آماده کردن سخنرانی برای جماعت
علاوه بر برنامهٔ آموزش خدمت مسیحی، دیگر بخش‌های جلسات جماعت و همچنین برنامه‌های مجمع‌ها و کنگره‌ها چنان تنظیم شده است که تمام اعضای جماعت از آن فایده برند. چنانچه در یکی از این گردهمایی‌ها به شما برنامه‌ای واگذار شود، مسئولیتی خطیر بر دوش دارید. پولُس رسول به تیموتاؤس، سرپرستی مسیحی، خاطر نشان کرد که همواره مراقب شیوهٔ تعلیم خود باشد. (۱تیمو ۴:۱۶) حاضران در گردهمایی‌های مسیحی، وقت باارزش خود را برای حضور در این جلسات گذاشته‌اند. برخی حتی با زحمت و تلاش فراوان در این جلسات حاضر می‌شوند. آنان می‌خواهند از طریق تعالیمی که می‌گیرند، به خدا نزدیک‌تر شوند. پس کسانی که باید چنین آموزش‌هایی دهند، به‌راستی وظیفه‌ای سنگین دارند، در عین حال از افتخاری بزرگ برخوردارند! شما چگونه می‌توانید این وظیفه را به نحو احسن انجام دهید؟
برجسته‌سازی نکات کتاب مقدّس
این بخش از جلسهٔ میان‌هفته بر مبنای برنامهٔ هفتگی خواندن کتاب مقدّس است. سخنران باید روی ارزش عملی آیات در زندگی ما تأکید کند. همان طور که در نِحِمیا ۸:۸ آمده است، عِزرا و لاویانی که همراه او بودند، کلام خدا را برای مردم می‌خواندند و «آن را توضیح داده، مفهومش را بیان می‌کردند» تا مردم آن را به‌خوبی درک کنند. شما نیز هنگام برجسته‌سازی نکات کتاب مقدّس فرصت خوبی دارید تا کلام خدا را برای دیگران توضیح دهید.
چگونه می‌توانید خود را برای این برنامه آماده کنید؟ سعی کنید آن بخش کتاب مقدّس را یک هفته پیش از اجرای برنامه‌تان یا حتی زودتر بخوانید. سپس به جماعت خود و نیاز برادران و خواهرانتان فکر کنید. همچنین در مورد آن دعا کنید. ببینید که برای چنین نیازهایی چه پندها، نمونه‌ها یا اصولی را می‌توانید در آن بخش کتاب مقدّس بیابید؟
تحقیق اهمیت بسیار دارد. اگر Watchtower Library بر روی دی‌وی‌دی یا «فهرست الفبایی نشریات برج دیده‌بانی»a به زبان شما موجود است از آن‌ها به بهترین نحو استفاده کنید. با تحقیق در مقالاتی که در مورد آیات مورد نظرتان آمده است، به اطلاعات مفیدی دست می‌یابید؛ برای مثال، اطلاعات جانبی و آموزنده، توضیح تحقق پیشگویی‌ها، مطالبی در مورد آنچه آن آیات در مورد یَهُوَه آشکار می‌سازد یا توضیحاتی در مورد اصولی که در آن آیات نهفته است. از گنجاندن نکات زیاد بپرهیزید. تنها روی چند آیه تمرکز کنید و آن‌ها را به‌وضوح توضیح دهید.
طی این برنامه باید همچنین از حضار بخواهید که توضیح دهند چه آیاتی در این بخش از کتاب مقدّس برای آنان مفید بوده است. برای مثال، چه نکاتی یافته‌اند که در انجام پرستش خانوادگی یا مطالعهٔ شخصی، همچنین در خدمت موعظه و زندگی روزمره‌شان برایشان مفید بوده است؟ از رفتار خدا با افراد و قوم‌ها به کدام خصوصیات او پی برده‌اند؟ چه مطلبی آموخته‌اند که ایمان و محبتشان به یَهُوَه را قوی‌تر ساخته است؟ روی جزئیات بی‌اهمیت و پیچیده تکیه نکنید. بر مفهوم و ارزش عملی آیات تأکید کنید.
