Mekene Levin

‘Loi e Troa Pane Thele La Baselaia’

1. (a) Pine nemen matre Iesu a ithuecatr kowe la itre atr ka drei nyidrë troa pane thele la Baselaia? (b) Nemene la nyine tro sa isa hnyingëne thel?

ASE hë sasaith la 1 900 lao macatre thupene lo hnei Iesu ekö hna cile fë la ketre cainöj e Galilaia, nyine ithuecatr kowe la itre atr ka drei nyidrë, me hape: “Ngo pane thele jë nyipunie la baselaia i Akötesie, me thina ka meköti anganyidë.” Ngo nemene la enyipiewekën la troa canga thele la Baselaia ngöne la ijine cili? Itre hadredre pala kö lao macatre matre kapa jë Keriso la mus ngöne la Baselaia. Ngacama thaa cile pala kö la Baselaia Ne La Mesia, ngo nyipi ewekë catr troa thele ej, pine laka jëne la musi cili, troa anyipicin hnei Iehova la musi Nyidrë ka pë san, nge tro Nyidrëti a eatrën la mekuana i Nyidrë thatraqane la fen. Ame kowe la atr ka trotrohnine hnyawa la enyipiewekëne la itre ewekë cili, tre, tro angeic a amë panën la Baselaia ngöne la mele i angeic. Maine ewekë lai hna kuca ha hnene la itre Keresiano ngöne la hneijine i Iesu, haawe, nyine tro fe hi së lai a wangatrun enehila, pine laka atre hë së laka, ase hë sië Keriso troa Joxu! Haawe nyipi ewekë tro sa isa thele ka hape, Tune kaa la aqane meleng, eni fe kö a hane amamane ka hape eni a amë panën la Baselaia i Akötresie?​—Mataio 6:​33.

2. Nemene la itre ewekë hna nyinyape thele hnene la itre atr?

² Itre milio enehila la etrune la itre atr ka thele panëne la Baselaia. Angatr a sajuën la musi cili, me nue la mele i angatr matre troa kuca la aja i Iehova, lo hnei angatr hna sa xepu kow. Ngo nyimutre catre fe la itre atr ka nyinyape thele la itre ewekë ne fen. Kola thele manie, me mo memine la itre nyine madrin ka hetre thupen. Maine pena, kola nue asë la trenge catre i angatr troa thele jëne matre, traqa pi kowe la itre göhnë ka tru hna isi kow. Kolo hi lai a amamane hnene la aqane mele i angatr ka hape, ame la hnei angatr hna thel tre, troa ie la itre sipu aja i angatr, me hetrenyi la itre mo ne fen me itre nyine madrin. Maine itre ka lapaune fe hi angatr ngo hnaaluene pë hë Akötresie ngöne la mele i angatr.​—Mataio 6:​31, 32.

3. (a) Nemene pengöne trenga mo la hnei Iesu hna upe la itretre drei nyidrë troa thel, nge pine nemen? (b) Pine nemen matre ka gufa e troa kukehnine menune la itre mo ne fen?

³ Ngo hnei Iesu hna hamën la ketre eamo kowe la itretre drei nyidrë ka hape: “The amë kö thatraqai nyipunie la tenga mo e celë fen,” pine laka thaa ka cile huti kö epine palua la itre ewekë cili. Öni nyidrëti pe ka hape: “Ngo amëjë thatraqai nyipunie la tenga mo e koho hnengödrai” ene la troa nyihlue i Iehova. Hnei Iesu hna qaja kowe la itretre drei nyidrë ka hape, loi e troa “maca” pala hi la itre lue meke i angatr, me catre troa kuca la aja i Akötresie. Hnei nyidrë hna qaja koi angatr ka hape: “Thatreine kö nyipunie troa nyi hlue i Akötesie me mamona.” Ngo troa kuca tune kaa matre hetrenyi la itre ka nyipi ewekë thatraqane la mel, ene la xen, me iheetr, me hnalapa? Öni Iesu ka hape: “The kukehnine kö la mele i nyipunie.” Hnei nyidrë hna xome la ceitunene la itre waco, laka Akötresieti la ka ithuane itre ej. Hnei nyidrëti mina fe hna xatuan la itretre drei nyidrë troa xomi ini qa ngöne la itre iengen, Akötresieti la ka xetrëne itre ej. Matre nemen la pengöne la itre atr ka inamacan nge itre ka nyihlue i Iehova, hapeu, thaa ka sisitria catre kö angatr hune la itre waco memine la itre engeni cili? Öni Iesu ka hape: “Ngo pane thele jë nyipunie la baselaia i Akötesie, me thina ka meköti anganyidë, nge troa hamëne fe koi nyipunie la nöjei [ka nyipi] ewekë cili.” (Mataio 6:​19-​34) Hapeue la itre huliwa i nyipunie, itre eje kö a amamane ka hape epuni a mejiune kowe lai itre hna qaja hnei Iesu?

