Ti Namakina Kamanoara N Onimakinan Raoi Iehova
“E na bon ongo Iehova i rou, ngkana I weteia.”—TAIAN ARERU 4:3, BG.
1, 2. (a) Tera te kangaanga ae rangi ni karuanikai are e kaaitara ma Tawita? (b) Baikara areru aika ti na rinanoi?
EA TIA te Uea are Tawita n tautaekana Iteraera i nanon te tai ae maan ma ngkai e a a kaaitara ma te kangaanga ae kakaiaki. E a tia natina ae nanowanawana are Abetarom ni katanoataa bwa ngaia te uea ike e a kairoroaki iai Tawita bwa e na kitana Ierutarem. E kamwaneaki naba iroun ana tia iango are e onimakinna ao ngkai e a iraki irouia ana aomata tabeman aika kakaonimaki, e tang ngke e aerakea te Maunga ae Oriweta ao e nakonako n akea ana kau. E karebanaaki Tawita n atibu ao te tano ao ni karereantiaki naba iroun Timei are kaain ana utu te Uea are Tauro.—2 Tamuera 15:30, 31; 16:5-14.
2 E koaua bwa e na ruo Tawita nako Tiore ma te rawawata ae rangi ni korakora ao te kamaamaeaki ibukin te kataaki aei? E bon aki bwa e onimakina Iehova. E teretere aei n te katenua n Areru are e oteia Tawita ni kaineti ma birinakona mai imwain Abetarom. Boni ngaia naba are e korea te kaaua n Areru. E kaotaki n ototo aika uoua aikai kakoauaan ae e ongoraei ao ni kaekai tataro te Atua. (Taian Areru 3:4; 4:3) A karauaki nanora n areru aikai bwa e raonia ana toro aika kakaonimaki Iehova n taai nako, ao e kakabwaiaia n tautau mauria ao n angania te rau ao namakinani kamanoakia. (Taian Areru 3:5; 4:8) Ngaia are ti na rinanon areru aikai ao n nora aron namakinani kamanoara ao karikirakean onimakinan te Atua iai.
Ngkana ‘A Bati Akana Teirake n Ekira Nako’
3. Tera are e riki nakon Tawita n aron ae kaotaki n Taian Areru 3:1, 2?
3 E taku te tia uataeka temanna: “A ira nanon Abetarom nanoia rorobuakan Iteraera.” (2 Tamuera 15:13, BG) E titiraki ni kangai Tawita ibukini mimina n aron Abetarom ni kona n anai nanoia aomata aika bati bwa a na boutokaia: “Iehova, ai bati ra aiau! A bati akana tei rake n ekai nako. A bati akana taekina tamneiu ni kangai, Akea kamaiuana iroun te Atua.” (Taian Areru 3:1, 2, BG) A bati I-Iteraera ake a iangoia bwa e na aki kamaiuaki Tawita iroun Iehova mani karawawataana iroun Abetarom ao taani boutokaia.
4, 5. (a) Tera are e kakoauaa raoi Tawita? (b) Tera ae nanonaki n taeka aika “te tia kateirakea atuu”?
4 Ma e namakina kamanoana Tawita ibukina bwa e onimakina te Atua ma nanona ni kabane ao e anene ni kangai: “Bon otangau i rarikiu Ngkoe, Iehova; Bon neboau, ao te tia kateirakea atuu.” (Taian Areru 3:3, BG) E kakoauaa raoi Tawita bwa e na kamanoa Iehova n aron te otanga ae kamanoa te tautia. Eng e birinako te uea ae e a kara, e rabuna atuna ao e bwaokooko ibukini maamaana. Ma e na bita aron Tawita Teuare Moan te Rietata nakon te aomata ae karaoiroaki. E na kona n tei ni kaetia ao ni manga tabekaarake atuna ni karietaa man ana ibuobuoki Iehova. E wetea Iehova Tawita ao e onimakinna bwa e na boni kaekaa. Ko kaotiota onimakinan Iehova n aron anne?
