Οι Δυσκολίες και οι Ευλογίες της Ανατροφής Εφτά Γιων
Όπως το αφηγήθηκε ο Μπερτ και η Μάργκαρετ Ντίκμαν
Γεννήθηκα το 1927 στην Όμαχα της Νεμπράσκα, των Η.Π.Α., και μεγάλωσα στη Νότια Ντακότα. Θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια στη διάρκεια των δύσκολων ετών της Μεγάλης Οικονομικής Κρίσης (1929-1942). Η μητέρα συνήθιζε να φτιάχνει το ζουμί της πείνας, όπως το έλεγε. Έβαζε ένα κομματάκι λίπος στο τηγάνι, πρόσθετε λίγο νερό και σε αυτό βουτούσαμε το ψωμί μας. Η κατάσταση ήταν δύσκολη για πολλές οικογένειες εκείνον τον καιρό.
Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ μου δεν ήταν θρησκευόμενη—είχε δει πολύ μεγάλη υποκρισία στις τοπικές Προτεσταντικές θρησκείες. Όσο για εμένα, ο τρόπος σκέψης μου διαμορφώθηκε από τα δύο χρόνια που υπηρέτησα στο στρατό στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Τότε ήταν που άρχισαν να μου αρέσουν το ποτό και τα τυχερά παιχνίδια.
Στη διάρκεια μιας άδειας που πήρα από το στρατό, πήγα σε έναν τοπικό χορό και εκεί συνάντησα τη Μάργκαρετ Σλατ, μια κοπέλα γερμανοουκρανικής καταγωγής. Ερωτευτήκαμε, και έπειτα από δεσμό τριών μηνών, παντρευτήκαμε το 1946. Μέσα σε οχτώ χρόνια αποκτήσαμε εφτά γιους, και μέσα από τις δυσκολίες μάθαμε τι θα πει να είσαι γονέας.
Το 1951, έπαθα ένα σοβαρό ατύχημα στο πριονιστήριο με αποτέλεσμα να κοπεί σχεδόν εντελώς το μισό αριστερό μου χέρι. Χρειάστηκε να μείνω στο νοσοκομείο δύο χρόνια για να κάνω μεταμοσχεύσεις δέρματος και οστών. Στο μεταξύ, η Μάργκαρετ φρόντιζε το σπίτι και τα πέντε αγόρια. Χάρη στη βοήθεια που της πρόσφεραν φίλοι και γείτονες, τα έβγαλε πέρα σε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Ενώ βρισκόμουν στο νοσοκομείο, είχα άφθονο χρόνο για να σκεφτώ ποιος είναι ο σκοπός της ζωής. Προσπάθησα να διαβάσω την Αγία Γραφή αλλά δεν μπόρεσα να καταλάβω και πολλά πράγματα.
Λίγο καιρό αφότου βγήκα από το νοσοκομείο, μετακομίσαμε στο Οπορτιούνιτι, μια κωμόπολη στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, και άρχισα να εργάζομαι ως οικοδόμος μαζί με το γαμπρό μου. Τώρα θα αφήσω τη Μάργκαρετ να σας πει τη δική της ιστορία.
Ήμουν Πολύ Απασχολημένη!
Μεγάλωσα σε ένα αγρόκτημα στο οποίο καλλιεργούσαμε σιτηρά, είχαμε ένα μικρό βουστάσιο και συσκευάζαμε σε κονσέρβες φρούτα και λαχανικά. Ήμουν εργατική, και αυτό με προετοίμασε για να αντιμετωπίσω τις μελλοντικές προκλήσεις της ζωής, οι οποίες θα ήταν πολλές. Τα βγάλαμε πέρα με την οικονομική κρίση καλύτερα από ό,τι οι περισσότεροι, εφόσον εμείς είχαμε τουλάχιστον τροφή πάντοτε.
