avril

Mǐ tuun ɖɔ Jezu ɖésúnɔ sɔ́ jlǒ dó sɔ́ gbɛ tɔn jó dó ta mǐtɔn mɛ dó xlɛ́ ɖɔ émí yí wǎn nú mǐ. (Jaan 15:13) Mǐ sixú sú wǎnyíyí e Jexóva kpó Jezu kpó ɖe xlɛ́ mǐ é sín axɔ́ yě gbeɖé ǎ. Amɔ̌, mǐ sixú gbɔn lěe mǐ nɔ zán gbɛ gbɔn ayǐhɔ́ngbe ayǐhɔ́ngbe e sín yɛkan mɛ dó xlɛ́ ɖɔ nǔ e yě wa é su nukún mǐtɔn mɛ. (Koló. 3:15) Gbɛxixɔ ɔ nɔ su nɔví yí ami dó ɖe lɛ́ nukúnmɛ tawun, ɖó é wɛ zɔ́n bɔ yě ɖó nukúnɖíɖó ɖaaɖagbe yětɔn. (Mat. 20:28) Ðó yě ɖó nǔɖiɖi nú vɔ̌sísá Klísu tɔn wútu ɔ, Jexóva ylɔ́ yě ɖɔ hwɛjijɔnɔ, bo sɔ́ yě dó ɖó vǐ. (Hlɔ̌. 5:1; 8:15-17, 23) Gbɛxixɔ ɔ nɔ su lɛ̌ngbɔ́ ɖěvo lɛ́ lɔ nukúnmɛ. Nǔɖiɖi e yě ɖó nú vɔ̌sísá Klísu tɔn é zɔ́n bɔ yě nyí mɛ mímɛ́ ɖo Mawu nukɔn, lobo lɛ́ ɖó nukúnɖíɖó ɔ, bo ná xo “ya ɖaxó ɔ” zlɛ́. (Nǔɖe. 7:13-15) Ali e nu mɛ yí ami dó ɖe lɛ́ kpó lɛ̌ngbɔ́ ɖěvo lɛ́ kpó bǐ nɔ xlɛ́ ɖɔ gbɛxixɔ ɔ su nukún émítɔn mɛ ɖe é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ yě nɔ yi Flǐn ɔ domɛ xwewú xwewú. w22.01 23 akpá. 14-15

Nú Jezu ɔ, lěe è hu i gbɔn é wɛ nyí wǔvɛ́ e é se b’ɛ nylá hú gǎn ɖo mɛtɛ́nkpɔ́n tɔn hwenu é ǎ. Nǔ e gba ayi tɔn dó hú gǎn é wɛ nyí nǔ e jí yě zɔ́n dó dó hu i é. È dó hwɛ agɔ ɛ ɖɔ é nyí nunyládómawuwútɔ́; énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é kún nɔ ɖó sísí nú Mawu alǒ nyǐkɔ Mawu tɔn ó. (Mat. 26:64-66) Linlin énɛ́ gba ayi dó nú Jezu káká bɔ é jló ɖɔ Tɔ́ émítɔn ní sɛ mɛɖekpo énɛ́ dó zɔ nú émí. (Mat. 26:38, 39, 42) È ɖó ná xwe Jezu dó atín ɖé wú, bo ná dó xɔ Jwifu lɛ́ sín nudómɛ ɖé sí. (Ga. 3: 10) Yě yí gbe ɖɔ émí ná se tónú nú Sɛ́n Mawu tɔn, amɔ̌, yě sɔ́ bló ɖ’é jí ǎ. Énɛ́ wú ɔ, ɖó Adámu ví lɛ́ wɛ yě nyí wútu ɔ, yě jɛxá kú, amɔ̌, nudómɛ énɛ́ lɛ́ wá xú jí. (Hlɔ̌. 5:12) Sɛ́n e Mawu dó nú Izlayɛ́li é ɖɔ ɖɔ ényí mɛɖé hu hwɛ e jɛxá kú é ɖé ɔ, è ɖó ná hu i. Énɛ́ gúdo ɔ, è sixú sɔ́ cyɔ́ tɔn kplá dó atín ɖé wú. (Sɛ́n. 21:22, 23; 27:26) Énɛ́ wú ɔ, gbɔn xwe e è xwe Jezu dó yatín wú é gblamɛ ɔ, é hun ali nú akɔta Jwifu lɛ́ tɔn e gbɛ́ ɛ é, bónú yě ná ɖu le vɔ̌sísá tɔn tɔn. w21.04 16 akpá. 5-6

Dǒ nukún lěe nǔ lɛ́ yi gbɔn ɖo azǎn e gbe è hu Jezu é mɛ kpɔ́n. É jó éɖée dó bɔ sɔ́ja Hlɔ̌ma tɔn lɛ́ xo è dó adǎka mɛ. (Mat. 26:52-54; Jaan 18:3; 19:1) Yě zán lanbá e nɔ lán wǔ nú mɛ é dó xo è. Énɛ́ gúdo ɔ, nɛgbé tɔn e lán bǐ é wɛ è lɛ́ ɖɔ é ní sɔ́ kpo kpinkpɛn ɖé dó. Jezu dɔn kpo ɔ ɖidó fí e ná hu i ɖe wɛ è ɖe é, bɔ zaanɖé kpowun ɔ, hlɔ̌nhlɔ́n hwedó è; mɛɖé ɖo dǐndín wɛ, bɔ è zɔ́n ɛ ɖɔ é ní yí hɛn yi n’i. (Mat. 27:32) Ée Jezu wá fí e ná kú ɖe wɛ é ɖe é ɔ, sɔ́ja lɛ́ xwe hǔnjɛ́n dó alɔ tɔn lɛ́ kpó afɔ tɔn lɛ́ kpó mɛ dó atín ɔ wú. Zin Jezu tɔn zɔ́n bɔ fí e è xwe hǔnjɛ́n ɔ dó n’i lɛ́ é jɛ vǔnvún jí. Xɔ́ntɔn tɔn lɛ́ ɖo aluwɛ mɛ, nɔ tɔn ɖo avǐ ya wɛ, amɔ̌, gǎn Jwifu lɛ́ tɔn lɛ́ ɖo kiko è wɛ. (Luk. 23:32-38; Jaan 19:25) Jezu se wǔvɛ́ nú ganxixo gěgé. Lěe é ɖe ɖo atín ɔ wú é zɔ́n bɔ ayi tɔn kpó hǔn tɔn kpó ɖó ná w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n, bɔ é sín mɔ̌ wú bɔ gbigbɔjɛ́ nɔ vɛ́ wǔ n’i. Ée gbɔjɛ tɔn kpo ɖokpó ɖokpó é ɔ, é xo ɖuɖéjí sín ɖɛ gǔdo gúdo tɔn ɖé sɛ́dó Jexóva. Énɛ́ gúdo ɔ, é dó kɔ do, bo bɔnu. (Mak. 15:37; Luk. 23:46; Jaan 10:18; 19:30) É ɖo wɛn ɖɔ é se wǔvɛ́ tawun cóbó kú, bɔ kú énɛ́ lɛ́ nyí winnyá kú. w21.04 16 akpá. 4

Jezu ɖɔ akɔjijɛ we xó nú mɛsɛ́dó tɔn gbejínɔtɔ́ 11 lɛ́, énɛ́ wɛ nyí akɔjijɛ yɔ̌yɔ́ ɔ kpó akɔjijɛ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn kpó. (Luk. 22:19, 20, 28-30) Akɔjijɛ we énɛ́ lɛ́ hun ali ɔ nú mɛsɛ́dó lɛ́ kpó mɛ kléwún ɖěvo lɛ́ kpó bɔ yě ná húzú axɔ́sú lɛ́ kpó vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ lɛ́ kpó ɖo jǐxwé. (Nǔɖe. 5:10; 14:1) Mɛ yí ami dó ɖe ɖěɖěe è jɛ akɔ we énɛ́ lɛ́ xá, bɔ yě kpo ɖo ayǐkúngban jí lɛ́ é kɛ́ɖɛ́ wɛ sixú ɖu wɔ̌xúxú ɔ, bo lɛ́ nu vɛ̌ɛn ɔ ɖo Flǐn ɔ domɛ. Jexóva ná yě nukúnɖíɖó jí wǔ ɖé, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ yě ná ɖu vǐví gbɛ jɔmakú e ma ɖó blǒ ɖě ǎ é tɔn ɖo jǐxwé, lobo ná kp’acɛ xá Jezu Klísu susunɔ ɔ kpó mɛ 144000 e kpo lɛ́ é kpó, tají hú bǐ ɔ, yě ná lɛ́ nɔ Jexóva Mawu nukɔn cɔɔ lě. (1 Kɔ. 15:51-53; 1 Jaan 3:2) Mɛ yí ami dó ɖe lɛ́ tuun ɖɔ è ko ylɔ́ émí bónú émí ná ɖu vǐví wǔjɔmɛ énɛ́ lɛ́ tɔn ɖo jǐxwé. Amɔ̌, yě ɖó ná tó nɔ gbejí káká jɛ kú hwɛ̌. (2 Tim. 4:7, 8) Ényí mɛ yí ami dó ɖe lɛ́ lin tamɛ dó nukúnɖíɖó jǐxwé tɔn yětɔn jí ɔ, xomɛ nɔ hun yě tawun. —Titu 2:13. w22.01 20-21 akpá. 4-5

