Ενόραση στο Νου και στον Κόσμο του Ανθρώπου των Πάγων

ΑΣ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΜΕ στον Έτσε. Ήταν πρωτόγονος, ανόητος και ακαλαίσθητος; Τι αποκαλύπτουν τα σκεύη, τα όπλα και τα ρούχα του;

Τα όπλα του αποκαλύπτουν ότι ο Έτσε είχε εξαιρετικές γνώσεις βαλλιστικής. Τα δύο τελειωμένα βέλη είχαν τα χαρακτηριστικά φτερά στο πίσω μέρος. Τα φτερά ήταν κολλημένα σε γωνία ώστε να κάνουν το βέλος να στριφογυρίζει ενώ πετούσε, επιτρέποντας αρκετά μεγάλο βαθμό ακρίβειας σε εμβέλεια περίπου 30 μέτρων. Τα δερμάτινα ρούχα του (διάφορα δέρματα ζώων) μας λένε κάτι για τα γούστα εκείνης της περιόδου. Σήμερα, ένα ένδυμα δεν πρέπει απλώς να καλύπτει αλλά και να ικανοποιεί ορισμένες αισθητικές απαιτήσεις. Αλλά τι συνέβαινε στις ημέρες του Έτσε; Περιγράφοντας τα ευρήματα, το περιοδικό Τάιμ (Time) αναφέρει: «Το ριχτό ένδυμα ήταν επιδέξια ραμμένο με πανωβελονιά και οι κλωστές ήταν από τένοντες ή φυτικές ίνες, σε σχέδιο που μοιάζει με μωσαϊκό». Τόσο τα κομμάτια όσο και ο σκόπιμος τρόπος με τον οποίο είχαν ραφτεί συνέβαλλαν στη δημιουργία «ενός είδους πάτσγουορκ», λέει το βιβλίο Ο Άνθρωπος στον Πάγο (Der Mann im Eis). Πάνω από το χιτώνα, ο Άνθρωπος των Πάγων φορούσε «έναν υφαντό μανδύα από χόρτο, ιδανικό για προστασία από το κρύο, ο οποίος στη διάρκεια της ξεκούρασης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως ‘στρώμα’ για να απομονώσει το σώμα του από το έδαφος».—Φόκους (Focus).

Επίσης παρατηρήθηκε «ένας απρόσμενος βαθμός επιτήδευσης» στον εξοπλισμό του, σχολιάζει το περιοδικό Τάιμ. Το μαχαίρι, για παράδειγμα, συνοδευόταν από «μια καλοφτιαγμένη θήκη, κατασκευασμένη από πλεγμένη βλάστηση». Ο Άνθρωπος των Πάγων, λοιπόν, προφανώς έζησε σε μια εποχή που ήταν αληθινά «πλούσια και έντονη πολιτιστικά», όπως την ορίζει ο Τζιοβάνι Μαρία Πάτσε στο βιβλίο του Οι Ιταλοί της Λίθινης Εποχής (Gli italiani dell’Età della pietra).

Θα μπορούσε επίσης να γίνει μνεία για τα μανιτάρια που βρέθηκαν κοντά στον Έτσε. Ίσως χρησίμευαν ως προσάναμμα, αλλά το πιθανότερο, λένε οι ειδικοί, είναι ότι ο Άνθρωπος των Πάγων τα είχε μαζί του για τις αντιβιοτικές και θεραπευτικές τους ιδιότητες, και αυτά ήταν μέρος ενός φορητού «κουτιού πρώτων βοηθειών».

Το αισθητικό γούστο, η διανοητική ικανότητα, η γνώση για τη θεραπεία ασθενειών και η τεχνογνωσία στους τομείς της μεταλλουργίας, της γεωργίας και της τέχνης—όλα δείχνουν, σε αντίθεση με την εικόνα που παρουσιάζεται συχνά, ότι οι σύγχρονοι του Ανθρώπου των Πάγων είχαν γνώσεις και ήταν επιδέξιοι σε διάφορους τομείς. Ο Βρετανός αρχαιολόγος Δρ Λόρενς Μπάρφιλντ δήλωσε: «Ελάχιστοι από εμάς σήμερα έχουν κάποια από τις ικανότητες που θα είχαν οι περισσότεροι άνθρωποι στη διάρκεια της τέταρτης χιλιετίας [Π.Κ.Χ.]». Τα εκλεπτυσμένα γούστα τους φαίνονται, για παράδειγμα, σε καλλιτεχνικές απεικονίσεις και μεταλλικά και κεραμικά τεχνουργήματα που βρίσκονται σε τάφους.

