Ματιές στον Κόσμο

Πρωτοφανής Άνοδος στη Θερμοκρασία

Ο κλιματολόγος Τζέιμς Χάνσεν ήταν τόσο σίγουρος πως το φαινόμενο του θερμοκηπίου είχε ήδη αρχίσει να προκαλεί αύξηση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα της γης, ώστε έβαλε στοίχημα με άλλους κλιματολόγους ότι τουλάχιστον σ’ ένα από τα τρία πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990 θα σημειωνόταν πρωτοφανής άνοδος στη θερμοκρασία. Νωρίτερα απ’ ό,τι κέρδισε αυτό το στοίχημα δεν γινόταν να το είχε κερδίσει. Σύμφωνα με τρία ανεξάρτητα συστήματα μέτρησης, το 1990 ήταν το πιο ζεστό έτος που έχει καταγραφεί ποτέ. Εντούτοις, οι περισσότεροι κλιματολόγοι πιστεύουν ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πει κανείς αν το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι υπεύθυνο για την πρωτοφανή άνοδο στη θερμοκρασία. Λένε ότι ένα έτος δεν αρκεί για να αποδειχτεί κάτι. Ο Χάνσεν συμφωνεί, αλλά επιμένει ότι υπάρχει μια λανθάνουσα τάση, λόγω της οποίας ήταν σίγουρο πως θα κέρδιζε το στοίχημα. Σύμφωνα με το περιοδικό Επιστήμη (Science), αυτός λέει ότι είναι πια πολύ δύσκολο να ελαττωθεί η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας «επειδή τα αέρια που προξενούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου εξωθούν την ατμόσφαιρα προς ένα θερμότερο κλίμα».

Αυτοκτονίες στη Νορβηγία

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το ποσοστό των αυτοκτονιών στη Νορβηγία έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια. Σήμερα, σχεδόν οι 14 στους 100.000 Νορβηγούς ηλικίας 15 ως 24 χρονών αυτοκτονούν. Η εφημερίδα του Όσλο Άφτενποστεν (Aftenposten) αναφέρει ότι στη βιομηχανική πόλη Τζόβικ, περίπου το 15 τοις εκατό των νεαρών ασθενών στα νοσοκομεία βρίσκονται εκεί επειδή αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν. Η ειρωνεία είναι ότι, όπως σημειώνει η εφημερίδα, η Νορβηγία είναι τώρα η πλουσιότερη σκανδιναβική χώρα. Αντί να φέρει ευτυχία, ο πλούτος μάλλον έχει εντείνει τα συνηθισμένα αισθήματα απελπισίας. Η ίδια εφημερίδα παραθέτει τα λόγια ενός υπευθύνου του νοσοκομείου, ο οποίος είπε: «Μάλλον παραμερίσαμε το ενδιαφέρον για τους άλλους προκειμένου να αφοσιωθούμε στο χρήμα και στα υλικά πράγματα».

Τρόπος Ζωής που Σκοτώνει

Οι μισοί θάνατοι μπορούν να αποφευχθούν με την αλλαγή στον τρόπο ζωής, ισχυρίζεται ο Δρ Ιβάν Τζιάρφας, επικεφαλής στη μονάδα για καρδιοαγγειακές ασθένειες, της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Ο καρκίνος του πνεύμονα, η υπέρταση, οι καρδιακές προσβολές και οι αποπληξίες ευθύνονται για το 70 με 80 τοις εκατό όλων των θανάτων στα βιομηχανοποιημένα κράτη. Αυτές οι παθήσεις συνδέονται συχνά με τις ανθυγιεινές συνήθειες του καπνίσματος, της ασύνετης διατροφής και της έλλειψης άσκησης—τον τρόπο ζωής των λεγόμενων πλουσίων. Ωστόσο, η εφημερίδα Ιντερνάσιοναλ Χέραλντ Τρίμπιουν (International Herald Tribune) του Παρισιού αναφέρει πως αυτές «οι ασθένειες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής» προκαλούν τώρα το 40 ως το 50 τοις εκατό όλων των θανάτων και στα αναπτυσσόμενα κράτη. Όλως παραδόξως, φαίνεται ότι ο τρόπος ζωής που αποτελούσε συνήθως ένδειξη οικονομικής προόδου σχετίζεται άμεσα με τις κυριότερες αιτίες θανάτου παγκόσμια.

