Επωαστήρες που Αντανακλούν Σοφία

«ΕΝΑ από τα απογοητευτικά χαρακτηριστικά του αρχείου των απολιθωμάτων της ιστορίας των σπονδυλωτών είναι ότι υπάρχουν λίγα πράγματα σχετικά με την εξέλιξη των ερπετών στη διάρκεια των πρώτων ημερών τους, όταν αναπτυσσόταν το αυγό με το κέλυφος». Αυτό είναι το θρηνολόγημα του βιβλίου της Βιβλιοθήκης της Φυσικής Ζωής Τα Ερπετά στη σελίδα 37. Αλλά η διαμόρφωση του αυγού είναι απλώς και μόνο η αρχή. Η εκκόλαψη του αυγού είναι ένα χαρακτηριστικό που είναι εξίσου απογοητευτικό—τα απολιθώματα προδίδουν τις προσδοκίες των εξελικτών και σ’ αυτόν τον τομέα επίσης.

ΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΠΟΥΛΙΑ επωάζουν τα ίδια τα αυγά τους. Περιβάλλουν τα αυγά τους με θερμοκρασία από το ίδιο τους το σώμα. Όμως τα φτερά μπορεί να είναι ένα πρόβλημα εδώ. Είναι άριστα μονωτικά, και πολύ μικρό μέρος από τη θερμότητα του σώματος μπορεί να τα διαπεράσει έτσι ώστε να εκκολάψει τα αυγά. Ο Δημιουργός τους, ο Ιεχωβά Θεός, και όχι η τυφλή εξέλιξη, επέλυσε το πρόβλημα στον τομέα αυτό με πολλούς και διάφορους τρόπους. Σε πολλά πουλιά είναι μια συμφυής απάντηση: ειδικά μέρη του σώματος για την εκκόλαψη. Αρκετές μέρες προτού γεννηθεί το πρώτο αυγό, τα μαλακά μικρά φτερά του στήθους πέφτουν, κατόπιν τα αιμοφόρα αγγεία στην περιοχή αυτή αυξάνουν σε μέγεθος και αριθμό, το δέρμα παχαίνει και φουσκώνει. Καθώς το πουλί κάθεται πάνω στη φωλιά για να κλωσήσει τα αυγά, κάνει τα φτερά του στήθους να φουσκώνουν και κανονίζει το σώμα του με τέτοιο τρόπο ώστε το γυμνό και υπέρθερμο μέρος του σώματος να έρθει σε επαφή με το αυγό. Ή τα ειδικά μέρη του σώματος για την εκκόλαψη σε μερικά πουλιά είναι τρία στον αριθμό. Από τη στιγμή που θα ακουμπήσει τα αυγά ένα από αυτά τα μέρη του σώματος που έχει αναπτύξει θερμοκρασία, αρχίζει η επώαση.

ΟΜΩΣ ΟΛΑ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΔΕΝ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ τα ειδικά αυτά μέρη που εμφανίζονται αυτόματα. Μερικά έχουν προγραμματιστεί από τον Δημιουργό τους για να τα δημιουργούν από μόνα τους. Οι πάπιες και οι χήνες, για παράδειγμα, βγάζουν μόνες τους τα κάτω μαλακά μικρά φτερά από το στήθος τους έτσι ώστε να φέρουν το δέρμα τους σε επαφή με τα αυγά τους. Άλλα πουλιά χρησιμοποιούν τα πόδια τους σαν επωαστήρες. Το πουλί σούλα (τροπικό πτηνό) περιτυλίγει τα μπλε πόδια του γύρω από το ένα και μοναδικό αυγό του και οι μεγάλες μεμβράνες, μέσα από τις οποίες κυκλοφορεί γρήγορα το ζεστό αίμα, είναι εξίσου αποτελεσματικές όσο και τα ειδικά εκείνα μέρη του σώματος στα άλλα πουλιά.

