mai

Jexóva gbɔn wǎnyíyí gblamɛ, bo sɔ́ Wɛnɖagbe-Wéma ɛnɛ lɛ́ dó Xó tɔn mɛ, bo ná dó d’alɔ mǐ bónú mǐ ná tuun Vǐ tɔn ganjí. Tan e kúnkplá gbɛzán Jezu tɔn kpó sinsɛnzɔ́ tɔn kpó é wɛ ɖo Wɛnɖagbe-Wéma lɛ́ mɛ. Nǔ e Jezu ɖɔ lɛ́ é, nǔ e é wa lɛ́ é, kpó lěe nǔ nɔ cí n’i é kpó wɛ tɔ́n ɖo wěma énɛ́ lɛ́ mɛ. Wěma ɛnɛ énɛ́ lɛ́ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ “lin tamɛ kpó sɔxwixwe kpó” dó kpɔ́ndéwú Jezu tɔn jí. Nǔgbó ɔ, xlɛ̌ e Jezu zé ɖ’ayǐ lɛ́ é wɛ ɖo yě mɛ. Énɛ́ wú ɔ, ényí mǐ nɔ gbéjé Wɛnɖagbe-Wéma lɛ́ kpɔ́n ganjí ɔ, mǐ sixú tuun Jezu d’é jí. Wǎgbɔ tɔn ɔ, mǐ sixú zé afɔ dó afɔdo tɔn lɛ́ mɛ télélé. Cóbónú mǐ ná ɖu Wɛnɖagbewéma lɛ́ sín le bǐ mlɛ́mlɛ́ ɔ, mǐ ná wa nǔ hú gǎn yě xixa kpowun. Mǐ ɖó ná ba hwenu bo kplɔ́n yě kpó sɔxwixwe kpó, lobo lɛ́ lin tamɛ dó yě jí ganjí. (Sɔ́ jlɛ́ dó Jozuwée 1:8 wú.) Blǒ bónú tan e ɖo Wɛnɖagbewéma ɔ mɛ lɛ́ é ní ɖo gbɛ. Zǎn nǔwúkpíkpé tamɛ linlin tɔn towe dó mɔ, bo lɛ́ se nǔ e ɖo jijɛ wɛ é, lobonú é ní lɛ́ byɔ́ lanmɛ nú we. Ba do nú nǔ ɖo wěma ɖěɖěe tutoblónúnǔ Jexóva tɔn sɔ́ nǔ ná lɛ́ é mɛ. w21.04 4-5 akpá. 11-13

Xwe kanweko mɔ̌kpán jɛ nukɔn nú hwenu e Jezu wá ayǐkúngban jí é ɔ, Jexóva ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖo Xó tɔn mɛ ɖɔ è ná sa Mɛsíya ɔ yí gankwɛ́ 30. (Zak. 11:12, 13) Mɛ e ná sa Jezu ɔ ná nyí xɔ́ntɔn vívɛ́ tɔn lɛ́ ɖokpó. (Ðɛh. 41:10) Gbeyíɖɔ Zakalíi lɛ́ wlán ɖɔ: “Hu i, énɛ́ ɔ lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ ná gbadó.” (Zak. 13:7) Nǔ énɛ́ lɛ́ e jɛ é zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ ayijlɔ́jlɔ́nɔ lɛ́ gbɛ́ Jezu ǎ. Nǔɖiɖi yětɔn lɛ́ lí dǒ hwenu e yě mɔ bɔ nǔɖɔɖ’ayǐ énɛ́ lɛ́ jɛ dó Jezu wú é. Nǔ ɖokpó ɔ nɔ lɛ́ jɛ égbé wɛ a? Ganjí. Ðo hwe mǐtɔn nu ɔ, Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn e è tuun ganjí é ɖé lɛ́ ɖó Jexóva sinsɛn te, bo húzú gǔfɔ́ndómawujítɔ́, lobo tɛ́n kpɔ́n bá dɔn mɛ gěgé dó ahwan yětɔn mɛ. Yě fúnfún adingbanxó lɛ́ kpó nǔgbó adaɖé lɛ́ kpó kpé dó Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ wú, bo nɔ lɛ́ ɖó adingban dó mǐ wú ɖo xójláwéma lɛ́ mɛ, ɖo hladió, televizyɔn kpó Ɛntɛnɛ́ti kpó jí. Amɔ̌, énɛ́ nyí afɔklɛ́nnú nú ayijlɔ́jlɔ́nɔ lɛ́ ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, yě mɔ nǔ jɛ wú ɖɔ Biblu ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ nǔ ná nyí mɔ̌.—Mat. 24:24; 2 Pi. 2:18-22. w21.05 11 akpá. 12; 12-13 akpá. 18-19

Biblu tínmɛ nyi wɛn ɖɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ nǔgbó ɔ tɔn ná ɖo jijɛjí wɛ. (Koló. 1:9, 10) Kpɛɖé kpɛɖé wɛ Jexóva nɔ ɖe nǔgbó ɔ xlɛ́ mǐ, bɔ mǐ ɖó ná ɖo gbesisɔmɛ bá nɔ te káká jɛ hwenu e wěziza nǔgbó ɔ tɔn ná hɔ́n bǐ é. Ényí mɛ ɖěɖěe nɔ kpé nukún dó nǔ lɛ́ wú ɖo tɛ́ntin mǐtɔn lɛ́ é ɖ’ayi wú ɖɔ é byɔ́ ɖɔ è ní jlá nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e mǐ ɖó dó nǔgbó Biblu tɔn ɖé wú é ɖó ɔ, yě nɔ dán lɛjɛlɛjɛ cóbó nɔ bló hǔzúhúzú lɛ́ ǎ. Égbé ɔ, sinsɛn gěgé nɔ ɖyɔ́ nǔkplɔ́nmɛ yětɔn lɛ́, bo ná dó nyɔ́ ɖo sinsɛnví yětɔn lɛ́ sí, alǒ bónú mɛ gěgé ná dó tuun yě ɖo gbɛ ɔ mɛ. Amɔ̌, Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ nɔ wa mɔ̌ ǎ; yě nɔ jlá nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e yě ɖó é ɖó, bo ná dó sɛkpɔ́ Mawu d’é jí, lobo sɛn ɛ lěe Jezu wa gbɔn é. (Ja. 4:4) Mǐ nɔ kpɔ́n ɖɔ linlin e mɛ lɛ́ ɖó dó nǔ lɛ́ wú ɖo gbɛ ɔ mɛ é ɖyɔ́, bo nɔ vɔ́ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ mǐtɔn jlá ɖó ǎ, loɔ, nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e mǐ ɖó dó Biblu wú é za wě hú gǎn wú wɛ zɔ́n bɔ mǐ nɔ bló hǔzúhúzú lɛ́. Mǐ yí wǎn nú nǔgbó ɔ!—1 Tɛ. 2:3, 4. w21.10 22 akpá. 12

Étɛ́ a ka sixú wa hwenu e a mɔ ɖɔ émí ɖo émíɖokpó é? Lin tamɛ dó lěe Jexóva ɖo alɔ dó we wɛ gbɔn é jí. (Ðɛh. 55:23) Énɛ́ ná d’alɔ we, bɔ a ná kpo ɖo linlin e sɔgbe é ɖó dó ninɔmɛ towe wú wɛ. Lɛ̌ lin tamɛ dó lěe Jexóva ɖo alɔ dó nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ ɖěɖěe nɔ mɔ ɖɔ émí ɖo émíɖokpónɔ lɛ́ é gbɔn é jí. (1 Pi. 5:9, 10) Hiroshi e nyí nɔví súnnu ɖé, bɔ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, é wɛ nyí Kúnnuɖetɔ́ ɖokpó e ɖo xwédo tɔn mɛ é ɖɔ: “Tuuntuun ɖɔ mǐ bǐ wɛ ɖo nǔ e wú mǐ kpé é wa wɛ bo ná dó sɛn Jexóva sixú dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mɛ ɖěɖěe xwédo yětɔn sín mɛ lɛ́ ɖě ma ɖo nǔgbó ɔ mɛ ǎ lɛ́ é.” Lɛ̌ vɔ́ ɖó aca gbigbɔ tɔn ɖagbe ɖé. Énɛ́ byɔ́ ɖɔ a ɖó ná nɔ ɖɔ lěe nǔ cí nú we tawun é nú Jexóva. É ɖo tají ɖɔ a ní nɔ xa Xó Mawu tɔn ɖo gbesisɔmɛ, bo nɔ lin tamɛ dó tan ɖěɖěe xlɛ́ ɖɔ Jexóva yí wǎn nú we lɛ́ é jí. Klisánwun ɖé lɛ́ nɔ kplɔ́n wěmafɔ Biblu tɔn ɖěɖěe nɔ dó gbɔ nú mɛ tawun lɛ́ é dó tamɛ, ɖi Ðɛhan 27:10 kpó Ezayíi 41:10 kpó. Mɛ ɖěvo lɛ́ mɔ ɖɔ tó ɖíɖó xóyídókanjí wěma nǔkplɔ́nkplɔ́n tɔn ɖé tɔn nɔ d’alɔ émí bɔ émí nɔ mɔ ɖɔ émí kún sɔ́ ɖo émíɖokpó sɔmɔ̌, hwenu e émí ɖo nǔ sɔ́ nú kplé lɛ́, alǒ ɖo Biblu xa wɛ é ó. w21.06 9-10 akpá. 5-8

