Bon “Tamnei Aika Tabonibai” Anera

“Tiaki bon tamnei aika tabonibai anera ni kabaneia, aika kanakoaki ba a na akoiia akana na bwaibwai n te maiu?”​—EBERA 1:14.

1. Tera kabebetean nanora ae ti kona ni karekea mani Mataio 18:10 ao Ebera 1:14?

E KAURINGIA ake tao a na riki bwa taani katatata nakoia taan rimwina Iesu Kristo ni kangai: “Kam na tarataraingkami ba kam na aki riba temanna i buakoia aika uarereke aikai; ba I taku nako imi, A aki toki aia anera n tarataraa matan Tamau are i karawa.” (Mataio 18:10) E korea ae kangai te abotoro Bauro ni kaineti ma anera aika raoiroi: “Tiaki bon tamnei aika tabonibai anera ni kabaneia, aika kanakoaki ba a na akoiia akana na bwaibwai n te maiu?” (Ebera 1:14) Bon taeka ni karaunano akanne aika kabebetea te nano bwa e kabonganaia anera i karawa te Atua ni buokiia aomata. Tera ae tuangira te Baibara ibukia anera? Tera aroia ni buokira? Baikara reireiara man aia katoto?

2, 3. Baikara aia mwakuri tabeua anera?

² Iai mirion ma mirion anera aika kakaonimaki i karawa. A “bati ni korakora” anera akanne ni kabane ao a “taua ana taeka” te Atua. (Taian Areru 103:20; wareka Te Kaotioti 5:11.) A kaokoro baika tangiraki irouia natin te Atua aika mwaane aika anera aikai ao iai irouia aroaron te Atua ao te inaomata ni karaoa ae a tangiria. A baireaki n te aro ae rangi n raoiroi ao iai nakoaia aika rietata n ana babaire te Atua ao te akanera ae mataniwia anera ae Mikaera (aran Iesu i karawa). (Taniera 10:13; Iuta 9) Te “moa ni bung i buakoni baika karikaki ni bane” bon “te Rokou,” ke ana tia Taetae te Atua ao e kabonganaaki iroun Iehova ni karaoani bwaai ni kabane.​—I-Korote 1:15-​17; Ioane 1:1-3.

³ I aani ngkanne te akanera bon terabim, ake a tataekina Iehova bwa e tabu ao ni buokiia ana aomata bwa a na teimatoa ni maiuakin ana kaetieti. Iai naba kerubim aika beku bwa taani boutokaa riaini mwaakana n tautaeka. (Karikani Bwaai 3:24; Itaia 6:1-3, 6, 7) Iai tabeia aika kakaokoro anera ake tabeman ke taan uarongorongo ni kakaraoan nanon te Atua.​—Ebera 12:22, 23.

4. Tera aroia anera ngke e kaweneaki aan aonnaba, ao tera ae nanonaki ibukia aomata ngke arona bwa a a tia ni kamanena inaomataia n te aro ae riai?

⁴ A bane ni kimwareirei anera ni ‘kawenean aan aonnaba’ ao a ibuobuoki ma kukurein nanoia ni karaoi mwiokoaia ake a a tia n anganaki ngke e karaoaki te buraneti ae okoro ae moan te tamaroa aei bwa mwengaia botannaomata. (Iobi 38:4, 7) E karika te aomata Iehova bwa e na “mangori riki teutana nakoia anera” ma e ‘karaoiia bwa ai arona,’ ngaia are a a kona iai aomata ni katotonga aroaron te tia Karikiriki aika rietata. (Ebera 2:7; Karikani Bwaai 1:26) Ngke arona bwa a kamanena n te aro ae riai te bwaintituaraoi ae inaomataia Atam ao Ewa, a na kona ngkai ma aia kariki n teimatoa ni maiu ni kukurei ni mwengaia ae bwaretaiti, are a na kona n riki iai bwa kaain ana utu Iehova aika aomata ao anera aika karikaki ni wanawana n te iuniweeti.

5, 6. Tera te karitei are e riki i karawa, ao tera aron te Atua iai?

⁵ Ni koauana a bae ni kubanako anera ake a kakaonimaki ngke a nora moanakin te karitei n ana utu te Atua i karawa. E aki kukurei temanna mai buakoia anera ni karaoiroa Iehova, ma e tangiria bwa e na taromauriaki. E a karikia ngkanne i bon irouna te anera aei bwa Tatan (ae nanona “te tia Kakaaitara”) kioina ngkai e karitei nakon riain Iehova n tautaeka rinanoni moanakin te nano ni kani kakannato irouna ike e a kataia ni katea te tautaeka ae kaiangatoa nakon te Atua. N ana moani kewe Tatan are e koreaki taekana, e a kananowanawanaa iai n anai nanoia te moan taanga bwa a na raonna ni karitei nakon aia tia Karikiriki ae tatangira.​—Karikani Bwaai 3:4, 5; Ioane 8:44.

