Το Ισπανικό Φλαμέγκο Ήταν η Ζωή Μας

ΥΠΑΡΧΕΙ μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να παίζει κανείς κιθάρα και στο να παίζει τρομπέτα. Παρ’ όλο που από τα 17 μου αγαπώ την κιθάρα φλαμέγκο, η τρομπέτα ήταν αυτή που κατά κάποιον τρόπο άλλαξε την πορεία της ζωής μου. Αυτό έγινε όταν ήμουν στην ισπανική αεροπορία, το 1975. Καλύτερα, όμως, να σας εξηγήσω πρώτα πώς έφτασα στο σημείο να αγαπώ την κιθάρα.

Μεγάλωσα στο Βερντούν, ένα λαϊκό προάστιο της Βαρκελώνης, αυτού του γεμάτου κίνηση μεσογειακού λιμανιού της Ισπανίας. Ο πατέρας μου γράφει στίχους για τραγούδια φλαμέγκο και είναι ένθερμος οπαδός του. Η μητέρα μου είναι τραγουδίστρια φλαμέγκο. (Το φλαμέγκο είναι ένα ιδιόμορφο είδος μουσικής, τραγουδιού και χορού της Ανδαλουσίας που ξεκίνησε πριν από εκατοντάδες χρόνια από τους Τσιγγάνους, τους Άραβες και τους Εβραίους.) Ο πατέρας μου, του οποίου η καταγωγή είναι από την Μπαένα της Κόρδοβας, στην Ανδαλουσία, αγαπούσε, όπως είναι φυσικό, το φλαμέγκο και με παρότρυνε να μάθω κιθάρα. Έτσι, έκανα ιδιαίτερα μαθήματα κιθάρας επί δυο χρόνια και κατόπιν έψαξα για δουλειά. Δεν ήταν δύσκολο να βρω δουλειά. Επειδή τόσο πολλοί τουρίστες επισκέπτονται την Ισπανία, το φλαμέγκο έχει διαρκώς μεγάλη ζήτηση.

Συγκροτείται Ντουέτο για Μουσική Φλαμέγκο

Αφού τελείωσα τη στρατιωτική μου θητεία, εργάστηκα σ’ ένα ταμπλάο (tablao), που ονομαζόταν Ελ Κορδομπές (El Cordobés), στη Βαρκελώνη. Η ισπανική λέξη ταμπλάο ή ταμπλάδο (tablado), δηλαδή παράσταση φλαμέγκο, προέρχεται από το ξύλινο πάλκο, που κατασκευάζεται από τάβλας (tablas), ή αλλιώς σανίδες, πάνω στο οποίο χορεύεται το φλαμέγκο. Με την κιθάρα μου συνόδευα τους χορευτές και τις χορεύτριες (μπαϊλαόρες [bailaores] και μπαϊλαόρας [bailaoras]), καθώς και τους τραγουδιστές (κανταόρες [cantaores]) που συνήθως συμπληρώνουν μια παράσταση φλαμέγκο. Για εκείνους που δεν είναι εξοικειωμένοι με τα τραγούδια και το χορό φλαμέγκο, έχω να πω ότι πρόκειται για μια τέχνη που ανάγεται ίσως στον καιρό της αραβικής κατοχής της Ισπανίας (8ο μέχρι 15ο αιώνα). Στο παρελθόν, οι παραστάσεις φλαμέγκο δίνονταν κυρίως από καλλιτέχνες που είχαν τσιγγάνικη καταγωγή.

Τον καιρό που δούλευα στο Ελ Κορδομπές, με εντυπωσίασε μια νεαρή χορεύτρια που προσέλαβε η επιχείρηση. Αυτή ήταν η Γιολάντα, από την Καταλωνία, μια μικροκαμωμένη, γεμάτη ζωή χορεύτρια με μαύρα μαλλιά και μαύρα μάτια. Αυτή άλλαξε τη ζωή μου με το να γίνει η σύζυγός μου. Παντρευτήκαμε το 1978 σε μια Καθολική εκκλησία στη Σάντα Κολομά δε Γκραμανέτ, κοντά στη Βαρκελώνη. Αλλά πώς μπήκε η Γιολάντα στον κόσμο του χορού φλαμέγκο; Ας αφήσω την ίδια να πει την ιστορία της.

Η Μουσική και ο Χορός Ήταν στο Αίμα μου

Γιολάντα: Από παιδί είχα άμεση σχέση με την ισπανική μουσική. Του πατέρα μου του άρεσε να ακούει μουσική σαρντάνα, χαρακτηριστική της Καταλωνίας, ενώ η μητέρα μου και η γιαγιά μου τραγουδούσαν πάντα τα χαρούμενα τραγούδια χότα της Αραγωνίας. Επειδή είχα πρόβλημα με τα πόδια μου, ο γιατρός συνέστησε να ασκούμαι. Έτσι, άρχισα να μαθαίνω μπαλέτο. Όταν ήμουν εφτά χρονών, είδα ένα κορίτσι που χόρευε φλαμέγκο και μου άρεσε τόσο πολύ που η μητέρα μου με έβαλε σε μια σχολή χορού φλαμέγκο.