گفتار تعلیمی
این سخنرانی بر مبنای نشریاتی همچون برج دیده‌بانی یا بیدار شوید! یا شاید یکی از کتاب‌هایمان باشد. در اغلب موارد، مطالب داده‌شده بیش از مقداری است که بتوان در زمان تعیین‌شده ارائه داد. این سخنرانی را چگونه باید اجرا کنید؟ هدفتان نباید تنها ارائهٔ اطلاعات باشد، بلکه باید مطالب را با مهارت تعلیم دهید. آری، از سرپرستان انتظار می‌رود که «صلاحیت تعلیم دادن» داشته باشند.—۱تیمو ۳:۲.
برای آماده کردن این سخنرانی، نخست مطالب تعیین‌شده را خوب مطالعه کنید و آیات آن را بخوانید. سپس در آنچه خوانده‌اید، تعمّق کنید. سعی کنید این کار را مدت‌ها قبل از ارائهٔ سخنرانی‌تان انجام دهید. توجه داشته باشید که برادران و خواهران مطالبی را که مبنای این سخنرانی است، خوانده‌اند. مسئولیت شما این است که جنبهٔ عملی مطالب را برجسته سازید، و نه صرفاً این که مطالب را مرور کنید یا خلاصهٔ آن را ارائه دهید. سعی کنید بخش‌هایی از مطالب را که برای جماعت مفید است به نحوی آموزنده ارائه دهید.
همان طور که هر فرزند شخصیتی منحصربه‌فرد دارد، هر جماعت نیز خصوصیات خاص خود را دارد. پدر یا مادری باتدبیر برای تعلیم فرزند خود تنها به بازگو کردن یک سری اصول اخلاقی اکتفا نمی‌کند. او با فرزند خود استدلال می‌کند و خصوصیات فرزندش و مشکلاتی که با آن‌ها روبروست در نظر می‌گیرد. در جماعت نیز معلّمان تلاش می‌کنند با نیازها و مشکلات جماعت خود به‌خوبی آشنا شوند. آنان در گفتارهای خود اشاره می‌کنند که اعضای جماعت در چه جنبه‌هایی به‌خوبی معیارهای یَهُوَه را به کار گرفته‌اند و چه فوایدی از آن برده‌اند. همچنین پندهایی از کلام خدا می‌دهند که برای اعضای جماعت در رویارویی با مشکلاتشان مفید باشد. در عین حال، معلّمی باتدبیر از به کار بردن مثال‌هایی که ممکن است برخی را در میان حضار خجالت‌زده کند، اجتناب می‌کند.
تعلیمی مفید است که بر دل شنونده تأثیر گذارد. چنین تعلیمی تنها ارائهٔ یک سری حقایق نیست. معلّمی قابل باید بتواند قدردانی شنونده را نسبت این حقایق برانگیزد. او باید واقعاً دلسوز آنان باشد. شبانان جماعت باید با اعضای جماعت به‌خوبی آشنا باشند. این شبانان بامحبت اگر مشکلات تک‌تک اعضای جماعت را در نظر داشته باشند، می‌توانند با سخنان خود این عزیزان را تشویق کنند و با آنان همدلی و همدردی کنند.
معلّمی ماهر می‌داند که هدف از سخنرانی باید برایش کاملاً روشن باشد. مطالب باید به گونه‌ای ارائه شود که نکات اصلی برجسته شود و در خاطر شنوندگان بماند. شنوندگان باید بتوانند از سخنرانی او نکاتی عملی برای زندگی خود بیاموزند.
