Ματιές στον Κόσμο

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ ΠΛΗΤΤΟΥΝ ΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ

Δυο καταστροφές ερήμωσαν διαφορετικές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών, στη διάρκεια του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου του 1989. Πρώτα, ο Τυφώνας Χιούγκο, με ανέμους ταχύτητας 220 χιλιομέτρων την ώρα, σάρωσε ολόκληρο το νοτιοανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών, σκορπίζοντας την καταστροφή. Στις 17 Οκτωβρίου, ένας σεισμός έντασης 7,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ ταρακούνησε την περιοχή του Κόλπου του Σαν Φραντσίσκο, σκοτώνοντας δεκάδες άτομα και προκαλώντας ζημιές που, σύμφωνα με υπολογισμούς, ήταν αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, σ’ αυτό το δυτικό τμήμα της χώρας. Συμπτωματικά, στη διάρκεια των επόμενων δύο ημερών (18, 19 Οκτωβρίου), διαδοχικοί σεισμοί έντασης περίπου 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έπληξαν τη βόρεια Κίνα. Τουλάχιστον 29 άτομα σκοτώθηκαν.

‘Ο ΟΗΕ ΝΑ ΠΑΙΞΕΙ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΡΟΛΟ’

Διπλωμάτες που παρακολούθησαν την 44η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών δήλωσαν ότι τα τρία σπουδαιότερα παγκόσμια ζητήματα που απαιτούν άμεση λύση είναι τα χρέη των αναπτυσσόμενων χωρών, η διακίνηση ναρκωτικών και η προστασία του περιβάλλοντος. Υπήρξε ευρεία συμφωνία σχετικά με την άποψη ότι ο ΟΗΕ πρέπει να λάβει μέρος στην επίλυσή τους. Ο πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης είπε ότι όλα τα μέλη είχαν «τονίσει την ανάγκη που υπάρχει να παίξουν τα Ηνωμένα Έθνη κεντρικό ρόλο, ως η τελευταία ελπίδα του ανθρώπινου γένους για ειρήνη και δικαιοσύνη».

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΟΛΕΣ ΣΧΕΔΟΝ ΤΙΣ ΠΤΗΣΕΙΣ

Οι νομοθέτες των Η.Π.Α. συμφώνησαν να απαγορεύσουν το κάπνισμα σε όλες σχεδόν τις πτήσεις εσωτερικού των αεροπορικών εταιριών. Κάθε μέρα, γίνονται περίπου 16.000 πτήσεις στο εσωτερικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο νόμος αυτός επιτρέπει το κάπνισμα σε 20 περίπου απ’ αυτές τις πτήσεις, υποστήριξε ένας εκπρόσωπος του Συνδέσμου Αεροσυνοδών. «Μειώσαμε τόσο πολύ το κάπνισμα στα αεροπλάνα, ώστε στην ουσία το απαγορεύσαμε τελείως», είπε ένας γερουσιαστής.

ΟΙ «ΣΤΑΘΕΡΟΙ» ΓΟΝΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ

«Οι γονείς που δεν επιβάλλουν σκληρές τιμωρίες, αλλά θέτουν σταθερά όρια και μένουν πιστοί σ’ αυτά, έχουν σαφώς μεγαλύτερες πιθανότητες να μεγαλώσουν παιδιά τα οποία θα γίνουν πολύ επιτυχημένα και θα τα πηγαίνουν καλά με τους άλλους», δηλώνει το περιοδικό Νέα των Η.Π.Α. και Παγκόσμιες Ειδήσεις (U.S.News & World Report). Αυτοί οι γονείς είναι «σταθεροί» («κάνε αυτό για τον εξής λόγο»), σε αντίθεση με τους γονείς που είναι «αυταρχικοί» («κάνε αυτό επειδή είμαι γονέας») και με εκείνους που είναι «ανεκτικοί» («κάνε ό,τι σου αρέσει»)—τα τελευταία αυτά είδη διαπαιδαγώγησης παράγουν παιδιά των οποίων η συμπεριφορά διαφέρει αξιοσημείωτα. Οι έρευνες, που διήρκεσαν δυο δεκαετίες, έδειξαν ότι τα παιδιά των «σταθερών» γονέων είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σταθερότητα, ικανοποίηση, εγκράτεια και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, και λιγότερες πιθανότητες να πειραματιστούν με τα ναρκωτικά. «Οι ‘σταθεροί’ γονείς δεν φέρονται σαν αφεντικά», λέει μια ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, η Νταϊάνα Μπόμριντ, που έκανε τις έρευνες. «Αυτοί καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να γνωρίσουν τα παιδιά τους, να μάθουν πώς πάνε τα παιδιά στο σχολείο, καθώς και ποιοι είναι οι φίλοι τους. Ο έλεγχος που ασκούν δείχνει ότι είναι πολύ αφοσιωμένοι στο παιδί και δεν φοβούνται να έρθουν αντιμέτωποι μ’ αυτό».