Οι γονείς μου δεν είχαν χρόνο να ασχοληθούν με τη θρησκεία, αν και εγώ πήγαινα κάπου-κάπου στο κατηχητικό. Κατόπιν, ο Μπερτ και εγώ παντρευτήκαμε σε ηλικία 19 χρονών. Δεν πήγαμε στην εκκλησία—έγινε μια απλή τελετή στο σαλόνι του πατρικού μου σπιτιού, ενώ το γάμο τον τέλεσε ένας Κογκρεγκασιοναλιστής λειτουργός. Μέσα σε λίγα χρόνια, απέκτησα εφτά αγόρια—τους Ρίτσαρντ, Νταν, Νταγκ, Γκάρι, Μάικλ, Κεν και τελικά τον Σκοτ το 1954. Είχα όντως πολλή δουλειά να κάνω!
Αφού μετακομίσαμε στο Οπορτιούνιτι, κάποια κυρία μάς επισκέφτηκε στο σπίτι για να μιλήσει για την Αγία Γραφή. Τη ρώτησα αν πίστευε στην πύρινη κόλαση, ένα δόγμα που πραγματικά με φόβιζε. Ένιωσα ανακούφιση όταν εξήγησε πως η πύρινη κόλαση δεν είναι Γραφική διδασκαλία και πως ούτε καν υπάρχει στην Αγία Γραφή η διδασκαλία σχετικά με την αθανασία της ψυχής! Όλη μου τη ζωή έτρεμα την ιδέα ότι θα πέθαινα, και δεν μπορούσα να συμβιβάσω την πύρινη κόλαση με έναν Θεό αγάπης. Αποφάσισα ότι ποτέ δεν θα δίδασκα τέτοια ψέματα στα παιδιά μου.
Το 1955, άρχισα να μελετώ την Αγία Γραφή με τη βοήθεια του βιβλίου «Έστω ο Θεός Αληθής».a Όπως ήταν αναμενόμενο, τότε ακριβώς ο Πεντηκοστιανός κήρυκας ενδιαφέρθηκε εντελώς ξαφνικά για εμένα και ήθελε να με σώσει από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά! Έκανε, όμως, ένα μεγάλο λάθος—άρχισε να μου κηρύττει για την πύρινη κόλαση! Έστειλε μάλιστα και τρεις Πεντηκοστιανές από την εκκλησία του για να προσπαθήσουν να με αποτρέψουν από το να μελετήσω με τους Μάρτυρες.
Στο μεταξύ, ο Μπερτ παρακολουθούσε τη Γραφική μου μελέτη από το σαλόνι. Αργότερα, άρχισε να διαβάζει τη Μετάφραση Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, και τα πράγματα άρχισαν να ξεκαθαρίζονται κάπως στο μυαλό του. Η βάρδια της εργασίας του τελείωνε τα μεσάνυχτα. Βέβαια εγώ κοιμόμουν όταν εκείνος ερχόταν σπίτι. Ένα βράδυ κατέβηκα αθόρυβα στον κάτω όροφο και τον βρήκα να διαβάζει κρυφά τα βιβλία μου! Γύρισα στο κρεβάτι περπατώντας στις μύτες των ποδιών μου, νιώθοντας ευχαριστημένη που εξέταζε τα πράγματα μόνος του. Τελικά, έκανε και εκείνος Γραφική μελέτη και το 1956 γίναμε βαφτισμένοι Μάρτυρες.
