Ματιές στον Κόσμο

‘Μπλεγμένες σε Διαμάχες’

● Η Διεθνής Διάσκεψη του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό που έγινε στην πόλη του Μεξικού τον Αύγουστο είναι μια προσπάθεια για να εξευρεθούν τρόποι να καμφθεί η υπερβολική πληθυσμιακή ανάπτυξη. Αλλά μετά από εννιαήμερη διάσκεψη, έγραφε η Δε Νιου Γιορκ Τάιμς, πολλοί αντιπρόσωποι δέχτηκαν ότι πάρα πολύς χρόνος και προσοχή δόθηκαν σε «ζητήματα τα οποία είχαν ελάχιστη άμεση σχέση με το σχεδιασμό της μελλοντικής πληθυσμιακής ανάπτυξης του κόσμου». Ένα τέτοιο θέμα που ξεσήκωσε καυτή συζήτηση, ήταν η σύσταση να κατεδαφιστεί ο εποικισμός σε κατεχόμενα εδάφη, που θεωρήθηκε σαν αναφορά στον εποικισμό που κάνει το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη. Ένα άλλο ήταν η πρόταση να τεθεί ένα τέλος στον ανταγωνισμό των εξοπλισμών και να διατεθούν οι πλουτοπαραγωγικοί πόροι που χρησιμοποιούνται γι’ αυτούς σε κοινωνική και οικονομική βελτίωση. Σύμφωνα με την έκθεση, η συνάντηση «ήγειρε καινούργιες ανησυχίες σχετικά με την ανικανότητα των παγκόσμιων διασκέψεων, ακόμη και εκείνων που έχουν να κάνουν με πολιτικά ουδέτερα θέματα, να μην εμπλακούν στις μεγάλες διεθνείς διαμάχες».

Το Βάρος των Προσφύγων

● Υπάρχουν υπολογισμένα τρία ως τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες στην Αφρική. «Αλλά η ικανότητα της Αφρικής να [τους] βοηθήσει υπονομεύεται πάρα πολύ από τη συγκυρία των φυσικών και ανθρωποποίητων καταστροφών και των παγκόσμιων οικονομικών κρίσεων», λέει η Δε Τάιμς του Λονδίνου. «Στα περασμένα δυο χρόνια δεν υπήρξε κανένα σημαντικό γεγονός που να προξενήσει μια καινούργια πλημμύρα πολιτικών προσφύγων», αναφέρει η έκθεση. «Ωστόσο, τα στρατόπεδα [προσφύγων] παραμένουν, μερικές φορές στις πιο φτωχιές χώρες». Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι 700.000 πρόσφυγες διαμένουν σε στρατόπεδα στην πάμφτωχη Σομαλία, ενώ άλλοι τόσοι μένουν έξω από αυτά. Αλλά ενώ η Δε Τάιμς υποδεικνύει την επείγουσα ανάγκη για βοήθεια στους πρόσφυγες, προσθέτει ότι «έχει δοθεί επίσης ακατάλληλη έμφαση σε βοήθεια έκτακτης ανάγκης εις βάρος του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για ανάπτυξη» καλύτερων συνθηκών στην Αφρική.

Ινδονησιακή Μετανάστευση

● Αν η Ινδονησιακή κυβέρνηση φτάσει στον φιλόδοξο δεκαετή σκοπό της το 1989, τότε 7,5 εκατομμύρια άνθρωποι θα έχουν μεταναστεύσει από τις πιο πολυπληθείς νήσους της χώρας στις λιγότερο κατοικημένες εξωτερικές νήσους. Οι επίσημοι λένε ότι το πρόγραμμα θα βοηθήσει την Ινδονησία να αναπτύξει τα τρόφιμα καθώς και τις καινούργιες περιοχές. Για να προωθήσει το πρόγραμμα, η Ινδονησιακή κυβέρνηση υπόσχεται στις οικογένειες που μεταναστεύουν δελτία τροφίμων για τα πρώτα ένα ή δύο χρόνια, σπίτι και 24 ως 40 στρέμματα γης. Δυστυχώς, πολλοί μετανάστες, ιδιαίτερα εκείνοι που προέρχονται από μεγάλες πόλεις, το βρίσκουν δύσκολο να προσαρμοστούν στο νέο περιβάλλον τους. «Τελικά εκείνο που κάνει τη μετανάστευση να συνεχίζεται», λέει το Νιου Σάιεντιστ, «είναι ότι πολλοί Ινδονήσιοι θέλουν τη γη πάρα πολύ, ώστε είναι πρόθυμοι να υποστούν τις κακουχίες της μετανάστευσης σε ξένο τόπο για να αποκτήσουν τη γη».

