Reiakina Ana Reirei ni Koaua Te Baibara

“Nako ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia, . . . n reireiia.”—MATAIO 28:19, 20.

1. Tera ae kona n taekinaki ibukin butanakon te Baibara?

ANA TAEKA IEHOVA ae te Baibara ae tabu, bon teuana mai buakoni booki ae e a rangi ni butanako n te aonnaba ao ni bongata. A a tia n rairaki mwakorona tabeua nakon taetae aika 2,300 mwaitiia. E raka i aon 90 te katebubua kaain te aonnaba aika kona ni warekia n oin aia taetae.

2, 3. (a) E aera ngkai a a mangaongao aomata n ana reirei te Baibara? (b) Baikara titiraki aika ti na rinanoi?

² A wareka te Baibara ni katoa bong mirion ma mirion aomata. A okioki ni warekia tabeman mai moana ni karokoa banena. A taku botaki n Aro aika ngaa ma ngaa, bwa e boto aia reirei man te Baibara, ma a kakaokoro nako aia reirei. Ao e a kauataoa riki te mangaongao aei, te aki-boraoi i marenaia aomata aika titeboo aia Aro. Tabeman, a nanououa, n aron moani koreana ao manenana. A mwaiti aika taku bwa e tabu te boki aei tii ngkana e kabonganaki bwa te banna ae katamaroaa te botaki teuana, ke te taetae n tuea n te kaboowi.

³ N etina, iai i nanon te Baibara ana taeka te Atua ae rangi ni mwaaka, ke te rongorongo ibukin te botannaomata. (Ebera 4:12) Mangaia are ngkai Ana Tia Kakoaua Iehova ngaira, ti tangiriia aomata bwa a na ataa ana reirei te Baibara. Ti kukurei ni waakina nako te mwioko are e angania ngkoa taan rimwina Iesu Kristo ngke e kangai: “Kam na nako ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia, . . . n reireiia.” (Mataio 28:19, 20) N ara mwakuri ni minita ti kaitiboo ma aomata aika raoiroi nanoia ake a karawawataki ni butanakon mangaongaon Aaro n te aonnaba. A kan ataa te koaua ibukin te tia Karikira ao n reiakina naba ana taeka te Baibara ibukin manenan te maiu. Ti na rinanon titiraki aika tenua aika tabeaianga iai aomata aika bati. Ni katoai titiraki aikai, ti na nori iai kairuan aia taeka mataniwin Aaro, ao imwina ti na rinanon ana reirei ni koaua te Baibara. Aikai titiraki: (1) E tabeakinira te Atua? (2) Tera bukin menara ikai? (3) Tera ae riki nakoira ngkana ti mate?

E Tabeakinira te Atua?

4, 5. Bukin tera ngkai, a iangoia aomata bwa e aki tabeakinira te Atua?

⁴ Ti na moanna man te titiraki ae, E tabeakinira te Atua? E kananokawaki bwa a mwaiti aomata aika iangoia bwa e bon aki. Bukin tera? Bukina teuana, a maeka n te aonnaba ae onrake n te kairiribai, te buaka ao te karawawata. A iangoia bwa, ‘ngkana e tabeakinira te Atua, ao ni koauana e na tuki rikin kabuanibwai.’

⁵ Bukina riki teuana ngkai a iangoia aomata bwa e aki tabeakinira te Atua, bwa a a tia mataniwin Aaro ni karina te aeka n namakin aei irouia. Tera ae a aki toki n taekinna mataniwin Aaro ngkana e riki te kabuanibwai? Ngke a mate uoman natin te aine temanna ni kuratin te kaa ao e kangai ana mitinare nakoina: “Bon nanon te Atua. E tangiriia ana anera aika uoman riki te Atua.” N taekinan aei irouia mataniwin Aaro, ao ni koauana, a bukina te Atua n rikin baika bubuaka. E korea ae kangai te tia rimwin Kristo ae Iakobo: “Ngkana e kaririaki temanna, ao e na tai kangai, I kaririaki mairoun te Atua: ba E aki konaki te Atua ni kaririaki ni baika bubuaka, ao E aki kariria temanna.” (Iakobo 1:13) E aki karikii aaro aika bubuaka Iehova ae te Atua. Ni koauana, e “raroa mairoun te Atua karaoan te buakaka.”—Iobi 34:10.

