Juin

Jɔbu kpó Jexóva kpó vɛ́ tawun, b’ɛ ɖo vǐví tɔn ɖu wɛ. É ɖó xwédo ɖaxó e mɛ awǎjijɛ ɖe é ɖé, bo lɛ́ jɛ dɔkun tawun. (Jɔb. 1:1-5) Amɔ̌, ɖo azǎn ɖokpó kpowun jí ɔ, ɖibla nyí nǔ e Jɔbu ɖó lɛ́ é bǐ wɛ bú d’è. Dɔkun tɔn lɛ́ wɛ é ba kpo jɛ nukɔn. (Jɔb. 1:13-17) Énɛ́ gúdo ɔ, vǐ vívɛ́ná tɔn lɛ́ bǐ kú. Dǒ nukún lě do wǔ ná ko kú Jɔbu kpó asi tɔn kpó sɔ, hwenu e yě se ɖɔ vǐ yětɔn wǒ lɛ́ bǐ kú é mɛ kpɔ́n. Hǔn, awu e Jɔbu vún dó kɔ nú éɖée bo jínjɔ́n kɔ́ mɛ, bo ɖo avǐ ya wɛ é nyí nǔkpácámɛ ǎ. (Jɔb. 1:18-20) Énɛ́ gúdo ɔ, Satáan dó azɔn baɖabaɖa ɖé Jɔbu, bo kɔ́n wi e ɖo ta tɔn é. (Jɔb. 2:6-8) Hweɖénu wá yi ɔ, è nɔ ɖó sísí nú Jɔbu tawun ɖo to ɔ mɛ. Mɛ lɛ́ nɔ wá ba wěɖexámɛ ɖo gɔ̌n tɔn. (Jɔb. 31:18) Din ɔ, yě bǐ wɛ nɔ hɔn n’i. Nɔví tɔn lɛ́, xɔ́ntɔn tɔn vívɛ́ lɛ́, káká jɛ mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ jí bǐ wɛ gbɛ́ ɛ.—Jɔb. 19:13, 14, 16. w22.06 21 akpá. 5-6

Ényí mǐ bló batɛ́mu gúdo ɔ, mǐ bǐ wɛ ɖó ná xwedó wě e mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖe xá nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ e ɖo Efɛ́zi lɛ́ é é. É dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú yě ɖɔ yě ní “nyí mɛ e ko su kpé é.” (Efɛ́. 4:13) Ðo xógbe ɖěvo mɛ ɔ, yě ní ‘kpo ɖo nukɔn yi wɛ.’ A ko yí wǎn nú Jexóva tawun. Amɔ̌, wǎn e a yí n’i é sixú lɛ́ jɛjí. Gbɔn nɛ̌ é? Mɛsɛ́dó Pɔ́lu ɖɔ xó dó ali e nu nǔ sixú nyí mɔ̌ ɖe é ɖokpó wú, ɖo Filípunu lɛ́ 1:9 mɛ. Pɔ́lu xo ɖɛ ɖɔ wǎnyíyí Filípunu lɛ́ tɔn “ní ɖo jijɛjí wɛ.” Hǔn, wǎnyíyí mǐtɔn sixú jɛjí. Nú mǐ “tuun nǔ ganjí, bo ɖó nukúnnúmɔjɛnǔmɛ titewungbe” ɔ ɔ, nǔ sixú nyí mɔ̌. Lě do mǐ kplɔ́n bo tuun Jexóva sɔ é ɔ, mɔ̌ do wɛ mǐ nɔ yí wǎn n’i sɔ, bɔ jijɔ tɔn lɛ́ kpó lěe é nɔ wa nǔ gbɔn é kpó nɔ su nukún mǐtɔn mɛ. Akpakpa e nɔ sɔ́ mǐ dó nǔ e mǐ ná wa bo dó xomɛhunhun n’i é wú é nɔ ɖo jijɛjí wɛ, bɔ mǐ nɔ ba ná wa nǔɖé gbeɖé b’ɛ ná kú wǔ n’i ǎ. Mǐ nɔ dó gǎn, bo nɔ tuun jlǒ tɔn kpó lěe mǐ sixú wa nǔ sɔgbe xá jlǒ énɛ́ gbɔn é kpó. w22.08 2-3 akpá. 3-4

É nyí gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ kpaa wɛ è wlán nǔ e ɖo wěma Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn mɛ lɛ́ é ná ǎ; mǐ wɛ è wlán ná ɖó mǐ nɔ sɛn Mawu wútu. Ðó mǐ nyí togun Mawu tɔn wútu ɔ, é ɖó ná kpácá mǐ ɖɔ mǐ ɖo alɔ ɖó wɛ ɖo nǔɖɔɖayǐ e ɖo wěma énɛ́ e dɔn mɛ é mɛ lɛ́ é sín jijɛnu mɛ ǎ. Mɛsɛ́dó Jaan ɖɔ hwenu e nǔɖɔɖayǐ énɛ́ lɛ́ ná jɛnu dó é. É ɖɔ: “Aklúnɔ sín azǎn gbe ɔ, gbigbɔ mímɛ́ wá jǐ ce.” (Nǔɖe. 1:10, nwt) Hwenu e Jaan wlán nǔ énɛ́ lɛ́ ɖo 96 H.M. tɔn mɔ̌ é ɔ, é kpo tawun cóbɔ “Aklúnɔ sín azǎn” énɛ́ ná bɛ́. (Mat. 25:14, 19; Luk. 19:12) Amɔ̌, sɔgbe xá nǔ e Biblu ɖɔ ɖ’ayǐ é ɔ, azǎn énɛ́ bɛ́ ɖo 1914 hwenu e Jezu húzú Axɔ́sú ɖo jǐxwé é. Sín hwenɛ́nu ɖidó ɔ, nǔɖɔɖayǐ ɖěɖěe ɖo wěma Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn mɛ, bo kúnkplá togun Mawu tɔn é jɛ jijɛnu jí. Nǔgbó ɔ, mǐ ɖo gbɛ nɔ wɛ din ɖo “Aklúnɔ sín azǎn gbe”!—Nǔɖe. 1:3. w22.05 2-3 akpá. 2-3

È sɔ́ kanlin ɔ kpó gbeyíɖɔ-nyíjɛtɔ́ ɔ kpó gbɛɖe gbɛɖe nyi dó myɔ togotogo e mɛ hwemí ɖo jiji ɖe wɛ ɔ mɛ. Hǔn, hwenu e acɛkpikpa énɛ́ lɛ́ e nyí kɛntɔ́ Mawu tɔn lɛ́ é ná kpo ɖo acɛ kpa wɛ é ɔ, è ná sú kún yětɔn dó bǐ gbídígbídí. Nɛ̌ énɛ́ ka kan mǐ gbɔn? Ðó mǐ nyí Klisánwun wútu ɔ, mǐ ɖó ná nɔ gbejí nú Mawu kpó Axɔ́súɖuto tɔn kpó. (Jaan 18:36) Mǐ ɖó ná kpo ɖo wǔ ɖó zɔ nú nǔ e ɖo gbɛ élɔ́ mɛ, bo cá kan xá toxóɖiɖɔ lɛ́ é wɛ. Amɔ̌, é sixú vɛ́ wǔ tawun bónú mǐ ná kpo ɖo wǔ ɖó zɔ wɛ, ɖó acɛkpikpa gbɛ élɔ́ tɔn lɛ́ nɔ ɖó nukún ɖɔ mǐ ní nɔ gǔdo nú émí bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖo nǔ e mǐ nɔ ɖɔ lɛ́ é kpó nǔ e mǐ nɔ wa lɛ́ é kpó mɛ. È sɔ́ wuntun gběkanlin ɔ tɔn dó ɖó wuntun mɛ ɖěɖěe è gbídí kɔ ná bónú yě ná nɔ gǔdo nú acɛkpikpa énɛ́ lɛ́ é. (Nǔɖe. 13:16, 17) Amɔ̌, ényí è ɖó wuntun énɛ́ mɛɖé ɔ, nǔ tɔn sɔ́ ná nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ǎ, b’ɛ ná lɛ́ ba gbɛ mavɔmavɔ ɔ kpo. (Nǔɖe. 14:9, 10; 20:4) É ɖo tají tawun ɖɔ acɛkpikpa lɛ́ ná bo tlɛ gbídí kɔ nú mǐ gbɔn ɖěbǔ bonú mǐ ná xo kpóɖó nú yě hǔn, mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó ní kpo ɖo wǔ ɖó zɔ wɛ bǐ mlɛ́mlɛ́! w22.05 10-11 akpá. 12-13