Έχοντας αποκτήσει εφτά γιους μέσα σε οχτώ χρόνια, διαπίστωσα ότι το να φροντίζω για το καθημερινό φαγητό και το ντύσιμό τους, καθώς και το να προσπαθώ να κρατάω το σπίτι καθαρό και τακτοποιημένο, ήταν πραγματική πρόκληση. Τα αγόρια έμαθαν να συμμετέχουν και αυτά στις δουλειές του σπιτιού. Πολλές φορές έλεγα ότι δεν είχα ένα πλυντήριο πιάτων—είχα εφτά! Τα παιδιά έκαναν με τη σειρά αυτή την απαραίτητη εργασία. Ασφαλώς, ο Μπερτ πρόσφερε μεγάλη βοήθεια. Φρόντιζε να υπάρχει σταθερή διαπαιδαγώγηση και να τηρούνται οι κανόνες του σπιτιού ενώ παράλληλα κρατούσε τις γραμμές επικοινωνίας ανοιχτές. Τα αγόρια σέβονταν τον μπαμπά τους αλλά δεν τον φοβούνταν. Ο Μπερτ ποτέ δεν παραμέλησε την ευθύνη που είχε να διδάσκει τους γιους μας για τα σεξουαλικά θέματα.
Ο Ρίτσαρντ, ο μεγαλύτερος γιος μας, πήγε να υπηρετήσει ως εθελοντής στα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας Σκοπιά, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, το 1966. Το να βλέπω το πρώτο μου παιδί να φεύγει από το σπίτι ήταν μεγάλη δοκιμασία για εμένα. Η άδεια θέση στο τραπέζι κάθε μέρα έκανε την καρδιά μου να πονάει. Ωστόσο, ήμουν ευτυχισμένη επειδή αποκτούσε καλή πείρα και εκπαίδευση.
Θα αφήσω τον Μπερτ να συνεχίσει την ιστορία.
Ανατρέφουμε τα Αγόρια μας Σύμφωνα με τις Βιβλικές Αρχές
Η Μάργκαρετ και εγώ βαφτιστήκαμε σε μια συνέλευση στην πόλη Σποκέιν της Ουάσινγκτον. Τώρα είχαμε το δύσκολο έργο της ανατροφής των αγοριών μας σύμφωνα με τις Βιβλικές αρχές—με τον παραδοσιακό τρόπο, θα μπορούσατε να πείτε. Δεν ανεχόμουν τα ψέματα ούτε τα διπλά πρότυπα, και τα αγόρια το γνώριζαν αυτό. Τους διδάξαμε ότι ο Ιεχωβά αξίζει το καλύτερο.
Ωστόσο, γνώριζαν ότι μπορούσαν να μου ανοίξουν την καρδιά τους επειδή είχαμε στενή σχέση και κάναμε τόσο πολλά πράγματα μαζί. Ως οικογένεια, μας άρεσε να πηγαίνουμε στην ακρογιαλιά, να κάνουμε πικνίκ στο βουνό και να παίζουμε σόφτμπολ. Είχαμε ζώα και κήπο, και τα αγόρια έδιναν ένα χεράκι σε όλες τις δουλειές που έπρεπε να γίνουν. Έτσι έμαθαν να δουλεύουν και να παίζουν. Προσπαθούσαμε να κρατάμε μια ισορροπία στις δραστηριότητές μας.
Θεοκρατική Περιπέτεια
Σε ό,τι αφορά τα πνευματικά πράγματα, όλοι πηγαίναμε στις Χριστιανικές συναθροίσεις στην Αίθουσα Βασιλείας μαζί, και είχαμε μια τακτική οικογενειακή Γραφική μελέτη. Το 1957, παρακολουθήσαμε μια συνέλευση των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Σιάτλ της Ουάσινγκτον. Στη διάρκεια του προγράμματος απευθύνθηκε στις οικογένειες η πρόσκληση να πάνε να υπηρετήσουν εκεί όπου υπήρχε μεγαλύτερη ανάγκη για Μάρτυρες του Ιεχωβά οι οποίοι θα κήρυτταν τα καλά νέα της Βασιλείας του Θεού. Η οικογένειά μας σκέφτηκε ότι αυτή ήταν καλή ιδέα, και αρχίσαμε να σχεδιάζουμε τη μετακόμισή μας. Αρχικά πήγαμε στο Μισούρι το 1958 και κατόπιν στο Μισισιπή το 1959.
