Άστεγα Παιδιά—Γιατί Είναι Τόσο Δύσκολο να Βοηθηθούν;

ΣΤΙΣ 14 Οκτωβρίου 1987, η μικρή Τζέσικα Μακ Κλιούρ παγιδεύτηκε σε βάθος 6,7 μέτρων, μέσα σ’ ένα εγκαταλειμμένο πηγάδι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επί 58 ώρες γεμάτες αγωνία, το συνεργείο διάσωσης έσκαβε το σκληρό βράχο για να φτάσει στο ηλικίας 18 μηνών κοριτσάκι. Το περιστατικό αυτό είχε κατακτήσει τις επικεφαλίδες και τις καρδιές ολόκληρου του έθνους, και η τηλεοπτική κάλυψη συγκλόνισε το κοινό, ώσπου η Τζέσικα ανασύρθηκε ζωντανή από τη σκοτεινή τρύπα.

Αλλά, η Τζέσικα είχε σπίτι. Όλως παραδόξως, όμως, η τραγική κατάσταση των παιδιών που δεν έχουν σπίτι δεν προξενεί παρόμοιο ενδιαφέρον. Μήπως ο λόγος είναι ότι η κατάστασή τους συνδέεται με τη φτώχεια; Αναλύοντας την κατάσταση των απόρων, ένας αρθρογράφος του περιοδικού Παγκόσμια Υγεία (World Health), που εκδίδεται από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, δήλωσε τα εξής: «Οι φτωχοί των πόλεων δεν είναι πραγματικοί πολίτες των χωρών τους, γιατί δεν έχουν πολιτικά, κοινωνικά ή οικονομικά δικαιώματα. Οι φτωχοί γερνάνε γρήγορα και πεθαίνουν νέοι». Συνεπώς, χρειάζεται να γίνουν σοβαρές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις και οι άνθρωποι τους φτωχούς, αν πρόκειται η οικονομία μιας χώρας να προμηθεύσει επαρκή τροφή, ρουχισμό και στέγαση γι’ αυτούς.

Πώς Μπορούν να Βοηθηθούν Μερικοί

Τα ιδεώδη που εκφράζονται στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι πράγματι υψηλά, όμως γιατί φαίνονται ανέφικτα; (Βλέπε πλαίσιο.) Γενικά, οι άνθρωποι αγαπούν τα παιδιά και θέλουν γι’ αυτά το καλύτερο. Εξάλλου, τα παιδιά είναι σημαντικά για τη μελλοντική ευημερία ενός έθνους. Στην εφημερίδα Λάτιν Αμέρικα Ντέιλι Ποστ (Latin America Daily Post), ο Τζέιμς Γκραντ, άνθρωπος της ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ, λέει: «Στο κάτω-κάτω, τα παιδιά είναι εκείνα που πρέπει να βγάλουν τελικά τις χώρες τους από την οικονομική στασιμότητα». Μια έκθεση δείχνει, συνεχίζει ο Γκραντ, «ότι οι δαπάνες στον τομέα της βασικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και της στοιχειώδους εκπαίδευσης μπορούν να φέρουν ως αποτέλεσμα σημαντικές αυξήσεις στην παραγωγικότητα και στην οικονομική ανάπτυξη». Χώρες όπως η Βραζιλία έχουν πλήρη επίγνωση της αρνητικής εικόνας που παρουσιάζει η κατάσταση των άστεγων παιδιών και της βίας που σχετίζεται μ’ αυτά. Ευτυχώς, στη Βραζιλία γίνονται προσπάθειες να λυθεί το πρόβλημα με φιλανθρωπικές δραστηριότητες, με υιοθεσία από οικογένειες, με ορφανοτροφεία και με αναμορφωτήρια.

Ορισμένες κυβερνήσεις διακρίνουν ότι, αντί να χτίζουν απλώς σπίτια, έχει μεγαλύτερη αξία το να υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες που παίρνουν οι φτωχές οικογένειες και κοινότητες με σκοπό τη στέγαση. Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι ίδιοι οι φτωχοί γίνονται φορέας αλλαγής.

Συνεπώς, εκτός από το να λαβαίνουν βοήθεια από διάφορες υπηρεσίες, οι φτωχές οικογένειες θα πρέπει να είναι πρόθυμες να κάνουν το μέρος τους. Η οικογένεια τα καταφέρνει πολύ καλύτερα από οικονομικής και κοινωνικής πλευράς όταν είναι ενωμένη και καταπιάνεται η ίδια με τα προβλήματά της. Αν χρειάζεται, όλα τα ικανά μέλη μπορούν να συμβάλλουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Πώς Έχουν Πετύχει Μερικοί

