Nanon Te Taeka Ae Tangiraia Raora
“Ko na tangira raom n ai aron tangiram i bon i roum.”—MATAIO 22:39.
1. Ti na kanga ni kaotia bwa ti tangira te Atua?
TERA ae e tangiria Iehova mairouia te koraki ake a taromauria? E kamataataa kaekan anne Iesu n ana taeka aika kimototo ma n nano. Te tua ae te kabanea ni kakawaki are e taekinna, bon tangiran Iehova ma nanora ni kabane, taamneira, wanawanara ao korakorara. (Mataio 22:37; Mareko 12:30) N aron ae ti noria n te kaongora mai mwaina, tangiran te Atua iroura e irekereke ma ongeabara ao tauan ana tua. E aki rawawata karaoan nanona irouia te koraki ake a tangiria, ma e karekea te kimwareirei nakoia.—Taian Areru 40:8; 1 Ioane 5:2, 3.
2, 3. Bukin tera ngkai ti na mutiakina te tua ae tangiraia raora, ao baikara titiraki aika wai mai iai?
2 E kairekerekea te kauoua ni kabanea ni kakawaki n tua ma are te moan Iesu ni kangai: “Ko na tangira raom n ai aron tangiram i bon i roum.” (Mataio 22:39) Aei te tua ae ti na rinanona ngkai, bwa iai bukin karaoana ae riai. E kanikinaeaki te tai ae ti maeka iai n te bangaaomata, ao te tangira ae mwamwana te aba. N ana kabwarabwara te abotoro Bauro ae kairaki koreana ibukin “boong aika kaitira,” e korea taekaia aomata bwa a na aki itangitangiri i marenaia ma a na bon tii tangiriia i bon irouia, a na kanimwanemwane ao n irii oin nanoia. A na bati aika “bangaomata,” ke n ana rairai te Baibara teuana, e taekinna bwa e na “akea tangiraia aia utu.” (2 Timoteo 3:1-4) E taetae ni burabetina ae kangai Iesu Kristo: “Aomata aika bati . . . a na i kamwaamwane, ao ane a na i kairiribai . . . Ao ane e a kani mauna tangiran te Atua irouia aomata aika bati.”—Mataio 24:10, 12.
3 Ma e aki taekinna Iesu bwa e na mauna tangiraia n tatabemania nako. Bon iai n taai ake rimoa ao ngkai, ake a kaota te tangira ni koaua nakon Iehova n aron ae riai ni karaoaki. A riai aomata ni kataia n taraiia raoi te koraki ake a tangira Iehova n aron taraaia iroun te Atua. Ma antai ngkanne raora aika ti riai n tangiriia? Tera arora ae ti riai ni kaotiota iai tangiraia raora? E konaa te Baibara ni buokira ni kaekai titiraki aika kakawaki aikai.
Antai Raou?
4. A riai ni kaotiota te tangira I-Iutaia nakoia antai n aron ae taekinaki n Nakoaia Ibonga mwakorona 19?
4 Ngke e tuangia Baritaio Iesu te kauoua n tua ae kakawaki are tangiraia raoia n ai aron tangiraia i bon irouia, e mwanewea iai taekan te tua teuana are a anganaki tibun Iteraera. E koreaki taekana n Nakoaia Ibonga 19:18. N te mwakoro naba anne, ao a tuangaki I-Iutaia bwa a riai n taraiia aomata ake i rarikia tibun Iteraera bwa raoia naba. E taku kibuna 34: “Ti te bo aron te iruwa ae maeka i roumi ma aron ae bungiaki i abami, ao ko na tangiria n ai aron tangiram i bon i roum; ba iruwa ngkami ngkoa n te aba are Aikubita.” Mangaia are, a riai ni mwannanoaki n te tangira e ngae ngke tiaki I-Iutaia, ao riki te koraki ake a rairaki nakon te Aro n Iutaia.
5. Tera otaia I-Iutaia i aon tangiraia raoia?
5 E kaokoro aia iango iai mataniwia I-Iutaia n ana bong Iesu. A reiakinna mataniwia I-Iutaia bwa taeka aika “raoraom” ao “raom,” a tii kona ni kamanenaki irouia raoia n I-Iutaia. A na ribaaki ake tiaki I-Iutaia. Anne bukina ae a tua iai taan reirei akekei, bwa te koraki aika taromauria te Atua a riai n ribaia aomata aika aki karaoa anne. E taku te boki teuana: “Ibukin anne, e bae n rikirake te kairiribai ae korakora, bwa a bati baika kauekea.”