Mɛvívɛ́ towe ɖé kú bɔ a ɖo aluwɛ mɛ wɛ a? Nɔ ba hwenu bo nɔ xa tan Biblu tɔn e ɖɔ xó dó mɛ ɖěɖěe è fɔ́n sín kú lɛ́ é wú é, énɛ́ ɔ, nǔɖiɖi e a ɖó ɖɔ mɛ e kú lɛ́ é ná fɔ́n sín kú é ná syɛ́n d’é jí. È ɖe xwédo towe sín mɛɖé sín agun mɛ, bɔ a jɛ aluwɛ mɛ wɛ a? Ba do nú nǔ bá dó kúdéjí ɖɔ ali e nu Mawu nɔ gbɛ́ nǔ nú mɛ ɖe é nɔ nyɔ́ hú gǎn hwebǐnu. Gbɔn tagba e mɔ wɛ a ɖe lɛ́ é bǐ sín yɛkan mɛ dó hɛn nǔɖiɖi towe lí dǒ. Nɔ ɖɔ xomɛ nú Jexóva. Ma nɔ nɔ zɔ nú nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó towe lɛ́ ó, é nyɔ́ wa hǔn, vɛ̌ kpó yě kpó. (Nǔx. 18:1) Wa nǔ ɖěɖěe ná zɔ́n bɔ a ná dɛ lɛ́ é, ényí é ná bo tlɛ byɔ́ ɖɔ a ná wa mɔ̌ kpó avǐ kpó ɔ nɛ́. (Ðɛh. 126:5, 6) Kpo ɖo kplé lɛ́ yi wɛ, kpo ɖo Mawuxó ɖɔ wɛ, bo lɛ́ kpo ɖo Biblu xa wɛ. Gɔ́ ná ɔ, nɔ sɔ́ ayi ɖó nyɔ̌ná jí wǔ ɖěɖěe Jexóva sɔ́ ɖó sɛxwetɛn nú we lɛ́ é jí. Ée a ná ɖo lěe Jexóva ɖo alɔ dó we wɛ gbɔn é mɔ wɛ é ɔ, nǔɖiɖi towe ná lí dǒ bǐ. w21.11 23 akpá. 11; 24-25 akpá. 17

Ali tɛ́ nu ahwanvú Jezu tɔn lɛ́ ka cí ‘yɔkpɔ́vú lɛ́’ ɖɔhun ɖe? Mɛ̌ mɛ̌ e gbɛ ɔ ka nɔ kpɔ́n dó mɔ mɛjɔmɛ lɛ́? Dɔkunnɔ lɛ́, mɛ nukúnɖéjí lɛ́ kpó mɛ e ɖo tɛn acɛkpikpa tɔn mɛ lɛ́ é kpó. Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, ahwanvú Jezu tɔn lɛ́ cí mɛ e ma hwɛ́n nǔɖé ǎ lɛ́ é ɖɔhun, ‘yɔkpɔ́vú lɛ́’ ɖɔhun. (1 Kɔ. 1:26-29) Amɔ̌, Jexóva nɔ kpɔ́n yě gbɔn mɔ̌ ǎ. Étɛ́ ka sísɛ́ Jezu, bɔ é ɖɔ xó dó “yɔkpɔ́vú élɔ́ lɛ́” wú? Ahwanvú tɔn lɛ́ kan nǔ élɔ́ byɔ́ ɛ: “Mɛ̌ wɛ ná ɖu gǎn ɖo mǐ nu ɖo Axɔ́súɖuto [jǐxwé] tɔn mɛ?” (Mat. 18:1) Jwifu gěgé nɔ ba hwe ɔ nu ɖɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ní lin ɖɔ émí nyí mɛjɔmɛ. Akɔwé ɖé ɖɔ: “Nǔ e gbé mɛ lɛ́ nɔ nya ɖo gbɛ mɛ káká bo nɔ kú é wɛ nyí susu xixɔ, nyǐ jijɛ, mɛ nukúnɖéji ɖé nyínyí, lobo nɔ lɛ́ ba ɖɔ mɛ ɖěvo lɛ́ ní sí émí.” Jezu tuun ɖɔ ahwanvú émítɔn lɛ́ ɖó ná w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n bo ná hɔn linlin agbahwlɛnhwlɛ́n tɔn e dó ɖɔ do ɖo aca Jwifu lɛ́ tɔn mɛ é sín ayi mɛ. w21.06 20 akpá. 2; 21-22 akpá. 6, 8, 9

Mɛsɛ́dó Pɔ́lu e nyí mɛxó agun tɔn ɖé é sɔ́ kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖé ɖ’ayǐ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e nɔví e ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é ɖó hudó wěɖexámɛ tɔn é ɔ, Pɔ́lu xo nǔ kpɔ́n cóbó ɖe wě xá yě ǎ. É ɖo mɔ̌ có, ɖo wěma ɖěɖěe Pɔ́lu sɛ́ dó yě lɛ́ é mɛ ɔ, é tó kpa yě hwɛ̌ ɖó gbejíninɔ, wǎnyíyí kpó didɛ kpó sín nǔ e yě ɖo wiwa wɛ lɛ́ é wú. É lɛ́ lin tamɛ dó gbɛ e zán wɛ yě ɖe é jí, bó ɖɔ nú yě ɖɔ émí tuun ɖɔ é kún d’ayihún dó yě ó, bɔ è lɛ́ ɖo ya dó nú yě wɛ. (1 Tɛ. 1:3; 2 Tɛ. 1:4) É tlɛ ɖɔ nú nɔví énɛ́ lɛ́ ɖɔ kpɔ́ndéwú ɖé wɛ yě nyí nú klisánwun ɖěvo lɛ́. (1 Tɛ. 1:8, 9) Xomɛ ná ko hun yě tawun, hwenu e yě se bɔ Pɔ́lu kpa yě kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó é. É ɖo wɛn ɖɔ Pɔ́lu yí wǎn nú nɔví tɔn lɛ́ tawun. Énɛ́ wú wɛ é kpé wú bó ɖe wě e nyɔ́ zán lɛ́ é xá yě ɖo wěma we e é sɛ́ dó Tɛsaloníkinu lɛ́ é mɛ.—1 Tɛ. 4:1, 3-5, 11; 2 Tɛ. 3:11, 12. w22.02 15 akpá. 6

Satáan nɔ zán nukɔntɔ́ sinsɛn nǔvú tɔn lɛ́, bɔ yě nɔ ɖɔ ɖɔ dǎkaxotɔ́ wɛ nú Jexóva, lé é wú wɛ wǔvɛ́ mǐtɔn lɛ́ nɔ sín. Mɛɖé lɛ́ tlɛ nɔ ɖɔ ɖɔ ényí vǐ kpɛví ɖé kú ɔ, Mawu wɛ ylɔ́ ɛ, ɖó é ɖó hudó wɛnsagun gěgé tɔn ɖo jǐxwé. Nu nylá dó Mawu wú tɛ́ ɖíe! Amɔ̌, mǐ tuun ɖɔ Tɔ́ wǎnyíyínɔ ɖé wɛ nú Jexóva. Ényí mǐ ɖo azɔn syɛ́nsyɛ́n ɖé jɛ wɛ, alǒ mɛvívɛ́ ɖé kú nú mǐ ɔ, mǐ nɔ dó hwɛ Mawu mǐtɔn gbeɖé ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, mǐ ɖi ɖɔ nǔ lɛ́ bǐ ná jɛ ganjí gbe ɖokpó. Mǐ sixú jlá mɛ e ba ná se lɛ́ é bǐ ɖɔ Mawu wǎnyíyínɔ ɖé wɛ nú Jexóva. Énɛ́ ɔ, Jexóva ná ná xósin nú mɛ e ɖo nǔɖɔ ba ɛ wɛ é. (Nǔx. 27:11) Mawu wǔvɛ́sexámɛtɔ́ ɖé wɛ nú Jexóva. Ényí yadonúmɛ, azɔn, alǒ hwɛhuhu gbaza mǐtɔn zɔ́n bónú mǐ ɖo wǔvɛ́ se wɛ ɔ, é nɔ vɛ́ mɔ n’i. (Ðɛh. 22:23, 24) Jexóva nɔ mɔ nǔ jɛ wǔvɛ́ e se wɛ mǐ nɔ ɖe lɛ́ é mɛ, bo ba ná bló bɔ mǐ ná mɔ kɔ dó sa fún; é ka ná wa mɔ̌.—Sɔ́ jlɛ́ dó Tíntɔ́n 3:7, 8; Ezayíi 63:9 wú. w21.07 9-10 akpá. 9-10

