Προσπάθειες για Ευρωπαϊκή Ενότητα

Από τον ανταποκριτή του «Ξύπνα!» στο Λουξεμβούργο

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο οι χώρες της δυτικής Ευρώπης αντιμετώπισαν ένα τρομακτικό έργο οικονομικής ανασυγκροτήσεως. Οι βιομηχανίες των ήσαν ερειπωμένες και οι λαοί των πτωχοί. Η ίδρυσις ελευθέρου διεθνούς εμπορίου και στενότερης συνεργασίας ήταν μια λογική ανταπόκρισις στην περίστασι. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 ένα επιπρόσθετο κίνητρο για την ένωσι αυτών των χωρών ήταν ο φόβος πολλών Ευρωπαίων ότι η απειλή της Σοβιετικής επιθέσεως ηύξανε.

Τι μέτρα ελήφθησαν γι’ αυτόν το σκοπό; Τι προοπτικές υπάρχουν τώρα για μεγαλύτερη ενότητα στο μέλλον;

Αρχικές Προσπάθειες

Ύστερ’ από μακρά προετοιμασία, το Συμβούλιον της Ευρώπης ιδρύθηκε τον Μάιο του 1949. Ο σκοπός αυτού του οργανισμού είναι να ενθαρρύνη στενώτερη ενότητα μεταξύ των δεκαοκτώ περίπου εθνών-μελών του, ώστε να επιτευχθή οικονομική και κοινωνική πρόοδος. Το Συμβούλιο, εν τούτοις, δεν έχει πραγματική δύναμι. Μπορεί να επιδιώκη τον σκοπόν του κάνοντας μόνο συστάσεις στις κυβερνήσεις-μέλη.

Αλλά το 1951 με την ίδρυσι της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Άνθρακος και Χάλυβος, είχε πραγματοποιηθή η πρώτη πραγματική πρόοδος για την Ευρωπαϊκή συνεργασία. Τα έξη έθνη μέλη είναι το Βέλγιον, η Ιταλία, η Γαλλία, το Λουξεμβούργον, η Ολλανδία και η Δυτική Γερμανία. Τα κεντρικά γραφεία για τον οργανισμόν είναι εδώ στο Λουξεμβούργο.

Η Ευρωπαϊκή Κοινότης Άνθρακος και Χάλυβος ιδρύθηκε στη δυτική Ευρώπη για να δημιουργήση κοινή αγορά άνθρακος και χάλυβος, καθώς επίσης και των υποπροϊόντων των. Υπήρχε πρόθεσις να καταργηθούν οι φραγμοί στο εμπόριο του άνθρακος και του χάλυβος μεταξύ των εθνών μελών, όπως είναι οι διατιμήσεις, τα ποσοστά εισαγωγής και άλλοι εισαγωγικοί περιορισμοί.

Σε επίσημη ανακοίνωσι αυτού του σχεδίου την 9η Μαΐου 1950, ο Ρομπέρ Σουμάν, εκπρόσωπος της Γαλλίας, μίλησε για τον τελικό σκοπό της δημιουργίας Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης. Ανεγνώρισε, εν τούτοις, ότι αυτό θα απαιτούσε προοδευτικά βήματα για μεγαλύτερη ενοποίησι.

Η βασική ιδέα του οργανισμού είναι να επιτύχη οικονομική ολοκλήρωσι με το να βελτιώση την παραγωγή και τη διανομή των προϊόντων. Η επιτυχία, που πραγματοποιήθηκε απ’ αυτόν τον οργανισμό για την επίτευξι αυτών των σκοπών, ωδήγησε στην ίδρυσι δύο άλλων παραλλήλων κοινοτήτων, που απετελούντο από έξη έθνη η κάθε μια.

Περαιτέρω Προσπάθειες Ενοποιήσεως

Μια απ’ αυτές είναι η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότης, που κοινώς λέγεται Ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά, ή απλώς Κοινή Αγορά. Τα έθνη μέλη της είναι τα ίδια τα έξη που απαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακος και Χάλυβος—Βέλγιον, Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία, Δυτική Γερμανία και Λουξεμβούργον. Η Κοινή Αγορά ιδρύθηκε από τη Συνθήκη της Ρώμης και ετέθη σε λειτουργία την 1η Ιανουαρίου 1958. Τα κεντρικά της γραφεία είναι στις Βρυξέλλες του Βελγίου.

Ο σκοπός της Κοινής Αγοράς είναι να άρη βαθμηδόν τους περιορισμούς της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, εργατών, υπηρεσιών και κεφαλαίου μεταξύ των εθνών-μελών, και έχει τακτοποιηθή κάποια επιτυχία στην επίτευξι αυτών των σκοπών. Εν τούτοις, αληθινά ενοποιημένη αγορά υπάρχει μόνον εν σχέσει μ’ έναν περιωρισμένο αριθμό προϊόντων, όπως είναι τα αυτοκίνητα, τα σκεύη οικιακής χρήσεως και ούτω καθεξής. Ένας ευρύτερος σκοπός αυτού του οργανισμού είναι μια πολιτική ενοποίησις της Ευρώπης.

Ο άλλος οργανισμός, που αποτελείται από έξη έθνη και που ιδρύθηκε την ίδια εποχή με την Κοινή Αγορά, είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ατομικής Ενεργείας που καλείται επίσης Ευρατόμ. Αυτή περιλαμβάνει τα ίδια έξη έθνη, όπως και η Κοινή Αγορά και η Ευρωπαϊκή Κοινότης Άνθρακος και Χάλυβος.