6. Baikara baika uoua ake e taekin Iesu ibukin tangiraia raora?
6 E maroroakina te kangaanga aei Iesu n ana Kabwarabwara i Aon te Maunga, ao e kamataataa iai bwa antai aika riai n tangiraki. E taku: “Kam ongo ba e atongaki ae kangai, Ko na tangira raom, ao riba am kairiribai: ao Ngai I taku nako imi, Kam na tangiriia ami kairiribai, ao tataro i bukiia akana bainikiriningkami; ba kam aonga n riki ba natin Tamami are i karawa: ba E kaota ana taai i aoia akana buakaka ma akana raoiroi, ao E kabwaka te karau i aoia akana atataiaomata ma akana babakanikawai.” (Mataio 5:43-45) E kaotii reirei aika uoua Iesu ikai. Te moan, e atataiaomata ao e akoia aomata aika raoiroi ao aika buakaka Iehova. Te kauoua, ti riai naba ni kakairi n ana katoto.
7. Tera reireiara man te kabotau ibukin te I-Tamaria ae te rao ni koaua?
7 N te tai teuana, ao e titirakina Iesu te I-Iutaia ae e atatai n te tua ni kangai: “Ao antai raou?” E kaeka Iesu n te kabotau are e kabwarabwaraa iai taekan te I-Tamaria are kaitiboo ma te mwaane ae te I-Iutaia are e kamwaruaaki ma n anaaki kaubwaina irouia taan iraa. E ngae ngke a riribaaki I-Tamaria irouia I-Iutaia, ma e anaa te mwaane are ikoaki te I-Tamaria arei ao e bauta ikoakina ma ni kairia nako, ni kawakinna n te tabo are e na kamarurungnga iai. Tera te reirei mai iai? E riai ni karababaki riki tangiraia raora nakon ae tii tangiraia aomata aika kaain ara reeti, kaain abara, ke kaain ara Aaro.—Ruka 10:25, 29, 30, 33-37.
Tangiraia Raora
8. E na kanga ni kaotiotaki te tangira, n aron are e kabwarabwaraki n Nakoaia Ibonga mwakorona 19?
8 Tangiraia raora ao tangiran te Atua, bon tiaki tii te namakin; bwa e irekereke ma te mwakuri. E ibuobuoki iangoan rongorongon te tua ae koreaki n Nakoaia Ibonga 19 are e kaumakiia iai ana aomata te Atua bwa a na tangiriia raoia n aron tangiraia i bon irouia. Ti wareka iai te tua ae kaotia bwa a riai tibun Iteraera ni kariaia aika kainnano ma iruwa bwa a na tai i rarikia. A aki riai n iraa, ni mwamwana te aba, ke ni babakanikawai. A aki riai n inanonano tibun Iteraera ni karaoan te motikitaeka. A na boni boaa te aba n aron ae riai, ma a tuangaki ae kangai: “Ko na tai ririba tarim i nanom.” A kabwarabwaraki tuua aikai ao tabeua riki n taeka aika: “Ko na tangira raom n ai aron tangiram i bon i roum.”—Nakoaia Ibonga 19:9-11, 15, 17, 18.
9. Bukin tera ngkai e tuangia tibun Iteraera Iehova bwa a na kaokoroia ma te botannaomata ake i rarikia?
9 E ngae ngke a na kaotiota te tangira tibun Iteraera nakoia aomata tabemwaang, ma a riai ni kaokoroia ma te koraki aika taromaurii atua aika kewe. E kauringia Iehova taekani kangaanga aika a na riki nakoia ngkana a iraorao ma aomata aika buakaka. N te katoto, ni kaineti ma natannaomata ake e anaaki abaia irouia tibun Iteraera bwa na abanna, e tua ae kangai Iehova: “Ko na tai karekea te mare ma ngaiia; ko na tai angan natina te mwane natim te aine, ao tai wetea natina te aine nakon natim te mwane. Ba ane e na raira nako natim te mwane man iran nanou, ba a na toro irouia anti tabeman; ao ane e na ura unin Iehova nakoimi.”—Te Tua-Kaua 7:3, 4.
