Vakasaqarai Jiova Tiko ena Loma e Vakarautaki

E DUA na dauvakekeli, e vuku, vunivola, qai qasenivuli ni Lawa maqosa o Esera, na bete ni Isireli. E ivakaraitaki vinaka tale ga vei ira na lotu Vakarisito edaidai ena vuku ni nona veiqaravi mai vu ni lomana. Na cava a cakava? Ni a yalodina voli ga ena nona sokalou ni tiko mada ga mai Papiloni, na koro e kilai ena levu ni kena veikalou lasu kei na qaravi tevoro.

A sega ni vakasauri na nona mai qarava na Kalou ena yalodina o Esera. E sasagataka. Ni a tukuna sara ga o koya “ni sa vakarautaka oti na lomana . . . me vakasaqaqara e na vunau i Jiova, ka me cakava talega.” (Neitou na matanivola kala.)​—Esera 7:10.

Me vakataki Esera ga, era vinakata tale ga na tamata i Jiova edaidai mera cakava na ka kece e vinakata o Jiova mera cakava, dina nira bula tiko ena vuravura e cata na sokalou dina. Meda raica mada na sala e so eda rawa ni vakarautaka tale ga kina na lomada​—oqo e wili kina na noda vakanananu, ivakarau ni rai, gagadre, kei na yalo e tosoi keda​—me rawa nida “vakasaqaqara [kina] e na vunau i Jiova, ka me[da] cakava talega.”

Vakarautaka na Lomada

Ni “vakarautaki” e dua na ka, kena ibalebale ena “caka rawa e liu e so na ka me yaco kina na ka e nakiti: me biu na ka ena dua na ituvaki me rawa ni vakayagataki kina.” E macala ni kevaka o sa mai kila na ka dina ena Vosa ni Kalou, o qai yalataka na nomu bula vei Jiova, sa na vakarautaki e keri na lomamu e vakatauvatani kei “na qele vinaka” a cavuta o Jisu ena vosa vakatautauvata me baleta na daukakaburaki.​—Maciu 13:​18-23, VV.

Ia ena gadrevi tiko ga me dau qaravi qai vakavinakataki vakawasoma na lomada. Baleta? E rua na vuna. Na kena imatai ni vaka ga na kena vakavuleqa na co ca ena were, e rawa ni tubu me kadre na gagadre ca e so. Vakabibi nida bula tu oqo ena “iotioti ni veisiga,” na gauna e sa qai curuoso ga kina na “cagi” ni ivakarau ni veika i Setani ena vua ca ni vakasama vakatamata. (2 Timoci 3:​1-5, NW; Efeso 2:​2, NW) Na ikarua ni vuna e baleta sara tiko ga na qele. Ke sega ni qaravi, ena rawa ni kaukaua na qele, me dredre ni tubu kina e dua na ka. Se sa rui levu tale beka na kena butuki, qai lakovi vakaveitalia na qele ena were me sa lai kaukaua sivia tale kina. E via vaka tale ga oqori na qele vakayalo e lomada. Ena rawa ni sega ni tubu ke sega ni qarauni, se buturaki sobu vei ira na sega ni kauaitaka vakalailai na noda bula vinaka vakayalo.

Sa bibi kina vei keda kece meda muria sara na ivakasala ena iVolatabu: “Mo vakatawa vakavinaka sara na yalomu; ni sa taka maikina nai vurevure ni bula.”​—Vosa Vakaibalebale 4:23.

Veika e Vakabulabulataka na “Qele” ni Lomada

Meda raica mada e so na ka, se itovo ena vakabulabulataka na “qele” ni lomada, me rawa ni tubu vinaka kina. E dina ni levu tu na ka ena vakavinakataka na lomada ia meda dikeva mada ga e ono: noda vakaceguya na ka eda gadreva vakayalo, na yalomalumalumu, na dau dina, rerevaka na Kalou, na vakabauta, kei na loloma.