Άρχισα να τα καταφέρνω και εμφανιζόμουν στα πένιας φλαμέγκας (peñas flamencas), δηλαδή σε μικρά θέατρα φλαμέγκο. Μια μέρα, όταν ήμουν 14 χρονών, περπατούσα με τη μητέρα μου κατά μήκος της φημισμένης Ράμπλα δε λας Φλόρες (Rambla de las Flores) στο κέντρο της Βαρκελώνης όταν είδαμε μια επιγραφή που είχε τη διαφήμιση: Ελ Ταμπλάο Φλαμέγκο, Ελ Κορδομπές (El Tablao Flamenco, El Cordobés). Η μητέρα μου πρότεινε να πάμε και να δούμε μήπως χρειάζονταν χορεύτρια. Με δέχτηκαν το ίδιο βράδυ. Και ποιος ήταν ο κιθαρίστας; Ο Φρανσίσκο (Πάκο) Αρόγιο, τον οποίο τελικά και παντρεύτηκα! Τώρα μπορεί να συνεχίσει την ιστορία ο ίδιος.

Η Τρομπέτα και η Αλλαγή

Τι σχέση έχει η τρομπέτα με την ιστορία μου; Το 1975, υπηρετούσα στην αεροπορία (Ακαδέμια Ενεράλ δελ Άιρε [Academia General del Aire]), στη στρατιωτική φυλακή της Λα Μάνγκα δελ Μαρ Μενόρ η οποία βρίσκεται στην επαρχία της Μούρθια. Ήμουν ο σαλπιγκτής της φυλακής που σάλπιζε τα προσκλητήρια για τους υπαλλήλους των γραφείων στη διάρκεια της ημέρας.

Ενώ υπηρετούσα εκεί, παρατήρησα ένα νεαρό φυλακισμένο, έναν ήσυχο, ταπεινό άντρα. Αναρωτιόμουν γιατί βρισκόταν στη φυλακή. Μια μέρα λοιπόν τον ρώτησα. Στην αρχή δίσταζε να μου μιλήσει λόγω των κανονισμών της φυλακής, αλλά εγώ επέμενα. Ήθελα να μάθω. Μου εξήγησε ότι βρισκόταν εκεί ως Χριστιανός αντιρρησίας συνείδησης, ως Μάρτυρας του Ιεχωβά, και ότι για λόγους προσωπικών πεποιθήσεων είχε αρνηθεί να υπηρετήσει στο στρατό. Ήμουν περίεργος να μάθω για τα πιστεύω του· έτσι μου είπε ότι πίστευε στην Αγία Γραφή και ότι οι παρούσες συνθήκες του κόσμου είχαν προφητευτεί σ’ αυτό το βιβλίο. Ποτέ δεν είχα διαβάσει την Αγία Γραφή· με ρώτησε λοιπόν αν ήθελα ένα αντίτυπο. Είπα ότι ήθελα.

Αλλά πώς εκείνος, ένας φυλακισμένος στον οποίο είχαν απαγορεύσει να κηρύττει, θα μου έφερνε μια Αγία Γραφή; Μια μέρα κάποιοι φίλοι του Μάρτυρες του έφεραν ένα καλάθι με πορτοκάλια και στη μέση ήταν κρυμμένη μια Αγία Γραφή και το βιβλίο Η Αλήθεια που Οδηγεί στην Αιώνιο Ζωή. Μου έδωσε κρυφά τα βιβλία, αλλά ύστερα απ’ αυτό δεν μπόρεσα να τον ξαναδώ. Λίγο καιρό αργότερα, έφυγα από την αεροπορία και ξαναγύρισα στη Βαρκελώνη. Πόσο θα ήθελα να ήξερα το όνομά του! Θα ήθελα πολύ να τον ξανασυναντήσω, γιατί αυτός χρησιμοποιήθηκε για να μου δείξει την αλήθεια της Αγίας Γραφής για πρώτη φορά.

Απελευθερώνομαι από τα Δεσμά του Φλαμέγκο

Όπως είπα προηγουμένως, η Γιολάντα κι εγώ παντρευτήκαμε. Είχε περάσει περίπου ένας χρόνος από το γάμο μας, όταν μια μέρα χτύπησε η πόρτα. Άνοιξε η Γιολάντα· στην πόρτα ήταν δυο Μάρτυρες του Ιεχωβά. Της είπα να τους διώξει. Τότε θυμήθηκα τον νεαρό στη φυλακή και τα βιβλία που μου είχε δώσει. Τους προσκάλεσα μέσα και άρχισα να τους κάνω πολλές ερωτήσεις. Διέκριναν την ανάγκη να διευθετήσουν και μια περαιτέρω επίσκεψη, κι έτσι την επόμενη εβδομάδα αρχίσαμε Γραφική μελέτη.

