INTERNET DZI AGBALẼDZRAƉOƑE
Gbetakpɔxɔ
INTERNET DZI AGBALẼDZRAƉOƑE
Eʋegbe
@
  • ɛ
  • ɛ̃
  • ɔ
  • ɔ̃
  • ɖ
  • ƒ
  • ɣ
  • ŋ
  • ʋ
  • BIBLIA
  • AGBALẼWO
  • KPEKPEWO
  • be nusɔsrɔ̃ 22 axa 153-axa 156 mm. 3
  • Ŋɔŋlɔawo Ŋudɔwɔwɔ Wòasɔ

Video aɖeke meli na esia o.

Taflatsɛ, kuxi aɖe do mo ɖa esime videoa nɔ ʋuʋum.

  • Ŋɔŋlɔawo Ŋudɔwɔwɔ Wòasɔ
  • Na Teokrasi Subɔsubɔ Suku ƒe Hehenana Naɖe Vi na Wò
  • Nyati Sia Tɔgbi
  • Na Nu Si Tae Nèxlẽ Ŋɔŋlɔa Ðo La Me Nakɔ
    Do Vevie Nuxexlẽ Kple Nufiafia
  • Ŋɔŋlɔawo Nuɖeɖe Nyuie
    Na Teokrasi Subɔsubɔ Suku ƒe Hehenana Naɖe Vi na Wò
  • Na Amewo Naxɔ Wò Nyawo Dzi Ase Ne Èle Nu Fiam
    Míaƒe Fiaɖuƒe Subɔsubɔdɔ—2010
  • Susuhehe Yi Ŋɔŋlɔawo Dzi Nyuie
    Do Vevie Nuxexlẽ Kple Nufiafia
Kpɔ Bubuwo
Na Teokrasi Subɔsubɔ Suku ƒe Hehenana Naɖe Vi na Wò
be nusɔsrɔ̃ 22 axa 153-axa 156 mm. 3

NUSƆSRƆ̃ 22

Ŋɔŋlɔawo Ŋudɔwɔwɔ Wòasɔ

Nukae wòle be nàwɔ?

Kpɔ egbɔ be ŋɔŋlɔ ɖesiaɖe ŋudɔwɔwɔ sɔ kple nya siwo ƒo xlãe eye wòwɔ ɖeka kple Biblia bliboa. Alesi woawɔ eŋudɔe nasɔ kple nusi “dɔla nuteƒewɔla kple aɖaŋudzela” ta hã.

Nukata Wòle Vevie?

Mawu ƒe Nya la fiafia nye agbanɔamedzi si nye ŋkubiãnya. Eƒe lɔlɔ̃nu enye be amewo nava “nyateƒe ƒe sidzedze la me.” (Tim. I, 2:3, 4) Esia da agba ɖe mía dzi be míafia Mawu ƒe Nya la wòasɔ pɛpɛpɛ.

NE MÍELE nu fiam amewo la, nu geɖe hiã wu Biblia ƒe kpukpuiwo xexlẽ dzro ko. Apostolo Paulo ŋlɔ na ehati Timoteo be: ‘Do vevie be nàtsɔ ɖokuiwò afia Mawu abe ame like kple dɔwɔla si mehiã be ŋu nakpee o, kpakple amesi ma nyateƒenya la me pɛpɛpɛ ene.’—Tim. II, 2:15.

