Buokiia Akana Tiotionako Man Te Nanai
“Kimareirei ma ngai, ba e a reke i rou au tiibu are bua.”—RUKA 15:6.
1. E kanga n riki Iesu bwa te tia kawakin tiibu ae tatangira?
E ARANAKI natin Iehova are ana rikitemanna ae Iesu Kristo bwa “te tia kawakinia tibu ae kakanato.” (Ebera 13:20) E taetae ni burabetinaki n te Baibara rokona, ao ni kaotiotia bwa boni ngaia naba te tia Kawakin Tiibu ae okoro are e kataia ni ukoukoria “tiibu ake a bua” aika I-Iteraera. (Mataio 2:1-6; 15:24) Irarikin anne, e kona te tia kawakin tiibu n anga maiuna ibukini kamaiuaia ana tiibu, n aron anne e a tia ni mate Iesu bwa te karea ni kaboomwi ibukia ana aomata aika ai aroia tiibu ake a na kona ni kakabwaiaaki n onimakinan te karea ni kaboomwi aei.—Ioane 10:11, 15; 1 Ioane 2:1, 2.
2. Tera are e kairiia Kristian tabeman bwa a na manga aki uarongorongo?
2 E kananokawaki bwa tabeman aika a taraa n onimakina ana karea ni kaboomwi Iesu ao n tia ni katabui maiuia nakon te Atua, a manga moanna n raurenako ma te ekaretia ni Kristian. A manga aki uarongorongo ibukin rotakia n te bwarannano, te aoraki ao bwaai riki tabeua ake a kona ni kakerikaka ingaingannanoia. Ma bon tii ake a kaaina ana nanai te Atua ae a kona ni karekea te raunnano ao te kimwareirei n aron are taekinna Tawita n te ka-23 n Areru. N te katoto, e anene ni kangai: “Bon Iehova te tia kawakinai ngkai kaanga te tiibu ngai; ane e na aki kai nanou n te bwai teuana.” (Taian Areru 23:1) Bon akea te bwai teuana ae e na kai iai nanoia akana a mena n ana nanai te Atua ni kaineti ma aia itoman ma ngaia, ma tiaki anne aroia tiibu ake a tia n tiotionako man te nanai. Antai ae e kona ni buokiia? A na kanga ni kona ni buokaki? Tera ae e bon riai ni karaoaki ibukini buokaia bwa a na okira te nanai?
Antai ae Kona n Ibuobuoki?
3. E kanga Iesu ni katerea te bwai ae kainnanoaki ibukini kamaiuan te tiibu ae bua man ana tawaana n uteute te Atua?
3 E kainnanoaki te kakorakora ae bati ibukini kamaiuaia tiibu aika bua man ana tawaana n uteute te Atua. (Taian Areru 100:3) E katereterea aei Iesu ngke e kangai: “Ngkana tao tebubua ana tiibu te aomata temanna, ao ngkana e tiotio nako temanna mai buakoia, ao tiaki e kitania ake ruangauni ma ruaman i aoni maunga, ao e nako n ukoukora are tio nako? Ao ngkana tao e reke i rouna, ao e koaua ae I a tuangngkami ba e kimareirei riki i bukin te tiibu arei, nakoia ake ruangauni ma ruaman ake a aki tiotio nako. Ao ai aron naba Tamami are i karawa, ngkae E aki tangira maten temanna i buakoia aika uarereke aikai.” (Mataio 18:12-14) Antai ae e kona ni buokia aomata aika ai aroia tiibu ake a tia n tiotionako man te nanai?
4, 5. Baikara aroaro aika riai ni kaotiotia unimwaane n te ekaretia nakoia ana nanai te Atua?
4 Ngkana a na buokiia tiibu ake a tia n tiotionako man te nanai unimwaane n te ekaretia, a riai n ururingnga are ana nanai te Atua bon te ekaretia are e kaainaki irouia aomata ake a tia ni katabui maiuia nakon Iehova. Eng, bon ‘tiibun ana tawaana n uteute te Atua’ ngaiia aika rangi ni kakawaki. (Taian Areru 79:13) Tiibu aika tangiraki aikai, a kainnanoa te mwamwannano are nanonaki iai bwa a riai taani kawakin tiibu aika tatangira ni kaotiota raoi mwannanoakia. E kona n rangi n uaana kawarakia ni kaungaia ma te akoi. Te kaungaunga ae boto i aon te tangira are e karaoia te tia kawakin tiibu, e kona ni buokiia ni karikirakea aia onimaki ao ni kakorakoraaki riki iai nanoia ni kan okira te nanai.—1 I-Korinto 8:1.
