A Riiriki Baika Bubuaka Nakoia Aomata Aika Raoiroi Bukin Tera?

Kioina ngkai Iehova ae te Atuaa bon te tia Karikii bwaai ni kabane ao moan te mwaaka, a a mwaiti aika a bukinna ni bwaai nako aika a riki n te aonnaba, n ikotaki naba ma baika bubuaka ni kabane. E ngae n anne, iangoa te bwai ae taekinaki n te Baibara ibukin te Atua ae koaua:

• “E raoiroi Iehova n arona ni kabane.”—Taian Areru 145:17, BG.

• “Bon te kaeti-taeka ae riai ana aro ni kabane [te Atua]: Bon te Atua ae kakaonimaki ae akea ana buakaka, E raoiroi ao E eti Ngaia.”—Te Tua-Kaua 32:4, BG.

• “E rangi n tatangira Iehova ao n nanoanga.”—Iakobo 5:11.

Bon tiaki te Atua ae karikii baika bubuaka. Ma e koaua bwa e kaungaia aomata bwa a na karaoi mwakuri aika bubuaka? Bon tiaki ngaia anne. E taekinaki n te Baibara ni kangai: “Ngkana iai ae rinanon te kataaki ao e na aki kangai: ‘I kataaki iroun te Atua.’” Bukin tera? Ibukina “bwa e aki kona ni kataaki te Atua ni baika bubuaka ao e aki kona naba ni kataa temanna iai.” (Iakobo 1:13) E aki kona ni kataiia aomata ni kabane te Atua ke n tuoia rinanoni kauekean te nano ni kani karaoa ae buakaka. Bon tiaki te Atua ae karikii baika bubuaka ao e aki naba kauekea kani karaoan ae buakaka irouia aomata tabeman. Tera ke antai ngkanne ae riai ni bukinaki n riirikini baika bubuaka?

TI MENA N TE TABO AE KARUANIKAI N TE TAI AE AKI RIAI

Ni kaotan teuana bukini karawawataaia aomata, e taekinaki ae kangai n te Baibara: “A ti roko naba aia bong, ma aroia aika aki ataki, i rouia ni kabaneia.” (Te Minita 9:11, BG) Ngkana a riki baika aki kantaningaaki ke kabuanibwai aika karina bwa tao e rotakibuaka temanna iai ke e aki, ma n angiin te tai e boto anne n te tabo are e mena iai n te tai are a a riki iai. E kaania 2,000 te ririki n nako ao e taekina te kabuanibwai teuana Iesu Kristo, are a irekereke iai 18 aomata ake a mate ni bwakarakia n te taua. (Ruka 13:1-5) A aki kabuanibwai nakanne ibukin aroni maiuia ngkoa, ma a boni mena i aan te taua ngke e bwaka. N taai aika tibwa nako, e oreaki Haiti n te mwaeiei ae korakora te urubwai iai n Tianuare 2010, ao e taekinna te tautaeka n Haiti bwa a bua maiuia aomata aika e raka i aon 300,000 mwaitiia. A bane ni mate nakanne n aki ongeia bwa antai ngaiia. A kona naba n taonaki n aoraki aika kakaiaki aomata nako n te tai teuana ma teuana.

A kona tabeman n titiraki ni kangai: ‘E koaua bwa e aki kona te Atua n totokoi rikin aeka ni kabuanibwai aika kamamate aikai? E aki kona ni kamanoia aomata aika raoiroi man te kabuanibwai?’ Ngkana e na karaoa te bwai teuana te Atua ibukin aaro aikai, e kona n nanonaki iai bwa e a kaman atai baika bubuaka imwain rikia. Ngkai e kona te Atua ni kaman atai taai aika a na roko, aio te titiraki ae ti riai n iangoia: E koaua bwa e rineia te Atua bwa e na tiatiana korakorani mwaakana ni kaman atai bwaai akanne?——Itaia 42:9.