Το 1958 ζήσαμε την πρώτη μας μεγάλη θεοκρατική περιπέτεια. Έφτιαξα ένα τροχόσπιτο, το οποίο το ρυμουλκούσαμε με ένα παλιό τριθέσιο, εξακύλινδρο ΝτεΣότο του 1947. Εκείνο το έτος και οι εννιά ταξιδέψαμε στη Νέα Υόρκη με αυτό το αυτοκίνητο για να παρακολουθήσουμε μια διεθνή συνέλευση. Περάσαμε αρκετές εβδομάδες στο δρόμο, κατασκηνώνοντας κατά μήκος της διαδρομής από την πόλη Σποκέιν, στη Δυτική Ακτή, μέχρι τη Νέα Υόρκη—απόσταση που ξεπερνούσε τα 4.200 χιλιόμετρα! Ο ποιοτικός χρόνος που περάσαμε μαζί σε αυτό το ταξίδι και το γεγονός ότι ήταν πολύ διασκεδαστικό άφησε καλές αναμνήσεις στα παιδιά.
Διαπαιδαγώγηση από ένα Κέικ
Σε εκείνη τη συνέλευση πήραμε το βιβλίο Από τον Απολεσθέντα Παράδεισο στον Αποκαταστημένο Παράδεισο.b Αυτό το βιβλίο, σε συνδυασμό με την Αγία Γραφή, έγινε το βασικό κείμενο για την εβδομαδιαία οικογενειακή Γραφική μας μελέτη. Όλα τα αγόρια έμαθαν να διαβάζουν όταν ήταν πολύ μικρά. Μετά το σχολείο, η Μάργκαρετ περνούσε κάποιο χρόνο με τα αγόρια, ακούγοντάς τα να διαβάζουν την Αγία Γραφή. Δεν αφήναμε την τηλεόραση να κυριαρχεί στο μυαλό τους.
Η διαπαιδαγώγηση και ο σεβασμός ήταν φανερά στην οικογένειά μας. Σε κάποια περίπτωση η Μάργκαρετ είχε φτιάξει ένα μεγάλο κέικ—μια από τις σπεσιαλιτέ της. Το φαγητό εκείνη τη μέρα περιλάμβανε καρότα. Πάντοτε προτρέπαμε τα παιδιά τουλάχιστον να δοκιμάζουν τα λαχανικά που υπήρχαν στο τραπέζι. Στον Νταγκ δεν άρεσαν τα καρότα. Του είπαμε ότι, αν δεν έτρωγε τα καρότα, δεν θα έτρωγε κέικ. Παρ’ όλα αυτά εκείνος αρνήθηκε να τελειώσει το φαγητό του. Η Μάργκαρετ είπε: «Αν δεν φας τα καρότα, τότε το κέικ σου θα το φάει ο σκύλος». Δεν νομίζω ότι ο Νταγκ την πίστεψε, μέχρι που είδε τον Μπλάκι να καταβροχθίζει το υπέροχο κέικ του! Πήρε ένα μάθημα από αυτό το περιστατικό, και το ίδιο ίσχυε και για τα υπόλοιπα αγόρια. Ως γονείς, εννοούσαμε αυτό που λέγαμε.
Η Ζωή Ήταν Ευχάριστη
Η Μάργκαρετ και εγώ είχαμε ως οδηγό μας τα λόγια του Ιησού που βρίσκονται στο εδάφιο Ματθαίος 6:33: «Εξακολουθήστε, λοιπόν, να επιζητείτε πρώτα τη βασιλεία και τη δικαιοσύνη του, και όλα αυτά τα άλλα πράγματα θα σας προστεθούν». Ως οικογένεια, προσπαθούσαμε να βάζουμε τα συμφέροντα της Βασιλείας πρώτα στη ζωή μας. Όλοι απολαμβάναμε το να κηρύττουμε μαζί, και τα αγόρια συνεργάζονταν μαζί μου με τη σειρά στο έργο από σπίτι σε σπίτι. Το καθένα είχε τη δική του τσάντα, τη δική του Αγία Γραφή και τα δικά του έντυπα. Τα επαινούσαμε για κάθε πρόοδο που σημείωναν. Η Μάργκαρετ τα έσφιγγε συχνά στην αγκαλιά της. Πράγματι, τους δείχναμε τακτικά στοργή. Πάντοτε βρίσκαμε χρόνο για τα αγόρια—η ζωή ήταν ευχάριστη!