È xwe ajotɔ́ we dó yatín jí ɖo Jezu kpá. Yě mɛ ɖokpó lílɛ́ kpan ta Jezu bo ɖɔ: “Flín mì hwenu e a ná byɔ́ Axɔ́súɖuto towe mɛ é.” (Luk. 23:42, nwt) Ðó Jezu tuun ɖɔ Tɔ́ émítɔn nɔ kú nǔbláwǔ nú mɛ wútu ɔ, é dó xógbe e ná nukúnɖíɖó ajotɔ́ e ko ɖo kúdónú é é. (Ðɛh. 103:8) Jezu nɔ wa nǔ Tɔ́ tɔn ɖɔhun, bɔ nǔ bǐ nɔ vɔ ɖ’é wú. (Ebl. 1:3) Ényí nǔ nyanya e mǐ wa wá yi lɛ́ é vɛ́ nú mǐ nǔgbó nǔgbó, bɔ mǐ ɖi nǔ ɖɔ è sixú sɔ́ hwɛ mǐtɔn lɛ́ kɛ mǐ gbɔn hun e Jezu Klísu kɔn nyi ayǐ é gblamɛ ɔ, Jexóva ɖo gbesisɔmɛ bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mǐ, bo lɛ́ kú nǔbláwǔ nú mǐ. (1 Jaan 1:7) É sixú vɛ́ wǔ nú mɛɖé lɛ́ bɔ yě ná ɖi ɖɔ Jexóva sɔ́ hwɛ e émí hú wá yi lɛ́ é kɛ émí. Ényí nǔ nɔ cí mɔ̌ nú we hweɖélɛ́nu hǔn, lin tamɛ dó nǔ élɔ́ jí: É kpo táan kpɛɖé bɔ Jezu ná kú é ɔ, é kú nǔbláwú nú ajotɔ́ e jɛ nǔɖiɖi ɖe xlɛ́ jí tlóló é ɖé. Kpɔ́n lě do Jexóva ná kú nǔbláwǔ nú mɛsɛntɔ́ tɔn gbejínɔtɔ́ lɛ́ sɔ é!—Ðɛh. 51:3; 1 Jaan 2:1, 2. w21.04 9 akpá. 5-6

Xó e Jezu ɖɔ é kplɔ́n mǐ ɖɔ táan kpɛɖé jɛ nukɔn nú kú tɔn ɔ, é tuun ɖɔ émí wa nǔ ɖěɖěe Jexóva ba ɖɔ émí ní wa lɛ́ é bǐ. Gbɔn gbejí e Jezu nɔ káká jɛ kú é gblamɛ ɔ, é bló bɔ nǔ gěgé jɛnu. Nukɔntɔn, é xlɛ́ ɖɔ Satáan nyí adingbannɔ. Jezu xlɛ́ ɖɔ gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌ ɖé sixú nɔ gbejí bǐ mlɛ́mlɛ́, ényí Satáan ná bo wa nǔ ɖěbǔ ɔ nɛ́. Wegɔ́, Jezu sɔ́ gbɛ tɔn dó sá vɔ̌. Gbɛ tɔn e é sɔ́ dó sá vɔ̌ é zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ hwɛhutɔ́ lɛ́ húzú hwɛjijɔnɔ ɖo Mawu nukɔn, bo lɛ́ ɖó nukúnɖíɖó ɔ bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi. Atɔngɔ́, Jezu xlɛ́ ɖɔ Jexóva wɛ nyí mɛ e nɔ kp’acɛ kpó hwɛjijɔ kpó é, bo klɔ́ cí sín nyǐkɔ tɔn wú. Nɔ zán gbɛ ayǐhɔ́ngbe ayǐhɔ́ngbe, cí nǔ ɖɔ ali gǔdo tɔn e hun nú we bɔ a ná xlɛ́ ɖɔ émí jɛxá bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi é nɛ́ ɖɔhun.” Énɛ́ ɔ, ényí mǐ ná bo tlɛ ɖo kúdónú ɔ, mǐ ná kpé wú bo ná ɖɔ: “Jexóva, un wa nǔ e wú un kpé é bǐ, bo kpo ɖo gbejí, lobo xlɛ́ ɖɔ Satáan nyí adingbannɔ, bo lɛ́ klɔ́ cí sín nyǐkɔ towe kpó Nǔbǐwúkpétɔ́ e a nyí é kpó wú!” w21.04 12 akpá. 13-14

Ée è dó hwɛ agɔ Jezu, bo ɖó kúhwɛ́ n’i gúdo é ɔ, yě cá ɛ ko, xo dǎka wǔ tɔn, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, yě xwe è dó yatín wú. È xwe hǔnjɛ́n dó alɔ tɔn lɛ́ kpó afɔ tɔn lɛ́ kpó mɛ. É ná gbɔjɛ ɔ, wǔvɛ́ wɛ, é ná lɛ́ hun nu dó ɖɔ xó vɔ́vɔ́ ɔ, é nɔ d’ayihún dó è ǎ. Amɔ̌, é ɖó ná ɖɔ xó, ɖó é ɖó nǔ tají lɛ́ bo ná ɖɔ. Nǔkplɔ́nmɛ agbɔ̌nnɔ lɛ́ kɛ́ɖɛ́ wɛ mǐ sixú mɔ ɖo xó gǔdogúdo tɔn e Jezu ɖɔ lɛ́ é mɛ! Yě flín mǐ ɖɔ mǐ ɖó ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖěvo lɛ́, bo ɖeji ɖɔ Jexóva ná sɔ́ hwɛ kɛ mǐ lɔ. È jɔ wǔ mǐ bɔ mǐ ɖó xwédo gbigbɔ tɔn ɖaaɖagbe e mɛ nɔví súnnu lɛ́ kpó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó ɖe é ɖé. Yě ɖo gbesisɔmɛ bo ná d’alɔ mǐ, amɔ̌, ényí mǐ ka ɖo hudo mɛ ɔ, mǐ wɛ ɖó ná ɖe afɔ nukɔntɔn ɔ bo ná byɔ́ alɔdó yětɔn. Mǐ tuun ɖɔ Jexóva ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná dɛ ɖo mɛtɛ́nkpɔ́n ɖěbǔ e ná kpannukɔn mǐ é nu. Mǐ lɛ́ mɔ ɖɔ é ɖo tají ɖɔ mǐ ní zán gbɛ mǐtɔn ayǐhɔ́ngbe ayǐhɔ́ngbe cí nǔ ɖɔ azǎn gǔdo tɔn e mǐ ɖó bo ná xlɛ́ gbejí e mǐ ɖe nú Jexóva é nɛ́ ɖɔhun, lobo lɛ́ kú d’é jí ɖɔ ényí mǐ ná bo tlɛ kú ɔ, Jexóva ná fɔ́n mǐ. w21.04 8 akpá. 1; 13 akpá. 17-18

Afɔ sísɔ́ dó afɔdo Jezu tɔn lɛ́ mɛ ná zɔ́n bɔ mǐ ná mɔ gbɛ mavɔmavɔ. Ée dɔ̌nkpɛvú dɔkunnɔ ɖé kan nǔ e é ɖó ná wa bo ná mɔ gbɛ mavɔmavɔ é byɔ́ é ɔ, Jezu yí gbe n’i ɖɔ: “Wǎ xwedó mì.” (Mat. 19:16-21) Jezu ɖɔ nú Jwifu ɖěɖěe ma ɖi nǔ ɖɔ é wɛ nyí Klísu ɔ ǎ é ɖé lɛ́ ɖɔ: “Lɛ̌ngbɔ́ ce lɛ́ . . . nɔ xwedó mì. Un nɔ ná gbɛ mavɔmavɔ yě.” (Jaan 10:24-29) Mǐ nɔ ɖe nǔɖiɖi e mǐ ɖó nú Jezu é xlɛ́, gbɔn nǔwiwa sɔgbe xá nǔ e é ɖɔ lɛ́ é kpó nǔ e é wa lɛ́ é kpó gblamɛ. Ényí mǐ wa mɔ̌ ɔ, mǐ ná nɔ ali e nɔ kplá mɛ yì gbɛ mavɔmavɔ mɛ é jí. (Mat. 7:14) Mǐ ɖó ná tuun Jezu hwɛ̌, cóbó zé afɔ dó afɔdo tɔn lɛ́ mɛ télélé. È ní “tuun” Jezu nyí gbe ɖokpo nú ǎ. Mǐ ɖó ná tuun i ganjí, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ, mǐ ɖó ná nɔ kplɔ́n nǔ dó jijɔ tɔn lɛ́, linlin tɔn lɛ́, kpó nǔgbódodó e é nɔ xwedó lɛ́ é kpó wú. Mǐ ná bo tlɛ ɖo nǔgbó ɔ mɛ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, mǐ ɖó ná kpo ɖo gǎn dó wɛ bo ná tuun Jexóva kpó Vǐ tɔn kpó. w21.04 4 akpá. 9-10