Esia wɔwɔ bia be alesi míeɖea ŋɔŋlɔawo mee nawɔ ɖeka kple nusi Biblia la ŋutɔ fia. Ehiã be míabu nya siwo ƒo xlãe ŋu, ke menye be míatia nyagbɔgblɔ siwo nya se na mí ahatsɔ mía ŋutɔwo míaƒe nukpɔsusu akpee o. Yehowa to nyagblɔɖila Yeremya dzi xlɔ̃ nu le nyagblɔɖila siwo gblɔ be Yehowa ƒe numenya gblɔm yewole evɔ wònye “woawo ŋutɔ ƒe dzi ƒe ŋutega tom wole” ŋu. (Yer. 23:16) Apostolo Paulo xlɔ̃ nu Kristotɔwo be woagatsɔ amegbetɔ ƒe xexemenunya aƒo ɖi Mawu ƒe Nya lae o esi wòŋlɔ bena: “Míegbea ŋukpenanu ɣaɣlawo boŋ, eye míezɔna le aɖaŋu vɔ̃ me o, eye míebaɖa mawunya hã o.” Le ŋkeke mawo me la, wein sitsala anukwaremaɖilawo tɔa tsi woƒe wein la be wòasɔ gbɔ ne yewoakpɔ ga gbogbo. Míetɔa tsi Mawu ƒe Nya la to amegbetɔ ƒe xexemenunya tsɔtsɔ tsakae me o. Paulo gblɔ be: “Míele abe ame geɖe, siwo baɖa Mawu ƒe nya la ene o; ke boŋ abe vavãnyenye me kple Mawu me míetsɔnɛ tsonɛ gblɔa nya le Mawu ƒe ŋku me le Kristo me ene.”—Kor. II, 2:17; 4:2.

Ɣeaɖewoɣi la, àyɔ ŋɔŋlɔ aɖe atsɔ aɖo kpe gɔmeɖose aɖe dzii. Biblia la yɔ fũ kple gɔmeɖose siwo ana mɔfiame nyui mí le nɔnɔme vovovowo gbɔ kpɔkpɔ me. (Tim. II, 3:16, 17) Gake ele be nàka ɖe edzi be alesi nèwɔ eŋudɔe la sɔ pɛpɛpɛ eye be mèle ŋɔŋlɔa zãm madzemadzee, ahana wòadze abe ŋɔŋlɔae le egblɔm nenema ene evɔ wònye wòe le egblɔm o. (Ps. 91:11, 12; Mat. 4:5, 6) Ele be eŋudɔwɔwɔ nawɔ ɖeka kple Yehowa ƒe tameɖoɖo, eye wòasɔ ɖe Mawu ƒe Nya bliboa nu.

Gbɔgbɔ si dze le nya si gblɔm Biblia le me la kpɔkpɔ hã le ‘nyateƒenya la mama pɛpɛpɛ’ me. Menye “kpo” wònye nàtsɔ anɔ ame ƒom o. Subɔsubɔhakplɔla siwo tsi tre ɖe Yesu Kristo ŋu la yɔ nya tso Ŋɔŋlɔawo me, gake woŋe aɖaba ƒu nusiwo le kpekpem wu—esiwo ku ɖe ʋɔnu dzɔdzɔe dɔdrɔ̃ kple nublanuikpɔkpɔ kpakple nuteƒewɔwɔ ŋu—siwo nye nusiwo dim Mawu le la dzi. (Mat. 22:23, 24; 23:23, 24) Yesu ɖea Fofoa ƒe amenyenye fiana le Mawu ƒe Nya la fiafia me. Dzonɔameme si Yesu ɖe fia ɖe nyateƒea ŋu wɔ ɖeka kple lɔlɔ̃ deto si nɔ eme na amesiwo wòfia nui. Ele be míadze agbagba asrɔ̃ eƒe kpɔɖeŋu.—Mat. 11:28.

Aleke míawɔ aka ɖe edzi be míele ŋɔŋlɔ aɖe ŋudɔ wɔm alesi sɔ? Biblia xexlẽ edziedzi akpe ɖe mía ŋu. Ele be míaɖe ŋudzedzekpɔkpɔ afia be Yehowa na “dɔla nuteƒewɔla kple aɖaŋudzela,” siwo nye Kristotɔ amesiaminawo ƒe ha, amesiwo dzi wòtona naa gbɔgbɔmenuɖuɖu eƒemetɔ siwo nye xɔsetɔwo. (Mat. 24:45) Ðokuisinusɔsrɔ̃ kpakple hame ƒe kpekpewo dede kple gomekpɔkpɔ le wo me akpe ɖe mía ŋu nufiame siwo dɔla nuteƒewɔla kple aɖaŋudzela ƒe ha la nana la naɖe vi na mí.