Nǔ e gbé a sixú nya é wɛ nyí ɖɔ a ní kplɔ́n nǔ tawun ɖé lě bónú wiwa tɔn ní bí alɔ nú we. Ényí mǐ bló bɔ nǔwúkpíkpé mǐtɔn lɛ́ kpɔ́n te d’é jí ɔ, mǐ ná kpé wú, bo wa nǔ gěgé ɖo sinsɛnzɔ́ Jexóva tɔn mɛ. Dǒ nukún azɔ̌watɔ́ nabí e é nɔ byɔ́ cóbɔ è ná gbá Betɛ́li lɛ́, kpléɖókpɔ́ sín xɔ lɛ́ kpó kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn lɛ́ é kpó mɛ kpɔ́n. Azɔ̌ wa ɖó kpɔ́ xá nɔví ɖěɖěe ko mɔ nǔ kpɔ́n lɛ́ é wɛ zɔ́n bɔ nɔví énɛ́ lɛ́ gěgé húzú azɔ̌watɔ́ alɔsekpɛ́nnánɔ lɛ́. Égbé ɔ, nɔví súnnu lɛ́ kpó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó ɖo azɔ̌ e yě ná tuun, bo ná dó jlá kpléɖókpɔ́ sín xɔ lɛ́ kpó kpléxɔ Axɔ́súɖuto ɔ tɔn lɛ́ kpó ɖó é kplɔ́n wɛ. Ðo ali énɛ́ lɛ́ kpó ɖěvo lɛ́ kpó nu ɔ, Jexóva Mawu éé nyí “Axɔ́sú mavɔmavɔ” é kpó Jezu Klísu e nyí “Axɔ́sú . . . axɔ́sú” lɛ́ tɔn é kpó ɖo azɔ̌watɔ́ ɖěɖěe alɔ se kpɛ́n ná lɛ́ é zán wɛ, bɔ yě ɖo azɔ̌ ɖaxó ɖaxó lɛ́ wa wɛ. (1 Tim. 1:17; 6:15, nwt) Mǐ ba ná w’azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n dó zán nǔwúkpíkpé mǐtɔn lɛ́ dó kpa susu nú Jexóva, b’ɛ ná nyí nú mǐɖée ǎ.—Jaan 8:54. w22.04 24 akpá. 7; 25 akpá. 11

Salomɔ́ɔ jɛ dɔkun tawun, bo lɛ́ nɔ xwé ɖɛkpɛ ɖɛkpɛ e gbe nǔɖé ma nɔ hwedó mɛ ɖe ǎ é gbe. (1 Axɔ́. 10:7, 14, 15) Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, Jezu ɖó nǔ káká ɖé ǎ; é tlɛ ɖó xwé éɖésúnɔ tɔn ɖé lɔ ǎ. (Mat. 8:20) É ɖo mɔ̌ có, súnnu we énɛ́ lɛ́ bǐ ɖó linlin e ɖo jlɛ̌ jí é dó nǔ agbaza tɔn lɛ́ wú, ɖó Jexóva Mawu wɛ nyí jɔtɛn nǔnywɛ́ yětɔn tɔn. Salomɔ́ɔ ɖɔ ɖɔ akwɛ́ sixú d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná ɖó dandannú gbɛmɛ tɔn lɛ́ kpó nǔ e nɔ jló mǐ é ɖé lɛ́ kpó. Amɔ̌, Salomɔ́ɔ jɛ dɔkun tawun có, é ka ɖ’ayi wú ɖɔ nǔ ɖěvo lɛ́vɔ́ ɖo tají tawun hú akwɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é wlán ɖɔ: “È mlá nyǐkɔ ɖagbe mɛɖé ɔ, é nyɔ́ hú mɛ ɔ jɛ dɔkun gbɔn tókɔ awɔnkɔ.” (Nǔx. 22:1) Salomɔ́ɔ lɛ́ ɖ’ayi wú ɖɔ, é kún nɔ yá bónú nǔ e mɛ ɖěɖěe yí wǎn nú akwɛ́ lɛ́ é ɖó lɛ́ é nɔ d’awǎjijɛ nú yě ó. (Nǔt. 5:9, 11) Gɔ́ ná ɔ, é lɛ́ gb’akpá nú mǐ ɖɔ mǐ ní ma nɔ ɖeji bǐ mlɛ́mlɛ́ dó akwɛ́ wú ó, ɖó mǐ ná bo ɖó akwɛ́ gbɔn ɖěbǔ ɔ, mǐ sixú ba bǐ kpo ajijimɛ.—Nǔx. 23:4, 5. w22.05 21 akpá. 4-5

Ényí mǐ nɔ lin tamɛ dó nyɔ̌ná e mɔ wɛ mǐ ɖe din lɛ́ é jí ɔ, mǐ nɔ bló bɔ xɔ́ntɔn e mǐ zun xá Jexóva é nɔ lɛ́ vɛ́ d’é jí. Gɔ́ ná ɔ, tamɛ linlin dó nyɔ̌ná ɖěɖěe Jexóva sɔ́ ɖó sɛxwetɛn nú mǐ lɛ́ é jí ná zɔ́n bɔ nukúnɖíɖó e mǐ ɖó bo ná sɛn ɛ káká sɔ́yi é ná ɖo gbɛ. Nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ ná gɔ́ so nú awǎjijɛ e mǐ nɔ mɔ ɖo Jexóva sinsɛn mɛ din é. Jexóva “ná sí te” bo wa nǔ dó takún mǐtɔn mɛ hwenu e é ná sú kún dó nú gbɛ nyanya élɔ́ é. Mǐ kú d’é jí ɖɔ Jexóva e nyí “Mawu hwɛjijɔnɔ” é kún ná jó gbɛ Satáan tɔn dó bɔ é ná lɛ́ nɔ ayǐ nú kéze ɖokpó d’é jí hú gǎn lěe é ná nyí gbɔn é ó. (Eza. 25:9) Mǐ ɖo te kpɔ́n azǎn e gbe Jexóva ná hwlɛ́n mǐ é kpó suúlu kpó. Din hwɛ̌ ɔ, mǐ kán ɖ’é jí bo ná kpo ɖo bo wlí nú wǔ e è jɔ mǐ bɔ mǐ ná nɔ xo ɖɛ, kplɔ́n Xó Mawu tɔn bo nɔ lɛ́ zán, lobo nɔ lɛ́ lin tamɛ dó nyɔ̌ná mǐtɔn lɛ́ jí é wɛ. Ée mǐ ná ɖo mɔ̌ wa wɛ é ɔ, Jexóva ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná dɛ, lobo sɛn ɛ kpó awǎjijɛ kpó. w22.11 13 akpá. 18-19

Biblu ɖɔ lěe Timɔtée bló batɛ́mu gbɔn é ǎ có, nú è dó nukún mɛ kpɔ́n ɔ, è ná mɔ ɖɔ xomɛ ná ko hun nɔ tɔn Enísi tawun ɖo azǎn énɛ́ jí. (Nǔx. 23:25) É vɛ́ wǔ nú Enísi có, é ka kplɔ́n nǔ vǐ tɔn, bɔ é yí wǎn nú Jexóva kpó Vǐ tɔn Jezu Klísu kpó. Xwédo e klán ɖo sinsɛn linu e mɛ wɛ Timɔtée su ɖe. Glɛ̌kinu wɛ nyí tɔ́ tɔn, bɔ nɔ tɔn kpó gǎn’máa tɔn kpó nyí Jwifu. (Mɛ. 16:1) É cí ɖɔ wǐnnyáwínnyá wɛ Timɔtée ɖe kɛ́ɖɛ́ bɔ Enísi kpó Lɔyísi kpó húzú Klisánwun ɖɔhun. Amɔ̌, Timɔtée sín tɔ́ húzú Klisánwun ǎ. Ali tɛ́ Timɔtée ka ná mlɛ́? Mɔ̌ ɖokpó ɔ ɖo égbé ɔ, Klisánwun nyɔ̌nu e ko ɖó vǐ lɛ́ é nɔ yí wǎn nú xwédo yětɔn lɛ́. Nǔ e nɔ myá nukún nú yě hú gǎn é wɛ nyí ɖɔ yě ná d’alɔ vǐ yětɔn lɛ́, bónú yěɖésúnɔ ná zun xɔ́ntɔn vívɛ́ xá Jexóva. Bɔ gǎn e yě nɔ dó ɖo ali énɛ́ nu lɛ́ é nɔ su Mawu mǐtɔn nukúnmɛ tawun. (Nǔx. 1:8, 9.) Jexóva ko d’alɔ vǐnɔ gěgé bɔ yě kplɔ́n nǔ vǐ yětɔn lɛ́, bɔ yě yí wǎn n’i, lobo nɔ lɛ́ sɛn ɛ. w22.04 16-17 akpá. 1-3

