مقالهٔ مطالعهای ۲۹
سرود ۸۷ در جماعت جانی تازه یابید
دادن پند مفید به دیگران
«در حالی که چشمم به توست، به تو پند و اندرز میدهم.»—مزمور ۳۲:۸.
هدف از مقاله
بررسی روشهای تأثیرگذار در زمینهٔ دادن پند و نصیحت به دیگران.
۱. چه کسانی باید به دیگران پند بدهند؟ توضیح دهید.
اگر بخواهید کسی را نصیحت کنید یا به او پند بدهید چه احساسی به شما دست میدهد؟ برای بعضیها اصلاً مشکلی نیست که به دیگران پند بدهند. اما پند دادن برای عدهای دیگر چالش بزرگی است و اگر بخواهند به کسی پند دهند معذّب میشوند. واضح است که گاهی لازم است به همایمانانمان پند و اندرز دهیم، چون آنها را دوست داریم. به گفتهٔ عیسی، محبت مشخصهٔ پیروان حقیقی اوست. (یو ۱۳:۳۵) همچنین کلام خدا میگوید که «دوستیهای شیرین» یا صمیمی به خاطر پندهای صادقانه شکل میگیرد.—امث ۲۷:۹.
۲. پیران جماعت باید چه کار کنند و دلیل آن چیست؟ (کادر «پند دادن در جلسهٔ میانهفته» ملاحظه شود.)
۲ لازم است که پیران جماعت بتوانند به شکلی مؤثر پند دهند. یَهُوَه آنها را از طریق عیسی تعیین کرده تا جماعت را شبانی کنند. (۱پطر ۵:۲، ۳) یک راه انجام این کار، ارائهٔ پندهایی بر اساس کتاب مقدّس در سخنرانیهایشان است. آنها همچنین باید به مبشّران و کسانی که از جماعت دور شدهاند به طور شخصی پند دهند. پیران جماعت و در واقع همهٔ ما چطور میتوانیم به دیگران پند دهیم؟
۳. الف) چطور میتوانیم یاد بگیریم به طور مؤثر پند دهیم؟ (اِشَعْیا ۹:۶؛ کادر «در پند دادن از عیسی سرمشق بگیرید» ملاحظه شود.) ب) در این مقاله چه موضوعاتی بررسی میشود؟
۳ ما با بررسی سرگذشت شخصیتهای کتاب مقدّس، به خصوص سرگذشت عیسی، میتوانیم یاد بگیریم که چطور به دیگران پند دهیم. یکی از عنوانهایی که به عیسی نسبت داده شده «مشاور شگفتانگیز» است. (اِشَعْیا ۹:۶ خوانده شود.) در این مقاله بررسی میکنیم که وقتی کسی از ما پند و نصیحت بخواهد، چه کار کنیم و همین طور اگر بخواهیم بدون این که از ما خواسته شود به کسی پند دهیم، باید چه کار کنیم. به علاوه در ادامه میبینیم که زمان و روش درست پند دادن چیست.
وقتی کسی از ما پند و نصیحت بخواهد
۴-۵. وقتی کسی از ما پند و نصیحت میخواهد، چه سؤالی باید از خودمان بپرسیم؟ مثالی بزنید.
۴ وقتی کسی از ما پند و نصیحت بخواهد، باید چه واکنشی داشته باشیم؟ شاید خوشحال شویم و بخواهیم فوراً نظرمان را به او بگوییم. اما اول باید از خودمان بپرسیم، ‹آیا واقعاً مناسب است چنین پند یا نصیحتی را بدهم؟› گاهی بهتر است کار را به کاردان سپرد و به آن شخص گفت که بهتر است از کسی دیگر که از صلاحیت یا اطلاعات لازم برخوردار است راهنمایی بخواهد.
۵ برای مثال، فرض کنید که یکی از دوستان صمیمیتان به بیماری وخیمی مبتلا شده است. او میگوید که در مورد روشهای درمانی تحقیق کرده، اما نظر شما را هم میپرسد. شاید شما نظرهای زیادی داشته باشید، ولی هیچ صلاحیت پزشکی یا آگاهی لازم در آن زمینه را ندارید. چه کار میکنید؟ آیا بهترین کار این نیست که به دوستتان کمک کنید از کسی که صلاحیت لازم را دارد کمک بگیرد؟
۶. چرا اغلب بهتر است قبل از ارائهٔ پند یا نصیحت کمی صبر کنیم؟
۶ حتی اگر فکر میکنیم که برای جواب دادن به سؤالی از صلاحیت و اطلاعات لازم برخورداریم، گاهی بهتر است قبل از جواب دادن کمی صبر کنیم. امثال ۱۵:۲۸ میگوید: «آدم درستکار قبل از جواب دادن خوب فکر میکند.» اما اگر فکر میکنیم جوابش را میدانیم چطور؟ باز هم بهتر است که برای تحقیق، دعا و تعمّق کمی وقت کنار بگذاریم. به این ترتیب، میتوانیم مطمئن باشیم که جوابمان با افکار یَهُوَه هماهنگ است. برای مثال، نمونهٔ ناتان نبی را در نظر بگیرید.
