Ο Ηχοεντοπισμός της Νυχτερίδας

Αν και οι νυχτερίδες μπορούν να δουν, τα περισσότερα είδη νυχτερίδας κάνουν κάτι μοναδικό για να αντιληφθούν τι υπάρχει γύρω τους μέσα στο σκοτάδι της νύχτας—χρησιμοποιούν ηχοεντοπισμό. Αυτό σημαίνει ότι προσδιορίζουν την απόσταση ενός αντικειμένου μέσω της ανάκλασης του ήχου. Για παράδειγμα, ορισμένες νυχτερίδες μπορούν να καταλάβουν αν ένα έντομο είναι κουνούπι ή σκαθάρι από την ταχύτητα με την οποία φτερουγίζει.

Σκεφτείτε: Οι περισσότερες νυχτερίδες παράγουν ηχητικούς παλμούς στον λάρυγγά τους και τους εκπέμπουν από το στόμα ή τα ρουθούνια τους. Με τα μεγάλα τους αφτιά, εντοπίζουν την ηχώ που παράγεται όταν τα ηχητικά κύματα ανακλώνται πάνω στα αντικείμενα. Χάρη στην ηχώ, η νυχτερίδα μπορεί να φτιάξει στο μυαλό της μια τρισδιάστατη εικόνα του χώρου. Είναι σε θέση να προσδιορίσει την τοποθεσία, το υψόμετρο και την απόσταση ενός αντικειμένου, παρά τον έντονο θόρυβο που προκαλούν οι άλλες νυχτερίδες.

Ο ηχοεντοπισμός της νυχτερίδας πρέπει να είναι εξαιρετικά ακριβής επειδή η διαφορά ακόμα και ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου θα μπορούσε να κάνει τη νυχτερίδα να έχει απόκλιση μέχρι και 17 εκατοστά από τον στόχο της. Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, «φαίνεται αδύνατον» να μπορεί να υπολογίσει κανείς την ανάκλαση της ηχούς με ακρίβεια μεγαλύτερη του ενός χιλιοστού του δευτερολέπτου. Ωστόσο, τα πειράματα δείχνουν ότι οι νυχτερίδες μετρούν την ηχώ με ακρίβεια της τάξης των 10 νανοδευτερολέπτων (100 εκατομμυριοστών του δευτερολέπτου). Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να υπολογίζουν τις αποστάσεις με ακρίβεια ενός χιλιοστού ή ακόμα λιγότερο!

Οι ερευνητές έχουν φτιάξει ένα ηλεκτρονικό μπαστούνι που χρησιμοποιεί ηχοεντοπισμό για να βοηθάει τους τυφλούς να σχηματίζουν μια νοερή εικόνα του χώρου και να αποφεύγουν τα εμπόδια, ακόμα και όσα βρίσκονται στο ύψος του κεφαλιού, όπως ένα κλαδί που προεξέχει. «Μεγάλη πηγή έμπνευσης για το έργο μας ήταν οι εντυπωσιακές δυνατότητες ηχοεντοπισμού της νυχτερίδας», αναφέρει ο Μπράιαν Χόιλ και ο Ντιν Γουότερς, δύο από τους σχεδιαστές αυτού του μπαστουνιού με την ονομασία Batcane (νυχτεριδομπαστούνι).

Ποια είναι η άποψή σας; Είναι ο ηχοεντοπισμός της νυχτερίδας προϊόν εξέλιξης; Ή μήπως είναι προϊόν σχεδιασμού;