Zaanɖé din ɔ, è ná wlí yɛ̌yi e hú gǎn bǐ é nú gbɛtɔ́ tónúsétɔ́ lɛ́, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ yě ná ɖó wǔjɔmɛ ɔ bo ná yí wǎn nú Jexóva, lobo sɛn ɛ káká sɔ́yi! Jezu ná vɔ́ nǔ e gbeta e kɔn Adámu kpó Ɛvu kpó wá bo gosín xwédo Mawu tɔn mɛ é hɛn gblé lɛ́ é blóɖó. Jexóva ná fɔ́n mɛ lǐvi mɔ̌kpán sín kú, bo ná hun ali nú yě, bɔ yě ná húzú mɛ maɖóblɔ̌, ɖo ayǐkúngban e ná húzú palaɖísi é ɖé jí, bo ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi. (Luk. 23:42, 43, nwt) Hwenu e mɛ e ɖo Jexóva sɛn wɛ lɛ́ é ná húzú mɛ maɖóblɔ̌ e ɔ, yě mɛ bǐ ná ɖó “susu kpó yɛ̌yi kpó” e xó Davídi ɖɔ é. Ényí “mɛ wɔ̌búwɔ́bú” ɔ mɛ wɛ a ɖe hǔn, nukúnɖíɖó ɖaaɖagbe ɖé wɛ a ɖó. (Nǔɖe. 7:9) Mawu yí wǎn nú we; é ba ɖɔ a ní nɔ xwédo émítɔn mɛ. Énɛ́ wú ɔ, wa nǔ e wú a kpé é bǐ bo dó xomɛhunhun n’i. Nɔ hɛn akpá Mawu tɔn lɛ́ d’ayi mɛ gbe bǐ gbe dó wa nǔ. Wǔjɔmɛ e a ɖó bo ɖo Tɔ́ vívɛ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ sɛn wɛ é ní su nukún towe mɛ. Gɔ́ ná ɔ, nukúnɖíɖó e a ɖó bo ná kpa susu n’i káká sɔ́yi é ní xɔ akwɛ́ nú we! w21.08 7 akpá. 18-19

Gbeyíɖɔ Jelemíi ɖekúnnú nú xwe 40 jɛjí, có mɛ lɛ́ ka ɖótó è ǎ, bo lɛ́ klán gbe xá ɛ. Gbeklánxámɛtɔ́ lɛ́ nɔ ‘cá Jelemíi ko, bo nɔ bɔ zun nyi gǒ mɛ n’i,’ bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ awakanmɛ kú i bǐ, káká bɔ é lin ná jó azɔ̌ tɔn dó. (Jel. 20:8, 9) Amɔ̌, Jelemíi jó gbe ǎ! Étɛ́ ka d’alɔ ɛ b’ɛ ɖu ɖo linlin masɔgbe tɔn lɛ́ jí, bo mɔ awǎjijɛ ɖo sinsɛnzɔ́ tɔn mɛ? É zé ayi ɖó nǔgbó tají we élɔ́ lɛ́ jí. Nukɔntɔn, wɛn Mawu tɔn e jlá wɛ Jelemíi ɖe é ná bló bɔ mɛ lɛ́ ná ɖó nukún ɖɔ “sɔ ná nyɔ́.” (Jel. 29:11) Wegɔ́, Jexóva sɔ́ Jelemíi b’ɛ ná nyí gbeyíɖɔ tɔn, bo ná dó jlá wɛn tɔn mɛ lɛ́. (Jel. 15:16) Mǐ lɔ nɔ jlá wɛn e nɔ ná mɛ nukúnɖíɖó é ɖé mɛ lɛ́, bɔ nyǐkɔ Jexóva tɔn ɖo ta nú mǐ, bɔ è nɔ ylɔ́ mǐ ɖɔ Kúnnuɖetɔ́ tɔn lɛ́. Ényí mǐ zé ayi ɖó nǔgbó énɛ́ lɛ́ jí, bónú mɛ lɛ́ ná bo ma tlɛ yí wɛn mǐtɔn ǎ ɔ, mǐ nɔ j’awǎ. Énɛ́ wú ɔ, ényí Biblu kplɔ́ntɔ́ towe lɛ́ ma yá wǔ yi nukɔn lěe ba gbɔn wɛ a ɖe é ǎ ɔ, awakanmɛ ní ma kú we ó. Nǔ kplɔ́nkplɔ́n mɛ lɛ́ bónú yě ná húzú ahwanvú sín azɔ̌ ɔ nɔ byɔ́ suúlu.—Ja. 5:7, 8. w21.10 27 akpá. 12-13

Mǐ ná bo tlɛ ko ɖo Jexóva sɛn wɛ sín xwe mɔ̌kpán ɖíe ɔ, mǐ ɖó ná kpo ɖo nǔɖiɖi mǐtɔn hɛn lí dǒ wɛ. Aniwú? Ðó ényí mǐ ma cɔ́ mǐɖée ǎ ɔ, nǔɖiɖi mǐtɔn sixú vɔ́ da. Flín ɖɔ nǔɖiɖi nɔ byɔ́ ɖɔ è ní ɖó kúnnuɖenú nǔ ɖěɖěe tíin, bɔ è ma nɔ mɔ ǎ lɛ́ é tɔn. Bléwún jɛ́n mǐ sixú wɔn nǔ e mǐ ma sixú mɔ ǎ lɛ́ é. Énɛ́ wú ɔ, Pɔ́lu ylɔ́ “hwɛhuhu e é ma vɛ́ wǔ . . . ɖɔ é ní tɛ́ dó mǐ wú ǎ é” ɖɔ nǔɖiɖi hwedó mɛ. Nɛ̌ mǐ ka sixú nyi alɔ nú mɔ énɛ́ gbɔn? (2 Tɛ. 1:3) Nukɔntɔn, nɔ byɔ́ Jexóva ɖɔ é ni ná we gbigbɔ mímɛ́ tɔn, bo ka nɔ wa mɔ̌ hwɛhwɛ. Aniwú? Ðó nǔ e gbigbɔ mímɛ́ nɔ ná mɛ ɔ mɛ wɛ nǔɖiɖi ɖe. (Ga. 5:22, 23) Alɔdó gbigbɔ mímɛ́ ɔ tɔn mɛvo ɔ, mǐ sixú kpo ɖo nǔɖiɖi e mǐ ɖó ɖɔ Gbɛɖótɔ́ mǐtɔn tíin é hɛn lí dǒ wɛ ǎ. Ényí mǐ kpo ɖo gbigbɔ mímɛ́ byɔ́ Jexóva wɛ ɔ, é ná ná mǐ. (Luk. 11:13) Mǐ tlɛ sixú xo ɖɛ ɖɔ: “Dǒ nǔɖiɖi nǔɖiɖi jí nú mǐ.” (Luk. 17:5) Wegɔ́, nɔ kplɔ́n Xó Mawu tɔn hwɛhwɛ.—Ðɛh. 1:2, 3. w21.08 18-19 akpá. 16-18

Mɛxómɔ lɛ́ sixú nyɔ́ zán ɖo ali gěgé nu ɖo tutoblónúnǔ Jexóva tɔn mɛ. Yě sɔ́ ɖó hlɔ̌nhlɔ́n din ɖ’ayǐ tɔn ɖɔhun ǎ có, ɖo xwe lɛ́ vlamɛ ɔ, nǔ e yě mɔ kpɔ́n lɛ́ é gégé. Jexóva sixú kpo ɖo yě zán wɛ ɖo ali vovo lɛ́ nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, gbejínɔtɔ́ ɖěɖěe sɛn Jexóva kpó kanɖódónǔwú kpó hwenu e yě kpo lɛ́ é gěgé xó wɛ Biblu ɖɔ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, xwe 80 mɔ̌ ɖó wɛ Mɔyízi ɖe bo jɛ gbeyíɖɔzɔ́ wa nú Jexóva jí, bo lɛ́ nyí afɔsɔ́ɖótetɔ́ akɔta Izlayɛ́li tɔn tɔn. Vlafo ɔ, Daniyɛ́li ná ko ɖó xwe 90 jɛjí có, Jexóva ka kpo ɖo zǐnzán ɛ wɛ ɖi gbeyíɖɔ ɖé. Gɔ́ ná ɔ, hwenu e mɛsɛ́dó Jaan lɔ sixú ko ɖo xwe 90 jɛjí ɖó wɛ é ɔ, Mawu sɔ́ dó ayi mɛ n’i bɔ é wlán wěma Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn. Ðo Biblu mɛ ɔ, è ɖɔ xó gěgé dó nya e nɔ nyí Sinmɛnyɔ́ɔ bo “nɔ xwedó Mawusɛ́n lɛ́, [lobo] nɔ jɛhun dó Mawu sín azɔ̌ lɛ́ jí” é wú ǎ. É ɖo mɔ̌ có, Jexóva tuun mɛ alɔkpa e é nyí é, bo jɔwǔ i bɔ é mɔ Jezu hwenu e é ɖo vǔ é, lobo lɛ́ ɖɔ nǔ e ná kúnkplá vǐ ɔ kpó nɔ tɔn kpó é ɖ’ayǐ.—Luk. 2:22, 25-35. w21.09 3-4 akpá. 5-7

