Ο Μικρός Κύριος με το Μαύρο Βελούδινο Κουστούμι

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

ΟΙ ΤΥΦΛΟΠΟΝΤΙΚΕΣ είναι πολυάριθμοι στα βόρεια της Αγγλίας, αλλά καθώς κοίταζα στο λιβάδι πέρα από την πύλη του αγροκτήματος, ποτέ δεν είχα ξαναδεί τόσο πολλές τρύπες από τυφλοπόντικες. Μικροί, φρεσκοσκαμμένοι σωροί από χώμα κάλυπταν το λιβάδι. Ξέρετε τι είδους ζώο είναι ο τυφλοπόντικας και πώς ζει;

Λίγοι άνθρωποι έχουν δει κάποιον τυφλοπόντικα, επειδή αυτός περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του κάτω από την επιφάνεια. Είναι ένα μικρό πλάσμα, που έχει μήκος περίπου 14 εκατοστά. Το αρσενικό ζυγίζει λίγο πάνω από 100 γραμμάρια. Ο βρετανικός τυφλοπόντικας έχει σκούρο γκρίζο, σχεδόν μαύρο, τρίχωμα και συνήθως, μάλιστα χαϊδευτικά, τον αποκαλούν ο μικρός κύριος με το μαύρο βελούδινο κοστούμι.

Οι τρίχες του τυφλοπόντικα δεν έχουν κάποια συγκεκριμένη διάταξη· δηλαδή υψώνονται κάθετα από το δέρμα. Έτσι προς όποια κατεύθυνση και αν στρίψει ή γυρίσει ο τυφλοπόντικας μέσα στη γη, μπορεί να το κάνει αυτό με ευκολία. Πριν από χρόνια οι κυνηγοί τυφλοποντίκων πουλούσαν τα δέρματα για ρούχα, αλλά «χρειάζονται πάρα πολλά δέρματα τυφλοπόντικα για να φτιάξεις ένα παλτό», παρατήρησε δυσαρεστημένος ένας κυνηγός τυφλοποντίκων.

Το σώμα του τυφλοπόντικα είναι ειδικά σχεδιασμένο για το έργο διάνοιξης στοών. Τα μπροστινά του πόδια είναι τοποθετημένα πολύ μπροστά στο σώμα του με τις παλάμες να κοιτάζουν προς τα έξω. Πέντε δάχτυλα και ένα επιπλέον γαμψό κόκαλο σχηματίζουν δυο αποτελεσματικά φτυάρια. Τα μικρά πίσω πόδια του, αδύναμα μόνο αν συγκριθούν με τα ισχυρά μπροστινά του πόδια, βοηθούν τον τυφλοπόντικα να κινείται. Βάλτε έναν τυφλοπόντικα πάνω σε μαλακό χώμα και θα εξαφανιστεί μέσα στο έδαφος σε πέντε δευτερόλεπτα! Μπορεί να ταξιδεύει στις σκοτεινές, υγρές στοές του ή πάνω από την επιφάνεια, με ταχύτητες που υπολογίζεται ότι φτάνουν μέχρι και 5 χιλιόμετρα την ώρα.

Εξαιρετικές Αισθήσεις

Ο τυφλοπόντικας δεν είναι εντελώς τυφλός, όπως νομίζουν μερικοί άνθρωποι, αλλά τα μικροσκοπικά του μάτια, κρυμμένα μέσα στο τρίχωμα, πιθανότατα δίνουν ακριβώς όση όραση χρειάζεται το πλάσμα αυτό για να ξεχωρίζει το φως από το σκοτάδι. Καθώς ο τυφλοπόντικας σκάβει στοές στο χώμα, μακριές τρίχες πέφτουν μπροστά στα μάτια του για να τα προστατεύουν. Πολύ πιο σημαντική από την όραση, όμως, είναι η δεινή αίσθηση όσφρησης του τυφλοπόντικα και η αίσθηση της αφής.

Ο ευρωπαϊκός τυφλοπόντικας έχει χιλιάδες μικρές προεξοχές στην άκρη του ροζ ρύγχους του, από τις οποίες η καθεμιά έχει τη δική της τρίχα που είναι ευαίσθητη στο άγγιγμα. Έχει επίσης μακριές τρίχες σε διάφορα μέρη του κεφαλιού του και επιπλέον αισθητήριες τρίχες στην άκρη της ουράς του. Ο τυφλοπόντικας συλλαμβάνει τα ωστικά κύματα που συσσωρεύονται καθώς κινείται μέσα στη στοά του. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να εντοπίζει εμπόδια, όπως μεγάλες πέτρες ή ακόμη και αρπακτικά, και να τα αποφεύγει.

