Onimakina Iehova Ae “Te Atua Ae Te Tia Anga Te Kabebetenano N Aekana Nako”
“E na karaoiroaki te Atua ae Atuan ao Taman ara Uea ae Iesu Kristo, ae te Tama ae nananoanga ao te Atua ae te tia anga te kabebetenano n aekana nako.”—2 I-KORINTO 1:3.
1. Tera ae a kainnanoia aomata n aki ongeia bwa rorora ngaia?
TI NAMAKINA kani kabebetean nanora mangke ti bungiaki. E tang te teei ae uarereke ni kaotia bwa e kani kabebeteaki nanona. Tao e kani bwabwakoaki ke e a baki. E ngae naba ngkai ti a ikawai ma ti aki toki n tangira kabebetean nanora, ao riki n taai ake ti aitara iai ma kangaanga.
2. Tera ana karaunano Iehova are e anga ibukini kabebetean nanoia ake a onimakinna?
2 A aki toki n anganira te kabebetenano ae korakora ara utu ao raoraora. N tabetai, a a riaon ara kona aaro aika a kariki karawawataara. Bon tii te Atua ae kona n kabebetei nanora n aki ongeia bwa tera aroni korakoran rawawatara. E karaunanora n Ana Taeka aikai: “E a kaan Iehova nakoia akana weteia ni kabaneia, . . . Ao E na ongo tangia.” (Taian Areru 145:18, 19, BG) Eng, “a memena matan Iehova i aoia akana raoiroi ni kan akoiia, Ao a uki taningana nakon aia wewete.” (Taian Areru 34:15, BG) Ma ngkana ti kani buokaki ao ni kabebeteaki nanora iroun te Atua, ti riai n onimakinna. E kamataata anne te tia areru ae Tawita ngke e anene ni kangai: “Te ne ni kamaiu ae rietata Iehova, ae nen ane e kai nanona, Te ne ni kamaiu ae rietata ni bongin te rawawata; Ao a na onimakiniko akana a ata aram; Ba Ko aki kitania akana ukoukoriko, Iehova.”—Taian Areru 9:9, 10, BG.
3. E kanga Iesu ni kabwarabwaraa ana tangira Iehova ibukia Ana aomata?
3 A rangi ni kakawaki iroun Iehova taan taromauria. E kamataata anne Iesu ngke e kangai: “Tiaki a kabooaki niman mannikiba aika tibaaro n uoua te maibibi ae uarereke kanoana? Ma e na bon aki mwaninga taekan temanna irouia te Atua. Ma a bane ni warekaki naba irannatumi. Tai maaku, bwa kam kakawaki riki nakoia tibaaro aika mwaiti.” (Ruka 12:6, 7) E tuangia Ana aomata ake ngkoa Iehova rinanon te burabeti ae Ieremia ni kangai: “I bon tangiriko n te tangira ae akea tokina: ma ngaia ae I burimauniko n te atataiaomata.”—Ieremia 31:3, BG.
4. E aera bwa ti kona n onimakini ana berita nako Iehova?
4 A kona ni kabebeteaki nanora n taai aika ti karawawataaki iai ngkana ti onimakina Iehova ao kakoroani bukin ana berita nako. Ti riai naba n onimakina te Atua n aron Iotua ngke e kangai: “Bon akea te bwai teuana ae bwaka mai buakoni bwaai aika raraoi ni kabane ake E taekiningkami iai Iehova ae Atuami; a bane ni koro bukiia nako imi, akea te bwai teuana ae bwaka mai buakoia.” (Iotua 23:14, BG) Irarikin anne, ti kona ni kakoauaa bwa e ngae ngkana ti karawawataaki teutana te tai n aaro aika kangaanga, ma “e kakaonimaki te Atua” ao e na bon aki mwanuokinia ana toro aika kakaonimaki.—Wareka 1 I-Korinto 10:13.
