Hnene La Angetre Isaraela Ekö Hna Isi Me Itre Xaa Nöj—Hapeu, Tro Kö Sa Hane Isi?
“MAINE tha tro kö epuni a hane isi me lepe la trongene isi Faras me Agele, tro ha humuthi epun!” Celë hi la hna qaja hnene la ketre sooce nazi ne Alema, kowe la itre Temoë Iehova ngöne lo Hnaaluene Isi Katru. Ngazo pe, manono ju kö la itre sooc hna itreqe. Pëkö ca Temoë Iehova ka keithenge la mekuna i angatr. Easa haine la aqane mele nyipici ne la itre trejin! Casi hi la aqane ujë së memine la itre trejine ekö qa Alema. Tha easë kö a hane lö hnine la itre isi, ngacama tro ju hë a humuthi së.
Atre hi së ka hape, ka isazikeu la mekuna së memine la itre xaa hmi. Ame koi angatr, hnëqa ne la itre keresiano troa isigöline la nöj. Öni angatr: ‘Hnene la nöje i Akötresieti ekö, Isaraela, hna isi. Haawe, qa së fe enehila troa hane isi.’ Loi e tro sa atre ka hape, isapengöne catre la aqane mel ne la angetre Isaraela ekö, memine la mel ne la nöje Iehova enehila. Hane hi la 5 lao ewekë ka isapengön.
1. CASI HI LA NÖJE I IEHOVA EKÖ
Ame ekö, casi hi la nöje i Iehova, nge hna hëne ka hape, Isaraela. Nge öni Nyidrë göi Isaraela: “Atu ka cong hune la itre xa nöj.” (Eso. 19:5) Nge hnei Iehova hna hamë götrane i angatr, me acile la itre ifego. Matre ame la Iehova up la nöje i Nyidrëti ekö troa isi, ke tha angatre fe kö a troa humuth la itre sine hmi angatr.a
Ame enehila, itre hlue i Iehova a xulu “qa ngöne la nöjei nöj, me nöjei tribu, me nöjei hane ngönetrei, me nöjei qene hlapa.” (Hna ama. 7:9) Matre, e tro angatr a hane isi, tro hë angatr e cili a humuth la itre sine hmi angatr.
2. IEHOVA LA KA UP LA NÖJE I NYIDRË TROA ISI
Ame ekö, hetre nyipi kepin matre Iehova a up la nöje i Nyidrë troa isi. Nyidrëti la ka amekötin la ijine tro la angetre Isaraela a isi. Iehova la ka upe la nöje i Nyidrë troa lep la angetre Kanana, ke itre ka kuci iöni, me ka kuca la itre huliwa ka sis, nge goi humuthe fe angatr la itre sipu nekö i angatr. Hnei Iehova hna amekötine koi Isaraela, troa lepe apatrene la angetre Kanana, wanga ajojezine jë angatr la nöje i Nyidrë. (Lev. 18:24, 25) Nge ame hë lo angetre Isaraela a traqa ngöne la Nöje Hna Thingehnaean, hnei Iehova hna nue angatr troa isi memine la itre ithupëjia. (2 Sam. 5:17-25) Ame la easa goeën, Iehova la ka amekötine kowe la nöje i Nyidrë troa isi. Eje hi, e tro angatr a ketre sipu mekun troa isi, tro ha luzi la tronge i angatr.—Num. 14:41-45; 2 A. l. ite jo. 35:20-24.
Ame enehila, Iehova a wathebo së troa isi. Itre nöj a isi göne la itre sipu aja i angatr, ngo tha göi Iehova kö. Eje hi, angatr a isi pi götran, me isi pi mani, me hune fë la itre mekuna i angatr me itre parti politik. Nge ame itre xan, angatr a isi pine la ëje i Akötresie matre isigöline la hmi, me lep la itre ithupëjia. Ngo ame ngöne la isi Amagedro, tro kö Iehova a thupëne la itre hlue i Nyidrë, me apatrene la itre ithupëjia. (Hna ama. 16:14, 16) Ame ngöne la isi cili, tha itre atre kö la ka troa isi, ngo trongene isi Iehova, ene la itre angela.—Hna ama. 19:11-15.
3. THA HNEI ISARAELA KÖ HNA HUMUTH LA ITRE KA LAPAUN
Akötresieti kö a isigöline la ketre nöj enehila, tune la aqane isigöli Isaraela ekö lo kola lepi Ieriko?
Ame ekö, hnene la trongene isi Isaraela, hna amelene pe la itre atr ka lapaun koi Iehova. Eje hi, Iehova kö la ka amekötin ka hape, drei la itre hna troa humuth. Hane hi la lue hna melëne ka anyipicine lai. Ame lo Iehova a upe la nöje i Nyidrë troa lep apatrene la nöje Ieriko, mele ju pe kö Rahaba me fami eahlo, hnene la lapaune i eahlo. (Ios. 2:9-16; 6:16, 17) Nge thupene lai, tha lep apatrene ju kö la traon ne Gibeona, ke, hnei angatr hna xoue Iehova Akötresie.—Ios. 9:3-9, 17-19.
Ame enehila, ame la itre nöje ka isi, angatr a humuth la itre ka lapaune koi Akötresie. Nge tru catre la itre hna humuth menun.
