Οι Γυναίκες Αφθονούν στην Αγορά Εργασίας

ΑΝ ρωτούσατε ένα μικρό κορίτσι πριν από μία γενεά τι ήθελε να γίνη όταν μεγαλώση, ίσως η απάντησίς της ήταν : «Μητέρα.» Σήμερα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, αν κάνατε το ίδιο ερώτημα, η απάντησις πιθανόν να ήταν «Ο πρόεδρος,» ή, «αστροναύτης και μητέρα.»

Κάποτε οι γυναίκες που είχαν μικρά παιδιά και εργάζονταν σε κοσμική εργασία, ετύγχανον ή λύπης ή κατακρίσεως. Αλλά η στάσις έχει αλλάξει τόσο πολύ ώστε ολοένα περισσότερες γυναίκες τώρα ζητούν να δικαιολογηθούν αν είναι «απλώς οικοκυρές.»

Το 47 και πλέον τοις εκατό των ενηλίκων γυναικών στις Ηνωμένες Πολιτείες τώρα εργάζονται έξω από το σπίτι και ο αριθμός αυτός αυξάνει αλματωδώς. Οι γυναίκες αποτελούν το 40 τοις εκατό περίπου του εργατικού δυναμικού των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 1976 μόνο, μια μεγάλη νέα ομάδα από 1,5 εκατομμύρια γυναίκες έψαξε και βρήκε εργασία.

Αυτή η πλημμύρα των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει καταπλήξει τους οικονομολόγους και τους υπαλλήλους προβλέψεων του Υπουργείου Εργασίας. Την χαρακτήρισαν «ασυνήθη,» και ως «το μοναδικό προεξέχον φαινόμενο του αιώνος μας.» Δεν ανεμένετο να πληρούν οι γυναίκες το 40 και πλέον τοις εκατό του εργατικού δυναμικού, τουλάχιστον όχι πριν από το 1985.

Το ίδιο συμβαίνει και σε άλλες χώρες. Στο Βέλγιο, ένας αξιωματούχος του Υπουργείου Υγιεινής απέδωσε το γεγονός ότι αυξήθηκαν, όπως ανεφέρθη, οι ψείρες, οι ψύλλοι και οι κατσαρίδες, στο ότι οι γυναίκες εργάζονται έξω από το σπίτι. «Όλο και πιο συχνά τώρα, ο άνδρας και η γυναίκα φεύγουν για τη δουλειά μαζί το πρωί,» είπε, «και είναι συνήθως πολύ κουρασμένοι για ν’ αρχίσουν να καθαρίζουν το σπίτι όταν επιστρέψουν το βράδυ.»

Στο Ισραήλ οι γυναίκες υπηρετούν ως εκπαιδευταί στρατιωτικών γυμνασίων. «Αυτό υποκινεί τους άνδρες σε δράσι,» εξηγεί κάποια, διότι «όταν περατώνουν έναν αγώνα δρόμου δύο μιλίων στη διμοιρία μου, κανείς δεν έχει εγκαταλείψει τον αγώνα.»

Αυτό που καταπλήσσει, τους παρατηρητάς στις Η.Π., δεν είναι, απλώς οι αριθμοί των γυναικών που ξαφνικά επιθυμούν να εργασθούν, αλλά οι ηλικίες των γυναικών. Τα περασμένα δύο χρόνια ιδιαιτέρως, οι μεγαλύτερες αυξήσεις ήσαν μεταξύ γυναικών ηλικίας είκοσι πέντε έως και σαράντα τεσσάρων ετών δηλαδή οι γυναίκες της ηλικίας εκείνης που κατά παράδοσιν μένουν σπίτι για να κάνουν οικογένεια. Πολλές απ’ αυτές τις γυναίκες αποφασίζουν να εργασθούν, όχι επειδή δεν έχουν συζύγους οι οποίοι τις συντηρούν, αλλά επειδή προτιμούν να εργάζωνται έξω από το σπίτι από το «να είναι απλώς οικοκυρές.»