Loi e Pëkö Ka Troa He La Nyipici Ne La Baselaia

4. Nemene la pun kowe la atr ka sasaithe la tulu ne troa kukehnin la itre mo ne ngönetrei?

⁴ Pëkö engazon e troa akötrehnin la itre nyipi ewekë thatraqane la mele së memine la hnepe lapa së. Ngo ngazo pe e sasaithe pi së la tulu ne troa kukehnine la itre ewekë ne ngönetrei. Maine tro la ketre atr a qaja ka hape angeic a lapaun kowe la Baselaia, ngo angeic a amë panën la itre xaa ewekë kö ngöne la hni angeic, eje hi lai laka tro la itre ewekë cili a thahe la nyipici ne la Baselaia. (Mataio 13⁠:​18-​22) Hanawang la ketre ceitun, ame ngöne la ketre ijin, hna hnyingën koi Iesu hnene la ketre thupëtresij trene mo ka hape: “Ate ini fe ka loi, nemene la qânge troa kuca mate hetenyijë ni la mele ka tha ase palua kö ?” Ka lolo la thiina i angeic, nge loi mina fe la aqane ujë i angeic kowe la itre xaa atr, ngo ngazo pe tre, tru kö koi angeic la itre mo i angeic. Hace koi angeic e troa nuetrije la itre mo i angeic, matre troa hane xötrethenge Keriso. Haawe, triane pë hë angeic troa hane ce me Iesu ngöne la Baselaia e hnengödrai. Hna qaja hnei Iesu ngöne la ijine cili ka hape: “Huliwa atraqate la ite tena mo troa lö kowe la baselaia i Akötesie !”​—Mareko 10⁠:​17-​23.

5. (a) Nemene la itre ewekë hnei Paulo hna ithuecatr koi Timoteo troa mejihnin, nge pine nemen? (b) Tune kaa la aqane kuca Satana matre troa ketre ihnö ka tru la “aja manie”?

⁵ Ame hë ngöne la itre macatre thupen, hnei Paulo hna cinyanyi koi Timoteo, angeice e Efeso, ketre nöje ka xenyë. Hnei nyidrëti hna amekunë Timoteo ka hape: “Tha hne shë kö hna xome kowe la fene la kete ewekë, nge tha ’teine kö shë troa xome kete ewekë qa ngön ; nge e hetenyi hë shë la xeni me ixete, ea mejihnine ju hë lai.” Loi e troa huliwa matre troa itö “xeni me ixete” thatraqa së memine la hnepe lapa së. Ngo hnei Paulo hna hmekë së me hape: “Ame angete ajan troa tena mo, te, angat’ a kei kowe la itupath, memine la theth, me nöjei aja ka hmo me nyine angazon, celë hi hna alöne la nöjei ate ngöne la meci me hnëjin.” Ka ihnihni lae Satana. E xötrei petre kö, angeic a nyiqaan hnei iaö, nge thupene lai angeice a ihul alö kowe la itre ihnö i angeic. E cili, kola fetra la itre itupathi ka tru, hanawange la ketre ceitun, hna hamëne hmaca kowe la ketre trejin la ketre huliwa ka sisitria catre kö nge hna nyithupene hnyawa, ngo ame pe la ejolen, tre, kolo fe hë a xome sinën la göhnen la itre huliwa ngöne la götrane la ua. Maine thaa hmekëne kö së, tro la “aja mani” a he la itre aja ne la Baselaia, ene lo itre aja ka nyipi ewekë catre kö. Hnei Paulo hna qaja la pengöne cili ka hape, ame la aja mani, tre, celë hi “lo hnei ite xane hna meciun, ame hna menupi angate qa ngöne la lapaun, me umajo angate hnei angate kö hnene la ite aköte ka kösau.”​—1 Timoteo 6:​7-​10.

