Αξίζει να Διατηρούνται οι Βάλτοι;
ΜΠΟΡΕΙ να τα ονομάζετε έλη, τέλματα ή βάλτους. Είναι εκτάσεις που είναι μονίμους υγρές και καλύπτονται συχνά εντελώς από γλυκό ή αλμυρό νερό. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο υπάρχουν χιλιάδες τετραγωνικά μίλια τέτοιων παραλιακών βάλτων.
Αξίζει να διατηρούνται οι βάλτοι; Αυτό είναι ένα ερώτημα που συζητείται τώρα ζωηρά από ανθρώπους σε πολλές περιοχές. Γιατί όμως; Διότι αυτά τα εδάφη παρέχουν πολλές υπηρεσίες.
Καθώς μεγαλώνουν οι κοινότητες, χρειάζεται περισσότερος χώρος για οικισμούς, αποχέτευσι, αεροδρόμια, δυναμοπαραγωγικές εγκαταστάσεις, χώρους ψυχαγωγίας και ούτω καθ’ εξής. Οι βάλτοι συνήθως απαλλοτριώνονται γι’ αυτούς τους σκοπούς. Άλλα τώρα υπάρχουν άνθρωποι που λέγουν ότι αυτοί οι βάλτοι πρέπει να διατηρηθούν. Έτσι προκύπτουν διχόνοιες και γίνονται νομικές μάχες.
Η Μάχη που Συνεχίζεται
«Σεις τα ονομάζετε βάλτους,» ανεφώνησε ένας συνταξιούχος κάτοικος της Νέας Υερσέης. «Εγώ τα ονομάζω άχρηστα εδάφη.»
Το διαφιλονικούμενο έδαφος είναι μια έκτασις 186 έηκερς (752,7 στρέμματα), γεμάτη φύκια και αμμώδεις βάλτους στην Ακτή της Υερσέης. Οι οικολόγοι λέγουν ότι είναι ένα σημαντικό τμήμα των 1.000 εηκερς (4.047 στρέμματα) με βάλτους στον Κόλπο του Ράριταν. Εδώ η Κεντρική Εταιρία παραγωγής ρεύματος της Υερσέης επιθυμεί να κτίση ένα εργοστάσιο. Και πολλοί κάτοικοι επιθυμούν το ίδιο.
«Χρειαζόμεθα ηλεκτρικό ρεύμα, χρειαζόμεθα εργασίες και έσοδα από φορολογίες που μπορούν να μας βοηθήσουν να σώσωμε και ν’ αποκαταστήσουμε την πόλι μας,» εξήγησε ένας εργάτης χημικού εργοστασίου.
Ένας άλλος κάτοικος πρόσθεσε: «Φθάσαμε στην καλοζωία και τώρα λέγουν ‘περιορισθήτε’ και μας λέγουν ‘περικόψτε’ για να σώσωμε τα πουλιά και τα ψάρια. Ενδιαφερόμεθα για τις οικογένειές μας . . . δεν πρόκειται απλώς για ένα ηλεκτρικό εργοστάσιον, πρόκειται για τη ζωή μας.»
Σε μια άλλη περίπτωσι στις αρχές του περασμένου έτους, στην Αμερικανική Εταιρία Εκσκαφών της Φιλαδέλφειας, ελέχθη ότι δεν έπρεπε να ρίξη μπάζα στο δικό της έλος των 149 έηκερς (603 στρέμματα) στην Κομητεία Γκλώστερ. Η εταιρία αμφισβήτησε τη συνταγματικότητα του νόμου των βάλτων της Νέας Υερσέης και την εκτέλεσί του.