Ηλεκτρισμός από το «Χτυπητήρι του Αυγού»

● «Θεωρητικά, φαινόταν σαν να ήταν λιγότερο αποτελεσματική η δική μας μηχανή από τους ανεμόμυλους με τις προπέλες», λέει ο Δρ Ρίτσαρντ Μπράας, επικεφαλής της έρευνας για την αιολική ενέργεια στο Εργαστήριο Σάντια Νάσιοναλ της Αλμπουκέρκης του Νέου Μεξικού, «αλλά αποδείχτηκε πως ήταν πιο αποτελεσματική». Ο Δρ Μπράας αναφέρεται στη μηχανή του της αιολικής ενέργειας 25 μέτρων, που μοιάζει με ανάποδο χτυπητήρι αυγού, πράγμα που έχει αποδειχτεί ο καλύτερος ανεμόμυλος που παράγει ηλεκτρισμό. Σε αντίθεση με τις πολύ πιο μεγάλες μηχανές τύπου προπέλας, οι οποίες κόστισαν στην κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να γίνουν, το σχέδιο «χτυπητήρι αυγού» απαίτησε μόνο 14 εκατομμύρια δολάρια. Αλλά γιατί η μικρότερη αυτή μηχανή είναι καλύτερη από το γίγαντα της υψηλής τεχνολογίας; Κατ’ αρχή, επειδή είναι αξιόπιστη. Επίσης η επισκευή και η συντήρηση είναι απλούστερες επειδή η γεννήτρια και οι συσκευές ελέγχου βρίσκονται στο ύψος του εδάφους. Επιπρόσθετα, λείπει το πολύπλοκο μηχανικό υλικό για να κατευθύνονται οι προπέλες προς τη μεριά του αέρα. Οι λάμες του «χτυπητηριού του αυγού» γυρνούν ανεξάρτητα από την κατεύθυνση του αέρα.

Ψάρεμα Υψηλής Τεχνολογίας

● «Δύο μεγάλα είδη ψαριών και θαλάσσιων θηλαστικών απειλούνται από το υπερβολικό ψάρεμα και κυνήγι», προειδοποιεί ο Κος Τζην Κάρροζ, γενικός γραμματέας της Παγκόσμιας Συνδιάσκεψης για το Ψάρεμα. Οι πιο εξειδικευμένες μέθοδοι για την ανίχνευση και την παγίδευση ψαριών έχουν καταλήξει σε μεγαλύτερες ψαριές, πρόσθεσε, αλλά εξαντλούνται τώρα τα αποθέματα. Τα απειλούμενα είδη περιλαμβάνουν την Περουβιανή αντζούγια, τον Καναδικό ιππόγλωσσο, την πέρκα του Ειρηνικού, τον Ευρωπαϊκό σολομό και τη μουρούνα, και τη φάλαινα του Βόρειου Ειρηνικού. Ο Κος Κάρροζ πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος για να προστατευτούν τα αποθέματα των ψαριών θα ήταν να περιοριστεί ο αριθμός των πλοίων που επιτρέπεται να ψαρεύουν. Αλλά πολλά έθνη κρατούν αυστηρή μυστικότητα σχετικά με τις αλιευτικές επιχειρήσεις τους.