Mɛjitɔ́ lɛ́ ɖó ná nɔ cɔ́ yěɖée, bo ná nɔ jlɛ́ vǐ ɖě dó ɖěvo wú, alǒ, byɔ́ vǐ ɖě ɖɔ é ní wa nǔ zɛ nǔ e wú é kpé lɛ́ é wú ǎ. Ényí mɛjitɔ́ lɛ́ nɔ wa mɔ̌ ɔ, yě sixú dó xomɛsin nú vǐ yětɔn lɛ́. (Efɛ́. 6:4) Nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ nyí Sachiko, bo ɖɔ: “Nɔ ce nɔ ba ɖɔ ɖo tɛ́nkpɔ́n lɛ́ ɖokpó ɖokpó hwenu hǔn, nyi ní má nɔ bló nǔ ɖěbǔ gbɔ ó. Amɔ̌, énɛ́ ka sixú nyɔ́ bló gbeɖé ǎ. Un fó wěmaxɔmɛ b’ɛ ko bló xwe gěgé din có, hweɖélɛ́nu ɔ, un nɔ wá kanbyɔ́ nyiɖée ɖɔ, nǔ ɖagbe hú gǎn e ná Jexóva wɛ un ɖe é ka kpé a jí.” Axɔ́sú Davídi ɖɔ ɖɔ “nǔ e hú gǎn émí” é kún nɔ jló émí ó, alǒ nǔ e hú agbɔ̌n émí lɛ́ é wiwa kún nɔ jló émí ó. Mɛɖéesɔ́hwe tɔn kpó jlɛ̌jinínɔ tɔn kpó nɔ bló bɔ ayi tɔn nɔ “jɛ ayǐ.” (Ðɛh. 131:2) Étɛ́ xó e Davídi ɖɔ lɛ́ é ka sixú kplɔ́n mɛjitɔ́ lɛ́? Bónú mɛjitɔ́ lɛ́ ná nɔ sɔ́ yěɖée hwe ɔ, yě ɖó ná nɔ ɖó nukún ɖɔ émí ná nɔ wa nǔ e zɛ nǔwúkpíkpé émítɔn wú é ǎ, mɔ̌ jɛ́n yě ma ɖó ná lɛ́ ɖó nukún ɖɔ vǐ yětɔn lɛ́ ní wa mɔ̌ ǎ é nɛ́. Ényí mɛjitɔ́ lɛ́ ɖo alɔdó vǐ yětɔn lɛ́ wɛ bónú yě ná nya nǔ e jɛxá lɛ́ é gbé ɔ, yě sixú hɛn nǔwúkpíkpé kpó gǎnmaɖó kpó vǐ yětɔn lɛ́ tɔn lɛ́ ayi mɛ dó vɔ́ gǎnjɛwú ná yě. w21.07 21-22 akpá. 5-6

Jexóva ná mɛɖésúsíninɔ mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó. Énɛ́ wú ɔ, mǐ sixú wá gbeta ɔ kɔn bo ná se tónú n’i alǒ gbɔ. Mɛ wínnyáwínnyá ɖé lɛ́ tíin bɔ mɛjitɔ́ yětɔn lɛ́ sɔ́ kpɔ́ndéwú ɖagbe ɖ’ayǐ nú yě ǎ có, yě ka wá gbeta ɔ kɔn bo ná sɛn Jexóva, bo lɛ́ nɔ gbejí n’i. Mɛ ɖěvo lɛ́ tíin bɔ mɛjitɔ́ yětɔn lɛ́ wa nǔ e wú yě kpé é bǐ bo sɔ́ nǔgbódodó Jexóva tɔn lɛ́ dó kplɔ́n yě có, yě sɔ́ sɛn Jexóva hwenu e yě su é ǎ. È ná ɖɔ ɔ, mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó wɛ na wá gbeta ɔ kɔn bo ná sɛn Jexóva. (Joz. 24:15) Énɛ́ wú ɔ, mi mɛjitɔ́ ɖěɖěe wǔ kú ɖó vǐ mitɔn ma sɔ́ ɖo Jexóva sɛn wɛ ǎ wútu lɛ́ é mi, mi ma lin ɖɔ hwɛ mitɔn wɛ ó. Hweɖélɛ́nu ɔ, mɛjitɔ́ ɖé sixú jó nǔgbó ɔ dó, lobo tlɛ sixú lɛ́ jɛ zɔ nú xwédo tɔn. (Ðɛh. 27:10) Énɛ́ sixú dó kpo awakanmɛ nú vǐ ɖěɖěe nɔ sí mɛjitɔ́ yětɔn lɛ́, bo lɛ́ yí wǎn nú yě lɛ́ é. Mɛ wínnyáwínnyá lɛ́ mi, ényí è ɖe mɛjitɔ́ mitɔn lɛ́ ɖě sín agun mɛ wɛ ɔ, mǐ jló ná ɖɔ nú mi ɖɔ é vɛ́ nú mǐ tawun! Mi sixú lɛ́ ɖeji ɖɔ Jexóva mɔ nǔ jɛ wǔvɛ́ e se wɛ mi ɖe lɛ́ é wú céɖécéɖé. É yí wǎn nú mi, bɔ gbejí e mi ɖe é nɔ lɛ́ su nukún tɔn mɛ. Mi lɛ́ flín ɖɔ é kún nyí mi wɛ zɔ́n bɔ mɛjitɔ́ mitɔn lɛ́ wá gbeta énɛ́ kɔn ó. w21.09 27 akpá. 5-7

Klisánwun e è ɖe sín agun mɛ é sixú cí lɛ̌ngbɔ́ e ɖo azɔn jɛ wɛ, bo sixú d’azɔn lɛ̌ngbɔ́kpó ɔ é ɖé ɖɔhun. É ɖo azɔn jɛ wɛ ɖo gbigbɔ lixo. (Ja. 5:14) Azɔn e è sixú sɔ́ lɛ́ é ɖɔhun ɔ, mɛ e ɖo azɔn jɛ wɛ ɖo gbigbɔ lixo é lɔ sixú d’azɔn mɛ ɖěvo lɛ́. Énɛ́ wú ɔ, é ɖo dandan ɖɔ ɖo ninɔmɛ ɖé lɛ́ mɛ ɔ, è ní sɛ mɛ e ɖo azɔn jɛ wɛ ɖo gbigbɔ lixo é ɖé dó zɔ nú mɛ ɖěvo e kpo ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é. Tódɔnnúmɛ énɛ́ ɔ, wǎn e Jexóva yí nú mɛ ɖěɖěe ɖo gbejí ɖo agun ɔ mɛ lɛ́ é sín xlɛ̌ wɛ; é sixú d’alɔ hwɛhutɔ́ ɔ bɔ é na mɔ lěe nǔ e é wa é nylá sɔ é, bo lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo. Ényí è ɖe mɛɖé sín agun mɛ ɔ, mɛ ɔ sixú kpo ɖo kplé lɛ́ yi wɛ, bo ná dó mɔ nǔ ɖu ɖo gbigbɔ lixo, bo lɛ́ bló bɔ nǔɖiɖi tɔn lidǒ. É sixú nɔ yí wěma lɛ́, bo nɔ xa lobo nɔ lɛ́ kplɔ́n; é sixú nɔ lɛ́ kpɔ́n tuto Televizyɔn JW^® tɔn tɔn lɛ́. Gɔ́ ná ɔ, ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ mɔ ɖɔ é ɖo hǔzúhúzú lɛ́ bló wɛ ɔ, yě sixú nɔ ɖe wě xá ɛ sín hweɖénu jɛ hweɖénu, bo ná dó d’alɔ ɛ bónú é ná ɖó kancícá ɖagbe ɖé xá Jexóva; énɛ́ ná zɔ́n bɔ è sixú yí i d’agun mɛ, bɔ é ná lɛ́ húzú Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn. w21.10 10-11 akpá. 9, 11

Égbé ɔ, mǐ nɔ sɛn Mawu lěe é ba gbɔn é klisánwun xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ́ ɖɔhun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, lěe tutoblónúnǔ mǐtɔn bló tuto nú nǔ lɛ́ gbɔn é cí klisánwun énɛ́ lɛ́ tɔn ɖɔhun. Mǐ ɖó nukúnkpénǔwútɔ́ lɛ̌dó tɔn lɛ́, mɛxó agun tɔn lɛ́ kpó devízɔ́watɔ́ sinsɛnzɔ́wiwa tɔn lɛ́ kpó yěɖɔhun. (Filí. 1:1; Ti. 1:5) Gɔ́ ná ɔ, yěɖɔhun ɔ, mǐ nɔ ɖó sísí nú sɛ́n e Jexóva dó dó xóɖóxámɛ kpó alɔwlíwlí kpó wú é, nǔ e Mawu ɖɔ dó hun zínzán wú é, bo nɔ lɛ́ cyɔ́n alɔ agun ɔ jí bónú mɛ ɖěɖěe ma ba ná xwedó sɛ́n Mawu tɔn lɛ́ ǎ é ní ma wa nǔ dó wǔ tɔn ó. (Mɛ. 15:28, 29; 1 Kɔ. 5:11-13; 6:9, 10; Ebl. 13:4) Biblu ɖɔ nú mǐ nyi wɛn ɖɔ “nǔɖiɖi ɖokpó” alǒ sinsɛn ɖokpó wɛ Mawu yí gbe ná. (Efɛ́. 4:4-6) Wǔjɔmɛ ɖaxó ɖé wɛ é nyí ɖɔ mǐ ɖo togun Jexóva tɔn mɛ, bo lɛ́ tuun nǔgbó ɔ dó Jexóva kpó linlin tɔn lɛ́ kpó wú. Énɛ́ wú ɔ, mi nú mǐ ní kpo ɖo nǔgbó ɔ wú tɛ́dó wɛ gbánwúngbánwún. w21.10 23 akpá. 15-17