5. Ti na kanga ni kona ni kabebetei nanoia tabemwaang?
5 E taekina Iehova te abotoro Bauro bwa “te Atua ae te tia anga te kabebetenano n aekana nako.” Te taeka ae “kabebetenano” e nanonaki iai karauan nanon te aomata ae karawawataaki ke ae nanokawaki. E karaoaki aei rinanon kabebetean nanona man rawawatana ao nanokawakina ao manga kakukureiana. E boni kakaraoa aei Iehova. (Wareka 2 I-Korinto 1:3, 4.) Akea te bwai teuana ke te aomata temanna ae kona n tiatiana ana konabwai Tamara are i karawa, ngaia are e kona ni katauraoi aanga nako aika kainnanoaki ibukini kabebetean nanoia akana tangiria. Ibukin anne, ti a kona ni kabebetei nanoia raao ni kakoaua man “aeka n rawawata nako.” Ti kona ni karaoa anne rinanoni “kabebeteara are ti kabebeteaki iai iroun te Atua.” Ai tereterera ngkanne n aei ae bon akea kabotauan ana konabwai Iehova ni kabebetei nanoia akana bwara nanoia!
Te Kekeiaki Ribuakoni Baika Karika te Rawawata
6. Taekini katoto tabeua aika karika te rawawata.
6 Ti kainnanoa te kabebetenano n iterani maiura aika bati. Teuana mai buakoni baika a karika te rawawata ae korakora boni buan te rao ae tangiraki n te mate, ai moarara riki te rao ni mare ae tangiraki ke te nati. E kona ni kainnanoa te kabebetenano te aomata temanna ngkana e aki rangi ni mwannanoaki ao e kaokoroaki ma aomata. E kona naba ni kauekea iroura kainnanoan te kabebetenano te aoraki, te kara, te maiu ni kainnano, kangaanga i nanon te mare, ke aaro nako aika karawawata n te aonnaba.
7. (a) Te aeka ni kabebetenano raa ae kainnanoaki n taai ni karawawata? (b) Tera ae kona ni karaoia Iehova ni kamaiuia akana ‘uruaki ao n raraoma’ nanoia?
7 N taai ni karawawata, ti bae ni kainnanoa te kabebetenano ae karaua nanora, ara iango, ara namakin, ao ai marurungin rabwatara ao ara onimaki. N te katoto iangoa te nano. E kakoauaaki n Ana Taeka te Atua bwa e kona n ‘uruaki ao n raraoma’ nanora. (Taian Areru 51:17, BG) E kona Iehova ni kaaitarai aroaro akanne kioina ngkai “e kamaiuia akana a uruaki nanoia, ao e kabae ikoakiia.” (Taian Areru 147:3, BG) N aki ongeia bwa korakorara ara kangaanga, ma e kona naba Iehova ni kabebetei nanora aika uruaki ngkana ti tataro nakoina ma n onimakinna raoi ao n tou mwin ana tua nako.—Wareka 1 Ioane 3:19-22; 5:14, 15.
8. E na kanga ni buokira Iehova ngkana a rawawata ara iango?
8 Ti aki toki ni kainnanoa kabebetean ara iango ibukina bwa a kona ni karika rawawatan te iango ae korakora kataaki aika kakaokoro. Ti aki kona naba ni kaaitarai kataakin ara onimaki n oini korakorara. Ma e ngae n anne, e anene ni kangai te tia areru: “Ngkana a bati au iango n raraoma i nanou, Ao a kabebetea tamneiu am nanoanga.” (Taian Areru 94:19, BG) Irarikin anne, e korea ae kangai Bauro: “Tai raraomaeakina te bwai teuana, ma a na kaotaki ami bubutii ni bwaai ni kabane nakon te Atua, n te tataro ma te kakorakora n tataro ni bubutii n raonaki n te katituaraoi, ao te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata, e na kawakin nanomi ma ami iango rinanoni Kristo Iesu.” (I-Biribi 4:6, 7) E korakora buokara n ara tai ni kekeiaki ribuakon rawawatan ara iango ngkana ti wawareka te Baibara ao ni kananoi ara iango i aoni baika ti wareki.—2 Timoteo 3:15-17.
