Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Φυγή—Είναι η Λύση;

ΣΤΟ μυθιστόρημα Τομ Σόγιερ, ο συγγραφέας Μαρκ Τουέιν αφηγείται την ιστορία του Τομ, τότε που το ’σκασε από το σπίτι του μαζί με τους δυο πιο στενούς του φίλους, τον Τζο Χάρπερ και τον Χόκλμπερι Φιν. Τα τρία αγόρια έφυγαν κρυφά τα μεσάνυχτα και πήγαν με μια σχεδία σ’ ένα νησί, στην πιο απόμακρη πλευρά του ποταμού. Εκεί πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος της βδομάδας, ζώντας με προμήθειες που είχαν φέρει μαζί τους και με ψάρια που έπιαναν. Σύντομα είδαν με τα ίδια τους τα μάτια τους κατοίκους της πόλης να ψάχνουν να βρουν τα πτώματά τους—τους θεωρούσαν πνιγμένους. Τελικά ο Τομ, ο Τζο και ο Χοκ γύρισαν κλεφτά στην πόλη, κρύφτηκαν στον εξώστη της εκκλησίας και παρακολούθησαν την τελετή της δικής τους της κηδείας. Η ιστορία έληγε καθώς τα παιδιά, σε μια ατμόσφαιρα γεμάτη χαρά, ενώνονταν ξανά με τις οικογένειες και τους φίλους τους, που ευχαριστούσαν τον Θεό και τους έλουζαν με φιλιά.

Για τον Τομ, τον Τζο και τον Χοκ η φυγή από το σπίτι ήταν μια ζωηρή περιπέτεια, με ευχάριστο τέλος. Ήταν κάτι διασκεδαστικό. Όμως σήμερα, για τους περισσότερους νεαρούς που φεύγουν από το σπίτι δεν είναι έτσι τα πράγματα. «Οι περισσότεροι απ’ όσους φεύγουν από το σπίτι, αυτό που συναντάνε, καθώς ζουν στο δρόμο, είναι τα βάσανα», λέει η Μάργκαρετ Ο. Χάιντ στο βιβλίο της My Friend Wants to Run Away (Ο Φίλος μου Θέλει να Φύγει από το Σπίτι). «Απ’ όσους εγκαταλείπουν το σπίτι τους, λίγοι καταφέρνουν να βρουν δουλειά και να στηριχτούν στον εαυτό τους. Για τους περισσότερους, η ζωή είναι χειρότερη απ’ ό,τι ήταν πριν φύγουν από το σπίτι».

Ίσως πιστεύεις ότι εσύ θα είσαι η εξαίρεση. Σίγουρα, τα πράγματα θα είναι καλύτερα από την κατάσταση που επικρατεί στο σπίτι. Αυτό πίστευε και η Έιμι. Έφυγε από το σπίτι σε ηλικία 14 χρονών, επειδή δεν είχε στενές σχέσεις με τους γονείς της και δεν μπορούσε να τους μιλήσει. «Πίστευα πως δεν με καταλάβαινε κανείς», λέει. «Πίστευα πως θα ήταν καλύτερα αν έφευγα μακριά από τους γονείς μου και πήγαινα να ζήσω στο σπίτι ενός ‘φίλου’. Ήμουν σίγουρη ότι ο ‘φίλος’ μου μπορούσε να με ακούει με προσοχή».

Η Σάντι έφυγε σε ηλικία 12 χρονών· η μητέρα της την είχε εγκαταλείψει και ο θετός παππούς της την ενοχλούσε με ανήθικους σκοπούς. Η Πέγκι έφυγε από το σπίτι στα 16 της. «Είχα μεγάλη πίεση στο σπίτι», λέει. «Η μαμά μου μού φώναζε διαρκώς και με έβριζε με πολύ άσχημες κουβέντες». Η μαμά της την έκανε να νιώθει πως ήταν ανεπιθύμητη και πως δεν την αγαπούσε κανείς, «σαν να ευχόταν να μην είχα καν γεννηθεί». Μη μπορώντας να μιλήσει στη μητέρα της, που διαρκώς την κατσάδιαζε, την απόπαιρνε και την κορόιδευε, έφυγε από το σπίτι για να βρει αλλού την ευτυχία.

Η Τζούλι το ’σκασε, εξαιτίας της σεξουαλικής κακοποίησης που της γινόταν στο σπίτι για αρκετά χρόνια. Ο Ντάνι έφυγε δυο φορές. Την πρώτη φορά έφυγε για να γλιτώσει από τη μητριά του που τον συκοφαντούσε. Γρήγορα συνειδητοποίησε πόσο δύσκολο είναι να ζήσεις στον κόσμο χωρίς να έχεις τα μέσα να συντηρηθείς, και ξαναγύρισε σπίτι—το μόνο που κέρδισε ήταν να αρπάξει μια άγρια κατσάδα και να είναι από τότε και στο εξής παραπεταμένος και από τον πατέρα του. Και η Τζούλι και ο Ντάνι ήταν μόνο 12 χρονών.