Axɔ́sú Jozafáti wá kpannukɔn wǔvɛ́ syɛ́nsyɛ́n ɖé. Ahwankpá ɖaxó Amɔlíti lɛ́ tɔn, Mɔwábunu lɛ́ tɔn kpó súnnu ɖěɖěe nɔ nɔ sókan Seyíi tɔn mɛ lɛ́ é kpó gblɔ́n adǎn nú Jozafáti, xwédo tɔn kpó togun tɔn kpó. (2 Tan 20:1, 2) Étɛ́ Jozafáti ka wa? É byɔ́ Jexóva ɖɔ é ní d’alɔ émí, lobo ná hlɔ̌nhlɔ́n émí. Ðɛ e Jozafáti xo kpó mɛɖéesɔ́hwe kpó, bɔ è wlán dó 2 Tan 20:5-12 mɛ é, xlɛ́ lě do é ɖeji dó Tɔ́ tɔn wǎnyíyínɔ jǐxwé tɔn ɔ wú sɔ é. Jexóva gbɔn Levíi-ví e nɔ nyí Yaxaziyɛ́li é jí bo ɖɔ xó e ɖo tɛ́si égbé tɔn mɛ lɛ́ é nú Jozafáti. Jozafáti ɖeji dó Mawu wú bǐ mlɛ́mlɛ́, bo wa nǔ e é ɖɔ n’i é pɛ́pɛ́pɛ́. Hwenu e é kpó togun tɔn kpó tɔ́n, bo ná yi kpé kɛntɔ́ yětɔn lɛ́ é ɔ, ahwanfuntɔ́ e alɔ se kpɛ́n ná tawun lɛ́ é wɛ é sɔ́ ɖó ahwan ɔ nu ǎ, loɔ, hanjitɔ́ e ma sɔ́ ahwannú ɖěbǔ ǎ lɛ́ é wɛ é sɔ́ ɖó nukɔn. Jexóva nɔ gǔdo nú Jozafáti, bo sú kɛntɔ́ tɔn lɛ́ sín kún dó.—2 Tan 20:18-23. w21.11 15-16 akpá. 6-7

Ényí mɛtɛ́nkpɔ́n ɖé kpannukɔn mǐ ɔ, mǐ sixú kúdéjí ɖɔ Jexóva na wa nǔɖé dó ta mǐtɔn mɛ, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é ná ná nǔ e sín hudó mǐ ɖó é mǐ, bónú mǐ ná kpo ɖo gbejí. (2 Kɔ. 4:7-9) Mǐ sixú kúdéjí ɖɔ Jexóva ná nyɔ́ xomɛ dó mǐ wú, ɖó lěe Ðɛhanwlántɔ́ ɔ ná gǎnjɛwú mǐ gbɔn é ɔ, ‘Jexóva sín nukún nɔ ɖo mɛ e nɔ nɔ gbejí n’i lɛ́ é jí, mɛ e nɔ ɖó nukún xomɛnyínyɔ́ tɔn lɛ́ é.’ ( Ðɛh. 33:18-22) Cóbónú mǐ ná jɛ Jexóva sɛn jí ɔ, mǐ ko nɔ ɖu wǎn e Mawu yí nú gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ ɖo kpaa mɛ é sín le. Amɔ̌, ɖó mǐ nyí mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ wútu ɔ, mǐ nɔ lɛ́ ɖu xomɛnyínyɔ́ tɔn sín le ɖo ali ɖěvo nu. Xomɛnyínyɔ́ énɛ́ wɛ nɔ sísɛ́ Jexóva, b’ɛ nɔ cyɔ́n awa tɔn lɛ́ mǐ jí, dó nya xɛ ɖo mǐ jí. É ná kpo ɖo kpɔ́ xá mǐ tɛgbɛ, bo ná bló bɔ linlin e é ɖó nú mǐ é ná jɛnu. É ba ɖɔ mǐ ní nyí xɔ́ntɔn émítɔn káká sɔ́yi! (Ðɛh. 46:2, 3, 8) Énɛ́ wú ɔ, mɛtɛ́nkpɔ́n ɖěbǔ ná bo kpannukɔn mǐ ɔ, Jexóva ná ná mǐ hlɔ̌nhlɔ́n e sín hudó mǐ ɖó bo ná kpo ɖo gbejí é. w21.11 7 akpá. 17-18

Mǐ mɛ gěgé wɛ tuun ninɔmɛ e mɛ mɛɖé nɔ hɛn azɔ̌gbɛ́ tɔn, wěmaxɔmɛvígbɛ́ tɔn, hɛ̌nnumɔ tɔn, alǒ mɛ e ɖo xwédo tɔn mɛ é ɖé dó xomɛ ɖe lɛ́ é, bɔ nǔ tlɛ sixú nɔ mɔ̌ nú xwe gěgé. Flín ɖɔ nɔví Jozɛ́fu tɔn wǒ lɛ́ hɛn ɛ dó xomɛ majómájó, bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ wǎgbɔ tɔn ɔ, yě wá wa nǔ baɖabaɖa ɖé xá ɛ. (Bǐb. 37:2-8, 25-28) Amɔ̌, lěe Jozɛ́fu wa nǔ gbɔn é gbɔn vo tawun nú yětɔn. Hwenu e é ɖo tɛn acɛkpikpa tɔn ɖé mɛ é ɔ, é hɛn ɔ, é ná ko ba nǔ e nɔví tɔn lɛ́ wa xá ɛ é sín hlɔn, amɔ̌, é kú nǔbláwǔ nú yě. Jozɛ́fu hɛn mɛ dó xomɛ ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é wa nǔ e Levíi-ví lɛ́ 19:18 ɖɔ mǐ ɖó ná wa é. (Bǐb. 50:19-21) Jozɛ́fu hɛn mɛ dó xomɛ, alǒ ba hlɔn ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é sɔ́ hwɛ kɛ mɛ; énɛ́ nyí kpɔ́ndéwú ɖé nú klisánwun ɖěɖěe ba ná nyɔ́ Mawu nukúnmɛ lɛ́ é. Jezu dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ ɖɔ mǐ ní nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ e wa nǔ nyi do dó mǐ lɛ́ é. (Mat. 6:9, 12) Mɔ̌ ɖokpó ɔ, mɛsɛ́dó Pɔ́lu gb’akpá nú klisánwun hǎtɔ́ tɔn lɛ́ ɖɔ: “Mɛ vívɛ́ná ce lɛ́ mi, miɖésúnɔ ma nɔ ba hlɔn ó.”—Hlɔ̌. 12:19. w21.12 11-12 akpá. 13-14

Ðo azǎn 14gɔ́ Nisáan xwe 33 H.M. tɔn, ɖo zǎnxwete ɔ, Jezu yi jikpá Jɛtisemaníi tɔn mɛ. Fínɛ́ wɛ é ɖɔ nǔ e ɖo ayi tɔn mɛ lɛ́ é nú Jexóva ɖe. (Luk. 22:39-44) Wǔvɛ́ sín táan énɛ́ lɛ́ mɛ wɛ Jezu “xo ɖɛ bo sa vo kpódó xósúsú kpó, kpódó ɖasin kpó.” (Ebl. 5:7) Étɛ́ Jezu ka byɔ́ ɖo zǎn gǔdo tɔn énɛ́ e jɛ nukɔn nú kú tɔn é mɛ? É xo ɖɛ bo byɔ́ hlɔ̌nhlɔ́n bá dó kpo ɖo gbejí nú Jexóva, lobo lɛ́ wa jlǒ Tɔn. Jexóva se ɖɛ e Vǐ tɔn xo kpó ayi bǐ kpó é, bo sɛ́ wɛnsagun ɖé dó bónú é ná ná ɛ hlɔ̌nhlɔ́n. Jezu tuun ɖɔ é ɖo tají ɖɔ émí ní nɔ gbejí, bo jɛ hun dó nyǐkɔ Tɔ́ émítɔn tɔn jí. Jexóva ɖótó nǔ e Jezu byɔ́ kpó ayi bǐ kpó é. Aniwú? Nǔ tají e ɖo ayi mɛ ɖu nú Jezu wɛ é wɛ nyí gbejí e é ná nɔ nú Tɔ́ tɔn é kpó hun e é ná jɛ dó Tɔ́ tɔn sín nyǐkɔ jí é kpó. Ényí nǔ ɖokpó ɔ wɛ nɔ ɖu ayi mɛ nú mǐ ɔ, Jexóva ná ná sinkɔn nú ɖɛ e mǐ nɔ xo dó byɔ́ alɔdó lɛ́ é.—Ðɛh. 145:18. w22.01 18 akpá. 15-17