Τα πρόσφατα πρότυπα των γυναικών στην αγορά εργασίας ήσαν σαν ένα αιωρούμενο εκκρεμές. Πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γυναίκες σπάνια εργάζονταν έξω από το σπίτι και τότε γενικά μόνο σε εργασίες που θεωρούντο κατάλληλες για γυναίκες. Ακόμη και η εργασία δακτυλογράφου και γραμματέως εθεωρείτο αυστηρά ως ανδρική εργασία μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1880. Αλλά οι ανάγκες για εργασία στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έφεραν τις γυναίκες στο προσκήνιο εργασίας. Κατόπιν, στην οικονομική κατάρρευσι του 1929, οι γυναίκες ήσαν οι πρώτες που απελύθησαν από το κύμα ανεργίας που σάρωσε το έθνος.

Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, μ’ ένα τρόπο ακόμη πιο δραματικό, έφερε τις γυναίκες στο εργατικό δυναμικό του έθνους σε αριθμούς που αποτελούσαν ρεκόρ. Έκαναν όλα τα είδη εργασίας που εθεωρούντο προηγουμένως κατάλληλα μόνο για τους άνδρες, παράγοντας αρκετά από τα πολεμικά υλικά. «Η Ρόζυ η Καρφώτρια» έγινε μια εθνική ηρωίδα της ημέρας. Αλλά όταν επήλθε ειρήνη, μεγάλοι αριθμοί γυναικών επέστρεψαν πάλι στο σπίτι, καθώς τα εργοστάσια αμύνης έκλεισαν και οι γυναίκες απελύθησαν για να παραχωρήσουν τη θέσι τους στα εκατομμύρια στρατιωτών που επέστρεφαν.

Πολλές γυναίκες χάρηκαν που επέστρεψαν στο σπίτι, και το πνεύμα της χώρας με ισχυρό τρόπο απεθάρρυνε τις κοσμικές σταδιοδρομίες για τις γυναίκες. Η πολεμική περίοδος με τους υψηλούς αριθμούς εργαζομένων γυναικών—περίπου το 37 τοις εκατό όλων των γυναικών—αντεκατεστάθη από την περίοδο με τις υψηλότερες αναλογίες γάμου και γεννήσεων στον εικοστό αιώνα. Αλλά από το 1950 περίπου, ο αριθμός των εργαζομένων γυναικών άρχισε ν’ αυξάνη πάλι και, μέχρι το 1962, είχε φθάσει πάλι το 36 τοις εκατό, λίγο πιο κάτω από το ρεκόρ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου· και τώρα, που έχει φθάσει το 47 και πλέον τοις εκατό, εξακολουθεί ν’ αυξάνη.

Αυτό έγεινε ένα ερώτημα που αποτελεί θέμα καυτών συζητήσεων: Πού ανήκουν οι γυναίκες; Στο σπίτι; Στην εργασία; Ή και στα δύο; Αλλά προτού το εξετάσωμε αυτό, ας εξετάσωμε τις αιτίες για τις οποίες οι γυναίκες κατακλύζουν την αγορά εργασίας σε τέτοιους αριθμούς.

[Πλαίσιο στη σελίδα 3]

Ένας ειδικός στην ανάπτυξι των τέκνων, ο Ούρι Μπρονφενμπρέννερ, ανέφερε προσφάτως τα εξής: «Το 50 και πλέον των γυναικών που έχουν παιδιά σχολικής ηλικίας, εργάζονται τώρα. Το ίδιο κάνει και το ένα τρίτο και πλέον των γυναικών με παιδιά κάτω των έξη ετών. Πράγματι, το ένα τρίτο των γυναικών με παιδιά κάτω των τριών ετών, εργάζεται.»—«Σαϊκόλοτζυ Τουντέη,» Μάιος 1977.