جلسهٔ خدمت
وقتی شما سخنرانی‌ای بر اساس مقاله‌ای در جزوهٔ جلسهٔ میان‌هفته دارید، باید اطلاعاتی را که در اختیارتان قرار داده شده است، به طور کامل به شنوندگان انتقال دهید و نباید به دلخواه خود از اطلاعات آن چیزی کم کنید. به برادران و خواهران یاری رسانید که ارتباط بین آیات کتاب مقدّس و پندهای داده‌شده را به‌خوبی دریابند. (تیت ۱:۹) وقت در اجرای این برنامه محدود است و اغلب نمی‌توان اطلاعات بیشتری را در آن گنجاند.
از طرف دیگر، ممکن است از شما خواسته شود برنامه‌ای را در این جلسه اجرا کنید که مقاله‌ای برای آن نیامده است. شاید باید سخنرانی خود را بر اساس مقاله‌ای در مجلّهٔ برج دیده‌بانی آماده کنید یا این برنامه را تنها بر اساس چند دستورالعمل کوتاه تنظیم کنید. این وظیفهٔ شماست که به عنوان معلّم با توجه به نیاز جماعتتان اطلاعات داده‌شده را مورد بررسی قرار دهید. شاید لازم باشد از تشبیهی روشن و مختصر استفاده کنید یا خاطره‌ای را که هماهنگ با سخنرانی‌تان است، تعریف کنید. به یاد داشته باشید که وظیفهٔ شما تنها اجرای سخنرانی نیست، بلکه باید آن را به نحوی انجام دهید که اعضای جماعت مسئولیتی را که کلام خدا به آنان محوّل کرده است، بهتر به انجام رسانند و از آن شادی کسب کنند.—اعما ۲۰:۲۰، ۲۱.
در حالی که سخنرانی خود را آماده می‌کنید به موقعیت برادران و خواهران در جماعتتان فکر کنید. آنان را به خاطر آنچه هم‌اکنون در خدمت به خدا انجام می‌دهند، تحسین کنید. از خود بپرسید: ‹توصیه‌هایی که آمده است، چگونه می‌تواند مهارت‌ها و شادی آنان را در خدمت موعظه افزایش دهد؟›
آیا در سخنرانی‌تان باید نمایش یا مصاحبه‌ای را بگنجانید؟ اگر چنین است، برنامه‌ریزی لازم را زودتر انجام دهید و آن را به تعویق نیندازید؟ شاید بخواهید کسی دیگر آن را برنامه‌ریزی کند، اما این کار همیشه بهترین نتیجه را نخواهد داشت. حتی‌الامکان یک روز پیش از اجرای سخنرانی، آن نمایش یا مصاحبه را تمرین کنید. اطمینان حاصل کنید که این بخش از برنامه‌تان به شکلی اجرا شود که تمام نکات آموزشی آن به‌خوبی برجسته شود.
مجمع‌ها و کنگره‌ها
ممکن است از برادرانی که خصوصیات مسیحی را در خود پرورش داده‌اند و سخنران و معلّمی قابل شده‌اند، درخواست شود که برنامه‌ای در مجمع یا کنگره اجرا کنند. این گردهمایی‌ها برای قوم خدا موقعیتی ویژه برای فراگیری تعالیم الٰهی است. آنچه به این برادران داده می‌شود ممکن است رئوس مطالب سخنرانی، متن کامل و از پیش نوشته شدهٔ یک سخنرانی یا چند دستور کوتاه باشد. همچنین ممکن است به برادری دستورالعمل‌هایی برای نمایشنامه‌ای بر اساس کتاب مقدّس همراه با شرح کاربرد امروزی آن داده شود. اگر از این افتخار برخوردار شوید که برنامه‌ای در چنین گردهمایی‌هایی داشته باشید، اطلاعات تعیین‌شده را به‌خوبی مطالعه کنید تا کاملاً به ارزش و اهمیت آن برای شنوندگان پی ببرید.