Nǔ e mɛsɛ́dó Pɔ́lu wa wá yi ɖo gbɛzán tɔn mɛ lɛ́ é sixú ko nɔ zɔ́n bɔ é nɔ se wǔvɛ́ hweɖélɛ́nu. É ɖɔ ɖɔ émí “nyí hwɛhutɔ́ hú hwɛhutɔ́ lɛ́ bǐ,” bɔ énɛ́ ka nyí nǔkpácámɛ ǎ. (1 Tim. 1:15) Cóbónú Pɔ́lu ná mɔ nǔgbó ɔ ɔ, é dó ya nú klisánwun lɛ́ gbɔn toxo vovo lɛ́ mɛ, bo sɔ́ mɛɖé lɛ́ dó ganmɛ, lobo lɛ́ ná gbe bɔ è hu mɛ ɖěvo lɛ́. (Mɛ. 26:10, 11) Ényí Pɔ́lu mɔ klisánwun wínnyáwínnyá e é ná gbe bɔ è hu mɛjitɔ́ tɔn lɛ́ é ɖé ɔ, dǒ nukún lěe nǔ ná ko cí n’i é mɛ kpɔ́n. Nǔ e Pɔ́lu wa nyi do wá yi lɛ́ é vɛ́ n’i, amɔ̌, é tuun ɖɔ émí kún sixú húzú nǔ e ko jɛ wá yi lɛ́ é ó. É yí gbe ɖɔ Klísu kú dó ta émítɔn mɛ, bo wlán kpó jiɖiɖe kpó ɖɔ: “Gbɔn nyɔ̌ná Mawu tɔn gblamɛ ɔ, un húzú mɛ e un nyí din é.” (1 Kɔ. 15:3, 10) Étɛ́ énɛ́ ka kplɔ́n mǐ? Yǐ gbe ɖɔ Klísu kú dó ta towe mɛ, bo hun ali ɔ nú we bɔ a ná ɖó kancícá mɛɖésúnɔ tɔn ɖé xá Jexóva. (Mɛ. 3:19) Nǔ e ɖo tají nú Mawu é wɛ nyí nǔ e wa wɛ mǐ ɖe din é kpó nǔ e mǐ ná wá wa ɖo sɔgúdo é kpó, ényí nǔ e mǐ wa nyi do wá yi é ǎ.—Eza. 1:18. w21.04 23 akpá. 11

Jwifu e nɔ gbɛ ɖo Jezu hwenu lɛ́ é gěgé ɖi ɖɔ é kún byɔ́ ɖɔ Mɛsíya ɔ ní kú ó có, ɖǒ ayi nǔ e nǔɖɔɖ’ayǐ élɔ́ e ɖo Biblu mɛ é ɖɔ é wú: “É sɔ́ éɖée hwe káká bo kú; é sɔ́ éɖée ɖó nǔnyanyawatɔ́ lɛ́ mɛ. É ɖíɖá hwɛgban mɛ gěgé tɔn, é sa vo dó hwɛhutɔ́ lɛ́ tamɛ.” (Eza. 53:12) Énɛ́ wú ɔ, Jwifu lɛ́ ɖó hwɛjijɔ ɖěbǔ, b’ɛ ná zɔ́n bɔ hu e è hu Jezu hwɛhutɔ́ ɖé ɖɔhun é ná nyí afɔklɛ́nnú nú yě ǎ. Égbé ɔ, nǔgbó e kúnkplá xó énɛ́ é wú mɔ nukúnnú jɛ sixú zɔ́n bɔ mǐ ná nyi alɔ nú afɔklɛ́nnú lɛ́. Ðo Mawuxóɖiɖɔ Só jí tɔn Jezu tɔn mɛ ɔ, é gb’akpá nú tóɖóetɔ́ lɛ́ ɖɔ mɛ gěgé ná nɔ ɖo “nǔvú bǐ ɖó dó [yě] nu wɛ.” (Mat. 5:11) Satáan wɛ nyí jɔtɛn adingban énɛ́ lɛ́ tɔn. É nɔ sísɛ́ gbeklánxámɛtɔ́ lɛ́, bɔ yě nɔ fúnfún adingban ɖěɖěe ná wa nǔ dó mɛ ɖěɖěe yí wǎn nú nǔgbó ɔ lɛ́ é wu é kpé. (Nǔɖe. 12:9, 10) Mǐ ɖó ná gbɛ́ adingban ɖěɖěe gbeklánxámɛtɔ́ mǐtɔn lɛ́ nɔ ɖó lɛ́ é. Mǐ ɖó ná lɔn gbeɖé bónú adingban mɔ̌hun lɛ́ ná zɔ́n bɔ mǐ ná gɔn Mawu sɛn, alǒ, ná vɔ́ da nú nǔɖiɖi mǐtɔn ǎ. w21.05 11 akpá. 14; 12 akpá. 16

D’alɔ Biblu kplɔ́ntɔ́ towe bónú é ní ɖeji dó Jexóva wú. Jezu ná gǎnjɛwú ahwanvú tɔn lɛ́ ɖɔ Jexóva ná d’alɔ yě, ɖó é yí wǎn nú yě. (Mat. 10:19, 20, 29-30) Nɔ flín nǔkplɔ́ntɔ́ towe ɖɔ Jexóva ná d’alɔ é lɔmɔ̌. A sixú d’alɔ ɛ b’ɛ ná ɖeji dó Jexóva wú, gbɔn ɖɛ xixo xá ɛ dó nǔ e gbé nya wɛ é ɖe lɛ́ é takúnmɛ gblamɛ. Franciszek éé nɔ nɔ Pologne é ɖɔ: “Nǔkplɔ́nmɛtɔ́ ce nɔ ɖɔ xó dó nǔ e gbé nya wɛ un ɖe lɛ́ é wú hwɛhwɛ ɖo ɖɛ tɔn lɛ́ mɛ. Ée un mɔ lěe Jexóva nɔ ná sinkɔn nú ɖɛ nǔkplɔ́nmɛtɔ́ ce tɔn lɛ́ gbɔn é ɔ, nyi lɔ yá wǔ jɛ ɖɛ xo jí. Ée é byɔ́ ɖɔ má byɔ́ gbe ɖo azɔ̌ ce yɔ̌yɔ́ ɔ mɛ, bá yi kplé lɛ́ kpó kpléɖókpɔ́ lɛ́ kpó é ɔ, un mɔ alɔdó Jexóva tɔn.” Biblu kplɔ́ntɔ́ mǐtɔn lɛ́ sín nǔ nɔ ɖu ayi mɛ nú Jexóva tawun. Azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n e wa wɛ nǔkplɔ́nmɛtɔ́ lɛ́ ɖe, bá d’alɔ gbɛtɔ́ lɛ́ bónú yě ná sɛkpɔ́ ɛ é, nɔ su nukún tɔn mɛ, bɔ é lɛ́ yí wǎn nú yě ɖó énɛ́ wú. (Eza. 52:7) Ényí a ná bo ma tlɛ ɖo nukún kpé dó Biblu kplɔ́nkplɔ́n ɖé wu wɛ ɖo alɔnu din ǎ ɔ, a sixú kpo ɖo alɔ dó Biblu kplɔ́ntɔ́ lɛ́ wɛ bɔ yě ná yi nukɔn bo bló batɛ́mu gbɔn wɛnjlátɔ́ ɖěvo lɛ́ kplákplá yi Biblu kplɔ́nkplɔ́n yětɔn lɛ́ gblamɛ. w21.06 7 akpá. 17-18