Να Τρως ή να μην Τρως Αλάτι

● Όταν ο Ντέηβιντ ΜακΚάρρον των Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου της Όρεγκον ανέφερε πρόσφατα ότι οι άνθρωποι που έχουν υψηλή πίεση αίματος κατά κανόνα τρώνε λιγότερο σόδιο και σημαντικά λιγότερο ασβέστιο απ’ όσο οι άνθρωποι με φυσιολογική πίεση αίματος, προξένησε αναστάτωση στους γιατρούς. Τα ευρήματα του προκαλούσαν την αξιοπιστία ενός λαϊκού αξιώματος, συγκεκριμένα ότι το πολύ αλάτι φέρνει και υψηλή πίεση αίματος. Άλλοι ερευνητές έχουν από τότε επιβεβαιώσει τα ευρήματα του. Ο ΜακΚάρρον συστήνει οι υπερτασικοί να παίρνουν αρκετό ασβέστιο, σαν κι αυτό που βρίσκεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, και να μην ανησυχούν σχετικά με το αλάτι που τρώνε. Αλλά άλλοι απαιτούν να γίνει περισσότερη έρευνα. Τα δεδομένα του ΜακΚάρρον, προειδοποιεί ένας από τους συναδέλφους του, «δεν είναι αρκετά ώστε να γίνονται διαιτολογικές συστάσεις».

Ρολόγια Προσευχής

● Ο Δρ Αχμέτ Μπαχάτ, ένας ηλεκτρολόγος μηχανικός από την Αίγυπτο, έχει φτιάξει ένα «ρολόι προσευχής» με κομπιούτερ για τους Μουσουλμάνους. Σύμφωνα με το Νιου Σάιεντιστ, τα ρολόγια μπορούν να πουν πότε και προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να προσεύχονται οι Μουσουλμάνοι, ανεξάρτητα από το πού βρίσκονται. Αφού ο ιδιοκτήτης θα εισαγάγει στα δεδομένα του ρολογιού το γεωγραφικό μήκος και πλάτος—ή τον κατάλληλο κωδικό αριθμό για οποιαδήποτε από 200 επιλεγμένες πόλεις—και την τοπική ώρα και ημερομηνία στο κομπιούτερ του ρολογιού, το ρολόι θα χτυπάει στις καθορισμένες ώρες για την προσευχή. Το ρολόι επίσης έχει μια ενσωματωμένη πυξίδα που δείχνει προς τη μεριά της Μέκκας. Μια εταιρία των Ηνωμένων Πολιτειών έχει κάνει σχέδια να εισαγάγει 100.000 τέτοια ρολόγια στη Σαουδική Αραβία εφέτος.

‘Παράκαμψη’ Διαφημίσεων

● Η ‘παράκαμψη’ διαφημίσεων (αγγλικά «ζάπιν»), που αρχικά είχε οριστεί σαν η χρησιμοποίηση της συσκευής ελέγχου από απόσταση της τηλεοπτικής συσκευής προκειμένου να παρακάμπτει ο θεατής τις διαφημίσεις, απόκτησε τώρα καινούργιο περιεχόμενο, εφόσον το 10 τα εκατό των Αμερικανικών οικογενειών διαθέτουν δική τους συσκευή βίντεο. Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς λέει ότι στα μισά από τα προγράμματα που καταγράφονται στο βίντεο και τα παρακολουθούν οι άνθρωποι αργότερα «οι διαφημίσεις παρακάμπτονται όταν οι θεατές πατούν το κουμπί που αγαπούν πολύ—εκείνο που γράφει ‘γρήγορη προς τα μπρος κίνηση’». Μέχρι τώρα, λέει η είδηση, «οι άνθρωποι εκείνοι που δεν είχαν την οξυδέρκεια ή την δύναμη να σηκωθούν και να πάνε στην τηλεοπτική συσκευή για ν’ αλλάξουν κανάλι . . . έβλεπαν τις διαφημίσεις. Τώρα το μόνο που απαιτείται είναι το πάτημα ενός κουμπιού . . . και η διαφήμιση πέταξε». Οι διαφημιστές είναι ανήσυχοι. Μια μεγάλη διαφημιστική εταιρία υπολογίζει ότι χάνει περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια ετήσια προβάλλοντας διαφημίσεις σε ανύπαρκτο κοινό.

