Χαρμόσυνες Ειδήσεις στην Ταραχώδη Ανατολή
Ο Ν. Ο. Νορρ, πρόεδρος της Βιβλικής και Φυλλαδικής Εταιρίας Σκοπιά, συνεχίζει την αφήγησι της προσφάτου υπηρεσιακής περιοδείας του. Το μέρος αυτό εκθέτει τις πείρες τις δικές του και του γραμματέως του στις πιο μακρινές χώρες όπου έφθασαν και αρχίζει την περιγραφή του ταξιδιού των επιστροφής.
ΠΟΛΥ κάτω από τα φτερά του αεροπλάνου μας «Κονστελαίισιον» της Παναμερικανικής Αεροπορικής Εταιρίας, το ομοιόμορφο γαλάζιο χρώμα της Αραβικής θαλάσσης άλλαξε απότομα στο κιτρινόμαυρο χρώμα της ερήμου Σιντ. Καθ’ όλον το μήκος του αυτό το έδαφος που έφευγε από κάτω μας, διεκόπτετο από σκονισμένα, πυκνοκτισμένα σπίτια με κόκκινες σκεπές. Το μεγάλο αεροπλάνο έκαμε κύκλο και κατέβηκε, και σύντομα βρεθήκαμε στο αεροδρόμιο, όπου είχαν έλθει να μας χαιρετήσουν επτά ιεραπόστολοι της Σκοπιάς, απόφοιτοι της Σχολής Γαλαάδ, και τριάντα ένας εντόπιοι ευαγγελιζόμενοι. Ήταν η 3η Ιανουαρίου 1952, στο Καράτσι του Πακιστάν.
Για τη συνέλευσί μας στο Καράτσι παρεχωρήθη δωρεάν το ευρύτατο δημαρχείο της πόλεως—η Χαλικιδίνα—από τους επισήμους του δήμου, οι οποίοι έδειξαν πολλή φιλοφροσύνη παρά την κυβερνητική απαγόρευσι όλων των δημοσίων διαλέξεων. Και οι μέσοι αστοί επίσης ενδιαφέρθηκαν. Εξεπλάγη ο λαός που είδε λευκούς ανθρώπους, οι οποίοι συχνά απέχουν από δουλική εργασία, να περιέρχονται την πόλι με δοχείο κόλλας και πινέλο για να κολλήσουν 500 ελκυστικές επιγραφές που διεφήμιζαν την ομιλία «Θ’ Αντιμετωπίση Επιτυχώς η Θρησκεία την Παγκόσμια Κρίσι;» Ακόμη και οι 50.000 μικρές έντυπες αγγελίες που διενεμήθησαν, διαβάζονταν προσεκτικά από τους διαβάτες προτού διπλωθούν επιμελώς και συχνά διεβιβάζοντο σε φίλους.
Σκεφθήκαμε ότι ένα ακροατήριο από 100 άτομα θα ήταν κάτι το πολύ ικανοποιητικό για τη δημοσία διάλεξι σ’ ένα μέρος όπου η εντοπία ομάς είχε φθάσει ένα ανώτατο όριο τριάντα τεσσάρων μόνο ευαγγελιζομένων. Αλλά ο κάτοικος του Πακιστάν είναι πολύ φιλοπερίεργος και πριν αρχίση η διάλεξις περισσότεροι από τον αριθμόν αυτόν ήσαν παρόντες. Τώρα θα παρέμεναν; Ο Μουσουλμάνος είναι επιδεκτικός βαθιάς προκαταλήψεως και φανατισμού. Καθώς ανέπτυσσα το θέμα μου και αναφερόμουν στον Υιόν του Θεού, μερικοί βγήκαν έξω. Αργότερα μίλησα για το αντίλυτρο και ανέφερα πάλι τον Ιησούν, κι έφυγαν περισσότεροι. Αλλά τα καθίσματα των κατελήφθησαν από άλλους, και 364 άτομα έδωσαν μεγάλη προσοχή ως το τέλος.