Μερικά άστεγα παιδιά έχουν καταφέρει να ξεφύγουν απ’ αυτή την κατάσταση. Πάρτε για παράδειγμα τον Γκουιλέρμου. Προτού γεννηθεί αυτός, η οικογένειά του ζούσε σ’ ένα μικρό χωριό, αλλά εξαιτίας των άσχημων οικονομικών συνθηκών μετακόμισαν στην πρωτεύουσα. Όταν ο Γκουιλέρμου ήταν τριών μηνών, δολοφονήθηκε ο πατέρας του· ύστερα από λίγα χρόνια, η μητέρα του πέθανε, αφήνοντας τα παιδιά στη γιαγιά. Έτσι, σε μικρή ηλικία, ο Γκουιλέρμου έγινε παιδί του δρόμου. Μέρα με τη μέρα, επί πέντε χρόνια, γύριζε σε εστιατόρια και μπαρ, και ζητούσε φαγητό και χρήματα για να ανταποκριθεί στις ανάγκες της οικογένειάς του, τριγυρνώντας στους δρόμους μέχρι αργά τη νύχτα. Ορισμένα καλοσυνάτα άτομα που τον είχαν γνωρίσει στους δρόμους τού δίδαξαν τους βασικούς κανόνες προσωπικής υγιεινής και συμπεριφοράς. Αργότερα, τον περιμάζεψε από το δρόμο μια κυβερνητική υπηρεσία και τον έβαλε σ’ ένα άσυλο για παιδιά, όπου του προσφέρθηκε φαγητό και σχολική εκπαίδευση. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά τον βοήθησαν να διακρίνει ότι ο Δημιουργός ενδιαφερόταν γι’ αυτόν ατομικά και ασχολήθηκαν με τις πνευματικές του ανάγκες. Ο Γκουιλέρμου, που εντυπωσιάστηκε από την ειλικρίνεια και τη φιλικότητα των Μαρτύρων, είπε αργότερα: «Ποιος θα βοηθούσε ένα νεαρό που μεγάλωσε ουσιαστικά χωρίς καθοδήγηση και διαπαιδαγώγηση; Μόνο οι στοργικοί αδελφοί μού πρόσφεραν αυτή τη συμπαράσταση, εκτός από οικονομική βοήθεια». Ο Γκουιλέρμου βαφτίστηκε σε ηλικία 18 χρονών. Τώρα υπηρετεί ως μέλος του γραφείου τμήματος που έχει η Εταιρία Σκοπιά στη χώρα του.

Επίσης είναι και ο Ζουάο, που όταν ήταν ακόμα πολύ μικρός, ο μεθυσμένος πατέρας του πέταξε αυτόν και τους αδελφούς του έξω από το σπίτι. Αλλά, ο Ζουάο έγινε υπάλληλος σ’ έναν μπακάλη. Εργατικός όπως ήταν ο Ζουάο, προόδευσε και σύντομα κέρδισε την εμπιστοσύνη των συνεργατών του και άλλων. Τώρα είναι ένας ευτυχισμένος οικογενειάρχης. Σκεφτείτε επίσης τον 12χρονο Ρομπέρτο. Κι εκείνον τον έδιωξε η οικογένειά του. Αυτός έπιασε δουλειά, γυαλίζοντας παπούτσια και πουλώντας γλυκά, κι αργότερα δούλεψε μπογιατζής. Το γεγονός ότι ήταν πρόθυμοι να μάθουν και να δουλέψουν βοήθησε τόσο τον Ζουάο όσο και τον Ρομπέρτο να ξεπεράσουν πολλά εμπόδια. Αυτοί φέρνουν στο νου τους τις στιγμές αγωνίας και ανασφάλειας που πέρασαν όταν ήταν άστεγοι νεαροί, αλλά ενισχύθηκαν από τη μελέτη της Αγίας Γραφής που έκαναν με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αυτά τα λίγα παραδείγματα δείχνουν ότι φυσιολογικά τα παιδιά είναι αρκετά εύπλαστα και, με την κατάλληλη βοήθεια, μπορούν τελικά να ξεπεράσουν διάφορες αντίξοες συνθήκες, ακόμα και την εγκατάλειψη.

Επιπρόσθετα, όταν οι νεαροί λαβαίνουν καθοδήγηση από τους γονείς τους, η οποία βρίσκεται σε αρμονία με το Λόγο του Θεού, τότε δημιουργούνται σταθερές οικογένειες, και δεν προκύπτουν προβλήματα όπως η εγκατάλειψη και η κακοποίηση παιδιών.

Γιατί Αποτυγχάνουν οι Προσπάθειες του Ανθρώπου

Εντούτοις, η ύπαρξη εκατομμυρίων άστεγων παιδιών τονίζει την αποτυχία του ανθρώπου να λύσει αυτό το σοβαρό πρόβλημα. Το περιοδικό Τάιμ (Time) παρέθεσε τα λόγια του διευθυντή μιας υπηρεσίας για την ευημερία του παιδιού, ο οποίος είπε: «Το άτομο που έχει ψυχολογικές διαταραχές και διανοητική βλάβη, το άρρωστο άτομο—ο άρρωστος, ευπρόσβλητος πληθυσμός—δεν μπορεί να ενεργεί ως παράγοντας ανάπτυξης». Το ίδιο περιοδικό πρόβλεψε ότι, ως αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, μια χώρα της Λατινικής Αμερικής θα «επιβαρυνθεί με εκατομμύρια ενηλίκους που θα είναι τόσο υποσιτισμένοι, ανειδίκευτοι και αμόρφωτοι ώστε δεν θα μπορούν να αναμορφωθούν από καμιά προσπάθεια εκπολιτισμού».