6. (a) Nemene la nyine tro sa kuca matre thaa tro kö sa kei ngöne la ihnö, ene la aja mo? (b) Nemene la pengön la mejiune së, ngöne la easë a cile kowe la itre jol jëne mani ka haöthe la fene hnengödrai asë?

⁶ Hnene la ihnimi nyipici Paulo koi Timoteo ketre trejine me nyidrë Keresiano, matre nyidrë a ithuecatre koi angeic ka hape: “Kötenejë la ite ewekë cili” nge, “Ishinejë eö la ishi ka loi ne la lapaun.” (1 Timoteo 6:​11, 12) Nyipi ewekë tro sa catr matre thaa tro kö a hane huli së hnene la aja mo ka ej enehila e celë fen, nge ka lapa xötreithi së. Ngo maine tro sa mele thenge la lapaune së, thaa tro jë kö Iehova a nuetriji së. Ngacama tru catr la thupene la itre ewekë maine pë pena ha huliwa, ngo tro kö Nyidrëti a kuca matre tro sa hetrenyi la itre nyipi aja së. Hnei Paulo hna cinyihane ka hape: “The aja mani kö nyipunie ; meji hnine ju nyipunie la ite ewekë hna heteny, ke ase hë nyidëti ulatin, ka hape, ‘Tha tro jë kö ni a nue eö, nge tha tro jë kö ni a tiji ’ö.’ Qa ngöne lai ateine shë troa qaja catën, ka hape, ‘Joxu la ate xatua ni, tha tro kö ni a qou ; nemene la hna troa kuca koi ni hnei ate ?’ ” (Heberu 13:​5, 6) Nge hna cinyihane hnei Davita Joxu ka hape: “Nekönate ni ekö, qatë hë enehila ; nge tha öhne kö ni la ate ka meköti a hna tij, memine la ite matra i angeic.”​—Salamo 37⁠:⁠25.

Tulu Qaathen La Itretre Drei Iesu Ekö

7. Nemene la itre hna amekötin hna hamën hnei Iesu kowe la itretre drei nyidrë göi cainöje trootro, nge pine nemen matre ame la itre hna amekötine cili, tre ka ihmeku hnyawa memine la aqane melen la itre atr ngöne la hneijine cili?

⁷ Thupene la hnei Iesu hna hamëne la ini kowe la ange aposetolo, hmekun la aqane troa tro fë maca ngöne la hneijine i angatr, hnei nyidrë hna upi angatr troa cainöjën la maca ka loi e Isaraela, öni nyidrëti fe ka hape: “Eashenyi hë la baselaia ne hnengödrai.” Drei la ketre maca ka mexemi catr! Eje hi laka e nyipi angatr lo Mesia, ene la Joxu Iesu Keriso. Ame mina fe, hnei Iesu hna upe la ange aposetolo lo angetre akötrën la huliwa i Akötresie tro angatr amë la mejiune i angatr koi Nyidrë nge qanyi Nyidrëti troa thupë angatr. Haawe, öni Iesu ka hape: “The xome kö kete ewekë thatraqane la tro, the lue sine tö kö, me wateng, me kemej, me mani, nge the isa lue ipelewe kö, nge ame la uma hnei nyipunieti hna troa lö kow, lapaju e cili, nge tropi qa lai.” (Mataio 10:​5-​10; Luka 9:​1-6) Tro Iehova a thupën matre tro la itre trejine me angatr ene la angetre Isaraela a hamën la itre hnei angatr hna ajan ka ijije thatraqai angatr; thaa tro kö a jol pine laka ame la ka tru koi angatr tre, ene la troa kapa la itre trehnyiwa.

