“Tai Kabwarai Nanomi: I a tia ni Kataea Ana Kai Aonteaba”

TE BONG are e mate iai Iesu bon te ka-14 ni bong n aia namwakaina I-Iutaia are Nitian, are e moanaki man bungin taai n te Kaabong ni Maati 31 33 C.E. N te tairiki anne ao a botaki Iesu ma ana abotoro i Ierutarem n ruun teuana te auti ae mena i eta, bwa a na bukamarua te Toa are te Riao iai. Ngke e katauraoia bwa e nangi “nako mai aon te aba nakon te Tama,” ao e kaota aron tangiraia ana abotoro Iesu ni karokoa te toki. (Ioane 13:1) Ni kanga? N arona n reiakinia n reirei aika moanibaan te raoiroi aika katauraoiia i mwain bwaai aika a nang riki nakoiia.

E tuangia taan rimwina Iesu n te tairiki anne ni kangai: “Tai kabwarai nanomi: I a tia ni kataea ana kai aonteaba.” (Ioane 16:33, BK) Tera ae nanonaki n te taeka n ninikoria aei? Aio nanona teuana: ‘Akea ribaakin te aonnaba irou ngkai e buakaka ao I aki kani kabooa naba mwin karaoan ae buakaka nakoiu. I aki kariaia naba bwa N na katotonga aron aon te aba. Kam kona naba ni karaoa ae aron anne.’ A buokaki ana abotoro Iesu aika kakaonimaki man ana reirei Iesu ake e taekin nakoia tabeua te tai imwain matena, bwa a na kataea naba ana kai te aba.

E a taabangaki kaakaraoan te buakaka n te aonnaba ni boong aikai. Tera arora ni kaitaraa te ribuaka ao mwakuri n iowawa aika a kaakaraoaki ngkai? A maraki nanora iai n te aro are ti a kani kabooa mwin te bwai are e karaoaki nakoira? Tera aron rotakira ni kerikakin te aroaro ae riai ae otabwaninira? Ao n ikotaki naba ma anne, ti aki-kororaoi ao a bure aroarora, ao n tokina ti a kaaitaraki ma buaka aika uoua, aika buakanakin te aonnaba ae buakaka, ao tangiran te bure ae i nanora. Ti kona ni kaantaningaia raoi bwa ti na tokanikai i aoni baikai n akea ana ibuobuoki te Atua? Ti na kanga ni kona ni karekea ana ibuobuoki? Baikara aroaro aika ti riai ni karikirakei bwa ti aonga ni buokaki iai ni buakana tangiran kaibwabwarun te rabwata? Ni kaekaan aei ao ti na iangoa moa ana reirei Iesu nakoia taan rimwina aika tatangiraki irouna, n ana kabanea ni bong ni mena i aon te aba.

Kataea Ana Kai te Nanorieta n te Nanorinano

Iangoa moa te kangaanga ae te nanorieta ke te kainikatonga. Ni kaineti ma aei e taekina ae kangai te Baibara: “E ri moan te kamateaki te kainikatonga, ao e ri moan te bwaka te nanorieta.” (Taeka N Rabakau 16:18) E reireinira naba te Baibara ni kangai: “Ngkana e taku temanna ba iai bongana, ngkai akea bongana, ao e burebureia.” (I-Karatia 6:3) Eng, bon te koaua bwa e urui aaro aika riai te nanorieta, ao e mwamwanaira. Ti na wanawana ngkana ti ribaa te “kainikatonga, ma te nanorieta.”​—Taeka N Rabakau 8:13.

Iai ngkoa aia kangaanga ana abotoro Iesu ni kaineti ma te kainikatonga ao te nanorieta? N te taina ao a kauntaeka i marenaia bwa antai ae kakannato riki ibuakoia. (Mareko 9:33-​37) N te tai teuana riki, a bubutii Iakobo ao Ioane bwa a na karietataki nakoaia n te Tautaeka n Uea. (Mareko 10:35-​45) E korakora nanon Iesu ni kani katoka te iango aei irouia taan rimwina. Mangaia are ngke a a tabe n amwarake n te Toa ae te Riao, ao e teirake, e kabaea nukana n te taara, ao e teboki waeia taan rimwina. Akea te nanououa bwa e bon mataata raoi te bwai are e kan reireinia ngke e karaoa aei. E taku nakoia: “Ngkai I teboki waemi Ngai ae ami Uea ao ami tia Reirei, ao e riai ba kam na i teboteboki naba waemi.” (Ioane 13:14) E riai n oneaki mwin te nanorieta n te nanorinano.