Mǐ sixú xlɛ́ ɖɔ wǔ e è jɔ mǐ bɔ mǐ ɖó Xó Mawu tɔn é su nukún mǐtɔn mɛ, ényí mǐ nɔ xa gbe bǐ gbe ɔ nɛ́. Mǐ ɖó ná bló tuto nú nǔkplɔ́nkplɔ́n mɛɖésúnɔ tɔn mǐtɔn, b’ɛ ná nyí hwenu e mǐ vo dó é kpowun wɛ mǐ ná nɔ kplɔ́n ǎ. Ényí mǐ nɔ kplɔ́n nǔ ɖo gbesisɔmɛ ɔ, mǐ sixú kpo ɖo nǔɖiɖi mǐtɔn hɛn lí dǒ wɛ. Mǐ cí “nukúnnúmɔjɛnǔmɛtɔ́ lɛ́ kpódó nǔnywɛ́tɔ́ lɛ́ kpó” gbɛ élɔ́ tɔn lɛ́ ɖɔhun ǎ, ɖó kúnnuɖenú e ɖo Xó Mawu tɔn mɛ lɛ́ é jí wɛ nǔɖiɖi mǐtɔn jínjɔ́n. (Mat. 11:25, 26) Biblu tínmɛ nǔ e wú nǔ lɛ́ fɔ́n bo ɖo nylǎnylá wɛ ɖo ayǐkúngban ɔ jí é kpó nǔ e Jexóva ná wa dó ɖeɖɛ nǔ énɛ́ lɛ́ é kpó nú mǐ. Énɛ́ wú ɔ, mi nú mǐ ní kán ɖ’é jí, bo ná hlɔ̌nhlɔ́n nǔɖiɖi mǐtɔn, bo lɛ́ d’alɔ mɛ gěgé bónú yě ní ɖi nǔ ɖɔ Gbɛɖótɔ́ ɖé tíin. (1 Tim. 2:3, 4) Gɔ́ ná ɔ, mi nú mǐ ní kpo ɖo nukún ɖó hwenu e mɛ e ɖo ayǐkúngban ɔ jí lɛ́ é bǐ ná vɔ́ xó élɔ́ lɛ́ e ɖo Nǔɖexlɛ́mɛ 4:11 mɛ é ɖɔ é: “Aklúnɔ mǐtɔn, Mawu mǐtɔn, susu . . . jɛxá we, ɖó a bló nǔ bǐ.” w21.08 19 akpá. 18-20

Ðó lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ wɛ mɛxó agun tɔn lɛ́ nyí wútu ɔ, yě ɖó wǔjɔmɛ ɔ, bó ná nɔ ɖe wě xá mɛ hwenu e é byɔ́ dó é. Yě ɖó ná nɔ tɛ́n kpɔ́n bo ɖe wě e ná wa ɖagbe, lobo lɛ́ sɔ́ akpakpa mɛ é xá mɛ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, ‘xomɛ ná hun mɛ.’ (Nǔx. 27:9) Mɛxó agun tɔn lɛ́ nɔ yí wǎn nú nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó yětɔn lɛ́. Hweɖélɛ́nu ɔ, yě nɔ ɖe wǎnyíyí énɛ́ xlɛ́ gbɔn wě ɖiɖe xá mɛ e ɖo ali nyanya ɖé wlí wɛ é gblamɛ. (Ga. 6:1) Amɔ̌, cóbónú mɛxó agun tɔn ɖé ná ɖe wě xá mɛɖé ɔ, é sixú lin tamɛ dó akpáxwé vovo wǎnyíyí e xó mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖɔ é tɔn ɖé lɛ́ jí. “Wǎnyíyí nɔ kú hǔn; é nɔ nyɔ́ xomɛ. . . . Wǎnyíyí nɔ zɔ́n bɔ è nɔ dɛ ɖo nǔ bǐ nu; ényí mǐ ná bó ɖo ninɔmɛ ɖěbǔ mɛ ɔ, wǎnyíyí ɔ nɔ hɛn nǔɖiɖi mǐtɔn, kpó nukúnɖíɖó mǐtɔn kpó, kpódó hǔnkúkú mǐtɔn kpán ɖó te.” (1 Kɔ. 13:4, 7) Tamɛ linlin dó wěmafɔ Biblu tɔn énɛ́ lɛ́ jí ná d’alɔ mɛxó agun tɔn ɔ bɔ é ná gbéjé nǔ ɖěɖěe sísɛ́ ɛ, bɔ é jló ná ɖe wě xá nɔví tɔn é kpɔ́n, lobo yi mɔ ɛ kpó linlin ɖagbe kpó. Ényí mɛ e ɖe wě xá wɛ mɛxó agun tɔn ɔ ɖe ɔ ɖ’ayi wú ɖɔ nǔ émítɔn nɔ ɖu ayi mɛ n’i ɔ, é ná ɖibla bɔwǔ n’i hú gǎn bɔ é ná yí wěɖexámɛ ɔ. w22.02 14 akpá. 3; 15 akpá. 5

Hwenu e Jexóva dá wɛnsagun lɛ́ kpó gbɛtɔ́ lɛ́ kpó é ɔ, blɔ̌ ɖě ɖo yě wú ǎ. Amɔ̌, énɛ́ gúdo ɔ, Satáan (tínmɛ tɔn wɛ nyí “Gbeklánxámɛtɔ́”) éé nyí wɛnsagun gǔfɔ́ntɔ́ ɖé é bló bɔ Adámu kpó Ɛvu kpó fɔ́n gǔ dó Jexóva jí. Wɛnsagun ɖěvo lɛ́ kpó gbɛtɔ́ ɖé lɛ́ kpó xo kpóɖó n’i ɖo gǔfínfɔ́n tɔn mɛ. (Ju. 6) Jexóva mɔ ɖɔ è flú émí. É ɖo mɔ̌ có, é dɛ, bo ka ná lɛ́ kpo ɖo didɛ wɛ káká jɛ hwenu e é ná sú kún dó nú gǔfɔ́ntɔ́ lɛ́ bǐ é. Hwenɛ́nu ɔ, xomɛ ná hun Jexóva kpó mɛsɛntɔ́ tɔn gbejínɔtɔ́ lɛ́ kpó tawun, ɖó yě bǐ wɛ ɖo didɛ ɖo wǔvɛ́ lɛ́ nu wɛ ɖo égbé. Satáan dó hwɛ Jɔbu e nyí mɛsɛntɔ́ gbejínɔtɔ́ Jexóva tɔn é, bo ɖo ɖiɖɔ wɛ gbɔn mɔ̌ ɖɔ cejɛ́nnábí wɛ zɔ́n bɔ mɛ e ɖo Jexóva sɛn wɛ kpó gbejíninɔ kpó lɛ́ é bǐ ɖo sinsɛn ɛ wɛ. (Jɔb. 1:8-11; 2:3-5) Awǒvi kpo ɖo hwɛ dó gbɛtɔ́ lɛ́ wɛ káká jɛ égbé. (Nǔɖe. 12:10) Ðó mǐ yí wǎn nú Jexóva wútu ɔ, mǐ sixú dɛ ɖo mɛtɛ́nkpɔ́n mǐtɔn lɛ́ nu, bo kpo ɖo gbejí nɔ n’i wɛ dó xlɛ́ ɖɔ nǔgbó ɖě kún ɖo adingban Satáan tɔn lɛ́ mɛ ó. w21.07 9 akpá. 7-8

Mɛsɛ́dó Pɔ́lu zán nǔjlɛ́dónǔwú agbɔ̌nnɔ ɖé dó xlɛ́ ɖɔ é ɖo tají tawun ɖɔ mǐ ní húzú gbɛ zínzán mǐtɔn. É wlán ɖɔ mǐ ɖó ná xwe “gbɛtɔ́ e mǐ ko nyí ɖ’ayǐ ɔ” ‘nyi yatín wú.’ (Hlɔ̌. 6:6) Jezu yí gbe bɔ è xwe e nyi yatín wú, bónú nǔ tɔn ná mɔ tɛn dó nyɔ́ Mawu nukúnmɛ. Ðo ali ɖokpó ɔ nu ɔ, bónú nǔ mǐtɔn ná nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ɔ, mǐ ɖó ná ɖo gbesisɔmɛ bá sú linlin kpó nǔwalɔ kpó ɖěɖěe é gbɛ́ wǎn ná lɛ́ é sín kún dó. Afɔ énɛ́ lɛ́ jɛ́n mǐ sixú ɖe bó ná ɖó ayixa mímɛ́, lobo lɛ́ ɖó nukúnɖíɖó ɔ bó ná ɖu vǐví gbɛ mavɔmavɔ tɔn. (Jaan 17:3; 1 Pi. 3:21) Jexóva ná húzú nǔgbódodó tɔn lɛ́ bó ná dó hɛn xomɛ hun mǐ ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, mǐ wɛ ɖó ná húzú mɛ alɔkpa e mǐ nyí é, bá mɔ tɛn dó se tónú nú nǔgbódodó tɔn lɛ́. (Eza. 1:17, 18; 55:9) É ná bó tlɛ nyí ɖo batɛ́mu towe gúdo ɔ, é ná byɔ́ ɖɔ a ní kpo ɖo jlǒ agbaza tɔn lɛ́ ɖí xwi xá wɛ. Nɔ xo ɖɛ dó byɔ́ alɔdó Jexóva tɔn, bó nɔ ɖeji dó gbigbɔ tɔn wú, ní ma nyí dó hlɔ̌nhlɔ́n hwiɖésúnɔ tɔn wú ó. (Ga. 5:22; Filí. 4:6) Ényí mǐ ba ná ɖe gbɛtɔ́ xóxó ɔ nyi ayǐ bǐ mlɛ́mlɛ́ ɔ, mǐ ɖó ná w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n. w22.03 6-7 akpá. 15-17