“Era marau o ira era kauaitaka na nodra veika vakayalo,” e kaya o Jisu. (Maciu 5:​3, NW) Nida waloloi, e vakaraitaka vei keda ni sa dodonu meda kana, e vaka tale ga kina na noda bula vakayalo. Noda kauaitaka na veika vakayalo ena vakavuna meda vinakata tiko ga na kakana vakayalo. E noda ivalavala ga meda garova na kakana vakayalo vaka oqori baleta ni mai vakaibalebale qai vakainaki kina noda bula. Ena rawa ni yali noda dau kauaitaka noda veika vakayalo ena vuku ni bula dredre e kauta mai na ivakarau ni veika i Setani, se na vucesataki ga ni vuli. Se cava ga e yaco, e kaya o Jisu: “Ena sega ni bula na tamata e na madrai duaduaga, sa bula ga e na vosa kecega sa lako mai na gusu ni Kalou.”​—Maciu 4:4.

Ke vakayagataki na kakana bulabula, qai vakayagataki vakarauta ena kena gauna dodonu, ena bulabula kina na yago, ia ena vakanamata tale ga na yago ina gauna ni kana e tarava. E dina tale ga oqo ena vakasama vakayalo. De o nanuma beka ni o sega ni dua e dau taleitaka na vuli, ia ke o saga mo vakamatauna na wilika na Vosa ni Kalou e veisiga qai wasoma nomu vulica na ivola vakaivolatabu, o na vakila ni levu ga ni nomu cakava na levu tale ga ni nomu taleitaka. Dua na ka na nomu na dau vakanamata ina vuli iVolatabu e tarava. Kua gona ni soro koso, saga sara mo dau taleitaka na vakayagataka na kakana vakayalo.

iVakamalumu ni Lomada na Yalomalumalumu

Me vakarautaki na lomada, e bibi na yalomalumalumu baleta ena rawarawa kina meda vakavulici, ena rawarawa tale ga meda ciqoma na ivakasala kei na veivakadodonutaki e tau vakayalololoma. Nanuma na ivakaraitaki vinaka i Tui Josaia. A kune e dua na ivolavivigi e volai tu kina na Lawa ni Kalou a soli vei Mosese ena gauna ni nona veiliutaki. Ena gauna e rogoca kina o Josaia na ka e kaya na Lawa, a liaca sara na nodra sa gole tani mai na sokalou dina na nona qase. Mani dresulaka na nona isulu, qai tagi vei Jiova. Na cava e tara kina na loma ni tui na Vosa ni Kalou? Tukuna na kena itukutuku ni “malumalumu” na lomana, e vakayalomalumalumutaki koya ena gauna e rogoca kina na vosa i Jiova. A raica o Jiova na yalomalumalumu i Josaia kei na yalo ni vakarorogo e tu vua, mani vakalougatataki koya kina.​—2 Tui 22:​11, 18-20.

Na yalomalumalumu ga e rawa kina vei ira na tisaipeli i Jisu era “sega so ni vuku, se tamata vuli” mera taura rawa na bibi ni ka dina era vulica ra qai muria sara, ia na ka oqo era lecava na “vuku kei na yalomatua,” se o ira “era sa vuku vakayago” ga. (Cakacaka 4:​13; Luke 10:21; 1 Korinica 1:​26) Era sega ni vakarau tu o ira na vuku vakayago mera ciqoma na vosa i Jiova baleta ni kaukaua na lomadra ena levu ni dokadoka. Sa rauta gona me cata o Jiova na yalodokadoka!​—Vosa Vakaibalebale 8:​13; Taniela 5:​20.

