Ματιές στον Κόσμο

Ηφαίστειο Ψυχραίνει τον Πλανήτη

Όταν το ηφαίστειο Πινατούμπο των Φιλιππίνων εξερράγη το 1991, οι επιστήμονες πρόβλεψαν ότι αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα να ψυχρανθεί ελαφρώς ο πλανήτης μας. Όπως αποδείχτηκε, είχαν δίκιο. Το ηφαίστειο εκτόξευσε στη στρατόσφαιρα περίπου 20 εκατομμύρια τόνους αερίου διοξειδίου του θείου. Το αέριο σχημάτισε ένα τεράστιο νέφος αποτελούμενο από μικροσκοπικές σταγόνες θειικού οξέος και απλώθηκε γύρω από την υδρόγειο μέσα σε λίγες εβδομάδες με τη βοήθεια ρευμάτων αέρα που κινούνται με ταχύτητα σε μεγάλο ύψος. Οι σταγόνες διαχέουν και παρεμποδίζουν ένα μέρος των ηλιακών ακτίνων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν χαμηλότερες θερμοκρασίες πάνω στη γη. Σύμφωνα με το περιοδικό Επιστημονικά Νέα (Science News), σε τμήματα του Βόρειου Ημισφαιρίου έχει διαπιστωθεί ότι από την έκρηξη και έπειτα η μέση θερμοκρασία έχει πέσει κατά ένα βαθμό Κελσίου. Ωστόσο, αυτό το φαινόμενο είναι προσωρινό και δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως αντίδοτο στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μας. Κάποιος κλιματολόγος προβλέπει ότι αυτή η τάση προς τις χαμηλότερες θερμοκρασίες, η οποία προκλήθηκε από το ηφαίστειο, θα παρέλθει μέχρι το 1994.

Εμπόριο Ανθρώπινων Οργάνων στην Ασία

«Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης βασιλεύει στη χώρα», αναφέρει το περιοδικό Έζιαγουίκ (Asiaweek) σχετικά με το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων. Στο Χονγκ Κονγκ περίπου 600 άνθρωποι περίμεναν από την άνοιξη του 1992 μοσχεύματα νεφρών, αλλά μόνο 50 από αυτούς επρόκειτο να λάβουν κάποιο μόσχευμα μέχρι το τέλος του έτους. Έτσι, πολλοί ταξιδεύουν σε άλλες χώρες, όπως η Ινδία όπου 6.000 μοσχεύματα νεφρών διακινούνται σε ετήσια βάση στα πλαίσια μιας επιχείρησης που αποφέρει 20 εκατομμύρια δολάρια (περ. 3,6 δισ. δρχ.) το χρόνο. Συχνά οι φτωχοί ή αυτοί που έχουν υποστεί κάποια οικονομική συμφορά είναι διατεθειμένοι να πουλήσουν κάποιο νεφρό, εφόσον συνήθως είναι πιθανό ότι θα επιζήσουν με ένα μόνο νεφρό. Όμως το περιοδικό Έζιαγουίκ επισημαίνει ότι το εμπόριο ανθρώπινων οργάνων πλήττεται από τη διαφθορά. Μερικοί δότες έχουν εξαπατηθεί από διεφθαρμένους μεσάζοντες στο ζήτημα της πληρωμής τους. Αναφέρεται ότι κάποιος μπήκε στο νοσοκομείο με ένα μικρό στομαχικό πρόβλημα και βγήκε με ένα νεφρό λιγότερο—του το είχαν αφαιρέσει χωρίς τη συγκατάθεσή του!

Σφαγή Αθώων

Τουλάχιστον 1.383 παιδιά πέθαναν το 1991 στις Ηνωμένες Πολιτείες εξαιτίας κακομεταχείρισης ή παραμέλησης, αναφέρει η εφημερίδα Δε Ουάσινγκτον Ποστ (The Washington Post). Αυτός ο συντηρητικός υπολογισμός που δόθηκε από την Εθνική Επιτροπή για την Πρόληψη της Κακομεταχείρισης Παιδιών ισοδυναμεί με τέσσερις θανάτους παιδιών κάθε μέρα εξαιτίας κακομεταχείρισης, αριθμός που είναι συγκλονιστικός και αποτελεί αύξηση 50 τοις εκατό σε σύγκριση με τα προηγούμενα έξι χρόνια. Τα αίτια της αύξησης ποικίλλουν. Μερικοί ειδικοί ρίχνουν την ευθύνη στις οικονομικές συνθήκες που χειροτερεύουν—με τις δουλειές που χάνονται, τα χαμηλά εισοδήματα και την απόγνωση—οι οποίες οδηγούν τους ανθρώπους να ξεσπάνε για τις απογοητεύσεις τους πάνω σε αυτά τα αβοήθητα θύματα. Η ίδια εφημερίδα επισημαίνει ότι, αν και αρκετές περιπτώσεις στις οποίες έχει δοθεί μεγάλη δημοσιότητα περιλαμβάνουν μπέιμπι σίτερς που κακομεταχειρίστηκαν τα παιδιά που είχαν ανατεθεί στη φροντίδα τους, «οι ειδικοί γνωρίζουν ότι η αλήθεια πίσω από τους αριθμούς συνήθως βρίσκεται πιο κοντά στο σπίτι, με τη μαμά και τον μπαμπά, εκείνους οι οποίοι υποτίθεται ότι αγαπούν τα μωρά περισσότερο από κάθε άλλον».