9. Ti na kanga ni buokaki ni kekeiaki ribuakon te rawawatannano?
9 A kona n rangi ni bwara nanora n tabetai n te aro are ti a kona n ruanikai ngkana ti a burebureaki n ara namakin aika bubuaka. Tao ti kona n namakinna bwa ti aki kona ni karaoa tabera ae taekinaki n te Baibara ke te mwakuri ae ti mwiokoaki iai. E kona naba ni kabebetei nanora Iehova ao ni buokira n aei. Aio kamatataana: Ngke e mwiokoaki Iotua bwa e na kairiia I-Iteraera ni buakania natannaomata ake aia kairiribai ake a kokorakora ao e taku Mote nakoia aomata: “Kam na korakora ao kam na ninikoria, tai maku, ao a na tai bara nanomi i rouia: ba Iehova ae Atuam, boni Ngaia ae airi ma ngkoe; E na bon aki kakiko, ao E na bon aki kitaniko.” (Te Tua-Kaua 31:6, BG) E kona ni kairiia ana aomata te Atua nakon te Aba ni Berita Iotua ao n tokanikai i aoia aia kairiribai n ana ibuobuoki Iehova. Imwain anne, e namakina te ibuobuoki naba anne Mote i nanon Taari ae Uraura.—Te Otinako 14:13, 14, 29-31.
10. Tera buokara ae kona n reke ngkana a a rotakibuaka marurungira man te rawawatannano?
10 E kona n rotakibuaka marurungira ni baika karawawata. Ni koauana, ti kona ni marurung raoi ni kanakin amwarake aika baeranti, te motirawa raoi, bwainan te kamarurung, ao kateimatoaan te itiaki. E kona n nakoraoi marurungira ngkana ti iaiangoi baika a taekinaki n te Baibara ibukin taai aika imwaira. Ngaia are ti na rangi ni kabebeteaki n taai ake ti nanokawaki iai ngkana ti ururingi baike a riki nakoni Bauro ao ana taeka ni kaungaunga aikai: “Ti taotaonaki n rawawata nako, ma ti aki karibwaaki n akea ara anga ni kakammwakuri. Ti babanga arora, ma tiaki n ae akea te kawai ni birinako mai iai. Ti bwainikirinaki, ma tiaki n ae ti katukaki n aki buokaki, ti teweakinako, ma ti aki kamaunaaki.”—2 I-Korinto 4:8, 9.
11. Tera ae ti kona ni karaoia ngkana ti namakina rikirakeni mamaaran ara onimaki?
11 E kona ni mamaara ara onimaki ni kangaanga tabeua. Ma e kona naba Iehova ni kakorakoraira n aei. E karaunanora Ana Taeka aikai: “E kabaneia akana bwaka ni kateimatoaia Iehova, Ao E kabaneia akana bobaraki ni kateirakeia.” (Taian Areru 145:14, BG) Ibukini buokara ni kaitaraa mamaaran ara onimaki, ti riai n ukera buokara mairouia unimwaane n te ekaretia aika Kristian. (Iakobo 5:14, 15) Ao ti na teimatoa naba n ururinga te kantaninga man te Baibara ibukin te maiu ae aki toki, are e kona ni buokira ni kateimatoaira n taini kataakin ara onimaki.—Ioane 17:3.
Katoto Ibukin te Kabebetenano Mairoun te Atua
12. Taekina aron Iehova ni kabebetea nanon Aberaam.
12 E taku te tia areru are e kairaki n te taamnei: “Ko na uringa am taeka [Iehova] nakon am toro, Ngkai Ko kabebetea nanou n te kaantaninga. Aei kabebetean nanou i nanon rawawatau: Ngkae e kamaiuai am taeka.” (Taian Areru 119:49, 50, BG) Ni boong aikai, a a bati katoto ibukin te kabebetenano mairoun te Atua aika ti kona n nori n ana Taeka Iehova. N te katoto, tao e rangi n rawawata Aberaam ngke e a ataia ae e nang kamauna Totom Iehova. E titirakina te Atua te baatua aei ni kangai: “Ko nang uaia ni kamaunaia ake a raoiroi ma ake a buakaka?” E kabebeteaki nanon Aberaam iroun Iehova bwa ngkana tii 50 aomata aika raoiroi aika e noria, ao E na aki kamauna Totom. Ma e a manga titiraki riki nimaua te tai Aberaam nakon Iehova ni kangai: Tera ae ko na karaoia ngkana tii 45 aomata aika raoiroi? 40? 30? 20? 10? E taotaona nanona Iehova ao n akoi ngke e karaua nanon Aberaam bwa e na aki kamauna Totom, e ngae ngkana tii 10 aika raoiroi iai. E ngae ngke e aki koro tengauni mwaitiia aomata aika raoiroi n te tabo anne, ma Iehova e boni kamaiuia naba Rota ma natina aine.—Karikani Bwaai 18:22-32, BG; 19:15, 16, 26.