E bon rangi ni kangaanga buakanakin te nanorieta. Ngke e a bwakanako riki te tai n te tairiki naba anne ngke e a tia Iesu ni kanakoa Iuta Itekariota are e nang kamwanea, ao e a boo naba te kauntaeka i marenaia abotoro ake 11. A kauntaekaia bwa antai ibuakoia ae e na atongaki bwa moan te kakannato! E aki kuri n takuia moa Iesu, ma e a manga kamataataa riki riain te kani beku ibukia raoia n aomata n te bwanaa ae nimamannei ni kangai: “A tauu aroia Tientaire aia uea; ao akana tautaeka a atongaki ba Taan akoi. Ma kam na tai kakairi i rouia: ma ane kakanato riki i buakomi, ao ke e mena n ai aron ane te tei riki; ao ane te mataniwi, n ai aron te tabonibai.” E kauringia aron ana katoto ni kangai: “Ngai I mena i buakomi n ai aron te tia bekutata.”​—Ruka 22:24-​27.

E oota raoi nanon te reirei arei irouia abotoro? E kaotaki raoi man aia mwakuri ake a karaoi bwa a bon oota iai. Tabeua te ririki imwina ao e korea ae kangai te abotoro Betero: “Kam na bane n nanona te nano ae ti te arona, kam na atataiaomata, kam na tangiriia taari, kam na nanoanga, kam na nanorinano.” (1 Betero 3:8) Ai kakawaki ra ae ngaira naba ti riai ni buakana te nanorieta n te nanorinano! Ti wanawana ngkana ti aki karekea tangiran te kan atongaki, te kani korakora, ke te nakoa ae rietata. E taku te Baibara: “E rawa te Atua nakoia akana kainikatonga, Ma E angania akana nanorinano te akoaki.” (Iakobo 4:6) N aron anne, e taekinaki naba te taeka n rabakau rimoa ae kangai: “Boon te nanorinano ma makan Iehova te kaubwai, ma te karineaki, ma te maiu.”​—Taeka N Rabakau 22:4.

Ti na Kanga ni Kataea Ana Kai te Kairiribai?

Iangoa riki teuana te aroaro ae bati ni bwabwainaki irouia aomata, ae te kairiribai. E ngae ngkana tao e riki man te maaku, te aki oota raoi, te inanonano, te karawawataki, te ribuaka, te nano n aba, kamoamoan oin aia baronga ke aia reeti, ma e a taraa n ae tia otabwaniniaki n te kairiribai. (2 Timoteo 3:1-4) E taabangaki naba te kairiribai n ana bong Iesu. Bon aomata aika a katinanikuaki taan ikoikoti ana mwane te uea irouia I-Iutaia. A rawa n iraorao I-Iutaia ma I-Tamaria. (Ioane 4:9) Ao a riribaaki naba Tientaire irouia I-Iutaia. Ma te kawai ibukin te taromauri are e kaotia Iesu, e a katauraoaki naba ibukia aomata man baronga ni kabane. (Mwakuri 10:34, 35; I-Karatia 3:28) Mangaia are e bon angania taan rimwina te reirei ae boou ma te nano n tangira.

E taekina ae kangai Iesu: “I anganingkami te tua nabangkai, ba kam na i tangitangiri; n ai arou ngke I tangiringkami, ba kam na i tangitangiri naba.” A riai n reireinia bwa a na kaotiota te tangira aei, bwa e a manga reitia ni kangai: “Ane a na ataingkami aomata ni kabaneia ba au reirei ngkami n aei, ngkana kam i tangitangiri.” (Ioane 13:34, 35) E boou te tua aei ibukina bwa e a raka riki i aon te tatangira n aron ae ko na tangira “raom n ai aron tangiram i bon i roum.” (Nakoaia Ibonga 19:18) N te aro raa? E kamataataa te reirei aei Iesu ngke e kangai: “Aio au tua, ba kam na i tangitangiri, n ai arou ngkai I tangiringkami. Akea te tangira iroun te aomata, ae korakora riki nakon ae te anga maiuna i bukiia raona.” (Ioane 15:12, 13) A na riai ni kukurei ni mate ibukia raoia ao ibukia aomata tabemwaang naba.