Καθώς τα αγόρια μεγάλωναν, αναλάμβαναν ευθύνες όπως το να μεταφέρουν άτομα στις συναθροίσεις με το αυτοκίνητο, να ανοίγουν την Αίθουσα Βασιλείας και να βοηθούν σε διάφορα άλλα πράγματα. Έμαθαν να εκτιμούν την Αίθουσα Βασιλείας ως τον τόπο λατρείας τους και χαίρονταν να βοηθούν στη συντήρησή της.
Τα ενθαρρύναμε να εκφράζονται στις Χριστιανικές συναθροίσεις. Έκαναν σύντομες ομιλίες σπουδαστή στη Σχολή Θεοκρατικής Διακονίας, μέσω της οποίας εκπαιδεύτηκαν σιγά-σιγά ως ομιλητές. Στον Μάικλ, τον πέμπτο γιο μας, δεν άρεσε καθόλου να μιλάει μπροστά σε κοινό και δυσκολευόταν πολύ όποτε βρισκόταν στο βήμα. Σε κάποιο σημείο στη διάρκεια των ομιλιών του, άρχιζε να δακρύζει απογοητευμένος επειδή δεν μπορούσε να τις ολοκληρώσει. Με τον καιρό το ξεπέρασε αυτό, και τώρα που είναι παντρεμένος υπηρετεί ως περιοδεύων επίσκοπος, επισκέπτεται διάφορες εκκλησίες και εκφωνεί ομιλίες αρκετές φορές την εβδομάδα. Πόσο άλλαξαν τα πράγματα!
Πώς Έβλεπαν τα Αγόρια τη Διαπαιδαγώγηση
Το Ξύπνα! ήρθε σε επαφή με τον Μάικλ για να του ζητήσει την άποψή του για το γεγονός ότι ανατράφηκε με τον παραδοσιακό τρόπο. «Θεωρούσαμε τον μπαμπά μας φιλάγαθο παιδαγωγό. Θυμάμαι πως όταν ήμουν έφηβος εργαζόμουν σε κάποιο ραδιοφωνικό σταθμό. Ήθελα ένα αυτοκίνητο για να μπορώ επίσης να ενασχολούμαι στην ολοχρόνια διακονία σκαπανέα. Ο διευθυντής του σταθμού μού πρόσφερε το δικό του δίθυρο, ανοιχτό Φορντ Μάστανγκ, ένα σπορ αυτοκίνητο που ήταν πολύ δημοφιλές ανάμεσα στους νέους. Αυτό το αυτοκίνητο μου είχε κλέψει την καρδιά, αν και γνώριζα ότι δεν ήταν πολύ πρακτικό για να παίρνω μαζί μου και άλλους στη διακονία. Πήγα στον μπαμπά με κάποιο δισταγμό. Όταν του είπα για την προσφορά, απάντησε: “Ας το συζητήσουμε”. Ήξερα τι σήμαινε αυτό! Συζήτησε λογικά μαζί μου και μου ανέλυσε ποια είναι τα οφέλη ενός πιο πρακτικού αυτοκινήτου. Έτσι, αγόρασα ένα τετραθέσιο κλειστό αυτοκίνητο, και αφού είχα καλύψει με αυτό πάνω από 160.000 χιλιόμετρα στο διορισμό μου κηρύγματος, το μόνο που μπορούσα να πω ήταν: “Ο μπαμπάς είχε και πάλι δίκιο”.