E taekinaki ae kangai n te Baibara: “E mena Atuara i karawa: E karaoi bwaai ni kabane aika E tangiri.” (Taian Areru 115:3, BG) E karaoi Iehova bwaai ake e iangoi bwa a kakawaki karaoaia ma tiaki bwaai ni kabane ake e kona ni karaoi. E kaineti naba anne nakon te bwai ae e iangoia bwa e na kaman ataia. N te katoto, imwini butanakon te buakaka ni kaawa rimoa ake Totom ma Komora, e a taekina ae kangai te Atua nakon te baatua are Aberaam: “N na ruo ngkai, ao N na noriia ba tao e boraoi aroia ma kabuakakaia ae roko i Rou; ao ngkana tao tiaki, ao N na ataia.” (Karikani Bwaai 18:20, 21, BG) Inanon tabeua te tai, e rineia Iehova bwa e na aki ataa korakoran te buakaka ni kaawa akanne. N aron naba anne e kona Iehova n rineia bwa e na aki kaman atai bwaai ni kabane. (Karikani Bwaai 22:12) E bon aki nanonaki n aei bwa e kaotaki iai ae e aki kororaoi ke e mamaara. Kioina ngkai “moan te raoiroi ana makuri” te Atua, e a boni kabaeranta ana konabwai ni kaineti ma kaman ataakin taai aika a na roko ma ana kantaninga, ao e tuai mani kairoroia aomata bwa a na toua te kawai teuana.b (Te Tua-Kaua 32:4, BG) Tera ngkanne ae ti kona n iangoia? Bon tii aei: E rinorinoa arona te Atua ni kaman atai bwaai ma te akoi.

A NA BUKINAKI IAI AOMATA?

Iai naba irekerekeia aomata n rikin te buakaka. Nora aroni kabwarabwaraani karaoan anne n te Baibara ae kona ni kairiri nakoni mwakuri aika karuanikai. “A kataaki aomata n tatabemania nako ngkana a katikakinako n oin aia kaibwabwaru ao ni mwamwanaaki iai. Ao ngkana e bikoukou te kaibwabwaru ao e bungia te bure, ao ngkana e a tia ni karaoaki te bure ao e karekea te mate.” (Iakobo 1:14, 15) Ngkana a kani karaoi baika buakaka aomata nako ke ni boni kariaia karaoia, a na boni karawawataaki ni mwia aika bubuaka. (I-Rom 7:21-23) N aron ae kaotaki n rongorongon rimoa, a a tia aomata ni karaoi mwakuri aika kamamate ike a a riki iai karawawata aika rangi ni bati. Irarikin anne, a kona naba aomata aika buakaka ni kairaraangia aomata tabeman bwa a na karaoi mwakuri akanne n te aro are e a butanako iai te buakaka.—Taeka N Rabakau 1:10-16.

E riai te Atua ni karaoa te bwai teuana ao n totokoia aomata mani karaoani baika bubuaka? Iangoa aroni karaoan te aomata. E taekinaki n te Baibara bwa e karaoa te aomata te Atua bwa katotongana ae nanonaki iai kaanga ai arona. Mangaia are a kona aomata ni kaotiotii aroaron te Atua. (Karikani Bwaai 1:26) A a tia n anganaki aomata te bwaintituaraoi ae te inaomata n rinea ae a na karaoia ao a kona n rineia bwa a na tangira te Atua ao ni kakaonimaki ni koaua nakoina rinanoni karaoan ae eti i matana. (Te Tua-Kaua 30:19, 20) Ngkana arona bwa e kairoroia aomata te Atua nakoni karaoan te aroaro ni maiu teuana, e aki ngkanne kakeaa bongan te bwaintituaraoi are te inaomata n rinea ae a na karaoia? Eng, a na mangori iai aomata n aroia mitiin ake a tii kakaraoa raoi are e a tia ni baireaki ibukia! E kona naba n noraki koauan anne ngkana ti tuangaki n te bwai ae aongkoa e na riki ke Kismet ni baika ti karaoi ao ni bwaai ni kabane aika riki nakoira. Ai kukureira ngaira ngkai e kainaomataira te Atua n rinea oini kawaira! Ma e aki nanonaki n aei bwa a na teimatoa n rotaki n aki toki botannaomata n te maraki ae riki man aia kairua ke aia rinerine aika bubuaka.