Μετά τη συνέλευσι αυτή ο Αδελφός Χένσελ κι εγώ χωρισθήκαμε, και αυτός μεν επήγε στο Δελχί και στην Καλκούττα, εγώ δε στη Βομβάη και προς νότον.
ΤΡΑΒΑΝΚΟΥΡ: 1912-1952
Η πρώτη μου στάθμευσις στη Βομβάη μόλις ήταν αρκετή για να συναντηθώ με τον αδελφό Σκίννερ, τον υπηρέτη του τμήματος, ο οποίος κατόπιν με συνώδευσε μέσ’ από τις Ινδίες και τον Κόλπο Μαννάρ ως το νησί της Κεϋλάνης. Συναντηθήκαμε εκεί μ’ έναν όμιλο δραστήριων ιεραποστόλων, οι οποίοι είχαν εντατικά διαφημίσει τη συνέλευσι που είχε προσχεδιασθή, χρησιμοποιώντας τέτοια μέσα όπως ένα ποδήλατο με ανηρτημένες επιγραφές, που έδινε την εντύπωσι μιας κινητής αγγελίας πάνω σε τροχούς. Το αποτέλεσμα απέδειξε την αξία της ευφυούς αυτής επινοήσεως όταν 235 άτομα ξεκίνησαν για τη δημοσία συνάθροισι παρά τις μεγάλες βροχές που είχαν πέσει μια ώρα πριν.
Το πρόγραμμά μου απαιτούσε αναχώρησι την επομένη το πρωί για τη Μαντράς, μια νυκτερινή στάθμευσι για αλλαγή αεροπλάνου, με πρόθεσι να φθάσω στους Μαλαϊαλαμοφώνους αδελφούς στο άλλο μέρος της χώρας. Επωφεληθήκαμε από τη στάθμευσι αυτή, διότι υπήρξε πρώτα δυνατόν να συναντηθούμε μ’ έναν όμιλο ιεραποστόλων από την Μπαγκαλόρ και με τους δύο που μένουν στη Μαντράς, για δύο ώρες το απόγευμα. Κατόπιν, στις 4 μ.μ., πενήντα επτά αδελφοί συγκεντρώθηκαν για ν’ ακούσουν μια ομιλία και στις 6 μ.μ. ήλθαν ενενήντα πέντε άτομα ν’ ακούσουν τη δημοσία διάλεξι. Την επομένη ημέρα μετακινηθήκαμε πάλι, αυτή τη φορά σε απόστασι 350 μιλίων στην Κοσίν, ένα πήδημα που μας εχάρισε τη θέα αποτόμων ποταμών στο εσωτερικό των Ινδιών, πρασίνων λόφων, κοιλάδων και βουνών.
Αυτή η συνέλευσις βρήκε 260 μειδιώντας Τραβανκουρινούς αδελφούς που ανέμεναν να μας ιδούν. Αν και μπορούσαμε να τους μιλήσωμε μόνο μέσω διερμηνέως, η θεοκρατική των αγάπη ήταν τόσο έκδηλη όσο κι εκείνη που βρίσκεται στον λαόν του Ιεχωβά παντού. Ήταν η πρώτη φορά που είχα την ευχαρίστησι να επισκεφθώ την Τραβανκούρ· και δεν είχε επισκεφθή πρόεδρος της Εταιρίας αυτό το μέρος των Ινδιών από τις ημέρες του Αδελφού Ρώσσελ, όταν έκαμε μια παγκόσμια περιοδεία στο 1912. Ο διερμηνεύς μας Αδελφός Ιωσήφ, είχε έλθει για πρώτη φορά σ’ επαφή με το άγγελμα της Βασιλείας στη διάρκεια της επισκέψεως αυτής του Αδελφού Ρώσσελ. Αυτός υπήρξε ένας προωθητής του έργου από τότε κι εν τούτοις διατηρεί τη ζωηρότητα και το ρυθμό του βαδίσματος των άλλων που είναι πολύ νεώτεροι, αν και έχει πολύ περάσει τα εβδομήντα.