A na kanga aomata aika aki-kororaoi ni kakeaa te kairiribai? Tii ngkana a onea mwina n te tangira are kairia bwa a na anga boni ngaiia ibukia raoia. A kaakaraoa anne aomata aika mirion ma mirion mwaitiia aika raraoi nanoia aika roko man baronga, reeti, Aaro, ao waaki n tautaeka, aika kakaokoro. A tabe ngkai ni katiteuanaki i nanon te botaki teuana ae akea iai te kairiribai, ae aia botaki n itaritari ni katobibia te aonnaba Ana Tia Kakoaua Iehova. A mutiakin ana taeka te abotoro Ioane aika kairaki koreaia aika kangai: “Ane riba tarina ao bon te tia tiri-aomata: ao kam ataia ba bon akea te tia tiri-aomata ae e memena i nanona te maiu are aki toki.” (1 Ioane 3:15) A aki tii rawa n ira buakon te buaka Kristian ni koaua, ma a botumwaaka naba ni kaotiota te itangitangiri i marenaia.

Ma tera ngkanne ae ti riai n iangoia ibukia aomata aika e kaokoro ara koaua ma ngaiia aika a kairiribai nakoira? E tataro Iesu ibukia kaain Rom aika a bwainikirinna ngke e tine i aon te kai ni kangai: “Tamau, Ko na kabara aia bure; ba a aki ata ae a karaoia.” (Ruka 23:34) E taku ana kabanea n taeka Tetebano ngke e karebanaki n ua matena irouia aomata ake a ribaia: “Te Uea, tai bukinia n te bure aei!” (Mwakuri 7:60, BK) A tangiria bwa a na kabwaia aomata ake a kairiribai nakoia, Iesu ma Tetebano. Bon akea te kairiribai i nanoia. E kaungaira te Baibara ni kangai: “Ti na kakaraoa ae raoiroi nakoia aomata ni kabaneia.”​—I-Karatia 6:10.

‘Te Tia Ibuobuoki n aki Toki’

E tuangia ana abotoro ake 11 aika kakaonimaki Iesu i nanon aia tai ni bobotaki bwa e nang aki manga tiku irarikiia n rabwatana n aomata. (Ioane 14:28; 16:28) Ma e a manga karaui nanoia ni kangai: “N na butiia te Tama, ao Ngaia E na anganingkami te tia Buobuoki temanna, ba E na memena i roumi n aki toki.” (Ioane 14:16) Te tia ibuobuoki are beritanaki bon taamnein te Atua ae raoiroi. E na reiakinia ana bwai te Atua aika nano ao e na manga kaokii nakon aia ururing, ana reirei Iesu ake e a tia n reiakinia iai ngke e karaoa ana mwakuri ni minita ngkoa i aon te aba.​—Ioane 14:26.

E na kanga ni kona ni buokira te taamnei ae raoiroi ni boong aikai? Te Baibara bon ana Taeka te Atua ae kairaki koreana. A “kairaki iroun te Tamnei are Raoiroi,” aomata ake a tataetae ni burabeti ao ake a korea te Baibara. (2 Betero 1:20, 21; 2 Timoteo 3:16) Ngkana ti reiakina te Baibara ao ni maiuakini reirei ma iai, ao e na reke iroura te atatai, te wanawana, te ataibwai, ataakin te koaua ao bwaai aika nano, ataakin te buakaka ma te raoiroi, ao te kona ni kamanenai ara iango n te aro ae riai. Ngkana a reke bwaai aikai iroura, ti aki tauraoi ngkanne ni kaaitarai ana bwai ni kariiri te aonnaba ae buakaka aei?

Ma iai ana ibuobuoki te taamnei ae raoiroi n te anga teuana riki. E mwaaka ao e korakora taamnein te Atua are raoiroi, ni kairiri nakon te raoiroi, n te aro are a kona aomata aika mena i aan ana kairiri, ni kakaotiota aroaron te Atua ni maiuia. E taekinaki n te Baibara ae kangai: “Uaan te Tamnei te tangira, te kimareirei, te rau, te taotaonaki n nano, te atataiaomata, te raoiroi, te kakaonimaki, te nimamanei, te tau-baang.” Tiaki ngaai aroaro aikai aika ti kainnanoi ibukin buakanakin tangiran bwain aon te aba aika kairira nakon karaoan te wene ni bure, te kauntaeka, te bakantang, te un, ao a mwaiti riki aika titeboo ma aikai?​—I-Karatia 5:19-​23.