Jexóva d’akpá ɖɔ ényí mǐ nya Axɔ́súɖuto émítɔn gbé jɛ nukɔn, bo lɛ́ zán gbɛ sɔgbe xá nǔgbódodó jlɔ́jlɔ́ émítɔn lɛ́ ɔ, émí ná ná mǐ nǔɖuɖu, avɔ kpó xɔ kpó. (Mat. 6:33) Ényí mǐ hɛn énɛ́ d’ayi mɛ ɔ, mǐ ná lin ɖɔ nǔɖókan e gbɛ ɔ nɔ xwlé mǐ lɛ́ é wɛ ná zɔ́n bɔ mǐ ná nɔ ayijayǐ mɛ, bo ná ɖó awǎjijɛ káká sɔ́yi ǎ. Mǐ tuun ɖɔ nǔ ɖokpó e ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná ɖó fífá ayi mɛ tɔn nǔgbó ɔ é wɛ nyí jlǒ Jexóva tɔn wiwa. (Filí. 4:6, 7) Ényí mǐ ná bo tlɛ ɖó akwɛ́ bo sixú xɔ nǔ gěgé ɔ, mǐ ɖó ná gbéjé kpɔ́n ɖɔ mǐ ka ɖó hwenu, alǒ hlɔ̌nhlɔ́n dóó bo sixú zán yě, lobo lɛ́ kpé nukún dó yě wu a jí. Mǐ ɖó ná kanbyɔ́ mǐɖée ɖɔ nǔɖókan mǐtɔn lɛ́ wú wɛ mǐ ka nɔ ɖeji dó hú gǎn a jí. Hɛn d’ayi mɛ ɖɔ Mawu zɔ́n azɔ̌ ɖé mǐ bɔ mǐ ná wa ɖo xwédo tɔn mɛ. Énɛ́ ɖo xlɛ́xlɛ́ wɛ ɖɔ mǐ kún ɖó ná lɔn nú nǔ ɖěbǔ ná fɛ́ ayi mǐtɔn ó. È hun ali nú nya ɖé, b’ɛ ná sɛn Mawu, bo ná lɛ́ nyí vǐ tɔn, amɔ̌, tɛ́ e é tɛ́ dó nǔɖókan tɔn lɛ́ wú é zɔ́n bɔ é gbɛ́, b’ɛ ɖo wɛn ɖɔ mǐ kún ba ná cí éɖɔhun ó.—Mak. 10:17-22. w21.08 6 akpá. 17

Ée a ná ɖo Biblu kplɔ́n wɛ é ɔ, a ná ɖ’ayi mɛ alɔkpa e Jexóva nyí é kpó jijɔ tɔn lɛ́ kpó wú; jijɔ énɛ́ lɛ́ ɖokpó ɔ wɛ lɛ́ tɔ́n ɖo nǔ e é dá lɛ́ é mɛ. Nǔ kplɔ́nkplɔ́n dó jijɔ Jexóva tɔn énɛ́ lɛ́ wú nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ kán ɖ’é jí ɖɔ Jexóva tíin nǔgbó. (Tín. 34:6, 7; Ðɛh. 145:8, 9) Ée a ná fɔ́n bo ná ɖo Jexóva tuun d’é jí wɛ é ɔ, nǔɖiɖi e a ɖó n’i é ná jɛjí, wǎnyíyí e a ɖó n’i é ná gɔ́ngɔ́n, bɔ kancícá e ɖo hwi kpó é kpó tɛ́ntin é ná syɛ́n d’é jí. Mǎ nǔ e a ɖi nǔ ná dó Mawu wú lɛ́ é xá mɛ ɖěvo lɛ́. Ényí mɛ e ɖɔ Mawuxó ná wɛ a ɖe é kanbyɔ́ we ɖɔ Mawu ka tíin a jí, bɔ a ma tuun nǔ e a ná ɖɔ é ǎ ɔ ka ló? Tɛ́n kpɔ́n bo ba xósin e Biblu ná nú nǔkanbyɔ́ énɛ́ é ɖé ɖo wěma mǐtɔn lɛ́ ɖě mɛ, lobo má xá mɛ ɔ. A sixú lɛ́ byɔ́ alɔdó Kúnnuɖetɔ́ ɖěvo e ko mɔ nǔ kpɔ́n é ɖé tɔn. Mɛ ɔ yí gbe nú xósin e Biblu ná é kpó é gbɔ kpó ɔ, do e a ba nú nǔ é ná lá we ǎ. Nǔɖiɖi towe ná lí dǒ d’é jí. w21.08 18 akpá. 14-15

É byɔ́ ɖɔ mǐ ní jó nǔ e sín vǐví mǐ nɔ ɖu lɛ́ é bǐ dó cóbónú nǔ mǐtɔn ná nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ǎ. (Nǔt. 5:19, 20) É ɖo mɔ̌ có, ényí mǐ ma ba ná wa nǔ gěgé ɖo sinsɛnzɔ́ Jexóva tɔn mɛ ǎ, ɖó mǐ ba ná sá vɔ̌ ɖé lɛ́ ǎ wútu ɔ, mǐ sixú wa nǔ ɖokpó ɔ nyi do nya e xó è ɖɔ ɖo nǔjlɛ́dónǔwú Jezu tɔn mɛ é ɖɔhun. Nya énɛ́ wɔn ya nú Mawu bo sɔ́ nǔ nú nǔ gěgé bo ná dó zán vivomɛninɔ gbɛ. (Luk. 12:16-21) Ényí mǐ mɔ wǔvɛ́ lɛ́ ɔ, mǐ nɔ xo ɖɛ dó byɔ́ alɔdó bo nɔ lɛ́ lin tamɛ ganjí dó nǔ e mǐ sixú wa é jí. (Nǔx. 3:21) Jexóva nɔ kɔn nyɔ̌ná dó mǐ jí ɖo ali gěgé nu. Mǐ sixú wa nǔ e wú mǐ kpé é bǐ dó kpa susu nú Jexóva dó xlɛ́ lě do nyɔ̌ná énɛ́ lɛ́ su nukún mǐtɔn mɛ gbɔn é. (Ebl. 13:15) Énɛ́ sixú byɔ́ ɖɔ mǐ ní vlɔ́n kan nú sinsɛnzɔ́ mǐtɔn, énɛ́ ɔ, Jexóva ná kɔn nyɔ̌ná dó mǐ jí hú gǎn. Mi nú mǐ ní nɔ ba ali e nu mǐ ná ‘ɖɔ́ Jexóva kpɔ́n bo kpɔ́n lěe é nyɔ́ sɔ é’ ɖe é gbe bǐ gbe. (Ðɛh. 34:9) Énɛ́ ɔ, mǐ ná wa nǔ sɔgbe xá xó élɔ́, Jezu ɖɔhun: “Nǔɖuɖu ce wɛ nyí ɖɔ má bló jlǒ mɛ e sɛ́ mì dó ɔ tɔn, bo ka wa azɔ̌ e é zɔ́n mì ɔ yi kpé.”—Jaan 4:34. w21.08 30-31 akpá. 16-19