Ðo malínmálín mɛ ɔ, Jexóva ná sɔ́ “jlǒ e nɔ wa linlin tɔn ɔ” dó ayi mɛ nú acɛkpikpa lɛ́. Étɛ́ mɛ é ka ná tɔ́n kɔ dó? Acɛkpikpa énɛ́ lɛ́, énɛ́ wɛ nyí “axɔ́sú wǒ” lɛ́ ná tɔ́n ahwan kplékplé sinsɛn nǔvú lɛ́ tɔn, lobo ná sú kún yětɔn dó. (Nǔɖe. 17:1, 2, 12, 16) Nɛ̌ mǐ ka wa gbɔn bo tuun ɖɔ malínmálín mɛ din ná sú kún dó nú Babilɔ́nu ɖaxó ɔ wɛ è ɖe? Bo ná dó ná xósin nú nǔkanbyɔ́ énɛ́ ɔ, é ná nyɔ́ tawun ɖɔ mǐ ní flín ɖɔ toxo hwexónu tɔn e nɔ nyí Babilɔ́nu é ɔ, sin e nɔ gosín tɔsisa agbɔ̌nnɔ e nɔ nyí Efláti é mɛ lɛ́ é wɛ lɛ́ lɛ̌ dó è, bo nɔ cyɔ́n alɔ jǐ tɔn. Wěma Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn sɔ́ mɛ lǐvi mɔ̌kpán e ɖo gǔdo nú Babilɔ́nu ɖaxó ɔ lɛ́ é jlɛ́ dó “tɔsisa” e nɔ cyɔ́n alɔ mɛ jí é wú. (Nǔɖe. 17:15) Amɔ̌, é lɛ́ ɖe xlɛ́ ɖɔ tɔ ɔ ná ‘mɛ,’ énɛ́ xlɛ́ ɖɔ kplékplé sinsɛn nǔvú lɛ́ bǐ tɔn ná ba mɛ ɖěɖěe nɔ nɔ gǔdo nú yě lɛ́ é gěgé kpo. (Nǔɖe. 16:12) Égbé ɔ, nǔɖɔɖayǐ énɛ́ ɖo jijɛnu wɛ, ɖó mɛ gěgé tíin bɔ yědɛɛ lɛ́ nɔ yi sinsɛn ɖě ǎ, bɔ fí ɖěvo wɛ yě nɔ gbɔn dó ɖe ɖɛ tagba yětɔn lɛ́. w22.07 5-7 akpá. 14-15

Hwɛ sísɔ́ kɛ mɛ nɔ xlɛ́ ɖɔ nǔ nɔ su nukún mǐtɔn mɛ. Ðo lǒ Jezu tɔn lɛ́ ɖokpó mɛ ɔ, é sɔ́ Jexóva jlɛ́ dó gǎn ɖé wú; gǎn énɛ́ sɔ́ axɔ́ ɖaxó e mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ ɖokpó ɖu d’è, bo ma sixú sú ǎ é kɛ ɛ. É ɖo mɔ̌ có, mɛsɛntɔ́ énɛ́ e è sɔ́ axɔ́ tɔn kɛ ɛ é kú nǔbláwǔ nú mɛsɛntɔ́ e ɖu axɔ́ kpɛví tíwúntíwún ɖé d’è é ǎ. (Mat. 18:23-35) Étɛ́ kplɔ́n mǐ wɛ Jezu ka ɖe? Ényí nǔbláwǔ ɖaxó e Jexóva nɔ kú nú mǐ é nɔ su nukún mǐtɔn mɛ nǔgbó nǔgbó ɔ, énɛ́ ná nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖěvo lɛ́. (Ðɛh. 103:9) Atɔxwɛ ɖɔ xó dó énɛ́ wú gbɔn lě ɖo xwe ɖé lɛ́ ɖíe: “Ényí mǐ ná bo tlɛ nɔ sɔ́ hwɛ kɛ nɔzo mǐtɔn lɛ́ azɔn nabí ɖěbǔ ɔ, é sixú sɔ azɔn nabí e Mawu nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mǐ, bo nɔ lɛ́ kú nǔbláwǔ nú mǐ gbɔn Klísu jí é gbeɖé ǎ.” È ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖěɖěe nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ lɛ́ é. Jexóva nɔ kú nǔbláwǔ nú mɛ ɖěɖěe nɔ kú nǔbláwǔ nú mɛ lɛ́ é. (Mat. 5:7) Hwenu e Jezu kplɔ́n ahwanvú tɔn lɛ́ lěe yě ná nɔ xo ɖɛ gbɔn é ɔ, é ɖe énɛ́ xlɛ́ céɖécéɖé.—Mat. 6:14, 15. w22.06 10 akpá. 8-9

Jezu ɖe jijɔ Tɔ́ tɔn tɔn lɛ́ xlɛ́ bɔ nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú hwenu e é wá ayǐkúngban jí é. (Jaan 14:9) Énɛ́ wú ɔ, nǔ kplɔ́nkplɔ́n dó Jezu wú zɔ́n bɔ mǐ wá tuun Jexóva Mawu, bo lɛ́ yí wǎn n’i. Ali e xlɛ́ agun klisánwun tɔn ɔ wɛ Jezu ɖe ɖo égbé é zɔ́n bɔ mǐ nɔ lɛ́ ɖu le nǔkplɔ́nmɛ tɔn lɛ́ kpó alixlɛ́mɛ tɔn lɛ́ kpó tɔn. É kplɔ́n mǐ lěe mǐ ná zán gbɛ gbɔn bɔ nǔ mǐtɔn ná nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ é. Gɔ́ ná ɔ, mǐ bǐ sixú ɖu le kú e Jezu kú é tɔn. Ée è fɔ́n Jezu sín kú gúdo é ɔ, Jexóva yí gbe nú vɔ̌ maɖóblɔ̌ e Vǐ tɔn sá, dó “lɛ mǐ wé sín hwɛ bǐ mɛ” é. (1 Jaan 1:7) Din ɔ, é nyí Axɔ́sú susunɔ e ma sɔ́ ná kú ǎ é. Zaanɖé din ɔ, Jezu ná só ta dan ɔ tɔn. (Bǐb. 3:15, nwt) Hwenu e è ná ko sú Satáan sín kún dó gúdo é ɔ, dǒ nukún lě do agbɔ̌n gbɛtɔ́ gbejínɔtɔ́ lɛ́ tɔn ná jɛ do sɔ é mɛ kpɔ́n! Dɛ káká jɛ vivɔnu. Mɛ ɖejidéwú wɛ Mawu mǐtɔn nyí. É ná kɔn nyɔ̌ná maxamaxa lɛ́ dó “akɔta e ɖo ayǐkúngban jí lɛ́” é bǐ jí. w22.07 18 akpá. 13; 19 akpá. 19

Mǐ ɖó ná nɔ nɔ jlɛ̌ jí hwenu e mǐ ɖo nǔɖé lɛ́ gbé nya wɛ é. Aniwú? Ðó mǐ ɖó acɛ bǐ mlɛ́mlɛ́ dó ninɔmɛ mǐtɔn lɛ́ jí ǎ. Nǔjlɛ́dónǔwú ɖé ɖíe: Mɛsɛ́dó Pɔ́lu d’alɔ bɔ è ɖó agun yɔ̌yɔ́ ɖé ayǐ ɖo toxo Tɛsaloníki tɔn mɛ. Amɔ̌, gbeklánxámɛtɔ́ lɛ́ lɔn bónú Pɔ́lu ná nɔ toxo ɔ mɛ ǎ. (Mɛ. 17:1-5, 10) Ényí Pɔ́lu ko nɔ fínɛ́ wɛ ɔ, é ná ko dɔn nɔví tɔn lɛ́ dó hɔzɔ mɛ. Amɔ̌, Pɔ́lu jó gbe dó alɔ dídó yě wú ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, é húzú sɔgbe xá ninɔmɛ lɛ́. Nukɔnmɛ ɔ, é sɛ́ Timɔtée dó bónú é ná d’alɔ Klisánwun e ɖo Tɛsaloníki lɛ́ é bónú nǔɖiɖi yětɔn ná lí dǒ. (1 Tɛ. 3:1-2) É ɖo wɛn ɖɔ xomɛ ná ko hun Tɛsaloníkinu lɛ́ tawun. Ninɔmɛ e mɛ Pɔ́lu gbɔn ɖo Tɛsaloníki é sixú kplɔ́n nǔɖé mǐ. Mǐ sixú sɔ́ nǔɖé ɖó nukɔn nú mǐɖée bo ɖo gbě tɔn nya wɛ, amɔ̌, ninɔmɛ mǐtɔn lɛ́ sixú húzú bɔ mǐ sɔ́ ná sixú kpé wú ǎ. (Nǔt. 9:11) Ényí mɔ̌ wɛ nǔ lɛ́ nyí gbɔn nú hwiɖésúnɔ ɔ, ɖo gbesisɔmɛ, bá nya nǔ ɖěvo e wú a sixú kpé é gbé. w22.04 25-26 akpá. 14-15