6. Antai ae karika te buakaka ao te karawawata n te aonnaba aei?

⁶ Ma e aera ngkai e a rangi ni korakora te buakaka ao te karawawataki? Bukina teuana, bwa a aki kariaia aomata bwa e na riki te Atua bwa te tia Tautaeka i aoia, n te aro are a aki aantaeka nakon ana tua ma ana boto n reirei aika raraoi. A aki namakinna ae a aantaeka ngkai iroun ana kairiribai te Atua, ae Tatan, bwa “a bane kaain aonaba ni wene i nanon teuare buakaka.” (1 Ioane 5:19) Ti a ota raoi n rikin baika bubuaka n ataakin te koaua aei. E buakaka Tatan, e kairiribai, e bwanga ni kewe ao e iowawa. Mangaia are ti riai ni kaantaningaia aomata aika buakaka bwa a na kaotiota aroaron te tia tautaekania. Maroaka ae e a rangi ni bati te buakaka!

7. Baikara bukin karawawatara tabeua?

⁷ Aki-kororaoia aomata boni ngaia naba bukin rikin te karawawata ae ti taonaki iai. A kakorakoraia aomata aika aki kororaoi ni kan tautaekania i bon irouia, ao ibukin anne a aki toki n riki buaka, te ribuaka ao te karawawataki. E taku Te Minita 8:9: “E taua aron te aomata temanna te aomata temanna ni karekea oini kaina iai.” Oin rikin te kainnano teuana bon ibukin rokon “naba aia bong, ma aroia aika aki ataki.” (Te Minita 9:11) A aki toki ni kaaitara ma te kabuanibwai aomata ibukina bwa a maeka n te tabo ae karuanikai n te tai ae aki riai.

8, 9. Ti kanga n ataia bwa e tabeakinira raoi Iehova?

⁸ E karaunano ataakin ae e aki karika te rawawata Iehova. Ma te koaua bwa e tabeakin baika riiriki ngkai ni maiura te Atua? Te kaeka ae kakukurei bon eng! Ti ataia bwa e tabeakinira Iehova, ibukina bwa ti tuangaki n ana Taeka bukin kariaiakaia aomata n ukoukora te aroaro ni maiu ae buakaka. E irekereke aei ma titiraki aika uoua, n aron riain te Atua n tautaeka ao kakaonimakia aomata ni karaoa ae eti. Ibukina bwa Iehova bon te tia Karikiriki ae Moan te Mwaaka, e a aki ngkanne kabaeaki bwa e na tuangira bwa bukin tera ngkai e tuai ni katoka te karawawataki. Ma e kaongoira ibukina bwa e tabeakinira.

⁹ Iangoi bwaai ni kakoaua riki tabeua ibukin tabeakinara iroun te Atua. E “maraki nanona” ngke e a onrake te aonnaba n te buakaka n ana bong Noa. (Karikani Bwaai 6:5, 6) E kaokoro ana namakin te Atua ni boong aikai? E aki, bwa akea bitakina. (Maraki 3:6) E rangi n ribaa te kaetitaeka ae aki-riai ao e rawa n noriia aomata aika karawawataki. E reirei te Baibara bwa e na waekoa te Atua ni katoka te karawawata, ae rereke mairouia tautaeka n aomata ao man ana karirii te Riaboro. Tiaki ngkanne te bwai ni kakoaua aei, bwa e bon tabeakinira te Atua?

10. Tera ana namakin Iehova ibukin rawawataia aomata?

¹⁰ A kamangaoa taekan te Atua mataniwin Aaro, ngkai a taekinna bwa bon nanon te Atua bwa a na riki kabuanibwai nakoira. Ni kaitaraan anne, e ingainga nanon Iehova ni kani katoka karawawataaia aomata. E taku 1 Betero 5:7: “E mumutiakiningkami.” Anne ana reirei ni koaua te Baibara!

Tera Bukin Menara Ikai?