8. (a) Pine nemen matre qëmekene tro Iesu a mec, hnei nyidrëti hna hamën la itre ithuemacanyi ka hnyipixe thatraqane la cainöj? (b) Ngo nemene la nyine troa amë panëne pala hi hnene la itretre drei Iesu ngöne la mele i angatr?

⁸ Ame hë thupene lai, qëmekene tro Iesu a mec, hnei nyidrëti hna thuemacane la anga aposetolo göi itre jol ka troa traqa koi angatr ngöne la huliwa ne cainöj trootro. Qa ngöne laka kola troa icilekeu memine la huliwa ne cainöje trotro hnene la musi angetre Iudra, haawe, maine jë thaa tro hmaca kö a kepe angatre tune lo tro hnapan e Isaraela. Ketre mina, angatre fe hë a troa hane tro fë la maca ne Baselaia kowe la itretre ethen. Haawe nyipi ewekë hë enehila tro angatr a xometrongën la itre “tenge ne mani” me “wateng.” Ngo thaa tro kö angatr a luelue troa catre thele la Baselaia i Iehova memine la meköti Nyidrë, nge eje hi laka, aqane tro Akötresieti a amanathithin la itre huliwa i angatr göi troa thele xen me hnë lapa.​—Luka 22⁠:​35-​37.

9. Tune kaa la aqane amë panëne Paulo la Baselaia me huliwa i angeice thatraqane la itre hnei angeice hna ajan ka ijije nyine thatraqane la ngönetrei i angeic, nge nemene la itre eamo hnei angeic hna hamën thatraqane lai?

⁹ Hnei Paulo hna melën hnyawa la itre eamo celë. Trepene la mele i angeic la huliwa ne cainöje trootro. (Ite Huliwa 20⁠:​24, 25) Hna amamane lai hnene la aqane tro fë angeic la huliwa ne cainöje trootro. Traqa ha angeic ngöne la ketre nöj, e cili angeic a huliwa, kola sili isitr nyine kuci uma maano matre nyine thupene xen me itre xaa hnei angeic hna ajan. Thaa hnei angeice kö hna thele tro pena ha a thue ehnefën la itre xan. (Ite Huliwa 18:​1-4; 1 Thesalonika 2⁠:⁠9) Ngo ame pe, e hetre trejin ka kepe angeice ngöne la itre hnalapa i angatr me hamë ahnahna, haawe angeice a ketre amaman la hni ne ole i angeice koi angatr. (Ite Huliwa 16⁠:​15, 34; Filipi 4:​15-​17) Thaa öni Paulo kö kowe la itre Keresiano ka hape tro hi a cainöj, nge ame pë hë lo itre sipu hnëqa e hnine la hnepe lapa tre nue ju pë hë; ohea, hnei nyidrëti hna ithuecatre koi angatr troa eatrën la isa pengöne hnëqa i angatr thenge la nyipi tulun. Hnei nyidrëti hna xatua angatr troa huliwa, me hnime la hnepe lapa i angatr, me ce thawa la itre hna hetrenyi memine la itre xan. (Efeso 4:​28; 2 Thesalonika 3:​7-​12) Hnei nyidrëti hna xatua angatr troa mejiune koi Akötresie ngo thaa ngöne kö la itre mo ne fen, nge troa amamane ngöne la mele i angatr laka trotrohnine hnyawa angatr la itre ewekë ka sisitria catr. Thenge lo itre ini hna hamën hnei Iesu, loi e tro angatr a thele panëne la Baselaia i Akötresie memine la thiina ka meköti Anganyidrë.​—Filipi 1:​9-​11.

