Ποιος Θέλει να Γίνει Εκατομμυριούχος;
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ όπως φαίνεται είναι: σχεδόν όλοι. Και ο πιο εύκολος τρόπος για να γίνεις εκατομμυριούχος—σύμφωνα με την άποψη που επικρατεί—είναι να «πιάσεις την καλή» στο λαχείο ή στα προγνωστικά ποδοσφαίρου.
Ενθαρρύνοντας τη δημοτικότητά τους—και αποβλέποντας στο επιπλέον εισόδημα που αποφέρουν τα λαχεία—πάμπολλες κυβερνήσεις, από τη Μόσχα ως τη Μαδρίτη και από τη Μανίλα ως την πόλη του Μεξικού, είναι χορηγοί κρατικών λαχείων, τα οποία προσφέρουν κέρδη ύψους εκατό εκατομμυρίων δολαρίων (περ. 18 δισ. δρχ.).
Μερικοί άνθρωποι πράγματι γίνονται εκατομμυριούχοι. Ένας Άγγλος συμπλήρωνε δελτία προγνωστικών ποδοσφαίρου επί 25 χρόνια μέχρι που τελικά κέρδισε ένα υπέρογκο χρηματικό ποσό. Μ’ ένα δελτίο αξίας 50 σεντς (περ. 90 δρχ.), κέρδισε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο δολάρια (περ. 270 εκατ. δρχ.). Ακόμη πιο εντυπωσιακό ήταν το ποσό που κέρδισε μια γυναίκα από τη Νέα Υόρκη, η οποία πέρασε έτσι στους «υπερτυχερούς» του κόσμου κερδίζοντας 55 εκατομμύρια δολάρια (περ. 9,9 δισ. δρχ.) στο λαχείο της πολιτείας της Φλόριντα.
Ωστόσο αυτά τα άτομα αποτελούν εξαίρεση. Πιο αντιπροσωπευτική είναι η περίπτωση του Ισπανού μεσήλικα υπαλλήλου ο οποίος αγόραζε λαχεία κάθε εβδομάδα επί 30 χρόνια. Αν και ποτέ δεν κέρδισε κάποιο σεβαστό ποσό, αυτός παραμένει απτόητος. «Πάντα περιμένω να κερδίσω», λέει ο ίδιος. Παρόμοια, ένας άντρας στο Μόντρεαλ, ο οποίος ξόδεψε το μισθό μιας ολόκληρης εβδομάδας σε λαχεία που εκδίδονται στον Καναδά, συνόψισε την άποψη που έχουν πολλοί άνθρωποι δίνοντας την ακόλουθη εξήγηση: «Τέτοιου είδους κληρώσεις είναι ο μοναδικός τρόπος με τον οποίο εκείνοι που δεν είναι ιδιαίτερα ευκατάστατοι μπορούν να ονειρευτούν μια καλύτερη ζωή». Παρ’ όλα αυτά δεν κέρδισε.
Παρά την έλξη που ασκούν τα λαχεία σε παγκόσμια κλίμακα, μια άλλη μορφή τυχερών παιχνιδιών γνωρίζει αυξανόμενη δημοτικότητα: οι μηχανές τυχερών παιχνιδιών με κερματοδέκτη. Μολονότι οι «ληστές με το ένα χέρι» δεν χαρίζουν περιουσίες μέσα σε μια νύχτα, ωστόσο δίνουν στον παίκτη εκείνη τη στιγμή την ευκαιρία να κερδίσει κάποιο ποσό—το οποίο, μάλιστα, μπορεί να είναι αξιοσέβαστο. Και αυτές οι μηχανές δεν βρίσκονται πλέον μόνο στα καζίνο. Έξυπνα στιχάκια, φωτάκια που αναβοσβήνουν και ο ήχος των κερμάτων που κατά διαστήματα πέφτουν σωρηδόν διαλαλούν την έντονη παρουσία τους σε πολλές ευρωπαϊκές καφετέριες, κλαμπ, εστιατόρια και ξενοδοχεία.