10. Tera ae ti riai ni kawakinira mai iai?
10 N aron anne, a kawakinia naba Kristian ma ni karekean aia iraorao ma te koraki aika a na kamamaraa aia onimaki. (1 I-Korinto 15:33) Ti reireiaki ae kangai: “Kam na tai reitaki buaka ma akana aki Kristian,” ake te koraki aika tiaki kaain te ekaretia ni Kristian ni koaua. (2 I-Korinto 6:14) Irarikina naba, a reiakinaki Kristian bwa a na mare “ti i nanon te Uea.” (1 I-Korinto 7:39) Ma ti aki riai ni kaakeai bongaia te koraki ake a aki onimakina Iehova. E mate Kristo ibukia taani bure, ao a mwaiti ake a a tia ni kaakaraoi mwakuri aika bubuaka ake a rairaki man kawaia ao ni manga raoiakinaki ma te Atua.—I-Rom 5:8; 1 I-Korinto 6:9-11.
11. Tera arora ae te kabanea n tamaroa ae ti na kaota iai tangiraia te koraki aika aki beku iroun Iehova, ao bukin tera?
11 Bon aei te aro ae te kabanea n tamaroa ibukin katotongan Iehova, ae kaotiotan tangiraia te koraki aika aki beku iroun te Atua. E ngae ngke e aki tangira te buakaka, ma e kaotiota te akoi ae boto i aon te tangira nakoia ni kabane n te aro are e karekei angaia bwa a na rairaki man aia mwakuri aika bubuaka ao ni karekea te maiu ae akea tokina. (Etekiera 18:23) ‘E tangiria Iehova bwa a na bane aomata n rairi nanoia.’ (2 Betero 3:9, BK) E “tangiriia aomata ni kabaneia ba a na kamaiuaki, ma ni karekea atakin te koaua.” (1 Timoteo 2:4) Ao anne bukina are e tuangia iai taan rimwina Iesu bwa a na tataekina te rongorongo ma n angareirei, ao “ni kakiritiania botanaomata ni kabaneia.” (Mataio 28:19, 20) Ti kaotiota tangiran te Atua ao raora n ikotaki naba ma ara kairiribai, ni karaoan ara ibuobuoki n te mwakuri aei!
Tangiriia Tarira ni Kristian
12. Tera ae e koreia te abotoro Ioane ibukin tangiraia tarira?
12 E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Ti na kakaraoa ae raoiroi nakoia aomata ni kabaneia, n ai aron ae ti kona, ao e na kamaitaki riki nakoia kaain te onimaki.” (I-Karatia 6:10) Kioina ngkai Kristian ngaira, ti a kabaeaki bwa ti na kaotiota te tangira nakoia kaain te onimaki aika ai aroia tarira ao mwaanera. Tera aron kakawakin te tangira aei? E kamataataa te reirei ae mwaaka te abotoro Ioane ngke e korea ae kangai: “Ane riba tarina ao bon te tia tiri-aomata . . . Ngkana e kangai temanna, I tangira te Atua, ao ngkana e riba tarina, ao bon te tia kewe ngaia: ba ane aki tangira tarina ae e a tia n noria, ao e aki kona n tangira te Atua ae e tuai n noria.” (1 Ioane 3:15; 4:20) A rangi n anainano taeka aikai. E kamanenai taeka aika “tia tiri-aomata” ao “tia kewe” Iesu Kristo nakon Tatan te Riaboro. (Ioane 8:44) Ti aki tangiri taeka aikai bwa a na kamanenaki nakoira!
13. N te aro raa ae ti kona ni kaotiota iai tangiraia raora n onimaki?
13 A ‘reireinaki’ Kristian ni koaua ‘aroia n itangitangiri iroun te Atua.’ (1 I-Tetaronike 4:9) Ti riai n itangitangiri tiaki ‘n te taeka ao n te newe, ma n te mwakuri ao n te koaua.’ (1 Ioane 3:18) E aki riai ni “mamana te aba” ara itangitangiri. (I-Rom 12:9) E kairira te tangira bwa ti na akoi, n nanoanga, ni kabwarabure ao n taotaonakinnano, ao ni kararoaa te bakantang, te kainikatonga, ao te bangaaomata. (1 I-Korinto 13:4, 5; I-Ebeto 4:32) E kaumakira naba bwa ti na ‘i torotoro i marenara.’ (I-Karatia 5:13) E tuangia taan rimwina Iesu bwa a na itangitangiri i marenaia n arona n tangiriia. (Ioane 13:34) E riai n tatauraoi te Kristian n anga maiuna ibukia raona n onimaki ngkana e riai.