Την 1η Σεπτεμβρίου 1973 ετέθη σε ισχύ Ένας Νόμος περί των Παλιρροϊκών Βάλτων της Πολιτείας της Νέας Υόρκης για τη διαφύλαξι των υπολοίπων παλιρροϊκών ελών της πολιτείας. Σχεδόν αμέσως άρχισαν νομικές μάχες. «ΥΠΕΒΛΗΘΗ ΑΓΩΓΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΩΝ ΒΑΛΤΩΝ,» ανέφερε μια επικεφαλίδα στην πρώτη σελίδα των Τάιμς της Νέας Υόρκης της 15ης Νοεμβρίου 1973. Λίγες ημέρες αργότερα ανηγγέλθησαν κι άλλες αμφισβητήσεις του Νόμου από οικοδόμους.
Κι έτσι η μάχη συνεχίζεται. Εξακολουθεί μανιωδώς από κοινότητα σε κοινότητα κατά μήκος της ανατολικής ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών. Αφ’ ενός, υπάρχουν εκείνοι που ισχυρίζονται ότι οι βάλτοι είναι ζωτικοί με πολλούς τρόπους. Αλλά, αφ’ ετέρου, υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν αυτές τις εκτάσεις σαν «άχρηστα εδάφη,» και λέγουν ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν καταλλήλως για βιομηχανική και κοινοτική επέκτασι.
Η μάχη είναι σχετικώς καινούργια, διότι μόνο προσφάτως έχουν θεσπισθή νόμοι για την προστασία των βάλτων. Στο παρελθόν, είχε γίνει λίγη σκέψις, αν είχε γίνει καθόλου, για τη διατήρησι αυτών των εκτάσεων.
Βάλτοι που Ελαττώνονται
Μεγάλη έκτασις της Νέας Υόρκης ήταν άλλοτε βάλτοι. Εν τούτοις, ως το 1900, τα άλλοτε εκτεταμένα έλη του Μανχάτταν ουσιαστικά μπαζώθηκαν και οικοδομήθηκαν. Το 1900 υπήρχε ακόμη μια έκτασις περίπου 42,5 τετραγωνικών μιλίων με έλη σε άλλους δήμους της πόλεως, αλλά τώρα απομένουν μόνο 6 τετραγωνικά μίλια περίπου. Το μπάζωμα και η οικοδομήσις των βάλτων, έχει λάβει χώρα ευρέως και σε άλλες μητροπολιτικές περιοχές.
Από το 1954 ως το 1965 περίπου 45.000 έηκερς (182.115 περίπου στρέμματα) με έλη αλμυρού νερού κατεστράφησαν κατά μήκος της ακτής του Ατλαντικού από το Μέιν ως το Ντελαγουέαρ. Στη διάρκεια αυτής της περιόδου, το Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης έχασε σχεδόν το 30 τοις εκατό των ελών του. Έλη σε εκτασι χιλιάδων έηκερς έχουν εξαφανισθή στη Νέα Υερσέη, στο Ντελαγουέαρ και στη Μέρυλαντ. Λέγεται ότι τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια το ένα τέταρτον των ελών της χώρας έχει καταστροφή από μόλυνσι, μπάζωμα ή εκβάθυνσι.
Άλλα είναι τόσο κακό αυτό; Μήπως δεν χρησιμοποιείται τώρα καλύτερα πολύ απ’ αυτό το έδαφος; Παραδείγματος χάριν, μήπως δεν είναι τα αεροδρόμια Λα-Γκάρντια και Κέννεντυ της Νέας Υόρκης, η πελώρια πολιτεία Κο-Οπ στο Ανατολικό Μπρονξ και το ωραίο Στάδιο Σήα πολύ μεγαλύτερης αξίας από τα έλη τα οποία υπήρχαν άλλοτε σ’ αυτά τα μέρη; Γιατί έχουν ληφθή νόμοι για τη διατήρησι των βάλτων;
Υπάρχει Κάτι που Δεν Φαίνεται
Τα παλιρροϊκά έλη φαίνονται προφανώς σαν άχρηστα εδάφη σε πολλά άτομα. Οι επίπεδες εκτάσεις από αγριόχορτα φαίνονται ίδιες και μονότονες. Εν τούτοις, αυτά τα έλη, που συνδέουν τη θάλασσα και την ξηρά, παρέχουν πολύτιμες υπηρεσίες.
