‘Μετά τα Λουλούδια, το Πετροβόλημα’—Στο Ποδόσφαιρο

ΟΠΩΣ τα περισσότερα Βραζιλιάνικα αγόρια, μεγάλωσα παίζοντας ποδόσφαιρο σε κάποιο ελεύθερο χώρο ή δρόμο. Είδωλα μας ήταν οι αστέρες ποδοσφαίρου της εποχής. Η μεγαλύτερη επιθυμία μας ήταν να γίνουμε επαγγελματίες παίχτες. Έτσι στην ηλικία των 13 ετών, όταν μετοικήσαμε στο Ρίο Ιανέιρο για να μείνουμε σ’ ένα σπίτι κοντά στο Στάδιο Σάο Κριστοβάο, ήμουν ‘τρελός από χαρά.’

Μέσα σε λίγα χρόνια άρχισα να παρουσιάζω προοπτική επιτυχίας για κυνηγός στην ομάδα μας. Αλλά τότε το 1958, ακριβώς πριν από ένα σημαντικό αγώνα, χάσαμε τον τερματοφύλακα μας. «Χέιτορ Άμοριμ, είσαι ο πιο ψηλός,» είπε ο προπονητής μας. «Θα είσαι ο τερματοφύλακας μας.» Έτσι άρχισε η καριέρα μου σαν παίχτης κάτω από τα δοκάρια, παίχτης που ποτέ δεν πρέπει να αστοχεί.

Ο καιρός κυλούσε καθώς μοίραζα τις ώρες μου ανάμεσα στο σχολείο και την προπόνηση στο γήπεδο. Το 1963 συγκινήθηκα όταν με διάλεξαν να παίξω στη Βραζιλιάνικη Ολυμπιακή ομάδα. Εκείνο το έτος κερδίσαμε τη διοργάνωση Παν-Αμέρικαν στο Σάο Πάουλο. Αυτό το γεγονός προλείανε το δρόμο για μια πρόσκληση να παίξω στη διάσημη ομάδα Κορίνθιανς του Σάο Πάουλο και δέχθηκα την προσφορά χωρίς δεύτερη σκέψη. Έτσι, άφησα την εργασία μου και τη σχολή μηχανικών και μετακόμισα στο Σάο Πάουλο για να δώσω την αμέριστη προσοχή μου στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.

Σκοπεύοντας Ψηλά

Η καινούργια μου καριέρα γρήγορα άρχισε ν’ αποδίδει. Μέσα σε μήνες ονομάσθηκα ο τερματοφύλακας της χρονιάς και, γρήγορα μετά απ’ αυτό άρχισα να παίρνω κύπελλα, ένα σαν ο καλύτερος τερματοφύλακας και το άλλο σαν ο πιο άτρωτος τερματοφύλακας για το 1984. Εκτός από τα δώρα, έπαιρνα προσκλήσεις να παρουσιασθώ σε τηλεοπτικά αθλητικά προγράμματα. Το σπίτι μου ήταν γεμάτο από θαυμαστές και δημοσιογράφους, τα βράδια μου με κοινωνική ζωή, και τα χρήματα έρρεαν στον τραπεζικό μου λογαριασμό.

Ένα Καινούργιο Είδωλο Εμφανίζεται

Ποτέ δεν θα ξεχάσω έναν αγώνα που παίξαμε εναντίον της ομάδας Σάντος στο Στάδιο Πακέμπου στο Σάο Πάουλο. Είχε προχωρήσει αρκετά το δεύτερο ημίχρονο και το σκορ ήταν ισόπαλο. Το αν θα παίζαμε στον τελικό αγώνα εξαρτάτο από το αποτέλεσμα αυτού του παιχνιδιού. Και τότε, φρίκη! Τιμωρηθήκαμε, δίνοντας στους αντιπάλους μας την ευκαιρία να χτυπήσουν πέναλτυ μπροστά στο τέρμα μας. Αυτό το σουτ ουσιαστικά θα έκρινε το παιχνίδι, και ποιος θα εκλεγόταν να χτυπήσει, το πέναλτυ; Ο Πελέ, ο παγκοσμίου φήμης «βασιλιάς του ποδοσφαίρου»! Οι 60.000 θεατές και τα εκατομμύρια των ραδιοακροατών κρατούσαν την αναπνοή τους καθώς κοιτούσαμε ο ένας τον άλλο.