Έχοντας υπόψη αυτό το γεγονός, εσείς πιστεύετε ότι για τις συνέπειες του υποσιτισμού, της σεξουαλικής κακοποίησης και της βίας μπορεί να βρεθεί λύση απλώς και μόνο με ανθρώπινα μέσα; Πιστεύετε ότι οποιοδήποτε ανθρωποποίητο πρόγραμμα μπορεί να αποκαταστήσει όλα τα παιδιά του δρόμου, αφού πρώτα αυτά έχουν παλέψει να επιβιώσουν στους δρόμους ανάμεσα σε άγριους και άσπλαχνους ανθρώπους; Μπορείτε να οραματιστείτε ένα πρόγραμμα που να εκπαιδεύει τους γονείς να φέρονται με υπευθυνότητα στα παιδιά τους; Δυστυχώς, οι ανθρώπινες προσπάθειες, όσο ειλικρινείς κι αν είναι, δεν μπορούν να λύσουν εντελώς το πρόβλημα των άστεγων παιδιών.

Γιατί; Υπάρχει κάποιος ή κάτι που εμποδίζει την επίλυση αυτού του προβλήματος. Είναι ενδιαφέρον το ότι ο Ιησούς προσδιόρισε ένα πρόσωπο, το οποίο αποκάλεσε ‘άρχοντα του κόσμου’. (Ιωάννης 14:30) Αυτός είναι ο Σατανάς ο Διάβολος. (Βλέπε σελίδα 12.) Η κακόβουλη επιρροή που ασκεί αυτός στο ανθρώπινο γένος αποτελεί το κυριότερο εμπόδιο για την επίλυση αυτών των προβλημάτων και την επίτευξη αληθινής ευτυχίας. (2 Κορινθίους 4:4) Συνεπώς, είναι επιτακτική η απομάκρυνση αυτών των αόρατων πλασμάτων, αν πρόκειται να επικρατήσουν δίκαιες συνθήκες για όλα τα άστεγα παιδιά και τους μη προνομιούχους. Μπορούμε λοιπόν, να ελπίζουμε για έναν κόσμο χωρίς παιδιά του δρόμου και δυστυχία; Υπάρχει πραγματική, διαρκής ελπίδα για τα άστεγα παιδιά;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]

‘Ποιος θα ήθελε να βοηθήσει ένα νεαρό που μεγάλωσε χωρίς καθοδήγηση και διαπαιδαγώγηση;’

[Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Η Διακήρυξη του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα του Παιδιού:

◼ Το δικαίωμα να έχει όνομα και εθνικότητα.

◼ Το δικαίωμα για στοργή, αγάπη, κατανόηση και υλική ασφάλεια.

◼ Το δικαίωμα για ικανοποιητική διατροφή, στέγαση και ιατρική περίθαλψη.

◼ Το δικαίωμα για ιδιαίτερη μεταχείριση αν μειονεκτεί σωματικά, διανοητικά ή κοινωνικά.

◼ Το δικαίωμα να είναι σε κάθε περίπτωση από τους πρώτους που θα απολαμβάνουν προστασία και περίθαλψη.

◼ Το δικαίωμα να προστατεύεται από κάθε μορφή εγκατάλειψης, σκληρότητας και εκμετάλλευσης.

◼ Το δικαίωμα να έχει κάθε ευκαιρία για παιχνίδι και ψυχαγωγία, και ίσες ευκαιρίες για δωρεάν και υποχρεωτική εκπαίδευση, που θα δώσει στο παιδί τη δυνατότητα να αναπτύξει τις ατομικές του ικανότητες και να γίνει χρήσιμο μέλος της κοινωνίας.

◼ Το δικαίωμα να αναπτύξει όλες του τις δυνατότητες σε συνθήκες ελευθερίας και αξιοπρέπειας.

◼ Το δικαίωμα να ανατρέφεται με πνεύμα κατανόησης, ανοχής, φιλίας μεταξύ των λαών, ειρήνης και παγκόσμιας αδελφοσύνης.

◼ Το δικαίωμα να απολαμβάνει αυτά τα δικαιώματα χωρίς διάκριση φυλής, χρώματος, φύλου, θρησκείας, πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, εθνικής ή κοινωνικής καταγωγής, και περιουσίας, οικογενειακής προέλευσης ή άλλης κοινωνικής θέσης.

Περίληψη βασισμένη στο έντυπο Τα Ηνωμένα Έθνη για Όλους (Everyman’s United Nations)

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 5]

Reuters/Bettmann Newsphotos