5 A mwiokoaki taani kawakin tiibu n ana nanai te Atua bwa a na ukoukoriia tiibu ake a tia n tiotionako ao ni kataia ni buokiia. E kauringiia unimwaane n te ekaretia are i Ebeto te abotoro Bauro ni kaineti ma mwiokoaia n tararuai tiibu ngke e kangai: “Kam na tarataraingkami ma te nanai ni kabanea are E kateingkami te Tamnei are Raoiroi ba mataniwi i nanona, ba kam na kaamarakea ana ekaretia te Atua are E kaboa n raraana.” (Mwakuri 20:28) N aron anne, e anga naba te kaungaunga te abotoro Betero nakoia unimwaane aika kabiraki ni kangai: “Kam na kaamarakea ana nanai te Atua ane mena i buakomi, [ao kam na tarataraia,] tiaki ngkai kaanga kam kairoroaki nako iai, ma kam na bareka tarataraana n ai aron nanon te Atua; ao tiaki i bukin te kanibwaibwai n te aro ae aki riai, ma kam na tarataraia n te aro ae a tae nangimi nako iai; ao tai tarataraia ngkai kaanga taan tauu aroia ami ekaretia nako, ma kam na riki ba taani kakairi nakon te nanai.”—1 Betero 5:1-3.
6. E aera bwa ana tiibu te Atua a rangi ni kainnanoa aia tararua taani kawakinia ni boong aikai?
6 A riai taani kawakin tiibu aika Kristian ni kakairi iroun “te tia kawakin-tiibu ae raoiroi” ae Iesu. (Ioane 10:11) E kaotiota tabeakinaia ana tiibu te Atua ao e kamataataa naba kakawakin tararuaia ngke e tuanga Timon Betero bwa e na ‘kakawakinia ana tiibu.’ (Wareka Ioane 21:15-17.) A rangi ni kainnanoa riki tararuaia tiibu ni boong aikai, kioina bwa e a kakorakoraa ngkai te Riaboro n uruana aia kakaonimaki akana a a tia ni katabua maiuia nakon te Atua. E kabonganai ana kariri nako te rabwata Tatan ni kataia iai ni kairia ana tiibu Iehova nakoni karaoani mwakuri aika bure. (1 Ioane 2:15-17; 5:19) A rangi ni kai mwamwanaaki aomata ake a manga aki uarongorongo, ai ngaia are a kainnanoa te ibuobuoki bwa a aonga ni maiuakina te kaungaunga are a na “nakonako iroun te Tamnei.” (I-Karatia 5:16-21, 25) Kaungaaia tiibu aikai e kainnanoa tataroakinan onimakinan te Atua, te kairiri rinanon taamneina ao te mwaatai ni kamanenaan ana Taeka.—Taeka N Rabakau 3:5, 6; Ruka 11:13; Ebera 4:12.
7. Tera aroni kakawakin tararuaia aomata aika ai aroia tiibu irouia unimwaane n te ekaretia?
7 N taai ake rimoa i Iteraera ao e kakamanenaa te oko ae bwaoua te tia kawakin tiibu ni kairia iai ana nanai. Ngkana a rinnako ke a otinako tiibu man ooia, a na bae n “ri aan te kai” anne ao e na rangi ni bebete iai ngkanne warekaia iroun te tia kawakinia. (Nakoaia Ibonga 27:32; Mika 2:12; 7:14) E riai te tia kawakin tiibu ae te Kristian ni kinaia ao n tau mwiia ana nanai te Atua ake a mena i aan ana tararua. (Kabotaua ma Taeka N Rabakau 27:23.) Ai ngaia are te mwakuri n tararuaia tiibu bon teuana mai buakoni baika kakawaki ake a mamaroroakinaki iroun te rabwata n unimwaane. E nanonaki naba iai karaoani babaire ibukini buokaia tiibu ake a tia n tiotionako. E taekinna Iehova bwa e na bon ukoukoriia ana tiibu ao n tararuaia raoi n aron are a kainnanoia. (Etekiera 34:11) Ngaia are e kukurei te Atua n noraia unimwaane n te ekaretia ngkana a toua raoi mwin aei ao ni kakorakoraia ni buokiia tiibu ake a tia n tiotionako bwa a na okira te nanai.