Παραδείγματος χάριν, τα έλη προστατεύουν τη γη ώστε τα κύματα να μη διαβρώνουν τις ακτές και τις κατοικίες των ανθρώπων. Όταν καταστρέφωνται, εκείνο που προκύπτει για το περιβάλλον είναι ειρωνεία. Έτσι, μετά το μπάζωμα των ελών του Νοτίου Μπρούκλυν και του Κουήνς στην πόλι της Νέας Υόρκης, το Στρατιωτικό Σώμα Μηχανικών πρότεινε την κατασκευή ενός φράγματος για τους τυφώνες στο στόμιο του Κόλπου της Τζαμέικα αξίας 55,5 εκατομμυρίων δολλαρίων!
Επίσης τα έλη συντηρούν πολλές μορφές αγρίων ζώων που φέρουν ευχαρίστησι στους ανθρώπους. Στα απομένοντα έλη αλμυρού νερού του Κόλπου της Τζαμέικα της Νέας Υόρκης μπορείτε ακόμη να δήτε αλιείς με φόντο τους ουρανοξύστες, να ψαρεύουν γλώσσες, πέρκες και λιθρίνια. Μια άλλη απολαυστική διασκέδασις στα παλιρροϊκά έλη είναι το σκάψιμο για μύδια. Υπάρχει, επίσης, η συγκίνησις να βλέπη κανείς χιλιάδες Καναδέζικες χήνες να τρέφωνται από τα τέλματα ή να γεμίζουν τον ουρανό με τεράστια σμήνη επάνω από τον Κόλπο, Τσέζαπηκ. Όταν καταστρέφωνται τα έλη, πάπιες, ψαροφάγοι και άλλα πουλιά και ζώα πρέπει να εγκαταλείψουν την περιοχή ή να πεθάνουν.
Άτομα που έχουν άγνοια για τα έλη μπορεί να μη γνωρίζουν αυτά τα οφέλη. Κι εν τούτοις, όταν μάθουν γι’ αυτά, ακόμη και τότε ισχυρίζονται ότι ένα έλος θα έπρεπε να τεθή σε πιο επωφελή χρήσι. Μπορεί να ισχυρισθούν ότι είναι μεγαλύτερης αξίας στην κοινότητα τα έσοδα από φορολογίες που λαμβάνονται όταν ένα έλος μετατρέπεται σε οικισμό ή βιομηχανικό συγκρότημα.
Αλλά συμβαίνει πράγματι έτσι; Για να δώσωμε την κατάλληλη απάντησι σ’ αυτό το ερώτημα είναι αναγκαία μια κατανόησις των ελών και των προσφάτων παγκοσμίων εξελίξεων.
Η Εκτίμησις της Αξίας Αυξάνει
Υπάρχει ομολογουμένως μια τάσις να υποτιμώνται ωρισμένα εδάφη-παραδείγματος χάριν, ένας εύφορος αγρός σίτου ή αραβοσίτου. Αυτό το έδαφος μπορεί να φαίνεται ότι δεν έχει πολύ αξία. Πράγματι, ένα έηκερ μπορεί να πωληθή στην τιμή ενός κλάσματος μόνον της αξίας των ακινήτων της πόλεως. Αλλ’ όταν πεινάτε, τι είναι πιο πολύτιμο—το αγρόκτημα που παράγει τροφή ή το έδαφος επάνω στο όποιο υπάρχει ένα καινούργιο σπίτι, ένα εργοστάσιο ή κάποιο άλλο κτίριο;
Η απάντησις βεβαίως είναι φανερή. «Αλλά,» μπορεί να ρωτήσετε, «τι σχέσι έχει αυτό, μ’ ένα παλιρροϊκό έλος;» Μεγάλη. Έχει ανακαλυφθή ότι αυτά τα έλη στην πραγματικότητα παράγουν περισσότερη τροφή ακόμη κι από τους καλύτερους αγρούς σίτου και αραβοσίτου. Το βιβλίο Ζωή και Θάνατος των Αλμυρών Ελών, υπό Τζων και Μίλντρεντ Τήλ, παρατηρεί:
«Το αλμυρό έλος παράγει σχεδόν δέκα τόννους οργανικής ουσίας σε κάθε έηκερ τον χρόνο. Συγκριτικά ο μέσος όρος παραγωγής σίτου ετησίως είναι περίπου ενάμισυ τόννος ανά έηκερ, περιλαμβανομένων των στελεχών και των φύλλων. Τα καλύτερα εδάφη για άχυρο σ’ αυτή τη χώρα παράγουν κατ’ έτος τέσσερις τόννους ανά εηκερ και η καλύτερη παραγωγή σίτου στον κόσμο υπάρχει στην Βόρειο Ευρώπη όπου με μεγάλες προσπάθειες οι γεωργοί μπορούν να εξοικονομήσουν ετησίως από τη γη επτά τόννους ανά εηκερ.»