Ο τυφλοπόντικας δεν έχει καλά αναπτυγμένα εξωτερικά αφτιά, αλλά η ακοή του είναι οξεία. Έχει την ικανότητα να συλλαμβάνει τις δονήσεις που μεταδίδονται στο έδαφος και να ενεργεί ανάλογα με αυτές. Τα αφτιά του τυφλοπόντικα μπορούν να κλείσουν με τη βοήθεια σφιγκτήρων μυών, οι οποίοι φαίνεται ότι χρησιμεύουν για να μην αφήνουν το χώμα να μπαίνει στις ευαίσθητες κοιλότητες.

Τροφή και Φωλιά

Κοιτάζοντας πέρα στο λιβάδι, μπορούσα να διακρίνω τον υπόγειο δρόμο, ή μονοπάτι, στον οποίο συχνάζουν οι τυφλοπόντικες. Το μονοπάτι περνούσε λίγο κάτω από την επιφάνεια και ήταν ελαφρά υπερυψωμένο. Επίσης φαίνονταν οι νέοι σωροί από χώμα, που δημιουργούνται όταν οι τυφλοπόντικες πετούν έξω φρεσκοσκαμμένο χώμα. Αυτή η ανάμειξη του εδάφους είναι ένα είδος οργώματος, που βοηθάει στην αποστράγγιση του χώματος και στη διατήρηση της γονιμότητάς του.

Η βασική τροφή του τυφλοπόντικα είναι τα σκουλήκια, και γι’ αυτόν το λόγο ανοίγει στοές. Τα σκουλήκια, καθώς κινούνται στο χώμα, μπαίνουν στο δίκτυο των στοών του τυφλοπόντικα. Έπειτα ο τυφλοπόντικας, τρέχοντας στα σκοτεινά ορύγματα, πολύ γρήγορα βρίσκει την τροφή του. Αλλά επίσης τρώει έντομα, στα οποία περιλαμβάνονται προνύμφες τιπούλης και κάμπιες ελατήρων. Ο τυφλοπόντικας πρέπει να τρώει κάθε δύο ώρες αλλιώς θα πεθάνει.

Οι μικροί σωροί από χώμα του τυφλοπόντικα δεν πρέπει να συγχέονται με τη φωλιά του τυφλοπόντικα. Αυτή είναι πολύ μεγαλύτερη, έχοντας ύψος περίπου τριάντα εκατοστά και πλάτος ένα μέτρο. Αυτή βρίσκεται συνήθως κοντά σε κάποιο καταφύγιο—κάτω από ένα δέντρο ή δίπλα σε φράχτες από θάμνους, όπου μπορούν εύκολα να βρεθούν υλικά για τη φωλιά, όπως γρασίδι, κλαδάκια και φύλλα.

Στις αρχές της άνοιξης κάθε γέννα αποδίδει ως και εφτά μικρά. Τα νεογνά τυφλοπόντικες είναι τυφλά και γυμνά όταν γεννιούνται και ζυγίζουν περίπου 3 γραμμάρια. Έπειτα από πέντε εβδομάδες είναι αρκετά μεγάλα για να συντηρούνται μόνα τους και φεύγουν, μερικές φορές σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου. Έπειτα από εννέα μήνες θα είναι έτοιμα να ζευγαρώσουν. Ο μέσος όρος ζωής του τυφλοπόντικα είναι τρία χρόνια. Ωστόσο, τα αρπακτικά σκοτώνουν πολλούς τυφλοπόντικες πολύ προτού φτάσουν σε αυτή την ηλικία.

Είναι αλήθεια ότι ο τυφλοπόντικας μπορεί να προκαλεί προβλήματα όταν σκάβει για να βρει τροφή κάτω από έναν καλοκουρεμένο κήπο ή κάτω από ένα γήπεδο του γκολφ, αλλά ο μικρός μας κύριος με το μαύρο βελούδινο κοστούμι του παραμένει ένα γοητευτικό μέρος της αγροτικής ζωής.