Πράγματι, η ζωή στο σπίτι φαίνεται ανυπόφορη για πολλούς από εκείνους που το σκάνε. Θέλουν να ξεφύγουν απ’ αυτήν. Θέλουν να είναι ελεύθεροι. «Όμως στους δρόμους, οι έφηβοι δεν βρίσκουν την ελευθερία», σημειώνει το περιοδικό ’Teen. «Αντί γι’ αυτήν, βρίσκουν άλλους που είτε έχουν φύγει είτε τους έχουν διώξει από το σπίτι—όπως συμβαίνει και με τους ίδιους—και ζουν σε εγκαταλειμμένα κτίρια, όπου δεν είναι καθόλου προστατευμένοι από βιαστές και κακοποιούς. Βρίσκουν επίσης πολλούς ανθρώπους των οποίων η βρώμικη απασχόληση είναι να εκμεταλλεύονται τα νεαρά άτομα—και οι έφηβοι που το σκάνε από τα σπίτια τους είναι εύκολος στόχος».

Τι Συμβαίνει Συνήθως

Για παράδειγμα, ο «φίλος» της Έιμι, ένας άντρας 22 χρονών, την υποχρέωνε να πληρώνει για τη διαμονή της με το να έχει «σεξουαλικές σχέσεις μ’ αυτόν και με εννιά φίλους του». Επίσης η Έιμι ‘μεθούσε και έπαιρνε πολλά ναρκωτικά’. Η Σάντι έγινε πόρνη, ζούσε στους δρόμους και κοιμόταν στα παγκάκια των πάρκων ή όπου αλλού έβρισκε. Αυτά είναι χαρακτηριστικά δείγματα ατόμων που φεύγουν από το σπίτι τους. Γιατί συμβαίνουν έτσι τα πράγματα;

«Όταν ένα παιδί φεύγει από το σπίτι του, στην αρχή ίσως έχει λίγα χρήματα στην τσέπη του, ίσως και να έχει μαζέψει μερικές οικονομίες, αλλά από τη στιγμή που θα του τελειώσουν, έχει ελάχιστα περιθώρια εκλογής», δηλώνει ο Υπαστυνόμος Χοσέ Ελίκε, πρώην επικεφαλής της Αστυνομικής Ομάδας του Λιμεναρχείου της Νέας Υόρκης για Εκείνους που Εγκαταλείπουν το Σπίτι τους. «Όταν τα παιδιά πεινάνε, θα πρέπει να φάνε, και όταν κρυώνουν, θα πρέπει να βρουν κάποιο καταφύγιο, έτσι λοιπόν δεν έχουν και πολλές εναλλακτικές λύσεις. Αν τύχει και τα πλησιάσει κάποιος όταν είναι πεινασμένα, απελπισμένα και εξαντλημένα και τους ζητήσει να κάνουν κάτι—κάθε λογής παράνομες και εξευτελιστικές ανήθικες πράξεις, για λεφτά ή για ναρκωτικά—τότε το κάθε παιδί θα είναι πολύ πιο δεκτικό, άσχετα με το πώς έβλεπε το σεξ ή τα ναρκωτικά πρωτύτερα».

Οι περισσότεροι απ’ αυτούς που φεύγουν από το σπίτι δεν έχουν κάποια ειδικότητα για να βρουν δουλειά. Η σύγχρονη κοινωνία τούς φαίνεται υπερβολικά σκληρή και πολύπλοκη και δεν μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Και συνήθως δεν έχουν ούτε τα χαρτιά που χρειάζονται για να προσληφθούν σε κάποια δουλειά· χαρτιά όπως, πιστοποιητικό γεννήσεως, κάρτα κοινωνικής ασφάλισης και μόνιμη διεύθυνση. «Έπρεπε να κλέβω και να ζητιανεύω στους δρόμους», λέει ο Λούις, «κυρίως, όμως, έκλεβα γιατί κανείς δεν σου δίνει τίποτα εκεί έξω». Περίπου το 60 τοις εκατό των νεαρών που φεύγουν από το σπίτι είναι κορίτσια. «Τι άλλο μπορεί να κάνει ένα 13χρονο κορίτσι από το να αποκαλύπτει το σώμα του;» ρώτησε ένα κορίτσι. Της πρόσφεραν πολλά χρήματα για να ποζάρει γυμνή. Το πιο πιθανό είναι ότι αυτές τις φωτογραφίες θα τις χρησιμοποιούσαν αργότερα για να την αναγκάσουν να κάνει περισσότερα.