Η ΑΠΛΗΣΤΙΑ ΩΘΕΙ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

Σ’ ένα πρόσφατο συνέδριο στο Βανκούβερ του Καναδά, ο Ντίγκμπι Μακ Λάρεν, πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρίας του Καναδά, δήλωσε: «Βλέπουμε τον άνθρωπο να καταστρέφει και να αναστατώνει ολόκληρο τον κόσμο μας». Αυτό το διεθνές συνέδριο επιστημόνων και λογίων, που χρηματοδοτήθηκε από την UNESCO (Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αναζήτηση υλικού πλούτου έχει οδηγήσει την ανθρωπότητα στο χείλος της καταστροφής. Ο Κος Μακ Λάρεν πρόσθεσε ότι η επιστημονική και τεχνολογική πρόοδος έχει κάνει τους ανθρώπους να ασχολούνται υπερβολικά με την υλική ευημερία και να παραμελούν τις πολιτιστικές και πνευματικές αξίες. Οι παρόντες στο συνέδριο κάλεσαν την ανθρωπότητα να παραμερίσει τα εθνικά, φυλετικά και θρησκευτικά σύνορα, προκειμένου να συνεργαστεί για την αποκατάσταση της γης.

ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ—ΤΩΡΑ ΕΙΔΟΣ ΠΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ

Η Συνέλευση για το Διεθνές Εμπόριο Ειδών που Κινδυνεύουν να Εκλείψουν, η οποία έγινε στη Λωζάνη της Ελβετίας τον περασμένο Οκτώβριο, περιέλαβε τον αφρικανικό ελέφαντα στον κατάλογό της με τα είδη που κινδυνεύουν. Με το γεγονός αυτό, τίθεται υπό απαγόρευση το εμπόριο ελεφαντοστού. Η συνέλευση ελπίζει ότι αυτή η κίνηση θα σταματήσει το λαθραίο κυνήγι που γίνεται για την απόκτηση ελεφαντοστού. Υπολογίζεται ότι οι αφρικανικοί ελέφαντες έχουν μειωθεί κατά το μισό, στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας. Το 1979 υπήρχαν 1,3 εκατομμύρια ελέφαντες σ’ αυτή την ήπειρο. Τώρα υπάρχουν περίπου 625.000.

ΑΝΘΡΩΠΟΦΑΓΑ ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ

Ο Εθνικός Δρυμός Κρούγκερ της Νότιας Αφρικής είναι μια λουρίδα γης που εκτείνεται περίπου 320 χιλιόμετρα κατά μήκος των συνόρων με τη Μοζαμβίκη. Για να αποφύγουν τον εμφύλιο πόλεμο, πολλοί κάτοικοι της Μοζαμβίκης διαφεύγουν μέσα από το πάρκο με μεγάλο κίνδυνο της ζωής τους, αφού το πάρκο είναι γεμάτο λιοντάρια και άλλα επικίνδυνα ζώα. Γενικά, τα λιοντάρια αποφεύγουν τους ανθρώπους. Εντούτοις, υπάρχει η υποψία ότι το κύμα των προσφύγων έχει κάνει τα λιοντάρια να συνηθίσουν στην ανθρώπινη σάρκα, αφού νικάνε εύκολα τους ανθρώπους που δεν μπορούν να εξακολουθήσουν να κινούνται και οι οποίοι πέφτουν κάτω εξαντλημένοι. Πρόσφατα, σκοτώθηκαν στη Νότια Αφρική τρία άτομα από λιοντάρια, και οι δύο απ’ αυτές τις επιθέσεις συνέβηκαν μέσα στον Εθνικό Δρυμό Κρούγκερ. Γι’ αυτό, έχει δοθεί οδηγία στους φύλακες του δρυμού να εντοπίζουν και να σκοτώνουν όλα τα λιοντάρια που έχουν γίνει ανθρωποφάγα.

ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗ ΑΠΕΙΛΗ

Η παρούσα πληγή των ναρκωτικών έχει προσλάβει κι άλλη μια διάσταση: την καταστροφή των βροχερών δασών. «Ωθούμενοι από την αμερικανική και την ευρωπαϊκή ζήτηση για κοκαΐνη, οι Περουβιανοί καλλιεργητές κόκας έχουν κόψει μεγάλες εκτάσεις από τα βροχερά δάση του Αμαζόνιου και ρίχνουν εκατομμύρια γαλόνια τοξικές χημικές ουσίες στα ηψίπεδα και στις πηγές του», σημειώνει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times). Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι καλλιεργητές κόκας «έχουν εισβάλει σε δυο εθνικά πάρκα και σε δυο εθνικούς δρυμούς, έχουν αποψιλώσει το μεγαλύτερο μέρος ενός ευαίσθητου βροχερού ορεινού δάσους που είναι γνωστό ως το ‘φρύδι της ζούγκλας’, και υπολογίζεται ότι έχουν καταστρέψει μια περιοχή 2.000.000 στρεμμάτων τροπικού δάσους». Τα φύλλα της κόκας αποτελούν τώρα τη μεγαλύτερη καλλιέργεια στον Αμαζόνιο του Περού. Εξαιτίας της μανίας τους να καλλιεργήσουν κοκαΐνη, οι αγρότες έχουν πάψει να χρησιμοποιούν τις μεθόδους καλλιέργειας των προγόνων τους, οι οποίες εμπόδιζαν τη διάβρωση του επιφανειακού εδάφους.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΟΙ ΑΛΛΑ ΚΑΤΑΘΛΙΜΜΕΝΟΙ

Φέρνει ο σύγχρονος πολιτισμός περισσότερη ευτυχία στους ανθρώπους; Μια πρόσφατη μελέτη συγκέντρωσε τα αποτελέσματα ορισμένων ερευνών απ’ όλο τον κόσμο, κι έδειξε ότι σε ορισμένες αναπτυγμένες χώρες τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο κι έπειτα—μάλιστα σε μερικές περιπτώσεις έχουν διπλασιαστεί. Οι νεαροί συχνά υφίστανται το ισχυρότερο πλήγμα. Από την άλλη μεριά, στις φτωχότερες χώρες όπου οι κοινωνικές δομές είναι πιο παραδοσιακές, τα άτομα που πάσχουν από κατάθλιψη έχουν αυξηθεί ελάχιστα στη διάρκεια της ίδιας περιόδου. Γιατί; Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Μπόστον Γκλόουμπ (The Boston Globe), οι ερευνητές που έκαναν τη μελέτη υποθέτουν ότι η τάση για διαμονή στις πόλεις, που επικρατεί σ’ αυτές τις αναπτυγμένες χώρες, σε συνδυασμό με την αυξημένη κινητικότητα, έχει οδηγήσει στη χαλάρωση των οικογενειακών και των κοινωνικών δεσμών. Ο κύριος υπεύθυνος για τη διεξαγωγή της μελέτης καταλήγει στο συμπέρασμα: «Η κατάθλιψη φαίνεται ότι αποτελεί το τίμημα του πολιτισμού».