Επίθεση Κατά του Παύλου

Ένας Αμερικανός Επισκοπελιανός επίσκοπος, ο Τζον Σ. Σπονγκ, εξέδωσε πρόσφατα ένα βιβλίο στο οποίο υποστηρίζει ότι ο απόστολος Παύλος ήταν ομοφυλόφιλος. Ανέκαθεν ο Σπονγκ ήταν αμφιλεγόμενο πρόσωπο. Στη δεκαετία του 1970, έκανε εκστρατείες υπέρ της χειροτονίας γυναικών ως διακόνων. Στη δεκαετία του 1980, ο ίδιος παρότρυνε τους ιερείς να ευλογούν την ένωση ομοφυλοφίλων και χειροτόνησε έναν ενεργό ομοφυλόφιλο ως ιερέα. Τώρα ο Σπονγκ, σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times), με το να διδάσκει ότι ο Παύλος ήταν ομοφυλόφιλος, «ελπίζει να κάνει τους ομοφυλόφιλους να νιώθουν πιο άνετα στην Επισκοπελιανή εκκλησία και να προσελκύσει άτομα που εγκατέλειψαν την εκκλησία επειδή πίστευαν ότι αυτή δεν ήταν παρά ένας ετοιμοθάνατος θεσμός, προσκολλημένος σε αρχαίους τρόπους σκέψης». Η ίδια εφημερίδα σημειώνει, όμως, ότι «οι πάντες, φίλοι και εχθροί, φιλελεύθεροι και συντηρητικοί, Προτεστάντες και Καθολικοί, επέκριναν αυτή τη θέση του σχετικά με τον Παύλο». Το πιο καταπληκτικό ίσως σ’ αυτή την ιστορία είναι ότι ο Σπονγκ επιμένει πως τα συμπεράσματά του βασίζονται σε «σοβαρή μελέτη της Αγίας Γραφής».

Το Σεξ και οι Έφηβες

Ο φόβος του AIDS μπορεί να έκανε μερικούς Αμερικανούς να αλλάξουν τις σεξουαλικές τους συνήθειες, αλλά δεν είχε το ίδιο αποτέλεσμα και στις έφηβες, σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που διεξήγαγαν τα Κέντρα Ελέγχου των Ασθενειών, στην Ατλάντα της Γεωργίας, στις Η.Π.Α. Το 1970, όταν η «σεξουαλική επανάσταση» βρισκόταν στο ζενίθ, το 28,6 τοις εκατό των κοριτσιών ηλικίας 15 ως 19 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν ότι είχαν προγαμιαίες σεξουαλικές σχέσεις. Το 1988, όταν το AIDS είχε ήδη γίνει αρκετά γνωστό, ο αριθμός αυτός είχε ανέβει στο 51,5 τοις εκατό. Η αύξηση αυτή ήταν πιο έντονη στα νεαρότερα κορίτσια, τα 15χρονα: από 4,6 τοις εκατό που ήταν το 1970 σε 25,6 τοις εκατό το 1988. Η έρευνα των Κέντρων Ελέγχου των Ασθενειών αποκάλυψε επίσης ότι όσο μικρότερο σε ηλικία είναι ένα κορίτσι όταν γίνεται σεξουαλικά ενεργό, τόσο πιο πιθανό είναι ότι θα έχει αρκετούς ερωτικούς συντρόφους. Δεν είναι να απορεί κανείς, λοιπόν, που παρατηρήθηκαν στις έφηβες σχετικώς υψηλά ποσοστά σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών.