Η ιδέα περί ιδρύσεως του Ευρατόμ συνελήφθη μετά την κρίσι του Σουέζ το 1956, όταν ενομίζετο ότι μπορούσε να παρουσιασθή μια σοβαρά έλλειψις πετρελαίου και ότι οι Ευρωπαϊκές χώρες γρήγορα θα είχαν ανάγκη ατομικής ενεργείας. Αν και η μεταφορά του πετρελαίου απεκατεστάθη ταχέως, το Ευρατόμ ιδρύθηκε για τον σκοπό αναπτύξεως ατομικής ενεργείας για ειρηνικούς σκοπούς.

Αυτές οι τρεις κοινότητες ή οργανισμοί, που ιδρύθηκαν για να δημιουργήσουν μια ενοποιημένη Ευρώπη, συνδέονται με διαφόρους τρόπους. Παραδείγματος χάριν, συμμετέχουν από κοινού σ’ ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελούμενο από 142 μέλη, καθώς επίσης και σ’ ένα επταμελές Δικαστήριο. Οι τρεις κοινότητες, επίσης, έχουν ένα διοικητικό σώμα που Ονομάζεται Επιτροπή. Αυτή σχηματίσθηκε με τη συγχώνευσι της Επιτροπής της Κοινής Αγοράς, της Επιτροπής του Ευρατόμ και της Ανωτάτης Διοικήσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Άνθρακος και Χάλυβος. Αυτή η Επιτροπή συνεδριάζει στις Βρυξέλλες του Βελγίου.

Παρούσα Προοπτική

Αληθινά, υπάρχει αφθονία μηχανισμών για τη δημιουργία μιας ενοποιημένης Ευρώπης. Αλλά ποια είναι η παρούσα προοπτική; Κινούνται οι Ευρωπαϊκές χώρες πλησιέστερα προς τη συγκρότησι των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης;

Οι συνθήκες που υπήρχαν μετά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 έχουν αλλάξει. Αυτό έχει επηρεάσει πάρα πολύ την προοπτική. Ο κόσμος στην Ευρώπη δεν είναι πια άπορος και πτωχός, αλλά γενικώς ευημερεί υλικώς. Πολλοί Ευρωπαίοι τώρα θεωρούν απομακρυσμένο τον κίνδυνο επιθέσεως από τη Ρωσία. Έτσι, αντί να είναι επιθυμία των να συνεργασθούν για το κοινό όφελος όλων, το πνεύμα του Εθνικισμού αναπτύσσεται δυνατώτερο. Ο ενθουσιασμός όσον αφορά μια ενοποιημένη Ευρώπη, ο οποίος υπήρχε μερικά χρόνια πριν, έχει τελείως εξαφανισθή.

Μερικές Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παίρνουν ακόμη και θέσι εναντίον της Επιτροπής της Κοινής Αγοράς. Ένας Γερμανός παρατηρητής εσημείωσε: «Η εμπιστοσύνη κλονίσθηκε και κατέπεσε σε νέο χαμηλό επίπεδο. Η απογοήτευσις και η παραίτησις από τον αρχικό σκοπό εξαπλώνονται. ‘Οι έξη’ έχουν παύσει να προχωρούν.» Πραγματικά, οι υπάλληλοι της Κοινής Αγοράς στις Βρυξέλλες έχουν φύγει κατά εκατοντάδες προς αναζήτησιν πιο ελπιδοφόρου καριέρας κάπου αλλού. Ο Στούαρτ Άλσοπ, αρθρογράφος του Νιούσγουηκ, παρετήρησε τελευταίως: «Υπήρχε μια εποχή όταν η αδυναμία της Ευρώπης, η τρομερή ανάμνησις του πολέμου και ο φόβος της Ρωσίας έκαμε δυνατόν να συζητούν σοβαρά για Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Είναι ανόητο να συζητούν γι’ αυτό τώρα.»

Επίσης, κάτω από τον τίτλο του, ΤΟ ΜΑΡΑΙΝΟΜΕΝΟ ΟΝΕΙΡΟ «ΜΙΑΣ ΕΥΡΩΠΗΣ,» το περιοδικό Γιουνάιτεντ Στέιτς Νιους Εντ Γουώρλντ Ρηπόρτ έγραψε: «Υπάρχει μια βάσις ν’ αποβλέπη κάθε έθνος στα δικά του ζητήματα. Οι κάποτε υψηλές ελπίδες ότι η αγορά θα εγίνετο ο πυρήν των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης χάνονται τώρα.»

Έτσι, παρά τις υψηλές ελπίδες που κάποτε διεκρατούντο για την ενοποίησι γειτόνων στην Ευρώπη, ο εγωισμός και τα εθνικά συμφέροντα απεδείχθησαν υπεύθυνα για τη διάλυσι αυτών των ελπίδων. Αυτές οι προσπάθειες για Ευρωπαϊκή ενοποίησι προμηθεύουν απλώς ένα άλλο παράδειγμα της ανικανότητας του ανθρώπου για επίτευξι ειρήνης, που τόσο πολύ επιθυμεί το ανθρώπινο γένος. Για διαρκή ειρήνη, οι άνθρωποι πρέπει ν’ αποβλέψουν στον Θεό.