Meda Dau Dina, Meda Rerevaka na Kalou

E vola na parofita o Jeremaia ni “ka dauveivakaisini duaduaga na yalo ni tamata, ka sa dredre ni vinaka: ko cei me kila rawa?” (Jeremaia 17:9) Duidui na sala e dau votu kina na veivakaisini oqo, me vaka mada ena noda dau via vakaulubaletaka na noda cala. Dua tale, noda dau vakamamadataka ga na malumalumu e tu vei keda. Ia kevaka eda dau dina, ena rawa nida vakasoroya na yaloda se lomada dau veivakaisini, ena noda saga meda ciqoma na ituvaki dina eda tu kina me rawa nida vakavinakataka. E vakaraitaki koya na daunisame ni tamata dau dina ena nona masuta: “Vakadikevi au, Jiova, ka vakatovolei au; vakatovolea na noqu ivi kei na yaloqu.” Matata vinaka e ke ni a vakarautaka na lomana na daunisame me ciqoma na veivakasavasavataki kei na veivakatovolei e cakava vua o Jiova, dina ga ni na vinakati kina me vakadinata sara ga o koya ni tiko e so na malumalumu ca sara vua me na kau laivi.​—Same 17:3; 26:2.

Dua na ka ena vakarawarawataka vakalevu noda vakasavasavataki oya na noda rerevaka na Kalou, e wili kina na noda “cata na ka ca.” (Vosa Vakaibalebale 8:​13) Sega ni vakatitiqataki nida kila ni o Jiova e Kalou yalovinaka qai dau yalololoma, ia kevaka eda rerevaki Jiova dina, eda na sega ni lecava vakadua ni tu vei Jiova na kaukaua me vakatauitotogi, me vakamatea sara mada ga na tamata e beci koya. E vakaraitaka o Jiova ni o ira na rerevaki koya era na talairawarawa tale ga vua, ni a kaya oqo me baleti Isireli: “Ke sa tiko mada vei ira na yalo vakaoqo, me ra rerevaki au, ka vakabauta tikoga na noqu vunau kecega, me yaco kina vei ira na ka vinaka, kei na nodra kawa talega ka sega ni mudu!”​—Vakarua 5:​29.

E laurai gona e ke ni noda rerevaka na Kalou e sega ni kena inaki meda vakarerei kina me rawa nida vakamalumalumu tiko ga, ia me yavalati keda ga meda talairawarawa vua na Tamada dau loloma e kila vinaka na veika meda vinaka kina. Io, nida rerevaka na Kalou eda na vakila na dei ni yaloda kei na reki, me vaka sara ga e vakila o Jisu Karisito.​—Aisea 11:3; Luke 12:​5, NW.

Ni Vakarautaki na Lomada, Ena Sinai Ena Vakabauta

Kevaka e dei e lomada na vakabauta, eda na kila sara ga ni ka e kerea se dusimaki keda kina, se mani cava oya, ena dodonu tu ga qai ka tale ga eda na vinaka ga kina. (Aisea 48:​17, 18) Na tamata e vaka tu oya na lomana ena dau marau qai lomavakacegu dina ni muria na veivakadreti ena Vosa Vakaibalebale 3:​5, 6, e kaya: “Mo vakararavi vei Jiova e na vu ni yalomu: ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua: mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ia ena vakadodonutaka na nomui lakolako ko koya.” Ke sega ni kune e lomada na vakabauta, ena dredre meda nuitaki Jiova, vakauasivi ke vauci kina na noda na vakuai keda mai na so na ka, meda vakarawarawataka kina na bula baleta me rawa ni vakabibitaki kina na veika e vauca na Matanitu ni Kalou. (Maciu 6:​33) E sega ni cala gona kina o Jiova ni okata e dua e sega e lomana na vakabauta me tamata “yalo ca.”​—Iperiu 3:​12, VV.