Ne agbalẽ si nye Reasoning From the Scriptures le mia degbe me eye nèsrɔ̃ alesi nàzãe nyuie la, mɔfiame siwo hiã na mawunyakpukpui alafa geɖe siwo míezãna zi geɖe le míaƒe subɔsubɔdɔa wɔwɔ me la ŋudɔwɔwɔ anɔ bɔbɔe na wò. Ne èdi be yeazã ŋɔŋlɔ aɖe si gɔme mèse tututu o la, ɖokuibɔbɔ aʋã wò be nàwɔ numekuku si hiã ale be ne èle nu ƒom la, wòanye nyateƒenya la ŋudɔwɔwɔ pɛpɛpɛ.—Lod. 11:2.

Na Eŋudɔwɔwɔ Me Nakɔ. Ne èle nu fiam amewo la, kpɔ egbɔ be ɖekawɔwɔ si le nyati si me dzrom nèle kple ŋɔŋlɔ siwo zãm nèle dome la dze ƒã na wo. Ne nyabiasee nètsɔ do ŋgɔ na ŋɔŋlɔa xexlẽ la, ele be wò nyaselawo nakpɔ alesi ŋɔŋlɔa ɖo biabia ma ŋui. Ne ètsɔ ŋɔŋlɔa le kpe ɖom nya aɖe dzii la, kpɔ egbɔ be nusrɔ̃via kpɔ alesi mawunyakpukpuia de nyaa dzii la dze sii nyuie.

Ŋɔŋlɔawo xexlẽ ko—ne enye kple gbeteteɖedzi gɔ̃ hã—ɖeɖe mesɔ gbɔ o. Ðo ŋku edzi be ame akpa gãtɔ menya Biblia nyuie o eye ɖewohĩ womase wò nya la me le exexlẽ zi ɖeka ko me o. He susu yi mawunyakpukpuia ƒe akpa si wɔ ɖeka tẽ kple nya si me dzrom nèle la dzi.

Zi geɖe esia bia be nàtɔ asi nya vevi siwo ku ɖe nya si me dzrom nèle ŋu tẽ la dzi. Ewɔwɔ mɔnu bɔbɔetɔ enye be nàgbugbɔ susu veviawo agblɔ. Ne ame ɖekae nèle nu ƒom na la, àte ŋu abia nya aɖe si ana be wòakpɔ nya veviawo adze sii. Ne nuƒola aɖewo le nu ƒom na amewo ƒe ƒuƒoƒo aɖe la, woɖonɛ be yewoazã nya bubu siwo ƒe gɔmesese sɔ kple esiwo yewozã la alo agbugbɔ nya bliboa agblɔ le mɔ bubu nu. Gake ne èɖoe be yeawɔe alea la, kpɔ nyuie be kadodo si le nya si gblɔm nèle kple esi le ŋɔŋlɔa me nyawo dome la nagabu ɖe nyaselawo o.

Esi nètɔ asi nya veviawo dzi la, èɖo gɔmeɖoanyi nyui aɖe anyi. Azɔ yi edzi kple numeɖeɖe si hiã. Ðe nèƒo nu tso ŋɔŋlɔa ŋu ale be susu si ta nèle mawunyakpukpuia zãm la dze ƒã do ŋgɔa? Ne èƒo nu tso eŋu la, ekema fia asi alesi nya siwo nèna wòɖe dzesi la wɔ ɖeka kple nusiwo nèna wò nyaselawo nɔ mɔ kpɔm na lae. Na ƒomedodo si le wo dome nadze nyuie. Ne mèƒo nu tso mawunyakpukpuia ŋu wòdze ƒã alea do ŋgɔ o gɔ̃ hã la, ele be nàyi edzi kple numeɖeɖe si hiã.