8. N aaro raa aika kona iai unimwaane n te ekaretia ni kaota mwannanoaia tiibu?
8 Ngkana e aoraki raora temanna n te onimaki, e kona n riki bwa nibwani kimwareireina ao ungannanona kawarana iroun te tia kawakin tiibu n ana nanai te Atua. E kona naba n riki anne nakon te tiibu are e a mamaara n te onimaki ngkana e mwannanoaki raoi. A kona naba unimwaane n te ekaretia ni wareki kiibu man te Baibara, ni kauringa te kaongora teuana, ni maroroakin reirei aika kakawaki ake a taekinaki ni bobotaki, n uaia n tataro ma te aomata are e manga aki uarongorongo ao a bati riki baika a kona ni karaoi. A kona ni kabwarabwaraa bwa a na rangi ni kukurei kaain te ekaretia n noria ni manga kaei bobotaki n te ekaretia. (2 I-Korinto 1:3-7; Iakobo 5:13-15) E bon rangi n ibuobuoki kawaraia, tareboniaia ke te kororeta nakoia! Mwannanoan te tiibu are e a tia ni bua man te nanai e kona ni kabatiaa kimwareirein te tia kawakin tiibu ae te Kristian.
Te Uaia n Ibuobuoki
9, 10. Ko kaanga n taku bwa bon tiaki tii tabeia unimwaane n te ekaretia tabeakinaia tiibu ake a tia n tiotionako?
9 Ti maiu n taai aika katabetabe ao ni karuanikai, ai ngaia are ti boni kona naba n aki nora raora n te onimaki are e a tabe ni beibetinako man te ekaretia. (Ebera 2:1) Ma a bon rangi ni kakawaki iroun Iehova ana tiibu. A bane n iai manenaia n tatabemania nako, kaanga n ai aron bwain nako te rabwata. Ai ngaia are ti riai ni bane ni kaotiota tabeakinaia tarira ao te imwamwannano. (1 I-Korinto 12:25) Aio naba ngkoe aroarom?
10 E ngae ngke a mwiokoaki moa unimwaane n te ekaretia bwa a na ukoukoriia tiibu ake a tia n tiotionako, ma bon tiaki tii tabeia mataniwi ni Kristian. A kona naba tabeman riki ni buokiia taani kawakin tiibu ni karaoan aei. Ti kona ao ti bon riai naba n anga ara kaungaunga ao ara ibuobuoki nakoia tarira ao mwanera ake a kani manga okira te nanai. Ti na kanga n ibuobuoki n aei?
11, 12. Ko na kanga ni kakabwaiaaki ni buokan temanna are e a manga aki uarongorongo are e kainnanoa buokana ni kaineti ma ana onimaki?
11 N taai tabetai, a kona unimwaane n te ekaretia ni baireia taan uarongorongoa te Tautaeka n Uea ae mwaatai bwa a na kaira te reirei n te Baibara ma te koraki ake a manga aki uarongorongo aika kani buokaki. Te kantaninga raoi ni karaoan aei bwa e na manga karikirakeaki i nanoia aomata aikai ‘te tangira are e moan reke irouia.’ (Te Kaotioti 2:1, 4) A kona ni kateimatoaaki ao ni kakorakoraaki raao n onimaki aikai rinanoni kauringan reirei aika kakawaki nakoia ake a taekinaki ni botaki ake aki kaei.
12 Ngkana a kaoko unimwaane n te ekaretia bwa ko na reirei ma temanna raom n te onimaki are e kainnanoa buokana ni kaineti ma ana onimaki, tataro nakon Iehova bwa e na kaiririko ao ni kakabwaiaa am kakorakora. Ko bon riai n “angan Iehova am makuri nako, Ao ane a na kakoroaki ana kaantaninga nanom iai.” (Taeka N Rabakau 16:3) Kananoa am iango i aoni kiibu man te Baibara ao reirei ake a na kakorakoraa riki te onimaki, ake ko kona ni maroroakin ma ake a tangira buokaia ni kaineti ma aia onimaki. Iaiangoa ana katoto te abotoro Bauro ae moanibaan te tamaroa. (Wareka I-Rom 1:11, 12.) E ingainga nanoni Bauro ni kan noria Kristian ake i Rom kioina ngke e nang angania bwaai n tituaraoi tabeua ake a na kateimatoaia. E ingarakea naba te uaia n ikaungaunga. Tiaki te koaua bwa ti riai naba ni kaotiota te aroaro anne ngkana ti buokiia tiibu ake a tia ni tiotionako man ana nanai te Atua?