Καθώς παρατηρούσα τον Πελέ θυμήθηκα πως συνήθιζε να κάνει μια σχεδόν ανεπαίσθητη παύση ακριβώς προτού χτυπήσει τη μπάλα στην προσπάθεια του να ξεγελάσει τον τερματοφύλακα και να τον κάνει να τιναχθεί στην αντίθετη πλευρά του τέρματος από κείνη που προγραμμάτιζε να στείλει τη μπάλα. Έτσι έμεινα ακίνητος και πήδησα μόνο όταν χτύπησε τη μπάλα—και την έπιασα! Πανδαιμόνιο ξέσπασε. Σ’ όλη την πόλη χιλιάδες που παρακολουθούσαν από το ραδιόφωνο βγήκαν έξω στους δρόμους για να ρίξουν πυροτεχνήματα και «βόμβες.» Το παιχνίδι έληξε ισόπαλο και με περιέφεραν στο γήπεδο πάνω στους ώμους των οπαδών. Ένα καινούργιο αστέρι, γεννήθηκε!

Μέσα σ’ όλη αυτή την ευφορία που ακολούθησε θυμήθηκα τα σοφά λόγια του έμπειρου Τζίλμαρ, τερματοφύλακα της εθνικής ομάδας, που μου είπε σ’ ένα ραδιοφωνικό πρόγραμμα: «Χέιτορ, μην απατάσαι. Τα λουλούδια του σήμερα μπορεί να γίνουν πέτρες αύριο!»

Καιρός για Σκέψεις

Μέσα σ’ όλη αυτή τη φήμη ήταν δύσκολο να φαντασθώ ότι θα μπορούσαν να υπάρχουν «πέτρες αύριο.» Ωστόσο, ο γάμος μου με τη Ντίλμα το 1965 με βοήθησε να κρατήσω την ισορροπία μου και να σκεφθώ πιο καθαρά το μέλλον μου. Η καριέρα μου ήταν πράγματι σπουδαία για μας—όχι τόσο η δόξα και η φήμη, όσο η οικονομική ασφάλεια που μπορούσε να δώσει. Μ’ αυτή μπορούσαμε ν’ απολαμβάνουμε ειρήνη και ηρεμία για να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας και να μπορούμε να εργαζόμαστε και για άλλους.

Συχνά σκεφτόμουν τον έντιμο, σκληρά εργαζόμενο πατέρα μου ο οποίος πραγματικά ξεπερνούσε τα οικονομικά του για να μου δίνει δώρα όταν ήμουν παιδί. Αλλά ταυτόχρονα μας δίδαξε να έχουμε βαθύ ενδιαφέρον για τους άλλους. Έκανα αυτό που θα είχε κάνει εκείνος; Έπειτα, η παγκόσμια κατάσταση χειροτέρευε. «Θα υπάρξει ποτέ πραγματική ειρήνη;» ρώτησε η Ντίλμα. Με τη Ρωμαιο-Καθολική μου εκπαίδευση, κατανοούσα ότι έπρεπε να κάνω περισσότερα για τη θρησκεία μου.

Μια διεθνής περιήγηση το 1665-66 δεν βοήθησε τα πράγματα. Αγγλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελβετία, Ηνωμένες Πολιτείες—παιχνίδια με μερικές από τις πιο καλές ομάδες στον κόσμο. Στο Λονδίνο πήραμε από τον Πρίγκιπα Φίλιππο έναν ασημένιο δίσκο σαν αναμνηστικό του αγώνα που παίξαμε κατά της Άρσεναλ στο Στάδιο Γουέμπλεϋ. Και στις εφημερίδες το όνομά μου υπήρχε δίπλα στα ονόματα άλλων αστέρων—Ριβελίνο, Γκαρρίνχα—σαν διαφήμιση για τα παιχνίδια. Όλα ήταν πολύ μεθυστικά αλλά και πολύ ανησυχητικά.

