Ti Teimatoa Ni Kaotiira Bwa “Taani Maeka N Iruwa”

“I kaungaingkami ngkai kaanga iruwa ngkami ao taani maeka n iruwa bwa kam na rawa nakoni kaibwabwarun te rabwata.” ​—1  BETERO 2:11.

KO NA KANGA NI KAEKA?

E aera ngkai a kona n taekinaki taani kabiraki bwa taani maeka n iruwa?

N te aro raa ae a maeka n iruwa iai “tiibu tabemwaang”?

Tera ae ko ingainga ni kantaningaia n taai aika imwaim?

1, 2. Antai ake e nanonia Betero n te taeka ae “ake a rineaki,” ao e aera ngkai e arania bwa “taani maeka n iruwa”?

TAO 30 te ririki imwini waeraken Iesu nako karawa ao e a korea te reta te abotoro Betero nakoia ake a “maeka n iruwa ao n uamae i Bonto, Karatia, Kabatokia, Atia, ao Bitunia, ake a rineaki.” (1 Betero 1:1) E mataata bwa ngke e kamanena te taeka ae “ake a rineaki” Betero, e nanonia iai te koraki ake titeboo ma ngaia ake a a tia ni kabiraki n te taamnei ae raoiroi ao ni “manga bungiaki nakon te kantaninga ae nene” aika a na tautaeka ma Kristo i karawa. (Wareka 1 Betero 1:​3,  4.) Ma bukin tera bwa imwina riki, e a manga taekinia aika a rineaki aikai bwa “taani maeka n iruwa”? (1 Betero 2:11) Ao e aera ngkai ti rangi ni kukurei n ongoraea aei, e ngae ngkai tii temanna mai buakoia 650 taani Kakoaua aika kakaonimaki ni katobibia te aonnaba aika a taekinna bwa a kabiraki ke a rineaki?

² A bon tau n atongaki te koraki ake a kabiraki n te moan tienture bwa “taani maeka n iruwa.” E noraki koauan anne irouia nikiraia taani kabiraki aika maiu ngkai bwa a na aki tiku i aon te aba n aki toki. E kabwarabwaraa te abotoro Bauro ae kaain naba “te nanai ae uarereke” ni kangai: “Ma ngaira boni kaaini karawa ao ti ingainga ni kariariaa te tia kamaiu ae te Uea ae Iesu Kristo.” (Ruka 12:32; I-Biribi 3:20) A na kitana te aonnaba taani kabiraki ni mateia nakon te maiu ae raoiroi riki, ae te aki mamate ngkai “boni kaaini karawa” ngaiia. (Wareka I-Biribi 1:​21-23.) Ngaia are a a kona n atongaki bwa “taani maeka n iruwa” n te aonnaba ae tautaekanna Tatan.

3. Tera te titiraki ae rio ngkai ibukia “tiibu tabemwaang”?

³ Ma tera aroia “tiibu tabemwaang”? (Ioane 10:16) E reiakinaki n te Baibara bwa a na riki bwa taani maeka n aki toki i aon te aba. Bon anne mwengaia n aki toki! Ma a kona naba n atongaki n taai aikai bwa taani maeka n iruwa. N te aro raa?

“A UAIA NI NGIRANGIRA BWAAI NI KABANE AIKA KARIKAKI”

4. Tera ae a aki kona n totokoa rikina taani kairiri n te aonnaba?

⁴ A na teimatoa ni karawawataaki aomata ni kabane n ikotaki naba ma Kristian imwin ana karitei Tatan nakon Iehova, n te tai are kariaiakaki iai waakinakon ana waaki Tatan ae buakaka ae ngkai. Ti wareka ae kangai n I-Rom 8:22: “Ti ataia bwa a uaia ni ngirangira bwaai ni kabane aika karikaki, ao a teimatoa ni maraki ni karokoa ngkai.” Bon akea te bwai ae a kona ni karaoia n totokoa anne taani kairiri n te aonnaba, taan rabakau ni bwain te aonnaba ao taani kabebeteia aomata.

5. Tera ae a a tia ni motinnanoia mirion ma mirion aomata ni moa man 1914, ao bukin tera?

⁵ Ni moa man 1914, a a tia mirion ma mirion aomata ni motinnanoia bwa a na aantaeka nakon te Uea ae Iesu Kristo are kaueaaki iroun te Atua. A aki kan riki bwa kaain ana waaki Tatan, ao a rawa naba n riki bwa taani boutokaa ana waaki. Ma a kamanenai maiuia ao aia bwai ni boutokaa Ana Tautaeka n Uea te Atua.​—I-Rom 14:​7, 8.