14. Ti na kanga ni kaotiota te tangira i nanon te utu?
14 E riai riki ni kaotiotaki te tangira n te utu ni Kristian, ao e moamoa riki i marenan te buu te mwaane ao te buu te aine. E rangi ni kaan te reitaki n te mare bwa e taku Bauro: “E riai naba ba a na tangiriia buia mwaane n ai aroia n tangiri oin rabataia.” E a manga taku riki: “Ane tangira buna ao e tangiria naba boni ngaia.” (I-Ebeto 5:28) E a manga taekina riki te reirei aei Bauro n I-Ebeto 5:33. Te buu-te-mwaane ae tangira buuna e bon aki katotongia tibun Iteraera n ana bong Maraki ake a babakanikawai nakoia buuia. (Maraki 2:14) E na boni kawakina buuna. E na tangiria n aron Kristo ngke e tangira te ekaretia. N aron anne, e a kairaki te buu-te-aine n te tangira bwa e na karinea buuna.—I-Ebeto 5:25, 29-33.
15. A kairaki aomata aika nori aia mwakuri taari n itangitangiri, bwa a na taekina ao ni karaoa tera?
15 E mataata bwa te aeka n tangira aei boni kanikinaean te Kristian ni koaua. E taku Iesu: “Ane a na ataingkami aomata ni kabaneia ba au reirei ngkami n aei, ngkana kam i tangitangiri.” (Ioane 13:35) A anaaki nanoia aomata n noran ara itangitangiri ao a a kaaniaki riki ma te Atua are ti tangiria ma n tei ibukina. N te katoto, e ribootinaki rongorongoia kaain te utu teuana i Mozambique aika Taani Kakoaua. “Ti tuai ma n nonora aekan aei. N te bwakantaai teuana, e a moanna ni kare te ang ae kakamaku n irianaki ma te karau ae korakora ao te karau te aiti. A ubaranako ara auti ae karaoaki man te maunei ma kaabwana. Ngke a a roko tarira man ekaretia ake ti uakaan ma ngaiia ni buokira ni katei ara auti, a a bwaebwaeti ni kangai kaain rarikira ma te mimi: ‘E rangi n raoiroi ami Aro. Ti tuai ni karekea te ibuobuoki ae aron aei n ara Aro.’ Ti kauka te Baibara ma ni kaota nakoia Ioane 13:34, 35. Ao a bati kaain rarikira aika a a reirei ngkai n te Baibara.”
Tangiriia n Tatabemania Nako
16. Tera te kaokoro i marenan tangiraia aomata aika kaain te kurubu teuana, ma tangiraia n tatabemania nako?
16 E bon aki kangaanga tangiraia raora ngkana a bane n ikotaki n te kurubu teuana. Ma e kona ni kangaanga tangiraia aomata n tatabemania nako. N te katoto, a taku bwa a tangiriia raoia ngkana a tii anga aia bwaintangira nakon te botaki n ibuobuoki teuana. Te koaua bwa e rangi ni bebete riki taekinan ae ti tangiriia raora, nakon tangiran raora ni mwakuri ae aki tabeakinira, te aomata ae riribaira ae maeka i rarikira, ke raoraora ae kamaneangira.
17, 18. E kanga Iesu ni kaota te tangira nakoia aomata n tatabemania nako, ao tera ae kairia bwa e na karaoa anne?
17 Ti kona ni karekei reireiara mairoun Iesu ae e katotonga raoi anuan te Atua, ni kaineti ma tangiraia aomata n tatabemania nako. E ngae ngke e roko i aon te aba bwa e na uotii nako aia bure botannaomata, ma e kaotiota naba tangiraia aomata n tatabemania nako, n ikotaki ma te aine ae nimwaoraki, te rebera, ao te ataei. (Mataio 9:20-22; Mareko 1:40-42; 7:26, 29, 30; Ioane 1:29) N aron naba anne, ti kaotiota tangiraia kaain rarikira n aroarora ae ti karaoia nakoia n te bong teuana ma teuana.