Μυστικισμός στο Ποδόσφαιρο

Ιδιαίτερα ενοχλητικό για μένα ήταν ένα χαρακτηριστικό του ποδοσφαίρου που είναι σχεδόν άγνωστο και ίσως δύσκολο να το πιστέψει κανείς. Στα παρασκήνια στη Βραζιλία το ποδόσφαιρο διαποτίζεται με δεισιδαιμονίες, και μάλιστα πνευματιστικές πράξεις. Παραδείγματος χάρη, στη διάρκεια του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου, στην Αργεντινή το 1978, κεριά και άλλα βουντουιστικά αντικείμενα είχαν τοποθετηθεί σε μερικά γήπεδα ποδοσφαίρου στη Βραζιλία σαν ένα βοήθημα για να κερδίσει η ομάδα τους. Αλλά η ομάδα έχασε. Αστεία, έχει λεχθεί, «Αν οι Μακούμπα [βουντουιστικά έθιμα] είχαν πραγματικά δύναμη, οι ποδοσφαιρικοί αγώνες στην Πολιτεία Μπαΐα θα τερμάτιζαν πάντοτε με ισοπαλία,» λόγω των πολλών τελετουργιών που γίνοντο και από τις δυο ομάδες.

Θυμάμαι ότι οι Κορίνθιανς είχαν μισθώσει έναν πάι-ντη-σάντο (βουντουιστικό ιερέα) γι’ αυτό το σκοπό. Μερικές φορές όλοι μας οι παίχτες πηγαίναμε στη λέσχη τα μεσάνυχτα για ένα ειδικό λουτρό από βότανα συνταγής του.

Σε μια περίπτωση η ομάδα μας δεν τα πήγαινε καλά σε μια διοργάνωση και ο πάι-ντη-σάντο αποφάνθηκε ότι κάποιος μας είχε κάνει μάγια και ότι ο ιερέας έπρεπε τώρα να τα λύσει. Έτσι, μια Παρασκευή τα μεσάνυχτα όλοι οι παίχτες και μερικοί δημοσιογράφοι πήγαμε μαζί του στο στάδιο. Άρχισε να σκάβει και, προς έκπληξη μας, ξέθαψε επτά στιλέτα που είχαν ταφεί εκεί, ένα σε κάθε γωνιά του γηπέδου. Ένα πίσω από κάθε τέρμα κι ένα στη μέση του γηπέδου. Όλα τα στιλέτα ήταν όμοια και κάθε ένα είχε επτά πτυχές στη λαβή. Εδώ, προφανώς, βρισκόταν η αιτία που χάναμε! Μερικοί παίχτες είχαν πολύ εντυπωσιασθεί ενώ άλλοι αμφέβαλλαν.

Παρ’ όλα αυτά, χάσαμε τον αγώνα, και ο πάι-ντη-σάντο απολύθηκε! Αργότερα μισθώθηκε από κάποια άλλη ομάδα και θυμάμαι πως σε μια περίπτωση μας καταράστηκε καθώς μπαίναμε στο στάδιο. Αλλά νικήσαμε! Και τα στιλέτα; Διαπίστωσα αργότερα ότι ο φροντιστής της λέσχης είχε πει στον πάι-ντη-σάντο ότι τα στιλέτα είχαν φυτευτεί εκεί από κάποιον προηγούμενο πάι-ντη-σάντο για να «βοηθήσει» την ομάδα μας να κερδίσει. Έτσι ήξερε από που να τα ξεθάψει!

Απάτες και Μάλιστα «Πετροβόλημα»

Ακολούθησαν κι άλλες απάτες μετά την επιστροφή μας από τα διεθνές τουρνουά. Διευθετήθηκε ένας αγώνας μεταξύ Ρίο Ιανέιρο και Σάο Πάουλο, και γι’ αυτό τον αγώνα εξελέγησαν γενικά οι καλύτεροι παίχτες απ’ όλες τις ομάδες. Μολονότι οι εφημερίδες με χαρακτήριζαν σαν τον καλύτερο τερματοφύλακα, δεν με εξέλεξαν, προφανώς εξ αιτίας των προβλημάτων που αντιμετώπιζε η ομάδα μας. Αυτό ήταν ένα πικρό χάπι για να το καταπιώ.

