Ένας Αλκοολικός στην Οικογένεια
«Ο αλκοολισμός δεν περιλαμβάνει μόνο τους αλκοολικούς . . . Παρ’ όλο που σε μια οικογένεια μπορεί να υπάρχει μόνο ένας αλκοολικός, ολόκληρη η οικογένεια υποφέρει εξαιτίας του αλκοολισμού».—Δρ Βέρνον Ε. Τζόνσον.
Η ΠΕΝΤΑΧΡΟΝΗ Άλις κειτόταν στο κρεβάτι ενώ το πόδι της πονούσε αφόρητα. Δυο μέρες νωρίτερα είχε χτυπήσει και χρειάστηκε να μπει σε γύψο όλο της το πόδι. Αλλά ο γύψος ήταν πάρα πολύ σφιχτός και πίεζε τόσο πολύ το πόδι της ώστε αυτό άρχισε να πρήζεται. Η Άλις ικέτευε τους γονείς της να την πάνε στο γιατρό, αλλά ο πατέρας της αισθανόταν πολύ άσχημα έπειτα από το μεθύσι του και η μητέρα της ήταν διχασμένη, αβέβαιη για το ποιος είχε περισσότερη ανάγκη από προσοχή.
Μέσα σε λίγες μέρες, το πόδι της Άλις μούδιασε. Όταν ένα σκουρόχρωμο υγρό άρχισε να τρέχει από το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού της, οι γονείς της Άλις τελικά την πήγαν εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Όταν αφαίρεσαν το γύψο, το θέαμα που παρουσίαζε το πόδι έκανε μια νοσοκόμα να λιποθυμήσει. Επειδή είχε πάθει γάγγραινα, το πόδι της Άλις έπρεπε να υποστεί ακρωτηριασμό.
Αλκοολισμός και Έμμεση Εξάρτηση
Το τραγικό σ’ αυτή την περίπτωση δεν είναι απλώς η απώλεια ενός άκρου. Ο πατέρας της Άλις ήταν αλκοολικός. Κατά συνέπεια, ήταν συναισθηματικά και σωματικά απών όταν η κόρη του τον χρειαζόταν απεγνωσμένα. «Η φύση του αλκοολισμού είναι τέτοια που απαιτεί από τον αλκοολικό να θέτει την οικογένειά του στην τελευταία θέση—μετά το αλκοόλ και όλα όσα αυτό απαιτεί», λέει η σύμβουλος Τόουμπι Ράις Ντρουζ.
Και η μητέρα της Άλις; Κι αυτή είχε μια εξάρτηση, όχι από το αλκοόλ, αλλά από τον αλκοολικό σύζυγό της. Συνήθως, η σύζυγος που δεν είναι κι αυτή αλκοολική απορροφάται πλήρως πασχίζοντας να κάνει τον αλκοολικό να σταματήσει το ποτό ή προσπαθώντας τουλάχιστον να αντιμετωπίσει την απρόβλεπτη συμπεριφορά του.a Εκείνη αναμειγνύεται τόσο βαθιά στο πρόβλημα του αλκοολικού, ώστε παρουσιάζει τα ίδια συμπτώματα εξάρτησης—αλλά χωρίς το αλκοόλ. Γι’ αυτόν το λόγο, συχνά άτομα σαν τη μητέρα της Άλις λέγεται ότι παρουσιάζουν έμμεση εξάρτηση.
Τόσο ο αλκοολικός όσο και η έμμεσα εξαρτημένη σύζυγος άθελά τους ελέγχονται από κάτι ή από κάποιον που βρίσκεται έξω απ’ αυτούς τους ίδιους. Και οι δυο είναι τυφλωμένοι από την άρνηση της πραγματικότητας. Και οι δυο είναι συναισθηματικά απόντες για τα παιδιά τους. Και οι δυο είναι παγιδευμένοι σε μια ζωή απελπισίας, επειδή ακριβώς όπως ο αλκοολικός δεν μπορεί να ελέγξει το ποτό, έτσι και η έμμεσα εξαρτημένη σύζυγος δεν μπορεί να ελέγξει τον αλκοολικό και κανείς τους δεν μπορεί να ελέγξει τον αντίκτυπο του αλκοολισμού στα παιδιά τους.
Υπάρχει, ωστόσο, βοήθεια για τον αλκοολικό και για την οικογένειά του. Μ’ αυτό θα ασχοληθούμε στα επόμενα άρθρα.
[Υποσημειώσεις]
a Παρότι χρησιμοποιούμε το αρσενικό γένος αναφερόμενοι στους αλκοολικούς, οι αρχές αυτές εφαρμόζονται εξίσου και στις γυναίκες που πάσχουν από αλκοολισμό.