Jexóva nɔ dó gbɔ nú mǐ gbɔn nukúnɖíɖó sɔgúdo tɔn e é ná mǐ é gblamɛ. Mǐ ní gbéjé linlin e ɖo Biblu mɛ, bo sixú dó gbɔ nú mǐ hwenu e mǐ ɖo wǔvɛ́ lɛ́ mɔ wɛ é ɖé lɛ́ kpɔ́n kléwún. Jexóva ná mǐ gǎnjɛwú ɖo Biblu mɛ ɖɔ nǔ ɖěbǔ káká jɛ wǔvɛ́ syɛ́nsyɛ́n lɛ́ jí “kún sixú kpé wú bo ɖe mǐ ɖó vo nú wǎnyíyí Mawu tɔn . . . ó.” (Hlɔ̌. 8:38, 39) É lɛ́ ná mǐ gǎnjɛwú ɖɔ émí “ɖo kpɔ́ xá mɛ e nɔ sú xó ylɔ́ [émí ɖo ɖɛ mɛ] lɛ́ bǐ.” (Ðɛh. 145:18) Jexóva ɖɔ nú mǐ ɖɔ ényí mǐ gán jɛ émí wú ɔ, mǐ sixú dɛ ɖo wǔvɛ́ ɖěbǔ nu, bɔ ényí mǐ ná bo tlɛ ɖo wǔvɛ́ se wɛ ɔ, mǐ sixú ɖ’awǎjijɛ. (1 Kɔ. 10:13; Ja. 1:2) Xó Mawu tɔn lɛ́ flín mǐ ɖɔ wǔvɛ́ mǐtɔn lɛ́ ɔ, kpɛɖé wɛ yě nyí, bo lɛ́ nyí nú hwenu ɖé, ényí è sɔ́ jlɛ́ dó gbɛ mavɔmavɔ e sín ajɔ ná dó mǐ wɛ è ɖe é wú ɔ nɛ́. (2 Kɔ. 4:16-18) Jexóva ná mǐ nukúnɖíɖó ɖejidéwú ɔ ɖɔ émí ná sú kún dó nú mɛ ɖěɖěe nyí ɖɔ wǔvɛ́ mǐtɔn lɛ́ bǐ tɔn é; yě wɛ nyí Satáan Awǒvi kpó mɛ ɖěɖěe nɔ wa nǔ nyanya éɖɔhun lɛ́ é kpó. (Ðɛh. 37:10) A ka hɛn wěmafɔ Biblu tɔn e nɔ dó gbɔ nú mɛ é ɖé lɛ́ ayi mɛ, bónú yě ná d’alɔ we bɔ a nǎ dɛ ɖo wǔvɛ́ sɔgúdo tɔn lɛ́ nu a? w22.08 11-12 akpá. 11

A ka nɔ kanbyɔ́ hwiɖée ɖɔ émí ka ná kpé wú bo kpo ɖo nǔgbódodó jlɔ́jlɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ xwedó wɛ tɛgbɛ a jí wɛ a? Jexóva d’akpa ɖɔ nǔjlɔ́jlɔ́wiwa mǐtɔn sixú “ci aslɔkɛ́ e nɔ xo ɖo xu jí ɔ ɖɔhun.” (Eza. 48:18) Dǒ nukún nǔ élɔ́ mɛ kpɔ́n: A ɖo te ɖo xu e ɖo faɖaɖa é tó, bo ɖo aslɔkɛ́ tɔn lɛ́ kpɔ́n wɛ bɔ yě ɖo xixo wɛ ɖěbɔdóɖěwú bo gbɛ́ te nɔ. Ée a ɖo te ɖo fí fífá énɛ́ é ɔ, ado ka ná hu we ɖɔ gbe ɖokpó ɔ aslɔkɛ́ énɛ́ lɛ́ sixú gbɔ xixo kpowun wɛ a? Éǒ! A tuun ɖɔ yě kún ɖo te ná nɔ wɛ ó. Nǔ jlɔ́jlɔ́ e a nɔ wa é sixú cí aslɔkɛ́ xu tɔn énɛ́ lɛ́ ɖɔhun! Gbɔn nɛ̌ é? Cóbónú a ná wá gbeta ɖé kɔn hǔn, to ba do nú nǔ e Jexóva ná ko ba ɖɔ a ní wa é kpɔ́n hwɛ̌. Énɛ́ gúdo hǔn, wa nǔ sɔgbe xá. Gbeta e kɔn a ná wá é ná bo tlɛ vɛ́ wǔ gbɔn ɖěbǔ ɔ, Tɔ́ wǎnyíyínɔ towe ná ɖo fínɛ́ hwebǐnu bo ná ná hlɔ̌nhlɔ́n we, lobo lɛ́ d’alɔ we bónú a ná kpo ɖo nǔ e sɔgbe é wá wɛ ayǐhɔ́ngbe ayǐhɔ́ngbe.—Eza. 40:29-31. w22.08 30 akpá. 15-17

Ðo xwe 1000 ɔ gúdo ɔ, è ná ɖe Satáan tɔ́n sín fí e è glɔ́n ɛ ɖó é. Énɛ́ gúdo ɔ, é ná lɛ́ tɛ́n kpɔ́n bá dɔn gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌ lɛ́ yi bú. Ðo mɛtɛ́nkpɔ́n énɛ́ hwenu ɔ, ali ná hun nú gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌ e ɖo ayǐkúngban jí lɛ́ é bǐ, bɔ yě ná xlɛ́ nyi wɛn ɖɔ émí ba ná jɛ hun dó nyǐkɔ Mawu tɔn kpó Nǔbǐwúkpétɔ́ e é nyí é kpó jí. (Nǔɖe. 20:8-10) Nǔ e yě ná wa hwenɛ́nu é wɛ ná xlɛ́ ɖɔ nyǐkɔ yětɔn ná nɔ gbɛwéma ɔ mɛ káká sɔ́yi alǒ gbɔ. Biblu ɖɔ nú mǐ ɖɔ mɛɖé lɛ́ ná gɔn gbejí nɔ Adámu kpó Ɛvu kpó ɖɔhun, bo ná gbɛ́ acɛ e Jexóva ɖó bo ná kp’acɛ é. Étɛ́ ka ná jɛ dó yě wú? Nǔɖexlɛ́mɛ 20:15 ɖɔ nú mǐ ɖɔ: “Mɛ ɖěbǔ e sín nyǐkɔ è ma ko wlán dó gbɛwéma ɔ mɛ ɖ’ayǐ ǎ ɔ, è sɔ́ ɛ nyi myɔ togotogo ɔ mɛ.” Ɛɛn, è ná sú gǔfɔ́ntɔ́ énɛ́ lɛ́ sín kún dó bǐ mlɛ́mlɛ́. Amɔ̌, gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌ gěgé ná xo mɛtɛ́nkpɔ́n gǔdo tɔn énɛ́ zlɛ́. w22.09 23-24 akpá. 15-16

Mɛɖé lɛ́ ɖo agun xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn mɛ bo ɖɔ ɖɔ mɛ e ma nyí Jwifu ǎ bo wá húzú klisánwun lɛ́ é ɖó ná gbo ada dandan, vlafo bónú mɛ e ma ɖo agun ɔ mɛ ǎ lɛ́ é ma wá mɔ xó ɖɔ dó yě wú ó. (Ga. 6:12) Mɛsɛ́dó Pɔ́lu yí gbe nú linlin énɛ́ cɛ́nnyícɛ́nnyí ɖé ǎ có, é ka ɖɔ dandan wɛ è ná yí gbe nú linlin émítɔn ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, kpó mɛɖéesɔ́hwe kpó ɔ, é sɔ́ xó ɔ yi mɔ mɛsɛ́dó ɖě lɛ́ kpó mɛxó lɛ́ kpó ɖo Jeluzalɛ́mu. (Mɛ. 15: 2) Nǔ e mɛ lěe é wa nǔ gbɔn é wá tɔ́n kɔ dó é wɛ nyí ɖɔ, klisánwun énɛ́ lɛ́ kpo ɖo awǎjijɛ kpó fífá kpó ɖó wɛ ɖo agun ɔ mɛ. (Mɛ. 15:30, 31) Ényí mǐ nɔ kan nǔ byɔ́ mɛ ɖěɖěe Jexóva sɔ́ bɔ yě ná kpé nukún dó agun ɔ wú lɛ́ é hwenu e tagba syɛ́nsyɛ́n ɖé fɔ́n é hǔn, fífá kan xo wɛ mǐ ɖe nɛ́. Mǐ sixú mɔ wěɖexámɛ Biblu tɔn lɛ́ ɖo wěma jínjɔ́n Biblu jí mǐtɔn lɛ́, alǒ nǔ ɖěvo e tutoblónúnǔ Jexóva tɔn sɔ́ nǔ ná lɛ́ é mɛ hwebǐnu. Ényí mǐ nɔ sɔ́ ayi ɖó wěɖexámɛ énɛ́ lɛ́ xwixwedó jí hú gǎn linlin mǐɖésúnɔ tɔn lɛ́ sísɔ́ ɖó ajo ɔ, mǐ ná gɔ́ so nú fífá agun ɔ tɔn. w22.08 22-23 akpá. 8-9

