Ματιές στον Κόσμο

Φτώχεια και Περιβάλλον

Παρά την οικονομική ανάπτυξη, πάνω από 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμια ζουν ακόμη με λιγότερα από δύο δολάρια (περ. 620 δρχ.) τη μέρα. Η φτώχεια, αναφέρει μια έκθεση του Ο.Η.Ε., όχι μόνο παραμένει αλλά και επιδεινώνεται. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι κερδίζουν λιγότερα σήμερα από όσα κέρδιζαν πριν από 20, 30, ή και 40 χρόνια. Αυτό, με τη σειρά του, συντελεί στην καταστροφή του περιβάλλοντος, καθώς «η φτώχεια επιβάλλει την άμεση εκμετάλλευση των φυσικών πόρων η οποία ματαιώνει κάθε μακροπρόθεσμη προσπάθεια διατήρησης», αναφέρει το περιοδικό Πηγές της ΟΥΝΕΣΚΟ (UNESCO Sources). «Με τους τωρινούς ρυθμούς, τα δάση στην Καραϊβική θα έχουν εξαφανιστεί πλήρως σε λιγότερο από 50 χρόνια . . . Σε διάφορες χώρες η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη: Στις Φιλιππίνες θα υπάρχουν δάση ακόμη 30 χρόνια, στο Αφγανιστάν 16 χρόνια και στο Λίβανο 15 χρόνια».

Ο Κίνδυνος της Απόγνωσης

«Οι επιστήμονες . . . λένε ότι η απόγνωση μπορεί να βλάψει την καρδιά τόσο όσο και το να καπνίζετε 20 τσιγάρα τη μέρα», αναφέρει η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) του Λονδίνου. «Από μια τετραετή μελέτη σε περίπου 1.000 μεσήλικους Φινλανδούς διαπιστώθηκε ότι η απόγνωση οδηγεί σε πολύ αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης, δηλαδή σκλήρυνσης των αρτηριών». Η μελέτη έδειξε ότι η ψυχική κατάσταση κάποιου μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την υγεία του. «Διαπιστώνουμε σταθερά ότι η ψυχολογική και η συναισθηματική κατάσταση παίζουν ρόλο στην υγεία», είπε η Δρ Σούζαν Έβερσον, επικεφαλής της έρευνας. «Οι γιατροί χρειάζεται να καταλάβουν ότι η απελπισία έχει αρνητικό αντίκτυπο και επιβαρύνει την ασθένεια. Οι άνθρωποι χρειάζεται να αναγνωρίσουν πως όταν νιώθουν απελπισμένοι και έχουν το αίσθημα της απόγνωσης πρέπει να ζητούν βοήθεια».

Χρόνια στην Κίνηση

Οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων της Ιταλίας δαπανούν πολύ χρόνο για να πάνε από το σπίτι τους στην εργασία ή στο σχολείο και να επιστρέψουν. Πόσο χρόνο; Σύμφωνα με την ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση Λεγκαμπιέντε, οι πολίτες της Νάπολης δαπανούν 140 λεπτά για μετακινήσεις κάθε μέρα. Αν θεωρήσουμε ότι ο μέσος όρος ζωής είναι 74 χρόνια, τότε ο κάτοικος της Νάπολης θα χάσει 7,2 χρόνια από τη ζωή του παγιδευμένος στην κίνηση. Ο κάτοικος της Ρώμης, που δαπανάει 135 λεπτά ταξιδεύοντας κάθε μέρα, θα χάσει 6,9 χρόνια. Η κατάσταση είναι σχεδόν εξίσου άσχημη στις άλλες πόλεις. Οι άνθρωποι στην Μπολόνια θα χάσουν 5,9 χρόνια και στο Μιλάνο 5,3 χρόνια, αναφέρει η εφημερίδα Λα Ρεπούμπλικα (La Repubblica).