برادرانی که سخنرانی‌شان خواندن متنی از پیش نوشته شده است، باید متن را کلمه به کلمه برای شنوندگان بخوانند. آنان نباید کلمات یا خط فکری متن را جابه‌جا کنند. باید متن را آن چنان مطالعه کنند تا دریابند نکات اصلی آن چیست و چگونه بسط داده شده است. همچنین باید متن را با صدای بلند تمرین کنند تا بتوانند سخنرانی را با تأکید درست، شور و شوق، گرمی و احساس، یقین کامل، اعتقادی راسخ و با صدایی رسا و مناسب اجتماعات بزرگ اجرا کنند.
برادرانی که سخنرانی با رئوس مطالب به آنان واگذار می‌شود، موظفند بی‌آن که از رئوس مطالب دور شوند، نکات سخنرانی را بسط دهند. سخنران باید اطلاعات را آزاد و فی‌البداهه انتقال دهد و آنچه می‌گوید با اعتقاد راسخ باشد. او نباید از روی رئوس مطالب بخواند یا از آن متنی تهیه کند و آن را کلمه به کلمه بخواند. همچنین باید زمان‌های تعیین‌شده در رئوس مطالب را به‌دقت رعایت کند تا بتواند هر یک از نکات اصلی را به‌خوبی توضیح دهد. او باید تلاش کند نکات فرعی و آیاتی را که به هر یک از نکات اصلی مربوط می‌شود، در سخنرانی خود بگنجاند. سخنران نباید به قیمت از دست دادن نکات رئوس مطالب، نکات دلخواه خود را به سخنرانی بیفزاید. پایه و اساس نکات سخنرانی کلام خداست و پیران مسیحی موظفند «کلام را موعظه» کنند و آموزش دهند. (۲تیمو ۴:۱، ۲) پس سخنران باید توجهی خاص به آیاتی که در رئوس مطالب آمده است، داشته باشد. آری، او باید بر اساس آیات استدلال کند و کاربرد هر یک را توضیح دهد.
آماده کردن سخنرانی خود را به عقب نیندازید
آیا در جماعتی خدمت می‌کنید که اغلب برنامه‌ای به شما محوّل می‌شود؟ چگونه می‌توانید به همهٔ این برنامه‌ها توجه لازم را بکنید؟ از آماده کردن برنامه در آخرین لحظه اجتناب کنید.
اگر بخواهید سخنرانی‌هایتان واقعاً برای جماعت مفید واقع شود، باید از پیش به‌دقت در مورد آن بیندیشید. بنابراین وقتی به شما برنامه‌ای واگذار می‌شود، همیشه مطالب آن را فوراً بخوانید. با این کار شما می‌توانید هنگام فعالیت‌های روزمره در مورد نکات مربوط به سخنرانی‌تان تفکّر کنید. در روزها و هفته‌های پیش از ایراد سخنرانی، شاید سخنی را بشنوید که به شما در تشخیص بهترین کاربرد نکته‌ای در سخنرانی‌تان کمک کند. ممکن است موقعیت‌هایی را نیز مشاهده کنید که به‌موقع بودن نکات سخنرانی‌تان را روشن سازد. خواندن و تفکّر بر مطالب سخنرانی‌تان درست پس از دریافت آن، ممکن است وقت‌گیر باشد، اما ارزش چنین تلاشی را دارد. وقتی که سرانجام می‌خواهید رئوس مطالب سخنرانی‌تان را آماده کنید، فواید این عمل را خواهید دید. با این کار، نه تنها از نگرانی‌های شما کاسته می‌شود، بلکه سخنرانی‌هایتان عملی‌تر و دلنشین‌تر خواهد شد.
تعلیم دادن در جماعت مسیحی افتخاری بزرگ است؛ زیرا در واقع یَهُوَه بدین سان تعالیمش را در اختیار قومش قرار می‌دهد. وقتی با دلی پر از قدردانی وظیفهٔ خود را به انجام رسانید، هم یَهُوَه را جلال خواهید داد، هم برای دوستداران او برکتی خواهید بود.—اشع ۵۴:۱۳؛ روم ۱۲:۶-۸.
a مأخذ انگلیسی: Watch Tower Publications Index