Κατάκτηση της ‘Απειλής’

● «Η ελονοσία γίνεται πολύ γρήγορα μεγάλη απειλή απ’ όσο ποτέ πριν», λέει το Νιούσγουηκ. Αλλά τρεις ομάδες επιστημόνων—μια στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και δυο στην Ουάσινγκτον, στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και στο Ινστιτούτο Ερευνών του Στρατού Γουώλτερ Ρήηντ—προσφέρουν τώρα την ελπίδα ότι η ελονοσία κάποια μέρα θα μπει κάτω από έλεγχο. Χρησιμοποιώντας καινούργιες τεχνικές της γενετικής μηχανικής, μπόρεσαν να απομονώσουν και να συνθέσουν το αντιγόνο το οποίο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή ανοσιοποίησης στους σποροζωήτες, σ’ ένα από τα τρία στάδια των παράσιτων της ελονοσίας. Αυτό σημαίνει ότι οι επιστήμονες σύντομα θα μπορέσουν να παράγουν σε μαζική κλίμακα αντιελονοσιακό εμβόλιο ενός μεμονωμένου σταδίου για δοκιμή στα ζώα. Αλλά κι αν ακόμη το εμβόλιο αυτό αποδειχτεί πετυχημένο—οι δοκιμές πάνω στους ανθρώπους απέχουν ακόμη αρκετά χρόνια—οι ελονοσιολόγοι συμφωνούν ότι ένα εμβόλιο που θα περιλαμβάνει ανοσία και για τα τρία στάδια της ελονοσίας θα εξακολουθεί να είναι μια ανάγκη. Επιπρόσθετα, λέει ο Συνταγματάρχης Φράνκλιν Τοπ του Γουώλτερ Ρήηντ, «ο έλεγχος της ελονοσίας θα απαιτήσει όλα τα εφόδια που έχουμε: εντομοκτόνα και φάρμακα, καθώς και εμβόλια».

Επίσκοποι που Αμφιβάλουν

● Ο Δρ Ντέηβιντ Τζένκινς, πρώην καθηγητής της θεολογίας ο οποίος δεν πιστεύει ότι ο Ιησούς αναστήθηκε ή γεννήθηκε από παρθένα όπως δηλώνει η Βίβλος, χειροτονήθηκε τον Ιούλιο σαν Επίσκοπος του Ντέρχαμ, ένα από τα πιο υψηλά αξιώματα της Εκκλησίας της Αγγλίας. Όταν πρωτοδημοσιεύτηκαν οι απόψεις του τον Απρίλιο, πολλά εκκλησιαστικά μέλη αναστατώθηκαν που ένας άπιστος θα έμπαινε σε τόσο υψηλό αξίωμα. Αλλά μια σφυγμομέτρηση που ακολούθησε στους 31 από τους 39 επισκόπους της Εκκλησίας αποκάλυψε ότι πολλοί από αυτούς τους υψηλά ιστάμενους εκκλησιαστικούς ηγέτες είχαν ακριβώς τις ίδιες απόψεις όπως και ο Δρ Τζένκινς. «Στη σφυγμομέτρηση», λέει το Δε Σάουθ Τσάινα Μόρνινγκ Ποστ, «15 επίσκοποι είπαν ότι τα θαύματα της Καινής Διαθήκης ήταν μεταγενέστερες προσθήκες στην ιστορία του Ιησού».

Ατυχήματα από τα Σπορ

● «Πάντοτε γνωρίζαμε ότι το ποδόσφαιρο είναι ένα μεγάλο πρόβλημα (σε ατυχήματα), αλλά σε ό,τι αφορά πολλά άλλα αθλήματα, δε γνωρίζαμε αληθινά τι συνέβαινε». Έτσι είπε ο Φρέντερικ Ο. Μίλλερ του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνα σε μια συνέντευξη του Ολυμπιακού Επιστημονικού Συνεδρίου του 1984 στη Γιουτζήν της Όρεγκον. Για να το βρουν αυτό, αυτός κι ένας άλλος συνάδελφος μάζεψαν στοιχεία από ατυχήματα που έχουν προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή που υπήρξαν μοιραία ανάμεσα στους σπουδαστές λυκείου και πανεπιστημίου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ανάμεσα στους σπουδαστές τα ποσοστά ανά 100.000 άτομα ήταν 12,73 για το χόκεϊ, στον πάγο, 14,27 για τις γυμναστικές ασκήσεις και 20,25 για το λακρός. Αυτά σε σύγκριση με το 6,63 για το μπάσκετ μπωλ και 9,33 για το ποδόσφαιρο. Για τους μαθητές του λυκείου, τα πιο υψηλά ποσοστά ήταν 1,96 για την πάλη, 2,25 για το ποδόσφαιρο και 4,16 για το λακρός.