Ti kona naba n anganaki te “mwaaka ae moan te korakora” ibukini kaitaran ara kangaanga ke ngkana a uruaki nanora, ngkana ti onimakina taamnein te Atua ae raoiroi. (2 I-Korinto 4:7) E ngae ngkana tao e na aki katoki kataaki ao kariri te taamnei ae raoiroi, ma e boni kona n anganira te nanomwaaka iai. (1 I-Korinto 10:13) E korea ae kangai te abotoro Bauro: “I boni konai bwaai ni kabane ni karaoi iroun Teuare kakorakoraai.” (I-Biribi 4:13) E anga nako te mwaaka te Atua rinanon taamneina ae raoiroi. Ai bati ra te kan kakaitau i nanora ibukin te taamnei ae raoiroi! E beritanaki aei nakoia aomata aika a ‘tangira Iesu ao n tou mwin ana tua.’​—Ioane 14:15.

“Maeka n Au Tangira”

N ana kabanea n tairiki Iesu n rabwatana n aomata, ao e tuangia naba ana abotoro ni kangai: “Ane iai i rouna au tua nako, ane tauu, ao boni ngaia ane tangirai: ao ane tangirai ao e na tangiraki iroun Tamau.” (Ioane 14:21) E kaumakiia ni kangai: “Kam na maeka n au tangira.” (Ioane 15:9 BK) Ti na kanga ni buokaki ni buakana te bure ae nimtira ao te aonnaba ae buakaka, ngkana ti maeka n ana tangira te Tama ao te Nati?

E koaua bwa ti kona ni kaeti aroarora aika bure ngkana akea te kaantaninga ae korakora ae na kairira iai? Tera riki te kaantaninga ae korakora riki nakon tangiran karekean te itoman ae raoiroi ma te Atua ae Iehova ao Natina? E taekina ae kangai te rorobuaka ae Ernestoa are e a tia naba ni buaka n te buaka ae korakora ni kaitaraa aroaroni maiuna ae te wewene ni bure are e maiuakinna ma ngke te roro-n-rikirake ngaia: “I kan kakukureia te Atua, ao I a ataia man te Baibara bwa e aki kukurei n aroarou ni maeka. Mangaia are I iangoia bwa N na bita arou ao N nang kaboraoa maiu ma ana kairiri te Atua. Ni katoa bong, I aki toki ni buakan iango aika bubuaka ma ni kammaira aika a rereke n au iango. Ma e korakora nanou ni kan tokanikai n te buaka aei, ngaia are I a katoa tai n tatataro ni butiia te Atua bwa e na buokai. E a bebete riki au kangaanga imwin uoua te ririki, ma e ngae n anne, ao I teimatoa naba ngkai n tarataraai raoi.”

Ni kaineti ma buakanakin bwain te aonnaba, iangoa ana kabanea n tataro Iesu are e taekinna imwain are e kitana te ruu are i eta i Ierutarem. E tataro ibukia taan rimwina nakon Tamana, ao e bubutii ni kangai: “I aki tataro ba Ko na uotiia nako mai aon te aba, ma I tataro ba Ko na kawakinia mairoun teuare buakaka. Tiaki ana bwai te aba ngaiia, n ai arou ngkai tiaki ana bwai te aba Ngai.” (Ioane 17:15, 16) Ai karau nanora! E kakawakinia aomata aika e tangiria Iehova ao e kakorakoraia ngkai a kaokoroia ma te aba.

‘Onimakinna’

Ti na bon buokaki bwa ti na tokanikai n ara tai ni buakana ana waaki te aonnaba ae buakaka ao man tangiran te bure, ngkana ti tou mwin ana tua Iesu. E ngae ngkai e kakawaki reken te tokanikai aei, ma e bon aki kona ni kamaunaa te aonnaba ke te bure are ti ituaki iai. Ma a aki riai ni bwara nanora iai.

E taekina ae kangai te Baibara: “E kume ni mauna aon te aba ma kaibabaruna: ma ane kakaraoa ae E tangiria te Atua, ao e teimatoa n aki toki.” (1 Ioane 2:17) E anga maiuna Iesu ibukini kamaiuan “ane onimakinna,” man te bure ao te mate. (Ioane 3:16) Ngkai e a tabe n ririkirake ara atatai i aoni bwaai aika e tangiri te Atua ma ana kaantaninga, ti bia mutiakina ngkanne ana taeka ni kaungaunga Iesu ae kangai: “Kam na onimakina te Atua, ao kam na onimakinai naba.”​—Ioane 14:1.

[Kabwarabwara ae nano]

[Taamnei n iteraniba 7]

E kaumakia ana abotoro Iesu ni kangai: “Maeka n au tangira”

[Taamnei n iteraniba 7]

E nang waekoa n reke te kainaaomataki man te bure ao urubwaina