5 N ana taeka Tawita aika “te tia kateirakea atuu,” e nanonna iai bwa e na buokia Iehova. Ti wareka ae kangai n te Baibara ni Katorika: “Boni ngkoe, Iawe, otangau ma katanau, ko karekea arou, ko kainaomataai.” Ni kaineti ma te taeka ae “te tia kateirakea atuu,” e taekinaki iai ae kangai n te boki teuana: “Ngkana e kateirakeaki . . . ‘atun’ temanna iroun te Atua, E karina iai te kantaninga ao karekeani kamanoana.” E nanokawaki Tawita ibukina bwa e kairoroaki bwa e na kitana aia kaintokanuea I-Iteraera. Ma e ngae n anne, e a manga kaninikoriaaki, e namakina kamanoana, ao e onimakina te Atua ma nanona ni kabane ni ‘kateirakean atuna.’
‘E na Kaeka Iehova!’
6. E aera ngke e taekinna Tawita bwa e na kaekaaki ana tataro man ana maunga ae tabu Iehova?
6 E tomaia nako ni kangai Tawita ibukin onimakinan Iehova ao namakinani kamanoana: “I wetea Iehova ni bwanau, Ao E kaekaai mai aon ana maunga are tabu.” (Taian Areru 3:4, BG) Ni kaineti ma ana kaetieti Tawita, e a uotakirake nakon te Maunga are Tion te ati ni berita are e tei ibukini menan te Atua i buakoia aomata. (Wareka 2 Tamuera 15:23-25.) E tonu raoi ngke e taekinna Tawita bwa e na kaekaaki ana tataro man ana maunga ae tabu Iehova.
7. E aera ngke akea namakinan te maaku iroun Tawita?
7 Ni koauana, e na aki matebuaka te tataro nakon te Atua, bwa akea namakinan te maaku iroun Tawita. Ma e anene ni kangai: “I wene ao I matu; Ao I uti; ba E tautaua mauriu Iehova.” (Taian Areru 3:5, BG) E aki maaku ni matu Tawita ngke e karina n roko buakanakina ae moan te korakora n te tairiki. E kakoauaa raoi ae e na uti bwa e onimakina raoi boutokaana ae teimatoa mairoun te Atua ni baike a riki nakoina n taai aika nako. Ngaia are e kona n riki naba anne nakoira ngkana ti nimti “ana kawai Iehova” ao n aki kitanna.—Wareka 2 Tamuera 22:21, 22, BG.
8. E kanga ni kaotaki onimakinan te Atua iroun Tawita n Taian Areru 27:1-4?
8 E teretere n ana areru riki teuana Tawita bwa e namakina kamanoana ao onimakinan te Atua ma nanona ni kabane, n taeka aika kairaki koreaia rinanon te taamnei aikai: “Bon ootau ma au tia kamaiu Iehova; ai antai ae N na makua? Bon te tabo ni kamaiuai ae korakora Iehova; ai antai ae N na maku i rouna? . . . Ngkana tao a katei umaia ni buaka te taanga ni kan ekai nako, Ao e aki maku nanou. . . . Teuana te bwai ae I butia Iehova, ao boni ngaia ae N na ukoukoria; Ba N na maeka i nanoni maneaban Iehova n uaa tokin au bongi ni maiu, Ba N na tarataraa tamaroan Iehova, Ma n ukeuke i nanoni maneabana.” (Taian Areru 27:1-4, BG) Ngkana titeboo am namakin ma akanne ao akea tukana iroum, ane ko na katoatai iai n iririi bobotaki n te ekaretia ma raom n taromauria Iehova.—I-Ebera 10:23-25.
9, 10. E aera ngkai ko kona n taekinna bwa akea te nano ni karekekai iroun Tawita ni kaineti ma taeka akana n Taian Areru 3:6, 7?
9 E ngae ngke e aitara Tawita ma babakanikawain Abetarom ao aki kakaonimakia aomata aika rangi ni bati, ma e bon anene naba ni kangai: “N na aki maku irouia aomata aika reebu, Aika tei rake n otabaniniai n ekai nako. Ko na tei rake, Iehova; kamaiuai, Atuau: Ba Ko oroiia taan ribaai i aon tabaia; Ko uru wiia ake a buakaka.”—Taian Areru 3:6, 7, BG.