Catre Pi Troa Amë Panën La Baselaia

10. Nemene la aliene lai hna hape troa pane thele la Baselaia?

¹⁰ Tune kaa la aqane isa tro fë së la maca ka loi ne la Baselaia kowe la itre xaa atr? Isa qanyine kö la aqane mele së memine la ejuine la hni ne ole së. Mekune hnyawa kö së laka thaa hnei Iesu kö lo hna qaja ka hape, ‘Thele jë la Baselaia e pë hë jë jole së.’ Atre hi nyidrëti la enyipiewekën la Baselaia, matre hnei nyidrë hna qaja la mekune ne la Tretretro i nyidrë kola hape: “Thele jë pe nyipunie la baselaia i Akötesie.” (Luka 12⁠:31) Maine nyipici laka nyipi ewekë asë hi koi së la troa huliwa thatraqa së me hnepe lapa së, ngo maine ka lapaune së, tre, tro la huliwa ne Baselaia hnei Akötresieti hna hamëne koi së a nyitrepen la mele së. Nge ketre easë mina fe a thele troa kuca la itre hnëqa së e hnine la hnepe lapa së.​—1 Timoteo 5⁠:⁠8.

11. (a) Nemene la ceitun hnei Iesu hna hamën matre troa amamane ka hape thatreine kö troa ceitu la etrune la aqane tro fë la maca ne Baselaia hnene la itre trejin? (b) Nemene la itre ewekë ka troa hnöthe la etrune la itre hne së hna kuca ngöne la hna cainöj?

¹¹ Ame la itre xaa trejin tre tru catre kö la itre ijine cainöje i angatr hune la itre xan e easë. Ngo ame ngöne lo ceitun hnei Iesu hna hamën ngöne la itre pengöne dro, hnei nyidrë hna amamane ka hape ame asë hi la itre hni hna aceitunën memine la dro ka loi, tre kolo asë hi a hamë wen. Tune kaa la aqane hamë wene hnei angatr? Isapengöne kö la itre aqane mele së. Hetrenyi la itre ewekë ka hnöthi së troa kuca la hne së hna ajan troa catre cainöj, maine hnene laka easë a qatre trootro, maine hnei itre sine kucakuca pena, maine hnene pena la itre hnëqa së e hnine la hnepe lapa së. Ngo maine hetrenyi e kuhu hni së la ole, haawe, atreine hi troa tru la hne së hna kuca ngöne la huliwa ne cainöj.​—Mataio 13⁠:⁠23.

12. Nemene la aja ngöne la götrane la ua nyine troa xatuan la itre thöth troa wangatrune hnyawa?

¹² Loi e tro së a isa eköth la itre mekun nyine troa aeatrën, matre nyine xatua së troa akökötrene la etrun la aqane xome së la huliwa ne cainöj. Loi e tro la itre thöth a mekune hnyawa la tulu ka lolo hna hamën hnei Timoteo ketre Keresiano thöth ka catre cainöj. (Filipi 2:​19-​22) Nemene la ka sisitria koi angatr hune la troa xome la hnëqa ne cainöje o drai ka pexej, elanyi e fenesi hë angatr qa hna ini? Ketre tune mina fe la itre thupëtresij me qatr, laka, nyipi ewekë tro angatr a eköth la itre mekun nyine troa eatrën elany ngöne la götrane la ua.

13. (a) Drei la ka troa amekötin la hne së hna isa atrein troa kuca ngöne la huliwa ne la Baselaia? (b) Maine nyipici laka easë a pane thele la Baselaia, nemene la hne së hna anyipicin jëne lai?

¹³ Thaa tro kö së a qaja menun me wangacon la huliwa i ketre, ngo loi e tro pe la lapaune së a upi së troa catre huliwa matre tro sa akökötrene la aqane tro sa hane nyihlue i Akötresie thenge la itre hne së hna atrein. (Roma 14⁠:​10-​12; Galatia 6:​4, 5) Tune la hna amamane hnene la mele i Iobu, kola sili ewekë së hnei Satana ka hape, ame la ka tru koi së tre ene la itre mo së, me itre nyine akeukawane la mele së ngöne la ngönetrei; nge easë a nyihlue i Akötresie göi thupen, ene la tro nyidrë a hamë loi koi së. Ngo maine nyipici laka easë a thele panën la Baselaia, haawe easë hi lai a hane amamane ka hape ka sili trenga thoi lae Diabolo. Easë fe a amamane hnyawa ka hape, ame la hne së hna amë panën ngöne la mele së tre huliwa i Akötresie. Kola anyipicin hnene la itre trenge ewekë së memine la itre huliwa së laka atraqatre la ihnimi së koi Iehova, nge easë a cilëgöline la mus i Nyidrë ka pë san, nge easë a hnime la atre easenyi së.​—Iobu 1:​9-​11; 2:​4, 5; Ite Edomë 27⁠:⁠11.