Η απογευματινή συνάθροισις προκάλεσε απερίγραπτες συγκινήσεις σ’ αυτό το ακροατήριο με την παρουσίασι του βιβλίου «Έστω ο Θεός Αληθής» στη Μαλαϊαλαμική γλώσσα. Το βράδυ μιας πολύ θερμής και υγρής ημέρας, έγινε η δημοσία συνάθροισις. Παρευρέθησαν 700 άτομα, στην αρχή δε οι περισσότεροι απ’ αυτούς εκάθησαν μέσα, αλλά η ζέστη έκαμε πολλούς να κινηθούν προς την αυλή, όπου άκουαν εξίσου καλά με μεγαλύτερη άνεσι. Πέρασε αρκετή ώρα ώσπου να καθησυχάσω μια διαταραχή που επροξενήθη από μερικούς που είχαν εγκαταλείψει την αλήθεια για να κηρύττουν μια διδασκαλία «παγκοσμίου σωτηρίας», προφανώς φρονώντας ότι για κάποιο λόγο ο Θεός είναι υποχρεωμένος να τους σώση. Η Γραφική πλευρά, που τονίζει σωτηρία μόνο για κείνους που πιστεύουν και δείχνουν με ευσεβή έργα και αφοσίωσι την πίστι των στη θυσία του Χριστού, έδωσε παρηγορία και διαβεβαίωσι σε όλους.
Την επομένη ημέρα επήραμε το αεροπλάνο για τη Βομβάη, όπου ξαναβρήκα τον Αδελφό Χένσελ και άκουσα τις πείρες που είχε στο Δελχί και στην Καλκούττα.
ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΗΣ ΜΟΓΓΟΛΙΚΗΣ ΔΟΞΗΣ
Το Νέο Δελχί υπερέχει πολύ από το Καράτσι από την άποψι του τουριστικού ενδιαφέροντος. Μια πολύ ευρεία λεωφόρος συνορεύεται σε κάθε πλευρά από πράσινη χλόη και συμμετρικά δένδρα και μακρές λίμνες και λιμνοθάλασσες, όπου βλέπει κανείς ανθρώπους να τις διασχίζουν με βάρκες. Το ανάκτορο του προέδρου περιστοιχίζεται από ωραίους κήπους. Γλυπτοί πέτρινοι ελέφαντες στέκουν φρουροί στις εισόδους και οι σαρικοφόροι επιστάται και παραστάται ντυμένοι κόκκινα προσθέτουν στο χρώμα της σκηνής. Αυτή είναι η έδρα των αρχαίων κυβερνήσεων, και πολλά ενδιαφέροντα υπολείμματα είναι εμφανή. Το παλαιό αστεροσκοπείο, που λέγεται Ζάνταρ Μάνταρ, είναι ένα επιστημονικό θαύμα. Οι βράχοι αυτοί, κτισμένοι σαν ένα πελώριο ηλιακό ρολόγι, μπορούν να πουν μια ιστορία εν καιρώ. Η παλαιά πόλις έχει τέμενος το οποίον, όπως λέγει ο Αδελφός Χένσελ, είναι το μεγαλύτερο από όσα έχει ιδεί ως τώρα, και παρέκει είναι το πελώριο Ερυθρό Φρούριο, αρχαία πολυτελής κατοικία των Μογγόλων κυβερνητών.
Ενώ ήταν έξω διαφημίζοντας τη δημόσια ομιλία του, ο Αδελφός Χένσελ βρέθηκε αντιμέτωπος ενός προβλήματος. Η ομιλία επρόκειτο να γίνη μόνο στην Αγγλική γλώσσα. Σε ποιούς λοιπόν θα έδιδε τα λίγα προγράμματα; Σκέφθηκε να τα δώση μόνο σ’ εκείνους που φορούσαν παπούτσια, αλλ’ αυτό δεν απεδείχθη αποτελεσματικό. Τελικά απεφάσισε να δοκιμάζη τους διαβάτες με λίγες Αγγλικές λέξεις και να δίνη τα προγράμματα σ’ εκείνους που απαντούσαν. Αυτό απεδείχθη πολύ ικανοποιητικό. Βρήκε μερικά ενδιαφερόμενα πρόσωπα, ιδιαίτερα ενώ εργαζόταν από σπίτι σε σπίτι μ’ έναν εντόπιο σκαπανέα αδελφό. Η ομιλία του της πρώτης εσπέρας πολύ εξετιμήθη από τους αδελφούς, και τη δεύτερη μέρα ήλθαν εβδομήντα τρεις για τη δημοσία συνάθροισι, αυτό δε ήταν το μεγαλύτερο ακροατήριο που είχαν ως τότε οι εκεί αδελφοί.