۷. از ناتان نبی چه میآموزیم؟
۷ داوود هنگام گفتگو با ناتان نبی، گفت که میخواهد برای پرستش یَهُوَه معبدی بسازد. ناتان نبی فوراً به او گفت که دست به کار شود! اما ناتان نبی باید اول با یَهُوَه مشورت میکرد. چرا؟ چون خواست یَهُوَه این نبود که داوود معبد را بسازد. (۱توا ۱۷:۱-۴) از این ماجرا یاد میگیریم که وقتی کسی از ما پند و نصیحت میخواهد، باید ‹در گفتن کُند باشیم.›—یعقو ۱:۱۹.
۸. چرا ما باید جانب احتیاط را بگیریم؟
۸ یک دلیل دیگر هم وجود دارد که چرا باید در ارائهٔ پند و نصیحت جانب احتیاط را بگیریم. اگر کسی به خاطر پند ما تصمیمی بگیرد و برایش گران تمام شود، ما تا حدّی مقصریم. پس واقعاً مهم است که قبل از پند دادن خوب فکر کنیم!
وقتی بدون این که از ما خواسته شود، پند میدهیم
۹. پیران جماعت قبل از پند دادن، باید از چه چیزی اطمینان حاصل کنند؟ (غَلاطیان ۶:۱)
۹ گاهی پیران جماعت باید پیشقدم شوند و به برادر یا خواهری که «در راهی نادرست» قدم برداشته، پند دهند. (غَلاطیان ۶:۱ خوانده شود.) چنین کسی احتمالاً هنوز مرتکب گناهی جدی نشده، ولی خودش را در مسیری نادرست قرار داده است. هدف پیران جماعت این است که به آن شخص کمک کنند تا در راهی که به زندگی ابدی میرسد بماند. (یعقو ۵:۱۹، ۲۰) اما برای این که پندشان تأثیر مثبتی داشته باشد، اول باید مطمئن شوند که کار آن شخص واقعاً نادرست بوده. پیران میدانند که وجدان هر شخص فرق میکند و یَهُوَه به همهٔ ما اجازه داده بر اساس وجدانمان تصمیم بگیریم. (روم ۱۴:۱-۴) اما اگر پیران جماعت از خطای کسی مطمئن شدند و صلاح دیدند که باید به او پند دهند، چطور باید این کار را انجام دهند؟
۱۰-۱۲. پیرانی که بدون درخواست به کسی پند میدهند، باید چه کار کنند؟ مثالی بزنید. (تصاویر ملاحظه شود.)
۱۰ از چه جهت پند دادن برای پیران، وقتی از آنها درخواست نشده، سخت است؟ پولُس رسول گفت که ممکن است کسی ندانسته در راهی نادرست قدم برداشته باشد. بنابراین پیران اول باید آن شخص را برای پذیرفتن پندشان آماده کنند.
۱۱ ارائهٔ پندی که درخواست نشده، گاهی مثل تلاش برای کاشتن بذر در خاک سفت است. یک کشاورز قبل از کاشتن بذرهایش، زمین را شخم میزند، چون این کار خاک را نرم و آماده میکند. بعد بذرهایش را میکارد و مرتب آبیاری میکند تا رشد کنند. به همین صورت، اگر یک پیر جماعت بخواهد بدون درخواست به برادری پند دهد، بهتر است به اصطلاح زمین را آماده کند. مثلاً باید در زمانی مناسب با او صحبت کند و به او اطمینان دهد که خوبیاش را میخواهد. البته اگر دیگران بدانند که پنددهنده آدم مهربان و دلسوزی است، راحتتر پندش را میپذیرند.
۱۲ آن پیر جماعت در حین گفتگو میتواند بگوید که همه اشتباه میکنند و گاهی به پند و نصیحت نیاز دارند. (روم ۳:۲۳) او باید با لحنی ملایم و با احترامی عمیق صحبت کند و از روی کتاب مقدّس به آن برادر توضیح بدهد که چرا کارش اشتباه بوده است. وقتی آن برادر قبول کرد که اشتباه کرده، آن پیر جماعت باید به اصطلاح «بذر را بکارد» یعنی به او توضیح بدهد که برای اصلاح خطایش باید چه کار کند. بعد وقت «آبیاری» است، یعنی پیر جماعت برادرش را از صمیم دل به خاطر کارهای خوبش تحسین کند و با او دعا کند.—یعقو ۵:۱۵.
