“Kabebetei Nanoia Akana Tang Ni Kabaneia”
“E kabirai Iehova, ba N na . . . kabebetei nanoia akana tang ni kabaneia.”—ITAIA 61:1, 2, BG.
1. Tera are e karaoia Iesu nakoia ake a tang, ao bukin tera?
E TAKU Iesu Kristo: “Kanau boni karaoan nanon teuare kanakomaiai, ao katiaan te mwakuri are e anganai.” (Ioane 4:34) E kaotiotii aroaron te Tama aika moani baan te tamaroa Iesu ni karaoani mwiokoana mairoun te Atua. Teuana mai buakon aikai bon ana tangira Iehova ae korakora ibukia aomata. (1 Ioane 4:7-10) E kaota te aro teuana ae kaotiotaki iai te tangira anne te abotoro Bauro, ngke e kabwarabwaraa Iehova bwa “te Atua ae te tia anga te kabebetenano n aekana nako.” (2 I-Korinto 1:3) E kaotiota te aeka n tangira anne Iesu ngke e karaoa te baere e taekinaki n ana taetae ni burabeti Itaia. (Wareka Itaia 61:1, 2.) E wareka te taetae ni burabeti anne Iesu n te tinakoka i Natareta ao e kainetia nakoina. (Ruka 4:16-21) N ana mwakuri ni minita ni kabane Iesu, e kabebetei nanoia ma te tangira te koraki ake a tang ao a a kaungaaki man rau aia iango iai.
2, 3. E aera ngkai a riai ni kakairi taan rimwini Kristo n arona ni kabebetenano?
2 A riai taan rimwin Iesu ni kakairi irouna ni kabebetei nanoia akana tang. (1 I-Korinto 11:1) E taku Bauro: “Teimatoa ni kabebetei nanomi i marenami ao ni kateimatoaingkami.” (1 I-Tetaronike 5:11) Ti riai riki ni kabebetei nanoia aomata nako kioina ngkai a a kaaitara ma “taai aika okoro aika karuanikai.” (2 Timoteo 3:1) E a rikirake riki mwaitiia aika raoiroi nanoia ni kabutaa te aonnaba, ake a a kaitaraaki irouia aomata n taeka ao mwakuri aika a karika te rawawata, te marakinnano ao te nanokawaki.
3 N aron ae e taetae ni burabetinaki n te Baibara ibukini kabaneani boong n te waaki ae ngkai, a a bati iai “taan tangiriia i bon irouia, taani bakimwane, taani kamoamoa, taan nanorieta, taan taetae ni kabuakaka, taan aki ongeaba irouia aia karo, taani bangaomata, taan aki kakaonimaki nakoia raoia, taan aki tatangira, taani kakanneti, taan uarao, taan aki taubaang, taan iowawa, taan riribaa te raoiroi, taani kamwamwane, taan aki kani bwerengaki, taani kainikatonga, taan tangira riki kakukurein te rabwata nakon tangiran te Atua.” A rangi ni buakaka riki nakon are rimoa aroaro akanne bwa a “ririkirake riki ni buakaka aomata aika buakaka ma taani mwamwanaa te aba.”—2 Timoteo 3:2-4, 13.
4. Tera ae riki nakoni baika riiriki n te aonnaba n ara tai aikai?
4 Ti aki riai ni mimi ni baikai ni kabane bwa e kamatataaki n Ana Taeka te Atua ae “a bane kaain te aonnaba ni mena i aani mwaakan teuare buakaka.” (1 Ioane 5:19) Te taeka ae “a bane kaain te aonnaba,” e nanonaki iai tautaeka, Aaro, ao waaki ni bitineti, n ikotaki naba ma waaki ni kanakorongorongo. Akea te nanououa bwa e bon aranaki Tatan te Riaboro bwa “te tia tautaekania kaain te aonnaba” ao “atuan te waaki ae ngkai i aon te aba.” (Ioane 14:30; 2 I-Korinto 4:4) A rikirake ni buakaka baika riiriki n te aonnaba ni kabutaa ibukina bwa e a rangi n un ngkai Tatan, n ataakin ae e a kimototo ana tai imwaini kamwawaakina iroun Iehova. (Te Kaotioti 12:12) Ai kabebetenanora ataakin ae e nang roko n tokina ana taotaonakinnano te Atua nakon Tatan ma ana waaki ae buakaka, ao e nang kaekaaki te titiraki are e kaineti ma riain Iehova n tautaeka!—Karikani Bwaai mwakoro 3; Iobi mwakoro 2.