Επικίνδυνη Μητρότητα

Κάθε χρόνο, πάνω από μισό εκατομμύριο γυναίκες πεθαίνουν από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη και στη γέννα, αναφέρει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Το περιοδικό Παγκόσμια Επιφυλακή (World Watch) σημειώνει, ωστόσο, ότι, σύμφωνα με την άποψη που έχουν πολλοί ειδήμονες, στην πραγματικότητα ο αριθμός είναι τουλάχιστον διπλάσιος. Η μάστιγα αυτή πλήττει πιο πολύ τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες. Φέτος, αυτή θα σκοτώσει 1 στις 73 εγκύους στη Νότια Αμερική, 1 στις 38 στη Νότια Ασία και 1 στις 21 στην Αφρική—ενώ στη βόρεια Ευρώπη το ποσοστό θα είναι 1 στις 10.000. Το ίδιο περιοδικό δηλώνει πως για το γεγονός ότι η μητρότητα γίνεται τόσο επικίνδυνη ευθύνονται παράγοντες όπως ο υποσιτισμός και τα πρωτόγονα μέσα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Από εκτρώσεις και μόνο πεθαίνουν 200.000 μητέρες κάθε χρόνο. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που μένουν ορφανά από μητέρα έχουν κι αυτά μεγαλύτερο κίνδυνο να υποσιτίζονται και να πεθάνουν, και αποτελούν έτσι μεγάλο μέρος του αριθμού των 15.000.000 παιδιών κάτω των πέντε ετών που πεθαίνουν κάθε χρόνο στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Βίαιοι Στόλοι

Μια βίαιη ανταρσία η οποία ξέσπασε σ’ ένα ταϊβανέζικο αλιευτικό έφερε στο φως κάποια ανησυχητική τάση που υπάρχει στο στόλο της Ταϊβάν, δηλώνει το περιοδικό Έζιαγουικ (Asiaweek). Όπως αναφέρεται, η ανταρσία ξέσπασε όταν δυο άντρες του πληρώματος, απελπισμένοι από τη βάρβαρη μεταχείριση που υφίσταντο από τον καπετάνιο του πλοίου, αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν πηδώντας στη θάλασσα—οπότε ο καπετάνιος έβαλε να τους τραβήξουν από τη θάλασσα και τους φέρθηκε με ακόμα μεγαλύτερη βαρβαρότητα. Προφανώς η ανταρσία που επακολούθησε, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον οχτώ μέλη του πληρώματος, δεν ήταν κάποιο μεμονωμένο περιστατικό. Το ίδιο περιοδικό δηλώνει ότι σύμφωνα με την Υπηρεσία Αλιείας της Ταϊβάν, «τουλάχιστον 3.000 άντρες από ταϊβανέζικα αλιευτικά πλοία αναφέρθηκαν ως νεκροί ή αγνοούμενοι τα περασμένα δέκα χρόνια». Μια κοινωνική λειτουργός είπε στο περιοδικό αυτό: «Ο αριθμός των ανθρώπων που δολοφονούνται ή εξαναγκάζονται να πηδήξουν στη θάλασσα σ’ αυτά τα αλιευτικά είναι συγκλονιστικός».

Κάνουν τη Βιολογία Βαρετή

Μια ομάδα επιστημόνων και εκπαιδευτικών διακήρυξε πρόσφατα πως η βιολογία διδάσκεται με τόσο κακό τρόπο στις Ηνωμένες Πολιτείες, ώστε δίνεται η εντύπωση ότι το μάθημα έχει σκοπό να καταστρέψει το ενδιαφέρον του σπουδαστή για την επιστήμη. Σε μια ασυνήθιστα απροκάλυπτη έκθεση, η ομάδα αυτή ισχυρίστηκε ότι οι καθηγητές της βιολογίας είναι ανεπαρκώς καταρτισμένοι και χρησιμοποιούν σχολικά βιβλία που συχνά είναι ανιαρά, ρηχά, ξεπερασμένα, ακόμα και ανακριβή. Οι σπουδαστές φεύγουν απ’ αυτά τα μαθήματα βιολογίας, όπως λέει η ίδια ομάδα, «με την πεποίθηση ότι οι περαιτέρω επαφές με την επιστήμη είναι κάτι που θα πρέπει να αποφεύγεται, αν είναι δυνατόν». Ο Δρ Τίμοθι Χ. Γκόλντσμιθ, ο πρόεδρος της ομάδας αυτής, επιρρίπτει την ευθύνη για την κατάσταση αυτή σε κάθε τομέα του εκπαιδευτικού συστήματος.