Υπερπληθυσμός—Γιατί;

Γιατί υπάρχει τόσος υπερπληθυσμός στις φτωχότερες χώρες; Στο περιοδικό Βιζάου (Visão), ο Πάουλο Νοουγκέιρα Νέτο, πρώην υπουργός περιβάλλοντος της Βραζιλίας, δίνει την έγκυρη απάντηση: «Στη Βραζιλία λένε μια ιστορία. Κάποιος, όταν ρωτήθηκε γιατί είχε εννιά παιδιά, είπε: ‘Επειδή τα τρία πεθαίνουν μικρά· τρία μεταναστεύουν στο Σάο Πάουλο, στο Ρίο ντε Τζανέιρο ή στη Μπραζίλια, και τρία μένουν εδώ να μας φροντίσουν όταν γεράσουμε’. Τα παιδιά αποτελούν την κοινωνική ασφάλιση των φτωχών». Ο Νέτο προσθέτει την εξής δυσοίωνη παρατήρηση: «Είναι εύκολο να το διακρίνει κανείς σε ολόκληρο τον κόσμο: Όπου υπάρχει φτώχεια υπάρχει δημογραφική έκρηξη. Και αν αυτό συνεχιστεί, ο πλανήτης θα έχει άσχημο τέλος. Σε έναν κόσμο με περιορισμένους πόρους, δεν μπορούμε να έχουμε απεριόριστη ανάπτυξη, εκτός αν αυτή είναι πνευματική, ηθική ή επιστημονική».

Ο Ιησούς σε Βιντεοκασέτα

Διάφορες οργανώσεις του Χριστιανικού κόσμου φτάνουν στα άκρα στην προσπάθειά τους να δελεάσουν τα νεαρά άτομα να αποκτήσουν κάποια γνώση της Αγίας Γραφής. Για παράδειγμα, η Αμερικανική Βιβλική Εταιρία παρήγαγε σε βιντεοκασέτα μια εκδοχή της αφήγησης που βρίσκεται στα εδάφια Μάρκος 5:1-20 τα οποία παρουσιάζουν τον Ιησού να θεραπεύει έναν δαιμονιζόμενο. Η εφημερίδα Δε Μαϊάμι Χέραλντ (The Miami Herald) της Φλόριντας αναφέρει ότι το ύφος της βιντεοκασέτας θυμίζει βίντεο κλιπ, με σκηνές που έχουν μονταριστεί ώστε να εναλλάσσονται με ταχύ ρυθμό. Η μια έκδοση της βιντεοκασέτας συνοδεύεται από μουσική ραπ και η άλλη από ψαλμωδίες. Ο Ιησούς εμφανίζεται με μπλουζάκι και μπουφάν καθώς παλεύει σώμα με σώμα στην εξωτερική σκάλα μιας πολυκατοικίας με έναν δαιμονιζόμενο που του τρέχουν τα σάλια και ο οποίος φοράει καπελάκι του μπέιζμπολ. Κάποιο άλλο βίντεο κλιπ, που ονομάζεται Ραπ Ανάσταση (Resurrection Rap), αναφέρεται ότι παρουσιάζει τον Ιησού ως αρχηγό συμμορίας!