11. Tera ae a aki toki n taekinna Aaro ibukin maiuia aomata i aon te aba?

¹¹ Ti na rinanon ngkai te kauoua n titiraki ae, Tera bukin menara ikai?, ae a mwaiti aika kan ataa kaekaana. A aki toki ni kaekaa te titiraki aei Aaro n te aonnaba, n taekinna ae a mena aomata i aon te aba tii i nanon te tai ae aki maan. A iangoa ara aonnaba aei, bwa te tabo ni motirawa ke ni kataitai, imwain te maeka n te tabo teuana. E bure aia reirei tabeman mataniwin Aaro, ae n te bong teuana ao e nang kamauna te buraneti aei te Atua. Ao ibukin aeka n reirei aikai, a a tia ni motinnanoia aomata aika bati bwa e raoiroi riki bwa a na katia ni maiuiia ngkai, bwa akea te bwai ae a na kariaa bwa tii te mate. Tera ana reirei ni koaua te Baibara ibukin menara ikai?

12-14. Tera ana reirei te Baibara ni kaineti ma ana kaantaninga te Atua ibukin te aonnaba ao te botannaomata?

¹² Iai ana kaantaninga te Atua ae moanibaan te tamaroa ibukin te aonnaba ao te botannaomata. “E aki matebuaka karaoana [te aonnaba]” ma “E karaoia ba e na maekanaki.” (Itaia 45:18) Irarikin anne, e “kawene aonaba i aoni bouana [Iehova], ba a aonga n aki mwemwe n aki totoki.” (Taian Areru 104:5) Ti a ataa bukin menara ikai n ataakin ana kaantaninga te Atua ibukin te aonnaba ao te botannaomata.

¹³ E kaotaki ni Karikani Bwaai mwakoro 1 ao 2, bwa e katauraoa raoi te aonnaba Iehova ibukia aomata. N tokin te tai ni karikibwai ni kaineti ma ara aonnaba, ao “moan te raoiroi” bwaai ni kabane ake e karaoi. (Karikani Bwaai 1:31) E kamaekaia te moani mwaane ao te moan aine te Atua aika Atam ao Ewa, n te oo-n-aroka ae moan te tikauarerei i Eten ao e angania kanaia aika raoiroi aika mwaiti kurikuri. A tuangaki te moan taanga ni kangai: “Kam na bati ni kariki, ao kam na kabatiaingkami, ao kaona aonaba, ao kataea ana kai.” A kaantaningaki bwa a na karikiia natia aika kororaoi, a na karakaa nako mwengaia are te oo-n-aroka ni karababaa, ao a na tautaeka i aoia maan.—Karikani Bwaai 1:26-28.

¹⁴ Bon ana kaantaninga Iehova bwa a na maiu n aki toki botannaomata aika kororaoi i aon te aonnaba. E kangai Ana Taeka te Atua: “A na abana te aba akana raoiroi, ao a na mamaeka iai n aki toki.” (Taian Areru 37:29) Eng, bon te kaantaninga ibukia aomata bwa a na maiu n aki toki n te Baretaiti i aon te aba. Anne ana kaantaninga te Atua ao boni ngaia ana reirei ni koaua te Baibara!

Tera ae Riki Nakoira ni Matera?

15. Tera aia reirei angiin Aaro n te aonnaba ni kaineti ma te bwai ae riki nakoira ni matera?

¹⁵ Ti na rinanon ngkai te katenua n titiraki are a tabeaianga naba iai aomata aika bati ae, Tera ae riki nakoira ni matera? A reirei angiia Aaro n te aonnaba, bwa iai te bwai i nanon te aomata ae teimatoa ni maiu imwin maten te rabwata. A teimatoa naba botaki n Aro tabeua ni kakoauaa te iango are, e katuuaia aomata aika buakaka te Atua ni kammarakiia n aki toki n te ai ni moone. Ma e koaua aei? Tera ana reirei ni koaua te Baibara ibukin te mate?

16, 17. Tera aroia maate ni kaineti ma ae taekinaki n te Baibara?

¹⁶ E taku Ana Taeka te Atua: “Akana maiu a bon ataiia ba a na mate: ma a bon aki ata te bwai teuana akana mate, ao bon akea riki boon aia makuri.” Kioina ngkai “a bon aki ata te bwai teuana akana mate,” nanona bwa akea te bwai ae a kona n ongo, n noria, n taekinna, n namakinna ke n iangoia. Akea naba aia karekemwane. A na kanga ni karekemwane ngkai akea te mwakuri ae a kona ni karaoia? Irarikin anne, “e a toki ngkai aia tangira, ma aia riribai naba, ma aia bakantang,” bwa a aikoa kona ni kaota aia namakin.—Te Minita 9:5, 6, 10.