Satáan ba ɖɔ mǐ ní húzú goyítɔ́. É tuun ɖɔ ényí mǐ húzú goyítɔ́ ɔ, mǐ ná cí émíɖɔhun, bo ná ba nukúnɖíɖó gbɛ mavɔmavɔ ɔ tɔn kpó. Énɛ́ wú ɔ, mɛsɛ́dó Pɔ́lu gb’akpá nú mɛ ɖɔ ‘goyíyí sixú wá byɔ́ lanmɛ nú mɛɖé bɔ Mawu ná ɖó hwɛ n’i lěe é ɖó hwɛ nú Awoví gbɔn é.’ (1 Tim. 3:6, 7) Énɛ́ sixú jɛ dó mǐ mɛ ɖěbǔ wú, mǐ ná bo nyí mɛ yɔ̌yɔ́ ɖo nǔgbó ɔ mɛ, alǒ ko ɖo Jexóva sɛn wɛ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ nɛ́. Cejɛ́nnábínɔ wɛ nyí goyítɔ́ lɛ́. Satáan nɔ tɛ́n kpɔ́n, bo ná sísɛ́ mǐ bónú mǐ ná húzú cejɛ́nnábínɔ, lobo ná nɔ sɔ́ ayi ɖó mǐɖée jí hú gǎn Jexóva jí, tají ɔ hwenu e mǐ ɖo wǔvɛ́ ɖé mɛ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, è ka ko dó hwɛ agɔ we kpɔ́n a? Alǒ, è ka ko wa nǔ xá we ɖo ali agɔ nu kpɔ́n a? Satáan nɔ ba ɖɔ a ni nɔ dó hwɛ Jexóva, alǒ nɔví towe lɛ́. Gɔ́ ná ɔ, Awǒvi ba ɖɔ a ní mɔ ɖɔ nǔ ɖokpó e ná ɖeɖɛ tagba lɛ́ é wɛ nyí ɖɔ hwi ní wɔn ya nú alixlɛ́mɛ ɖěɖěe Jexóva ná we ɖo Xó tɔn mɛ lɛ́ é, bo wa nǔ lɛ́ lěe hwiɖésúnɔ jló gbɔn é.—Nǔt. 7:16, 20. w21.06 15 akpá. 4-5

Jexóva zé azɔ̌ bǔnɔ ɖé d’así nú gbeyíɖɔ Ajée. É cí ɖɔ Ajée ɖo mɛ ɖěɖěe lɛ́ kɔ sín kannumɔgbénu ɖo Babilɔ́nu ɖo 537 J.H.M. tɔn yi Jeluzalɛ́mu lɛ́ é mɛ ɖɔhun. Ée Mawu sɛntɔ́ gbejínɔtɔ́ énɛ́ lɛ́ lɛ́ kɔ yi nɔtɛn yětɔn, b’ɛ ná nɔ zaan é ɔ, yě jɛ xwé, alǒ tɛ́npli Jexóva tɔn gbá jí. (Ɛsd. 3:8, 10) Amɔ̌, é lín ǎ bɔ nǔblánɔwú sín nǔ ɖé jɛ jijɛ jí. Awakanmɛ kú yě bɔ yě ɖó azɔ̌ ɔ te, ɖó gbeklánxámɛ wú. (Ɛsd. 4:4; Ajée 1:2, 3) Énɛ́ wú ɔ, ɖo 520 J.H.M. tɔn ɔ, Jexóva byɔ́ Ajée ɖɔ é ní bló bónú akpakpa ní lɛ́ sɔ́ yě, bo lɛ́ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě bónú yě ní fó tɛ́npli ɔ gbigbá. (Ɛsd. 6:14, 15) Linlin e wú Jexóva zé wɛn énɛ́ dídó d’así nú Ajée é wɛ nyí ɖɔ é ná hɛn nǔɖiɖi Jwifu lɛ́ tɔn lí dǒ. Xógbe énɛ́ lɛ́ ná ko vɔ́ gǎnjɛwú ná yě. Jexóva ɖó ahwankpá ɖaxó wɛnsagun lɛ́ tɔn ɖé, bo nɔ ɖegbe nú yě, énɛ́ wú ɔ, é byɔ́ ɖɔ Jwifu lɛ́ ní ɖeji dó wǔ tɔn bo ná dó ɖu ɖ’é jí. w21.09 15 akpá. 4-5

Égbé ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn e gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ lɛ́ é nɔ ɖu vǐví wǎnyíyí adǒdwé ɔ kpó bǔninɔ kpó tɔn. Mǐ gbɔn vo nú sinsɛn ɖě lɛ́ bǐ, ɖó mǐ gosín to vovo mɛ, bo lɛ́ ɖó aca vovo lɛ́ có, xwédo ɖé ɖɔhun wɛ mǐ cí. Mǐ nɔ mɔ énɛ́ ɖo kplé agun tɔn mǐtɔn lɛ́ kpó kpléɖókpɔ́ lɛ́ kpó jí. Kúnnuɖenú énɛ́ nɔ ná hlɔ̌nhlɔ́n kán e mǐ kánɖéji ɖɔ lěe Jexóva ba ɖɔ mǐ ni sɛn émí gbɔn é sɛn ɛ gbɔn wɛ mǐ ɖe. (Jaan 13:4) Biblu byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní “ɖó wǎnyíyí ɖaxó nú [mǐɖée].” (1 Pi. 4:8) Ali e nu mǐ nɔ ɖe wǎnyíyí mɔ̌hun xlɛ́ ɖe é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ mǐ nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mǐɖée, bo nɔ lɛ́ kpɔ́n dó nǔwanyido mǐtɔn lɛ́ wú dó wa nǔ xá mǐɖée ǎ. Mǐ nɔ lɛ́ ba ali ɖěɖěe nu mǐ ná hun alɔ dó ná nǔ mɛ ɖěɖěe ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é bǐ, bo lɛ́ yí yě ɖe lɛ́ é, é ná bo tlɛ nyí mɛ ɖěɖěe wa nǔ nyi do dó mǐ lɛ́ é ɔ nɛ́. (Koló. 3:12-14) Ényí mǐ ɖo wǎnyíyí mɔ̌hun ɖe xlɛ́ wɛ ɔ, xlɛ́xlɛ́ wɛ mǐ ɖe mɔ̌ ɖɔ mǐ nyí klisánwun nǔgbó lɛ́ nɛ́. w21.10 22 akpá. 13-14

Ðe e è ɖe mɛɖé sín agun mɛ é ka sixú d’alɔ ɛ, b’ɛ ná húzú, bo lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo a? Nǔ sixú nyí mɔ̌. Mɛ ɖěɖěe ko hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n wá yi lɛ́ é gěgé ɖɔ ɖɔ ɖe e è ɖe émí sín agun mɛ é d’alɔ émí bɔ émí mɔ ɖɔ hwɛ e émí hu é syɛ́n tawun; énɛ́ zɔ́n bɔ émí lɛ́ kɔ sín hwɛ émítɔn lɛ́ gúdo, bo húzú nǔwalɔ émítɔn lɛ́, lobo lɛ́ kɔ wá Jexóva gɔ́n. (Ebl.12:5, 6) Nǔjlɛ́dónǔwú ɖé ɖíe. Lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ ɖé ɖ’ayi wú ɖɔ lɛ̌ngbɔ́ émítɔn lɛ́ ɖokpó ɖo azɔn jɛ wɛ. É tuun ɖɔ nukún kpíkpé dó azɔn alɔkpa énɛ́ wú ná byɔ́ ɖɔ émí ní sɔ́ lɛ̌ngbɔ́ énɛ́ ɖó vo nú lɛ̌ngbɔ́ e kpo lɛ́ é. Amɔ̌, lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ nɔ ba ná jó yěɖée dó ǎ. Yě nɔ ba ná nɔ kpɔ́ kpó gbɛ̌ yětɔn lɛ́ kpo, bɔ ényí è sɔ́ yě ɖó vo ɔ, yě sixú jɛ mlámlá sún jí. Mlámlá e sún wɛ lɛ̌ngbɔ́ ɖé ɖe é ka xlɛ́ ɖɔ zɔ e lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ ɔ sɔ́ ɛ ɖó é ɔ, adǎka wɛ é xo wǔ tɔn a? Ðěbǔ ǎ! É tuun ɖɔ ényí émí jó lɛ̌ngbɔ́ e ɖo azɔn jɛ wɛ é dó bónú é nɔ kpɔ́ kpó lɛ̌ngbɔ́ e kpo lɛ́ é kpó ɔ, mɛ ɖě lɛ́ lɔ ná bɛ́ azɔn. Alɔ cyɔ́n lɛ̌ngbɔ́kpó ɔ bǐ jí wɛ é ɖe bo dó sɔ́ lɛ̌ngbɔ́ e ɖo azɔn jɛ wɛ é ɖó zɔ. w21.10 10 akpá. 9-10