Θανατηφόρα Νερά

Όταν ο πόλεμος τελειώνει, τι γίνεται με τα αχρησιμοποίητα πυρομαχικά; Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Χανόβερσε Αλγκεμάινε (Hannoversche Allgemeine), μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σύμμαχοι βρήκαν μια απλή απάντηση, αν τη δει κανείς κοντόφθαλμα: Ρίξτε τα στη θάλασσα. Η εφημερίδα αναφέρει ότι από 700.000 έως 1.500.000 τόνοι πυρομαχικών του Τρίτου Ράιχ ρίχτηκαν στο βυθό της θάλασσας, και σε αυτά προστέθηκαν αργότερα κάποιες ποσότητες από τα πυρομαχικά των Συμμάχων. Διάλεξαν τοποθεσίες για να τα ρίξουν—αλλά δεν τις κατέγραψαν με μεγάλη ακρίβεια—στη Βόρεια Θάλασσα, στη Βαλτική και στον πορθμό Σκαγεράκη. Μολονότι κάποια από αυτά τα επικίνδυνα απορρίμματα ανελκύστηκαν στη δεκαετία του 1950, περίπου 500.000 τόνοι πιστεύεται ότι παραμένουν εκεί. Τώρα υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με τους κινδύνους που δημιουργούνται από αυτά τα υποθαλάσσια σκουπίδια. Δύτες που εργάζονται για την κυβέρνηση εξετάζουν μερικές από τις τοποθεσίες και προσπαθούν να υπολογίσουν πόσα πυρομαχικά υπάρχουν εκεί και πόσο επικίνδυνα είναι. Μερικά από τα εκρηκτικά είναι ακόμη επικίνδυνα, και από άλλα διαρρέουν στο νερό επικίνδυνες τοξίνες, όπως αζίδιο του μολύβδου, υδράργυρος και ΤΝΤ.

Τραυματισμοί στο Τραμπολίνο

Η δημοτικότητα των ιδιωτικών τραμπολίνο αυξάνεται, αλλά αυτά μπορούν ενδεχομένως να αποβούν επικίνδυνα, αναφέρει η εφημερίδα Δε Τορόντο Σταρ (The Toronto Star) του Καναδά. Μολονότι μερικοί τα θεωρούν παιχνίδια, από μια διετή μελέτη της Στατιστικής Υπηρεσίας του Καναδά προέκυψε ότι σε όλη τη χώρα συνέβησαν 324 σοβαροί τραυματισμοί που έχουν σχέση με το τραμπολίνο. «Παιδιά κάθε ηλικίας βρίσκονται σε κίνδυνο και οι τραυματισμοί που υπέστησαν τείνουν να είναι σοβαρότεροι από τους περισσότερους άλλους τραυματισμούς της παιδικής ηλικίας», σύμφωνα με την Αρλίν Χιουν, του Συμβουλίου Αθλητιατρικής της Αλμπέρτα. Τα περισσότερα ατυχήματα συμβαίνουν κατά την είσοδο ή την έξοδο των ανθρώπων από το τραμπολίνο ή όταν αυτοί προσπαθούν να κάνουν περιστροφές στον αέρα, προσθέτει η Χιουν. Οι ειδικοί συνιστούν σε αυτούς που έχουν τραμπολίνο να το τοποθετούν σε ανοιχτό χώρο, και επίσης αυτοί που συμμετέχουν στις ασκήσεις να φοράνε παπούτσια που κρατάνε σταθερό το πόδι και να δείχνουν προσοχή κατά την είσοδο ή την έξοδο. Μόνο ένα άτομο κάθε φορά θα πρέπει να χρησιμοποιεί το τραμπολίνο. Η κατάλληλη επίβλεψη είναι σημαντική.

Εισβολή Φιδιών

Πριν από 30 χρόνια περίπου, μια συμφορά χτύπησε το νησί Γκουάμ της Μικρονησίας και εξολόθρεψε τα περισσότερα είδη των πουλιών που ζούσαν στα δάση του. Η συμφορά δεν ήταν κάποιος ιός ή κάποιο παρασιτοκτόνο, αλλά ένα φίδι—το καφέ δεντρόφιδο. Το φίδι αυτό, που πιθανόν μεταφέρθηκε στο νησί από τη Νέα Γουινέα με στρατιωτικά μεταφορικά οχήματα των Η.Π.Α., πολλαπλασιάστηκε με αλματώδη ρυθμό στο Γκουάμ. Σε μερικές περιοχές, υπάρχουν τώρα σχεδόν 12.000 από αυτά τα ελαφρώς δηλητηριώδη ερπετά σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο. Αναφέρεται ότι τυλίγονται γύρω από φράχτες και ηλεκτρικά καλώδια, εισβάλλουν στα σπίτια, πετάγονται ξαφνικά μέσα από σωλήνες αποχέτευσης και επιτίθενται σε κατοικίδια ζώα, ακόμη και σε μωρά. Τώρα, περιβαλλοντολόγοι στη Χαβάη εκφράζουν ανησυχίες ότι τα φίδια θα επιτεθούν κατά τον ίδιο τρόπο και εκεί. Η Χαβάη δεν έχει εγχώρια φίδια, αλλά έχει πολλά εξωτικά και σπάνια πουλιά τα οποία θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα απέναντι σε τέτοια αρπακτικά. Μέχρι στιγμής, έχουν βρεθεί αρκετά καφέ δεντρόφιδα στο αεροδρόμιο της Χαβάης—προφανώς είναι «λαθρεπιβάτες» σε αεροπλάνα που φτάνουν από το Γκουάμ.