ΚΑΝΟΥΝ ΤΙΣ ΕΡΗΜΟΥΣ ΝΑ ΑΝΘΗΣΟΥΝ

Σύμφωνα μ’ ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο για την εξασφάλιση αυτάρκειας στην παραγωγή τροφίμων, η Σαουδική Αραβία κάνει την έρημο να ανθήσει. Υπάρχουν τώρα εκατοντάδες πράσινοι κύκλοι έκτασης 800 στρεμμάτων ο καθένας, που φαίνονται σαν κηλίδες μέσα στην έρημο και αρδεύονται με νερό που αντλείται από μεγάλο βάθος. Αλλά η μετατροπή της ερήμου σε παραγωγική γη δεν είναι φτηνή. Η κυβέρνηση έχει ήδη ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια γι’ αυτό το πρόγραμμα. «Η καλλιέργεια σιταριού στη Σαουδική Αραβία είναι τόσο δαπανηρή όσο και η καλλιέργεια πεπονιών σε θερμοκήπια στο βόρειο πόλο», λέει το περιοδικό Δι Εκόνομιστ (The Economist). Και, μολονότι φαίνεται πως τα χρήματα που προσφέρει η παραγωγή πετρελαίου είναι ατέλειωτα, τα αποθέματα νερού δεν είναι. Το περισσότερο νερό που χρησιμοποιείται έρχεται από υδροφόρα στρώματα, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλο βάθος και περιέχουν νερό που δεν ανανεώνεται». Εκφράζονται φόβοι ότι, αν η κατανάλωση νερού εξακολουθήσει να αυξάνεται με το σημερινό ρυθμό, τα υδροφόρα στρώματα μπορεί να εξαντληθούν μέσα σε 10 ως 20 χρόνια.

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΤΖΑΜΙ ΣΤΗ ΡΩΜΗ

Αναφέρεται ότι ο Μπενίτο Μουσολίνι, ο φασιστής ηγέτης της Ιταλίας στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, αρνήθηκε να επιτρέψει την κατασκευή τζαμιού στη Ρώμη, λέγοντας ότι θα το επέτρεπε αυτό μόνο όταν θα δινόταν άδεια να χτιστεί Ρωμαιοκαθολική εκκλησία στη Μέκκα. Όμως, οι καιροί αλλάζουν. Όχι μόνο κατασκευάζεται τζαμί περίπου 5,5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Βατικανού, αλλά οι αρχιτέκτονές του λένε ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο της Ευρώπης. «Έστω κι αν δεν είναι το μεγαλύτερο, πράγμα που αμφισβητείται, είναι το πιο σπουδαίο τζαμί της Ευρώπης», λέει ο Αμπντούλ Καγιούμ Χαν, διευθυντής του Ισλαμικού Πολιτιστικού Κέντρου της Ρώμης. «Απλούστατα, αυτό το τζαμί βρίσκεται στην καρδιά της Χριστιανοσύνης, στη Μέκκα του Καθολικισμού, όπως θα λέγαμε». Ωστόσο, σύμφωνα με τα όσα λέγονται, η επίσημη θέση του Βατικανού είναι ευνοϊκή.

ΜΑΡΙΧΟΥΑΝΑ ΟΙΚΙΑΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Οι προσπάθειες για τη μείωση της χρήσης μαριχουάνας στις Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν κάτι παραπάνω από αποτυχημένες—αποδείχτηκαν μπούμερανγκ. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times), παρά το γεγονός ότι τα χρήματα που διατέθηκαν από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό για την επιβολή νόμων κατά της μαριχουάνας αυξήθηκαν από 526 εκατομμύρια δολάρια (περ. 88,3 δισ. δρχ.) το 1982 σε 968 εκατομμύρια δολάρια (περ. 162,6 δισ. δρχ.) το 1988, δεν μειώθηκε ούτε η προσφορά μαριχουάνας ούτε η χρήση της. Αντίθετα, αυξάνεται η χρήση μαριχουάνας που είναι εξαιρετικά δραστική και παράγεται στο σπίτι. Στην καναδική εφημερίδα Δε Μέντικαλ Ποστ (The Medical Post), ο Δρ Άντριου Μάκναμπ προειδοποιεί ότι αυτή η μαριχουάνα οικιακής παραγωγής μπορεί να περιέχει μέχρι και 350 τοξικές ενώσεις.