10 Akea te nano ni karekekai iroun Tawita. Ngke arona bwa a na ‘oreaki tabaia’ ana kairiribai, bon te Atua are e na karaoia. E a tia te Uea ae Tawita ni korea katoton te Tua i bon ibukina ao e ataia bwa e taekina ae kangai Iehova i nanona: “Au bwai te irantanga ni karekekai, ma te kabobo.” (Te Tua-Kaua 17:14, 15, 18; 32:35, BG) Bon te Atua ae e na ‘urui wiia aika buakaka.’ E nanonaki n uruakani wiia bwa e na akea korakoraia ni kaikoakiia aomata. E ataiia aika buakaka Iehova bwa “E tarataraa te nano.” (1 Tamuera 16:7, BG) Ai kakaitaura ngaira ngkai ti onimaki ao ti korakora n tei n nene ngkana ti aitara ma teuare mataniwia aika buakaka ae Tatan, are e na kainaki n te tai ae waekoa n aron te raian ae bekorara ao akea wina, are akea riki te bwai ae kariaa ma tii te kamaunaaki!—1 Betero 5:8, 9; Te Kaotioti 20:1, 2, 7-10.
“Ana Bwai Iehova te Kamaiu”
11. E aera ngkai ti riai n tataro ibukia raao n te onimaki?
11 E ataia Tawita bwa tii Iehova ae kona ni kamaiua n aron ae e rangi ni kainnanoia. Ma e aki tii iaiangoia te tia areru. Tera aroia ana aomata nako Iehova ake e tangiriia? E tonuraoi motikan ana ototo Tawita aikai are e kairaki koreaia rinanon te taamnei: “Ana bwai Iehova te kamaiu: Kakabaian te aba i Roum e na mena i aoia am aomata.” (Taian Areru 3:8, BG) Ni koauana, a korakora ana kangaanga Tawita ma e ururingia ana aomata Iehova ni kabane, ao e kakoauaa bwa e na kakabwaiaia te Atua. Tiaki ti riai naba n teimatoa n uringia raao n te onimaki? Ti bia uringia n ara tataro ao ni butiia Iehova bwa e na angania taamneina ae raoiroi, bwa a aonga n ninikoria ao n namakina kamanoaia ni karaoan tabeia ae tataekinan te rongorongo ae raoiroi.—I-Ebeto 6:17-20.
12, 13. Tera are e riki nakon Abetarom, ao tera aron Tawita iai?
12 E toki maiun Abetarom n te aro ae kamaamaa ao aei bon te kauring nakoia aomata nako aika a karaoi mwakuri n iowawa nakoia tabemwaang, ai moarara riki ana aomata te Atua aika kabiraki n aron Tawita. (Wareka Taeka N Rabakau 3:31-35.) E moanaki te buaka ao a konaaki ana taanga Abetarom. E toka i aon te miure Abetarom ao e riaan te kai ae bubura ike e a rekerua iai irana n te mwaanga ae rinano. E tinetine iai ao e boni maiu ma ai akea korakorana, ni karokoa e a tiringaki iroun Ioaba ngke e ewara buroona ni kooro ake tennai, teaina imwin teaina.—2 Tamuera 18:6-17.
13 E kukurei Tawita ngke e ongo te baere e riki nakon natina? E aki, bwa e ririaki n ana ruu ma rawawatan nanona, e tang ao e takarua ni kangai: “Natiu ae Abetarom, natiu, natiu ae Abetarom! I bia mate ni bonota mwim, Abetarom, ae natiu, natiu!” (2 Tamuera 18:24-33, BG) Bon tii ana taeka Ioaba are e kauka ana iango Tawita man rawawatana are e kuri n taonakinako iai. Ai kananokawakira aroni maten Abetarom are e a kairaki n te nano ni kani kakannato ae boto i aon te bangaomata, bwa e na buakana tamana ae ana kabiraki Iehova ike e a kabuanibwai iai!—2 Tamuera 19:1-8; Taeka N Rabakau 12:21; 24:21, 22.
E a Manga Kaota Onimakinan te Atua Tawita
14. Tera ae kona n taekinaki ibukin te ototo ae n Taian Areru 4?
14 Titeboo te katenua n Areru ma te kaaua bwa bon ana tataro n onnon Tawita, ike e a noraki iai koauan ae e onimakina Iehova ma nanona ni kabane. (Taian Areru 3:4; 4:3) Tao e otea te anene aei Tawita bwa e kani kaota kabebeteana ao ana kakaitau nakon te Atua imwini konaakia Abetarom ma raona ni karitei. Ke tao e koreia ma iangoaia tibun Rewi ake taan anene. E kona ni kakorakoraaki onimakinan Iehova iroura ngkana ti kananoi ara iango n itera aika uoua aikai.