E a Tataekinaki te Rongorongo ae Raoiroi n te Aonnaba ni Kabutaa
5. E kanga ni kakoroaki bukin te taetae ni burabeti ibukin te mwakuri n uarongorongo ni kabaneani boong aikai?
5 E a kakoroaki bukin te baere e taetae ni burabetinna Iesu n te tai ae rangi ni kangaanga ibukin te aonnaba ae ngkai. E taku: “E na tataekinaki te rongorongo ae raoiroi aei ae taekan te tautaeka n uea, n te aonnaba ni kabutaa bwa te bwai ni kaotioti nakoia botannaomata ni kabaneia, ao ngkanne e a roko naba te toki.” (Mataio 24:14) E a rangi ni korakora karaoakin te mwakuri n uarongorongo ibukin Ana Tautaeka n Uea te Atua ni kabutaa te aonnaba. E a raka ngkai i aon 7,500,000 taani Kakoaua ibukin Iehova n ekaretia aika raka i aon 107,000, aika a uarongorongoa Ana Tautaeka n Uea te Atua n aron are e karaoia Iesu bwa te boto n iango n ana uarongorongo ao n reireinaia aomata. (Mataio 4:17) Ibukin ara mwakuri n uarongorongo n taai aikai, a a rangi ni kabebeteaki iai nanoia akana tang. A bwabetitoaki ao n riki bwa Ana Tia Kakoaua Iehova aomata aika 570,601 n ririki aika uoua aika tibwa nako!
6. Tera am iango ibukin raababan ara mwakuri n uarongorongo?
6 E kona n ataaki raababan te mwakuri n uarongorongo man noraia ngkai Ana Tia Kakoaua Iehova n rairi booki aika kabwarabwaraa te Baibara ao n tibwatibwai nako n taetae aika raka i aon 500. E tuai man nonoraki aei ma rimoa! Boni bwaai aika rangi ni kamimi noran te mwakuri ao rikiraken ana botaki Iehova i aon te aba. N akean ana kairiri ao ana ibuobuoki te taamnei ae raoiroi ae mwaaka mairoun te Atua, e na bon aki kona n riki aei n te aonnaba ae mena i aani mwaakan Tatan. Ibukina bwa e a tataekinaki te rongorongo ae raoiroi ni kabutaa te aonnaba, e a kona n reke ngkai te kabebetenano man te Baibara tiaki tii irouia raao n te onimaki ma nakoia naba akana tang ake a butimwaea rongorongon te Tautaeka n Uea.
Kabebetean Nanoia Raao n te Onimaki
7. (a) E aera bwa ti aki kona ni kantaningaa katokan karawawata ni kabane aika ngkai iroun Iehova? (b) Ti na kanga n ataia bwa ti kona n nanomwaaka i aan te bwainikirinaki ao te karawawata?
7 N te aonnaba ae korakora iai te buakaka ao te kammarakaki, ti ataia raoi bwa ti na boni kaaitarai aaro tabeua aika a na karika te karawawataaki. Ti aki kona ni kantaningaa te Atua bwa e na katoki baike a karika te aki kukurei ke te rawawata ae rangi ni korakora ni karokoa e a kamauna te waaki ae ngkai. Ma n te tai aei moa, e a ruanikai ara kakaonimaki ma te nano ae eti ngkai ti kaaitara ma te bwainikirinaki are e a kaman taekinaki, ngkai ti boutokaa riaini mwaakan Iehova n tautaeka i aoni bwaai ni kabane. (2 Timoteo 3:12) Mangaia are man ana ibuobuoki ao ana kabebetenano Tamara are i karawa, ti a kona ni katotonga aroia Kristian aika kabiraki ake i Tetaronike rimoa ni kaaitarai bwainikirinaki ao karawawataaki ma te nanomwaaka ao te onimaki.—Wareka 2 I-Tetaronike 1:3-5.