Τα τέλματα είναι πράγματι τεράστιοι παραγωγοί τροφής! ‘Αλλά κάποιος μπορεί να βιασθή να υποδείξη ότι οι άνθρωποι δεν μπορούν να ζήσουν με χόρτα των ελών, των οποίων τα κυριώτερα στο ανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι τα σπάρτα Σπαρτίνη η εναλλασοανθής και Σπαρτίνη η απλή. Αυτό μπορεί ν’ αληθεύη. Κι εν τούτοις, όπως ακριβώς τρώμε το μοσχάρι, το αρνί ή τον χοίρο που τρέφονται με χόρτα του αγρού έτσι μπορούμε να τρώμε και τα ζώα που ζουν με τη βλάστησι των ελών.
Τα περισσότερα ζώα των ελών εξαρτώνται από τη Σπαρτίνη την εναλλασοανθή που είναι υψηλού αναστήματος και έχει τραχιά φύλλα. Μερικά ζώα τρέφονται απ’ ευθείας από αυτό το χόρτο, άλλα πολλά περισσότερα τρώγουν τα προϊόντα της αποσυνθέσεώς του. Το χόρτο μαραίνεται και διαλύεται σε λεπτομερή οργανικά μόρια που γεμίζουν τα γύρω ύδατα της εκβολής του ποταμού με πλούσια θρεπτική τροφή για τη θαλάσσια ζωή.
Αυτή η θρεπτική ύλη μπορεί να χρησιμοποιηθή για την παραγωγή τεραστίας σοδειάς τροφής. Τμήματα ελών και εκβολών ποταμών που συνδέονται μ’ αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για υδροπονία ή υδατοκαλλιέργεια. Η εκτροφή θαλασσίων ζώων γίνεται σε μερικές χώρες της Άπω Ανατολής, όπου παράγονται ετησίως σε κάθε έηκερ ελώδους. λίμνης πάνω από 1.000 πάουντς (454 κιλά) γαρίδες και 2.000 πάουντς (908 κιλά) ψάρια. Και καταπληκτικές σοδειές άνω των 50.000 πάουντς (22,7 τόννους) κρέατος στρειδιού έχουν παραχθή στον κόλπο της Χιροσίμα στην Ιαπωνία!
Η υδατοκαλλιέργεια μπορεί να χρησιμοποιηθή, επίσης, ως πρόσθετη πηγή τροφής στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή αν διατηρηθούν τα έλη. ‘Αλλά ακόμη κι αν δεν συνηθίζεται η υδατοκαλλιέργεια, μερικά έλη κατά μήκος της Ατλαντικής ακτής παράγουν περισσότερη τροφή οστρακόδερμων ανά έηκερ παρά τα καλύτερα εδάφη κτηνοτροφίας. Λόγου χάριν, η εκβολή του ποταμού Ναϊάντικ παράγει ετησίως περίπου 300 πάουντς (136 κιλά) χτένια ανά έηκερ. Και σ’ ένα έλος της Μασσαχουσέττης καλλιεργούνται μύδια αξίας άνω των $300.000 ετησίως.