برای دادن پندی که درخواست نشده، به محبت و مهارت نیاز داریم (بندهای ۱۰-۱۲ ملاحظه شود)
۱۳. پیران جماعت چطور میتوانند مطمئن شوند که پندشان قابل درک است؟
۱۳ بعضی وقتها، چیزی که پنددهنده میگوید با چیزی که شخص میشنود فرق میکند. پیران جماعت چطور میتوانند جلوی چنین سوءتفاهمهایی را بگیرند؟ آنها میتوانند با احترام از شخص سؤالات سنجیده بپرسند تا مطمئن شوند پندشان برای او روشن و قابل فهم بوده است.—جا ۱۲:۱۱.
پند دادن در زمان مناسب و به روش درست
۱۴. چرا نباید با عصبانیت به کسی پند داد؟
۱۴ همهٔ ما ناکاملیم، پس معلوم است که دیر یا زود چیزی میگوییم که دیگران را ناراحت میکند. (کول ۳:۱۳) کلام خدا هم میگوید که گاهی ممکن است با حرفهایمان همدیگر را عصبانی کنیم. (افس ۴:۲۶) ولی اگر عصبانی باشیم، نباید به کسی پند دهیم، چون «خشم انسان نمیگذارد او کارهایی را که از دید خدا درست است انجام دهد.» (یعقو ۱:۲۰) اگر با عصبانیت پند دهیم، احتمالاً نتیجهٔ خوبی نمیدهد. البته این به این معنی نیست که اگر کسی ما را عصبانی کند، نمیتوانیم افکار و احساساتمان را با او در میان بگذاریم. اما بهتر است صبر کنیم تا آرام شویم و بعد با او صحبت کنیم. بیایید به نمونهٔ اِلیهو که به ایّوب پندهای مفیدی داد توجه کنیم.
۱۵. از نمونهٔ اِلیهو چه میآموزیم؟ (تصویر ملاحظه شود.)
۱۵ اِلیهو چند روز به حرفهای ایّوب در مقابل اتهاماتی که آشنایانش به او میزدند گوش داد. دل اِلیهو برای ایّوب سوخت، ولی از دستش خیلی عصبانی هم شد، چون به نظرش ایّوب حرفهای نادرستی دربارهٔ یَهُوَه زده بود و بیش از حد روی مشکلات خودش تمرکز کرده بود. با این حال، اِلیهو صبر کرد و بعد با لحنی ملایم و احترامی عمیق به ایّوب پند داد. (ایو ۳۲:۲؛ ۳۳:۱-۷) از نمونهٔ اِلیهو این حقیقت مهم را یاد میگیریم: پند مؤثر در زمان مناسب و به روش درست ارائه میشود.—جا ۳:۱، ۷.
با این که اِلیهو قبلاً عصبانی شده بود، با ملایمت و احترامی عمیق پند داد (بند ۱۵ ملاحظه شود)
پیوسته پند بدهید و پندپذیر باشید
۱۶. از مزمور ۳۲:۸ چه میآموزیم؟
۱۶ آیهٔ اصلی این مقاله میگوید که ‹یَهُوَه در حالی که چشمش به ماست، به ما پند و اندرز میدهد.› (مزمور ۳۲:۸ خوانده شود.) بله، یَهُوَه همیشه پشتیبان و حامی ماست و نه فقط به ما پند میدهد، بلکه کمکمان میکند که به پندش عمل کنیم. ما هم میتوانیم از یَهُوَه سرمشق بگیریم. پس وقتی این افتخار را داریم تا به کسی پند دهیم، همیشه باید او را تشویق کنیم و هر کاری که از دستمان برمیآید برای موفقیتش انجام دهیم.
۱۷. چرا میتوان گفت که وقتی پیران از روی کتاب مقدّس پند میدهند، دوستان واقعی هستند؟ (اِشَعْیا ۳۲:۱، ۲)
۱۷ در این دوران، بیشتر از همیشه، باید پند بدهیم و پندپذیر باشیم. (۲تیمو ۳:۱) وقتی پیران جماعت از روی کلام خدا به دیگران پند میدهند، «مثل نهرهای آب در سرزمینی خشک» هستند. (اِشَعْیا ۳۲:۱، ۲ خوانده شود.) واقعاً از وجود دوستانی که بهموقع به ما پند میدهند قدردانیم! گفتههایشان «مثل سیبهای طلا در ظرف نقره زیباست.» (امث ۲۵:۱۱) شایسته است که همواره حکمت لازم را به دست بیاوریم تا بتوانیم به طور مؤثر پند بدهیم و همین طور پندپذیر باشیم.
سرود ۱۰۹ از صمیم دل محبت بورزیم