13. Tera ae ko kona ni maroroakinna ma temanna are e manga aki uarongorongo?
13 Inanon am tai ni maroro, tao ko kona n titiraki ni kangai, “E kanga n reke iroum te koaua man te Baibara?” Maroroakin taai aika kakukurei ake e beku iai iroun Iehova ao kaungaa te aomata are e a manga aki uarongorongo bwa e na taekina kimwareireina ngkoa ni kaakaeani bobotaki, ni karaoan te mwakuri n uarongorongo, ao n iran taiani bwabwaro. Taekin taai aika kakukurei ngke kam uaia ni beku iroun Iehova. Kaota kimwareireim ae reke mani kaanian riki Iehova. (Iakobo 4:8) Kaotiota naba am kakaitau nakon te Atua ibukini katauraoani baike ti a kainnanoi ngkai ana aomata ngaira moamoa riki ibukin arona ni kabebetei nanora ma n anganira ara kantaninga ribuakon rawawatara.—I-Rom 15:4; 2 I-Korinto 1:3, 4.
14, 15. Baikara kakabwaia ake a tia n reke irouia ake a manga aki uarongorongo ake a na kona n ibuobuoki nakoia?
14 E boni bae naba n ibuobuoki nakon te aomata are e a manga aki uarongorongo taekani kakabwaia tabeua ake e a tia ni karekei ngke e rangi n nim ma te ekaretia. N te katoto, bon iai te kakabwaia ae reke man rikiraken te atatai n Ana Taeka te Atua ao ana kantaninga. (Taeka N Rabakau 4:18) Ngkana e ‘nakonako n te taamnei’ ao bon akea te nanououa bwa e bebete irouna te rarawa nakoni kaririakina nakon te bure. (I-Karatia 5:22-26) Ibukin anne, e a kona ni kawara Iehova n te tataro ma mataniwin nanona ae itiaki ao ni karekea ‘te rau are mairoun te Atua, are te rau are aki konaki n ataki teutana, are e na kawakin nanora ao aia iango nanora.’ (I-Biribi 4:6, 7) Ururing reirei aikai, kaotiota te mwamwannano ao riki kaungaa tarim ke mwaanem n te onimaki ma te tangira bwa e na okira te nanai.—Wareka I-Biribi 2:4.
15 N te katoto, tao ngkoe te unimwaane n te ekaretia ae ko kakawariia ao ni kaungaia aomata. Tao ko kaungaia te taanga ae a a tia ni mareaki aika a manga aki uarongorongo bwa a na iaiangoi taai ake a moan reiakina iai te koaua man Ana Taeka te Atua. Ai boni kamira te koaua aei, e mataata raoi, e karaunano ao ngaia e kainaomataira naba mani koaua aika kairua! (Ioane 8:32) Ai bon onrakera nanoia n te kakaitau ibukini baike a tia n reiakin ibukin Iehova, ao ana tangira ma ana kantaninga aika moan raraoi! (Kabotaua ma Ruka 24:32.) Kauringia taekan te itoman ae kaan ma Iehova ao ai te kakabwaia ae te tatataro, are a karekea Kristian ake a a tia ni katabui maiuia. Kakorakorako ni kaungaia ake a manga aki uarongorongo bwa a na manga butimwaea “euangkerioni mimitongin te Atua ae riai ni karaoiroaki,” ae Iehova.—1 Timoteo 1:11.