Hweɖélɛ́nu sixú wa su ɖo gbɛzán mǐtɔn mɛ bɔ mǐ mɔ ɖɔ mǐ ɖó ná ɖɔ lěe nǔ cí nú mǐ tawun é nú xɔ́ntɔn vívɛ́ mǐtɔn ɖé. Hweɖélɛ́nu ɔ, é sixú vɛ́ wǔ. É sixú vɛ́ wǔ tawun bɔ mǐ ná ɖɔ xó vívɛ́ mǐtɔn lɛ́ nú mɛɖé; gɔ́ ná ɔ, ényí mǐ wa se ɖɔ xɔ́ntɔn mǐtɔn ɖɔ xó e mǐ ɖɔ n’i é nú mɛ ɖěvo lɛ́ ɔ, é ná vɛ́ nú mǐ tawun. Ðo alɔ ɖěvo mɛ ɔ, mɛ e sixú hɛn kpáxó ɖé é sín nǔ nɔ su nukún mǐtɔn mɛ tawun! Mɛxó agun tɔn e nɔ hɛn kpáxó lɛ́ é “cí fí e è nɔ bɛ yɛ ɖe bo nɔ gló jɔhɔn é ɖɔhun; yě [nɔ] cí fí e è nɔ bɛ sin ɖe é ɖɔhun” nú nɔví yětɔn lɛ́. (Eza. 32:2) Mǐ tuun ɖɔ mǐ sixú vo fɛɛ bo ɖɔ xó nú súnnu énɛ́ lɛ́, ɖó mǐ ɖeji ɖɔ nǔ e mǐ ɖɔ nú yě é ná cí xo yětɔn mɛ. Mǐ nɔ gbídí kɔ nú yě ɖɔ yě ní ɖɔ kpáxó e yě tuun lɛ́ é nú mǐ ǎ. Gɔ́ ná ɔ, mǐ nɔ ɖó sísí nú asi mɛxó agun tɔn lɛ́ tɔn ɖó yě nɔ gbídí kɔ nú asú yětɔn lɛ́ bo ná dó se kpáxó mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn ǎ. Nǔgbó ɔ, nyɔ̌ná ɖé wɛ é nyí ɖɔ mɛxó agun tɔn ɖé kún nɔ ɖɔ kpáxó e kúnkplá nɔví súnnu lɛ́ kpó nɔví nyɔ̌nu lɛ́ kpó é nú asi tɔn ó. w22.09 11-12 akpá. 10-11

Mǐ sixú ɖeji ɖɔ Jexóva ná hwlɛ́n mɛsɛntɔ́ tɔn gbejínɔtɔ́ lɛ́ ɖo “wǔvɛ́ ɖaxó” e ja é hwenu. (Mat. 24:21; Dan. 12:1) É ná wa mɔ̌ hwenu e Kplékplé akɔta lɛ́ tɔn, ée è nɔ ylɔ́ ɖɔ Gɔ̌gu Magɔ́gi tɔn é ná tɔ́n ahwan mɛ ɖěɖěe ɖo gbejí nú Jexóva lɛ́ é, gbɔn gbɛ ɔ bǐ mɛ é. É nyí to 193 ɖěɖěe ɖo Gbɛ̌ kplékplé akɔta lɛ́ tɔn mɛ é bǐ ná bo tlɛ ɖo Kplékplé akɔta lɛ́ tɔn mɛ ɔ, yě ná sixú kpé wú bo fun ahwan xá Mawu Ajalɔ̌nlɔn ɔ kpó ahwankpá tɔn jǐxwé tɔn ɔ kpó ǎ! Jexóva d’akpá ɖɔ: ‘Un ná ɖe xlɛ́ akɔta lɛ́ bǐ ɖɔ nyɛ wɛ nyí Mawu e kló bo nyí Mawu mímɛ́ é, bɔ yě ná tuun ɖɔ nyi wɛ nyí Jexóva.’ (Ezek. 38:14-16, 23) Ahwan e Gɔ̌gu ná tɔ́n togun Jexóva tɔn é ná tɔ́n kɔ dó ahwan Aamagedɔ́ni tɔn mɛ; ahwan énɛ́ hwenu wɛ Jexóva ná sú kún dó nú “axɔ́sú e ɖo ayǐkúngban ɔ bǐ jí lɛ́” é. (Nǔɖe. 16:14, 16; 19:19-21) Amɔ̌, “mɛ e nɔ wa nǔ ɖó sɛ́nxwi jí lɛ́ wɛ ná nɔ to ɔ mɛ, mɛ e ɖo gbejí lɛ́ ná nɔ fínɛ́.”—Nǔx. 2:21. w22.10 16-17 akpá. 16-17

Mǐ sixú mɔ nǔ jɛ ayi mɛ ǎ; ‘Jexóva kɛ́ɖɛ́ wɛ tuun nǔ e ɖo mɛ ɖokpó ɖokpó sín ayi gɔngɔn mɛ é.’ (Nǔx. 16:2) É yí wǎn nú gbɛtɔ́ alɔkpa lɛ́ bǐ, yě ná bo gosín to ɖěbǔ alǒ akɔta ɖěbǔ mɛ, kabǐ ɖó aca ɖěbǔ ɔ nɛ́. Gɔ́ ná ɔ, Jexóva dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ ɖɔ “mǐ ní ɖó wǎnyíyí ɖaxó.” (2 Kɔ. 6:13) Mǐ nɔ ba ná yí wǎn nú mɛ ɖěɖěe ɖo xwédo gbigbɔ tɔn mǐtɔn mɛ lɛ́ é bǐ, bɔ é ná nyí hwɛ wɛ mǐ ná nɔ ɖó nú yě ǎ. Tínmɛ énɛ́ tɔn wɛ lɛ́ nyí ɖɔ, mǐ kún ɖó ná ɖó hwɛ nú mɛ ɖěɖěe ma ɖo agun ɔ mɛ ǎ lɛ́ é ó. A ka ná ɖó hwɛ nú hɛ̌nnumɔ towe e ma ɖi nǔ nú nǔ ɖokpó ɔ lɛ́ hwi ɖɔhun ǎ é ɖɔ: “Mɛ élɔ́ kún ná wá nǔgbó ɔ mɛ gbeɖé ó” wɛ a? Éǒ, goyíyí kpó nǔjlɔ́jlɔ́wiwa zɛ xwé wú kpó wɛ énɛ́ ná nyí. Jexóva kpo ɖo ali hun nú “gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ” wɛ bónú yě ní lɛ́ kɔ sín hwɛ yětɔn lɛ́ gúdo. (Mɛ. 17:30) Nɔ flín hwebǐnu ɖɔ Jexóva nɔ kpɔ́n mɛ ɖěɖěe nɔ mɔ ɖɔ émí nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ zɛ xwé wú lɛ́ é dó mɔ mɛ e ma nyí nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ ǎ lɛ́ é. Wǎn e mǐ yí nú nǔ e Jexóva ɖɔ ɖɔ é sɔgbe é, ná zɔ́n bɔ mǐ ná ɖó awǎjijɛ; é ná lɛ́ d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná nyí kpɔ́ndéwú ɖagbe nú mɛ ɖěvo lɛ́. Énɛ́ ná zɔ́n bɔ yě ná yí wǎn nú mǐ lobo ná lɛ́ yí wǎn nú Mawu d’é jí. w22.08 31 akpá. 20-22

