Ο Ισχυρός Γυπαετός

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Ο ΓΥΠΑΕΤΟΣ είναι ένα μεγαλοπρεπές πουλί με μήκος που ξεπερνάει τα 1,20 μέτρα από το ράμφος μέχρι την ουρά. Μπορεί να το δει κανείς να αιωρείται εύκολα πάνω από οροσειρές της Ευρώπης και της Αφρικής και, μερικές φορές, μάλιστα σε υψόμετρο οχτώ χιλιομέτρων στα Ιμαλάια, χρησιμοποιώντας τις φτερούγες του που έχουν άνοιγμα τρία μέτρα. Αυτό το επιβλητικό πλάσμα, με το πορτοκαλί στήθος και λαιμό, και με το μαυρόασπρο κεφάλι του, έχει μακριές σκληρές τρίχες στο κάτω μέρος του ράμφους του. Από αυτές προέρχεται το άλλο του όνομα, γενειοφόρος γύπας. Αφού ζει σε απομακρυσμένες και αφιλόξενες περιοχές, τι τροφές βρίσκει για να συντηρείται;

Μερικά εγκυκλοπαιδικά έργα υποστηρίζουν ότι ο γυπαετός τρέφεται με ζωντανά πλάσματα—αγριόγιδα, αρνιά, κατσικάκια, λαγούς και μικρά τετράποδα—ωστόσο, άλλες αυθεντίες διαφωνούν. «Δεν υπάρχει καμιά αποδεδειγμένη αφήγηση που να δείχνει ότι αυτό το πουλί έχει επιτεθεί ποτέ σε κάποιο ζωντανό ζώο», δηλώνει Ο Παγκόσμιος Άτλας των Πουλιών (The World Atlas of Birds), μολονότι είναι γνωστό ότι τρώει το δέρμα ζώων που εξεμούν άλλα πουλιά, αφού έχουν πρώτα χωνέψει κάθε ίχνος σάρκας. Με τι τρέφεται λοιπόν;

Ο γυπαετός μεταφέρει σε μεγάλα ύψη τα κόκαλα ζώων που έχουν θανατωθεί από αρπακτικά ή έχουν πεθάνει με άλλους τρόπους, και ρίχνει τα κόκαλα κάτω στους βράχους. Ανέκαθεν υπέθεταν ότι έσπαζε τα κόκαλα με αυτόν τον τρόπο απλώς για να τρώει το μεδούλι. Τώρα, κατόπιν λεπτομερούς εξέτασης ζωντανών και νεκρών πουλιών αυτού του είδους, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης στη Σκωτία είναι σε θέση να δώσουν μια διαφορετική εξήγηση, αναφέρει η εφημερίδα Δι Ικόνομιστ (The Economist).

Ο γυπαετός καταπίνει κόκαλα που έχουν διαστάσεις μέχρι και είκοσι πέντε επί τέσσερα εκατοστά. Ωστόσο, οι ερευνητές, προς έκπληξή τους, διαπίστωσαν ότι το πουλί δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο πεπτικό σύστημα, όπως έναν πρόλοβο, για να τα βγάζει πέρα με τη δύσπεπτη τροφή του. Το μόνο ασυνήθιστο χαρακτηριστικό είναι ο εξαιρετικά ελαστικός οισοφάγος που βοηθά στη διέλευση των κοκάλων. Εντούτοις, το στομάχι του γυπαετού αποκαλύπτει ακόμα περισσότερα.

Οι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι όταν βρήκαν στο στομάχι του πολλά κύτταρα τα οποία εκκρίνουν ένα εξαιρετικά ισχυρό οξύ—πιο καυστικό από το οξύ μπαταρίας—που διαλύει το ασβέστιο των κοκάλων, απελευθερώνοντας έτσι τις πρωτεΐνες και το μεδούλι. Αυτή η τροφή παρέχει περισσότερη ενέργεια από ό,τι ένα γεύμα με κρέας ίδιου βάρους. Ακόμα πιο εκπληκτικό είναι το γεγονός ότι σε αυτό το όξινο περιβάλλον υπάρχουν πεπτικά ένζυμα. Έτσι, τώρα έχει λυθεί το μυστήριο του πώς συντηρείται αυτό το δυνατό πλάσμα με ένα φτωχό διαιτολόγιο που αποτελείται κατά 90 τοις εκατό από κόκαλα—άλλο ένα θαύμα της δημιουργίας.

[Ευχαριστία για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 25]

© Nigel Dennis, Photo Researchers