Wǔjɔmɛ ɖaxó ɖé wɛ é nyí ɖɔ è ní ɖo xwédo e gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ, bɔ wǎnyíyí ɖ’é mɛ é ɖé mɛ. Mǐ ba ɖɔ mɛ gěgé ní xo kpóɖó nú mǐ lěe é nyɔ́ bló gbɔn é, bá sɛn Mawu mǐtɔn xá mǐ. Énɛ́ wú ɔ, mǐ ɖó ná lɔn bo ná wa nǔ ɖěbǔ e ná kɔn cí dó togun Jexóva tɔn, alǒ Mawu mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ wú é gbeɖé ǎ. Mǐ nɔ tɛ́n kpɔ́n, bo nɔ zán gbɛ e ná zɔ́n bɔ wɛn ɖagbe ɔ ná dɔn mɛ lɛ́ é. Hweɖélɛ́nu ɔ, mɛɖé lɛ́ sixú mɔ xó ɖɔ dó mǐ wú, alǒ tlɛ klán gbe xá mǐ ɖó mǐ ɖo tónú se nú Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ wɛ wútu. Ényí xɛsi ka nɔ ɖi mǐ hwenu e mǐ ɖo xó ɖɔ nú mɛ ɖěvo lɛ́ dó nǔ e mǐ ɖi nǔ ná lɛ́ é wú wɛ ɔ, étɛ́ mǐ ka sixú wa? Mǐ sixú ɖeji ɖɔ Jexóva kpó Vǐ tɔn kpó ná d’alɔ mǐ. Jezu lɛ́ vɔ́ gǎnjɛwú na ahwanvú tɔn lɛ́ ɖɔ nǔ e yě ná ɖɔ é, alǒ lěe yě ná ɖɔ gbɔn é ní ma ɖó linkpɔ́n nú yě ó. Étɛ́wú? Jezu tínmɛ ɖɔ: “È ná sɔ́ nǔ e mi ná ɖɔ ɖo dɔ̌n hwenɛ́nu lɛ́ dó ayi mɛ nú mi. Ðó miɖésúnɔ wɛ ɖo xó ná ɖɔ wɛ ǎ; [Gbigbɔ] Tɔ́ mitɔn tɔn wɛ ná ɖo xó ɖɔ wɛ gbɔn mi jí.”—Mat. 10:19, 20. w21.09 24-25 akpá. 17-18

Mɔyízi zán xókwín mɔ̌hun ɖé b’ɛ kúnkplá bibɛtɛn. (Ðɛh. 90:1) Gɔ́ ná ɔ, táan kpɛɖé jɛ nukɔn nú kú Mɔyízi tɔn ɔ, é zán nǔjlɛ́dónǔwú ɖaaɖagbe ɖěvo. É wlán ɖɔ: “Mawu nyí bibɛtɛn ɖé sín do, awa tɔn mavɔmavɔ lɛ́ cyɔ́n jǐ towe.” (Sɛ́n. 33:27, nwt) Étɛ́ xógbe “awa tɔn mavɔmavɔ lɛ́ cyɔ́n jǐ towe” ɔ ka kplɔ́n mǐ dó Jexóva wú? Ényí mǐ sɔ́ Jexóva dó ɖó Bibɛtɛn mǐtɔn ɔ, ayi mǐtɔn nɔ jɛ ayǐ. É ɖo mɔ̌ có, awakanmɛ sixú kú mǐ ɖo azǎn ɖé lɛ́ jí, bɔ mǐɖée mɛ mimɔ ná vɛ́ wǔ nú mǐ. Hwe énɛ́ lɛ́ nu ɔ, étɛ́ Jexóva ka ná wa nú mǐ? (Ðɛh. 136:23) É ná sɔ́ awa tɔn lɛ́ dó mǐ glɔ́, bo ná sɔ́ mǐ site dɛ̌dɛ̌ dɛ̌dɛ̌, bɔ mǐ ná mɔ mǐɖée mɛ. (Ðɛh. 28:9; 94:18) Tuuntuun ɖɔ mǐ sixú gán jɛ alɔdó Mawu tɔn wú nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ hɛn d’ayi mɛ ɖɔ Mawu kɔn nyɔ̌ná dó mǐ jí ɖo ali we nu. Nukɔntɔn, mǐ ná bo ɖo fí ɖěbǔ ɔ, mǐ nɔ tuun ɖɔ Jexóva nɔ cyɔ́n alɔ tɔn mǐ jí hwebǐnu. Wegɔ́, Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn wǎnyíyínɔ ɔ nɔ kpé nukún mǐ wú tawun. w21.11 6-7 akpá. 15-16

Jezu tuun ɖɔ nǔagɔwaxámɛ na tɛ́n ahwanvú émítɔn lɛ́ sín nǔɖiɖi kpɔ́n. bo ná dó d’alɔ yě bónú yě ná ɖí xwi xá ɔ, é dó lǒ ɖé, bɔ è wlán dó wěma Luki tɔn mɛ. Jezu dó lǒ dó asúkúsi e nɔ ɖo vo sa wɛ gbɛmɛ nú hwɛagɔɖɔtɔ́ ɖé, bónú é ná dó d’alɔ ɛ é ɖé wú. Asúkúsi ɔ kúdéjí ɖɔ kanɖodónǔwú émítɔn ná hɛn le wá. Nǔgbó ɔ, ɖo nukɔnmɛ ɔ, hwɛɖɔtɔ́ ɔ wá d’alɔ ɛ. Étɛ́ énɛ́ ka kplɔ́n mǐ? Jexóva nɔ ɖɔ hwɛ agɔ ǎ. Énɛ́ wú wɛ Jezu ɖɔ: “Ényí nǔ ɖo mɔ̌ ɔ, nɛ̌ wɛ Mawu ma ka ná yá wǔ gbo hwɛ nú yě mɛ e nyí étɔn, bo nɔ ɖo xó sú ylɔ́ ɛ wɛ zǎn kéze lɛ́ ǎ gbɔn?” (Luk. 18:1-8) Jezu lɛ́ ɖɔ gɔ́ ná ɖɔ: “Hwenu e nyɛ Gbɛtɔ́ví ɔ ná wá ɔ, un ka ná mɔ nǔɖitɔ́ (alǒ nǔɖiɖi mɔ̌hun, nwt) ɖo ayǐkúngban jí a?” Ényí è ɖo nǔ agɔ wa xá mǐ wɛ ɔ, mǐ ɖó ná ɖó suúlu, lobo lɛ́ ɖókan dó nǔ wú, énɛ́ ɔ, mǐ ná ɖe xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖó nǔɖiɖi syɛ́nsyɛ́n asúkúsi énɛ́ ɖɔhun. Ényí mǐ ɖó nǔɖiɖi mɔ̌hun ɔ, mǐ sixú kúdéjí ɖɔ é lín oo, é yá oo, Jexóva ná wa nǔɖé dó ta mǐtɔn mɛ. Mǐ ɖó ná lɛ́ ɖeji dó hlɔ̌nhlɔ́n e ɖɛ ɖó é wú. w21.11 23 akpá. 12; 24 akpá. 14

Mɛ wínnyáwínnyá lɛ́ è mi, mi nɔ lin hweɖélɛ́nu ɖɔ tónúsíse nú nǔgbódodó Jexóva tɔn lɛ́ vɛ́ wǔ dín wɛ a? Nǔ e Satáan ba ɖɔ a ní lin é nɛ́. É ba ɖɔ a ní sɔ́ ayi ɖó nǔ e wa wɛ mɛ e ɖo ali e gbló ɔ jí gbɔn wɛ lɛ́ é ɖe é jí, ɖó é cí ɖɔ yě wɛ ɖo gbɛ jɔ gbɛ ɔ ɖu wɛ ɖɔhun. É sixú zán nǔ e wa wɛ wěmaxɔmɛvígbɛ́ towe lɛ́ ɖe lɛ́ é, alǒ nǔ e a nɔ mɔ ɖo Ɛntɛnɛ́ti jí lɛ́ é dó bló bónú a ní lin ɖɔ nǔɖé ɖo wǔtu towe gbɔ wɛ. Satáan ba ɖɔ a ní lin ɖɔ nǔgbódodó Jexóva tɔn lɛ́ ɖo gbɛ ɔ sín vǐví ɖuɖu bǐ mlɛ́mlɛ́ sín ali sú dó we wɛ. Amɔ̌, nɔ flín nǔ élɔ́: Satáan ba ɖɔ mɛ ɖěɖěe ɖo ali émítɔn jí gbɔn wɛ lɛ́ é ní tuun fí e ali ɔ kplá yě xwe é ǎ. (Mat. 7:13, 14) Amɔ̌, Jexóva ɖe nǔ e ɖo sɛxwetɛn nú mɛ ɖěɖěe ɖo ali e nɔ kplá mɛ yi gbɛ mɛ é jí lɛ́ é xlɛ́ nyi wɛn.—Ðɛh. 37:29; Eza. 35:5, 6; 65:21-23. w21.12 23-24 akpá. 6-7