15. E aera bwa ti aki nanokokoraki n tataro nakon Iehova rinanon Natina?
15 E a manga kaota onimakinan raoi te Atua Tawita ao e kaotia bwa e kakoauaa raoi ae e ongo ao ni kaekai ana tataro. E anene ni kangai: “Atuan au raoiroi, Ko na ongo i rou ngkana I wewete; Ko na kamwawa mwaiu ngke e kai nanou: Ko na nanoangaai, ao ongo au tataro.” (Taian Areru 4:1, BG) Ti kona ni kakoauaa naba anne ngkana ti katoatai ni kaotiota te raoiroi. Ti aki nanokokoraki n tataro nakon Iehova ae ‘te Atua ae raoiroi’ rinanon Natina ae Iesu ao n onimakina naba ana karea ni kaboomwi, ngkai ti a ataia bwa e kakabwaiaia ana aomata aika raoiroi. (Ioane 3:16, 36) Ai korakorara te rau ae e na reke iroura man aei!
16. E aera ngke e kona ni bwara nanon Tawita?
16 N tabetai, ti kona n aitara ma baika a kabwaranano ao ti a nanokokoraki. Tao e bae n riki aei nakon Tawita bwa e anene ni kangai: “Natiia aomata, ai ti maan ra onikan neboau ba te aki karineaki? Ai ti maan ra tangiran te bwai ae akea manena ma ukoukoran te kewe i roumi?” (Taian Areru 4:2, BG) E teretere bwa te taeka ae “natiia aomata” e nanonaki iai aomata aika kakaraoa ae aki riai. A ‘tangiri baika akea maneia’ ana kairiribai Tawita. E rairaki te kibu anne n te New International Version ni kangai: “Ai tii maanra ngkami n tangiri iango aika kairua ao n ukeri atua aika kewe?” Ti bia teimatoa n tataro ma nanora ao ni kaotiota onimakinan raoi te Atua ae tii ngaia ae koaua, e ngae ngkana a bwara nanora ni baika karaoi tabemwaang.
17. Kabwarabwaraa arora ae ti kona iai ni kaboraoi maiura ma ae taekinaki n Taian Areru 4:3.
17 E teretere onimakinan te Atua iroun Tawita n ana taeka aikai: “Kam na ata Iehova ba E kaokoroa ane raoiroi ba ana aomata: E na bon ongo Iehova i rou, ngkana I weteia.” (Taian Areru 4:3, BG) E kainnanoaki te ninikoria ao onimakinan raoi Iehova ngkana ti na teimatoa ni kakaonimaki nakoina. N te katoto, a kainnanoaki aroaro aikai n te utu ni Kristian ngkana e kabaneaki kaaina are e aki raraoma ma n raira nanona. A kakabwaiaaki iroun te Atua te koraki ake a kakaonimaki nakoina ma kawaina nako. Ibukin anne, e a rikirake te kimwareirei i buakoia ana aomata Iehova ibukin te kakaonimaki ao onimakinana raoi.—Taian Areru 84:11, 12.
18. Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti aitara ma taeka ke mwakuri aika kamarakinano ni kaineti ma ae taekinaki n Taian Areru 4:4?
18 Ma tera ae ti na karaoia ngkana iai temanna ae taekin ke ni karaoi mwakuri aika kaunira? Ti boni kona n teimatoa ni kimwareirei ni karaoan are e taekinna Tawita ae kangai: “Kam na ruru, ao tai bure: Kam na taetae i nanomi i aoni nemi ni wene, ao kainababu.” (Taian Areru 4:4, BG) Ti bia aki karaoa ae bure ni kabooa te buakaka n te buakaka ngkana ti aitara ma taeka ke mwakuri aika kamarakinano. (I-Rom 12:17-19) Ti kona n taekina ara namakin ni kaineti ma aei n ara tataro imwaini matura. Ngkana ti tataroakina aei, tao e na bitaki iai ara iango ike ti a kairaki iai bwa ti na kabwarai aia bure ibukin tangiraia. (1 Betero 4:8) Te bwai ae kakawaki n aei bon ana reirei ni kairiri te abotoro Bauro ae e taraa ni boto i aon Taian Areru 4:4: “Ngkana kam un ao tai bure iai. Tai kariaia unimi bwa e na ooaki ni bungin taai, ao tai kakatokaa boran te Riaboro.”—I-Ebeto 4:26, 27.
