei Iesu hna goeëne catrëne la thupene qa ngöne la hna cile hut, ene la troa ahmitrötrëne la ëje i Akötresie me sajuëne la musi cile i Nyidrë. Xecie koi Iesu laka, ka xoxopatre hi la itupath, ngo ame la thupene koi nyidrë e hnengödrai, tre ka troa cile huti epine palua. Ame fe la itre itupath hne së hna cile kow enehila, tre, tro lai a trotro tithi së me akötrëne la mele së, ngo tha tro pi kö sa thëthëhmine laka, ka xoxopatre hi itre ej. w16.04 2:10

Ame enehila, tha itre atre kö a hmahmane la ngazo i angatr, matre tha trotrohnine kö angatre la enyipiewekëne lo thupene mel. Thatre kö angatr la pengöne la ngazo me ethan eje koi angatr. Matre tha öhne kö angatr la enyipiewekëne la troa thepe angatr qa ngöne la ngazo. Ngo ame hë la angatr a trotrohnine la aliene la ngazo, haawe, tru la ole i angatr koi Iehova pine la hnei Nyidrëti hna upe la nekö i Nyidrë kowe la fen, matre troa thapa la atr qa ngöne la ngazo me mec. Hnene la ihnimi gufa i Nyidrë matre ujë jë Nyidrë tune lai. (1 Ioane 4:9, 10) Thupene mel la hatrene ka sisitria ne la ihnimi Iehova koi së. Eje fe a amamane la etrune la ihnimi gufa i Nyidrë. Kola keukawa la hni së troa atre ka hape, e hne së hna lapaune kowe la mele hna huujëne hnei Keriso, tro ha senge la itre ngazo së, nge tro fe a wië la mekuthethewe së. (Heb. 9:14) Drei la ketre maca ka loi troa qaja kowe la itre atr! w16.07 4:6, 7

Iehova a amamane hnyawa koi së ka hape, jëne la lapaune së kowe la thupene mel, “troa köle tije” la itre ngazo së. Tro Nyidrëti a nue hnyawane la itre ngazo së. (Ite hu. 3:19-21) Thupene mel la ka aijijë Iehova troa iëne la itre xa atr matre troa nyi nekö i Nyidrë e koho hnengödrai. Hna hë angatr ka hape, itre keresiano hna iën. (Rom. 8:15-17) Nyidrëti fe a könëne la itre atrene la “ite xa mamoe” troa hane sine la lapa i Nyidrë e celë fen. Ame hë la pexeje hë angatr elany, hetrenyi la ketre itupath tixenuë. E tro angatr a mele nyipici koi Iehova, tro hë Nyidrëti a nyi kuku angatre fe. (Rom. 8:20, 21; Hna ama. 20:7-9) Tro pala hi Iehova elany a hnim asë la itre nekö i Nyidrë. Nge, tro pala hi a hetre manathithi elanyi jëne la thupene mel. Hnei Iehova hna hamë së la ahnahna ka tru cili, nge pëkö ketre ka troa thapa lai qaathe së. w17.02 2:15, 16

Ijiji easë hi troa atrunyi Iehova me nyi sinee i Iehova, ngacama öhne hnyawa hi Nyidrë la itre thiina së, nge atre kö Nyidrëti laka, tro pala hi së lai a tria. Ngo ame pe, Nyidrëti pala hi a ajane tro sa imelekeu hnyawa me Nyidrë. Atraqatre fe la ihnimi Iehova koi së, matre hnei Nyidrëti hna hamë së la ketre ahnahna ka sisitria. Kola qaja la mele ne la Nekö hnimina i Nyidrë, hna huujën thatraqane la itre ngazo së. (Ioane 3:16) Celë hi ka aijijë Iehova troa senge trije la itre ngazo së. Matre, tha luelue kö së laka, e hne së pala hi hna sipo Nyidrëti troa nue la itre ngazo së, eje hi lai laka, tro pala hi së lai a imelekeu hnyawa me Nyidrë. Ngacama itre atr ka tha pexeje kö së—1 Tim. 1:15. w16.05 4:6, 7