Mǐ sixú ɖó nukún ɖɔ ényí mǐ ɖo wɛnɖagbejíjlázɔ́ mǐtɔn wa wɛ ɔ, mɛ lɛ́ ná klán gbe xá mǐ. Gbeklánxámɛ énɛ́ sixú jɛjí ɖo sɔgúdo. (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Nǔɖe. 16:21) Amɔ̌, mǐ sixú ɖeji ɖɔ Jexóva ná d’alɔ e sín hudó mǐ ɖó é mǐ. Aniwú? Hwebǐnu wɛ Jexóva nɔ d’alɔ mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ bɔ yě nɔ kpé azɔ̌ yětɔn lɛ́ wú, ényí azɔ̌ lɛ́ ná bo tlɛ vɛ́ wǔ gbɔn ɖěbǔ ɔ nɛ́. Mǐ ní gbéjé gbeyíɖɔ Ezekiyɛ́li sín kpɔ́ndéwú kpɔ́n. Gbeyíɖɔ énɛ́ wɛ ɖɔ Mawuxó nú Jwifu ɖěɖěe è wlí ahwankannumɔ yětɔn yi Babilɔ́nu lɛ́ é. Mɛ alɔkpa tɛ́ lɛ́ ka ɖo fí e Ezekiyɛ́li ɖɔ Mawuxó gbɔn é? Jexóva ɖɔ dó yě wú ɖɔ “yě nɔ se tónú ǎ,” “yě gbɛ́ hɛn,” bo nɔ lɛ́ “fɔ́n gǔ.” Yě nɔ gblé wǔ mɛ wunkan ɖɔhun, bo nɔ ɖó wǔvɛ́ nú mɛ hɔnkéklě ɖɔhun. Yǎyá wú wɛ Jexóva ɖɔ xó élɔ́ nú Ezekiyɛ́li azɔn mɔ̌kpán ǎ: “Ma . . . ɖi xɛsi nú yě ó”! (Ezek. 2:3-6) Ezekiyɛ́li kpé wú bo wa wɛnɖagbejíjlázɔ́ tɔn ɖó hwɛjijɔ atɔn élɔ́ lɛ́ wú: (1) Jexóva wɛ sɛ́ ɛ dó, (2) gbigbɔ mímɛ́ ná ɛ hlɔ̌nhlɔ́n, (3) Xó Mawu tɔn ná hlɔ̌nhlɔ́n nǔɖiɖi tɔn. w22.11 2 akpá. 1-2

Nǔɖogbɛ e Jexóva dá ɖó ayǐkúngban jí lɛ́ é ná nɔ wá kú, gbɛtɔ́ lɛ́ jɛ́n ma ná kú ǎ. É hun ali ɔ nú yě bɔ yě ná nɔ gbɛ káká sɔ́yi. Jexóva lɛ́ dá mǐ bɔ mǐ nɔ ba vɛ́návɛ́ná bá nɔ gbɛ. Biblu ɖɔ dó gbɛtɔ́ lɛ́ wú ɖɔ Mawu “sɔ́ mavɔmavɔ dó ayi yětɔn mɛ.” (Nǔt. 3:11, nwt) Nǔ e wú mǐ nɔ mɔ kú dó mɔ kɛntɔ́ é ɖokpó nɛ́. (1 Kɔ. 15:26) Ényí mǐ ɖo azɔn jɛ wɛ syɛ́nsyɛ́n ɔ, mǐ nɔ yí gbe nú lěe mǐ ɖe é kpowun bo nɔ jó xó dó wɛ a? Éǒ. Hwɛhwɛ ɔ, mǐ nɔ ba dotóo, alǒ xɔ atínkɛ́n bo ná dó ɖí xwi xá azɔn ɔ. Mǐ nɔ wa nǔ e ɖo jlɛ̌ jí bɔ mǐ sixú wa lɛ́ é bǐ bónú é ma sín vɛ̌dónúnǔ mǐtɔn wú bónú mǐ kú ó. Ényí mɛ e mǐ yí wǎn ná é ɖé kú ɔ, mǐ nɔ flú, bo nɔ lɛ́ se wǔvɛ́ ɖo lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é linu, mɛ ɔ ná bo tlɛ nyí mɛ wínnyáwínnyá, alǒ mɛxó ɔ nɛ́. (Jaan 11:32, 33) É ɖo wɛn ɖɔ Gbɛɖótɔ́ wǎnyíyínɔ mǐtɔn ba ɖɔ mǐ ní nɔ gbɛ káká sɔ́yi. Énɛ́ wɛ zɔ́n bɔ é sɔ́ jlǒ énɛ́ d’ayi mɛ nú mǐ, bo lɛ́ ná mǐ nǔwúkpíkpé tɔn. w22.12 3 akpá. 5; 4 akpá. 7

Nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ mǐtɔn lɛ́ gěgé sixú ɖo azɔn jɛ wɛ, ɖo adohu adohu jí, alǒ ɖó yěɖokpó ɖo hwenu vɛ́ wǔ élɔ́ lɛ́ mɛ. Dǒ gǎn, bo nɔ ɖɔ xó ɖó kpɔ́ xá nɔví towe lɛ́. Jɛmɛjí ɖé sixú byɔ́ ɖɔ avla ɖé ní gbo mǐ kpó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó; é ná bo tlɛ nyí hwenu e mǐ ɖo kpɔ́ xá nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ mǐtɔn lɛ́ ɔ nɛ́. Ðo ninɔmɛ mɔ̌hun mɛ ɔ, lěe nǔ cí nú mɛsɛ́dó Jaan é sixú cí mɔ̌ nú hwi lɔ. É ba ná mɔ xɔ́ntɔn tɔn Gayiwúsi kpó nukún kpó. (3 Jaan 13, 14) Amɔ̌, Jaan tuun ɖɔ nú hwenu ɖé ɔ, émí kún sixú mɔ Gayiwúsi ó. Énɛ́ wú ɔ, Jaan tɛ́n kpɔ́n bo wlán wěma sɛ́dó Gayiwúsi. Ényí é ma nyɔ́ bló hwebǐnu bónú a ná nɔ yi ba nɔví towe lɛ́ kpɔ́n ǎ hǔn, tɛ́n kpɔ́n bo nɔ ɖɔ xó xá yě ɖo ali ɖěvo lɛ́ nu. Ényí a kpo ɖo xó ɖɔ ɖó kpɔ́ xá klisánwun hǎtɔ́ towe lɛ́ wɛ ɔ, a ná ɖó ayijayǐ hú gǎn, bo lɛ́ nɔ fífá mɛ. Ényí a mɔ ɖɔ émí ɖó linkpɔ́n hǔn, ylɔ̌ mɛxó agun tɔn lɛ́, lobo yí gbe nú wǔsyɛ́n e yě ná dó lanmɛ nú we kpó wǎnyíyí kpó é.—Eza. 32:1, 2. w22.12 17-18 akpá. 6-7

Biblu xlɛ́ ɖɔ è dó gɛdɛ afɔ Jozɛ́fu tɔn lɛ́, bo lɛ́ dó kan kɔ n’i. (Ðɛh. 105:17, 18) Ninɔmɛ Jozɛ́fu tɔn fɔ́n ɔ, nylǎnylá d’é jí wɛ jɛ́n é nɔ ɖe. É gosín mɛsɛntɔ́ e wú è ɖeji dó é há jí, bo wá jɛ gantɔ́ gǔdo gúdo tɔn ɔ há jí. A ka ko mɔ hwiɖée ɖo ninɔmɛ e nɔ ɖó adohu adohu nú mɛ é ɖé mɛ kpɔ́n, bo ɖo ɖɛ xo wɛ syɛ́nsyɛ́n có, nǔ lɛ́ ka fɔ́n ɔ, nylǎnylá d’é jí wɛ jɛ́n yě nɔ ɖe a? Nǔ sixú nyí mɔ̌. Jexóva nɔ cyɔ́n alɔ mǐ jí, bɔ mǐ nɔ gɔn wǔvɛ́ mɔ ɖo gbɛ élɔ́ e nu kp’acɛ dó wɛ Satáan ɖe é mɛ ǎ. (1 Jaan 5:19) É ɖo mɔ̌ có, a sixú ɖeji dó xó élɔ́ wú: Jexóva mɔ nǔ jɛ ninɔmɛ e mɛ gbɔn wɛ a ɖe é wú céɖécéɖé, bo nɔ kpé nukún dó wǔ we. (Mat. 10:29-31; 1 Pi. 5:6, 7) Hú mɔ̌ ɔ, é dó akpá ɖɔ: “Un ná jó we dó gbeɖé ǎ; un ná ɖe alɔ sín kan towe mɛ gbeɖé ǎ.” (Ebl. 13:5) Nú é tlɛ nyí ɖɔ ninɔmɛ e mɛ a ɖe é ɔ, nukúnɖíɖó ɖě kún sɔ́ ɖe ó ɔ, Jexóva hɛn ɔ, é ná d’alɔ we bɔ a ná dɛ. w23.01 15-16 akpá. 7-8