»Οι μετακινήσεις που κάναμε όταν ήμασταν μικροί—από την Ουάσινγκτον στο Μισούρι και μετά στο Μισισιπή—ήταν μια συναρπαστική εμπειρία. Μας άρεσε πολύ. Ακόμα και όταν ζούσαμε και οι εννιά μαζί επί ένα χρόνο σε ένα τροχόσπιτο με διαστάσεις 2,5 επί 11 μέτρα, ήταν όλα πολύ διασκεδαστικά, και αυτή η εμπειρία μάς δίδαξε να είμαστε οργανωμένοι και να τα πηγαίνουμε καλά μεταξύ μας, ακόμα και όταν υπήρχε έλλειψη χώρου. Βέβαια, τότε θέλαμε να παίζουμε έξω πολύ.
»Επίσης, κάτι άλλο που θυμάμαι και αναπολώ ήταν ο τρόπος με τον οποίο διεξήγε ο μπαμπάς την εξέταση του εδαφίου της ημέρας μαζί μας. Το 1966 παρακολούθησε μια σχολή για πρεσβυτέρους στο Αγρόκτημα της Βασιλείας, στο Σάουθ Λάνσινγκ της Νέας Υόρκης, και είδε ότι τα μέλη της οικογένειας Μπέθελ ερευνούν προκειμένου να κάνουν σχόλια στο εδάφιο κάθε μέρα. Εφάρμοσε το ίδιο σύστημα στο οικογενειακό μας πρόγραμμα. Κάθε πρωί, ένα από τα εφτά αγόρια διοριζόταν να κάνει σχόλια χρησιμοποιώντας αυτά που είχε βρει στην έρευνά του. Μολονότι μερικές φορές γκρινιάζαμε, αυτό μας έμαθε πώς να κάνουμε έρευνα και πώς να εκφραζόμαστε. Συνήθειες σαν και αυτές διαρκούν μια ολόκληρη ζωή.
»Με εντυπωσίασαν οι θυσίες που έκανε η μαμά και ο μπαμπάς για χάρη μας. Όταν τα δύο μεγαλύτερα αδέλφια μου, ο Ρίτσαρντ και ο Νταν, θα μπορούσαν να κερδίζουν χρήματα για την οικογένεια, οι γονείς μας τους ενθάρρυναν να πάνε στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης για να υπηρετήσουν ως εθελοντές στα παγκόσμια κεντρικά γραφεία της Εταιρίας Σκοπιά. Οι γονείς μας εξοικονόμησαν επίσης χρήματα ώστε τέσσερις από εμάς να πάμε αεροπορικώς στη Νέα Υόρκη για να δούμε τα κεντρικά γραφεία. Αυτό με επηρέασε βαθιά. Αύξησε την εκτίμησή μας για την οργάνωση του Ιεχωβά.
»Τώρα, ας μας πει την υπόλοιπη ιστορία ο μπαμπάς».
Αντιμετωπίσαμε Αντιξοότητες
Όπως κάθε άλλη οικογένεια, είχαμε και εμείς προβλήματα και αντιξοότητες. Όταν τα αγόρια έφτασαν στην ηλικία που αρχίζει το φλερτάρισμα, έπρεπε να τα συμβουλέψω να μη βιαστούν να παντρευτούν το πρώτο κορίτσι που τους έλκυσε την προσοχή. Επίσης φροντίζαμε να έχουν μαζί τους κάποιον κατάλληλο συνοδό. Θέλαμε να αποκτήσουν πείρα στη ζωή προτού διαλέξουν ισόβιο σύντροφο. Μερικές φορές είχαμε δάκρυα, ακόμα και πληγωμένες καρδιές για λίγο, αλλά μακροπρόθεσμα αναγνώριζαν τη σοφία της Γραφικής συμβουλής—ειδικά το να παντρεύονται «εν Κυρίω». Τους επαινούσαμε για τη σοφία που εκδήλωναν.—1 Κορινθίους 7:39.