Mɛ gěgé nɔ gbɛ́ mǐ égbé ɖó wǔ e mǐ nɔ ɖó zɔ ɖo toxóɖiɖɔ linu é wú. Yě nɔ ɖó nukún ɖɔ mǐ ní sɔ́ wěma nú mɛ lɛ́ ɖo sɔ́mìsɔ́mì lɛ́ hwenu. Amɔ̌, mǐ mɔ nǔ jɛ wú ɖɔ sɔgbe xá linlin Jexóva tɔn ɔ, ényí mǐ sɔ́ gbɛtɔ́ ɖé b’ɛ ná kp’acɛ dó mǐ nu ɔ, gbǐgbɛ́ ɛ wɛ mǐ ɖe nɛ́. (1 Sam. 8:4-7) Mɛ ɖěvo lɛ́ sixú nɔ lɛ́ lin ɖɔ mǐ ɖó ná nɔ gbá azɔ̌mɛxwé lɛ́ kpó dotóoxwé lɛ́ kpó dó d’alɔ toví lɛ́. Yě nɔ gbɛ́ wɛn mǐtɔn ɖó wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ jí wɛ mǐ nɔ sɔ́ ayi ɖó, é nyí ɖó lěe mǐ ná yá wǔ ɖeɖɛ tagba gbɛ ɔ tɔn lɛ́ gbɔn é jí ǎ. Nɛ̌ mǐ ka sixú nyi alɔ nú nǔ ɖěɖěe ná zɔ́n bɔ mǐ ná klɛ́n afɔ lɛ́ é gbɔn? (Mat. 7:21-23) Nǔ e ɖó ná nɔ vɛ́ adɔ̌ mǐ é wɛ nyí azɔ̌ e Jezu ɖe gbe tɔn nú mǐ ɖɔ mǐ ní wa é wiwa. Mǐ ɖó ná lɔn gbeɖé bɔ toxóɖiɖɔ, alǒ tagba gbɛ élɔ́ tɔn lɛ́ ɖiɖeɖɛ ná fɛ́ ayi mǐtɔn ǎ. Mǐ yí wǎn nú mɛ lɛ́, bɔ wǔvɛ́ e mɔ wɛ yě ɖe lɛ́ é nɔ lɛ́ ɖu ayi mɛ nú mǐ. Amɔ̌, mǐ tuun ɖɔ nǔ kplɔ́nkplɔ́n nɔzo mǐtɔn lɛ́ dó Axɔ́súɖuto Mawu tɔn wú, gɔ́ nú alɔdídó yě bónú yě ní ɖó kancícá ɖagbe kpó Jexóva kpó wɛ nyí ali ɖagbe hú gǎn e nu mǐ sixú d’alɔ yě ɖe lɛ́ é. w21.05 7 akpá. 19-20

Acɛkpatɔ́ akɔta lɛ́ tɔn gěgé nɔ ɖɔ égbé ɖɔ émí ɖo Mawu sɛn wɛ có, yě nɔ ba ná gosín gǎnzinkpo jí ǎ. Énɛ́ wú ɔ, acɛkpatɔ́ e nɔ gbɛ ɖo Jezu hwenu lɛ́ é ɖɔhun ɔ, acɛkpatɔ́ égbé tɔn lɛ́ nɔ tɔ́n ahwan klisánwun gbejínɔtɔ́ lɛ́ dó xlɛ́ ɖɔ émí klán gbe xá Mɛ e Jexóva sɔ́ é. (Mɛ. 4:25-28) Nɛ̌ wa nǔ gbɔn wɛ Jexóva ka ɖe? Ðɛhan 2:10-12 yí gbe ɖɔ: ‘Axɔ́sú lɛ́ mi, din ɔ, ayi mitɔn ní mɔ nǔ, gǎn gbɛ mɛ fí tɔn lɛ́ mi, mi gbɔ nú è ní kplɔ́n nǔ mi. Mi sɛn Jexóva kpó xɛsi kpó, mi j’awǎ kpó sísí kpó. Mi sɔ́ vǐ ɔ su, é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, Jexóva ná sin xomɛ. Mi sɔ́ ɛ su, é ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, mi táa kú vawun. Ðó é nɔ lín sin xomɛ ǎ. Nǔ nyɔ́ nú mɛ e nɔ bɛ ta ɖo glɔ̌ tɔn lɛ́ é bǐ.’ Jexóva nyɔ́ xomɛ, bo ná yě hwenu ɖé bónú yě na wá gbeta ɖagbe ɔ kɔn. Ali ɔ kpo ɖo nuvo nú yě bónú yě ná húzú linlin bo yí gbe nú Axɔ́súɖuto Jexóva tɔn. É ɖo mɔ̌ có, azǎn káká ɖé ka sɔ́ kpo ɖo gban jí ǎ. (Eza. 61:2) É ɖo tají tawun ɖɔ mɛ lɛ́ ní tuun nǔgbó ɔ, bo wá gbeta ɔ kɔn, bá sɛn Jexóva. w21.09 15-16 akpá. 8-9

Ðiɖɔ wɛ Pɔ́lu ɖe ɖɔ nǔ ɖěbǔ e mǐ ɖó ɖo agbaza lixo é ɖó ná nɔ kpé mǐ. (Filí. 4:12) Nǔ xɔ akwɛ́ hú gǎn e mǐ ɖó é wɛ nyí kancícá e mǐ ɖó xá Mawu é, é nyí nǔ e mǐ ɖó kan é ɖě ǎ. (Xab. 3:17, 18) Ée Izlayɛ́li-ví lɛ́ ko nɔ gbětótló mɛ nú xwe 40 gúdo é ɔ, ɖ’ayi nǔ e Mɔyízi ɖɔ nú yě e wú: ‘Nyɛ Jexóva, Mawu mitɔn dó acɛ azɔ̌ e mi wa lɛ́ bǐ jí. . . . Xwe kanɖé nɛ́ é nɔ kpɔ́ xá mi xɔ nɛ́, bɔ nǔ ɖěbǔ hwedó mi ǎ.’ (Sɛ́n. 2:7) Ðo xwe 40 énɛ́ lɛ́ vlamɛ ɔ, Jexóva ná mǎna Izlayɛ́li-ví lɛ́ bɔ yě ɖu. Avɔ e yě dó bo gosín Ejípu lɛ́ é dóxó ǎ. (Sɛ́n. 8:3, 4) Ényí mǐ kplɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é nɔ kpé mǐ ɔ, nǔ mǐtɔn ná su Jexóva nukúnmɛ. É nɔ ba ɖɔ mǐ ní nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́, é ná bo tlɛ nyí nú nǔ kléwún ɖěɖěe é nɔ ná mǐ lɛ́ é ɔ nɛ́, bo nɔ lɛ́ ba ɖɔ mǐ ní mɔ nǔ jɛ mɛ ɖɔ émí wɛ ná yě mǐ. w22.01 5-6 akpá. 10-11

Asú lɛ́ mi, ganjíninɔ xwédo mitɔn tɔn ɖo alɔ mitɔn mɛ, énɛ́ wú ɔ, mi wa nǔ e wú mi kpé é bǐ, bo cyɔ́n alɔ xwédo mitɔn jí, lobo lɛ́ nɔ gǔdo n’i. Hwenu e a ɖo wǔvɛ́ lɛ́ nukɔn é ɔ, a sixú lin ɖɔ émí sixú ɖeɖɛ yě émíɖóɖó. Amɔ̌, ma lɔn gbeɖé bo gán jɛ hlɔ̌nhlɔ́n hwiɖésúnɔ tɔn wú ó. É nyɔ́ wa hǔn, hwiɖokpó ní nɔ xo ɖɛ ɖo nǔglɔ́ dó byɔ́ alɔdó Jexóva tɔn. Gɔ́ ná ɔ, nɔ xo ɖɛ vívɛ́ sɛ́dó Jexóva ɖó kpɔ́ xá asi towe. Nɔ ba alixlɛ́mɛ Jexóva tɔn lɛ́ gbɔn Biblu kpó wěma e tutoblónúnǔ Mawu tɔn ɖetɔ́n lɛ́ é kpó kplɔ́nkplɔ́n gblamɛ; énɛ́ gúdo hǔn, zǎn wěɖexámɛ e a mɔ lɛ́ é. Mɛ ɖěvo lɛ́ sixú nɔ ma yí gbe nú gbeta ɖěɖěe kɔn a wá bɔ yě jínjɔ́n Biblu jí lɛ́ é. Yě sixú ɖɔ ɖɔ akwɛ́, kpó nǔ e akwɛ́ sixú xɔ lɛ́ é kpó wɛ ná zɔ́n bɔ xwédo hwi tɔn ná nɔ ayijayǐ mɛ hú gǎn. Amɔ̌, flín kpɔ́ndéwú axɔ́sú Jozafáti tɔn. (2 Tan 20:1-30) É ɖeji dó Jexóva wú, bo ɖe énɛ́ xlɛ́ ɖo nǔwiwa tɔn lɛ́ mɛ. Jexóva jó nya gbejinɔtɔ́ énɛ́ dó ǎ, é ná jó hwi lɔ dó ǎ.—Ðɛh. 37:28; Ebl. 13:5. w21.11 15-16 akpá. 6, 8