6. N te aro raa ae a kona n atongaki iai Ana Tia Kakoaua Iehova bwa ianena?

⁶ Eng, bon taan ababa aika aantaeka nakon te tua Ana Tia Kakoaua Iehova n aaba aika 200 tabuni mwaitiia. Titeboo ngaiia ma ianena n aki ongeia bwa a maeka ia. A teimatoa n tei i nuka ni kaineti ma tautaeka ke kangaanga n aaba ake a mena iai. A iaiangoiia n taai aikai bwa bon taan ababa ngaiia n ana waaki ae boou te Atua i aon te aba are e beritanaki. A kimwareirei ngkai a ataia bwa a na riki bwa taani maeka n iruwa n te aonnaba ae aki kororaoi aei, tii i nanon te tai ae e aki maan.

7. A na kanga ana toro te Atua n riki bwa taani maeka n aki toki, ao n te tabo raa?

⁷ E a kaan te tai are e na kamanena iai mwaakana Kristo ni kamauna ana waaki ae buakaka Tatan. A na kainaomataaki kaain te aonnaba man te bure ao te nanokawaki, n ana tautaeka ae kororaoi Kristo. E na kamaunai mwin nako te karitei nakon riain Iehova n tautaeka aika noraki ao aika aki kona n noraki. A nang riki bwa taani maeka n aki toki ana toro te Atua aika aantaeka n te aonnaba ae Bwaretaiti. (Wareka Te Kaotioti 21:​1-5.) A na bane ni “kainaomataaki baika karikaki man te tautoronaki i aan te mka, ma ni karekea te inaomata ae rianako arona ae reke irouia natin te Atua.”​—I-Rom 8:21.

TERA AE KANTANINGAAKI MAIROUIA KRISTIAN NI KOAUA?

8, 9. Kabwarabwaraa te bwai ae e nanonna Betero n te “rawa nakoni kaibwabwarun te rabwata.”

⁸ E kabwarabwaraa Betero te bae kantaningaaki mairouia Kristian ngke e reitia ni kangai: “Raou aika kam tangiraki, I kaungaingkami ngkai kaanga iruwa ngkami ao taani maeka n iruwa bwa kam na rawa nakoni kaibwabwarun te rabwata aika teimatoa ni buakaningkami.” (1 Betero 2:11) E moani kainetaki te taeka n reirei anne nakoia Kristian aika kabiraki, ma titeboo naba kakawakina nakoia ana tiibu tabemwaang Iesu.

⁹ Akea bureni baika tangiraki ngkana a karaoaki n te aro ae riai i matan te tia Karikiriki. A boni karakaa riki te kukurei ni maiura. N te katoto, iai baika riai n tangiraki n aron te amwarake, te moi, uataboan aaro n kaakibotu, ao te reitaki ma raora aika kakaraoa nanon te Atua. Bon te bwai ae riai iroura tangiran te wene n taanga ma raora ni mare, ngkai bon rikiara. (1 I-Korinto 7:​3-5) Ma e katereterea nanoni “kaibwabwarun te rabwata” Betero bwa e ‘teimatoa ni buakanira.’ E mataata ngkanne bwa e riai n teimatoa n tuoa te bwai ae e tangiria temanna, ngkana e kauntaba ma ana kantaninga Iehova ao ni kona n uruana ana iraorao ma te Atua. E kona n rangi n ruanikai maiura ngkana ti katoki nanora ni baika ti tangiri aika bure.

10. Baikara aanga tabeua ake e kariria iai Kristian Tatan bwa a na riki bwa kaain ana aonnaba?

¹⁰ Tian Tatan boni kamamaraan aia motinnano Kristian ni koaua bwa a na iangoia bwa “taani maeka n iruwa” n te waaki ae ngkai. Ma e ngae n anne, tii teuana tiana ae e uaiakinna are e aki tangirira bwa ti na iaiangoira bwa bon “taani maeka n iruwa” ngaira n te waaki ae ngkai. E tangirira naba bwa ti na mataaiakina bwaikorakin te maiu aei, a na anaaki nanora nakon te wene ni bure, te kani kakannato, “te kani moanibwai ni bwaai ni kabane” ao te nanonnaba. Ti riai n ataia ae akanne ana bwai ni kamwane ni kabane Tatan. Ti katerea raoi bwa ti aki kan riki bwa kaain ana waaki ae buakaka Tatan ngkana ti motinnanoia bwa ti na rarawa nakon tangirani baika bure akanne. Ti kaotia naba iai bwa ti maeka n iruwa. Te bwai ae ti tangiria ao ni kakorakoraira n uaiakinna bon te maeka n aki toki n ana waaki ae boou te Atua i aon te aba are e mena iai te raoiroi.

AROARO AIKA RARAOI

11, 12. Tera aron iangoaia ianena n tabetai, ao tera ae kona n taekinaki ibukia Ana Tia Kakoaua Iehova?