Mǐ tuun ɖɔ mǐ ɖó ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ; nǔ e sɔgbe bɔ è ɖó ná wa é nɛ́. Amɔ̌, mɔ̌ wiwa sixú nɔ vɛ́ wǔ nú mǐ. Nǔ sixú ko nɔ cí mɔ̌ nú mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ hweɖélɛ́nu. (Mat. 18:21, 22) Étɛ́ ka sixú d’alɔ we? Nukɔntɔn, lin tamɛ dó lě do Jexóva nɔ sɔ́ hwɛ kɛ we sɔ é jí. (Mat. 18:32, 33) Mǐ jɛxá hwɛsɔ́kɛmɛ tɔn ǎ có, é ka nɔ wa mɔ̌ faa. (Ðɛh. 103:8-10) Ðo hwe ɖokpó ɔ nu ɔ, mǐ lɔ “ɖó ná yí wǎn nú mǐɖée.” Hǔn, dandan wɛ è ɖó ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. Mǐ ɖu hwɛ sísɔ́ kɛ mɛ sín axɔ́ dó nɔví mǐtɔn lɛ́. (1 Jaan 4:11) Wegɔ́, lin tamɛ dó nǔ e nɔ jɛ hwenu e mǐ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ é jí. Mǐ sixú d’alɔ mɛ e dó xomɛsin nú mǐ é, énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ agun ɔ nɔ nɔ bǔ, nɔ cyɔ́n alɔ kancícá e ɖo mǐ kpó Jexóva kpó tɛ́ntin é jí, lobo nɔ lɛ́ ɖa agban ɖé sín abɔ̌ mǐtɔn lɛ́ ta. (2 Kɔ. 2:7; Koló. 3:14) Gǔdo mɛ ɔ, xo ɖɛ sɛ́dó Mɛ e byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní sɔ́ hwɛ kɛ mɛ é. Ma nú Satáan hɛn kancícá e ɖo hwi kpó nɔví towe lɛ́ kpó tɛntin é gblé ó. (Efɛ́. 4:26, 27) Mǐ ɖó hudó alɔdó Jexóva tɔn tɔn, cóbó ná nyi alɔ nú mɔ Satáan tɔn lɛ́ mɛ jijɛ. w21.06 22 akpá. 11; 23 akpá. 14

Davídi ɖo hinhɔn dó gbɛ tɔn jí wɛ. Sawúlu e nyí Izlayɛ́li xɔ́sú hlɔ̌nhlɔ́nnɔ ɖé é kánɖéjí bo ná hu i. Ée Davídi ɖó nǔɖuɖu sín hudó é ɔ, é nɔ te ɖo Nɔvu sín toxo ɔ mɛ, bo byɔ́ nǔɖuɖu kléwún ɖé vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ Abimɛlɛ́ki ɖo fínɛ́, énɛ́ wɛ nyí wɔ̌xúxú atɔ́ɔ́n. (1 Sam. 21:1, 3) Nukɔnmɛ ɔ, é kpó mɛ tɔn lɛ́ kpó wá yi hwlá cí só ɖé xomɛ. (1 Sam. 22:1) Nɛ̌ Davídi ka wá mɔ éɖée ɖo ninɔmɛ énɛ́ mɛ gbɔn? Sawúlu hwan wǔ Davídi tawun ɖó mɛ gěgé yí wǎn nú Davídi, b’ɛ lɛ́ ɖó ɖuɖéjí gěgé ɖo ahwan linu. Sawúlu tuun ɖɔ Jexóva zé Davídi ɖó axɔ́súzinkpo jí. (1 Sam. 23:16, 17) Ðó Sawúlu kpo ɖo zinkpo jí wútu ɔ, é ɖó ahwankpá ɖaxó ɖé, bɔ mɛ gěgé lɛ́ ɖo gǔdo n’i, énɛ́ wú ɔ, Davídi ɖó ná hɔn dó gbɛ tɔn jí. Sawúlu ka lin nǔgbó nǔgbó ɖɔ émí hɛn ɔ émí ná bló bɔ Mawu ná gɔn Davídi sɔ́ axɔ́sú wɛ a? (Eza. 55:11) Biblu ɖɔ ǎ, amɔ̌, nǔ ɖokpó tíin bɔ mǐ sixú kúdéjí: Sawúlu dɔn éɖée dó kɔ́blúmánya mɛ. Mɛ ɖěɖěe nɔ tɔ́n ahwan Mawu lɛ́ é nɔ cí ahwan hwebǐnu! w22.01 2 akpá. 1-2

Jezu nɔ w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n ɖo sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ. É nɔ gbɔn ali e nɔ hun n’i lɛ́ é bǐ gblamɛ dó kplɔ́n nǔ mɛ lɛ́, dó ɖe xlɛ́ ɖɔ émí yí wǎn nú yě. (Luk. 19:47, 48) Étɛ́ ka nɔ sísɛ́ ɛ bɔ é nɔ wa mɔ̌? Jezu nɔ se wǔvɛ́ xá yě. Hweɖénu ɔ, mɛ gěgé ba ná se xó Jezu tɔn lɛ́ káká bɔ é kpó ahwanvú tɔn lɛ́ kpó “sɔ́ mɔ tɛn ná ɖu nǔ ǎ.” (Mak. 3:20) Gɔ́ ná ɔ, hwenu e nya ɖé ba ná ɖɔ xó xá Jezu ɖo zǎnmɛ é ɔ, é ɖo gbesisɔmɛ bo ɖɔ xó xá ɛ. Mɛ ɖěɖěe ɖótó Jezu lɛ́ é gěgé húzú ahwanvú tɔn ǎ. Amɔ̌, mɛ e ɖótó è lɛ́ é bǐ se Mawuxó ɔ bǐ mlɛ́mlɛ́. Égbé ɔ, mǐ ba ná hun ali ɔ nú mɛ lɛ́ bǐ bónú yě ná se wɛn ɖagbe ɔ. (Mɛ. 10:42) Ényí hwenu e nyɔ́ nú mǐ lɛ́ é kɛ́ɖɛ́ wɛ mǐ ɖó ná nɔ jlá wɛn ɖagbe ɔ ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, mǐ ɖó ná ɖo gbesisɔmɛ bo ná húzú tuto mǐtɔn bo ná mɔ tɛn dó jlá wɛn ɔ mɛ lɛ́ ɖo hwenu e mǐ ná ɖibla mɔ yě hú gǎn é. Ényí mǐ wa mɔ̌ ɔ, mǐ sixú ɖeji ɖɔ xomɛ ná hun Jexóva. w22.01 17 akpá. 13-14

Égbé ɔ, é nɔ vɛ́ wǔ nú mɛ gěgé bónú yě ná ɖeji dó mɛ e ɖo tɛn acɛkpikpa tɔn mɛ é ɖé wú. Yě nɔ ɖ’ayi wú ɖɔ hwɛhwɛ ɔ, acɛkpikpa lɛ́ kpó sɛ́n e è ɖó ayǐ lɛ́ é kpó nɔ jɛ hun dó dɔkunnɔ lɛ́ kpó mɛ nukúnɖéjí lɛ́ kpó jí, lobo ka nɔ d’alɔ káká ɖé wamamɔnɔ lɛ́ ǎ. Gɔ́ ná ɔ, sinsɛngán ɖé lɛ́ nɔ wa nǔ e ma sɔgbe ǎ lɛ́ é, bɔ énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ mɛɖé lɛ́ sɔ́ nɔ ɖeji dó Mawu wú ǎ. Énɛ́ wú ɔ, ényí mɛɖé ba ná kplɔ́n Biblu xá mǐ ɔ, alɔ dídó è bónú é ná ɖeji dó Jexóva kpó mɛ e ɖo nukɔn nú nǔ lɛ́ ɖo tutoblónúnǔ Tɔn mɛ ɖo ayǐkúngban jí lɛ́ é kpó wú nɔ vɛ́ wǔ kpɛɖé. È ná ɖɔ ɔ, Biblu kplɔ́ntɔ́ lɛ́ kɛ́ɖɛ́ wɛ ná kplɔ́n bó ná ɖeji dó Jexóva kpó tutoblónúnǔ tɔn kpó wú ǎ. Ényí mǐ ná bó tlɛ ko ɖo Jexóva sɛn wɛ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, mǐ ɖó ná gɔn jiɖe ɖó gbeɖé ɖɔ lěe Jexóva nɔ wa nǔ lɛ́ gbɔn é wɛ nɔ nyɔ́ hú gǎn hwebǐnu ǎ. Hweɖélɛ́nu ɔ, ninɔmɛ ɖé lɛ́ nɔ wá xwetɔ́n, bó sixú tɛ́n jiɖe e mǐ ɖó ɖo ali mɔ̌hun nu é kpɔ́n. w22.02 2 akpá. 1-2