Αλλά είναι η τροφή τόσο πολύτιμη ώστε πρέπει να διατηρηθούν τα έλη που παράγουν πλούσια τροφή; Πώς αντιδράτε όταν μαθαίνετε ότι στους πρόσφατους μήνες δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σ’ όλο τον κόσμο λιμοκτονούσαν; Και πώς αισθάνεσθε όταν διαβάζετε εκθέσεις σαν εκείνη στην εφημερίδα Τζώρναλ της Ίθακα της 22ας Μαρτίου 1974, που ανέφερε: «Συνήθως συγκρατημένοι ειδικοί σε θέματα ενεργείας, καλλιέργειας, πληθυσμού και της παγκοσμίου οικονομίας αρχίζουν να προβλέπουν πτώχευσι, κοινωνική κατάρρευσι και λιμοκτονία για ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους προς το τέλος του έτους ή τις αρχές του 1975»; Ακόμη και οι Ηνωμένες Πολιτείες απειλούνται από αυτή την παγκόσμια έλλειψι τροφίμων.
Έχοντας υπ’ όψιν αυτά, πρέπει να καταστρέφουν οι άνθρωποι μερικές από τις καλύτερες εκτάσεις παραγωγής τροφής στον κόσμο; Πολλοί άνθρωποι δεν το νομίζουν. Και εκείνο που βοήθησε να επηρεασθή η σκέψις των είναι μια καλύτερη κατανόησις της επιδράσεως των ελών στα ψάρια του ωκεανού.
Εδάφη Καλλιέργειας και Ιχθυοτροφεία
Τα έλη δεν προμηθεύουν απλώς τροφή για τα ζώα που ζουν στην άμεση περιοχή, αλλά και για τα ψάρια των παραλιακών υδάτων του ωκεανού. Υπολογίζεται ότι 80 έως 90 τοις εκατό των ψαριών στις παγκόσμιες αγορές έρχονται από αυτά τα ύδατα. Και η τροφή από την οποία εξαρτώνται τα περισσότερα απ’ αυτά τα ψάρια της Ατλαντικής ακτής έρχεται από τα έλη—τα οποία στην πραγματικότητα είναι εδάφη καλλιέργειας για τα ψάρια του ωκεανού.
Επί πλέον, πολλά από τα ψάρια του ωκεανού γεννώνται με την προστασία των ελών η περνούν πολύ από το πρώτο διάστημα της ζωής των εκεί για ν’ αποκτήσουν δύναμι και μέγεθος. Υπολογίζεται ότι περίπου τα δύο τρίτα των ψαριών της εμπορικής αλιείας της Ανατολικής Ακτής των Ηνωμένων Πολιτειών περνούν μέρος της ζωής των σε ελώδεις εκβολές ποταμών. Τι συμβαίνει, λοιπόν, όταν καταστρέφωνται τα έλη;
Σκεφθήτε, παραδείγματος χάριν, την πόλι της Νέας Υόρκης. Άλλοτε είχε μια επικερδή βιομηχανία αλιείας. Αλλά από τότε που κατεστράφησαν τα περισσότερα έλη της και εμολύνθησαν τα ύδατα, η βιομηχανία αλιείας δεν υπάρχει πια. Και φαίνεται να υπάρχη τάσις προς αυτή την κατεύθυνσι. Πράγματι, λέγεται ότι μεταξύ των ετών 1955 και 1965 η αλιεία των εκβολών της Ανατολικής Ακτής και του Γκολφ Κοστ των Ηνωμένων Πολιτειών μειώθηκε πάνω από 100 εκατομμύρια πάουντς (45 τόννους περίπου)!