13. E kanga Anna ni kaotiota onimakinan Iehova?
13 E rangi ni kani kariki buun Erekana ae Anna. Ma e boni kanoabo ao e a karawawataaki iai. E tataro nakon Iehova ibukin aei, ao e taku te Ibonga ae Rietata ae Eri nakoina: “E na anganiko Atuaia Iteraera te bwai ni bubuti are ko butiia.” E kabebeteaki nanon Anna n aei, “ao e aki manga mata ni kananoanga.” (1 Tamuera 1:8, 17, 18, BG) E onimakina Iehova Nei Anna ao e katikui bwaai ni kabane i nanoni baina. E ngae ngke e aki ataa te bwai are e na riki imwina Anna, ma e namakina raun ana iango. Imwin tabeua te tai, e a kaekaaki ana tataro neiei iroun Iehova. E a bikoukou, e bungia natina te mwaane ao e aranna bwa Tamuera.—1 Tamuera 1:20.
14. E aera ngkai e kainnanoa kabebetean nanona Tawita, ao antai are e onimakinna ibukini buokana?
14 Te katoto riki teuana ni karekean te kabebetenano mairoun te Atua, bon Uean Iteraera rimoa are Tawita. N aron ae kaotaki iroun Iehova, “e tarataraa te nano” bwa ngke e rinea Tawita bwa uean Iteraera n taai ake imwaia ao e ataia ae e raoiroi nanon Tawita ma ni kakaonimaki nakon te taromauri ni koaua. (1 Tamuera 16:7, BG; 2 Tamuera 5:10) Ma imwina riki, e a wene ni bure Tawita ma Bata-teba ao e kataia ni karabaa ana bure n tiringani buun neiei. Ngke e a ataa korakoran rawawatan ana bure Tawita ao e a tataro nakon Iehova ni kangai: “Ko na kamaunai au bure n ai aroni maitin am nanoanga. Tebokai raoi man au buakaka, Ao kaitiakai man au bure. Ba I bon atai bwakau: Ao au bure e aki toki ni mena i matau.” (Taian Areru 51:1-3, BG) E raraoma ni koaua Tawita ao e kabwaraa ana bure Iehova. Ma e bon riai ni kaaitarai mwin ana bure Tawita. (2 Tamuera 12:9-12) Ma e ngae n anne, ana nanoanga Iehova boni ngaia nibwani kabebetean nanon ana toro ae mangori aei.
15. Tera te ibuobuoki are e anganaki Iesu iroun Iehova imwain raoi matena?
15 A bati kangaanga aika korakora ake e kaaitara ma ngaai Iesu ni menana i aon te aba. E kariaia te Atua kataakin ana onimaki Iesu, ma e teimatoa ni kaotiota kakaonimakina ma nanona ae eti, ngkai te aomata ngaia ae kororaoi ao e onimakina Iehova n taai nako ma ni boutokaa Ana tautaeka. Ngke e nang kamwaneaki ao ni kamateaki, ao e a tataro Iesu nakon Iehova ni kangai: “Tiaki nanou ae na iraki, ma nanom.” E a kaoti ngkanne te anera nakoina ma ni kakorakoraa. (Ruka 22:42, 43) E anganaki Iesu kabebetean nanona, korakorana, ao buokana iroun te Atua, ake e kainnanoi n te tai anne.
16. Tera ae kona ni karaoia te Atua ibukini karawawataara ngkana ti kaaitara ma te mate ibukin teimatoara ni kakaonimaki ma te nano ae eti?
16 E kona ao e na boni buokira Iehova ni kateimatoa kakaonimakira ma te nano ae eti, e ngae naba ngkana ti kaaitara ma te mate ibukin teira n nene ngkai Kristian ngaira. Irarikin anne, a kabebeteaki nanora n te kantaninga ibukin te mangauti. Ai bon ingaingara ngaira ni kariaa te bong are “e na boni kamaunaaki” iai te tia kairiribai are te kabane are te mate! (1 I-Korinto 15:26) E na bon uringia ana toro aika kakaonimaki ni koaua Iehova ake a a tia ni mate, n ikotaki naba ma ake tabemwaang riki, ao a na bane ni kautaki. (Ioane 5:28, 29; Mwakuri 24:15) Onimakinan ana berita Iehova ibukin te mangauti, ti a karekea iai kabebetean nanora ao te kantaninga ni koaua n taai aika ti karawawataaki iai.