Έπειτα, μπλέχθηκα επίσης σ’ έναν αγώνα για δικαιώματα εργασίας για τους ποδοσφαιριστές και αυτό οδήγησε σε διαφορές με τους ιδιοκτήτες της λέσχης. Τελικά, τα πράγματα έφθασαν σ’ ένα αποκορύφωμα. Η σύζυγος μου μεταφέρθηκε σ’ ένα νοσοκομείο για ιατρική παρακολούθηση ενώ εγώ έπρεπε να παίξω σ’ ένα παιχνίδι. Διανοητικά αναστατωμένος, έπαιξα άσχημα και χάσαμε από μια τεχνικά κατώτερη ομάδα. Κατηγορήθηκα σαν υπαίτιος για την ήττα και κατηγορήθηκα μάλιστα ότι είχα δωροδοκηθεί. Μολονότι μια εφημερίδα έγραψε ότι ήμουν «θύμα ανθρώπινης κακεντρέχειας,» μου απαγόρευσαν ακόμη και να μπω σε μερικά από τα κτίρια του συλλόγου. Οι φίλοι μου και οι γείτονες μ’ έβλεπαν ύποπτα.

Τι αλλαγή! Την Κυριακή ένα είδωλο και τη Δευτέρα ανεπιθύμητος! Ο Τζίλμαρ είχε δίκιο: ‘Λουλούδια σήμερα, πετροβόλημα αύριο!’

Είχα τόσο απογοητευθεί που για αρκετές μέρες δεν ήθελα μάλιστα να βγω έξω. Σύντομα μετά απ’ αυτό μεταφέρθηκα για ένα χρόνο σε μια ομάδα στον Παρανά.

Μια Έγκαιρη Επίσκεψη

Ένα Κυριακάτικο πρωινό ενώ απουσίαζα στο σύλλογο ένας ηλικιωμένος, άνθρωπος χτύπησε την πόρτα μας και, μετά από λίγα εισαγωγικά σχόλια, ρώτησε τη σύζυγο μου: «Γνωρίζετε ότι η Βίβλος λέει ότι σύντομα δεν θα υπάρχει πια ο πόλεμος; Δεν θα θέλατε να ζείτε για πάντα με ειρήνη σ’ αυτή τη γη;»

Έπειτα, για ν’ αποδείξει την άποψη του, της ζήτησε να διαβάσει στη Βίβλο το εδάφιο Ψαλμός 46:8, 9, όπου λέει: «Έλθετε, ιδέτε τα έργα του Κυρίου· Οποίας καταστροφάς έκαμεν εν τη γη. Καταπαύει τους πολέμους έως των περάτων της γης· συντρίβει τόξον και κατακόπτει λόγχην· καίει άμαξας εν πυρί.» Αυτά ήταν καλά νέα για τη σύζυγο μου! Έτσι, άρχισε μια Μάρτυς του Ιεχωβά να επισκέπτεται κάθε βδομάδα το σπίτι μας.

Μολονότι εγώ προσωπικά δεν ενδιαφερόμουν ιδιαίτερα για Γραφική μελέτη, δεν είχα αντίρρηση για τις επισκέψεις. Κάπου κάπου έκανα καμιά ερώτηση και πάντοτε έπαιρνα ικανοποιητική απάντηση μέσα από τη Βίβλο. Τότε, κάτι άναψε το ενδιαφέρον μου. Η σύζυγος μου, γνωρίζοντας ότι είχα διδαχθεί από μικρό παιδί να έχω βαθύ ενδιαφέρον και σεβασμό για τους ηλικιωμένους, έντεχνα μου υπέδειξε να διαβάσω ένα άρθρο με τίτλο «Η Ευχαρίστηση του ν’ Ακούτε τον Παππού,» στο Ξύπνα! της 8ης Δεκεμβρίου 1968. Το θαυμάσιο αυτό άρθρο με ενθάρρυνε να διαβάσω περισσότερα και γρήγορα άρχισα να παρακολουθώ μαζί με τη σύζυγο μου τη Γραφική μελέτη.

Μια Καινούργια Άποψη στη Ζωή

Λίγους μήνες αργότερα προσκληθήκαμε να παρακολουθήσουμε μια συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Στάδιο Πακέμπου, το ίδιο μέρος όπου θαυμαστές του ποδοσφαίρου με είχαν περιφέρει στο στάδιο στους ώμους. Ζωντανές σκηνές πέρασαν αστραπιαία από το νου μου καθώς προσπαθούσα να συγκεντρωθώ στις θαυμάσιες Βιβλικές συμβουλές που παρουσιάζονταν.