ΑΚΟΥΜΕ ΤΟΣΑ ΠΟΛΛΑ σχετικά με τη μητρική αγάπη, αλλά όταν στρέψουμε την προσοχή μας στον αυτοκρατορικό πιγκουίνο, τότε είναι η πατρική αγάπη εκείνη που πρέπει να εξυμνήσουμε. Στα βάθη του Ανταρκτικού χειμώνα, το θηλυκό εναποθέτει ένα αυγό και αμέσως επιστρέφει στη θάλασσα για να φάει. Ο μπαμπάς, όμως, αφήνεται πίσω για να κρατάει το αυγό πάνω στα μεμβρανώδη του πόδια—πόδια που είναι πλούσια εφοδιασμένα με αιμοφόρα αγγεία και συνεπώς αρκετά θερμά. Κατόπιν τυλίγει το αυγό με μια πτυχή του δέρματός του που χρησιμεύει σαν ένα περιτύλιγμα για θέρμανση. Σκεπάζει τόσο ωραία το αυγό ώστε αυτό μένει πλήρως καλυμμένο μέσα στον θερμό του επωαστήρα ακόμη και όταν ο μπαμπάς περπατάει. Οι θερμοκρασίες πέφτουν στους -60° Κελσίου (-76° Φαρενάιτ), οι χιονοθύελλες μαίνονται επί μέρες, αλλά ο μπαμπάς εκκολάπτει πιστά το αυγό ανάμεσα στα πόδια του. Περνούν τρεις μήνες και δεν βάζει ούτε μια μπουκιά στο στόμα του! Η μαμά, ωστόσο, δεν τον έχει ξεχάσει. Όταν το αυγό εκκολαφθεί, επιστρέφει για να θρέψει την οικογένειά της με ψάρι που έχει αποθηκεύσει από πριν στο στομάχι της, και κατόπιν φροντίζει το μικρό ενώ ο μπαμπάς κατευθύνεται προς τη θάλασσα για να τραφεί.

ΜΕΡΙΚΑ ΠΟΥΛΙΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ήδη έτοιμα ζεστά σημεία σαν επωαστήρες. Το μαλέο της Ινδονησιακής νήσου Σουλαουέσι αφήνει τα αυγά του πάνω στις πλαγιές των ηφαιστείων, όπου το έδαφος είναι συνεχώς θερμό εξαιτίας του ηφαιστειακού ατμού. Άλλα πουλιά μαλέο στο νησί χρησιμοποιούν τη μαύρη ηφαιστειακή άμμο στην άκρη των ακτών. Σκεπάζουν τα αυγά τους μέσα στην άμμο η οποία, επειδή είναι μαύρη, απορροφάει θερμότητα για την εκκόλαψη.

ΑΛΛΑ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ τα μόνα που χρησιμοποιούν την άμμο σαν επωαστήρα. Οι θαλάσσιες χελώνες έρχονται στις ακτές το βράδι για να σκάψουν τρύπες στις οποίες γεννούν τα αυγά τους, μερικές φορές μέχρι 400 ή 500 στην διάρκεια της εποχής της αναπαραγωγής. Ο κροκόδειλος του Νείλου σκάβει μια τρύπα στην άμμο και εναποθέτει εκεί μέχρι 40 αυγά. Κάπου τρεις μήνες αργότερα όταν τα μικρά θα βγουν από τα αυγά, κάνουν μικρούς κοασμούς και η μαμά ανοίγει το λάκκο και φέρνει την οικογένειά της ως το νερό.

ΑΝΤΑΝΑΚΛΩΝΤΑΣ ΑΚΟΜΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΟΦΙΑ από όσο τα προηγούμενα, ο κροκόδειλος του αλμυρού νερού και ο Αμερικανικός αλιγάτορας κατασκευάζουν πολύ εξειδικευμένους επωαστήρες. Φέρνουν σωρούς από κλαδιά, καλάμια, φύλλα, και υλικό από λαχανικά που έχει σαπίσει κοντά σε ένα ποτάμι ή σε ένα βάλτο. Στο μέσο των σωρών αυτών που έχουν ύψος 1 μέτρο (3-4 πόδια) γεννούν τα αυγά τους και από καιρό σε καιρό χρησιμοποιούν τις ουρές τους για να ρίχνουν νερό πάνω τους. Αυτό επιταχύνει την διαδικασία της ζύμωσης των υλικών, πράγμα το οποίο παρέχει τη σταθερά υψηλή θερμοκρασία που χρειάζεται για την επώαση των αυγών.

ΑΛΛΑ ΠΑΡΑ ΤΟΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ αυτό τρόπο που χρησιμοποιούν τα ερπετά αυτά, υστερούν κατά πολύ από τους επωαστήρες που κατασκευάζουν τα πουλιά μάλλη. Τα πουλιά αυτά ονομάζονται επίσης ορνιθοειδή θερμόμετρα. Ζουν στην άνυδρη κεντρική Αυστραλία, όπου οι διακυμάνσεις της θερμοκρασίας είναι μεγάλες, τόσο από μέρα σε μέρα όσο και από εποχή σε εποχή. Η κατασκευή αρχίζει τον καιρό που πέφτουν οι πρώτες φθινοπωρινές βροχές, καθώς η βλάστηση που θα χρησιμοποιηθεί πρέπει να είναι υγρή για να αρχίσει η ζύμωση. Τόσο το αρσενικό όσο και το θηλυκό εργάζονται μαζί, αλλά το αρσενικό κάνει την πιο βαριά εργασία. Το θηλυκό, ωστόσο, συχνά θα ενεργήσει σαν ένας μάλλον ειδικός επιθεωρητής.