Νωρίς την Τετάρτη πρωί αεροπλάνο των Αεροπορικών Γραμμών Μπαράτ έφερε τον αδελφό Χένσελ στην Καλκούττα. Καθ’ οδόν πετούσε πάνω από την «ιερή πόλι» Μπενάρες και μπορούσε να έχη μια καλή θέα προληπτικών Ινδουιστών που έκαναν το τελετουργικό τους λούσιμο στον ποταμό Γάγγη. Στα απροκατάληπτα μάτια τα νερά εφαίνονταν θολά και μη ελκυστικά. Το βράδυ εκείνο έγινε μια ευτυχής συγκέντρωσις με πολλούς γνωστούς από το 1947, μας συνεστήθησαν δε και πολλά νέα πρόσωπα, διότι εβδομήντα πέντε άτομα είχαν κατακλύσει την Αίθουσα της Βασιλείας.
Ο Οίκος Καλλιτεχνίας, φημισμένος για τις εκθέσεις ζωγραφικής και πλεκτικής, ενοικιάσθηκε για τη δημοσία ομιλία και 205 άτομα άκουσαν να δίδεται απάντησις στο ερώτημα, «Θ’ Αντιμετωπίση Επιτυχώς η Θρησκεία την Παγκόσμια Κρίσι;» Κι εδώ πάλι υπήρχε ένα ενθαρρυντικό περιθώριο νέων ενδιαφερομένων που θ’ ανεπτύσσετο περισσότερο στο μέλλον. Ένας Μουσουλμάνος νεανίας είχε προσκληθη από έναν ιεραπόστολο στο δρόμο και ήλθε. Εξέφρασε τον φόβο του μήπως μάθη κάποιος από την οικογένειά του ότι ενδιαφέρεται για τη Χριστιανοσύνη κι έτσι προσεκλήθη να δεχθή μια προσωπική Γραφική μελέτη στην Αίθουσα της Βασιλείας. Και άλλοι ιεραπόστολοι επίσης λέγουν στους ανθρώπους να έρχωνται να τους βλέπουν εκεί για τις μελέτες των, κάνοντας μια τέτοια λαμπρή χρήσι της Αιθούσης της Βασιλείας στην Καλκούττα. Την ίδια αυτή χρήσι θα μπορούσε να ενθαρρυνθούν να κάνουν οι αδελφοί σε όλη τη γη.
ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΚΑΙ ΨΕΥΔΕΙΣ
Μερικοί σκαπανείς και άλλοι από τα βόρεια της Καλκούττας ήλθαν φέρνοντας μαζί τους ενδιαφερομένους, πολλοί από τους οποίους ήσαν άλλοτε Βουδδισταί. Ένας σκαπανεύς που εργαζόταν στη Νταρτζήλινγκ, στα σύνορα του Νεπάλ, ανέφερε ότι ήσαν εκεί εκατοντάδες αιρετικών ιεραποστόλων, οι οποίοι μπήκαν από την Κίνα λόγω του διωγμού. Η Νταρτζήλινγκ δεν είναι πολύ μεγάλη πόλις, και απορεί κανείς τι θα μπορούσαν να κάμουν εκεί τόσο πολλοί ιεραπόστολοι. Ο αδελφός εξήγησε ότι δεν κάνουν πολλά πράγματα. Μερικοί απ’ αυτούς συγκεντρώνουν μικρά παιδιά και τα διδάσκουν ύμνους, εις αντάλλαγμα δε τα παιδιά λαμβάνουν υποσχεμένες μερίδες ρύζι. Η τροφή είναι εκείνη που τα κάνει να ανταποκρίνονται, και όταν η τροφή σπανίζη στη χώρα, έρχονται περισσότερα. Εν τούτοις, τα παιδιά δεν μαθαίνουν τίποτε για τις διδασκαλίες της Γραφής. Άλλοι ιεραπόστολοι παραθέτουν απογευματινό τσάι δωρεάν, και όταν οι άνθρωποι συγκεντρώνονται για το τσάι και ψάλλουν τα παιδιά, λαμβάνονται φωτογραφίες, τις οποίες οι ιεραπόστολοι έχουν την επιθυμία να στέλνουν στην Αμερική και αλλού για ν’ αποδείξουν τι «κατορθώνουν». Βάσει αυτών, ζητούν περισσότερα χρήματα, και κάνουν έτσι την ασχολία τους μια απάτη.
Επειδή η αλήθεια εκθέτει αυτούς τους εκβιασμούς και την υποκρισία, οι αιρετικοί αυτοί πολύ αποστρέφονται τους μάρτυρας του Ιεχωβά και την παρουσία των ιεραποστόλων των στις Ινδίες. Συχνά προσπαθούν ν’ αναγκάσουν τους ανθρώπους να απορρίψουν το άγγελμά μας απειλώντας τους με απώλεια εργασίας, νοσηλείας, ή εκπαιδεύσεως των τέκνων των. Αλλά γρήγορα διασαφηνίζεται ποιοι είναι οι αληθινοί φίλοι του λαού. Όταν αλλάσση η κυβέρνησις από καιρό σε καιρό και αναλαμβάνουν την αρχή οι λεγόμενοι «ειδωλολάτραι», οι ψευδοχριστιανοί ιεραπόστολοι συχνά φεύγουν και μετακομίζουν σ’ έναν τόπο όπου η ζωή είναι πιο άνετη. Επομένως, αφού δεν ζουν σύμφωνα με τις αποστολικές απαιτήσεις και δεν υφίστανται ταλαιπωρίες χάριν της διακονίας των, πρέπει να επιπέση σ’ αυτούς μια βαριά μομφή για τον τρόπο με τον οποίον η ψευδής των θρησκεία εξαπάτησε έτσι την ανθρωπότητα.—2 Κορινθίους 6:3-13.
Έτσι εφθάσαμε ως το σημείο που ο Αδελφός Χένσελ επέταξε στη Βομβάη και με συνήντησε.
ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΣΤΗ ΒΟΜΒΑΗ
Η κυριώτερη συνέλευσις που καθωρίσθη για τις Ινδίες, στη Βομβάη, βρήκε πολλούς από τους ενδιαφερομένους για τη Βασιλεία παρόντας στην έναρξί της, το πρωί της Δευτέρας, 14ης Ιανουαρίου. Σε μια ιδιαίτερη συνάθροισι με τους ιεραποστόλους, συζητήσαμε τα προβλήματά τους, από τα οποία ένα που προεξείχε ήταν η γλώσσα. Αφού τόσο πολλοί μιλούν Αγγλικά, οι ιεραπόστολοι έτειναν να παραμελήσουν την εκμάθησι των εντοπίων γλωσσών. Διευκρινίσθηκε έντονα ότι απεστάλησαν για να βοηθήσουν όχι μόνο τους Αγγλόφωνους, αλλά και τους ιθαγενείς κατοίκους, πράγμα που απαιτούσε την εκμάθησι της γλώσσης που ωμιλείτο από την πλειονότητα κάθε τόπου. Πιστεύω πως αυτό θα το προσέξουν τώρα.