Άστεγοι στη Γερμανία

Ένα εκατομμύριο και πλέον άτομα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας είναι άστεγοι, σύμφωνα με το Γερμανικό Σύλλογο για Άτομα Χωρίς Σταθερό Τόπο Διαμονής. Ο Χάινριχ Χολτμανσπούτερ, ο γραμματέας αυτού του συλλόγου, σημειώνει ότι γύρω στους 130.000 απ’ αυτούς είναι πλανόβιοι χωρίς σταθερό εισόδημα. Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους άστεγους είναι μετανάστες από άλλες χώρες ή άτομα που έχουν πάει στη Γερμανία ζητώντας άσυλο. «Αλλά σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις», υποστηρίζει ο Χολτμανσπούτερ, ο λόγος για την έλλειψη στέγης είναι «το ότι δεν υπάρχουν φτηνά καταλύματα». Η γερμανική εφημερίδα Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουνγκ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) αναφέρει ότι οι άστεγοι έχουν αυξηθεί σημαντικά τα πρόσφατα χρόνια και ότι οι πλανόβιοι αποτελούν τώρα «συνηθισμένο φαινόμενο σχεδόν σε κάθε πόλη της Γερμανίας».

Κίνδυνοι από τις ‘Κυματοδρομίες με το Σώμα’

Η ‘κυματοδρομία με το σώμα’, όπως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ένα θαλάσσιο σπορ κατά το οποίο ο αθλητής κολυμπάει πάνω στα κύματα του ωκεανού, δεν είναι πάντα τόσο εύκολη όσο φαίνεται, προειδοποιεί το αμερικανικό περιοδικό Ιν Χελθ (In Health). Η Ντέμπι Γκέμπερτ, μια επιδημιολόγος που εργάζεται στο Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Κέντρο Αποκατάστασης της Λεκάνης του Ειρηνικού, εξέτασε τα αρχεία των νοσοκομείων στη Χαβάη για τα έτη από το 1985 μέχρι το 1988. Ανακάλυψε ότι από τα 500 άτομα που εισάχθηκαν σε νοσοκομεία για τραυματισμούς οι οποίοι προκλήθηκαν στον ωκεανό, εκείνοι που έκαναν ‘κυματοδρομίες με το σώμα’ είχαν πάθει τις πιο μακροχρόνιες βλάβες. Τα τραύματά τους ποίκιλλαν από σπάσιμο στα κόκαλα και στη μέση μέχρι παράλυση, και σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και βλάβη στον εγκέφαλο. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους τραυματίες ήταν άπειροι τουρίστες. Το ίδιο περιοδικό προειδοποιεί: «Είτε κάνετε διακοπές στις ακτές της Χαβάης, της Καλιφόρνιας, της Μέριλαντ είτε στις ακτές της Αυστραλίας, πριν βουτήξετε στη θάλασσα, ρωτήστε τους ναυαγοσώστες πόσο δύσκολο είναι να κολυμπάς πάνω στα μεγάλα κύματα και πώς είναι η παραλία».

«Παράλογη Βαρβαρότητα»

Εκφράζοντας φρίκη για τον αριθμό των θανάτων που προκαλούνται κάθε χρόνο από την απρόσεκτη οδήγηση στη Βραζιλία, ένα κύριο άρθρο στην εφημερίδα Ο Εστάντο ντε Σ. Πάουλο (O Estado de S. Paulo) δήλωσε: «Πρόκειται για παράλογη βαρβαρότητα, για ελεύθερη ανθρωποσφαγή, γεγονός που δείχνει, από τη μια μεριά, ανευθυνότητα και, από την άλλη, συγκλονιστική περιφρόνηση για την ανθρώπινη ζωή». Τι κάνει η Βραζιλία για να προσπαθήσει να λογικέψει τους αμελείς οδηγούς; Κάποιος δικαστής καταδίκασε έναν 23χρονο, ο οποίος προκάλεσε το θάνατο δυο φίλων του σε αγώνα αυτοκινήτων στο δρόμο, να παρακολουθεί επί δυο χρόνια τις νεκροψίες που γίνονται σε θύματα τροχαίων δυστυχημάτων. Ένας οδηγός αυτοκινήτου, ο οποίος σκότωσε μια 15χρονη και τραυμάτισε άλλα πέντε άτομα, καταδικάστηκε «να εργάζεται επί τρία χρόνια σ’ ένα νοσοκομείο έκτακτων περιστατικών, και ιδιαίτερα να βοηθάει στη φροντίδα ατόμων που έπεσαν θύματα δυστυχήματος».