¹¹ E waakinaanako ana kabwarabwara Betero n te bwai ae kantaningaaki mairouia Kristian aika “taani maeka n iruwa” ni kangai ni kibuna 12: “Kateimatoai raoiroin aroaromi i buakoia kaain te aonnaba, bwa e ngae ngke a bukiningkami bwa taani karaoa ae buakaka, ma ibukin noran ami mwakuri aika raraoi, ao a na manga neboa te Atua iai n ana bongi n tutuo.” N tabetai, a a manga kabuakakaaki ianena ao taani maeka n iruwa n aaba ake tiaki abaia. A kona naba n iangoaki bwa aomata aika buakaka tii ibukina bwa a kaokoro ma kaain rarikia. Tao a kona naba ni kaokoro aia taetaenikawai, aia mwakuri, aia kunnikai, ao taraakia. Ma a kona n ataia tabemwaang bwa bon tiaki aomata aika buakaka ngaiia man aroaroia aika raraoi.

¹² N aron naba anne, a kaokoro Kristian ni koaua ma kaain rarikia n aaro tabeua, n aron aia maroro ke rinean aia kaakibotu. N angiin te tai, a kinaaki bwa a kaokoro mai buakoia aomata aika bati n aia tabo, man aroia ni kunnikainia ao katamaroaaia. Ibukin anne, n tabetai a kona tabeman ni bukinia bwa aomata aika buakaka. Ma e ngae n anne, a kamoamoaaki irouia aomata ake tabeman riki ibukin aroaroni maiuia aika raraoi.

13, 14. E kanga ni “kakoauaaki wanawanan te aomata man ana mwakuri”? Kabwarabwaraa.

¹³ Eng, e kona ni kakeaaki kabuakakaara n aroarora aika raraoi. A boni kabuakakaa naba Iesu n te aro ae kewe are tii ngaia ae kororaoi kakaonimakina nakon te Atua. A taekinna tabeman are e “buabeka teuaei ao te tia ninim wain ao e raoraonia taan rikoa te taekiti ma taani bure.” Ma e kaotia man aroarona aika raraoi bwa bon tiaki ngaia te aeka n aomata anne. E taku Iesu: “E kakoauaaki wanawanan te aomata man ana mwakuri.” (Mataio 11:19) Ao ai uana naba ni boong aikai. N te katoto: N aia taratara tabeman aika maeka n uakaan ma te Betaera i Selters i Tiaman, a mimi n aroia taari aine ao mwaane ake a anganano ni mwakuri iai. Ma e tei ibukia te mataniwi n te kaawa ao e kangai: “E kaokoro aroaroia taani Kakoaua aika mwakuri n te tabo anne, ma a aki rotakibuaka maiuia aomata riki tabeman ikanne.”

¹⁴ N te katoto riki teuana, a kabuakakaaki Ana Tia Kakoaua Iehova ake i Moscow i Rutia bwa aongkoa a karaoi mwakuri aika buakaka. Ma n Tun 20, 2010, e otinako mwin te moti n te European Court of Human Rights i Strasbourg i Buranti bwa a bure kaain Moscow ngke a tuka aia taromauri Ana Tia Kakoaua Iehova bwa akea riaia ni katoka aia bobotaki. E taekinaki naba iai bwa akea bwaai ni kakoaua ni kaineti ma kairuan aroaroia taani Kakoaua ni kaboowi ake i aon Rutia. E taekinaki naba iai bwa a kamanenaaki tuua aika matoatoa aikai ni kaboowi i Moscow n te aro ae bangaomata nakoia Ana Tia Kakoaua Iehova.

RIAIRA N AANTAEKA

15. Tera te boto n reirei man te Baibara ae a toua mwina Kristian ni koaua?

¹⁵ A karaoa nanon te tua riki teuana ibukia Kristian Ana Tia Kakoaua Iehova i Moscow ao ni katobibia naba te aonnaba, n aron are e kabwarabwaraa Betero. E korea ae kangai: “Kam na aantaeka ibukin te Uea, nakoni bwaai nako aika kateaki irouia aomata, ae tao nakon te embera ae kakannato, ke nakoia kowana.” (1 Betero 2:​13, 14) E ngae ngke tiaki ana bwai te aonnaba ae buakaka Kristian ni koaua, ma a kukurei n aantaeka nakoni mwaakaia taan tautaeka “ni nneia aika kakaokoro nako,” n aron are e tuangia Bauro.​—Wareka I-Rom 13:​1, 5-7.

16, 17. (a) Tera ae kakoauaaki iai bwa ti aki kaitaraa te tautaeka? (b) Tera ae a kakoauaa taani kairiri tabeman n te tautaeka?