Ναρκωτικά και Έγκλημα

● Το έγκλημα που συσχετίζεται με τα ναρκωτικά έχει αυξηθεί πάρα πολύ στην Ισπανία από τότε που οι νόμοι για τα ναρκωτικά αλλάχτηκαν ώστε να μη θεωρείται έγκλημα η κατοχή «ελαφρών» ναρκωτικών όπως είναι η μαριχουάνα. Όπως ανέφερε η Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν, «το Υπουργείο Εσωτερικών αναφέρει . . . ότι υπήρξε αύξηση 51 τα εκατό στη ληστεία ναρκωτικών από το 1982 μέχρι το 1983 και 92 τα εκατό αύξηση γενικά στις ένοπλες ληστείες, περιλαμβανομένων των ληστειών τράπεζας, στη διάρκεια της ίδιας περιόδου». Οι επίσημοι λένε ότι τα τρία τέταρτα από όλα τα εγκλήματα που διαπράττονται στην Ισπανία σχετίζονται με τα ναρκωτικά. Μια ληστεία σε τράπεζα υπήρξε πρωτοφανής όταν δυο πιστολάδες απαίτησαν να τους δοθεί ηρωίνη για να απελευθερώσουν τους ομήρους τους. Οι αριθμοί φέτος δείχνουν ότι το έγκλημα στην Ισπανία εξακολουθεί να αυξάνει.

Ουράνια Ευγνωμοσύνη

● Η μόλυνση από το φως των πόλεων αυξάνεται γρήγορα σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά λίγοι άνθρωποι ενδιαφέρονται πραγματικά—εκτός αν είναι αστρονόμοι. Γιατί; Επειδή η μόλυνση από το φως—όπως είναι τα φώτα των πόλεων—εμποδίζει τις αστρονομικές τους παρατηρήσεις. Ωστόσο, μια σειρά από πόλεις έχουν ανταποκριθεί στις εκκλήσεις των τοπικών αστρονόμων και έχουν εισαγάγει κανονισμούς για τον νυχτερινό φωτισμό. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτη ήταν η απόφαση του Σαν Ντιέγκο να εγκαταστήσει στους δρόμους φώτα φθοριούχου νατρίου χαμηλής πίεσης, πράγμα το οποίο δεν παρεμποδίζει σοβαρά στις ουράνιες παρατηρήσεις, χάρη του παρατηρητηρίου πάνω στο Βουνό Πάλομαρ 97 χιλιόμετρα (60 μίλια) προς το βορρά. Οι αστρονόμοι στο βουνό ευχαριστήθηκαν τόσο πολύ, ώστε ονόμασαν έναν αστεροειδή που ανακάλυψαν πρόσφατα με το όνομα της πόλης.

Ασφάλεια για τη Βία

● Καθώς η βία στα σχολεία κλιμακώνεται στην Ιαπωνία, μια ασφαλιστική εταιρία στην Πόλη Μαεμπάσι πρόσφερε πρόσφατα μια μοναδική νέα μορφή ασφάλειας. Καλύπτει τις απαιτήσεις που θα εγερθούν εναντίον ενός παιδιού που προκαλεί, σύμφωνα με την Μαινίχι Ντέηλυ Νιους, «σωματική βλάβη, ακόμη και βλάβη που να οδηγεί σε θάνατο, και ζημιά σε περιουσία, στη διάρκεια του χρόνου που το παιδί πηγαίνει στο σχολείο». Αυτή είναι η πρώτη φορά που προσφέρεται ασφάλεια, η οποία καλύπτει τα κακοποιά στοιχεία. Παρ’ ότι περίπου το 60 τα εκατό των σπουδαστών στα 16 σχολεία που συμμετέχουν, έχουν ήδη αγοράσει την ασφάλεια, η επίκριση γι’ αυτό το πράγμα εξακολουθεί να αυξάνει. Αποκαλώντας την «συναίνεση στη σχολική βία», οι αντιτιθέμενοι φοβούνται ότι θα ενθαρρύνει ακόμη μεγαλύτερη βία. Η ασφαλιστική εταιρία πιέζεται να αναστείλει το ασφαλιστικό αυτό πρόγραμμα.