4. TRO ISARAELA A METRÖTRËNE LA ITRE HNA AMEKÖTIN HNEI AKÖTRESIE GÖNE LA AQANE TROA ISI
Ame ekö, Iehova a ajan tro la itre sooce i Isaraela a isi thenge la itre hna amekötin hnei Nyidrë. Ame itre xaa ijin, Nyidrëti a upi angatr troa “thele tingeting” memine la itre nöj ka lapa xötreithi angatr. (Deu. 20:10) Iehova fe a ajane matre tro palahi la itre sooce i Isaraela a porop, nge tro fe a wië la itre mekuna i angatr. Ketre, loi e tro fe a porop la itre götrane hnei angatr hna lapan. (Deu. 23:9-14) Ame la itre xaa nöj a isi, ke angatr a angazone la itre föe. Ngo hnei Iehova hna wathebone la angetre Isaraela troa kuca la huliwa cili. Ame pe, ijije hi tro la atre Isaraela a faipoipo memine la ketre föe ka qa ngöne la itre nöje hnei angatr hna lep. Ngo troa nu koi ca treu matre ijije jë troa faipoipo memine la föe.—Deu. 21:10-13.
Ame enehila, hetre hna amekötin hna acile göne la itre isi. Ngacama nyine loi la itre wathebo cili kowe la itre atrene la itre nöj, ngo tha hna metrötrëne kö itre ej.
5. AKÖTRESIE A XATUANE LA NÖJE I NYIDRË
Ame ngöne lo kola lepi Ieriko, hnei Iehova hna amele Rahaba me fami angeic. Ngo tune kaa la itre isi enehila, kolo kö amelene la itre ka lapaune koi Akötresie?
Ame ekö, hnei Iehova hna nyijëne la itre iamamanyikeu matre tro la nöje i Nyidrë a ngaane la itre ithupëjia. Tune kaa la aqane xatuane Iehova la itre sooce i Isaraela, troa lepe la nöje Ieriko? Jëne la ixatua i Iehova, hnene la angetre Isaraela hna aca tro sue, ame hna kei pi la ihag. Celë hi ka aijijë angatr troa thapa lai traon. (Ios. 6:20) Nge tune kaa la aqane ngaa angetre Amona? “Hnei Iehova hna kuiëne hui nyudeni la it’ etë ka tru qa hnengödrai . . . nge ala nyimu la angete meci hnei it’ etë ene la manie ka cat, nge xalaithe hi la ite tha i ite nekö i Isaraela hnei taua.”—Ios. 10:6-11.
Ame enehila, pë hmaca kö ixatua i Iehova kowe la itre isi e celë fen. Ame la Baselaia memine la joxu ne ej, ene Iesu, ke, “tha ka qaa kö la fen.” (Ioane 18:36) Satana la atrekë ewekëne la itre musi ne fen. Ka mama hnyawa hi la itre thiina i angeic ngöne la itre isi.—Luka 4:5, 6; 1 Ioane 5:19.
ITRE KA ISIGÖLINE LA TINGETING LA ITRE NYIPI KERESIANO
Tune la hne së hna ce wang, isapengöne catre la aqane mele i easë enehila memine la nöje Isaraela. Ame pe, hetre xaa kepin matre tha easë kö a hane isi. Ase hë Iehova qaja ekö ka hape, ame ngöne la itre drai ne la pun, ke ‘tha tro kö la itre hlue i Nyidrëti a inine troa isi.’ (Is. 2:2-4) Ketre, öni Iesu lo ka hape, ame la itretre drei nyidrë ke “itre trenyiwa kowe la fen.” Haawe, kolo hi lai a amamane ka hape, tha ka kuci politik kö angatr, me lö hnine la itre isi.—Ioane 15:19.
Hnei Iesu mina fe hna hmekëne la itretre drei nyidrë, göne la itre aqane ujë ka troa uku angatr troa lapa fë trenge hni, me pi isi. (Mat. 5:21, 22) Ngo hnei nyidrëti pe hna upi angatr troa “thele tingeting,” me hnime la itre ithupëjia.—Mat. 5:9, 44.
Nge tune kaa easë isa ala cas? Nyipici, tha easë kö a hane pi isi. Ngo hapeu, hetrenyi kö e kuhu hni së la ixele ma iwai ka troa thë la casi ne la ekalesia? Haawe, loi e tro sa isine matre xometrije qa kuhu hni së la itre itine cili.—Iako. 4:1, 11.
Tha easë kö a lö hnine la itre isi. Ngo easë pe a catre ihnimikeu me cas hnine la ekalesia. (Ioane 13:34, 35) Ketre, easa isine troa iananyi memine la kuci politik ke, easenyi hë tro Iehova a apatrene paluane la itre isi qa la fen.—Sal. 46:9.
a Ame itre xaa ijin, hnene la nöje Isaraela hna itö isi hmaca kö ngöne la nöj. Ngo ame la itre isi cili ke, tha ka amadrinë Iehova kö. (1 Ite jo. 12:24) Ame itre xaa ijin, hnei Iehova hna nue la itre isi cili, ke hnene la itre xaa tribu hna nuetriji Nyidrë me eni wathebo.—A. ame. 20:3-35; 2 A. l. ite jo. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.