Σύντομα, συνάντησα εναντίωση από την οικογένειά μου. Ο πατέρας μου είπε: «Θα προτιμούσα να ήσουν κλέφτης παρά Μάρτυρας του Ιεχωβά!» Η εναντίωση αυτή με έπεισε ότι τα πράγματα θα ήταν καλύτερα για εμάς αν δουλεύαμε σε άλλη χώρα, μακριά από την οικογένεια. Έτσι, το 1981 πήγαμε στη Βενεζουέλα έχοντας συμβόλαιο εργασίας. Σύντομα, Μάρτυρες ιεραπόστολοι άρχισαν να μελετούν μαζί μας. Συναναστρεφόμασταν με τους Μάρτυρες κάμποσο καιρό χωρίς να κάνουμε ουσιαστική πρόοδο. Τελικά, το 1982, μετακομίσαμε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου πιάσαμε δουλειά σ’ ένα ισπανικό εστιατόριο στο Λος Άντζελες της Καλιφόρνιας.

Παρά την αρνητική στάση που τηρούσαν οι οικογένειες και των δυο μας, βαφτιστήκαμε τελικά το 1983 στο Λος Άντζελες. Ο πατέρας μου ήταν τόσο αγανακτισμένος, που μου είπε να αφαιρέσω από το ονοματεπώνυμό μου το επίθετό του, Αρόγιο. Ωστόσο, η στάση του έχει αλλάξει από τότε και μάλιστα τώρα δέχεται και επισκέψεις από τους Μάρτυρες. Επίσης, μια από τις αδελφές μου μελετάει τώρα την Αγία Γραφή.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο αργήσαμε να βαφτιστούμε ήταν το ότι ήμασταν βαθιά αναμειγμένοι με τον κόσμο του φλαμέγκο. Η ζωή αυτή μας δέσμευε τα βράδια, μια που έπρεπε να δίνουμε παραστάσεις σε νυχτερινά κέντρα διασκέδασης και σε ρεστοράν. Οι συναναστροφές δεν ήταν πάντα καλές για εμάς που ήμασταν Χριστιανοί. Ο ιδιοκτήτης του ρεστοράν ήθελε να παίζουμε σε περιόδους Χριστουγέννων και σε πάρτι γενεθλίων, κι εμείς δεν ήμασταν πρόθυμοι να συμβιβαστούμε. Έτσι, τελικά εγκαταλείψαμε εκείνον τον κόσμο.

Στο μεταξύ αποκτήσαμε δυο παιδιά, τον Πακίτο και τον Χονατάν. Για να συντηρούμε την οικογένειά μας, τώρα κερδίζουμε τα προς το ζην παραδίδοντας μαθήματα χορού και κιθάρας στο σπίτι. Αυτό μας αφήνει περισσότερο χρόνο για την οικογένειά μας και για τα πνευματικά μας ενδιαφέροντα, και μερικές φορές μας δίνει τη δυνατότητα να αυξάνουμε τη δραστηριότητά μας στο δημόσιο κήρυγμα.

Κάτι πιο Σημαντικό από το Φλαμέγκο

Το φλαμέγκο έχει μια καταπληκτική ποικιλία μορφών και είναι αυθεντικό δείγμα του αρχαίου παραδοσιακού πολιτισμού της Ισπανίας. Και οι δυο εξακολουθούμε να το αγαπούμε ως μουσική και ως έκφραση των ανθρώπινων συναισθημάτων. Αλλά ξέρουμε ότι υπάρχει κάτι πιο σημαντικό στη ζωή—το να υπηρετούμε τον Θεό και το συνάνθρωπό μας.

Μαζί με τους ισπανόφωνους αδελφούς και αδελφές μας απολαμβάνουμε κάπου-κάπου ψυχαγωγία ακούγοντας και χορεύοντας ισπανική και μεξικανική μουσική. Τι χαρά είναι να βλέπει κανείς την ενότητα του λαού του Ιεχωβά, ενός λαού που αποτελείται από τόσα έθνη! Και τι ευχαρίστηση θα είναι για όλους εμάς όταν θα ανταλλάσσουμε τις μουσικές μας γνώσεις στον υποσχεμένο νέο κόσμο του Θεού, σε μια καθαρή, ειρηνική, εξαγνισμένη γη!—Από τους Φρανσίσκο (Πάκο) και Γιολάντα Αρόγιο.

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Η οικογένειά μας έτοιμη να κηρύξει στο έργο από σπίτι σε σπίτι

Διασκεδάζοντας μια παρέα φίλων με μουσική φλαμέγκο