Οι επιστήμονες ενοχλούνται από τέτοιες τάσεις. Ο Τζων Γκότσωλκ, ως διευθυντής του Γραφείου Ερασιτεχνικής Αλιείας και Αγρίων Ζώων του Υπουργείου Εσωτερικών των Η.Π.Α. δήλωσε χαρακτηριστικά: «Δεν υπάρχει αμφιβολία στη διάνοια μου ότι η απώλεια των βάλτων μεταβάλλει την οικολογία της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδος.» «Δεν είναι πια πολυτέλεια να διαφυλάξωμε τις εκβολές των ποταμών μας» δηλώνει ο Δρ. Ευγένιος Π. Όνταμ ως διευθυντής του Ιδρύματος Οικολογίας του Πανεπιστημίου της Τζώρτζια. «Είναι μια επιστημονική ανάγκη.»
Στο τεύχος του Μαρτίου 1974 του Περιοδικού Εθνικών Πάρκων και Συντηρήσεως, ο φυσιοδίφης Τζων Χαίη έγραψε: «Αν πρόκειται να σκεφθούμε τα έλη ‘ρεαλιστικά,’ πρέπει να κατανοήσωμε ότι η γη είναι πιο αποδοτική ως λίκνον της θαλάσσης παρά ως οικισμοί.» Χωρίς το παλιρροϊκό έλος, τα θαλάσσια ψάρια δεν θα μπορούσαν να ωοτοκήσουν, να μεγαλώσουν, να μεταβούν στη θάλασσα και ν’ αποφέρουν χρήματα στους αλιείς που τα πιάνουν. Οι στόλοι εμπορικών αλιευτικών κατά μήκος της Ατλαντικής Ακτής δεν ευημερούνε και πολύ τελευταίως, άλλα κερδίζουν ακόμη $75.000.000 περίπου καθαρό κέρδος από ψάρια που είχαν τραφή σε παραλιακά όλη και σε εκβολές ποταμών. Η θαλάσσια ερασιτεχνική αλιεία, που απολαμβάνει βιομηχανία οστρακόδερμων εξαρτώνται από την ιχθυοτροφία των παραλιακών βάλτων.
Συνετοί Νομοί
Μερικοί άνθρωποι αποβλέπουν να ωφεληθούν οικονομικώς με το να μπαζώνουν και να χρησιμοποιούν τα έλη για άλλους σκοπούς. Αλλά καθώς αποκτάται περισσότερη γνώσις για την αξία των ελών, έχουν ψηφισθή νόμοι για την προστασία αυτών των περιοχών. Και όμως, άνθρωποι από κοινότητα σε κοινότητα μάχονται εναντίον αυτών των νόμων, προσπαθώντας να καταστρέψουν τους βάλτους. Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης της 21ης Φεβρουαρίου 1974, περιείχαν ένα ενδιαφέρον κύριο άρθρο σ’ αυτό το ζήτημα το οποίο κατέληγε:
Έτσι θεσπίζονται νόμοι για να προστατευθούν οι βάλτοι για το ‘συμφέρον της δημοσίας ευημερίας.’ Και, συχνά, αυτοί που ενδιαφέρονται για την ανοικοδόμησι εναντιώνονται σ’ αυτούς τους νόμους για το δικό τους οικονομικό συμφέρον. Γιατί προσπαθούν όλοι αυτοί να μη εφαρμοσθή αυτός ο νόμος; Γιατί; Διότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ούτε γιατί η φύσις δημιούργησε βάλτους και έλη ούτε την ανυπολόγιστη αξία των για τον άνθρωπο.»
Έτσι, συχνά οι άνθρωποι ενεργούν χωρίς γνώσι του θαυμαστού τρόπου με τον οποίον έχει σχεδιασθή η γη με τις πολλές θαυμάσιες αλληλένδετες λειτουργίες της. Ασφαλώς είναι φρόνιμο να μαθαίνωμε όσο περισσότερο μπορούμε γι’ αυτό το μεγαλοπρεπές σπίτι μας και να προσπαθούμε να το φροντίζωμε όπως είναι ο σκοπός του Δημιουργού μας.