E a Kaman Ataia te Atua Are a na Karaoa ae Bure Atam ma Ewa?

A BATI aomata aika a kan ataa raoi kaekaan te titiraki aei. N tabekan te titiraki ibukin aki katokan te buakaka iroun te Atua, ao e a kauekeaki iai te kani maroro n aia bure te moan taanga n te onnaroka are Eten. N iangoan ae ‘e bane n atai bwaai nako te Atua,’ a kai kairaki iai tabeman bwa a na kakoauaa ae e a kaman ataia te Atua ae a na aki ongeaba Atam ma Ewa irouna.

Ngkana ngaia bwa e a kaman ataia te Atua ae a na karaoa ae bure te taanga ae kororaoi aei, tera ngkanne ae nanonaki n aei? A na rio iango aika bubuaka ibukin te Atua man te koaua aei. E na taraaki iai bwa e aki tatangira, e ribuaka, ao e aki kakakoroi bukin ana taeka. A kona n iangoia tabeman bwa e ribuaka ngkai e kariaia bwa a na aitara te moan taanga aei ma te bwai ae rangi ni buakaka are e a kaman ataia. E na bukinaki te Atua n aei ke tao e irekereke ma rikin te buakaka ni kabane ao te rawawata ake a riki mangkekei ni karokoa ngkai. A kona n iangoia tabeman bwa e aki wanawana ara tia Karikiriki.

E boraoi aroaron Iehova ae te Atua ae n te Baibara, ma te kabwarabwara ae buakaka anne? Ni kaekaan anne, ti na nenera ae taekinaki n te Baibara ibukin ana karikibwai ao aroaron Iehova.

“Moan te Raoiroi”

E koreaki ae kangai ni Karikani Bwaai ni kaineti ma ana karikibwai te Atua, n ikotaki naba ma karikaia te moan taanga i aon te aba: “Ao te Atua E nori bwaai ni kabane aika E karaoi, ao noria, moan te raoiroi.” (Karikani Bwaai 1:31, BG) E kororaoi karikan Atam ma Ewa ao a bon tau ni maeka n te tabo aei. E taubobonga aroni karikaia. “Moan te raoiroi” karikaia ao iai aia konabwai ni kaotiotii aroaro aika raraoi ake a kantaningaaki. A karikaki ‘ni katotongan te Atua.’ (Karikani Bwaai 1:27, BG) Mangaia are iai aia konabwai ni kaotiotii aroaron te Atua ae te wanawana, te tangira ni koaua, te kaetitaeka ae riai, ao te raoiroi. A na buokaki ni kaotiotan aroaro aikai bwa a na karaoi aia motinnano ake a na kakabwaiaaki iai ao ni kakukureia naba Tamaia are i karawa.

E karikiia aomata aika wanawana Iehova ma te inaomata ni karaoa ae a tangiria. Ngaia are a aki karikaki n aron te mitiin aika taian robot ake a a kamani karinaki i nanoia te bae a na karaoia ibukini kakukureian te Atua. Iangoa aei. Tera ae kakawaki riki iroum, te bwaintangira ae akea te tangira iai ke ae irianaki ma te tangira? E rangi n teretere kaekaana. N aron naba anne, ngke arona bwa bon nanoia Atam ma Ewa bwa a na ongeaba iroun te Atua, e na rangi ni kakawaki riki ongeabaia irouna. A kona n ongeaba te moan taanga aei iroun Iehova ibukin tangirana, ngkai iai aia konabwai n rinea ae a kani karaoia.​—Te Tua-Kaua 30:19, 20.

Te Raoiroi, te Kaetitaeka ao te Riai

A kaotaki nakoira aroaron Iehova n te Baibara. E oti man aroarona aikai bwa akea irekerekena ma te bure. E taekinaki ae kangai n Taian Areru 33:5 (BG): “E tatangira te raoiroi [Iehova] ma te kaetitaeka ae riai.” Ngaia are e taekinaki ae kangai n Iakobo 1:13: “E aki kona ni kataaki te Atua ni baika bubuaka ao e aki kona naba ni kataa temanna iai.” Ibukina bwa e kakaraoa ae eti te Atua ao e tabeakina Atam, e a anga te kauring ae kangai: “Ko kona n amamarake raoi mani kaai ni kabane aika kain te ne n aroka aei: ma ko na tai amarake man te kai n ata te raoiroi ma te buakaka: ba n te bong are ko amarake mai iai ao ko na boni mate.” (Karikani Bwaai 2:16, 17, BG) A anganaki te moan taanga aei te kona n rinea te maiu n aki toki ke te mate. E na taraa ni mwamwanaa te aba te Atua ngkana ngaia bwa e anga te kauring ibukin te bure teuana are e a kaman ataa mwina ae buakaka. Ibukina bwa “e tatangira te raoiroi ma te kaetitaeka ae riai” Iehova, e na aki anga ngkanne te inaomata bwa a na rinea te bae e bon tuai riki.