¹⁶ A maeka Ana Tia Kakoaua Iehova n aroia “taani maeka n iruwa” n te waaki ae ngkai, ma tiaki ibukina bwa a kani kaitaraa te tautaeka ke n tiribureia tabemwaang. A ataia ae a kakaokoro aia iango aomata bwa antai ae e riai n tei ibukin te tautaeka ke aroni katokan aia kangaanga botannaomata. A irekereke Aaro riki tabeua ma waaki n tautaeka, ma a aki Ana Tia Kakoaua Iehova. A tuai mani kataia ni kairiia mataniwi n te tautaeka bwa a na bitii aroia n tautaekania aomata. Bon akea nanoia ni karitei Ana Tia Kakoaua Iehova nakon te tautaeka ke tao ni kaungaia aomata bwa a na karaoa naba anne!

¹⁷ E taku Betero: “Karinea te embera.” Ngaia are a ongeaba Kristian nakoia taani kairiri n te tautaeka bwa a aonga ni karineia ao ni kamoamoaia. (1 Betero 2:17) N tabetai, a kakoauaa taani kairiri n te tautaeka bwa a aki riai n iangoia bwa a ruanikai aomata irouia Ana Tia Kakoaua Iehova. N te katoto, e taku Steffen Reiche ae te minita ngkoa n te auti n tei n te tautaeka i Brandenburg are e a manga kaaina te auti n tei n te tautaeka i Tiaman: “A raraoi aroaroia Ana Tia Kakoaua Iehova n taai ake a kabureaki iai n taabo ni kaikain ni boong aikai n aron naba aroia rimoa ibukin te tua n inaomata n te aba: n aroia n tei n nene ni kaaitara te SS ao nanoangaia raoia ni kabureaki. E taekinna naba bwa a rangi ni kakawaki aroaro aikai ibukin te aba ae Tiaman, ai moarara riki ngkai a a ririkirake n ribuaka aomata tabeman nakoia ianena ke te koraki ake a kaokoro aia koaua ao aia iango ma ngaiia ibukin te tautaeka.”

KAOTIOTAN TE TANGIRA

18. (a) E aera bwa ti riai n tangiriia tarira n te onimaki ni kabane? (b) Tera ae a taekinna tabeman ake tiaki taani Kakoaua?

¹⁸ E korea ae kangai te abotoro Betero: “Tangiriia tarimi nako i nanon te onimaki, maaka te Atua.” (1 Betero 2:17) A maaka te Atua Ana Tia Kakoaua Iehova, ae nanona bwa a rawa ni karawawataa. Ibukini karinean te Atua irouia, a a kani kakaraoa nanona. A kukurei ni beku ibukin Iehova ao n riki bwa kaain te botaki n itaritari ni katobibia te aonnaba ake titeboo te bwai ae a tangiria. Ngaia are bon te bwai ae riai bwa a na “tangiriia [tariia] nako i nanon te onimaki.” E burenibwai n reke te aeka n itangitangiri n tari anne irouia aomata aika bangaomata ni boong aikai ao a kona ni mimi n tabetai aomata ake tiaki taani Kakoaua n ara itangitangiri. N te katoto, e rangi ni mimi te tia kaneweaba are e mwakuri n te kambwana ni mwamwananga i Amerika, n noran te itangitangiri ao te ibuobuoki irouia taani Kakoaua nakoia taan roko n tain te bwabwaro ibukin aaba aika kakaokoro i aon Tiaman n 2009. E taekinna neiei bwa e tuai man nora te aekaki aei i nanon ana tai ni kaneweaba ni kabane. E taku temanna te tia Kakoaua imwina riki: “E taekini bwaai ni kabane neienne ma te mimi ao te ingaingannano.” Ko a tia n ongongo aia taeka aomata ae aekan aei ake a matakuakinia taani Kakoaua n te bwabwaro are ko iria?

19. Tera ae ti riai ni motinnanoia bwa ti na karaoia, ao bukin tera?

¹⁹ N aron ae ti a tia n reiakinna, a kaotiotia Ana Tia Kakoaua Iehova n aanga aika bati bwa a boni maeka n aroia “taani maeka n iruwa” n ana waaki ae ngkai Tatan. Ao a kimwareirei ni motinnanoia bwa a na teimatoa n aroia anne. A nene aia kantaninga i aoni baika koaua ibukina bwa a na waekoa n riki bwa taani maeka n aki toki n ana waaki ae boou te Atua i aon te aba are e mena iai te raoiroi. Ko ingainga ni kantaningaa te waaki ae boou anne?

[Taamnei n iteraniba 23]

Ti rarawa ni boutokaa ana waaki Tatan

[Taamnei n iteraniba 23]

Ti boutokaa ana waaki ae boou te Atua i aon te aba

[Taamnei n iteraniba 25]

E buokaki te utu ae i Rutia aei ni katiteuanaaki n te koaua man te Baibara