8. Tera te kakoaua man te Baibara ae kaotaki iai bwa e kabebetei nanoia ana toro Iehova?
8 Akea te nanououa bwa e bon angania ana toro Iehova kabebetean nanoia ae a kainnanoia. N te katoto, ngke e karuanikaiaki maiun te burabeti are Eria iroun te Ueannaine are Ietebera, e a bua iai ninikorian te burabeti, e birinako, ao e taku bwa e kukurei riki ni mate. Ma n oneani mwin ae e na boaa Eria Iehova, e a kabebetea nanona ma n anganna te ninikoria bwa e na katiaa ana mwakuri ni burabeti. (1 Uea 19:1-21) E kona naba n noraki te katoto riki teuana ni kaineti ma aron Iehova ni kabebetei nanoia ana aomata, n te baere riki nakon te ekaretia ni Kristian n te moan tienture. N te katoto, ti wareka taekan te tai ae “e a reke ngkai te rau n te ekaretia ni kabutaa Iutaia ma Kariraia ma Tamaria, ao e a teimatoa ni kakorakoraaki aia onimaki kaaina.” Irarikin anne, “e a rikirake ni kabatiaaki kaaina ngkai a nakonako ni maakan Iehova ao n ana kabebetenano te taamnei ae raoiroi.” (Mwakuri 9:31) Ti rangi ni kaitau ngkai ti karekea naba “ana kabebetenano te taamnei ae raoiroi”!
9. E aera bwa e kona ni kabebetei nanora reiakinan taekan Iesu?
9 Ngkai Kristian ngaira, e kabebeteaki nanora man reiakinan taekan Iesu Kristo ao touani mwini mwanekana. E taku Iesu: “Nakomai nakoiu ngkami akana kam korakai ma n rawawata, ao N na motiki rawami. Amoa amou i aomi ao reirei irou bwa I nimamannei ao I nanorinano, ao e na kabebeteaki nanomi iai. Bwa e kamaiu amou ao e bebete uotau.” (Mataio 11:28-30) E rangi n ibuobuoki ni kauarerekea te rawawata ae ti kona n aitara ma ngaia, reiakinan aroaron Iesu nakoia aomata ae kateimatoa te aba, ao touani mwin ana katoto aika raraoi.
10, 11. Antai aika a kona n anga te kabebetenano n te ekaretia?
10 A kona naba ni kabebeteaki nanora irouia raao ni Kristian. N te katoto, iangoa aroia unimwaane ni buokiia ake a aitara ma karawawata. E korea ae kangai te tia rimwini Kristo ae Iakobo: “Iai ae aoraki i buakomi? Ke e weteiia unimwaanen te ekaretia, ao a na tataro ibukina.” Tera uaana? “E na marurung te aomata ae aoraki n te tataro ae nako man te onimaki, ao e na kateirakeaki iroun Iehova. Ao ngkana e a tia ni karaoa ae bure ao e na kabwaraaki ana bure.” (Iakobo 5:14, 15) A kona naba n anga te kabebetenano kaain te ekaretia.
11 A namakinna aine n angiin te tai bwa e bebete riki maroroakinan aia kangaanga tabeua nakoia raoia n aine. A kona n anga taeka n reirei aika raraoi riki taari aine aika ikawai ao n nene n te onimaki nakoia taari aine aika ataei. A a bae n tia ni kaaitara ma aaro aikai aine aika Kristian aika ikawai n te onimaki. A kona n rangi n ibuobuoki nakoia rooro n rikirake n aroia ni kakauongo ao ni mwamwannano. (Wareka Tito 2:3-5.) Ni koauana, a kona ao a bon riai unimwaane ao tabemwaang riki n “taetae ni kabebeteia akana rawawata nanoia” i buakora. (1 I-Tetaronike 5:14, 15) E raoiroi ururingan ae e “kabebeteira n rawawatara nako [te Atua], bwa ti aonga ni kona ni kabebeteia akana rawawata n aeka n rawawata nako.”—2 I-Korinto 1:4.