Καθώς οι μέρες περνούσαν στη συνέλευση δεν μπορούσα να μη βλέπω αντιθέσεις. Όχι σπρώξιμο ή ειρωνεία, ούτε κυματισμός σημαίας ή ηρωολατρία. Η ήσυχη τάξη του πλήθους, το στοργικό ενδιαφέρον που έδειχνε ο ένας για τον άλλον και ιδιαίτερα για μας τους καινούργιους, τα θερμά αγκαλιάσματα και τα χαρούμενα χαιρετίσματα «Αδελφέ» ή «Αδελφή» όλα εντυπωσίασαν βαθιά τη σύζυγο μου κι εμένα.

Μια φυσική συνέπεια της συνελεύσεως ήταν να μας προσκαλέσουν να συνοδέψουμε τους Μάρτυρες στο έργο κηρύγματος τους από πόρτα σε πόρτα. Σε πολλές περιπτώσεις ο οικοδεσπότης με αναγνώριζε, και ήταν ενδιαφέρον να παρατηρώ την ειλικρινή έκπληξη τους. Δεν ήταν συνηθισμένοι να τους επισκέπτεται ένας αστέρας του ποδοσφαίρου για να τους μιλήσει για τη Βίβλο!

Καθώς ο καιρός περνούσε, διαπιστώναμε ότι σιγά σιγά υιοθετούσαμε μια καινούργια άποψη για τη ζωή, με μια καινούργια αίσθηση αξιών και, πάνω απ’ όλα, μια νέα ελπίδα για το μέλλον. Μάθαμε ότι η αληθινή ασφάλεια δεν θα ερχόταν από έναν καλό μισθό ή ένα θαυμάσιο σπίτι αλλά μόνο από το να θέτουμε πρώτα τα συμφέροντα της βασιλείας του Θεού. «Αλλά ζητείτε πρώτον την βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα θέλουσι σας προστεθή,» είχε αναφέρει ο Ιησούς στην επί του Όρους Ομιλία. (Ματθ. 6:33) Η συνείδηση μου άρχισε να μου λέει ότι ο άγριος ανταγωνισμός που εκδηλώνεται στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια, οι έντονες αντιζηλίες, ναι, ακόμη και τα μίση, και οι πνευματιστικές πράξεις, όλα ήταν αντίθετα στις Βιβλικές διδασκαλίες.

Τελικά, αν και αγαπούσα πολύ το ποδόσφαιρο, αποφάσισα να τερματίσω την καριέρα μου σαν επαγγελματίας και να εργασθώ στο Ρίο Ιανέιρο σε μια εργασία με πολύ πιο χαμηλό εισόδημα. Κατόπιν, στις 18 Δεκεμβρίου 1970, η σύζυγος μου κι εγώ βαπτισθήκαμε, συμβολίζοντας την αφιέρωση μας να υπηρετούμε τον Ιεχωβά.

Από τότε, τι θαυμάσια προνόμια έχουμε απολαύσει! Μπορέσαμε να βοηθήσουμε αρκετούς συγγενείς μας να μάθουν για τη Βιβλική υπόσχεση να ζουν για πάντα σ’ ένα μελλοντικό επίγειο παράδεισο. Απολαμβάνουμε μια έννοια ασφάλειας που μόνο αυτή η γνώση μπορεί να φέρει.

Εξακολουθώ να παίζω φιλικά ποδόσφαιρο, αλλά δεν υπάρχουν πια τα «λουλούδια» και οι «πέτρες.» Τώρα οι μέρες μας είναι πιο γεμάτες και πιο ουσιαστικές επειδή γνωρίσαμε τα «αγαθά νέα» που πλούτισαν τη ζωή μας.—Από συνεργάτη.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 17]

«Με περιέφεραν στο γήπεδο πάνω στους ώμους των οπαδών»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 18]

«Τι αλλαγή! Την Κυριακή είδωλο και τη Δευτέρα ανεπιθύμητος!»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 19]

«Δεν θα σας άρεσε να ζείτε για πάντα με ειρήνη σ’ αυτή τη γη;»