14. (a) Pine nemene matre hetre thangane ka loi e troa eköth amë la itre mekun göi huliwa ne cainöje trootro? (b) Nemene la aqane xome la huliwa ne cainöje trootro hnene la Itretre Anyipici Iehova ka nyimutre?

¹⁴ Ka lolo catr troa eköthe amë la itre nyine troa kuca, ene la troa sa ijin matre tru la huliwa hna troa kuca. Tui Iehova laka, hnei Nyidrëti hna eköthe amë la “hmekun” me ijin hnei Nyidrëti hna amekötin troa eatrën la aja i Nyidrë. (Esodo 9⁠:5; Mareko 1:​15) Maine ijij, tre, loi e troa hane cainöj ngöne la itre traeme hna sa ha ngöne la nöjei wiik. Kola e la itre thauzan la etrune la Itretre Anyipici Iehova ngöne la fene hnengödrai asë ka pionie ka ixatua, me xome ngöne la nöjei drai la lue hawa ne troa cainöjën la maca ka loi. Ame itre xan, itre thauzane la etrun tre itre ka pionie huti angatr, kösë lue hawa nge sin hna xom e nöjei drai matre troa cainöjën la maca ka loi. Ame koi itre pionie ka ketrepengön me itre mesinare, tre, tru catre kö la hawa hnei angatr hna xom troa cainöj. Ijije mina fe tro sa thele la itre ijine troa qaja la mejiune göne la Baselaia kowe la itre atr ka ajan troa hane drei së. (Ioane 4:​7-​15) Ame la aja së tre ene la troa hane pexej la aqane xome së la huliwa celë, thenge la hne së hna atreine troa kuca, ke hna ahnithe hë hnei Iesu ka hape: “Tro ha cainöjëne la maca ka loi celë ne la baselaia e cailo fene nyine anyipicine kowe la nöjei nöj ; ame hna traqa pi la pun.”​—Mataio 24⁠:14; Efeso 5:​15-​17.

15. Tune kaa la mekune i epun, nemene kepin matre ka ihmeku la eamo hna hamën ngöne 1 Korinito 15⁠:58 memine la huliwa ne cainöje i epun?

¹⁵ Kola caasi la Itretre Anyipici Iehova e cailo fen ngacama isa nöje i angatre kö, ngo angatr a ce xome la ketre hnëqa ka sisitria, ene la troa cainöj. Isa drenge hi angatr la enyipiewekën la eamo hna hamën hnei Tusi Hmitrötr koi angatr, kola hape: “Cile huti ju nyipunie, the enienije kö, nge catejë troa huliwa i Joxu pala hi, ke ate hë nyipunie laka, tha gufa kö la huliwa i nyipunie kowe la Joxu.”​—1 Korinito 15⁠:⁠58.

Revizio

• Ame ngöne la Iesu a ithuecatr troa “pane thele la baselaia,” nemene la hnei nyidrëti hna mekun laka loi e tro pë hë a amë pinën?

• Tune kaa la aqane tro sa goeëne la hnëqa së, ene la troa thele la itre ka nyipi ewekë ngöne la götrane la ngönetrei koi së, me kowe fe la itre atren la hnepe lapa së? Nemene la ixatua hna troa hamëne koi së hnei Akötresie?

• Nemene la itre götrane la huliwa ne Baselaia ka ijije tro sa hane xom?

[Iatr ne la götran 107]

Ame ngöne la nöjei nöj, kola cainöjën enehila la maca ka loi hnene la Itretre Anyipici Iehova qëmekene troa traqa la pun