E rangi ni bati raoiroin Iehova. (Taian Areru 31:19) E taekina ae kangai Iesu ni kabwarabwaraan ana raoiroi te Atua: “Antai i buakomi ae butiaki iroun natina kanana te kariki, ao e na anganna te atibu? Ke tao e butiia te ika, ao e na anganna te naeta? Mangaia are e ngae ngke kam buakaka ma kam ataa te angania natimi bwaintangira aika raraoi, ao ai batira riki ngkanne nanon Tamami are i karawa ni kan anga bwaintangira aika raraoi nakoia akana butiia!” (Mataio 7:9-11) E anga “bwaintangira aika raraoi” te Atua nakoia ana karikibwai. Boni kaotan raoi ana raoiroi te Atua aroni karikaia aomata ao katauraoani mwengaia ae te Bwaretaiti. E na bon aki ribuaka te tia Tautaeka ae raoiroi ni katauraoan te mwenga are tikauarerei ae e ataia bwa e na manga anaaki. E na aki bukinaki ibukin aia karitei aomata te tia Karaoira ae raoiroi.

‘Tii Ngaia ae Wanawana’

E kaotaki naba n te Baibara bwa Iehova bon ‘tii ngaia ae wanawana.’ (I-Rom 16:27) A nori baika kakaokoro aika bati ibukini wanawanan te Atua ae akea tiana, ana anera i karawa. A “takaakaa ni kakatonga” ngke e moani kawenea aan aonnaba Iehova. (Iobi 38:4-7, BG) Akea te nanououa bwa a mataku ma nanoia ae korakora anera aika wanawana aikai ni baike a riki n te onnaroka are Eten. Iai ngkanne nanoni karikan te iuniweeti ae kamimi ae a rangi ni bati iai mwakuri aika rangi n tamaroa iroun te Atua ae wanawana, ao imwina e a manga karikiia uoman aomata aika kaokoro ake e ataia ae a na bwaka ao a na matakuakinaki irouia taanga n anera? E teretere bwa tiaki te mwakuri n atataiaomata karaoan te babaire ibukin te kabuanibwai anne.

Ma e kona ni kaitaraa aei temanna ni kangai, ‘Ma e na kanga te Atua ae moan te wanawana n aki kaman ataa aei?’ Ma e ngae n anne, wanawanan Iehova ae korakora, bon ana konabwai n ataa “te toki mai moani bwaai.” (Itaia 46:9, 10, BG) Ma e aki riai ni kamanena ana konabwai aei, n aron naba ae e aki kamanena n taai nako mwaakana ae korakora ni kabane. E wanawana Iehova n rinea te tai are e na kamanena iai ana konabwai ni kaman atai baika a na riki. E kamanena ngkana iai bukini karaoana ao ngkana e tonuraoi ma baika riiriki.

E kona ni kaikonakaki te konabwai n rawa ni kamanena kaman ataakini baika a na riki ma rabakau aika boou. Iai temanna ae e kani mataku n te karaki teuana n te viteo ao e iangoia bwa e na nora moa kabanean te karaki. Ma tiaki te aro ae riai anne. Antai ae kona n tiriburea teuaei ngkana e rineia bwa e na mataku mai moana. N aron naba anne, e teretere bwa e rineia naba te tia Karikiriki bwa e na aki kan nora te bae e na riki ni “kabanean te karaki.” N oneani mwin anne, e rineia bwa e na tataninga ngkai a a tabe ni kaotaraeaki baika riki, ike e nang nori aroaroia natina i aon te aba.

N aron ae taekinaki mai moa, e aki kamanena wanawanana Iehova ni karikiia iai moan aomata bwa taian robot ake a baireaki aroni maiuia. Ma e tatangira n angania te inaomata ni karaoi oin nanoia. Ngke arona bwa a rinea maiuakinan ae eti, a kona ngkanne ni kaotiota aia tangira, aia kakaitau, ao ongeabaia, ike a a kauaataoa iai kukureia ao Iehova ae Tamaia are i karawa.​—Taeka N Rabakau 27:11; Itaia 48:18.