Farisitɔwo bia nya aɖe Yesu si wobu be eŋuɖoɖo asesẽ ŋutɔ, be: “Woɖe mɔ na ame bena, wòaɖe asi le srɔ̃a ŋu le nya sia nya ŋuti mahã?” Yesu tu eƒe ŋuɖoɖoa ɖe Mose I, 2:24 dzi. De dzesii be nyaa ƒe akpa aɖe dzi koe wòhe susu yii, eye le esia megbe wòfia alesi woawɔ edzii. Esi Yesu fia asi nya si nye be ŋutsu kple nyɔnu azu “ŋutilã ɖeka” vɔ la, eƒo eta be: “Azɔ nusi ke Mawu bla la, ame nagamã eme o.”—Mat. 19:3-6.

Numeɖeɖe agbɔsɔsɔme kae hiã be nàna ŋɔŋlɔawo ŋudɔwɔwɔ me nakɔ? Wò nyaselawo ƒe ŋutete kple nya si me dzrom nèle ƒe vevienyenye dzie wòanɔ te ɖo. Ðoe wò taɖodzinui be nyawo gɔmesese nanɔ bɔbɔe eye woanɔ tẽ.

Dzro Ŋɔŋlɔawo Me Kple Amewo. Dɔwɔwɔwo 17:2, 3 gblɔ tso apostolo Paulo ƒe subɔsubɔdɔ wɔwɔ le Tesalonika ŋu be ‘edzro ŋɔŋlɔawo me kple amewo.’ Esia nye nɔnɔme si wòle be Yehowa subɔla ɖesiaɖe nadze agbagba atu ɖo. Le kpɔɖeŋu me, Paulo gblɔ nya siwo ku ɖe Yesu ƒe agbenɔnɔ kple eƒe subɔsubɔdɔ ŋu, eɖee fia be wogblɔ esiawo ŋu nya ɖi le Hebri Ŋɔŋlɔawo me, eye eyome wògblɔ nyataƒonya ʋãme aɖe be: “Amesiae nye Kristo Yesu, amesi ŋutinya gblɔm mele le mia fiam.”

Esi Paulo nɔ agbalẽ ŋlɔm na Hebritɔwo la, eyɔ nya zi geɖe tso Hebri Ŋɔŋlɔawo me. Zi geɖe ne edi be yeate gbe ɖe nya aɖe dzi alo akɔ eme la, etɔa asi nya ɖeka alo nyagbɔgblɔ ʋɛ aɖewo ko dzi eye wòfiaa nusi ŋu wòku ɖo. (Heb. 12:26, 27) Paulo yɔ nya tso Psalmo 95:7-11 le ŋutinya si le Hebritɔwo ta 3 me. De dzesii be eyi edzi kɔ nu me yi ŋgɔe le eƒe akpa etɔ̃ ŋu: (1) nya si wogblɔ tso dzia ŋu (Heb. 3:8-12), (2) nusi nyagbɔgblɔ “Egbegbe” fia (Heb. 3:7, 13-15; 4:6-11), kple (3) gɔmesese si le nyagbɔgblɔ: “Ne woahade nye dzudzɔ la me fĩ” ŋu (Heb. 3:11, 18, 19; 4:1-11). Dze agbagba nàsrɔ̃ kpɔɖeŋu ma ne èle ŋɔŋlɔ ɖesiaɖe ŋudɔ wɔm.