Η Φράνσις είναι μια ηλικιωμένη χήρα που ζει στην πόλη της Νέας Υόρκης. Δυο με τρεις φορές την εβδομάδα, καλύπτει με το λεωφορείο απόσταση δυόμισι ωρών μέχρι την Ατλάντικ Σίτι στο Νιου Τζέρσεϊ. Μόλις φτάνει, μπαίνει σ’ ένα από τα καζίνο της πόλης, όπου παίζει στις μηχανές των τυχερών παιχνιδιών επί έξι περίπου ώρες, και μετά επιστρέφει στο σπίτι της. «Δεν ξέρω τι θα έκανα χωρίς την Ατλάντικ Σίτι», σχολιάζει. «Ξέρετε, αυτή είναι η διασκέδασή μας· έτσι περνάμε τον καιρό μας».
Κάποιοι άλλοι θεωρούν τα τυχερά παιχνίδια κάτι παραπάνω από απλή διασκέδαση, διαφυγή από τη ρουτίνα της καθημερινότητας ή μια ελπιδοφόρα απόπειρα να «κάνουν την τύχη τους». Στην περίπτωσή τους αυτά αποτελούν σημαντικό—αν όχι ουσιώδες—μέρος της ζωής.
«Παίζω τυχερά παιχνίδια επειδή μου αρέσει το ρίσκο που περιλαμβάνουν», εξηγεί ο Λουσιάνο από την Κόρδοβα της Ισπανίας. «Δεν δικαιολογώ τον εαυτό μου», προσθέτει, «αλλά είναι γεγονός πως αισθανόμουν κατάθλιψη και γι’ αυτό άρχισα να παίζω μπίνγκο. Κατόπιν στράφηκα σε άλλα τυχερά παιχνίδια. Αισθάνεσαι υπέροχα όταν έχεις την τσέπη σου γεμάτη χαρτονομίσματα και είσαι έτοιμος να παίξεις». Ένας άλλος τακτικός παίκτης τυχερών παιχνιδιών, ο οποίος έχασε τη θέση που είχε ως διευθυντής σε μια εταιρία, ρωτήθηκε αν σκεφτόταν το ενδεχόμενο να σταματήσει αυτή τη μανία του. «Να σταματήσω;» απάντησε. «Δεν μπορώ να το κάνω αυτό. Είναι η ζωή μου».
Μολονότι τα κίνητρα ίσως διαφέρουν από άτομο σε άτομο, οι παίκτες τυχερών παιχνιδιών σίγουρα δεν αποτελούν μειονότητα. Άλλος λιγότερο κι άλλος περισσότερο, οι 3 στους 4 ενήλικους Αμερικανούς παίζουν τυχερά παιχνίδια· παρόμοια είναι και η αναλογία στην Ισπανία, μια ακόμη χώρα όπου τα τυχερά παιχνίδια έχουν πάρει διαστάσεις πανδημίας. Και τα τυχερά παιχνίδια είναι μεγάλη επιχείρηση. Είναι πολύ λίγες παγκόσμια οι βιομηχανίες των οποίων οι ετήσιες πωλήσεις ξεπερνούν τις συνολικές πωλήσεις λαχείων σε 39 χώρες.
Είναι φανερό ότι η σαγήνη των τυχερών παιχνιδιών είναι ισχυρή. Αλλά, αποτελούν αθώα διασκέδαση ή μήπως εγκυμονούν κρυφούς κινδύνους; Μια αρχαία παροιμία προειδοποιεί: ‘Αυτός που βιάζεται να πλουτίσει δεν θα παραμείνει αθώος’. (Παροιμίαι 28:20, ΜΝΚ) Συμβαίνει αυτό στην περίπτωση εκείνων που θέλουν να πλουτίσουν μέσω των τυχερών παιχνιδιών;