Biblu lɛ́ ɖe wǎn e Jexóva yí nú mǐ é xlɛ́ ɖo ali ɖěvo nu. É ná gǎnjɛwú mǐ ɖɔ Mawu mǐtɔn kún ná jó mǐ dó hwenu e mǐ wa nǔ nyi do é ó. Izlayɛ́li ví lɛ́ hú hwɛ dó Jexóva azɔn mɔ̌kpán; é ɖo mɔ̌ có, ényí hwɛ yětɔn lɛ́ vɛ́ nú yě nǔgbó nǔgbó ɔ, Mawu nɔ sɔ́ kɛ yě. Klisánwun xwe kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ́ lɔ tuun ɖɔ Jexóva yí wǎn nú émí tawun. Mawu sɔ́ dó ayi mɛ nú mɛsɛ́dó Pɔ́lu bɔ é dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ tɔn lɛ́ ɖɔ yě ní “sɔ́ hwɛ kɛ” nya e hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n bɔ hwɛ tɔn lɛ́ ka vɛ́ n’i é, bo “dó gbɔ n’i.” (2 Kɔ. 2:6, 7; 1 Kɔ. 5:1-5) É sɔ́ akpakpa mɛ tawun ɖɔ Jexóva kún gbɛ́ mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́, ɖó yě wa nǔ nyi do kpowun wútu ó. É nyɔ́ wa ɔ, é d’alɔ yě kpó wǎnyíyí kpó, gbɛ́ nǔ nú yě, bo byɔ́ yě ɖɔ yě ní lɛ́ wá húzú xɔ́ntɔn émítɔn. É d’akpá ɖɔ émí ná wa nǔ ɖokpó ɔ nú hwɛhutɔ́ ɖěɖěe hwɛ yětɔn lɛ́ vɛ́ ná égbé lɛ́ é bǐ. (Ja. 4:8-10) Biblu ɖe nǔnywɛ́ Mawu tɔn, hwɛjijɔ tɔn kpó wǎnyíyí tɔn kpó xlɛ́. Wěma énɛ́ xlɛ́ ɖɔ Jexóva ba ɖɔ mǐ ní kplɔ́n bo tuun émí. É ba ɖɔ mǐ ní húzú xɔ́ntɔn émítɔn. w23.02 7 akpá. 16-17

Nǔ e wú lěe nǔ ɖěɖěe ɖo jijɛ wɛ ɖo gbɛ ɔ mɛ lɛ́ é ɖo blǒbló wɛ bɔ nǔɖɔɖayǐ Biblu tɔn lɛ́ ɖo jijɛnu wɛ gbɔn é ná dɔn mǐ é sukpɔ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Jezu ɖɔ nǔ ɖěɖěe ná jɛ bo ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná tuun ɖɔ hwenu e è ná sú kún dó nú gbɛ Satáan tɔn é ko sɛkpɔ́ é xó nú mǐ. (Mat. 24:3-14) Mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ ɖɔ mǐ ní ɖ’ayi te dó lěe nǔɖɔɖayǐ Biblu tɔn lɛ́ ɖo jijɛnu wɛ gbɔn é wú, énɛ́ ɔ, nǔɖiɖi mǐtɔn ná lí dǒ. (2 Pi. 1:19-21) É ba ɖɔ mǐ ní kpo ɖo linlin e ɖo jlɛ̌ jí é ɖó wɛ hwenu e mǐ ɖo nǔɖɔɖayǐ Biblu tɔn lɛ́ gbéjé kpɔ́n wɛ é. É byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní “hɛn [wǐwá azǎn Jexóva tɔn tɔn] ayǐ mɛ ganjí.” (2 Piyɛ́ɛ 3:11-13) Aniwú? Ényí tíntɛ́nkpɔ́n wɛ mǐ ɖe bo ná tuun “azǎn ɔ kpó gan” e mɛ Jexóva ná bló bɔ Aamagedɔ́ni ná wá dó é kpó ǎ, loɔ, biba wɛ mǐ ɖe bo ná zán hwenu e kpo nú mǐ é dó “ɖó walɔ mímɛ́, bo ná nɔ wa gbejí nɔ nú Mawu sín nǔ lɛ́.” (Mat. 24:36; Luk. 12:40) Mǐ ba ná kpo ɖo gbɛ ɖagbe zán wɛ, lobo kú d’é jí ɖɔ gǎn e dó wɛ mǐ ɖe bo ɖo Jexóva sɛn wɛ é nɔ ɖe wǎn ɖaxó e mǐ yí n’i é xlɛ́. Ayi sísɔ́ ɖó énɛ́ jí ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná cɔ́ mǐɖée. w23.02 16 akpá. 4, 6

Nǔɖé lɛ́ tíin bɔ “lɛ̌ngbɔ́ ɖěvo lɛ́” ɖó ná wa din, cóbá jɛxá bá nɔ gbɛ ɖo palaɖísi mɛ.Mǐ ɖó ná ɖe lěe nǔ cí nú mǐ dó Jezu wú é xlɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mǐ nɔ xlɛ́ ɖɔ mǐ yí wǎn n’i gbɔn lěe mǐ nɔ d’alɔ nɔví lɛ́ gbɔn é gblamɛ. Jezu ɖɔ ɖɔ lěe lɛ̌ngbɔ́ lɛ́ nɔ gǔdo nú nɔví émítɔn lɛ́ gbɔn é wú wɛ émí ná zɔn dó, dó ɖɔ hwɛ xá yě. (Mat. 25:31-40) Ényí mǐ nɔ d’alɔ yě kpó kanɖódónǔwú kpó ɖo wɛnɖagbejíjlá kpó nǔ kplɔ́nkplɔ́n mɛ lɛ́ bónú yě ná húzú ahwanvú kpó sín azɔ̌ ɔ mɛ hǔn, gǔdo nɔ nú yě wɛ mǐ ɖe mɔ̌ nɛ́. (Mat. 28:18-20) Mǐ ɖó ná nɔ te káká bo jɛ palaɖísi mɛ, cóbó ná húzú mɛ alɔkpa e Jexóva ba ɖɔ mǐ ní nyí é ǎ. Din hwɛ̌ ɔ, mǐ sixú nɔ dó gǎn, bo nɔ ɖɔ nǔgbó ɖo xó mǐtɔn lɛ́ kpó nǔwiwa mǐtɔn lɛ́ kpó mɛ, lobo nɔ lɛ́ nɔ jlɛ̌ jí ɖo lěe mǐ nɔ zán gbɛ gbɔn é linu. Gɔ́ ná ɔ, mǐ sixú nɔ gbejí nú Jexóva, mɛ e mǐ da é kpó klisánwun hǎtɔ́ lɛ́ kpó. Ényí mǐ nɔ se tónú nú Jexóva ɖo gbɛ nyanya élɔ́ mɛ din ɔ, é ná bɔ wǔ nú mǐ bɔ mǐ ná se tónú n’i ɖo palaɖísi mɛ. Mǐ sixú lɛ́ sɔ́ nǔ nú jijɔ kpó nǔwúkpíkpé kpó e ná nyɔ́ zán ɖo gbɛ yɔ̌yɔ́ ɔ mɛ é ɖé lɛ́. w22.12 11-12 akpá. 14-16