¹⁷ E rangi ni bebete ao ni mataata ana reirei te Baibara n aei, bwa e aki teimatoa ni maiu te aomata ae mate n te tabo teuana. Akea te bwai ae kitana rabwatara ni matera, ao ni maiu tao n aron are e a manga bungiaki n te rabwata teuana, n aron ae a taekinna te koraki ake a kakoauaa te manga bungiaki nakon te rabwata teuana imwin te mate. Ti kona ni kabwarabwaraa ni kangai: Titeboo maiura ma uran te taura te nenea. Ngkana e mate te ura, bon akea te tabo teuana ae nako iai, bwa ai akea.

18. Ngkana e a ataia te aomata ae reirei n te Baibara bwa akea te bwai ae a ataia maate, tera ae kona ni motikia n ana iango?

¹⁸ Iangoa nanon te koaua teuana ae bebete ma e rangi ni katekenano. Ngkana e a ataia te aomata ae reirei n te Baibara bwa akea te bwai ae a ataia maate, e riai ni kai kakoauaa ae e ngae ngke a rangi n unun ana bakatibu i nanoni maiuiia, ma a aikoa kona ni karikii ana kangaanga ngkai. E riai naba ni waekoa ni karina te koaua are a aikoa kona n ongo te bwai teuana aomata aika tangiraki irouna ake a a tia ni mate, a aki noraaba, a aki kona n taetae, akea aia namakin ke aia iango. Mangaia are a aikoa namakina te maroaa ae riao n te burikatorio, ke ni kammarakaki n te ai ni moone. Ma e ngae n anne, e reirei te Baibara bwa a na kautaki maate ake a uringaki iroun te Atua. Ai kakukureira te kaantaninga aei!—Ioane 5:28, 29.

Te Boki ae Boou ae na Kamanenaki

19, 20. Ngkai Kristian ngaira, tera mwiokoara ae ti riai ni karaoia, ao tera te boki n reirei ae katauraoaki ibukin buokara n ara mwakuri ni minita?

¹⁹ Ti a tia ni maroroakini tii tenua titiraki aika katabeaiangaia aomata. Ni katoai titiraki aikai, ao e rangi ni mataata ao n eti raoi ana reirei te Baibara. Ai kakukureira tibwaakin nako aeka ni koaua aikai nakoia ake a kan ataa ana reirei te Baibara! Ma a mwaiti riki titiraki ake a na kainnanoi kaekaaia aika karaunano te koraki ake a raoiroi nanoia. Ngkai Kristian ngaira, ti mwiokoaki bwa ti na buokiia bwa a na atai kaekaaia.

²⁰ Moan te kangaanga reiakinan ana koaua te Baibara n te aro ae e na mataata ao ni katekenano. Ibukin buokara ni kaitaraa te kangaanga anne, e a tia ni katauraoa te boki teuana “te toro ae kakaonimaki ae wanawana” ae na kabonganaki iroura n ara mwakuri ni minita. (Mataio 24:45-47) Te boki aei bon Tera Ana Reirei ni Koaua te Baibara? Ao mwaitin baana 224.

21, 22. Baikara kanoan te boki ae Tera Ana Reirei ni Koaua te Baibara? tabeua aika kakawaki?

²¹ E tibwaki nako te boki aei n aia Bwabwaro n Aono Ana Tia Kakoaua Iehova n 2005/06, ae atunaki n “Te Aantaeka Iroun te Atua.” Iai kanoana aika kakaokoro ao a manena. N aron anne, iai nimaua baana ibukin moantaeka aika kakoauaki bwa a rangi n ibuobuoki ibukin moanakin reirei n te Baibara ma aomata. Ane ko na noria bwa a bebete maroroakinan taamnei ao kiibu aika n te moantaeka aei. Ko kona naba ni kabonganai rongorongo aika n te mwakoro aei ni kaota aroia aomata aika reirei n te Baibara ni kakaaea mwakoron ao kibun te Baibara.