19. E na kanga n reke buokara man Taian Areru 4:5 ni kaineti ma ara taromauri?
19 Aio ana nene Tawita ibukini katuruturuan riaira n onimakina te Atua: “Kam na kareani karea aika raraoi, Ao kam na onimakina Iehova.” (Taian Areru 4:5, BG) A kakawaki aia angakarea I-Iteraera tii ngkana a anga ma nanoia aika raraoi. (Itaia 1:11-17) Ti riai n onimakinna raoi ao ni karaoiroa nanora ngkana e na butimwaeaki ara taromauri iroun te Atua.—Wareka Taeka N Rabakau 3:5, 6; I-Ebera 13:15, 16.
20. Tera ae nanonaki n ‘ootani matan Iehova’?
20 E reitia ni kangai Tawita: “A bati aika kangai, Ai antai ae na kaota nako ira ae ti na kabaia iai? Iehova, Ko na tabeka ootani matam nako ira.” (Taian Areru 4:6, BG) E nanonaki n ‘ootani matan Iehova’ bwa e akoi. (Taian Areru 89:15, BG) Ngaia are ngke e tataro Tawita ni kangai, “Ko na tabeka ootani matam nako ira,” e nanona iai ae kangai, ‘kaota am akoi nakoira.’ Ibukin onimakinan Iehova, e a reke iai akoara ao e korakora kimwareireira ngkai ti namakina kamanoara ni karaoan nanona.
21. Tera ae ti kakoauaa ngkana ti katoatai n uataboa te mwakuri n uarongorongo ni boong aikai?
21 E anene ni kangai Tawita nakon Iehova ngke e kariariaa te kimwareirei mairoun te Atua ae bati riki nakon tain te tai: “Ko kaki te kimareirei i nanou, Ae maiti riki nakoni kimareireiia ngkana a kabatiaki aia uita ma aia wain.” (Taian Areru 4:7, BG) Ti kona ni kakoauaa bwa ti namakina te kimwareirei ni kabatiaan uataboan te mwakuri n uarongorongo ni boong aikai. (Ruka 10:2) Ti kimwareirei n teimatoan rikirakeni mwaitiia ‘taan tai’ ngkai, man aia kairiri te koraki aika kabiraki ae ‘te botannaomata ae abwabwaki.’ (Itaia 9:3, BG) Ko namakina te raunnano ni koaua ngkai ko uataboa te mwakuri n uarongorongo ae kakukurei aei?
Namakinani Kamanoara Ngkana Ti Teimatoa n Onimakina Raoi te Atua
22. A kanga ni mweraoi I-Iteraera ni kawakinan Ana Tua te Atua ao maiuakinan ae taekinaki n Taian Areru 4:8?
22 E motika ana areru aei Tawita n taeka aikai: “N na wene ma ni matu ma te rau: Ba ti Ngkoe ae Ko kamaekai raoi, Iehova.” (Taian Areru 4:8, BG) Ngke a teimatoa ni kawakina ana Tua Iehova I-Iteraera, a a namakina kamanoaia ao te rau ma ngaia. N te katoto, ‘a maeka n rau I-Iutaia ma I-Iteraera” n ana tai n uea Toromon. (1 Uea 4:25, BG) A kimwareirei ake a onimakina te Atua, e ngae naba ngkana a ribaaki irouia natannaomata ake i rarikia. Ti matu naba ma te rau n aron Tawita ibukina bwa e kamanoira te Atua.
23. Tera ae ti na karekea ngkana ti onimakina raoi te Atua?
23 Ti bia teimatoa ni beku ma nanora ibukin Iehova. Ti kona n tataro naba ma te onimaki ao ni karekea “te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata.” (I-Biribi 4:6, 7) Ai korakorara te kimwareirei ae kona n reke man anne! Ti kona ni kaaitarai kanoan taai aika imwaira ao n namakina kamanoara ngkana ti teimatoa n onimakina raoi Iehova.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Baikara kangaanga ake e kaaitarai Tawita mairoun Abetarom?
• E na kanga ni kauekea namakinani kamanoara Taian Areru 3?
• N aaro raa ake e kona iai Taian Areru 4 ni kakorakoraa onimakinan Iehova iroura?
• Ti na kanga ni kakabwaiaaki man onimakinan raoi te Atua?