18 Ma ti aki riai ni mwaninga ae tangiraia raora e bon reitaki ma tangiran te Atua. E buokiia kainnano Iesu, e katoki aoraki, e kaamwarakeia aika baki, ao e reiakiniia aomata. Ma e karaoi baikai ni kabane ibukin buokaia bwa a na raoiakinaki ma Iehova. (2 I-Korinto 5:19) E karaoi bwaai ni kabane Iesu ibukin kamoamoan te Atua, ao e aki mwaninga ae e tei ibukin te Atua are e tangiria, ao e kaotiota aroarona. (1 I-Korinto 10:31) Ti kona ni kaotiota tangiraia raora ma n teimatoa n ianena ma te aonnaba ae kaainaki irouia aomata aika buakaka, ni katotongan Iesu.
Ti na Kanga n Tangiriia Raora n Arora n Tangirira?
19, 20. Tera raoi ae nanonaki n tangiraia raora n aron tangirara i bon iroura?
19 E taku Iesu: “Ko na tangira raom n ai aron tangiram i bon i roum.” Ti boni bae n tabeakin oin rabwatara ao n tangirira i bon iroura n ae riai. Akea manenan te tua aei ngke arona bwa e aki karaoaki anne. Ma te tangira ae riai aei, e aki riai ni kairuaki ma te tangira ae bangaaomata ae taekinaki iroun te abotoro Bauro n 2 Timoteo 3:2. E riai n taku bwa e bongana te aomata. E kabwarabwaraa te tia rabakau temanna i aon te Baibara bwa te tangira aei “bon tangiram i bon iroum n te aro ae ko aki taku bwa ko a riki n aron te Atua, ao ko aki naba taku bwa ko rangi n rinano.”
20 Tangiraia aomata n aron tangirara i bon iroura e nanonaki iai bwa ti na taratarai raoi aroia aomata, ma ni karaoa nakoia are ti tangiria bwa e na karaoaki naba nakoira. E taku Iesu: “Ma ngaia aei, ba bwaai ni kabane aika kam tangiri ba a na karaoaki nako imi irouia aomata, ao kam na karaoi naba nako ia.” (Mataio 7:12) Taraia, bwa Iesu e aki taekina ae ti na iaiangoi baika a a tia ni karaoaki nakoira irouia aomata n taai aika a nako, ma ni manga karaoa aekan anne nakoia. N onean mwin anne, ti riai n iangoia bwa tera ae ti tangiria ae na karaoaki nakoira, ma ni manga karaoa anne nakoia. Taraia naba bwa e aki kataua ana taeka Iesu nakoia raoraora ao tarira n te onimaki. E kabongana te taeka ae “aomata” bwa tao e kani kaotia bwa ti riai ni karaoa aron aei nakoia aomata ni kabane ake ti kaitiboo ma ngaiia.
21. Ti kaotiota tera ngkana ti tangiriia aomata?
21 E na boni kamanoira man karaoan ae buakaka tangiraia raora iroura. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Ba aio, Ko na tai wene ni bure, Ko na tai kamateia aomata, Ko na tai ira, Ko na tai mataai; ao ngkana tao iai riki te tua teuana, ao e ikotaki n te taeka ae kangai, Ko na tangira raom n ai aron tangiram i bon i roum. E aki karaoa ae buakaka te tangira nakon raona.” (I-Rom 13:9, 10) E na kairira te tangira bwa ti na kakaai aanga aika ti na karaoi iai mwakuri aika raraoi nakoia aomata. Ti kaotiota naba tangiran Teuare e karikiia aomata ni Katotongana, ae Iehova ae te Atua ngkana ti tangiriia raora n aomata.—Karikani Bwaai 1:26.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Ti riai ni kaotiota te tangira nakon antai, ao bukin tera?
• Te aro raa ae ti kona iai ni kaotiota tangiraia te koraki ake a aki toro iroun Iehova?
• E kanga te Baibara ni kabwarabwaraa te tangira are ti riai ni kaotiotia nakoia tarira?
• Tera ae nanonaki n tangiraia raora n ai arora n tangirira?
[Taamnei n iteraniba 26]
“Ao antai raou?”
[Taamnei n iteraniba 29]
E rababanako ana tangira Iesu nakoia aomata n tatabemania nako