Mǐ yí wǎn nú Jezu e nyí Axɔ́sú mǐtɔn é, ɖó é wɛ nyí Gǎn ɖagbe hú gǎn ɔ. Jexóva ɖésúnɔ wɛ kplɔ́n azɔ̌ Vǐ tɔn, bo sɔ́ ɛ nú é ná kp’acɛ. (Eza. 50:4, 5) Lɛ̌ lin tamɛ dó wǎnyíyí e ma ɖó cejɛ́nnábí ǎ e Jezu ɖe xlɛ́ é jí. (Jaan 13:1) Ðó Jezu nyí Axɔ́sú towe wútu ɔ, é jɛxá ɖɔ a ní yí wǎn n’i. É tínmɛ ɖɔ mɛ ɖěɖěe yí wǎn nú émí nǔgbó nǔgbó lɛ́ é, énɛ́ wɛ nyí mɛ ɖěɖěe émí nɔ ylɔ́ ɖɔ xɔ́ntɔn lɛ́ é nɔ ɖe xlɛ́ ɖɔ yě yí wǎn nú émí gbɔn tónúsise nú gbeɖiɖe émítɔn lɛ́ gblamɛ. (Jaan 14:15; 15:14, 15) Wǔjɔmɛ ɖaxó wɛ é nyí ɖɔ è ní nyí xɔ́ntɔn Vǐ Jexóva tɔn tɔn! A tuun ɖɔ Jezu nɔ sɔ́ éɖée hwe, bo nɔ lɛ́ wa nǔ Tɔ́ tɔn ɖɔhun bɔ nǔ bǐ nɔ vɔ ɖ’é wú. A kplɔ́n ɖɔ é ná nǔɖuɖu mɛ e xovɛ́ sin lɛ́ é, dó gbɔ nú mɛ e awakanmɛ kú lɛ́ é, bo tlɛ gbɔ azɔn nú azinzɔnnɔ lɛ́. (Mat. 14:14-21) A mɔ lěe é ɖo ali xlɛ́ agun tɔn wɛ ɖo égbé gbɔn é. (Mat. 23:10) Gɔ́ ná ɔ, a tuun ɖɔ ɖó é lɛ́ nyí Axɔ́sú nú Axɔ́súɖuto Mawu tɔn wútu ɔ, é ná lɛ́ wa nǔ nú mǐ hú mɔ̌ flaflá tɔn ɖo sɔgúdo. Nɛ̌ a ka sixú ɖe xlɛ́ ɖɔ a yí wǎn n’i gbɔn? A sixú wa mɔ̌ gbɔn kpɔ́ndéwú tɔn xwixwedó gblamɛ. Nǔ tají e a sixú wa dó xwedó kpɔ́ndéwú tɔn é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ a ná sɔ́ hwiɖée jó nú Jexóva, bo bló batɛ́mu. w23.03 4 akpá. 8, 10

Jexóva wɛ dá nǔ e ɖo jǐnukúnsin lɛ́ é bǐ, bo lɛ́ dá nǔ e ɖo ayǐkúngban jí lɛ́ é kpó éé ɖo xu mɛ lɛ́ é kpó bǐ, bɔ nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ nɔ kplɔ́n nǔ mǐ dó wǔ tɔn. (Ðɛh. 104:24, 25) Din ɔ, lin tamɛ kpɛɖé dó lěe Mawu bló mǐ gbɔn é wú. É bló bɔ mǐ sixú kpé wú bo ɖu nǔ ɖɛkpɛ ɖɛkpɛ e ɖo wɛ̌kɛ́ ɔ mɛ lɛ́ é kpínkpɔ́n sín vǐví. É lɛ́ bló bɔ mǐ sixú zán nǔ vovo atɔ́ɔ́n élɔ́ lɛ́ dó ɖu nǔ tɛnmɛ tɛnmɛ e é dá lɛ́ é sín vǐví: nukún, tó, alɔ, ɖɛ̌ kpó awɔntín kpó. Biblu lɛ́ ɖɔ hwɛjijɔ tají e wú mǐ ɖó ná nɔ kplɔ́n nǔ dó nǔɖíɖó lɛ́ wú é ɖěvo nú mǐ. Yě nɔ kplɔ́n nǔ mǐ dó jijɔ Jexóva tɔn lɛ́ wú. (Hlɔ̌. 1:20.) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, kpɔ́n nǔ ɖěɖěe Jexóva dá lɛ́ é, bo kpɔ́n lě do yě nyɔ́ ɖɛkpɛ sɔ é. Yě nɔ xlɛ́ ɖɔ Mawu ɖó nǔnywɛ́ tawun ǎ cé? Lɛ̌ lin tamɛ dó nǔɖuɖu tɛnmɛ tɛnmɛ e sín vǐví mǐ nɔ ɖu lɛ́ é jí. Énɛ́ xlɛ́ lě do é yí wǎn nú gbɛtɔ́ lɛ́ sɔ é nyi wɛn. Ényí mǐ ɖo jijɔ Jexóva tɔn lɛ́ mɔ wɛ ɖo nǔ e é dá lɛ́ é mɛ ɔ, é nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ tuun i d’é jí; é nɔ lɛ́ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ sɛkpɔ́ ɛ d’é jí. w23.03 16 akpá. 4-5

Ðó gbɛ élɔ́ fɔ́n bo ɖo nylǎnylá d’é jí wɛ wútu ɔ, jiɖe e mǐ ɖó dó Xó Mawu tɔn wú é ná gbɔn tɛ́nkpɔ́n nu. Mɛ lɛ́ sixú tɛ́n kpɔ́n bo ná bló bɔ mǐ ná xo nǔ kpɔ́n ɖɔ Biblu ɔ nǔgbó jɛ́n é ka nyí a jí, alǒ, ɖɔ Jexóva jɛ́n ka sɔ́ mɛsɛntɔ́ gbejínɔtɔ́ ayiɖotenánɔ ɔ b’ɛ ɖo ali xlɛ́ togun tɔn wɛ égbé a jí. Amɔ̌, ényí mǐ kú d’é jí ɖɔ Xó Jexóva tɔn nyí nǔgbó hwebǐnu ɔ, mǐ ná kpé wú bá ɖí xwi xá ahwan ɖěɖěe è nɔ tɔ́n nǔɖiɖi mǐtɔn lɛ́ é. Mǐ ná ‘zin alɔ dó akɔ́n bo ná xwedó tito Jexóva tɔn lɛ́ hwebǐnu, mǐ ná xwedó káká sɔ́yi.’ (Ðɛh. 119:112) “Winnyá” ná hu mǐ dó nǔgbówɛn ɔ dídó mɛ ɖěvo lɛ́ kpó wǔsyɛ́n dídó lanmɛ nú yě bónú yě ná zán gbɛ sɔgbe xá wěɖexámɛ Biblu tɔn lɛ́ kpó wú ǎ. (Ðɛh. 119:46) Gɔ́ ná ɔ, mǐ ná kpé wú bo ná dɛ ɖo ninɔmɛ e tlɛ vɛ́ wǔ tawun lɛ́ é nu, káká jɛ yadónúmɛ jí “kpó hǔnkúkú kpó kpódó xomɛhunhun kpán.” (Koló. 1:11; Ðɛh. 119:143, 157) Nǔgbó ɔ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ ɖó fífá kpó jiɖiɖe kpó; é nɔ lɛ́ kplɔ́n mǐ lěe mǐ ná zán gbɛ gbɔn é nyi wɛn. É bló bɔ mǐ ɖo nukún ɖó sɔgúdo ɖaaɖagbe ɖé wɛ ɖo Axɔ́súɖuto Mawu tɔn glɔ́. w23.01 7 akpá. 16-17

Ðo zǎn e jɛ nukɔn nú kú Jezu tɔn é mɛ ɔ, é xo ɖɛ azɔn mɔ̌kpán dó ahwanvú tɔn lɛ́ tamɛ, bo byɔ́ Tɔ́ tɔn ɖɔ é ní “kpɔ́n yě jí, ɖó mɛ nyanya ɔ wú.” (Jaan 17:15) Énɛ́ ɖe lě do Jezu yí wǎn nú yě sɔ é xlɛ́! É tuun ɖɔ malínmálín mɛ ɔ, émí ná ji ya tawun có, mɛsɛ́dó tɔn lɛ́ sín nǔ ka kpo ɖo ayi mɛ ɖu n’i wɛ. Jezu ɖɔhun ɔ, mǐ ná nɔ sɔ́ ayi mǐtɔn ɖó nǔ e hudó mǐ lɛ́ é kɛ́ɖɛ́ jí ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, mǐ ná nɔ xo ɖɛ dó nɔví mǐtɔn lɛ́ takúnmɛ hwɛhwɛ. Ényí mǐ nɔ wa mɔ̌ hǔn, tónú se nú gbeɖiɖe Jezu tɔn e ɖɔ ɖɔ mǐ ní yí wǎn nú mǐɖée é wɛ mǐ ɖe nɛ́; mɔ̌ e mǐ nɔ wa é nɔ lɛ́ xlɛ́ Jexóva ɖɔ mǐ yí wǎn nú nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ mǐtɔn lɛ́ tawun. Ðɛxixo dó nɔví mǐtɔn lɛ́ takúnmɛ nyí hwenu hinhɛn gú ǎ. Xó Mawu tɔn ɖɔ nú mǐ ɖɔ: “Nǔjlɔ́jlɔ́watɔ́ sín vosisa nɔ w’azɔ̌ tawun.” (Ja. 5:16) Nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ mǐtɔn lɛ́ ɖó ɖɛ mǐtɔn lɛ́ sín hudó, ɖó yě ɖo xwi ɖí xá tagba gěgé wɛ. w22.07 23-24 akpá. 13-15