Η Ώρα στη Μέση Ανατολή

Οι διαφορές της ώρας είναι περίπλοκο θέμα στη Μέση Ανατολή. Ένα παράδειγμα είναι το Ιράν, το οποίο επί χρόνια «βάζει τα ρολόγια του τρεισήμισι ώρες μπροστά από το Μέσο Χρόνο Γκρίνουιτς (GMT) αντί να χρησιμοποιεί πλήρεις ώρες, όπως κάνουν οι περισσότερες χώρες», αναφέρει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). «Για να ακούσετε, ας πούμε, τις πρωινές ειδήσεις των 5 από την Παγκόσμια Υπηρεσία του BBC, πρέπει να ανοίξετε το ραδιόφωνο στις 8:30 και να προσπαθήσετε να αγνοήσετε τις καμπάνες του Μπιγκ Μπεν που θέλουν να βγάλουν το ρολόι σας ψεύτη». Μάλιστα, ενώ στην περιοχή γενικά η αλλαγή της ώρας γίνεται το τελευταίο σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου, πέρυσι το Ισραήλ άλλαξε ώρα στις 13 Σεπτεμβρίου. Είναι επίσης δύσκολο να καθοριστεί το τέλος της εβδομάδας. Στις περισσότερες χώρες στην περιοχή του Περσικού Κόλπου, οι άνθρωποι δεν εργάζονται την Πέμπτη και την Παρασκευή. Ωστόσο, στην Αίγυπτο και στις περισσότερες γειτονικές της χώρες, το τέλος της εβδομάδας πέφτει Παρασκευή και Σάββατο, ενώ στο Λίβανο πέφτει Σάββατο και Κυριακή. «Ένας ταξιδιώτης που σκοπεύει να φτάσει στο Αμπού Ντάμπι, ας πούμε, την Τετάρτη το μεσημέρι και κατόπιν να πετάξει για Βηρυτό την Παρασκευή το βράδυ, θα έχει εγγυημένο ένα τετραήμερο “σαββατοκύριακο”. Οι εργασιομανείς αρκεί να ακολουθήσουν την αντίστροφη διαδρομή», σημειώνει η ίδια εφημερίδα.

Φόβοι για τη Γαλλική

Εκπρόσωποι του γαλλόφωνου κόσμου πρόσφατα παρακολούθησαν μια τριήμερη διάσκεψη που διεξάχθηκε στο Ανόι του Βιετνάμ προκειμένου να γιορτάσουν «την παγκοσμιότητα της γαλλικής γλώσσας», ανέφερε η εφημερίδα Λε Φιγκαρό (Le Figaro) του Παρισιού. Η γαλλική μιλιέται από 100 και πλέον εκατομμύρια άτομα. Στην ακμή της, το 17ο αιώνα, η γαλλική ήταν η γλώσσα της διεθνούς διπλωματίας. «Στη διαιρεμένη Ευρώπη, οι πόλεμοι και οι αψιμαχίες τερματίζονταν με συνθήκες ειρήνης γραμμένες στη γαλλική», γράφει η εφημερίδα. Τώρα, όμως, η γαλλική γλώσσα «αναζητά τη θέση της στον κόσμο». Η μείωση της χρήσης της γαλλικής μπορεί να αποδοθεί στην άνοδο της αγγλικής, κυρίως ως γλώσσας του εμπορίου. Σε μια απόπειρα να γεφυρώσει αυτό το χάσμα, ο Γάλλος πρόεδρος ενθάρρυνε την προώθηση της γαλλικής στην υπερλεωφόρο πληροφοριών. Ωστόσο, ένας πολιτικός, εκφράζοντας τους φόβους του για το μέλλον της γαλλικής, είπε: «Η χρήση της γαλλικής γλώσσας ανά τον κόσμο δεν ενδιαφέρει την κοινή γνώμη, τα μέσα ενημέρωσης ή τους πολιτικούς. Αυτή η έλλειψη ενδιαφέροντος πιθανώς είναι ακόμη πιο χαρακτηριστική στη Γαλλία από ό,τι σε άλλες χώρες».

Προσπάθειες για τον Τερματισμό της Δωροδοκίας

Στην Κίνα λέγεται χουιλού· στην Κένυα, κίτου κιντόνγκο. Το Μεξικό χρησιμοποιεί τον όρο ούνα μορδίδα· η Ρωσία, φσιάτκα· και η Μέση Ανατολή, μπαξίς. Σε πολλές χώρες, η δωροδοκία είναι τρόπος ζωής, και μερικές φορές είναι ο μόνος τρόπος για να γίνουν συναλλαγές, για να βρεθούν ορισμένα είδη, ή ακόμη και για να απονεμηθεί δικαιοσύνη. Πρόσφατα, όμως, 34 κράτη υπέγραψαν μια συνθήκη με σκοπό την εξάλειψη της δωροδοκίας στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα 29 μέλη του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη, μαζί με την Αργεντινή, τη Βουλγαρία, τη Βραζιλία, τη Σλοβακία και τη Χιλή. Επίσης, μέτρα κατά της διαφθοράς των επισήμων παίρνουν οι ανώτεροι οικονομικοί οργανισμοί του κόσμου—η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτά τα μέτρα πάρθηκαν όταν μια έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας έδειξε ότι το 40 τοις εκατό των επιχειρήσεων σε 69 χώρες κατέφευγε στη δωροδοκία. Αυτοί οι δύο οργανισμοί τώρα εξετάζουν τη διακοπή παροχής κεφαλαίων στις χώρες που παραβλέπουν τη διαφθορά.