Το Θρησκευτικό Κλίμα

«Από όσα έχουν ανακαλύψει οι ειδικοί, ποτέ δεν υπήρξε λαός, οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο, που να μην ήταν θρησκευόμενος με κάποια έννοια», λέει Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (The New Encyclopædia Britannica). Αναφερόμενο στον εξέχοντα ρόλο που έπαιξε η θρησκεία στην αρχαιότητα, το Λεξικό των Θρησκειών (Dizionario delle religioni) αναφέρει ότι, «σε σύγκριση με τα όσα χρησιμοποιούσαν στην καθημερινή ζωή, ένα δυσανάλογο ποσό αγαθών και δραστηριοτήτων αφιερωνόταν σε θρησκευτικούς σκοπούς».

Το θρησκευτικό συναίσθημα της εποχής του Έτσε ήταν προφανώς πολύ αναπτυγμένο. Σε πολλά μέρη, έχουν βρεθεί αρχαίοι χώροι ταφής που βεβαιώνουν την ποικιλία και τον πλούτο των επικήδειων τελετουργιών. Έχουν επίσης βρεθεί δεκάδες πήλινα ειδώλια τα οποία απεικονίζουν θεότητες που ανήκουν σε κάποιο αρχαίο πάνθεον.

Αρχαία Ανθρώπινη Ιστορία και Αγία Γραφή

Οι πολιτισμοί που έρχονται στο φως από την έρευνα τη σχετική με την αρχαιότητα, λοιπόν, ήταν πολύ πολύπλοκοι. Δεν δίνεται η εντύπωση πρωτόγονων πολιτισμών που προσπαθούν, ανάμεσα σε άπειρες δυσκολίες, να κάνουν σχεδόν ανεπαίσθητη πρόοδο προς μια πλήρως σχηματισμένη κοινωνία. Σύμφωνα με την άποψη των ιστορικών, οι κοινότητες είχαν διάφορα μεγέθη αλλά ήταν πλήρως σχηματισμένες.

Αυτό έχει νόημα για όποιον μελετάει την Αγία Γραφή. Το βιβλίο της Γένεσης δείχνει ότι πολύ νωρίς στην ανθρώπινη ιστορία—και ιδιαίτερα καθώς το ανθρώπινο γένος ‘διασκορπίστηκε στο πρόσωπο όλης της γης’—εμφανίστηκαν πολύπλοκοι και πλήρως σχηματισμένοι πολιτισμοί, τα μέλη των οποίων είχαν διανοητικές και πνευματικές ικανότητες.—Γένεσις 11:8, 9.

Η Αγία Γραφή πιστοποιεί ότι οι άνθρωποι κατείχαν τεχνικές και καλλιτεχνικές ικανότητες ακόμη και από αρχαιοτάτων χρόνων, όπως τη σφυρηλάτηση «παντός εργαλείου χαλκού και σιδήρου». (Γένεσις 4:20-22) Σύμφωνα με το Βιβλικό υπόμνημα, τα ανθρώπινα όντα είχαν ανέκαθεν τη συνειδητή επιθυμία να λατρεύουν κάποιο θεό. (Γένεσις 4:3, 4· 5:21-24· 6:8, 9· 8:20· Εβραίους 11:27) Παρότι η θρησκευτικότητά του μειώθηκε με το πέρασμα του χρόνου, ο άνθρωπος παραμένει «αθεράπευτα θρήσκος», λέει Η Νέα Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα.

Η Αναζήτηση της Προέλευσης

Μολονότι η αρχαιολογική έρευνα δεν είναι σε θέση να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που έχει εγείρει η ανακάλυψη του Έτσε, εντούτοις μας έχει δώσει τη δυνατότητα να αποκτήσουμε κάποια ενόραση στον κόσμο στον οποίο έζησε—έναν πολύπλοκο κόσμο, πολύ διαφορετικό από τη συνηθισμένη εικόνα των λεγόμενων προϊστορικών χρόνων. Ήταν πολύ πιο σύγχρονος από ό,τι πιστεύουν πολλοί.

Συμπερασματικά, εκτός από τα γεγονότα που προκύπτουν από την εμφάνιση και τα αποκτήματα του Ανθρώπου των Πάγων, όπως δήλωσε το περιοδικό Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (National Geographic), «σχεδόν οτιδήποτε άλλο που τον αφορά είναι εν μέρει μυστήριο, εν μέρει εικασία». Στο μεταξύ, ο Έτσε βρίσκεται σε έναν ψυχρό θάλαμο στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας, ενώ πάνω από 140 αυθεντίες σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους προσπαθούν να λύσουν περαιτέρω μυστήρια του Ανθρώπου των Πάγων που γύρισε από το κρύο.

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Ιατροδικαστές εξετάζουν το σώμα του Ανθρώπου των Πάγων στο Ίνσμπρουκ

[Ευχαριστίες]

Foto: Archiv Österreichischer Alpenverein/Innsbruck, S.N.S. Pressebild GmbH