Μεγάλη χαρά αισθάνθηκε η συνέλευσις αυτή με την παρουσίασι του βιβλίου «Έστω ο Θεός Αληθής» στην Καναρέζικη γλώσσα. Μια άλλη έκπληξις ήλθε στη δημοσία ομιλία. Είχα λάβει ένα απειλητικό σημείωμα με το κομμουνιστικό σφυροδρέπανο επάνω. Ο γράφων ανεφέρετο σε μια προηγούμενη διαταραχή που είχε διακόψει μια δημοσία συνάθροισι στην Πούνα λίγους μήνες πριν. Ειδοποιήθηκε η αστυνομία, αλλά όλα πήγαν ομαλά κι ένα μεγάλο ακροατήριο 784 ατόμων άκουσε την ομιλία. Πολλοί απηύθυναν ερωτήσεις κατόπιν. Ας σημειωθή ότι σαράντα τρία άτομα παρουσιάσθησαν για βάπτισμα, και ελέχθη μια πολύ ενδιαφέρουσα πείρα σχετικά με τούτο:
Πριν από λίγον καιρό ένας από τους Καναρεζοφώνους αδελφούς της ομάδος Βομβάης, διέθεσε ένα περιοδικό σ’ έναν νέον Καναρέζον στη γωνιά του δρόμου, ο οποίος διέμενε στο οίκημα ενός κοινοτικού συλλόγου. Οι σύλλογοι είναι πολύ κοινοί στη Βομβάη. Μερικοί νέοι φεύγουν από τις κατοικίες των στα διάφορα μέρη των Ινδιών κι έρχονται στη μεγάλη πόλι για να εργασθούν, συχνά δε συνδέονται και σχηματίζουν σύλλογο, και ζουν σαν μια κοινότης, ενίοτε έως τριάντα ή σαράντα σ’ ένα σπίτι. Όταν ο αδελφός που είχε διαθέσει το περιοδικό επεσκέφθη τον ενδιαφερόμενον, αυτός απουσίαζε. Ο αδελφός έκαμε επανεπίσκεψι και τρίτη φορά. Ποτέ δεν εγκατέλειπε την επίσκεψι. Κάθε φορά που πήγαινε μιλούσε σε άλλα άτομα που ήσαν στο σπίτι. Στην τετάρτη επίσκεψι συνήντησε τον άνθρωπο που είχε πάρει αρχικά το περιοδικό. Υπεβλήθησαν και συνεζητήθησαν πολλές ερωτήσεις και ηγέρθη ενδιαφέρον. Αυτό συνεχίσθηκε τρεις μήνες περίπου, οπότε άρχισε να γίνεται μια τακτική Γραφική μελέτη μέσα σ’ αυτόν τον σύλλογο. Στην αρχή παρευρίσκοντο δύο μόνο. Με τον καιρό παρευρίσκοντο περισσότεροι στη μελέτη και μερικοί άρχισαν να παρακολουθούν συναθροίσεις στην Αίθουσα της Βασιλείας. Κατόπιν μερικοί άρχισαν ν’ ασχολούνται στην υπηρεσία. Τελικά, σ’ αυτή τη συνέλευσι είκοσι εννέα άτομα του συλλόγου αυτού εσυμβόλισαν με το εν ύδατι βάπτισμα την αφιέρωσί τους να κάμουν το θέλημα του Θεού.
Η χώρα αυτή έκαμε λαμπρή πρόοδο και μπορεί προφανώς να προβλέψη κανείς στο εξής καλύτερα ακόμη αποτελέσματα. Στο 1947, υπήρχαν μόνον 198 ευαγγελιζόμενοι στις Βρεττανικές Ινδίες. Στο 1951, παρετηρήθη ένας μέσος όρος 438 ευαγγελιζομένων, ο δε Νοέμβριος του 1951 βρήκε τις Ινδίες μ’ ένα ανώτατο όριο 514. Τώρα υπάρχουν είκοσι τρεις ιεραπόστολοι στις Ινδίες και δεκαοκτώ τοπικοί σκαπανείς. Αυτό μας άφησε μ’ ένα αίσθημα αισιοδοξίας για μια έντασι της διακηρύξεως των αγαθών νέων κατά το ερχόμενο έτος και πετάξαμε με κατεύθυνσι προς το Κάιρον της Αιγύπτου το απόγευμα και τη νύχτα της 17ης Ιανουαρίου.