⁶ E waekoa Iehova ni motika taekan Tatan n taekinan te moan taetae ni burabeti n te Baibara ae kangai: “N na kaki te kakaiwi i marenam ma te aine aei, ao i marenan am kariki ma ana kariki: e na kaikoaka atum, ao ane ko na kaikoaka bukini waena ngkoe.” (Karikani Bwaai 3:15) E na teimatoa ni waaki nako te kairiribai i marenan Tatan ao ana “aine” te Atua. Eng, e iangoa te botaki n anera ake a kakaonimaki i karawa Iehova bwa te buu te aine ae rangi n tangiria ae e kamatoaa ana itoman ma ngaia bwa Buuna. E reke aan te kantaninga ni koaua man te taetae ni burabeti aei, e ngae naba ngke rongorongona ake a ‘raba nanoia’ a na kaotaraeaki teutana imwin teutana. E kantaningaia te Atua bwa bon temanna mai buakoia kaain iteran ana botaki are i karawa ae e na kamaunaia taani karitei ni kabane ao a na bane ni botaki “bwaini karawa ma bwain aonaba” rinanona.​—I-Ebeto 1:8-​10.

7. Tera are a karaoia anera tabeman n ana bong Noa, ao tera are e karaoia Iehova nakoia?

⁷ A kitan “oini mwengaia” ae riai ibukia anera tabeman n ana bong Noa ao a karin rabwataia n aomata bwa a aonga n uaiakini kakukureiaia i bon irouia i aon te aba. (Iuta 6; Karikani Bwaai 6:1-4) E karenakoia taani karitei akanne Iehova nakon te rotongitong, ao ngkanne a a raona Tatan n riki bwa “taanga n tamnei aika buakaka” ao kairiribai aika rangi n tiritiri nakoia ana toro te Atua.​—I-Ebeto 6:11-13; 2 Betero 2:4.

A Kanga ni Buokira Anera?

8, 9. E kanga Iehova ni kamanenaia anera ni buokiia aomata?

⁸ A mena naba i buakoia aomata ake a boutokaaki irouia anera Aberaam, Iakoba, Mote, Iotua, Itaia, Taniera, Iesu, Betero, Ioane, ao Bauro. A waakina ana motikitaeka te Atua anera aika raoiroi ao a karorokoi taetae ni burabeti ao kaetieti n ikotaki naba ma te Tua Rinanoni Mote. (2 Uea 19:35; Taniera 10:5, 11, 14; Mwakuri 7:53; Te Kaotioti 1:1) Kioina ngkai iai iroura Ana Taeka te Atua ae tabwanin raoi ni boong aikai, tao a aikoa kainnanoaki ngkanne anera n uouotii ana rongorongo te Atua nakoira. (2 Timoteo 3:16, 17) Ma e ngae n anne, a rangi n tabetabe anera ni kakaraoa nanon te Atua ao ni boutokaia ana toro, e ngae ngke a aki kona n noraki.

⁹ E karau nanora te Baibara ni kangai: “E katea umana ni buaka ana anera Iehova i rarikiia akana makua ni kawakinia, Ao E kamaiuia.” (Taian Areru 34:7; 91:11) Ibukina bwa Tatan e kananououaa are a boni kona aomata n teimatoa ni kakaonimaki n te aro ae eti nakon te Atua, e a kataua ngkanne Iehova bwa e na karokoi aekani kataaki ni kabane aika kakaokoro nakoira Tatan. (Ruka 21:16-19) Ma e ngae n anne, e ataia te Atua bwa ngkana ti a tia n nanomwaaka i aan te kataaki ao ai akea ngkanne bongani waakinakoni kataakira anne ni kakoauaa kakaonimakira n te aro ae eti. (Wareka 1 I-Korinto 10:13.) A tatauraoi n taai nako anera n ibuobuoki ni kaineti ma karaoan nanon te Atua. A kamaiuia Tiateraka, Metiaka, Abetenoko, Taniera ao Betero mani bwainikirinaia ma a aki totokoa mateia Tetebano ao Iakobo mai nanoni baia kairiribai. (Taniera 3:17, 18, 28; 6:22; Mwakuri 7:59, 60; 12:1-3, 7, 11) A boni kaokoro baika a riiriki ao bukin rikia. N aron naba anne, a tiringaki tabeman mai buakoia taari mwaane n taabo ni kaikain irouia taian Nazi, ma e ngae n anne e taraia raoi Iehova bwa angia mai buakoia a na kamaiuaki.