12. E aera bwa e rangi ni kakawaki rorokora ni bobotaki ni Kristian?
12 Te anga teuana ae moan te kakawaki ibukini kabebetean te nano, bon rorokora ni bobotaki ni Kristian ike ti a kaungaaki iai n taiani kabwarabwara man te Baibara. Ti wareka rongorongoia Iuta ma Tira bwa “a kabatiaa aia taeka ni kaunganano nakoia taari ao a kakorakoraia.” (Mwakuri 15:32) Bon iai te tai n ikaungaunga irouia kaain te ekaretia imwain ao imwini bobotaki nako. Ai ngaia are e ngae ngkana ti karawawataaki ibukin raraomara, ti bia aki kaokoroira n tii ngaira bwa ni karaoan anne ti na bon aki kabebeteaki. (Taeka N Rabakau 18:1) Ma ti karaoa ae raoiroi ngkana ti ira nanon ana taeka n reirei te abotoro Bauro ae kairaki koreana rinanon te taamnei ae kangai: “Ti na iaiangoira i marenara ni kaungaira nakon te tangira ma mwakuri aika raraoi, ao ti na aki kaaka arora ni bobotaki, n aron ae a taneiai iai tabemwaang, ma ti na kaungaira i marenara, ni kakorakoraira riki iai ngkai ti a nora te bong arei bwa e a kaan.”—I-Ebera 10:24, 25.
Karekea Kabebetean Nanom Man Ana Taeka te Atua
13, 14. Kaotia bwa e kanga ni kabebeteaki nanora man te Baibara.
13 Ngkana tao Kristian ngaira aika bwabetitoaki ke ti a tibwa moana reiakinan taekan te Atua ma ana kantaninga, e kona n rangi ni kabebeteaki nanora n Ana Taeka te Atua. E korea ae kangai Bauro: “Bwa bwaai ni kabane ake a koreaki ngkoa, a koreaki ibukin reireiara, bwa ti na karekea te kantaninga rinanon nanomwaakara, ao rinanon te kabebeteaki man te Koroboki ae Tabu.” (I-Rom 15:4) E kona ni kabebetei nanora te Baibara ao ni karikira bwa aomata aika ‘taubobonga ao n tauraoi raoi nakoni mwakuri aika raraoi ni kabane.’ (2 Timoteo 3:16, 17) E na rangi ni kabebeteaki nanora n ataakin te koaua ibukin ana kantaninga te Atua ao reken te kantaninga ni koaua ibukin taai aika imwaira. Mangaia are ti bia wareware ao ni kananoi ara iango n Ana Taeka te Atua ao booki aika boto man te Baibara, ake a kona ni kabebetei nanora n aaro aika bati.
14 E anga te katoto ae raoiroi Iesu n arona ni kamanena te Baibara ibukin reireiaia aomata nako ao kabebetean nanoia. N te katoto, imwini kautana man te mate ao kaotina nakoia taan rimwina ake uoman, e “kabwarabwaraa raoi nanon te Koroboki ae Tabu” nakoia. A teke nanoia ngke e taetae ma ngaiia. (Ruka 24:32) E kakairi raoi n ana katoto Iesu ae moan te raoiroi te abotoro Bauro ngke e ‘angareirei man te Koroboki ae Tabu.’ A “butimwaea ana taeka te Atua ma te ingaingannano ae korakora, ao a ukeuke n te Koroboki ae Tabu” kaaini Beroia ake a ongora. (Mwakuri 17:2, 10, 11) Ai kakawakira warekan te Baibara ni katoabong ae ti kakabwaiaaki iai, ao booki aika boto man te Baibara ake a a katauraoaki ibukini kabebetean nanora ao te kantaninga ae raoiroi n taai aika bubuaka aikai!
Aaro Riki Tabeua Ibukini Kabebetean Nanoia Tabemwaang
15, 16. Baikara bwaai tabeua aika ti kona ni karaoi ni buokiia ao ni kabebetei iai nanoia raao ni Kristian?