Πορνογράφοι, έμποροι ναρκωτικών και σωματέμποροι συχνάζουν σε σταθμούς λεωφορείων, ψάχνοντας να βρουν νεαρούς που έχουν φύγει από το σπίτι τους και να τους εκμεταλλευτούν. Αυτοί είναι μάστορες στο να καταφέρνουν αυτό που θέλουν. Προσφέρουν στους φοβισμένους νεαρούς κάποιο μέρος για να κοιμούνται και φαγητό για να τρώνε. Τους δίνουν ό,τι τους έλειπε στο σπίτι—το αίσθημα ότι έχουν πραγματική αξία και ότι είναι αγαπητοί. Τους συστήνουν σε άλλους νεαρούς, που είναι ήδη μπλεγμένοι στο κύκλωμα και οι οποίοι τους καλωσορίζουν και τους κάνουν να αισθάνονται αποδεκτοί. Σιγά-σιγά το κύκλωμα τους απορροφά. Ακόμα, οι σωματέμποροι μπορεί να κανονίσουν να βιάσει κάποιος μια κοπέλα, και μετά αυτοί της υπόσχονται να την προστατεύουν για να μην της ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Ή μπορεί να τη μάθουν να παίρνει ναρκωτικά, να την κάνουν να εθιστεί σ’ αυτά, και μετά να προβάλουν την αξίωση να δουλεύει γι’ αυτούς από τότε και στο εξής, αν θέλει να συνεχίσει να παίρνει τη δόση της. Μερικοί καταφεύγουν στο ξύλο ή στην ωμή βία για να καταφέρουν αυτό που θέλουν. Όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, πολλοί απ’ αυτούς που φεύγουν από το σπίτι καταλήγουν να τραυματιστούν σοβαρά ή ακόμα και να πεθάνουν.

Τι Περιθώρια Εκλογής Υπάρχουν;

Ένα έφηβο άτομο, που σκέφτεται να φύγει από το σπίτι, ίσως βλέπει ότι υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια εκλογής, ιδιαίτερα αν νιώθει ότι στο σπίτι είναι ανεπιθύμητο. Συνήθως λέμε ότι αυτά τα παιδιά, τα «πετάνε στο δρόμο». Επίσης, οι περισσότεροι από τους νεαρούς που το έχουν σκάσει, ξέρουν ότι αν τους συλλάβει η αστυνομία, θα ειδοποιηθούν οι γονείς τους, και το πιο πιθανό είναι να τους στείλουν πίσω στο σπίτι. Και αν η κατάσταση στο σπίτι δεν έχει αλλάξει, αυτοί θα ξαναφύγουν. Ωστόσο, όσο μικρότεροι είναι σε ηλικία και όσο περισσότερο μείνουν στο δρόμο, τόσο πιθανότερο είναι ότι θα μπλεχτούν σε φασαρίες. Άρα πρέπει να βρεθεί λύση.

Πρώτα απ’ όλα, προσπάθησε να βρεις μια λύση ενώ βρίσκεσαι στο σπίτι. Κάνε κάθε δυνατή προσπάθεια—κι αυτό σημαίνει όχι μόνο μια φορά—να μιλήσεις με τους γονείς σου. Πες τους πώς αισθάνεσαι και τι σου συμβαίνει. Αν δεν πετύχει αυτό, μίλησε σε κάποιον άλλον που μπορεί να βοηθήσει. Μερικοί νεαροί έχουν μιλήσει στο σύμβουλο του σχολείου, σ’ έναν κοινωνικό λειτουργό ή σε κάποιον επιθεωρητή στο γραφείο παροχής υπηρεσιών για νέους. Άλλοι έχουν χρησιμοποιήσει τηλεφωνικές υπηρεσίες που προσφέρονται ατελώς και οι οποίες είναι διαθέσιμες σε μερικές χώρες για να βοηθούν τόσο τους γονείς όσο και τα παιδιά. Αλλά, οι νεαροί Χριστιανοί έχουν το πλεονέκτημα να μπορούν να στρέφονται στους πρεσβύτερους της εκκλησίας τους και να παίρνουν στοργική, προσωπική βοήθεια και συμβουλή βασισμένη στην Αγία Γραφή. Να θυμάσαι όμως τη φράση-κλειδί: ΝΑ ΜΙΛΑΣ. Αυτό θα βοηθήσει κι εσένα και τους γονείς σου. ‘Τα σχέδια ανατρέπονται εκεί όπου δεν υπάρχει εμπιστευτική συνομιλία’, λέει η Αγία Γραφή, ‘αλλά στο πλήθος των συμβούλων υπάρχει επιτυχία’.—Παροιμίαι 15:22, ΜΝΚ.

Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μια καλύτερη ζωή στο σπίτι, ζωή που θα σου δώσει ελπίδα για το μέλλον. Μπορεί να επουλώσει τις παλιές πληγές και να ενσταλάξει μέσα σου ένα αίσθημα εμπιστοσύνης, αγάπης και ευτυχίας. Θα καταλάβεις την αξία που έχεις ως άτομο. Ακόμα κι αν η ζωή στο σπίτι δεν είναι ιδανική, μην ξεχνάς ποτέ πως όταν το σκάσεις, μπορούν να συμβούν χειρότερα πράγματα.

Οποιαδήποτε κι αν είναι η κατάστασή σου, να θυμάσαι ότι υπάρχει πάντα Κάποιος που ενδιαφέρεται για σένα και θα ήθελε να σε βοηθήσει. Τα άτομα που στρέφονται στον Θεό μπορούν να είναι βέβαια ότι θα τα βοηθήσει και θα τα προστατέψει.—Παροιμίαι 18:10.

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Μπορεί κάποιος να σου προσφέρει φαγητό, στέγη και καλή ζωή. Τι ζητάει όμως για αντάλλαγμα;