E KARIKII KARAWAWATA TE KARMA?

Ngkana arona bwa ko titirakina temanna ae kaikawaaki n te Aro ae te Hindu ke te Buddhist te titiraki ae mena i tinanikun te maekatin aei, ko na bae n ongo te kaeka ae kangai: “A riiriki baika bubuaka nakoia aomata aika raoiroi ibukin te tua ae te Karma. A bon taia te bwai are a a tia ni karaoia ni maiuia rimoa.”c

E rangi n ibuobuoki ataakin ae taekinaki n te Baibara ibukin te mate, ni kaineti ma te reirei ae te Karma. N te onnaroka are i Eten are a moani karikaki iai aomata, e taku te tia Karikiriki nakon te moan aomata are Atam: “Ko kona n amamarake raoi mani kaai ni kabane aika kain te ne n aroka aei: ma ko na tai amarake man te kai n ata te raoiroi ma te buakaka: ba n te bong are ko amarake mai iai ao ko na boni mate.” (Karikani Bwaai 2:16, 17, BG) Ngke arona bwa e aki karaoa te bure Atam n arona n aki ongeaba nakon te Atua, e na boni maiu n aki toki. E riki te mate bwa te tuuaa ibukin te aki ongeaba n ana tua te Atua. Ngke a a bungiaki ngkanne natina, “e a ituia aomata ni kabane te mate.” (I-Rom 5:12) Mangaia are e a kona n taekinaki bwa “boon te bure te mate.” (I-Rom 6:23) E kabwarabwaraaki naba n te Baibara ni kangai: “Ane mate ao e a bwara baena man ana bure.” (I-Rom 6:7) N taeka riki tabeua, a aki teimatoa aomata ni kabwakaa boon aia bure imwini mateia.

A taekinna mirion ma mirion aomata ni boong aikai bwa e irekereke ma te Karma kangaanga aika a karawawataia aomata. N angiin te tai, e butimwaea oini karawawataana te aomata ae onimaki n ikotaki naba ma karawawataaia tabemwaang ma e aki rangi n tabeaianga iai. Ma e bon tiku n ana iango te koaua are akea kantaningaan katokan rikini baika bubuaka. E boni kakoauaaki bwa te kakukurei ae a tii anganaki aomata, bon te kainaomataaki man te manga bungiaki nakon te aroaro ae kariaiakaki ao te atatai ae okoro. Ni koauana, a rangi ni kaokoro iango aikai ma ae taekinaki n te Baibara.d

MOAN RIKINA!

Ma bon tiaki te aomata ae moani karika te buakaka. E “aki teimatoa n te koaua” Tatan te Riaboro are bon ana anera te Atua ae kakaonimaki ni moani karikana, ao e karekea te bure nakoia kaain te aonnaba. (Ioane 8:44) E boni moana te karitei n te onnaroka are Eten. (Karikani Bwaai 3:1-5) E aranna Iesu Kristo bwa “teuare buakaka” ao “te tia tautaekania kaain te aonnaba.” (Mataio 6:13; Ioane 14:30) A bane n toua mwin Tatan botannaomata rinanoni mutiakinan ana kaungaunga are a na kakeai bongani kawain Iehova aika raraoi. (1 Ioane 2:15, 16) E taekinaki ae kangai n 1 Ioane 5:19: “A bane kaain te aonnaba ni mena i aani mwaakan teuare buakaka.” Iai riki anera ake a a manga buakaka ao n raona Tatan. E kaotaki n te Baibara bwa a “burebureiia kaain te aonnaba ni kabutaa” Tatan ao ana taimonio, ike e a reke iai “kain aon te aba.” (Te Kaotioti 12:9, 12) Mangaia are e na boni bukinaki raoi Tatan te Riaboro ibukin te buakaka.

E teretere raoi bwa e aki riai ni bukinaki te Atua ni baika bubuaka aika riiriki nakoia aomata ao e aki naba karawawataia. Ni kaitaraan anne, e a tia ni beritanna bwa e na kamauna te buakaka n aron ae e na kaotaki n te kaongora ae imwin aei.