Μανία για Κάμπιες

Οι κάμπιες μοπάνε αποτελούν εδώ και καιρό μέρος της διατροφής των φτωχών στις αγροτικές περιοχές της Νότιας Αφρικής, οι οποίοι εξαρτώνται από αυτές ως πηγή πρωτεϊνών. Αυτές οι κάμπιες, που είναι απόγονοι της αυτοκρατορικής κάμπιας, παίρνουν το όνομά τους από το δέντρο μοπάνε από το οποίο τρέφονται. Τον Απρίλιο και το Δεκέμβριο, οι γυναίκες μαζεύουν τις κάμπιες και, αφού αφαιρέσουν τα εντόσθια, τις βράζουν και κατόπιν τις ξεραίνουν στον ήλιο. Ως προς τις πρωτεΐνες, το λίπος, τις βιταμίνες και τη θερμιδική αξία ανταγωνίζονται το κρέας και το ψάρι. Τώρα, όμως, η κάμπια μοπάνε γίνεται μόδα σε εστιατόρια της Νότιας Αφρικής. Αυτή η μόδα έχει εξαπλωθεί επίσης στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, και αυτό έχει αναστατώσει τον αγροτικό πληθυσμό της Αφρικής. Γιατί; «Καθώς η ζήτηση αυξάνει, υπάρχει ανησυχία για το αν θα επιζήσει το είδος», δηλώνει η εφημερίδα Δε Τάιμς (The Times) του Λονδίνου. Ήδη, «οι μοπάνε έχουν εξαφανιστεί από μεγάλες περιοχές των γειτονικών χωρών Μποτσουάνα και Ζιμπάμπουε».

Ανεπανόρθωτη η Βλάβη από το Κάπνισμα;

Η βλάβη που προξενεί το κάπνισμα στις αρτηρίες μπορεί να είναι μόνιμη, λέει μια πρόσφατη μελέτη. Στο Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (The Journal of the American Medical Association), οι ερευνητές ανέφεραν ότι τόσο το κάπνισμα όσο και η παθητική έκθεση σε καπνό μπορούν να βλάψουν ανεπανόρθωτα τις αρτηρίες. Στη μελέτη συμμετείχαν 10.914 άντρες και γυναίκες 45 ως 65 ετών. Η ομάδα περιλάμβανε καπνιστές, πρώην καπνιστές, μη καπνιστές που εκτίθονταν τακτικά σε καπνό και μη καπνιστές που δεν εκτίθονταν τακτικά σε καπνό. Οι ερευνητές μέτρησαν με υπέρηχους το πάχος της καρωτιδικής αρτηρίας στο λαιμό. Αυτές οι μετρήσεις επαναλήφθηκαν τρία χρόνια αργότερα.

Όπως αναμενόταν, οι τακτικοί καπνιστές είχαν σημαντική αύξηση στη σκλήρυνση των αρτηριών τους—50 τοις εκατό για τα άτομα που, κατά μέσο όρο, κάπνιζαν ένα πακέτο τσιγάρα τη μέρα επί 33 χρόνια. Οι αρτηρίες των πρώην καπνιστών επίσης στένεψαν, με ρυθμό 25 τοις εκατό πιο γρήγορα από εκείνες των μη καπνιστών—ακόμη και σε μερικούς που είχαν κόψει το κάπνισμα πριν από 20 χρόνια. Οι μη καπνιστές που εκτίθονταν σε καπνό παρουσίασαν 20 τοις εκατό μεγαλύτερη αρτηριακή στένωση από εκείνους που δεν εκτίθονταν σε καπνό. Σύμφωνα με τη μελέτη, υπολογίζεται ότι 30.000 ως 60.000 θάνατοι κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο μπορούν να αποδοθούν στην παθητική έκθεση σε καπνό.

Δεν Έγινε Λίφτινγκ στο Πρόσωπο

Έπειτα από έργα αποκατάστασης που διήρκεσαν εφτά χρόνια, η Σφίγγα της Αιγύπτου τελικά απαλλάχτηκε από τις σκαλωσιές που την περιέβαλλαν. «Χρησιμοποιήθηκαν 100.000 πέτρες από το 1990 ως το 1997 για να αποκατασταθεί η Σφίγγα», είπε ο Αχμέντ αλ-Χαγκάρ, διευθυντής της υπηρεσίας αρχαιοτήτων της περιοχής. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι το σχολαστικό έργο αποκατάστασης δεν περιέλαβε το φθαρμένο πρόσωπο «του ασβεστολιθικού κολοσσού που είναι μισός λιοντάρι και μισός άνθρωπος».