10. Tera riki boutokaara ae kona n reke i rarikin aia ibuobuoki anera?

¹⁰ E aki reirei te Baibara bwa iai aia anera aomata nako i aon te aba, ake a na kamanoaki irouia. Ti tataro ma te nano n onimaki bwa “ngkana ti bubuti te bwai teuana n ai aron nanona, ao [te Atua] E bon ongo i roura.” (1 Ioane 5:14) Ni koauana, e kona ni kanakoa te anera temanna Iehova bwa e na buokira, ma e kona n roko buokara n te aro ae kaokoro ma are ti kantaningaia. A kona naba ni kairaki raao ni Kristian bwa a na anganira te ibuobuoki ao te kabebetenano. E kona n anganira te wanawana te Atua ao ni kakorakorai nanora bwa ti aonga n nanomwaaka ni kaitaraa ‘te bwai ae kateketeke n irikora’ ae ti kammarakaki iai kanga ai aron ae e oreira “ana anera Tatan.”​—2 I-Korinto 12:7-10; 1 I-Tetaronike 5:14.

Kakairi Iroun Iesu

11. A kanga ni kamanenaaki anera ni boutokaa Iesu, ao tera ae e kakororaoia n teimatoana ni kakaonimaki nakon te Atua?

¹¹ Iangoa aron Iehova ni kamanenaia anera n rongorongon Iesu. A katanoataa bungiana ao mangautina ao a boutokaia naba ni menana i aon te aba. A kona naba anera n totokoa katikana ao matena ae rangi ni kammaraki, ma n oneani mwin anne e kanakoaki te anera bwa e na kakorakoraa. (Mataio 28:5, 6; Ruka 2:8-11; 22:43) Ni kaineti ma ana kantaninga Iehova, e mate Iesu bwa te karea. Ao e kakoauaaki mai iai bwa e kona te aomata ae kororaoi ni kateimatoa kakaonimakina n te aro ae eti nakon te Atua, n aki ongei kataakina aika rangi ni kakaiaki. Ngaia are e kauta Iesu nakon te maiu ae te aki mamate i karawa Iehova, ike e a anganna iai “te mwaka ni kabanea” ao e kairiia anera bwa a na aantaeka irouna. (Mataio 28:18; Mwakuri 2:32; 1 Betero 3:22) Ibukin anne e a kakoauaaki iai Iesu bwa te kanoa ae kakawaki riki man ana “kariki” ana “aine” te Atua.​—Karikani Bwaai 3:15; I-Karatia 3:16.

12. N te aro raa ae ti kona iai ni kakairi n ana katoto Iesu ni maiuakina te “wanawana ma n raoiroi”?

¹² E ataia Iesu bwa e bure ngkana e kataa Iehova ni kantaningaiia anera bwa a na kamaiua ngkana e karaoi mwakuri ma te aki wanawana. (Wareka Mataio 4:5-7.) Mangaia are ti bia kakairi n ana katoto Iesu ni maiuakina te “wanawana ma n raoiroi,” n aki karaoi mwakuri aika ti na ruanikai iai, ma ni kaitaraa te bwainikirinaki ma te nano n onimaki.​—Tito 2:12.

Reireiara Mairouia Anera Aika Kakaonimaki

13. Tera ae ti kona n reiakinna man aia katoto anera ake a raoiroi aika a taekinaki n 2 Betero 2:9-11?

¹³ Ni boaiia te koraki ake a “taetaebuakaia” ana toro Iehova aika kabiraki iroun te abotoro Betero, e a katerea iai aia katoto ae tamaroa anera aika raoiroi. E ngae ngke e rangi ni korakora mwaakaia anera aikai, ma a boni kananorinanoia n rawa ni motikitaeka ni kabuakaka ‘ibukina bwa a karinea Iehova.’ (Wareka 2 Betero 2:9-11.) Ti bia teimatoa ni kararoaira mani motikan taekan te aomata n te aro ae aki eti, ti karineia te koraki ake a mwiokoaki n tararuaan te ekaretia ao ni katikui bwaai ni kabane i nanoni bain Iehova, ae te tia Moti ae Moan te Rietata.​—I-Rom 12:18, 19; Ebera 13:17.