Mawu dá mǐ ɖó akpajlɛ́ tɔn mɛ, énɛ́ wú ɔ, mǐ nɔ ba nǔgbó nǔgbó ɖɔ è ní wa nǔ xá mɛ ɖěvo lɛ́ kpó hwɛjijɔ kpó. (Bǐb. 1:26) Amɔ̌, ɖó mǐ nyí hwɛhutɔ́ wútu ɔ, mǐ sixú nɔ ɖɔ hwɛ nyi do, ényí mǐ ná bó tlɛ nɔ lin ɖɔ mǐ ɖó kúnnuɖenú lɛ́ bǐ ɔ nɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, flín lěe akpɔ ɖó Jonási sɔ hwenu e Jexóva wá gbeta ɔ kɔn bó kú nǔbláwǔ nú Ninívunu lɛ́ é. (Joná. 3:10–4:1) Amɔ̌, lin tamɛ dó nǔ e mɛ é tɔ́n kɔ dó é jí. È hwlɛ́n Ninívunu e lɛ́ kɔ sín hwɛ yětɔn gúdo lɛ́ é 120000 jɛjí! Gǔdo mɛ ɔ, Jonási wɛ ɖɔ hwɛ agɔ dó togun ɔ, é nyí Jexóva ǎ. É byɔ́ ɖɔ Jexóva ní tínmɛ nǔ e wú é nɔ wá gbeta tɔn lɛ́ kɔn é nú gbɛtɔ́ lɛ́ ǎ. Nǔgbó ɔ, Jexóva yí gbe bɔ mɛsɛntɔ́ tɔn ɖěɖěe nɔ gbɛ ɖo hwexónu lɛ́ é ɖɔ nǔ ɖěɖěe yě lin dó gbeta e kɔn é wá lɛ́ é, alǒ nǔ e ná wa wɛ é ɖe lɛ́ é wú é. (Bǐb. 18:25; Joná. 4:2, 3) Gɔ́ ná ɔ, ɖo ninɔmɛ ɖé mɛ ɔ, é tínmɛ nǔ e wú é wá gbeta ɖé kɔn é. (Joná. 4:10, 11) É ɖo mɔ̌ có, é byɔ́ ɖɔ mǐ ní ná gbe Jexóva, alǒ ɖɔ nǔ e mǐ lin dó nǔ e é wa é wú é ǎ.—Eza. 40:13, 14; 55:9. w22.02 3-4 akpá. 5-6

Ényí mǐ “nɔ mɔ ɖɔ mɛ ɖě lɛ́ hú gǎn [mǐ]” ɔ, mǐ nɔ ɖe xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖo nǔ wa wɛ ‘yɔkpɔ́vú lɛ́’ ɖɔhun. (Filí. 2:3) Lě do mǐ sɔ́ nǔ nú linlin mɛɖéesɔ́hwe tɔn énɛ́ sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ mǐ ma ná nyí afɔklɛ́nnú nú mɛ ɖěvo lɛ́ ǎ sɔ. Nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó mǐtɔn lɛ́ bǐ wɛ hú gǎn mǐ ɖo ali ɖé alǒ ɖěvo nu. Ényí mǐ nɔ zé ayi ɖó jijɔ ɖagbe yětɔn lɛ́ jí ɔ, é ná bɔwǔ bɔ mǐ ná mɔ nǔ jɛ énɛ́ wú. Mǐ ɖó ná hɛn wě elɔ e mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖe xá Kɔlɛ́ntinu lɛ́ é d’ayi mɛ: “Mɛ̌ wɛ bló bɔ a hú gǎn mɛ ɖě lɛ́? Mawu wɛ ná nǔ e a ɖó lɛ́ bǐ we a cé? Ée nǔ ka nyí mɔ̌ ɔ, nɛ̌ ka gbɔn bɔ a nɔ sɔ́ nǔ e ɖo así we ɔ dó yí go ná, nǎ wɛ è ná we ǎ ɖɔhun?” (1 Kɔ. 4:7) Mǐ ɖó ná ɖo acéjí bo ná lɔn, bo dɔn ayi mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn wá mǐɖée jí, alǒ lin ɖɔ mǐ hú gǎn yě ǎ. Ényí nɔví súnnu ɖé nɔ xwlé xóɖiɖɔ e nɔ sɔ́ akpakpa mɛ é mɛ, alǒ nɔví nyɔ̌nu ɖé nɔ kpé wú bo nɔ bɛ́ Biblu kplɔ́nkplɔ́n xá mɛ lɛ́ ɔ, é ɖó ná tuun ɖɔ Jexóva wɛ nyí tɔn bɔ nǔ nyí mɔ̌. w21.06 22 akpá. 9-10

Kúnnuɖetɔ́ gěgé mɔ ɖɔ mɛ lɛ́ mimɔ ɖo xwé yětɔn lɛ́ gbe fɔ́n bo ɖo wǔ vɛ́ wɛ. Wɛnjlátɔ́ ɖé lɛ́ nɔ nɔ xá ɖé lɛ́ mɛ bɔ xwé ɖěɖěe è nɔ cɔ́ tawun lɛ́ é gěgé nɔ ɖo fínɛ́, alǒ xwé ɖěɖěe gbe gbɛtɔ́ sukpɔ́ ɖe bɔ è ma sixú nɔ byɔ́ ǎ lɛ́ é nɔ ɖo xá mɔ̌hun lɛ́ mɛ. Xwécɔ́tɔ́ ɖé sixú ɖo hɔntogbó ɔ tá, bo gbɛ́ ɖɔ ényí mɛ e ɖo xwé ɔ gbe lɛ́ é ɖě ma ná gbe tɔn ǎ ɔ, mɛɖé kún ná byɔ́ mɛ ó. Mɛ kpɛɖé jɛ́n wɛnjlátɔ́ ɖěvo lɛ́ nɔ mɔ ɖo xwégbe, alǒ yě ɖo xá ɖěɖěe mɛ kpɛɖé ɖe lɛ́ é mɛ. Wɛnjlátɔ́ lɛ́ sixú nɔ zɔn ali nú táan gěgé bo ná dó yi mɔ xwétɔ́ ɖokpó kpowun, bɔ vlafo wɛ yě ka nɔ lɛ́ yi mɔ ɛ ɖo xwégbe. Ényí wǔvɛ́ mɔ̌hun lɛ́ mɔ wɛ mǐ ɖe ɔ, mǐ ɖó ná jó gbe ǎ. Tɛ́n kpɔ́n bo nɔ yi mɛ lɛ́ gɔ́n ɖo táan vovo mɛ. Ényí mǐ nɔ jlá wɛn ɔ hwenu e mɛ lɛ́ sixú ɖo xwégbe é ɔ, mǐ ná ɖɔ xó nú mɛ gěgé. È ná ɖɔ ɔ, ényí mɛ lɛ́ ná bo tlɛ tɔ́n sín xwégbe ɔ, é lín oo, é yá oo, yě nɔ lɛ́ kɔ jɛ́n wɛ. Nɔví súnnu kpó nɔví nyɔ̌nu kpó gěgé nɔ jlá wɛn ɔ ɖo hwelɛ́kɔ alǒ ɖo gbadanu, bo ná dó sixú mɔ mɛ gěgé. Gɔ́ ná ɔ, xwétɔ́ lɛ́ sixú vo ganjí, alǒ ɖo gbesisɔmɛ hú gǎn bá ɖɔ xó xá mɛ ɖo gan énɛ́ lɛ́ mɛ. w21.05 15 akpá. 5, 7