Ο Σκοτ, ο έβδομος γιος μας, μας έφερε μερικές στενοχώριες. Ενέδωσε στις κακές συναναστροφές στο χώρο της εργασίας του. Τελικά, αποκόπηκε από την εκκλησία. Αυτό ήταν ένα δυνατό πλήγμα για όλους μας, αλλά σεβαστήκαμε τη δικαστική απόφαση των πρεσβυτέρων. Ο Σκοτ έπρεπε να πάθει για να μάθει ότι το να υπηρετεί κάποιος τον Ιεχωβά είναι η καλύτερη οδός ζωής.
Ποτέ δεν πάψαμε να ελπίζουμε ότι κάποια μέρα θα επέστρεφε στην εκκλησία. Το ευχάριστο είναι ότι έπειτα από πέντε χρόνια επανεντάχθηκε στην εκκλησία. Κοιτώντας στο παρελθόν, ο ίδιος λέει: «Ένα πράγμα που με βοήθησε ενώ ήμουν αποκομμένος ήταν πως, αν και η οικογενειακή συναναστροφή ήταν πολύ περιορισμένη, ήξερα πάντοτε ότι η οικογένειά μου με αγαπούσε». Ο Σκοτ συνέχισε να προοδεύει και υπηρετεί ως πρεσβύτερος τα τελευταία οχτώ χρόνια.
Άλλο ένα θλιβερό γεγονός ήταν η αποκοπή ενός εγγονού μας περίπου 25 ετών, το 1998. Αλλά παρηγορούμαστε γνωρίζοντας ότι η διαπαιδαγώγηση από τον Ιεχωβά μπορεί να επιφέρει θετικές αλλαγές.
Μια Μεγάλη Αλλαγή στη Ζωή Μας
Τελικά, το 1978, όλα τα αγόρια είχαν φύγει από το σπίτι. Στο πέρασμα των ετών, είχα αποκτήσει πείρα στα συστήματα θέρμανσης, εξαερισμού και κλιματισμού. Το 1980, η Μάργκαρετ και εγώ λάβαμε την καταπληκτική πρόσκληση να υπηρετήσουμε στα κεντρικά γραφεία της Εταιρίας Σκοπιά στο Μπρούκλιν για εννιά μήνες. Δεκαοχτώ χρόνια αργότερα, είμαστε ακόμα εδώ!
Έχουμε ευλογηθεί πλούσια. Δεν ήταν πάντοτε εύκολο να ανατρέφουμε τους γιους μας με τον παραδοσιακό τρόπο, σύμφωνα με τις Γραφικές αρχές, αλλά αυτό είχε καλά αποτελέσματα στην περίπτωσή μας. Η οικογενειακή μας κατάσταση σήμερα έχει ως εξής: Πέντε από τα αγόρια μας υπηρετούν ως πρεσβύτεροι και ένας είναι περιοδεύων επίσκοπος. Έχουμε 20 εγγόνια και 4 δισέγγονα—τα περισσότερα από τα οποία είναι στην αλήθεια και πιστά στον Θεό.
Έχουμε διαπιστώσει πόσο αληθινά είναι τα λόγια του ψαλμωδού: «Δείτε! Οι γιοι είναι κληρονομιά από τον Ιεχωβά· ο καρπός της κοιλιάς είναι ανταμοιβή. Σαν βέλη στο χέρι ενός κραταιού άντρα, έτσι είναι οι γιοι της νεότητας».—Ψαλμός 127:3, 4.
[Υποσημειώσεις]
a Εκδόθηκε από τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά το 1946· δεν εκδίδεται πλέον.
b Είναι έκδοση της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά.
[Εικόνες στη σελίδα 20, 21]
Με τους γιους μας και τις νύφες μας (δεξιά), και τα εγγόνια μας (άκρη δεξιά), στην 50ή επέτειο του γάμου μας, το 1996