14. Tera ae ti kona n reiakinna mairouia anera ibukin te beku ma te nanorinano?

¹⁴ A katauraoi ibukira katoto aika raraoi ni kaineti ma te beku ma te nanorinano ana anera Iehova. A rawa anera tabeman ni kaoti araia nakoia aomata. (Karikani Bwaai 32:29; Taani Motiki-Taeka 13:17, 18) E ngae ngke iai mirion ma mirion anera i karawa, ma e kaotaki n te Baibara tii arani Mikaera ao Kabiriera. Tao e karaoaki aei ibukini kamanoara man anganakia anera te karinerine ae a aki riai n anganaki. (Ruka 1:26; Te Kaotioti 12:7) Ngke e katorobubua ni bobaraaki te abotoro Ioane i matan te anera, ao e a kauringaki n te aro ae matoatoa ni kangai: “Tarataraiko ba ko na aki taromauriai: bon raom n toro ngai, ao raoia n toro tarim.” (Te Kaotioti 22:8, 9) Ti riai n taromauri ao n tataro tii nakon te Atua.​—Wareka Mataio 4:8-10.

15. A kanga anera ni katea te katoto ibukira ni kaineti ma te taotaonakinnano?

¹⁵ A katea naba te katoto anera ibukin te taotaonakinnano. E ngae ngke a rangi ni korakora nanoia ni kan atai ana bwai te Atua aika raba, ma a bon aki atai bwaai ni kabane. E taekinaki ae kangai n te Baibara: ‘A kan taratarai baikai anera.’ (1 Betero 1:12) Ma tera ae a karaoia? A taotaon nanoia n tataninga ni karokoa rokon ana tai te Atua are e a tia n namatia ibukin ‘rabakauna ae bati’ bwa e nang ‘kaotiotaki rinanon te ekaretia.’​—I-Ebeto 3:10, 11.

16. A kanga ni kona n rotaki anera n aroarora?

¹⁶ Boni ‘bwaai ni kaneweaba nakoia anera’ Kristian aika mena i aani kataaki. (1 I-Korinto 4:9) A matakuakin arora ni kakaonimaki anera ma te raunnano ae korakora ao a kimwareirei ngkana iai te tia bure ae raraoma ma n raira nanona. (Ruka 15:10) E noraki naba irouia anera aroaroia aine aika Kristian aika a boraoi ma ae e tangiria te Atua. E kaotaki n te Baibara bwa “e riai iroun te aine ba e na memena kanikinaean tauan arona i aon atuna i bukiia anera.” (1 I-Korinto 11:3, 10) Eng, a kukurei anera n noriia aine aika Kristian ao ana toro te Atua ni kabane i aon te aba n ongeaba nakon ana kaetieti te Atua ni kaineti ma te babaire ao te aro ni kairiri. Bon te kauring ae tonuraoi ibukia natin te Atua aika mwaane aika anera i karawa te aeka n ongeaba anne.

A Taningamarau Anera ni Boutokaa te Mwakuri n Uarongorongo

17, 18. E aera ngkai ti kona n taekinna bwa a boutokaa ara uarongorongo anera?

¹⁷ A irekereke anera ni bwaai tabeua aika kamimi ake a riki n “ana bong te Uea.” E nanonaki naba n aei, moan tein te Tautaeka n Uea n 1914 ao karenakoan Tatan ma ana taimonio mai karawa irouni “Mikaera ma ana anera.” (Te Kaotioti 1:10; 11:15; 12:5-9) E noraki iroun te abotoro Ioane te “anera temanna ba e kibakiba i nukani karawa, ao iai i rouna te euangkerio ae aki totoki ba e na taekinna nakoia ake a maeka i aon te aba.” E katanoata te anera ni kangai: “Kam na maka te Atua, ao kam na anganna te neboaki; ba e a roko ana aua ni motiki-taeka: ao kam na taromauria Teuare karaoa karawa ma aonaba ma marawa ma koburaken raan.” (Te Kaotioti 14:6, 7) Ibukin anne, a rau nanoia ana toro Iehova ngkai a boutokaaki irouia anera n tataekinan te rongorongo ae raoiroi ibukin te Tautaeka n Uea ae e a tei, n aki ongea ana kakaaitara te Riaboro ae tiritiri.​—Te Kaotioti 12:13, 17.

¹⁸ A aikoa kairira anera nakoia aomata aika raoiroi nanoia ni boong aikai rinanoni kataetaeara n aron are e kataetaea Biribo temanna te anera ma ni kairia nakon te I-Itiobia are te iunaki. (Mwakuri 8:26-29) Ma e ngae n anne, a bati baika ririki ni boong aikai aika a kaota koauan ae e ngae ngke ti aki kona n noria anera, ma a boni boutokaa ara mwakuri n tataekina rongorongon te Tautaeka n Uea ao ni kairira nakoia te koraki ake a “kukurei ni butimwaea te koaua are e na kairiia nakon te maiu n aki toki.”a (Mwakuri 13:48, NW) Ai boni kakawakira ngkanne bwa ti na katoatai n uataboa te mwakuri ni minita bwa ti aonga n tauraoi ni karaoa tabera ae kakaaeaia te koraki ake a kan “taromauria te Tama iai n te tamnei ma te koaua”!​—Ioane 4:23, 24.

