Ειρήνη και Ασφάλεια—Η Ελπίδα

«Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ομόφωνα διακήρυξε το 1986 σαν Διεθνές Έτος Ειρήνης. Το Έτος διακηρύχθηκε επίσημα στις 24 Οκτωβρίου 1985, που ήταν η σαραντάχρονη επέτειος των Ηνωμένων Εθνών».

ΠΩΣ θεωρείτε σεις την επίσημη αυτή δήλωση του οργανισμού Ηνωμένων Εθνών; Μήπως σας κάνει να αισθάνεστε πιο ασφαλείς για το μέλλον; Πολλοί θα έλεγαν πως οτιδήποτε προσφέρει ακόμη και την πιο αμυδρή πιθανότητα ειρήνευσης αξίζει να δοκιμαστεί. Γιατί λοιπόν όχι κι ένα «Διεθνές Έτος Ειρήνης»;

Ασφαλώς, ένα τέτοιο «Έτος Ειρήνης» θα ήταν σε αρμονία με τις επιδιώξεις των ιδρυτών του οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Το 1944 ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών δήλωσε: «Είμαστε αποφασισμένοι . . . να οργανώσουμε έτσι τα φιλειρηνικά έθνη ώστε με την ενότητα επιθυμίας, ενότητα θέλησης και ενότητα δύναμης να είναι σε θέση να βεβαιώσουν ότι κανένας άλλος επίδοξος επιδρομέας ή κατακτητής να μη κάνει ούτε καν αρχή. Γι’ αυτό και από την αρχή ακόμη του πολέμου, και παράλληλα με τα στρατιωτικά μας σχέδια, αρχίσαμε να βάζουμε τα θεμέλια ενός γενικού οργανισμού για τη διατήρηση ειρήνης και ασφάλειας».

Πολλοί συμμερίστηκαν αυτά τα ιδεώδη. «Για να έρθουν σε ύπαρξη τα Ηνωμένα Έθνη, ήταν ανάγκη για πολλούς ανθρώπους να πιστέψουν στην ανθρώπινη δυνατότητα για καλό, και να πιστέψουν ότι οι ελπίδες τους θα μπορούσαν να δικαιωθούν», λέει το βιβλίο Ήττα ενός Ιδανικού της Σίρλεϋ Χάζαρντ, η οποία εργάστηκε δέκα χρόνια στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών.

Ο καταστατικός χάρτης του νεογέννητου οργανισμού εξέφρασε τις ελπίδες των ιδρυτών του: «Οι Σκοποί των Ηνωμένων Εθνών είναι: 1. Να διατηρήσουν διεθνή ειρήνη και ασφάλεια . . . 2. Να αναπτύξουν φιλικές σχέσεις μεταξύ εθνών, βασισμένες στο σεβασμό προς την αρχή των ίσων δικαιωμάτων και της αυτοδιάθεσης των λαών . . . 3. Να επιτύχουν διεθνή συνεργασία για την επίλυση διεθνών προβλημάτων». Μήπως θα μπορούσε να υπάρξει κάτι το εσφαλμένο σ’ αυτούς τους στόχους;

Ομολογουμένως, τα Ηνωμένα Έθνη είχαν ένα εντυπωσιακό ξεκίνημα. Συζητήθηκαν βαρυσήμαντα παγκόσμια ζητήματα. Το 1948 υιοθετήθηκε μια εξέχουσα Παγκόσμια Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Άρχισε ένα αξιόλογο ανθρωπιστικό έργο για την ανακούφιση από τη φτώχεια, την πείνα, την ασθένεια και τη ρύθμιση του προβλήματος των προσφύγων. Εγκαθιδρύθηκαν διεθνείς κανονισμοί, όπως οι κανονισμοί ασφάλειας πλοίων και αεροσκαφών, καθορίστηκαν πιστοποιητικά υγείας για όσους ταξιδεύουν σε ορισμένες περιοχές, ενιαία ταχυδρομικά τέλη, και χώροι για ραδιοφωνικές εκπομπές.

Τα Ηνωμένα Έθνη αναμίχθηκαν πολύ στις προσπάθειες για την ειρήνευση στη διαμάχη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν το 1947-1949. Επέδειξαν μάλιστα και στρατιωτική δύναμη όταν στρατιώτες, κάτω από τη σημαία τους πήγαν στην Κορέα το 1950 και στο Κογκό (το σημερινό Ζαΐρ) το 1960. Υπάρχουν ακόμη ειρηνιστικές δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και στη Μέση Ανατολή. Στα τελευταία 40 χρόνια τα Ηνωμένα Έθνη έκαναν ένα όνομα. Πάνω από 150 χώρες τα αναγνώρισαν, αποστέλλοντας εκπροσώπους στο διακεκριμένο κέντρο τους, στην Πόλη της Νέας Υόρκης, στις όχθες του Ηστ Ρίβερ.

Αλλά σε ποιο βαθμό τα Ηνωμένα Έθνη εκπλήρωσαν τη βασική εντολή τους να «διατηρήσουν διεθνή ειρήνη και ασφάλεια;» Και τι αποτέλεσμα θα έχει το «Διεθνές Έτος Ειρήνης» που διακηρύχθηκε;