Η Βενετία Αντιμέτωπη με τα Φύκια

Η Βενετία, η όμορφη πόλη που ξεπροβάλλει μέσα από μια λίμνη στη βόρεια Ιταλία, αντιμετωπίζει ένα ασυνήθιστο πρόβλημα μόλυνσης—τα φύκια. Χάρη στην υπεραφθονία θρεπτικών ουσιών στο νερό, η λίμνη παράγει μια καταπληκτική ποσότητα 500.000 τόνων φύκια κάθε χρόνο! Τι θα γίνει με αυτά; Στο πρώτο πείραμα τέτοιου είδους που έγινε στον κόσμο, το οποίο το περιοδικό Λε Σέντσε (Le Scienze) αποκάλεσε «αυθεντική επιτυχία», τα φύκια μετατρέπονται σε χαρτί. Χρησιμοποιώντας μερικούς από τους 40.000 έως 60.000 τόνους φύκια τα οποία συλλέγονται κάθε χρόνο από τη λίμνη, οι επιστήμονες παρήγαγαν χαρτί με μια διαδικασία η οποία είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον από ό,τι η ανακύκλωση. Το χαρτί είναι παρόμοιο και σε μερικά σημεία ανώτερο αυτού που φτιάχνεται από κυτταρίνη. Και το χρώμα του; Διάστικτο αχνοπράσινο—φυσικά!

Πραγματική Φιλανθρωπία;

Πρόσφατα, το περιοδικό Ο Καταναλωτής Αναφέρει (Consumer Reports) απομόνωσε την περίπτωση μιας φιλανθρωπικής αντικαρκινικής οργάνωσης η οποία ταχυδρομούσε επιστολές ζητώντας από τους ανθρώπους να συγκεντρώσουν δωρεές από φίλους και γείτονες και να τις στείλουν σε αυτήν. Η έκθεση επισημαίνει ότι αν καταφέρει κανείς να διαβάσει τα ψιλά γράμματα στο πίσω μέρος της επιστολής ανακαλύπτει μερικά ενδιαφέροντα πράγματα. Για παράδειγμα, μολονότι η φιλανθρωπική οργάνωση συγκέντρωσε πέρσι σχεδόν 2,5 εκατομμύρια δολάρια (περ. 450 εκατ. δρχ.), στην πραγματικότητα λιγότερο από το ένα τοις εκατό δόθηκε για τη χρηματοδότηση της αντικαρκινικής έρευνας. «Τα υπόλοιπα χρήματα δόθηκαν για την πληρωμή κάποιου επαγγελματία διοργανωτή εράνων, για την κάλυψη των εξόδων του εράνου, για τη διαχείριση του κεφαλαίου που συγκεντρώθηκε, για το διακανονισμό μηνύσεων που προέκυψαν από προηγούμενες παραπλανητικές εκκλήσεις με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων και για την ‘εκπαίδευση του κοινού’», αναφέρει το περιοδικό. Παραθέτει ένα παράδειγμα της εν λόγω ‘εκπαίδευσης του κοινού’—εξαιρετικά ήπιες και γενικής φύσης συμβουλές σχετικά με την πρόληψη του καρκίνου, όπως: «Απομακρύνετε από το χώρο εργασίας σας καθετί το καρκινογόνο».

Οι Γλώσσες και ο Εγκέφαλος

Σύμφωνα με τον Φράνκο Φάμπρο, ερευνητή του Πανεπιστημίου της Τεργέστης στην Ιταλία, κάθε γλώσσα που κατέχουμε, ή γνωρίζουμε εν μέρει, βρίσκεται σε κάποιο ξεχωριστό μέρος του εγκεφάλου. Πώς έφτασε σε αυτό το συμπέρασμα; Ορισμένα άτομα που μιλούσαν πολλές γλώσσες και έπαθαν βλάβη στον εγκέφαλο δεν μπορούσαν πια να εκφραστούν σωστά στη δική τους γλώσσα και άρχισαν να μιλούν άπταιστα μια ξένη γλώσσα, την οποία νόμιζαν ότι γνώριζαν μόνο επιφανειακά. Αυτό δείχνει, λέει το περιοδικό Λ’Εσπρέσο (L’Espresso), «ότι η μητρική γλώσσα παρεμβάλλεται στις άλλες, εμποδίζοντας την έκφρασή τους».