²² E koreaki te boki aei n te aro ae bebete ao ni mataata. E kaantaningaki bwa e na ringaki nanon ae reirei iai, ngkai a mwaiti bwaai ake e kairaki bwa e na iangoi. Ni katoai mwakorona, iai moantaeka aika titiraki ao ni kabaneana, te bwaoki ae atuna, “Ana Reirei te Baibara.” Iai i nanon te bwaoki aei kaekaan titiraki ake moantaeka. E na buokaki te aomata ae reirei n te Baibara ni kona ni karin iango aika boou man taamnei aika kanikan ma kabwarabwaraaia, n ikotaki naba ma kaikonaki. E ngae ngke a koreaki rongorongo n te boki aei n taeka aika bebete, ma bon iai naba te bukinibaa are e na karekea te tai n rinanon reirei aika kakawaki aika 14 mwaitiia, aika a karauaki ni kabwarabwaraki ibukin ane e kani kaotaa riki.

23. Baikara reirei aika ti anganaki ni kaineti ma kabonganan te boki ae Ana Reirei te Baibara?

²³ E katauraoaki te boki ae Ana Reirei te Baibara bwa buokara n reiakinia aomata aika kakaokoro rabakauia ao aia atatai man Aaro tabeua. Ngkana akea ana atatai i aon te Baibara te aomata ae reirei, tao e na aki bane teuana te mwakoro n teuana te tai n reirei. Tai kabaitiko ni kabanea mwakorona teuana, ma kataia n ringa nanon te aomata anne. Ngkana e aki ota n te kaikonaki teuana iai, kabwarabwaraa raoi ke taekina te kaikonaki riki teuana ae e na oota iai. Katauraoi raoi, karaoa am kabanea n raoiroi ni kamanena te boki aei n te aro ae uaana, ao tataro nakon te Atua bwa e na buokiko bwa ko aonga ni “bairea raoi taekan te koaua.”—2 Timoteo 2:15.

Kakaitau Ibukin Kakabwaiam Aika Rangi ni Manena

24, 25. Baikara kakabwaia aika rangi ni manena ake e a tia Iehova n angania ana aomata?

²⁴ E a tia Iehova n angania ana aomata kakabwaia aika a rangi ni manena. E a tia n anganira te konaa n reiakina te koaua ibukina. Ti riai ni kakaitau ibukin te kakabwaia anne! Ni koauana, e a tia ni karabaa ana kaantaninga te Atua mairouia akana kainikatonga ao e kaotia nakoia akana nanorinano. E taku Iesu ni kaineti ma aei: “I karaoiroiko, Tamau, ae Ueani karawa ma aonaba, ba Ko karaba baikai nakoia akana rabakau ma akana wanawana, ao Ko kaotioti nakoia merimeri.” (Mataio 11:25) E burenibwai warekam i buakoia aika nimamannei, aika toro iroun te tia Tautaeka i aoni Bwaai ni Kabane ae Iehova.

²⁵ E a tia naba te Atua n anganira te mwioko ae te reiakinia aomata taekana. Uringnga bwa e a tia n uaraoaki irouia Aaro ake a taekin keewe ibukina. Mangaia are a mwaiti aomata aika kairua aia iango ibukin Iehova, n te aro are a a iangoia bwa e aki tabeakinia ao e aki nanoanga naba. Ko kukurei ke tao e korakora ingaingan nanom ni kani buoka kaetan otaia aomata? Ko tangiriia aomata aika raoiroi nanoia n taabo nako bwa a na ataa te koaua ibukin te Atua? Ngkana ngaia anne, kaota ongeabam nakon te Atua ae reke rinanon ingaingan nanom ni kan tataekina ana reirei te Baibara ni kaineti ma reirei aika kakawaki ao n reiakinia aomata iai. A kainnanoa ataakin ana reirei ni koaua te Baibara, taan ukoukora te koaua.

Tera Am Kaeka?

• Ti kanga n ataia bwa e tabeakinira te Atua?

• Tera bukin menara i aon te aba?

• Tera ae e na riki nakoira ni matera?

• Baikara kanoan te boki ae Ana Reirei te Baibara ae e anaaki riki iai nanom?