17. E kanga Iehova ni kabebetei nanora ngkana e mate raora ae tangiraki?
17 Ai kabebete nanora ataakin ae a matu ngkai n te rua ni mate raora aika tangiraki, ma kantaningaan te mangauti nakon te maiu ae raoiroi n te waaki ae boou i aon te aba, ike akea iai baika a karikii rawawata ni boong aikai! Ai boni kakabwaiaakira te “koraki ae uanao” aika ana toro Iehova ake a kamaiuaki n tokin te waaki ae ngkai, bwa a na butimwaeia ake a kautaki nako aon te aba ao n reireinia!—Te Kaotioti 7:9, 10.
A Mena i Aam Bain te Atua Aika Akea Tokia
18, 19. A kanga ni kabebeteaki nanoia ana toro te Atua n taai ake a bwainikirinaki iai?
18 E karaui nanoia tibun Iteraera Mote n taeka aika rangi n anainano mani kaunganano aikai: “Bon nem ni maeka te Atua ae akea tokina, Ao a mena i aam baina aika akea tokiia.” (Te Tua-Kaua 33:27, BG) Imwina riki, e tuangia I-Iteraera te burabeti are Tamuera ni kangai: “Kam na tai rairaki man iran nanon Iehova, ma kam na toro iroun Iehova n nanomi ni kabane; . . . E na aki kitania ana aomata Iehova i bukin arana ae kakanato.” (1 Tamuera 12:20-22, BG) E na aki kitanira Iehova ngkana ti nimtia rinanon ara taromauri ae koaua. E na anganira n taai nako te ibuobuoki ae ti kainnanoia.
19 E aki kabwaka Iehova n angania ana aomata te ibuobuoki ao kabebetean nanoia ae a kainnanoia n taai aika karuanikai aikai. I nanon tebubua tabun te ririki ngkai, nga ma nga raao n te onimaki ni kabutaa te aonnaba aika a bwainikirinaki ao ni kabureaki tii ibukin aia beku iroun Iehova. E kakoauaaki ni baika a riki nakoia bwa e boni kabebetei nanoia ana toro Iehova n taai ake a kataaki iai. N te katoto, e kainaki n te karabuuti temanna te tari te mwaane n te Soviet Union ngkoa i nanon 23 te ririki ibukin ana onimaki. E ngae n anne, e bon reke naba angana ni karekei amwarake aika bwain te taamnei ake e a kona ni kakorakoraaki ao ni kabebeteaki iai nanona. E taku: “I nanon ririki akanne ni kabane, I a rabakau n onimakina Iehova ao ni karekea korakorau mairouna.”—Wareka 1 Betero 5:6, 7.
20. E aera ngkai ti kona ni koaua raoi bwa e na bon aki kitanira Iehova?
20 N aki ongeia bwa tera ae ti kaaitarai, ma ti wanawana ngkana ti ururingi ana taeka ni kabebetenano te tia areru aikai: “E na aki tewea nako ana botanaomata Iehova.” (Taian Areru 94:14, BG) E ngae ngke ti kainnanoa te kabebetenano, ma iai naba mwiokoara ae rine ibukini kabebeteaia tabemwaang. N aron ae ti na noria n te kaongora ae imwina, ti kona n ibuobuoki naba ni kabebetei nanoia akana tang n te aonnaba ae bati te kangaanga iai.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Baikara bwaai tabeua aika kona ni karika rawawatara?
• E kanga Iehova ni kabebetei nanoia ana toro?
• Tera ae kona ni kabebetei nanora ngkana ti kaaitara ma te mate?
[Te Bwaoki/Taamnei n iteraniba 24]
ARORA NI KEKEIAKI RIBUAKONI BAIKA KONA N ROOTI
▪ nanora Taian Areru 147:3; 1 Ioane 3:19-22; 5:14, 15
▪ ara iango Taian Areru 94:19; I-Biribi 4:6, 7
▪ ara namakin Te Otinako 14:13, 14; Te Tua-Kaua 31:6
▪ marurungira 2 I-Korinto 4:8, 9
▪ ara onimaki Taian Areru 145:14; Iakobo 5:14, 15