De dzesi alesi Yesu dzro Ŋɔŋlɔawo mee wòsɔ nyuie le nuŋlɔɖi si le Luka 10:25-37 me. Ŋutsu aɖe si bi nyuie ɖe Sea me biae be: “Nufiala, nuka mawɔ, be manyi agbe mavɔ dome mahã?” Le eŋuɖoɖo me la, gbã Yesu bia tso ŋutsua si be wòagblɔ eƒe nukpɔsusu le nyaa ŋu, eye eyome Yesu te gbe ɖe alesi wòle vevie be woawɔ ɖe nya si Mawu ƒe Nya la gblɔ dzi. Esi wòdze ƒã be ŋutsua menɔ nusi wòfia gɔme sem o la, Yesu dzro mawunyakpukpuia me nya ɖeka ko me yi ŋgɔe—eyae nye ‘ame havi.’ Le esi teƒe be wòaɖe nya ma gɔme ko la, ezã kpɔɖeŋu aɖe be wòakpe ɖe ŋutsua ŋu be eya ŋutɔ naɖo nyataƒoƒo si sɔ gbɔ boŋ.

Eɖe dzesi be ne Yesu le nya ŋu ɖom la, menye ɖeko wòyɔa mawunyakpukpui si ana ŋuɖoɖoa nadze ƒã ko o. Edzroa nya si wogblɔ le afima me eye wòwɔa eŋudɔ wòsɔna ɖe biabia si le tò me la nu.

Esi Zadukitɔwo nɔ nya hem tso tsitretsitsi mɔkpɔkpɔa ŋu la, Yesu he susu yi Mose II, 3:6 ƒe akpa vevi ɖeka ko dzi. Gake menye ɖeko wòyɔ ŋɔŋlɔ ma ko evɔ o. Edzro eme be wòadze ƒã be tsitretsitsia nye Mawu ƒe tameɖoɖo ƒe akpa aɖe.—Mar. 12:24-27.

Ne èbi ɖe alesi nàdzro Ŋɔŋlɔawo me pɛpɛpɛ wòasɔ nyuie me la, ana nàwɔ ŋgɔyiyi geɖe le wò nufiala nyui zuzu me.

ALESI NÀWƆ ŊUTETE SIA NASU ASIWÒ

  • Xlẽ Biblia la ɣesiaɣi. Srɔ̃ Gbetakpɔxɔ nyuie eye nàdzra ɖo ɖe hamea ƒe kpekpewo ŋu nyuie.

  • Kpɔ egbɔ be yese ŋɔŋlɔ ɖesiaɖe si yedi be yeazã la me nyawo gɔme. Xlẽ mawunyakpukpuia nyuie be nàse nya si gblɔm wole la gɔme pɛpɛpɛ.

  • Na numekuku wɔwɔ le míaƒe Kristotɔwo ƒe agbalẽwo me nazu numame na wò.

DƆDASI: Dzro gɔmesese si le Petro II, 3:7 me nyawo ŋu me. Ðe gɔmesesea ɖo kpe edzi be woatsɔ dzo atsrɔ̃ anyigba la? (Ne èle “anyigba” me ɖem la, bu nusi “dziƒo” hã fia ŋu. Mawunyakpukpui kawoe ɖee fia be woate ŋu azã “anyigba” le kpɔɖeŋu nyagbɔgblɔ me wòatsi tre ɖi na nu bubu? Ameka alo nuka tututue woatsrɔ̃, abe alesi kpukpui 7 lia fia ene? Aleke esia wɔ ɖeka kple nusi dzɔ le Noa ƒe ŋkekea mee, esi ƒe nya wogblɔ le kpukpui 5 kple 6 lia me?)

    Eʋegbegbalẽwo (1983-2025)
    Do Le Eme
    Ge Ɖe Eme
    • Eʋegbe
    • Ɖoe Ɖe Ame Aɖe
    • Tiatiawo
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ezazã Ŋuti Ɖoɖo
    • Ameŋunyatakaka Ŋuti Ɖoɖo
    • Ameŋunyatakaka Ƒe Tiatiawɔƒe
    • JW.ORG
    • Ge Ɖe Eme
    Ɖoe Ɖe Ame Aɖe