Teimatoa ni Kaotiota Tangiraia
16. Taekina te katoto are e kaotia bwa e uaana te kakorakora ni buokiia ake a manga aki uarongorongo.
16 A bon nakoraoi reirei aika a tia n taekinaki aikai? Eng. N te katoto, temanna te teinimwaane are e moan riki bwa te tia uarongorongoa te Tautaeka n Uea ngke 12 ana ririki, e a manga aki uarongorongo ngke ai 15 ana ririki. Ma rimwi riki, e manga uarongorongo ao ni mwakuri ni kabwanina ana tai i nanon 30 tabun te ririki. E reke kakorakorana ni kaineti ma ana onimaki man ana ibuobuoki temanna unimwaanen te ekaretia ae te Kristian. Ai boni batira ana kakaitau teuaei ni buokana ni kaineti ma ana onimaki iroun te unimwaane aei!
17, 18. Baikara aroaro aika kona n ibuobuoki nakoim ni buokan temanna are e a tia n tiotionako man ana nanai te Atua?
17 A kaungaaki ao ni kairaki Kristian n te tangira bwa a na buokiia ake a manga aki uarongorongo bwa a na okira te ekaretia. E taetae ibukia taan rimwina Iesu ni kangai: “I anganingkami te tua nabangkai, ba kam na i tangitangiri; n ai arou ngke I tangiringkami, ba kam na i tangitangiri naba. Ane a na ataingkami aomata ni kabaneia ba au reirei ngkami n aei, ngkana kam i tangitangiri.” (Ioane 13:34, 35) E boni koaua ae te tangira boni kanikinaeaia Kristian ni koaua. E aki ngkanne riai ni kaotiotaki te aeka n tangira anne nakoia Kristian aika a tia ni bwabetitoaki ake a manga aki uarongorongo? E bon riai! Ma katauraoan te ibuobuoki anne e kainnanoa bwainakin aroaron te Atua aika kakaokoro.
18 Baikara aroaron te Atua ake ko na kaotiotii ngkana ko kani buoka ae e a tia n tiotionako man ana nanai te Atua? Irarikin te tangira, e riai naba bwa ko na bwaina te mwamwannano, te akoi, te nimamannei ao te taotaonakinnano. Ko na boni bae naba ni kainnanoa te tatauraoi ni kabwarai buure ni kaineti ma baika kakaokoro. E korea ae kangai Bauro: “Kam na karina te nano ae nanoanga, te atataiaomata, te nanorinano, te nimamanei, te taotaonaki n nano; ao kam na i taotaon nanomi, ao kam na i kabara buure i roumi, ngkana tao iai iroun temanna ae e kona ni kabuakaka raona iai. Aroni Kristo naba, ngke E kabara ami bure, ao ai aromi naba ni kakairi i Rouna.”—I-Korote 3:12-14.
19. Bukin tera bwa e rangi ni manena te kakorakora ni buokiia aomata aika ai aroia tiibu n okira te nanai ni Kristian?
19 N te kaongora ae imwin aei ao ti na rinanoi iai tabeua bukina ake a karika tiotionakoia tabeman man ana nanai te Atua. E na kaotaki naba iai aroni butimwaeaia ake a manga okira te nanai. Inanon am tai n reiakina te kaongora anne ao n iaiangoa naba te kaongora aei, e bia karauaki nanom bwa e bon rangi ni manena am kakorakora ni buokiia aomata aika ai aroia tiibu bwa a na manga okira te nanai ni Kristian. Inanoni bongin te waaki ae ngkai ao a bati aomata ake a kabanea maiuia ni kabatiaani kaubwaia, mangaia maiun te aomata ae tii temanna e rangi ni kakawaki riki nakon te mwane ni kabane ae n te aonnaba aei. Aio are e kateretereaki n ana kaikonaki Iesu ni kaineti ma te tiibu are bua. (Mataio 18:12-14) Ko bia ururinga anne n taai nako ngkai ko tabe n umaki ao ni kakorakorako ni buokiia ana aomata Iehova aika tangiraki aika ai aroia tiibu ake a a tia n tiotionako n okira te nanai.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Tera mwiokoaia taani kawakin tiibu aika Kristian ni kaineti ma aomata aika ai aroia tiibu ake a tia n tiotionako man te nanai?
• Ko na kanga ni kona ni buokiia te koraki ake a manga aki ngkai iraorao ma te ekaretia?
• Baikara aroaro aika kona n ibuobuoki nakoim ni buokaia te koraki ake a tia n tiotionako man te nanai?
[Taamnei n iteraniba 13]
A kakorakoraia ma te tangira taani kawakin tiibu aika Kristian ni buokiia ake a tia n tiotionako man ana nanai te Atua