E kaotaki n te Baibara bwa a bati taai ake e aki kamanena iai ana konabwai te Atua ni kaman atai baika a na riki. N te katoto, n te tai are e nang kareana raoi iai natina Aberaam are e kakaonimaki, e kona ni kangai Iehova: “I bon ataiko ngkai ba ko mamaka te Atua, ngkai ko aki taua natim, ae am rikitemanna, mai Rou.” (Karikani Bwaai 22:12, BG) N te itera teuana, n tabetai e a rangi n ‘un’ n aroaroia aomata aika buakaka. E koaua bwa e na namakina te un ngkana e a kaman ataa te bae a na karaoia?​—Taian Areru 78:40, 41, BG; 1 Uea 11:9, 10.

Ai ngaia are e bon eti iangoan ae e aki kamanena ana konabwai ni kaman atai baika a na riki te Atua ae moan te wanawana ibukini kaman ataakin are a na karaoa ae bure ara moani karo. E boni wanawana n arona ni karikiia aomata bwa a na moana maiuia ma baika kamimi teuana imwin teuana ake e a kaman atai bwa a na riki ibukin ana konabwai ni kaman atai baika a na riki.

“Te Atua Bon te Tangira”

E moanaki te karitei i Eten iroun te tia kairiribai nakon te Atua are Tatan ake a a riki imwin ana mwakuri aika aki raraoi, n ikotaki naba ma te bure ao te mate. Ngaia are bon “te tia tiriaomata” Tatan. E kaotia naba bwa bon “te tia kewe ngaia ao taman te kewe.” (Ioane 8:44) E kairaki n ana iango aika bubuaka, ao e kakorakoraa ni bukina ara tia Karikiriki ae tatangira, n iango aika bubuaka. E tangiria bwa e na bukinaki Iehova n aia bure aomata.

E aki rineia Iehova bwa e na kaman ataia are a na karaoa ae bure Atam ma Ewa ibukina bwa e rangi ni kakawaki irouna te aroaro ae te tangira. Moan te kakawaki aroaron te Atua ae te tangira. E taekinaki ae kangai n 1 Ioane 4:8: “Te Atua bon te tangira.” E raoiroi te tangira ao akea buakakana. E ukeri raoiroia aomata. Eng, e kairaki Iehova ae te Atua n te tangira ao e tangiria bwa e na reke irouia te moan taanga aei te bwai ae moan te tamaroa.

E ngae ngke a kona natin te Atua i aon te aba n rineia ae a aki wanawana iai, ma akea kantaningaani ke iangoan anne irouna ibukia ana karikibwai aika kororaoi. E angania baika bati ake a kainnanoi ao e kataubobongaia raoi. E riai ni kantaningaa kaotiotan te ongeaba ni koaua te Atua ibukin tangirana ma tiaki te karitei. E ataia ae iai aia konabwai Atam ma Ewa n aantaeka ni karaoi aia mwakuri, bwa e noraki imwina riki n aroaroia mwaane ake a aki kororaoi ake Aberaam, Iobi, Taniera, ao a a bati riki.

E taku Iesu: “E konai bwaai ni kabane te Atua.” (Mataio 19:26) E kabebetenano te iango anne. Ibukin ana tangira Iehova, n ikotaki naba ma aroarona aika kakawaki aika te kaetitaeka ae riai, te wanawana, ao te mwaaka, e a kakoauaaki iai bwa e kona ao e na boni kamaunai mwin nako te bure ao te mate n te tai are e a tia n namatia.​—Te Kaotioti 21:3-5.

E teretere raoi ngkanne bwa e bon aki kaman ataia Iehova ae a na bure te moan taanga aei. E ngae ngke e maraki te Atua n aia aki ongeaba aomata ao te rawawata are e riki imwina, ma e ataia ae baika riiriki i nanon te tai ae kimototo, a na bon aki kona n tuka kakoroani bukin ana kantaninga n aki toki ni kaineti ma te aonnaba ao aomata. E aera ko aki ukera nako riki te kantaninga anne ao arom ni kona ni kakabwaiaaki ngkana e a kakoroaki bukina n te aro ae moanibaan te raoiroi?a

[Kabwarabwara ae nano]

[Kabwarabwaraan n iteraniba 12]

E aki karikiia te moan taanga Iehova bwa taian robot ake a baireaki aroni maiuia

[Kabwarabwaraan n iteraniba 13]

E ataia te Atua ae iai aia konabwai Atam ma Ewa n aantaeka ni karaoi aia mwakuri