Nǔ ɖokpó ɔ nɔ lɛ́ jɛ égbé wɛ a? Ɛɛn. Ényí Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ ma xo kpóɖó nú mɛ ɖěvo lɛ́, bɔ yě nɔ kpɔ́ bo ɖu xwe ɖěɖěe ma sɔgbe xá Biblu ǎ lɛ́ é ɖi, jijizánxwe kpó Natáaxwe kpó ǎ ɔ, xomɛ nɔ sin mɛ énɛ́ lɛ́ tawun. Gɔ́ ná ɔ, nú Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ ma xo kpóɖó nú mɛ lɛ́ bo ɖu xwe ɖěɖěe è nɔ ɖu dó jɛ hun dó to mɛtɔn jí lɛ́ é xá yě ǎ ɔ, é nɔ vɛ́ nú mɛ lɛ́ tawun. Mɔ̌ jɛ́n ényí Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ ma ɖ’alɔ ɖo aca ɖěɖěe kúnkplá cyɔ́núwiwa bo ma ka sɔgbe xá Xó Mawu tɔn ǎ lɛ́ é mɛ ǎ ɔ, akpɔ nɔ lɛ́ ɖó mɛ lɛ́ tawun é nɛ́. Mɛ ɖěɖěe nǔ énɛ́ lɛ́ nɔ nyí afɔklɛ́nnú ná lɛ́ é sixú nɔ gán jɛ wú bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖɔ lěe Mawu ba gbɔn é sɛn ɛ gbɔn wɛ jɛ́n yě ɖe. Amɔ̌, ényí aca gbɛ ɔ tɔn lɛ́ jɛ́n nɔ nyɔ́ nukún yětɔn mɛ hú nǔgbó e ɖo Biblu mɛ bo za wě lɛ́ é ɔ, nǔ yětɔn sixú nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ǎ. (Mak. 7:8, 9) Nɛ̌ mǐ ka sixú nyi alɔ nú nǔ e ná zɔ́n bɔ mǐ ná klɛ́n afɔ lɛ́ é gbɔn? Mǐ ɖó ná bló bɔ wǎn e mǐ yí nú sɛ́n Jexóva tɔn lɛ́ kpó nǔgbódodó tɔn lɛ́ kpo é ná syɛ́n d’é jí. (Ðɛh. 119:97, 113, 163-165.) Nú mǐ yí wǎn nú Jexóva ɔ, mǐ ná nyi alɔ nú aca ɖěɖěe nɔ dó xomɛsin n’i lɛ́ é bǐ. Mǐ ɖó ná lɔn bónú wǎn e mǐ yí nú nǔ ɖěvo ɖěbǔ é ná hú gǎn wǎn e mǐ yí nú Jexóva é ǎ. w21.05 6 akpá. 15-16

Nɛ̌ mǐ ka sixú zán wěɖexámɛ mɛsɛ́dó Pɔ́lu tɔn gbɔn? Mǐ ɖó ná hɛn nǔɖiɖi mǐtɔn lí dǒ gbɔn nǔ kplɔ́nkplɔ́n hwɛhwɛ, ɖɛ xixo hwebǐnu kpó blóbló bónú alɔnu mǐtɔn ní ján ɖo azɔ̌ e Jexóva sɔ́ d’así nú mǐ é mɛ gblamɛ. (2 Tim. 4:4) Ényí mǐ ɖó nǔɖiɖi ɔ, xɛsi ná ɖi mǐ hwenu e mǐ ná se xó e ma sɔgbe ǎ lɛ́ é ǎ. (Eza. 28:16) Wǎn e mǐ yí nú Jexóva, Xó tɔn kpó nɔví mǐtɔn lɛ́ kpó é ná d’alɔ mǐ bɔ mɛ e ko jó nǔgbó ɔ dó lɛ́ é ná nyí afɔklɛ́nnú nú mǐ ǎ. Ðo Jezu sín hwenu ɔ, mɛ gěgé gbɛ́ ɛ. Amɔ̌, mɛ gěgé ɖěvo lɛ́ yí gbe nú nǔkplɔ́nmɛ tɔn lɛ́. É hwe bǐ ɔ, mɛ e ɖo Hwɛɖɔxɔsá Ðaxó Jwifu lɛ́ tɔn é ɖokpó kpó “vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ wɔ̌búwɔ́bú ɖé lɛ́” kpó tlɛ ɖo mɛ énɛ́ lɛ́ mɛ. (Mɛ. 6:7; Mat. 27:57-60; Mak. 15:43) Égbé ɖésú ɔ, gbɛtɔ́ lǐvi mɔ̌kpán tíìn bo ko klɛ́n afɔ ǎ. Étɛ́wú? Ðó yě tuun nǔgbó e ɖo Biblu mɛ lɛ́ é, bo yí wǎn ná. Mawuxówéma ɔ ɖɔ: “Sɛ́n towe ɔ, mɛ e yí wǎn ná lɛ́ ɔ, fífá ɖaxó ɖé wɛ yě ɖó; afɔklɛ́nnú ɖěbǔ ɖe nú yě ǎ.”—Ðɛh. 119:165. w21.05 13 akpá. 20-21

Mɛsɛ́dó Pɔ́lu mɔ ɖɔ nǔ e émí wa ɖo sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ lɛ́ é bǐ ɔ, Mawu wɛ ná hlɔ̌nhlɔ́n émí, é kún sín nǔwúkpíkpé émíɖésúnɔ tɔn wú ó. Jexóva zán gbigbɔ mímɛ́ tɔn dó na hlɔ̌nhlɔ́n Pɔ́lu bɔ yadónúmɛ, gankpá mɛ sísɔ́ mɛ dó, kpó wǔvɛ́ ɖěvo lɛ́ kpó ɖo fínɛ́ có, é wa sinsɛnzɔ́ tɔn bǐ dégbédégbé. Timɔtée e nyí azɔ̌gbɛ́ Pɔ́lu tɔn dɔ̌nkpɛvú ɖé é lɔ ɖó ná gán jɛ hlɔ̌nhlɔ́n Mawu tɔn wú, bo ná dó kpé sinsɛnzɔ́ tɔn wú. Timɔtée xwedó Pɔ́lu ɖo tomɛyiyi mɛsɛ́dó tɔn tɔn ɖé lɛ́ hwenu. Gɔ́ ná ɔ, Pɔ́lu lɛ́ sɛ́ ɛ dó fí ɖěvo lɛ́ bónú é na yi ba agun lɛ́ kpɔ́n lobo lɛ́ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě. (1 Kɔ. 4:17) Timɔtée sixú ko mɔ ɖɔ émí kún jɛxá ó. Énɛ́ wɛ sixú ko zɔ́n bɔ Pɔ́lu ɖɔ xó élɔ́ n’i: “Ma lɔn nú mɛɖé mɔ yɔkpɔ́vú towe, bo ɖó hwɛ nú we ó.” (1 Tim. 4:12) Hwenɛ́nu ɔ, Timɔtée ɖó wun ɖé ɖo lanmɛ, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é “nɔ jɛ azɔn hwɛhwɛ.” (1 Tim. 5:23) Amɔ̌, Timɔtée tuun ɖɔ gbigbɔ mímɛ́ Jexóva tɔn hlɔ̌nhlɔ́nnɔ ɔ ná ná émí hlɔ̌nhlɔ́n e sín hudó émí ɖó bo ná jlá wɛn ɖagbe ɔ lobo lɛ́ wa sinsɛnzɔ́ dó nɔví tɔn lɛ́ takúnmɛ é.—2 Tim. 1:7. w21.05 21-22 akpá. 6-7

É ɖo wɛn ɖɔ wěɖexámɛ ɖěɖěe ɖo Jaki 1:19 mɛ lɛ́ é kan mɛ ɖěɖěe nɔ ɖe wě xá mɛ lɛ́ é. Jaki wlán ɖɔ: “Mɛ ɖokpó ɖokpó ɖó ná nɔ ɖo gbesisɔmɛ, bó ná se Mawuxó ɔ; amɔ̌ ní ma nɔ zɔn xó jí ó; ní ma ka nɔ yá wǔ sin xomɛ ó.” Mɛxó agun tɔn ɖé sixú lin ɖɔ émí ɖó kúnnuɖenú lɛ́ bǐ, amɔ̌, nǔgbó jɛ́n wɛ a? Nǔnywɛ́xó 18:13 flín mǐ ɖɔ: “Mɛ e ma nɔ kú hǔn bó nɔ se xó cóbó nɔ kɛ nu d’é wú ǎ ɔ, é nɔ ɖe xlonɔ e é nyí ɔ xlɛ́, bó nɔ dó winnyá éɖée.” É ná nyɔ́ ɖɔ è ní se xó ɖo mɛ ɔ ɖésú nu tlɔlɔ. Énɛ́ byɔ́ ɖɔ è ní ɖótó mɛ ɔ cóbó ɖɔ xó. Mɛxó agun tɔn ɔ sixú kanbyɔ́ ɖɔ: “Étɛ́ ka ɖo jijɛ wɛ ɖo gbɛzán towe mɛ?” “Nɛ̌ un ka sixú d’alɔ we gbɔn?” Ényí mɛxó agun tɔn lɛ́ ba hwenu bó gbéjé kúnnuɖenú lɛ́ kpɔ́n ɔ, yě ná ɖibla d’alɔ nɔví yětɔn lɛ́ hú gǎn. Wě e nyɔ́ zán é ɖiɖe xá mɛ nɔ byɔ́ nǔ hú wěmafɔ ɖé lɛ́ mímá xá mɛ, alǒ alixlɛ́mɛ ɖokpó, kabǐ we mɔ̌ mímá xá mɛ kpowun. Nɔví mǐtɔn lɛ́ nɔ ba ná tuun ɖɔ nǔ yětɔn nɔ ɖu ayi mɛ nú mǐ, ɖɔ mǐ nɔ mɔ nukúnnú jɛ ninɔmɛ yětɔn mɛ, bó nɔ lɛ́ ba ná d’alɔ yě. w22.02 17-18 akpá. 14-15