15 Ti kona ni buokiia ao ni kabebetei nanoia raao ni Kristian n aaro aika kakaokoro aika manena. N te katoto, ti kona naba ni boobwai ibukia kaara ke raao n te onimaki aika aoraki. Ti kona ni buokiia tabemwaang n tabeia ni mwengaia ike ti a kaotiota iai tabeakinaia. (I-Biribi 2:4) Tao ti kona naba ni kamoamoaia raao n te onimaki n aroaroia aika raraoi n aron aia tangira, rabakauia, ninikoriaia ao aia onimaki.
16 Te anga teuana ae ti kona iai ni kabebetei nanoia akana kara, boni mani kawaraia ao te kakauongo raoi nakon te baere a karakinna ni kaineti ma baika riki nakoia ao kakabwaiaaia n aia mwakuri ibukin Iehova. Ibukin anne, a a kona ni kaungaaki ao ni kabebeteaki iai nanora! Ti kona ni wareka te Baibara ke booki aika boto man te Baibara nakoia ake ti kawariia. Tao ti kona naba ni maroroakina te kaongora man te Reirei n Te Taua-n-Tantani ae na rinanoaki n te wiki anne ke te boki teuana ae na rinanoaki n te Reirei n te Baibara n te Ekaretia ibukin te wiki anne. Ti kona ni kaai ni matakuakina te DVD ae boto i aon te Baibara. Ao ni wareki naba ke ni karakini rongorongo aika kaungaunga ake man ara boki.
17, 18. Bukin tera bwa ti kakoauaa raoi bwa e na boutokaira ao ni kabebetei nanora Iehova ngkai ana toro ngaira aika ti kakaonimaki?
17 Ngkana ti ataia bwa e rangi ni kainnanoa kabebetean nanona raora temanna n taromauria Iehova, ti kona n ururingnga n ara tataro. (I-Rom 15:30; I-Korote 4:12) Ngkai ti kekeiaki ribuakoni kangaanga ni maiura ao n taningamarau n ukera kabebetean nanoia tabemwaang, ti kona ni karekea te aeka n onimaki anne ao te aki nanokokoraki n aron te tia areru are e anene ni kangai: “Kaki i aon Iehova rawawatam ae E anganiko, ao E na buokiko: E na bon aki angan te aomata ae raoiroi te mwemwe nako.” (Taian Areru 55:22, BG) E na bon tauraoi Iehova ni kabebetei nanora ao ni boutokaira n taai nako ngkai ana toro ngaira aika ti kakaonimaki.
18 E tua ae kangai te Atua nakoia taan taromauria ake rimoa: “Ngai, ae boni Ngai, te tia kabebetea nanom.” (Itaia 51:12, BG) E na boni karaoa naba anne nakoira Iehova ao e na kakabwaiai ara mwakuri aika raraoi ao ara taeka kioina ngkai ti kabebetei nanoia akana tang. E ngae ngkana ti kantaningaa te nako karawa ke te maeka i aon te aba, ma a bane ni kona ni kabebeteaki nanora n ana taeka Bauro aikai nakoia raona ni Kristian aika kabiraki: “Ke e kabebetei nanomi ara Uea ae Iesu Kristo ao te Atua ae Tamara, ake a tangirira ao n anganira te kabebeteaki n aki toki ma te kantaninga ae raoiroi rinanon te akoi ae rianako, ao ke a kateimatoaingkami ni mwakuri nako aika raraoi ma taeka aika raraoi.”—2 I-Tetaronike 2:16, 17.
Ko Uringnga?
• Tera aroni butanakon ara mwakuri ni kabebetei nanoia akana tang?
• Baikara bwaai tabeua aika ti kona ni karaoi ni kabebetei nanoia tabemwaang?
• Tera te kakoaua man te Baibara ae kaotaki iai bwa e kabebetei nanoia ana toro Iehova?
[Taamnei n iteraniba 26]
Ko uataboa kabebetean nanoia akana tang?
[Taamnei n iteraniba 28]
A uaia ni kona n riki bwa taani kaungaunga rooro n rikirake ao kaara