ΣΚΑΒΟΥΝ ΕΝΑ ΛΑΚΚΟ βαθύ γύρω στο ένα μέτρο (3-4 πόδια), το γεμίζουν με κλαδάκια και φύλλα, συσσωρεύουν περισσότερο κομμάτια από λαχανικά, και πάνω τους βάζουν αρκετή ποσότητα άμμου. Το υλικό από κάτω αρχίζει να υφίσταται ζύμωση, αλλά απαιτούνται τέσσερις μήνες για να αναπτυχθεί η απαιτούμενη θερμοκρασία των 34° Κελσίου (93,2° Φαρενάιτ). Μόνο τότε μπορούν να εναποτεθούν τα αυγά εκεί. Το αρσενικό σκάβει ένα χώρο επώασης φύλαξης μέσα στο σωρό, δοκιμάζει τη θερμοκρασία με το ανοιχτό του ράμφος, και κατόπιν γυρνάει πίσω για να αφήσει το θηλυκό μέσα του ένα αυγό. Δεν το κάνει όμως αυτό αν δεν ελέγξει τη θερμοκρασία η ίδια. Εάν δεν μείνει ικανοποιημένη, τότε το αρσενικό πρέπει να φτιάξει ένα πιο κατάλληλο μέρος μέσα στο σωρό. Όταν αυτή μείνει ικανοποιημένη και γεννήσει το αυγό, τότε το αρσενικό ρίχνει τα χώματα που έβγαλε πάνω πάλι από το άνοιγμα. Κάθε τρεις ή τέσσερις μέρες γίνεται η διαδικασία αυτή, μέχρις ότου τοποθετηθούν κάπου 30 αυγά.

Σ’ ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ τα ενήλικα πουλιά φροντίζουν να μένουν τα πράγματα στη θέση τους μέσα στο σωρό, σκάβουν στο εσωτερικό του για να βρίσκουν πού είναι τα αυγά, ελέγχουν τη θερμοκρασία και κατόπιν τον ξαναγεμίζουν. Ανάλογα με την ώρα της ημέρας και με τον καιρό, μπορεί να προσθέτουν άμμο ή να αφαιρούν μερική, ή να φτιάχνουν αεραγωγούς μέσα στο σωρό και κατόπιν τους κλείνουν στον κατάλληλο χρόνο. Πολλές ώρες και σκληρή εργασία, αλλά η εργασία αυτή περιορίζει τη διακύμανση της θερμοκρασίας στον 1 βαθμό πάνω ή κάτω. Κάθε αυγό απαιτεί 50 μέρες για να εκκολαφθεί, κάθε πουλάκι σκάβει μέσα από τον σωρό και βγαίνει έξω μόνο του χωρίς να του δίνουν σημασία οι γονείς του. Η γέννηση των αυγών, η επώαση, το φτιάξιμο του σωρού, όλα αυτά συνεχίζονται ταυτόχρονα επί 6 ή 7 μήνες. Μαζί με την 4μηνη περίοδο που απαιτείται στην αρχή του σωρού ωσότου να θερμανθεί, αυτό σημαίνει κάπου 11 μήνες κοπιαστικής συνεχούς εργασίας. Και όλα αυτά για να παραχθούν μικρά πουλάκια, τα οποία οι γονείς τους αγνοούν μετά τελείως!

ΠΟΣΗ ΣΟΦΙΑ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΤΑΙ στους διαφορετικούς αυτούς επωαστήρες! Ωστόσο αυτά τα ζώα δεν είναι σοφά τα ίδια. Ό,τι σοφία δείχνουν έχει προγραμματιστεί μέσα τους από τον Δημιουργό, τον Ιεχωβά Θεό. Όπως λέει το εδάφιο Παροιμίαι 30:24 (ΜΝΚ ): «Είναι ενστικτωδώς σοφά».

[Εικόνες στις σελίδες 14, 15]

Χήνα η Τεφρός

Αυτοκρατορικός πιγκουίνος

Πουλί μαλέο

Θαλάσσια χελώνα

Αλιγάτορας

Ορνιθοειδές μάλλη