Η ανήσυχη Αίγυπτος συνταράσσεται από τις λαϊκές εξεγέρσεις και τις διαδηλώσεις που κάνουν συχνά τον ξένον να μην μπορή να καταλάβη αν οι Αιγύπτιοι καταγγέλλουν τους Άγγλους, κάποια άλλη ξένη δύναμι, ή την ίδια τους κυβέρνησι. Μέσα σε μια τέτοια έντασι ήταν εκπληκτικό το ότι 354 άτομα βγήκαν και ήλθαν στη δημοσία συνάθροισι μας το Σαββατόβραδο της επισκέψεώς μας. Στο ακροατήριο δεν σημειώθηκε καμμία απολύτως διαταραχή. Μόνο όταν βγήκαμε έξω, εμάθαμε ότι μερικοί φοιτηταί είχαν φονευθή και πολλοί αστυνομικοί και άλλοι φοιτηταί είχαν τραυματισθή. Παρά ταύτα οι Αιγύπτιοι ευαγγελιζόμενοι είναι ατάραχοι και χαρούμενοι. Στο 1947 υπήρχαν μόνο εξήντα οκτώ ευαγγελιζόμενοι στις τάξεις των, τώρα υπάρχουν 229, και πολλοί παρέστη ανάγκη να μετακινηθούν για αναζήτησι εργασίας ή παρομοίους λόγους.
Όταν φύγαμε από την Αίγυπτο, πετάξαμε στην Κύπρο, την οποίαν είχαμε ήδη υπηρετήσει στο ταξίδι μας προς τ’ ανατολικά. Τώρα σταθμεύσαμε εκεί για να λάβωμε θεωρήσεις για το Ισραήλ και χαιρετηθήκαμε από αδελφούς τους οποίους είχαμε ιδεί ένα μήνα πριν. Είχαν γίνει διευθετήσεις για να δώσωμε ομιλίες στις ομάδες της Λευκωσίας και της Λεμεσού και των πέριξ. Δύο ημέρες μετά την άφιξί μας ξαναμπήκαμε στο αεροπλάνο και πετάξαμε προς τη Λύδδα στο Κράτος του Ισραήλ.
Οι πείρες μας σ’ αυτές τις χώρες της μακρινής ανατολής απεκάλυπταν πόσο ταραγμένη και ανήσυχη είναι όλη η ανθρωπότης σε ολόκληρη τη γη. Ασφαλώς οι γεμάτες από δεισιδαιμονία θρησκείες των ειδωλολατρών δεν έκαμαν τίποτε για να αφαιρέσουν την ανησυχία αυτή· το χειρότερο όμως είναι, ότι ούτε τα πολλά δόγματα του λεγομένου «Χριστιανισμού» δεν έκαμαν κάτι προς την κατεύθυνσι αυτή. Οι ισχυρισμοί των ότι παρέχουν βοήθεια δεν έχουν μόνιμες ρίζες, είναι επιφανειακοί, και τα θρησκευτικά αυτά δόγματα δεν κάνουν τίποτε περισσότερο από το να φροντίζουν για λίγες επιφανειακές ανάγκες της στιγμής. Ολόκληρη η ψευδής θρησκεία εγκατέλειψε την ανθρωπότητα! Εν τούτοις, είμεθα ευγνώμονες διότι τα αγαθά νέα της βασιλείας του Θεού κηρύττονται σε όλες αυτές τις ταραγμένες χώρες και ακούονται εντονώτερα κάθε χρόνο καθώς πλησιάζει ο καιρός του Αρμαγεδδώνος για το παλαιό αυτό σύστημα πραγμάτων και τα τείχη της πνευματικής φυλακής συντρίβονται, η δε απελευθερωτική κλήσις φθάνει στ’ αυτιά των δεσμίων που είναι μέσα, για να «εξέλθουν».—Ησαΐας 49:9.