Noda vakabauti Jiova ena laurai ena levu na basoga ni noda bula, wili kina na veika eda dau cakava ena noda dui vale sara ga. Me kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na ivakavuvuli ena Kalatia 6:​7: “Mo dou kakua ni vakaisini kemudou; a Kalou ena sega ni vakalialiai; na ka kecega sa kaburaka na tamata ena tamusuka talega ko ya.” Noda vakabauta na ivakavuvuli oqo ena vakavotui ena veika e so me vaka na iyaloyalo eda sarava, ivola eda wilika, na levu ni gauna eda vuli iVolatabu kina, vaka kina ena noda dau masu. Io, na vakabauta kaukaua e yavalati keda meda “kaburaka na ka ni Yalo Tabu,” e bibi dina me tu vei keda kevaka eda vinakata me vakarau tu na lomada me ciqoma na Vosa i Jiova qai muria sara.​—Kalatia 6:8.

Na Loloma​—iTovo Uasivi Duadua

Na loloma duadua ga e uasivia na itovo kece, ena kena vakarautaki na qele ni lomada me ciqoma na Vosa i Jiova. O koya gona, ni ratou vakatauvatani na loloma, na vakabauta, kei na inuinui, e vakamacalataka na yapositolo o Paula ni “uasivi cake duadua vei iratou” na loloma. (1 Korinica 13:​13, VV) Ni vu mai lomada na noda lomani koya na Kalou, eda na marautaka dina meda talairawarawa vua, qai cegu na yaloda nida cakava vaka kina; eda na sega sara ni vuturi ni muria na loma ni Kalou. E kaya na yapositolo o Joni: “Ni sai koya oqo na loloma vua na Kalou, me da muria na nona vunau: a sa sega ni ka bibi na nona vunau.” (1 Joni 5:3) Ena vakasama vata ga oya, e kaya kina o Jisu: “Kevaka sa lomani au e dua, ena talairawarawa ki na noqu vosa; ena qai lomani koya ko Tamaqu.” (Joni 14:23) Eda raica e ke ni dau dolei na mataqali loloma vaka oqo. O ira na torovi Jiova ena loloma, e dau lomani ira vakalevu o koya.

E kila tu o Jiova nida tamata ivalavala ca, da qai valavala ca wasoma vua. Ia e sega ni vakayawaki koya mai vei keda. Na ka e vakasaqara o Jiova vei ira nona tamata oya me ‘taucoko na lomadra,’ me rawa nida qaravi koya kina ena “loma e marautaka.” (1 Veigauna 28:9) Ia e kila o Jiova ni na taura na gauna kei na sasaga meda teivaka na itovo vinaka ena lomada meda vuataka kina na vua ni yalo tabu. (Kalatia 5:​22, 23) O koya gona, e dau vosoti keda, “Ni sa kila ko koya na nodai bulibuli; sa nanuma ga ni da sa kuvu-ni-soso.” (Same 103:14) E vakaraitaka o Jisu na mataqali yalo tale ga vaka oya, ni a sega ni vosataki iratou vakaca nona tisaipeli ena vuku ni ka eratou malumalumu kina, ia e vukei iratou ga vakamalua qai dau vakayaloqaqataki iratou. E sega li ni uqeti iko na yalololoma kei na yalovosovoso i Jiova kei Jisu mo sa qai lomani rau ga kina vakalevu?​—Luke 7:​47; 2 Pita 3:9.

Ke o kunea ni so na gauna e dredre mo cavuraka laivi e so na itovo ca se ivalavala sega ni vinaka e vaka me sa vakawakana se matau tu vei iko, kua ni yalolailai. Mo saga mo vakavinakataka tiko ga ena nomu “ia tikoga na masu,” wili kina nomu dau kerei Jiova e veigauna me solia vei iko na yalona tabu. (Roma 12:12) Ena nona tu vakarau me vukei iko, o sa na rawa ni vakataki Esera, mo vakarautaka vinaka na lomamu ‘mo vakasaqara na vunau i Jiova, mo cakava tale ga.’

[iYaloyalo ena tabana e 31]

E sokalou tiko ga ena yalodina o Esera, dina ni tiko mai Papiloni

[iTaba ni Credit Line ena tabana e 29]

Garo Nalbandian