19, 20. Tera mwiokoaia anera ni baika a riki aika a kanikinaea ‘tokin te waaki ae ngkai’?

¹⁹ Ni kaineti ma ara bong aikai, e taekinna Iesu bwa n ‘tokin te waaki ae ngkai’ ao anera a na “kaokoroia akana buakaka ma akana raoiroi.” (Mataio 13:37-43, 49) A uataboa naba kabaneani bobotakia ao kanikinaeaia taani kabiraki anera. (Wareka Mataio 24:31; Te Kaotioti 7:1-3) Irarikin anne, e raonaki Iesu irouia anera ni “karaureia tiibu ma kooti.”​—Mataio 25:31-33, 46.

²⁰ “Ngkana E kaotaki mai karawa te Uea are Iesu ma anerani mwakana,” ao a na kamaunaaki aomata ni kabane “ake a aki ata te Atua, ma ake a aki ira nanon euangkerion [ara] Uea are Iesu Kristo.” (2 I-Tetaronike 1:6-10) N noran te bwai ae titeboo ma anne iroun Ioane n te miitara, e a kabwarabwaraia iai taekan Iesu ao ana taanga n anera i karawa bwa a toka i aon aoti aika mainaina kioina ngkai a na waakina te buaka ae raoiroi.​—Te Kaotioti 19:11-14.

21. Tera ae e na karaoaki nakon Tatan ao ana taimonio iroun te anera are “iai i rouna kiingin te rua ae rangi n nano arei ma te taurekereke ae ababaki i nanoni baina”?

²¹ E “nora te anera temanna [Ioane] ba e ruo mai karawa, ao iai i rouna kiingin te rua ae rangi n nano arei ma te taurekereke ae ababaki i nanoni baina.” Bon aei te akanera ae Mikaera are e na kabaea te Riaboro ao ni karenakoa nako nanon te rua n ikotaki naba ma taimonio. A na kaotinakoaki i nanon te tai ae kimototo n tokin Ana Tautaeka Kristo ae Maanna Tenga te Ririki, ike a nang rinanon iai te kabanea ni kataaki aomata aika kororaoi. Imwin te tai anne, a na bane n tia ni kamaunaaki Tatan ao taani karitei. (Te Kaotioti 20:1-3, 7-10; 1 Ioane 3:8) A na kamaunaaki ngkanne aroaro ni kabane aika irekereke ma te karitei nakon te Atua.

22. A kanga n irekereke anera n te bae e a rangi ni kaan roko, ao tera ae ti riai n iangoia ibukini mwiokoaia?

²² E a rangi ni kaan te kamaiuaki ae moan te kakukurei man ana waaki Tatan ae buakaka ae ngkai. Bon akea te nanououa bwa iai mwiokoaia anera ni bwaai aika kakawaki aika a na karaoaki ni kakoauaa riaini mwaakan Iehova n tautaeka ao ni kakororaoa naba ana kantaninga ibukin te aonnaba ao te botannaomata. Ni koauana, anera aika raoiroi bon ‘taamnei aika tabonibai ni kabane aika a kanakoaki bwa a na akoiia akana a na bwaibwai n te maiu.’ Mangaia are ti bia rangi ni kakaitau nakon Iehova ae te Atua n arona ni kamanenaia anera ibukini buokara ni karaoa nanona ao ni karekea te maiu are aki toki.

[Kabwarabwara ae nano]

Ko na Kanga ni Kaeka?

• Tera aroni baireaia anera ake i karawa?

• Tera are a karaoia anera tabeman n ana bong Noa?

• E kanga ni kamanenaia anera te Atua ibukini buokara?

• Mwioko raa aika a irekereke iai anera aika raoiroi ni boong aikai?

[Taamnei n iteraniba 23]

A kimwareirei anera ni kakaraoa nanon te Atua

[Taamnei n iteraniba 24]

N aron rongorongon Taniera, a tatauraoi n taai nako anera n ibuobuoki ni kaineti ma karaoan nanon te Atua

[Taamnei n iteraniba 25]

Bwaina te ninikoria bwa a boutokaa te mwakuri n tataekina rongorongon te Tautaeka n Uea anera!

[Te Kabwarabwaraan te Taamnei]

Globe: NASA photo